Levensreddend hightech polshorloge 17. Top videobewaking uit Israël 16 ISRAEL NIEUWS UIT. Herinnering aan Jom Kippoer oorlog

Top videobewaking uit Israël • 16

Levensreddend hightech polshorloge • 17

ISRAEL NIEUWS UIT

Nr. 8 – Augustus 2013

www.middernachtsroep.nl

Herinnering aan Jom Kippoer oorlog www.beth-shalom.nl

Wandboard: „God zegen ons huis“ Bestelnr: 199035 / € 29,95

34 x 20cm Wandboard vis: „God zegen ons huis“ Bestelnr: 199078 / € 14,50

Bezoek onze

Webshop

28 x 10,7cm

190046 € 14,95 Ring vissen (size 17)

€ 7,00 190072 Armband vis medium € 9,25 199107 Armband leer WWJD € 9,25 190053 Armband leer vis 190052 € 9,25 Armband leer forgiven

Bezoek onze

Webshop

EDITORIAL 3

Geliefde vrienden van Israël De vraag van een Farizeeër aan Jezus wanneer het Koninkrijk van God zou komen laat zien dat er destijds een uitgesproken verwachting van het Koninkrijk onder de Joden aanwezig was (Luk. 17:20-21). Voor de Joden was de verwachting van het Koninkrijk altijd verbonden met een nationale en politieke hoop op verlossing. Dat was ook het geval bij de discipelen van de Heer Jezus. Ze vroegen er zelfs na Zijn opstanding nog naar: “Zult U in deze tijd voor Israël het Koninkrijk weer herstellen?” (Hand. 1:6). Jezus gaf op beide vragen een ietwat ontwijkend en ergens onbevredigend antwoord. Waarom Hij dat deed? Het Koninkrijk van God is enerzijds altijd verbonden met de komst van de Koning van dit beloofde Koninkrijk, maar anderzijds is en blijft het tijdstip van Zijn komst een geheimenis. In die tijd was de Koning van het Koninkrijk weliswaar inderdaad gekomen, maar zogezegd incognito. Ze herkenden Hem niet omdat Hij zo anders was gekomen dan ze zich hadden voorgesteld. Zijn Koninkrijk was inderdaad gekomen, maar niet zichtbaar, zoals een politiek rijk. Het Koninkrijk van God is een Koninkrijk dat eerst door de verkondiging van het Evangelie in de harten gezaaid moet worden, opdat het groeit en vrucht draagt alvorens dan zichtbaar opgericht te worden. Daarom wordt het Evangelie van Jezus Christus in het Nieuwe Testament ook wel het Evangelie van het Koninkrijk genoemd. Onze hoop is dat Zijn Koninkrijk eens werkelijk heel reëel zal komen; dat Koninkrijk voor de komst waarvan Jezus Zijn discipelen in het Onze vader leerde bidden: “Uw Koninkrijk kome”. Deze nauwe verbinding van Gods Koninkrijk en een aards koninkrijk had destijds tot een verkeerde Messiasverwachting onder de Joden geleid. Zij verwachtten een politieke Messias, geen goddelijke. Soortgelijke ontwikkelingen zijn er ook binnen het christendom vast te stellen. Met het ontstaan van de staatskerken werd de bijbelse gedachte van het Koninkrijk steeds meer een politiek idee. De verkondigers van het Evangelie van het Koninkrijk begonnen zich steeds meer om de politieke kant van het Koninkrijk van God te bekommeren en niet om het onzichtbare Koninkrijk dat door de Geest van God door de vernieuwing van harten wordt gebouwd. En zo bestaan er tegenwoordig in de christelijke wereld twee fundamenteel verschillende meningen. De ene vindt dat het Evangelie net zo lang op aarde verkondigd moet worden totdat de hele wereld aan het Evangelie gehoorzaam is geworden. Pas dan wordt door de verkondiging van het Evangelie het Koninkrijk van God op aarde opgericht en dan pas komt Jezus Christus, de Koning van het Koninkrijk van God, terug. De andere zegt dat het Evangelie weliswaar aan alle volken verkondigd moet worden, maar dat dit echt niet tot het oprichten van een zichtbaar goddelijk Koninkrijk op aarde zal leiden, en dat het tijdstip van de zichtbare oprichting van het Koninkrijk van God aan God de Vader is voorbehouden. En dat is precies wat Jezus vlak voor Zijn hemelvaart Zijn discipelen antwoordde op hun vraag. Hij zei daar niet meer – zoals voor Zijn opstanding – dat Hij het tijdstip niet wist, maar alleen: “Het komt u niet toe de tijden of gelegenheden te weten die de Vader in Zijn eigen macht gesteld heeft”. Uit de vraag van de discipelen blijkt dat zij de oprichting van het Koninkrijk van God nog tijdens hun leven verwachtten en daarmee ook Zijn wederkomst, want zij vroegen: “Zult U in deze tijd voor Israël het Koninkrijk weer herstellen?” Daarmee bedoelden ze ongetwijfeld het Davidische, Messiaanse Koninkrijk. Jezus zei hen echter met de volgende woorden duidelijk wat hun aandeel in de oprichting van het Koninkrijk van God zou zijn: “Maar u zult de kracht van de Heilige Geest ontvangen, die over u komen zal, en u zult Mijn getuigen zijn, zowel in Jeruzalem als in heel Judea en Samaria en tot aan het uiterste van de aarde”. Op deze door Hem beloofde kracht mogen we rekenen om gevolmachtigde getuigen voor Hem en de zaak van Zijn Koninkrijk te zijn totdat Hij komt. In het vertrouwen op Zijn aan ons beloofde kracht van de Geest groet u hartelijk met shalom, uw Fredi Winkler

Israëls centrale bank investeert voor het eerst ook in Europa. Pag. 9

COVERSTORY 4 Herinnering aan Jom Kippoer oorlog

ACHTERGRONDINFORMATIE UIT ISRAËL 6 Korte berichten 7 Israëls diplomatieke betrekkingen aan de Perzische Golf 8 Israëls goede betrekkingen met het islamitische Senegal 9 Israëls centrale bank investeert voor het eerst ook in Europa 10 Multimiljardair Warren Buffet investeert in Israël 11 IBM doet al 40 jaar onderzoek in Israël 12 Israëlische projectontwikkelaars investeren in Duitsland 13 Israëls drones ook in Zwitserland gevraagd 13 Voormalig lid Italiaans parlement emigreert naar Israël 14 Technion onder wereldwijd vooraanstaande hogescholen 15 Israël werkt ten gunste van de mensheid, deel 1 16 Top videobewaking uit Israël 17 Levensreddend hightech polshorloge 18 Israëlische onderzoekers sporen schizofrenie markers op 19 Huissleutel na 2000 jaar gevonden

BIJBEL EN ISRAËL 20 Gods uitverkoren volk – deel 2

4 COVERSTORY Nieuws uit Israël • 8/2013

Focus op Israël Er is nauwelijks een land dat zo interessant en veelzijdig is als Israël. Dat dit een feit is wil ook het voor u liggende nummer onderstrepen. Het kleine Israël respectievelijk Jeruzalem is niet alleen het geografische (vgl. Ez. 5:5) en geestelijke middelpunt (2 Kron. 6:6) van de wereld en daardoor bijvoorbeeld belangrijker dan de grootmachten; ook niet alleen heilshistorisch gezien is dit het belangrijkste land ter wereld, het is nog meer: het is Gods land! Alleen van Israël zegt de Heer dat het Zijn

land is en alleen van Jeruzalem zegt de Heer dat het de stad van God is (vgl. Joël 3:3-13; Mat. 5:35). God Zelf heeft Zijn volk in het oog: “De Bewaarder van Israël zal niet sluimeren of slapen” (Ps. 121:4). Over de volken daarentegen staat er in Jesaja 40:15 dat ze voor de Heer zo veel als een druppel aan een emmer en een stofje aan een weegschaal zijn. Als u de volgende artikelen vanuit dit perspectief leest, kunnen ze u tot zegen worden! CM ■

Herinnering aan Jom Kippoer oorlog Tegenwoordig heerst er in het MiddenOosten veel onzekerheid, wat in Israël pijnlijke herinneringen aan een nationaal trauma oproept.

Syrisch-Israëlische grens op de Golan

5 door Zwi Lidar correspondent van Nieuws uit Israël in Jeruzalem Het Midden-Oosten is in beweging gekomen. Onzekerheid is troef. Veel verschillende machten gaan allemaal hun eigen belangen na. Gezien deze situatie, stijgt de waarschijnlijkheid dat een kleine gebeurtenis verrijkende gevolgen kan hebben. Men neemt het woord ‘oorlog’ niet graag in de mond, maar iedereen weet dat dit risico bestaat. Deze situatie herinnert talrijke Israëli’s aan de tijd voor de zesdaagse oorlog van 1967. Ook reservemajoor-generaal Amos Yadlin, de vroegere directeur van de militaire inlichtingendienst, denkt daaraan. Hij beleefde de oorlog destijds als jongere en heeft zich er later in het kader van zijn militaire loopbaan uitvoerig mee beziggehouden. Andere uitmuntende militairen en ambtenaren van het Israëlische veiligheidsapparaat doet de huidige situatie aan nog veel moeilijker tijden terugdenken, namelijk de Jom Kippoer oorlog van 1973. Tegen deze achtergrond zei majoor-generaal Amit Eshel, de commandant van de Israëlische luchtmacht, kort geleden nog: “Ook vandaag kan er

zomaar verrassend een oorlog met Syrië uitbreken. Geïsoleerde incidenten kunnen ons dwingen om binnen enkele uren heel snel en massaal te reageren.” De Israëlische maatschappij ervaart de plotselinge aanval van een aantal Arabische buurlanden op de feestdag Jom Kippoer van 1973, die dit jaar 40 jaar geleden is, nog altijd als een open wond, een trauma. En dat geldt ook voor de politieke en militaire leiders van het land. Onlangs gepubliceerde historische documenten hierover baarden opzien in de Israëlische maatschappij. Golda Meir was destijds de premier van Israël. Zij zou na de verschrikkelijke berichten over de uitbraak en het verloop van de eerste gevechten in oktober 1973 hebben overwogen zelfmoord te plegen. Ze wilde de “totale ondergang van de staat Israël” niet meemaken. Deze gedachten kwamen waarschijnlijk op 8 oktober 1973, de tweede dag van de oorlog bij haar boven, toen het Israëlische leger en de luchtmacht van het land zowel aan het Syrische als aan het Egyptische front met zware verliezen te maken kregen. Moshe Dayan, die toen minister van Defensie was, moet tot de slotsom zijn gekomen dat

Moshe Dayan (midden), die toen minister van Defensie was, moet tot de slotsom zijn gekomen dat het einde van Israël voor de deur stond. Hij zou het gesprek met Golda Meir (rechts) gezocht hebben en bijna hysterisch over “totale verliezen en de ondergang” hebben gesproken.

het einde van Israël voor de deur stond. Hij zou het gesprek met Golda Meir gezocht hebben en bijna hysterisch over “totale verliezen en de ondergang” hebben gesproken. Golda Meir stond goed bekend als een ‘vrouw met haar op de tanden’. Zij gold als moedig en uiterst weerstandkrachtig. Maar de woorden uit de mond van haar minister van Defensie, die toen al befaamd was als ‘legendarische held van Israël’, moeten haar zo diep geschokt hebben dat haar vanwege een dergelijk verschrikkelijk scenario de ergste gedachten door het hoofd zijn gegaan. Tenslotte bezon ze zich op haar leidersrol en maneuvreerde ze samen met de toenmalige stafchef David Elazar de Israëlische troepen door de gevechten heen, die een hoge en pijnlijke prijs eisten. Pas drie jaar later vertrouwde ze haar gedachten voor het eerst aan iemand anders toe, namelijk Avner Shilo, die tijdens de Jom Kippoer oorlog assistent van stafchef Elazar was. Tot voor kort was dit verhaal nooit in de openbaarheid gekomen, maar sindsdien spookt het door de hoofden van de mensen op Israëls sleutelposten. Volgens buitenlandse bronnen heeft Golda Meir na de oorlog, nog altijd in

6 COVERSTORY

ACHTERGRONDINFORMATIE UIT ISRAËL

Nieuws uit Israël • 8/2013

een soort shocktoestand, de Israëlische kernwapenarsenalen in de hoogste staat van paraatheid gebracht. De Russen moeten daar dankzij hun spionnen en satellietbeelden achter zijn gekomen en hun eigen strijdkrachten naar het gebied gestuurd en de nodige wapens in staat van paraatheid hebben gebracht. Een kernoorlog in de regio was destijds zeker een realistisch scenario en had dan ongetwijfeld de hele wereld getroffen. Het gevaar werd pas afgewend door gesprekken tussen de Amerikaanse president Nixon en de Sovjetpresident Brezjnev. Zij zouden via de beroemde ‘rode hotline’ met elkaar hebben gesproken en zijn overeengekomen de betrokken partijen gerust te stellen. Tegenwoordig is de situatie heel anders, al zijn er wel degelijk parallel-

len te trekken. Sommige lokale machten die er destijds bij betrokken waren zijn er nog steeds: Israël en Syrië. En intussen spelen er nog allerlei andere krachten doorheen die het potentieel hebben om de kaarten voor wat betreft de massavernietigingswapens opnieuw te schudden. En dan gaat het niet alleen om kernwapens, maar ook om chemische en biologische wapens. Kunnen we er dan zeker van zijn dat de Hezbollah militie, Iran en de verschillende radicaalislamitische jihad groepen die onder andere in Syrië actief zijn, rationeel zullen handelen? Zullen ze luisteren naar de verzoeken van de grootmachten en hun aanwijzingen accepteren en uitvoeren? Dat is hoogst onzeker! Eén ding is echter wel zeker: de huidige onzekerheid en het Israëlische trauma van de Jom Kippoer oorlog laten de mensen op sleutelposten van de Joodse staat al geruime tijd niet meer rustig slapen. ■

Korte berichten • Op Shavoeot (Wekenfeest) in mei viel er onverwacht regen. In sommige gebieden kwam het zelfs tot overstromingen. Deze korte winterse inval bracht aanzienlijke hoeveelheden neerslag met zich mee, zodat het peil van het Meer van Galilea nog verder is gestegen. • Israëlische artsen hebben een 4-jarig Syrisch meisje met een ernstige hartafwijking gered, dat met haar ouders naar Jordanië was gevlucht. Het meisje kwam na toestemming van de Israëlische autoriteiten het land binnen, doorstond de door Save a Child’s Heart georganiseerde en gefinancierde operatie goed en is daarna naar een rehabilitatiecentrum overgebracht. • Justus Frantz, de vroegere intendant en stichter van het Schleswig Holstein Musikfestival (SHMF), is de nieuwe hoofddirigent van het Israel Sinfonietta Beer Sheva en is de eerste niet-Joodse Duitse kunstenaar die tot deze post werd geroepen. • Bondskanselier Angela Merkel heeft van de Europese Rabbijnenconferentie in de Grote Synagoge te Brussel de Rabbijn Lord Jakobovits prijs ontvangen. De onderscheiding is een blijk van waardering voor haar steun aan het Joodse leven in Duitsland, haar vriendschap met Israël en haar inzet tegen het antisemitisme. • Tijdens een bezoek aan Israël benadrukte de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Guido Westerwelle nogmaals dat Duitsland pal aan de kant van Israël staat, vooral in zulke “uitdagende tijden als nu”. • De Canadese premier Stephen Harper bekritiseerde de afnemende steun van het Westen voor Israël. “In de westerse hoofdsteden bestaat er in onze tijd niets wat zo kortzichtig is als de afnemende steun vaan Israël.” Het land “is een sterke, stabiele, democratische, westerse bondgenoot in het Midden-Oosten”, zei hij tegenover het Wall Street Journal. • Toen de Israëlische delegatie voor het Eurovisie songfestival van 2013 in het Zweedse Malmö verbleef, kwamen er dreigementen

•

•

•

•

•

•

•

tegen Israël. De voorzitter van het cultuurcomité van de stad, waarvan de inwoners voor 30% moslims zijn, eiste bovendien openlijk een boycot van Israël. Bij uitbreidingswerkzaamheden aan snelweg 6 naar het zuiden heeft men tussen de restanten van een nederzetting in de buurt van kibboets Beit Kama een goed bewaard gebleven mozaïek ontdekt, versierd met afbeeldingen van amfora’s, pauwen en een paartje duiven. Men dateerde de vondst op de 4de tot 6de eeuw. Het Israëlische leger heeft bij het Palestijnse dorp Hussam in de buurt van Bethlehem een mijnenveld verwijderd, dat nog vóór 1967 door het Jordaanse leger was gelegd. Het Palestijnse dorp is de laatste jaren zo gegroeid dat de inwoners door deze mijnen steeds meer gevaar liepen. Aan de Klaagmuur komt het steeds weer tot botsingen tussen ultraorthodoxen en liberale Jodinnen, omdat de laatsten er op staan op deze heilige plaats net als de mannen hun gebeden hardop uit te spreken. De Jeruzalemse tram vervoert dagelijks circa 110.000 passagiers. Veel mensen hebben kritiek op de lange stops bij de haltes. Die wil men nu inkorten, maar dan wordt een ander probleem weer nijpender. De inwoners van Jeruzalem zijn er nog niet aan gewend dat je voor het instappen eerst de andere passagiers laat uitstappen. Dus is er inmiddels een campagne begonnen met posters, markeringen, omroepberichten en een toepasselijke slogan. Nobel Energy en Delek hebben 75 km ten noordwesten van Haifa op een diepte van 4790 meter nog een gasveld in de Middellandse Zee ontdekt met een geschatte inhoud van 100 miljard kubieke meter. Men heeft het gasveld de naam Karish (haai) gegeven. Het israelische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft op korte termijn een delagtie van UNESCO uitgenodigd die een rapport over de toestand van de Oude Stad van Jeruzalem uit wilde brengen. De reden is een politisering van de missie door de Palestijnen. Nu enkele honderden Vietname-

7

•

•

•

•

•

zen in Israël een opleiding in moderne landbouwmethoden hebben gevolgd om hun overwegend agrarische land een stuk economische vooruitgang mogelijk te maken, zijn beide landen van plan een vrijhandelsverdrag te gaan sluiten. eBay wil een betere samenwerking met Israëls startende bedrijven. Daarvoor plant het wereldwijd actieve concern een innovatiecentrum in Netanya, dat als ‘couveuse’ voor nieuw te starten bedrijven en innovatieve ontwikkelingen moet dienen. Een Romeins mozaïek uit de vierde eeuw dat 17 jaar geleden in Israël is ontdekt, wordt tentoongesteld in het Louvre in Parijs. Het is de eerste tentoonstelling van een archeologische vondst uit Israel in het beroemdste museum van Frankrijk. In het kader van het Forum voor de wereldeconomie (WEF) ontmoetten in Jordanië ongeveer 300 Israëlische en Palestijnse zakenlieden elkaar om hun regeringen tot nieuwe onderhandelingen op te roepen. De USS Kearsarge van de Vijfde Vloot van de VS is voor een routine onderhoudsbeurt bij Eilat voor anker gegaan. Voordat het schip verder voer naar de Perzische Golf kregen de bijna 2000 Amerikaanse soldaten aan boord rondreizen door Israël aangeboden. Het Wit-Russische dorp Visjneva heeft een beroemde zoon: Shimon

Peres. De huidige president van Israël is daar in 1923 ter wereld gekomen. Het dorp eerde de Israelische Nobelprijswinnaar ter gelegenheid van zijn 90ste verjaardag met een reeks feestelijkheden. • Op Palestijnse bestsellerlijsten staat bij de boeken aan de top ook Hitlers Mein Kampf. Af en toe zie je op de Westelijke Jordaanoever ook hakenkruizen op muren gekalkt; minder vaak een vlag met een hakenkruis, zoals onlangs in het dorp Beit Ummar aan de weg tussen Bethlehem en Hebron. Omdat het gebied onder Israëlisch bestuur valt, konden soldaten de vlag ongehinderd verwijderen. • In de halve finale van het in Italië gehouden toernooi Golden Grand Prix stuitte de Israëlische worstelaar vrije stijl Ilana Kratysh op een Egyptische sportster, die haar voor het begin van de wedstrijd weigerde een hand te geven en haar een vinger brak. Toch behaalde de 22-jarige de eerste gouden medaille voor Israël in deze tak van sport. • Een inwoner van Beer Sheva die schulden had, heeft in een bank amok gemaakt. Hij schoot de bankdirecteur en diens plaatsvervanger dood, beiden een jaar of 40 oud en vaders van drie kinderen. Daarnaast kwamen een moeder van drie kinderen en een jongeman om het leven die klanten van de bank waren. Nooit eerder in de geschiedenis

van Israël had er zo’n verschrikkelijk bloedbad plaatsgevonden. De regering wil illegale wapens versneld terughalen. • Barbara Streisand heeft voor “haar professionele successen, har buitengewone humanitaire instelling, haar voortrekkersrol op het gebied van mensen- en burgerrechten en tevens voor haar inzet voor Israël en het Joodse volk” een eredoctoraat van de Hebreeuwse universiteit te Jeruzalem ontvangen. • Het luxe lifestyle blad Robb Report heeft het King David Hotel in Jeruzalem onder de 100 beste hotels van de wereld gekozen. “In zijn magische mix van geschiedenis en hedonisme heeft het hotel met zijn 233 kamers in de 83 jaar van zijn bestaan al presidenten en premier geherbergd. De kamers op de bovenste verdieping, die in 2011 is heropend na een renovatie, zijn de beste.” • In mei heeft er een nationale EHBO oefening plaatsgevonden. Overal weerklonken de sirenes en testten de verschillende reddingseenheden de samenwerking en werden alle burgers opgeroepen om de juiste reacties te oefenen. In het buitenland werd meestal bericht dat de oefening in verband met de gespannen situatie in Syrië was gehouden, maar het ging gewoon om een ieder jaar uitgevoerde routine oefening. AN ■

POLITIEK

Israëls diplomatieke betrekkingen aan de Perzische Golf Tot de best bewaarde geheimen van de Israëlische diplomatie behoren de betrekkingen van de Joodse staat met landen aan de Perzische Golf. Jeruzalem – Het is een heikel thema. En hoe meer stilte eromheen, des te beter het is. Het gaat om de gemeenschappelijke economische en politieke belangen die Israël met de emiraten aan de Perzische Golf deelt. Een van de dingen die hen verenigen is de angst voor een nucleair bewapend Iran. De heersers van deze Arabische landen zijn eerder gematigde soennitische moslims die principieel terug-

deinzen voor de fanatieke islam die vanuit het sjiitische Teheran wordt gepropageerd. Op het eerste gezicht geeft de islamitische Arabische wereld de indruk van eenheid. Maar als je nauwkeuriger kijkt, komt er een al eeuwen durend conflict tussen sjiieten en soennieten tevoorschijn. Volgens schattingen vormen sjiieten ongeveer 15 procent van alle moslims. In Iran behoort de overgrote meer-

derheid tot de sjiitische islam. Ook in Irak, Libanon en Azerbeidzjan leven sjiieten. Tegen de achtergrond van de religieuze en ideologische kloof tussen sjiieten en soennieten zien ook veel andere Arabische islamitische landen een bedreiging in de militaire en nucleaire aspiraties van Iran. En juist dat brengt hen dichterbij Israel. Niettemin kunnen diplomatieke betrekkingen zich niet openlijk ont-

8 ACHTERGRONDINFORMATIE UIT ISRAËL Nieuws uit Israël • 8/2013

wikkelen. Dat laat het conflict tussen Israël en de Palestijnen nu eenmaal niet toe. De heersers van de emiraten aan de Perzische Golf, die op hun beurt met wantrouwen door andere islamitische landen worden bekeken, weten maar al te goed dat officiële of zelfs maar goede betrekkingen met Israël in de ogen van de Arabische wereld hun legitimiteit als heersers van deze landen in twijfel zouden trekken. Israël deelt dus bepaalde belangen met enkele landen van de Arabische islamitische regio, ook al zwijgt men daar naar buiten toe liever over. Een Israëlische journalist ontdekte echter een officieel document waaruit blijkt dat Israël al anderhalf jaar geleden diplomatieke vertegenwoordigingen heeft geopend in landen aan de Perzische Golf. Het document bevond zich overigens in een omvangrijk rapport over de principes van de Israëlische economische politiek in de jaren 2013 en 2014, dat het ministerie van Financiën de Israëlische regering had voorgelegd. In een alinea over de activiteiten van het ministerie van Buitenlandse Zaken werd vermeld dat er tussen 2010 en 2012 elf nieuwe diplomatieke vertegenwoordigingen van de staat Israël waren geopend. Op de lijst stonden ook expliciet de landen aan de Perzische Golf genoemd, al stond er niet bij in welk emiraat er een diplomatieke vertegenwoordiging van Israel bestaat. Deze informatie was opzienbarend, vooral gezien de steeds slechter wordende betrekkingen tussen Israël en de Palestijnse PA in de laatste jaren. Al in het verleden heeft Israël ooit diplomatieke vertegenwoordigingen in

de regio gehad, namelijk in Muscat, de hoofdstad van het sultanaat Oman, en in Doha, de hoofdstad van het emiraat Qatar. De diplomatieke vertegenwoordiging in Muscat was in 1996 geopend. Er waren 15 jaar van geheim gehouden betrekkingen aan voorafgegaan. In 2000 werd deze vertegenwoordiging bij het uitbreken van de tweede intifada gesloten. Ook de Israëlische vertegenwoordiging in Doha is in 1996 geopend, maar pas in 2009 weer gesloten vanwege de Israëlische militaire actie ‘Gegoten lood’. Afgezien daarvan onderhield en onderhoudt Israël nog meer betrekkingen in de regio, onder andere ook met Saoedi-Arabië. In de 90-er jaren had men er de post van reizende di-

plomaat voor ingesteld, die dus geen vaste ambtszetel had, maar wel ontmoetingen had met de politiek verantwoordelijken van beide landen waarvoor hij was aangesteld. Via de publicatie van Amerikaanse documenten door WikiLeaks is daar meer over bekend geworden. De wereld kreeg toen een sleutelzin te horen, die een Israëlisch diplomaat begin 2009 voor Amerikaanse diplomaten had uitgesproken: “De landen aan de Perzische Golf geloven in Israëls rol omdat zij de betekenis van de nauwe betrekkingen tussen Israël en de VS hebben begrepen, maar ook omdat ze weten dat ze op Israël kunnen rekenen als het er om gaat zich tegen Iran te verweren”. ZL ■

POLITIEK

Israëls goede betrekkingen met het islamitische Senegal De regio West-Afrika geldt al sinds de Middeleeuwen als geïslamiseerd. Tot de regio behoort ook Senegal, waarvan de bevolking voor ruim 90% uit soennitische moslims bestaat. Desondanks onderhoudt het land goede betrekkingen met Israël. Dakar – Vorig jaar oktober was Eli Ben Tura, de Israëlische ambassadeur in Senegal, meestentijds niet op zijn bureau in de hoofdstad Dakar

te vinden. Hij stond dan veeleer tussen schaapskudden met belangrijke stamleiders te praten, die tegelijk islamitische autoriteiten zijn. Deze

mannen brachten de kudden bijeen naar aanleiding van het islamitische offerfeest waarop de moslims hun profeet Mohammed herdenken en

9 zich dan houden aan het gebod om schapen te slachten. Zo ook in het Afrikaanse Senegal, waarvan de bevolking voor ruim 90% uit belijdende moslims bestaat. Senegal is een land dat je gerust arm kunt noemen. Bijna 90% van de Senegalese arbeiders werkt in de landbouw. Het bruto binnenlands product (bbp) bedraagt per inwoner nog minder dan 700 euro. Daarom is men blij met elke vorm van steun en ontwikkelingshulp. En dus ook met het Israëlische geschenk in de vorm van schapen ter gelegenheid van deze islamitische feestdag. En dit geschenk is des te opmerkelijker, zo benadrukte de Senegalese pers, omdat Israël het enige land is dat op deze feestdag aan de Senegalezen heeft gedacht. Met andere woorden, de islamitische broeders in zeer veel rijkere landen denken niet aan hun arme geloofsgenoten. Israël heeft al in 1994 diplomatieke betrekkingen met dit land aangeknoopt. Sindsdien is men in de ware zin van het woord steeds dichter bij elkaar gekomen. Israël verleent in Senegal op veel gebieden ontwikkelingshulp, die altijd berust op het principe van hulp om de mensen te leren zichzelf te helpen. Men maakt de boeren van Senegal met moderne hulpmiddelen vertrouwd. Ze krijgen niet alleen in hun eigen land een opleiding, maar volgen ook cursussen in Israël, die het hun mogelijk maken om hun kennis als zogenaamde multiplicators door te geven. Ook medici en ziekenhuispersoneel krijgen scho-

ling en nascholing, zowel ter plekke als in Israël. Verder heeft Israël financiële hulp geboden bij het uitbouwen van belangrijke infrastructuren in alle delen van dit West-Afrikaanse land. Als tegenprestatie doet de regering van Senegal er alles aan om het handelsvolume tussen beide landen te vergroten, wat ook inderdaad is gelukt. Hoe zeer de Senegalezen de hulp van Israël waarderen bleek eind 2011. Toen viel de Israëlische ambassadeur in Senegal, destijds Gideon Behar, een bijzondere eer ten deel. President Me Abdoulaye Wade van Senegal, die toen kort voor het einde van zijn ambtstermijn stond, wilde niet aftreden alvorens Israël zijn expliciete dank te betuigen. Hij verleende ambassadeur Behar voor zijn buitengewone verdiensten de eremedaille L’Ordre Nationale du Lion. Dit

Senegalese eerbetoon is nog maar weinig buitenlanders ten deel gevallen. Hoewel Senegal geografisch niet in de buurt van Israël ligt en relatief betekenisloos schijnt, speelt het land vanuit Israëlische optiek wel degelijk een belangrijke rol in zijn regio. Nog niet zo lang geleden beleefde het buurland Mali een couppoging. Radicaalislamitische rebellen probeerden de macht met geweld aan zich te trekken. Ofschoon Senegal als islamitisch land officieel geen Israëlvriendelijke houding in het conflict tussen Israël en de Palestijnen aanneemt, schuift het in het algemeen toch steeds verder naar Israël op. Politieke waarnemers en kenners van de regio geloven dat de reden daarvoor niet alleen de belangstelling voor de Israëlische hulp is, maar ook de angst voor een soortgelijke ontwikkeling als onlangs in Mali. De open islam van Senegal wil een zo pluralistisch mogelijke maatschappij in het land vestigen, en daarbij zijn de betrekkingen met uitgerekend Israël nuttig. ZL ■ En dus ook met het Israëlische geschenk in de vorm van schapen ter gelegenheid van deze islamitische feestdag.

Bijna 90% van de Senegalese arbeiders werkt in de landbouw. Daarom is men blij met elke vorm van steun en ontwikkelingshulp.

ECONOMIE

Israëls centrale bank investeert voor het eerst ook in Europa Veel landen willen graag over deviezenreserves beschikken, Israël ook. Nu heeft Israël voor het eerst in Europa geïnvesteerd. Jeruzalem –Israël beschikt over geldreserves in buitenlandse valuta, overwegend in Amerikaanse dollars.

Deze Israëlische deviezenreserves beliepen in januari 2013 in totaal bijna 80 miljard dollar; internati-

onaal gezien is dat een gematigde som geld. Zulke financiële reserves worden door de centrale bank op-


Stanley Fischer

gekocht en beheerd. In Israël gebeurt dat op aanwijzing van Stanley Fischer, de president van de Bank of Israel, die – zoals we al bericht hebben – zijn ambtstijd op eigen verzoek voortijdig zal beëindigen. De bankpolitiek van Stanley Fischer is internationaal altijd geprezen. Zijn vooruitziende blik heeft er toe bijgedragen dat Israël de wereldwijde financiële crisis relatief ongeschokt heeft doorstaan, want Fischer nam tijdig richtingbepalende beslissingen. Binnen zijn ambtstijd valt ook een vernieuwing voor wat betreft het investeringsbeleid van de Israëlische deviezenreserves.

In het begin van dit decennium veranderde men de in 1954 ontstane wet op de ‘Bank of Israel’. Deze wet regelt onder anderen de speelruimte van de Israëlische centrale bank in zijn handelen. Daarin werd vastgelegd dat de Bank of Israel gouden deviezenreserves en buitenlandse staatsobligaties mag “aankopen, beheren en overdragen”. In overeenstemming met deze wet belegde de Israëlische centrale bank zijn buitenlandse deviezenreserves wel, maar op een conservatieve manier, dat wil zeggen in de vorm van spaartegoeden en dergelijke. De verandering van deze wet, een jaar of drie geleden, maakte het mogelijk om deze geldreserves te investeren. De wetswijziging komt door een relatief eenvoudige zaak, waar elke klant van een bank tegenwoordig mee wordt geconfronteerd: spaargeld levert nauwelijks nog rente op. En omdat het bij de deviezenreserves van de Israëlische centrale bank om een enorm bedrag gaat, is de uitblijvende winst des te groter. Daarmee werd wettig toegestaan een deel van de Israëlische deviezenreserves te investeren. Dat wil zeggen dat men

aandelen mag kopen, zodat de centrale bank kan proberen tenminste nog iets met het geld te verdienen. Het was een revolutionaire verandering. In het eerste stadium van dit nieuwe beleid investeerde de Bank of Israel ongeveer twee procent van de deviezenreserves uitsluitend op de Amerikaanse aandelenmarkt. Eind 2012 was dit tot drie procent gegroeid. En dit jaar moet het langzamerhand naar de zes procent stijgen. Tegelijkertijd verhoogde men het percentage dat de Bank of Israel in buitenlandse staatsobligaties investeert. Maar, zoals het Israëlische economische blad Calcalist berichtte, komt er nog een vernieuwing bij. De Bank of Israel besloot onder leiding van Stanley Fischer haar deviezenreserves nu ook op Europese aandelenmarkten te gaan investeren. Daarmee laat Fischer voor zijn aftreden nog een principiële vernieuwing in het beleid van de Israëlische centrale bank na, waar Israël van kan profiteren. Het risico is relatief gering, omdat men slechts een klein percentage van de deviezenreserve investeert. AN ■

ECONOMIE

Multimiljardair Warren Buffet investeert in Israël De verkoop van aandelen van het Israëlische bedrijf Iscar baarde zeven jaar geleden opzien. Het was de grootste zakelijke transactie die ooit door een Israëlische bedrijf was afgewikkeld.

Warren Buffet

Tel Aviv – Het bedrijf Iscar gaat in veel opzichten als iets heel bijzonders de geschiedenis van Israël en ook de wereldwijde economische geschiedenis in. Met dit traditierijke bedrijf binnen de Israëlische economie staan twee uitnemende persoonlijkheden in verband: de oprichter, de uit Duitsland stammende Israëli Stef Wertheimer, en de op drie na rijkste man ter wereld, de Amerikaanse multimiljardair Warren Buffett. Deze laatste kocht in 2006 ongeveer 80% van de aandelen van Iscar, dat een wereldfaam had verworven als fabrikant van gereedschappen. Voor de koop van het bedrijf, dat in 1952 in een kleine houten garage in Galilea was begonnen, betaalde Buffett toen het recordbedrag van vier

miljard dollar. Begin mei verwierf Buffett van een van de zoons van Wertheimer, die de resterende 20% van de aandelen in zijn bezit had, deze voor een bedrag van ruim twee miljard dollar (1,854 miljard euro). Buffett liet het bedrijf na de eerste aankoop gewoon waar het was. Als Jood voelt hij zich nauw met Israël verbonden, zodat hij het bedrijf in het land wilde laten om de staat belastingen op te laten leveren. Tegelijk was het er zeker van dat het bedrijf zijn succesgeschiedenis zou vervolgen. En met die inschatting zou hij gelijk krijgen, want Iscar is het best renderende bedrijf gebleken dat Buffett, die talloze bedrijven overal ter wereld bezit, ooit heeft gekocht. Omdat het bedrijf in particuliere handen is, bestaan er

11 geen officiële cijfers over omzet en winst, maar economische deskundigen gaan er van uit dat het bedrijf al in 2011 de ‘geluidsbarrière’ van verkochte producten ter waarde van drie miljard dollar heeft doorbroken. Als men deze schattingen moet geloven, verkocht het bedrijf in 2011 tweemaal zo veel als in 2005, kort voor de eerste aandelenaankoop van Buffett. De familie Wertheimer heeft dus Israëlische geschiedenis geschreven. Stef Wertheimer werd in 1926 in Kippenheim in Baden-Württemberg gebo-

ren en vluchtte in 1937 naar Tel Aviv. Nadat hij in de Tweede Wereldoorlog in het Britse leger en aansluitend voor 1948 bij de Israëlische elitetroepen Palmach had gediend en aan de gevechten van de Israëlische onafhankelijkheidsoorlog had deelgenomen, had hij moeite om een baan te vinden. Zijn grootste hindernis bleek het ontbreken van een formele opleiding te zijn. Zoals bekend maakt nood vindingrijk, en dus begon Wertheimer in een garage gereedschappen voor het bewerken van metaal te vervaardigen. Uiteinde-

lijk zou hij Israëlische economische geschiedenis schrijven die hem niet alleen tot een rijke, maar ook meermalen onderscheiden ondernemer maakte. Daarnaast maakte hij naam als vrijgevig filantroop. Het bedrijf Iscar breidde zich onder Wertheimers leiding naar twaalf landen uit. Wie naar Israël reist, zou ook het mooi vormgegeven Tefen industriepark eens moeten bezoeken. Dit gaat terug op een initiatief van Wertheimer en presenteert een aantal unieke musea. ZL ■

ECONOMIE

IBM doet al 40 jaar onderzoek in Israël Verschillende wereldwijde concerns zetten hun kaarten op Israël als smederij van innovaties en zetten in het land onderzoekscentra op. Een van de voorlopers van deze trend is IBM. Haifa – De International Business Machines Corporation, beter bekend onder de afkorting IBM, is tegenwoordig een wereldomspannende onderneming op het gebied van hardware en software en IT services. De geschiedenis van de onderneming gaat terug tot in de 19de eeuw, toen de voorloper ervan kort voor de eeuwwisseling in de VS werd opgericht. Het was toen nog een bedrijf dat gespecialiseerd was in de verwerking van ponskaarten. IBM zelf werd in 1911 opgericht, maar kreeg de huidige naam pas in 1924. De laatste vier decennia heeft de Israelische innovatievriendelijkheid er beslissend toe bijgedragen dat IBM vandaag de dag tot de grootste softwareproducenten van de wereld behoort. IBM vierde onlangs het 40-jarig bestaan van zijn onderzoeks- en ontwikkelingscentrum in Haifa, waar tegenwoordig 500 mensen werkzaam zijn, waar dan nog 500 andere werknemers in andere regio’s van het land bijkomen. Als je bedenkt dat Israël nog maar kort geleden de 65ste verjaardag van de stichting van de staat heeft gevierd, is het jubileum van IBM des te opmerkelijker. De oprichting van een onderzoekscentrum was in de 70-er jaren bijzonder buitengewoon. Naar aanleiding van het jubileum verklapte Oded Cohn, de hui-

dige directeur van het Israëlische onderzoekscentrum, de reden voor het vroege ontstaan van dit filiaal. Destijds werkte de Israëlische hoogleraar Josef Raviv in de VS voor het concern. Hij gold als een van de leidende wetenschappelijke koppen van IBM. Hij verlangde echter naar zijn Israëlische vaderland terug en daarvoor was hij zelfs bereid zijn prestigieuze baan op te geven. Alleen was IBM niet bereid deze we-

tenschapper zomaar te laten gaan. Vandaar dat ze hem naar Israël lieten vertrekken met de opdracht om voor IBM te blijven werken en “daar in de woestijn drie of vier wetenschappers aan te stellen”, zoals Cohn het in een interview formuleerde. In een artikel dat het Israëlische wetenschappelijke internetportaal Israel 21c over het onderwerp publiceerde, stond erkennend: “De vestiging van IBM in Israël is een mijl-


paal in de Israëlische economie en is vooral kenmerkend voor de vele technologische doorbraken op alle gebieden van de IT. Zo was IBM Israel een pionier in de ontwikkeling van ultrasone apparatuur voor de vroegtijdige herkenning van leverkanker en had het een maatgevend aandeel in de RS/6000 computers van de vroege 90-er jaren.” De schrijver van het artikel noemde het een ironie van het lot dat IBM vandaag de dag inderdaad letterlijk in de woestijn onderzoek doet, want het

bedrijf houdt zich sinds kort met de ontwikkeling van de modernste sensors voor irrigatiesystemen bezig, die vooral in droge gebieden betere oogsten bij een gelijkblijvend zuinig waterverbruik moeten garanderen. In het onderzoekscentrum in Haifa houdt men zich daarnaast ook bezig met de ontwikkeling van gepersonaliseerde apps voor mobiele telefoons. Om op dit gebied de voorsprong op de wereldmarkt niet te verliezen heeft IBM pas afgelopen jaar het nieuwe Israëlische bedrijf

Worklight overgenomen, waar het concern zo’n 60 miljoen dollar voor op tafel legde. In het traditierijke onderzoekscentrum van IBM wijdt men zich verder aan de ontwikkeling van de modernste technologieën, die medische behandelingen moeten verbeteren. Dit onderzoekscentrum heeft ongetwijfeld een enorm aandeel aan de winst die het bedrijf elk jaar maakt. In 2011 lag de omzet tegen de 107 miljard dollar, wat een winst van bijna 16 miljard dollar afwierp. AN ■

ECONOMIE

Israëlische projectontwikkelaars investeren in Duitsland Ondanks de financiële crisis en de gevolgen ervan en de onzekerheid over de eurozone trekt vooral Duitsland Israëlische projectontwikkelaars aan om er te investeren. Rishon Le-Zion – Het onderzoek van de Israëlische financiële krant Globes baarde niet alleen in Israël opzien. Uit het onderzoek bleek namelijk dat Israëlische projectontwikkelaars graag en omvangrijk in met name Duitsland investeren. Ze beschouwen de Duitse economie als relatief stabiel en in tegenstelling tot de andere economieën van de eurozone zelfs als behoorlijk immuun voor crises. Daarom, zo stond er in het artikel, gaat er in Duitsland geen maand voorbij zonder dat er een Israëlisch bedrijf een grote investering doet. Volgens Globes hebben Israëlische bedrijven binnen drie maanden in 2012-2013 554 miljoen euro in Duitsland geïnvesteerd. Bij de grootste losse transactie ging het om de overname van 22 Holiday Inn hotels in Duitsland door de Israëlische hotelketen Fattal. Daarvoor legde het management van Fattal de somma van 300 miljoen euro op tafel. Verder staat er in het artikel in Globes dat de Israëlische bedrijven bij voorkeur in de onroerendgoedmarkt investeren en met name in de steden Berlijn, Frankfurt, Hamburg en München op zoek zijn naar winstgevende objecten. In een interview werd dat bevestigd door de leider van het Israëlische onroerend

goed bedrijf Summit, dat een jaar of negen in Duitsland actief is en als toonaangevend Israëlisch bedrijf op de Duitse onroerendgoedmarkt wordt beschouwd (investeringen ter hoogte van zo’n 830 miljoen euro). “Duitsland is een veilige haven voor veel investeerders gebleken”, zo zei Zohar Levy. “De markt is sterk en stabiel en bovendien liquide en daarnaast kun je – ook al zijn de banken alles bij elkaar wel voorzichtiger geworden – toch eenvoudig een financiering afsluiten.” Bovendien benadrukte hij dat de Duitse markt voor Israëli’s heel interessant is omdat hij betrekkelijk dichtbij Israël ligt. Dat bevestigde ook de leider van de Israëlische Aspen Group, die eveneens al zeven jaar bij de Duitse onroerendgoedmarkt betrokken is. Manager Ilan Gifman voegde nog een aspect aan de attractiviteit van het investeren in onroerend goed in Duitsland toe: de lage rentestand. Interessant noemde de Israëlische pers verder de uiteenzettingen van manager Motti Sela van Ashtom Properties: “Wij zijn een bedrijf dat je gerust behoudend kunt noemen, want we gaan graag voor stabiliteit. Veel mensen hebben de stabiliteit van de Duitse markt jarenlang negatief beoordeeld en aan het woord

saai gekoppeld, zodat men liever op andere markten investeerde. Tegenwoordig beschouwt men de Duitse stabiliteit, deze saaiheid, echter als een positieve eigenschap, die door onze investeerders wordt gewaardeerd. De Duitse markt is niet alleen zeer veeleisend, maar ook bijzonder gecultiveerd, want er gelden duidelijke regels en daarnaast is het Duitse betalingsmoreel uitstekend. Wij doen in Duitsland heel graag zaken. Als we huurobjecten in Duitsland hebben gekocht, hoeven we ons namelijk maar weinig zorgen te maken.” Misschien moeten we er nog aan toevoegen wie er tot de beste huurders van zijn Israelische investeerders in onroerend goed behoren: het Beierse ministerie voor Milieu en Volksgezondheid, een elektriciteitsbedrijf, de Duitse Telekom, enz. Uit het artikel in Globes blijkt dat de Israëlische investeerders op de Duitse onroerendgoedmarkt twee speerpunten hebben: enerzijds commerciële objecten en anderzijds grote huurwoningenprojecten Zo bezit een bedrijf dat geregistreerd staat als dochtermaatschappij van het concern van Shari Arison, de rijkste vrouw van Israël, alleen al in Berlijn zo’n 4000 huurwoningen. AN ■

13 ECONOMIE

Israëls drones ook in Zwitserland gevraagd Israël staat bekend om zijn ontwikkeling en productie van drones. Veel mensen denken dan aan het omstreden militaire gebruik ervan, maar vergeten dan dat drones voornamelijk worden ingezet als verkenners – ook in Zwitserland. Bern – Drones zijn onbemande luchtvaartuigen van verschillende grootte, die al naar gelang hun doel verschillend zijn uitgerust. Drones worden of automatisch via een computerprogramma gevlogen, of worden via radio- of satellietsignalen vanaf de grond bestuurd. Ze worden op verschillende terreinen ingezet. Bij militaire toepassingen zet men drones onder andere in voor het liquideren van terroristen. In de VS is er kortelings weer een discussie over deze omstreden inzet opgelaaid. Maar men gebruikt drones veel vaker als verkenners voor de geheime diensten, de politie en voor civiele en wetenschappelijke doeleinden. Het kan dan gaan om de controle van grenzen, maar ook om het patrouilleren boven snelwegen of grote manifestaties zoals voetbalwedstrijden. Israël is een van de uitmuntende ontwikkelaars en grootste exporteurs van drones, die enerzijds maar enkele centimeters meten (minidrones), maar anderzijds ook de spanwijdte van een gewoon verkeersvliegtuig kunnen halen. De diverse bedrijven van het land die op het gebied van de bewapeningsen veiligheidsindustrie werkzaam zijn, hebben meer dan tien verschillende typen drones aan te bieden. De Israëli-

Drones zijn onbemande luchtvaartuigen van verschillende grootte, die al naar gelang hun doel verschillend zijn uitgerust.

sche export van drones, waarvan de meeste verkenners zijn, had tussen 2005 en 2012 een totale waarde van 4,61 miljard dollar en maakte meer dan twee derde van de totale militaire export van Israël uit. Een van de landen die Israëlische drones voor verkenningsdoeleinden kopen, is Zwitserland. Halverwege 2011 schreef Armasuisse een project voor de aankoop van drones voor het leger van het Alpenland uit. Er meldden zich negen bedrijven uit Engeland, Frankrijk, Israël, Italië, Zuid-Afrika en de VS. In de Tagesanzeiger stond dat men bij de keuze vooral lette op de vliegprestaties, de uitbouwmogelijkheden en de stand van de ontwikkeling van ieder vliegsys-

teem. Sinds eind maart 2012 doen er nog maar twee bedrijven mee en dat zijn allebei Israëlische bedrijven! Dus bij de geplande testvluchten van Zwitserland staan er twee Israëlische bedrijven tegenover elkaar: een van de grootste bedrijven die Israël heeft, namelijk Israel Aerospace Industries (IAI), en het eveneens gerenommeerde en in Haifa gevestigde Elbit Systems. In de tweede helft van 2014 moet dan beslist worden wie de toestellen gaat leveren en een verdrag met een waarde van 300 tot 400 miljoen Zwitserse frank krijgt. AN ■

MAATSCHAPPIJ

Voormalig lid Italiaans parlement emigreert naar Israël Het vroegere Italiaanse parlementslid Fiamma Nirenstein heeft besloten haar leven een andere wending te geven en emigreert naar Jeruzalem. Jeruzalem – Fiamma Nirenstein zag het levenslicht in december 1945 in het Italiaanse Florence. Zij studeerde moderne geschiedenis aan de universiteit van Florence en wijdde zich vanaf 1977 aan een journalistieke carrière. Daarnaast heeft zij twaalf boeken geschreven. Zij heeft altijd een nauwe band met Israël gekoesterd, leefde tussendoor regelmatig in het land en

heeft zich in haar boeken ook met het conflict in het Midden-Oosten. Tijdens haar vierjarige ambtstijd als afgevaardigde van het Italiaanse parlement (als lid van de conservatieve partij van ex-premier Silvio Berlusconi) bracht zij haar verbondenheid met het Joodse volk en het land Israël tot uitdrukking door de oprichting van een comité ter bestrijding van het antisemitisme en

door het organiseren van pro-Israël demonstraties. Nu heeft deze Jodin haar verbondenheid met het Joodse land op een ander peil gebracht, want ze keert haar vaderland Italië de rug toe om naar Israël te emigreren. Het Italiaanse vroegere parlementslid gaat in Jeruzalem wonen. In een interview met de Israëlische krant Yediot Acharonot benadrukte ze hoe be-


langrijk het voor haar was om zich tijdens haar politieke carrière voor Israël te engageren. “Een wezenlijk deel van mijn politieke activiteiten heb ik aan Israël gewijd. Ik heb mijn stem verheven na het Gaza flottielje om de mensen voor te lichten over feiten. Ik heb wetsontwerpen ingediend om Hamas tot een terroristische vereniging te laten verklaren. Verder heb ik keer op keer op de terreuractiviteiten van Iran gewezen. Daarnaast heb ik Joodse vluchtelingen uit Libië meegenomen naar het Italiaanse parlement om hen te laten schilderen hoe zij met niets anders dan de kleding die ze op hun lijf droegen naar Italië moesten vluchten. Zo wilde ik de aandacht richten op het feit dat de Palestijnen niet de enigen zijn die vluchtelingen hebben.” Haar conclusie: “Er zijn veel dingen die een Joodse vrouw in het Italiaanse parlement in beweging kan brengen”. Over haar besluit om Israël tot het nieuwe middelpunt van haar leven te

maken zei ze in het interview: “Ik heb veel vrienden en kennissen die mijn besluit om alija te maken betreuren. Ze vragen zich bezorgd af hoe ik het werk dat ik tot dusver gedaan heb wil voortzetten. Maar ik kan hen allemaal geruststellen, ik blijf schrijven en publiceren, ook in Italië. Ik zal mijn vrienden missen, maar ik hoor in Israël thuis.” Ze geeft ook toe dat het geen gemakkelijke stap is, maar wijst er op dat haar zus met haar kinderen in Israël leeft. “Dat maakt de stap wel makkelijker, maar ik moet toegeven dat ik toch door zorgen geplaagd wordt, want per slot van rekening heb ik geen idee hoe het uiteindelijk precies gaat worden. Niettemin is het een opwindende stap. Ik kan gewoon niet wachten om eindelijk als burger van Israël in Jeruzalem te leven.” Verder kan men opmerken dat de verbondenheid van de familie met Israël nog veel verder gaat, want haar vader, die uit Polen stamde, kon zich destijds nog net op tijd in het mandaatgebied in veiligheid brengen. Als soldaat van de

Joodse brigade, die de Britten tijdens de Tweede Wereldoorlog hadden opgezet, kwam hij naar Italië, waar hij in Florence verliefd werd op een Joodse partizane. Nirenstein groeide op in een ouderlijk huis waar het zionisme een belangrijke rol speelde. In elk geval zijn haar eerste taken in Israël al duidelijk. Naast het opbouwen van een thuis en een vriendenkring wil ze zich aan een belangrijk openbaar werk wijden. Zij werd tot jurylid benoemd van een commissie die de zogenaamde Genesis prijs verleent. Deze ongeveer een jaar geleden door premier Benjamin Netanjahu, een Joodse filantropische organisatie en het Jewish Agency for Israel in het leven geroepen commissie wijdt zich aan de taak om de verbondenheid van de jonge diasporageneratie met Israël te bevorderen. In het interview wees Nirenstein ook andere mogelijke activiteiten niet van de hand: “Het leven heeft veel verrassingen in petto en wie weet wordt het vroegere Italiaanse parlementslid op een dag lid van de Knesset”. AN ■

MAATSCHAPPIJ

Technion onder wereldwijd vooraanstaande hogescholen Bij een internationaal onderzoek op een richtinggevend gebied deed het Technion Haifa het uitstekend. Haifa – Het Technion, dat in de Is-

raëlische havenstad Haifa is gevestigd, viert dit jaar het 100ste jubileum van het leggen van de eerste steen. Over de invloed die deze technische hogeschool in Israël en op het internationale toneel heeft hebben we nog niet zo lang geleden in een achtergrondartikel geschreven (oktober 2012). Nu kan het Technion op een nieuwe prestatie trots zijn. In een vergelijkend onderzoek van het Massachusetts Institute of Technologie (MIT) staat deze Israëlische onderwijsinstelling op de zesde plaats voor wat betreft haar innovaties en ondernemerschap. Onder de tien beste universiteiten zijn er slechts twee die niet in de VS of in Europa liggen. Voor het Technion staan het MIT, de Stanford universiteit, de universiteit van Cambridge, het Imperial College London en de Oxford universiteit op de lijst. Tussen het Technion en de nationale universiteit van Singapore, die op de

6. Technion, Haifa Voor het Technion staan het MIT, de Stanford universiteit, de universiteit van Cambridge, het Imperial College London en de Oxford universiteit op de lijst.

tiende plaats staat, zitten de universiteit van San Diego, de universiteit Berkeley en de ETH Zürich. Aan het onderzoek hebben 61 deskundigen uit 20 landen meegewerkt. Het gerenommeerde MIT deed het onderzoek in samenwerking met de Russische Skolkovo stichting. Vakkringen kennen het onderzoek – het eerste in zijn soort – een hoge waarde toe. Interessant is dat het Technion in het kader van dit onderzoek op een ander terrein zelfs op de eerste plaats staat. Niettemin had de vakwereld veel meer aandacht voor de zesde plaats voor ‘innovaties en ondernemerschap’. In dit verband noemde men het Technion een “gigant in opkomst, die zijn faam de afgelopen jaren maatgevend heeft kunnen vergroten”. Op de eerste plaats staat het Technion in een categorie waarin onder andere de vraag werd gesteld: “Welke universiteit heeft volgens u de meest effectieve technolo-

15 gische innovaties van ecologische systemen voortgebracht of op beslissende wijze bevorderd?” Het antwoord van de deskundigen viel ondubbelzinnig uit. Het Technion staat op de eerste plaats, nog voor gerenommeerde universiteiten in Frankrijk, Nieuw Zeeland, Finland, Groot-Brittannië, Korea, China, Rusland en de Verenigde Staten. Peretz Lavie, de president van het Technion, toonde zich tegenover de

pers zeer blij met het sensationele succes van zijn hogeschool: “Dat het Technion tot de vooraanstaande academische instellingen van de wereld behoort op het gebied van innovaties en ondernemerschap toont aan dat we ons gestelde doel al aardig dicht naderen. We willen al in de nabije toekomst tot de tien beste hogescholen van de wereld überhaupt horen. De wereld erkent steeds meer dat het

Technion niet alleen een bijdrage levert aan de vooruitgang van de technologische industrie van Israël. Tegen deze achtergrond wil ik er aan herinneren dat het tenslotte geen toeval is dat het Technion de inschrijving op de bouw van een samen met de Cornell universiteit van New York te runnen universiteitscampus heeft gewonnen, die zich inmiddels in de bouwfase bevindt.’ AN ■

MAATSCHAPPIJ

Israël werkt ten gunste van de mensheid, deel 1 Naar aanleiding van de 65ste verjaardag van de staat Israël heeft het internetwetenschapsportaal Israel 21c een lijst met 65 samenvattingen over Israëlische ontwikkelingen en initiatieven uitgegeven, die het Joodse land ten gunste van de mensheid met de rest van de wereld deelt. Men noemt Israël graag een ‘start-up nation’. Je komt steeds weer de woorden ‘ideeënsmederij’ en ‘innovatievriendelijkheid’ tegen. We willen onze lezers in twee delen de belangrijkste projecten voorstellen die Israël in het 65ste jaar na de stichting wereldwijd eer doen toekomen. • Het ministerie van Volksgezondheid van Kenia heeft het model van Terem overgenomen en bouwt momenteel een keten van 50 medische EHBO-centra op, die voor 35 miljoen Kenianen een revolutie in de gezondheidszorg betekent. • Een beroepsdanser uit Haïti die bij de aardbeving van 2010 een been verloor, kan dankzij het initiatief van de Israëli’s Yehuda Pilosof en zijn zoon weer dansen. Yehuda Pilosof vervaardigt op Haïti ook voor andere mensen prothesen en is daarnaast nog altijd bij humanitaire hulp in andere landen betrokken. • Vooral Amerikaanse veteranen die aan een posttraumatisch stresssyndroom lijden, profiteren van nieuwe behandelmethoden van de Israëlische psychologe Edna Foa, die daarom in 2010 door het blad Time tot de 100 meest invloedrijke mensen werd geteld. • Mashav, het centrum voor internationale samenwerking van het Israëlische ministerie van Bui-

•

•

•

•

•

tenlande Zaken, verleent in zo’n 140 landen ontwikkelingshulp op basis van het principe ‘helpen tot zelfredzaamheid’. Het heeft al bijgedragen tot de scholing van ongeveer 200.000 personen – van boeren tot medici. Israël was na de verwoestende aardbeving in Japan niet alleen onder de eerste landen die hulp aanboden, maar zette ook in het ergste rampgebied een van de grootste en modernste veldlazaretten op. Daarnaast blijft Israel bij de traumaverwerking een belangrijke rol spelen, vooral bij Japanse kinderen. Save a Child’s Heart heeft ongeveer 1500 kinderen van de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook voor levensreddende hartoperaties naar Israël gebracht. De circa 80 vrijwillige artsen en verpleegkundigen redden nog eens 1500 kinderen uit andere delen van de wereld. Zaka, een ultraorthodoxe organisatie die gespecialiseerd is in het identificeren van slachtoffers, heeft haar kennis vooral na natuurrampen in het Verre Oosten ter beschikking gesteld. De door de Israëlische hoogleraar Michal Yerushalmi ontwikkelde methode ‘VisualMath and Math4Mobile’ helpt scholieren in diverse landen om beter te worden in wiskunde. Dierenartsen van de Bijbeldie-

•

•

•

•

•

rentuin in Jeruzalem gelden als wereldwijd toonaangevende deskundigen voor de bestrijding van een verhemelteziekte die bij kangoeroes in gevangenschap optreedt en fataal kan verlopen. De 27 jaar geleden opgerichte organisatie JAIP helpt in circa 30 landen bij de voorlichting over en preventie van aids en is door de VN nadrukkelijk geprezen voor haar betrokkenheid. In het kader van Operatie Abraham helpen Israëlische artsen Afrikaanse medici wegwijs te maken in de techniek van het besnijden, omdat aangetoond is dat het infectiegevaar daardoor minder groot wordt. Een bekroond fotoweergave systeem voor de mobiele telefoon maakt een vroegtijdige herkenning van malaria mogelijk, zodat er op tijd levensreddende medicijnen verstrekt kunnen worden. Israël leidt professionele ziekenhuisclowns op. Daarmee heeft het de aanvankelijk door velen uitgelachen genezingssteun op een geheel nieuw peil gebracht. Verder geldt Israël als de belangrijkste onderzoekkracht op dit gebied. Israël helpt ook heel dichtbij, want nog onlangs bouwde men aan de Israëlische grens met Syrië een veldlazaret op, waar men onder andere gewonde Syrische burgers behandelt.


•

•

De medische organisatie Hadassah heeft haar 100-jarig bestaan gevierd. Sinds 1960 houdt het medisch personeel zich regelmatig met hulpacties in het buitenland bezig, onder andere in Armenië, in Turkije, Griekenland, Haïti, Sri Lanka, Kenia (Nairobi) en Tanzania. Yad Sarah is als algemeen nut beogende instelling die tegen een geringe vergoeding medische hulpapparatuur uitleent, een voorbeeld voor soortgelijke organisaties in Turkije, in Jordanië, in de gebieden van de PA, in Angola, Kameroen, China, El Salvador en Hongarije geworden.

•

•

David Levy van de Hebreeuwse universiteit te Jeruzalem heeft een aardappel ontwikkeld die ook in een heet en droog klimaat gedijt en met zout water genoegen neemt. Daarmee worden er voor boeren in woestijnachtige gebieden nieuwe mogelijkheden geopend en wordt tegelijk de voedselverzorging beter gegarandeerd. Ondanks de diplomatieke crisis als gevolg van het zogenaamde Gaza flottielje stuurde Israël in oktober 2011 hulpgoederen naar een door een aardbeving getroffen gebied in Turkije. In 1999 waren het Israëlische reddings-

•

•

•

•

•

teams die na een aardbeving in Turkije 12 mensen levend onder het puin vandaan haalden en 1000 slachtoffers medische zorg verleenden. In 2012 verleende de VN de algemeen nut beogende Israëlische instelling Beit Issie Shapiro de status van adviseur om in de lidstaten de levensomstandigheden van mensen met een handicap beslissend te verbeteren, onder andere door middel van hulpmiddelen, therapieën en speciale bouwmaatregelen. Aziatische landen interesseren zich meer en meer voor de moderne Israëlische melkveehouderij en nodigen Israëlische deskundigen uit om bij hen grote bedrijven te komen opbouwen. Veel vliegmaatschappijen van de wereld en talloze passagiers profiteren van een in Israël ontwikkeld veiligheidssysteem om vogelaanvaringen te voorkomen. Israël loopt voorop in de wereld als het gaat om de biologische bestrijding van ongedierte, zodat belangrijke fruit- en groentesoorten minder met schadelijke stoffen belast worden en de boeren toch winst opleveren. Israëls wetenschappers zijn de eersten van de wereld die een serum voor honden hebben ontwikkeld dat een door teken overgedragen, fataal verlopende ziekte verhindert. AN ■

TECHNOLOGIE

Top videobewaking uit Israël Dankzij camera’s was het mogelijk de daders van de aanslagen in Boston te identificeren. Maar zonder de hulp van een Israëlisch analyseprogramma had men het vele materiaal nooit zo snel door kunnen nemen. Bij de identificatie van de beide da-

ders die verantwoordelijk waren voor de aanslag bij de finish van de marathon van Boston, speelden camerabeelden een belangrijke rol. Zo ook bij de bomaanslag op de regeringsgebouwen in het Noorse Oslo in juli 2011. Bij de verwerking van het beeldmateriaal speelt er overigens nog iets een grote rol: analyseprogramma’s. Als veiligheidsmensen het materiaal zelf hadden moeten be-

kijken, had dit niet alleen veel kostbare tijd gekost, maar was het ook zeer waarschijnlijk geweest dat zij iets beslissends over het hoofd hadden gezien. En juist op dit gebied spelen Israëlische hard- en software ontwikkelingen een beslissende rol. Het in Israël ontwikkelde systeem BriefCam maakt het mogelijk om met één muisklik een uur aan videomateriaal tot een soort index van 1 minuut

samen te vatten. Op deze manier kan men snel verdachte personen of onduidelijke situaties opmerken. Het bedrijf werd in 2010 voor het eerst internationaal onderscheiden. Sindsdien heeft het niet alleen nog meer onderscheidingen binnengehaald, maar wordt het door onder andere Amerikaanse, Franse en Taiwanese autoriteiten gebruikt om publieke ruimte veiliger te maken.

17 Een soortgelijk systeem van intelligent managen van videomateriaal is door het in 1999 opgerichte Israelische bedrijf Vigilant Technology ontwikkeld. Het systeem, dat duizenden camera’s kan beheren, wordt met name in de VS en in Groot-Brittannië gebruikt om winkelcentra, publieke ruimten en instellingen als casino’s te bewaken. Het in Israël ontwikkelde NICE Systems is gespecialiseerd in het registreren en analyseren van live interacties en transacties en het afgeven van waarschuwingssignalen. Dit systeem wordt al gebruikt in ongeveer 150 landen op alles bij elkaar 25.000 plaatsen – waaronder vliegvelden, snelwegen, stations, scholen en industriegebieden – en blijkt goed te werken voor wat betreft het verhinderen of ontdekken van criminele handelingen. AgentVI maakt een vergelijking en analyse van videobeelden mogelijk met het oog op het gedragspatroon van de gefilmde personen. Als wordt waargenomen dat iemand een tas gewoon laat staan of in een win-

Dit systeem wordt al gebruikt in ongeveer 150 landen op alles bij elkaar 25.000 plaatsen – waaronder vliegvelden, snelwegen, stations, scholen en industriegebieden.

kel iets uit onbewaakte schappen laat verdwijnen, volgt er automatisch een waarschuwing. Dit Israëlische bedrijf weet zich al ongeveer tien jaar lang met zijn voortdurend verbeterde product op de wereldmarkt te handhaven. Nog maar kort geleden werd het 15 jaar oude Israëlische bedrijf Verint Technologies, dat rondom de aardbol meer dan 10.000 klanten telt, met een prestigieuze prijs van de veiligheidsindustrie onderscheiden. Het dit door bedrijf ontwikkelde systeem registreert verschillende informatiebronnen – audio- en videobeelden of ongestructureerde tekst – en analyseert deze reusachtige hoeveelheden data effectief. Minder bekend, maar niettemin een marktleider, is een Israëlisch systeem voor bewaking onder water van Sea-Eye Underwater Technology, dat gebruik maakt van uiterst moderne

technologie om pijpleidingen, havens en industrieterreinen te beschermen. Natuurlijk speelt dir systeem ook een uitstekende rol bij de bescherming van militaire objecten. Op deze lijst mag een van de meest buitengewone Israëlische bedrijven op dit gebied niet ontbreken, ook al zijn hun uitgekiende systemen niet eens te tellen: Elbit Systems heeft een indrukwekkend palet aan producten, dat bewakingssystemen te land, te water en in de lucht omvat. AN ■

TECHNOLOGIE/GENEESKUNDE

Levensreddend hightech polshorloge Een nieuw apparaat doet van zich spreken. Het ziet er uit als een horloge, maar kan veel meer dan alleen de tijd aangeven. Ashkelon – Het Israëlische bedrijf Oxitone Medical heeft zich op de ontwikkeling van een buitengewoon apparaat toegelegd. Het gaat om een apparaat dat je aan de pols draagt en dat er als een horloge uitziet. Het geeft echter niet de

tijd aan, maar geeft een waarschuwing af als de biofysische gegevens op een aanstaand hartinfarct wijzen. Veel sterfgevallen als gevolg van een hartinfarct zijn te vermijden als de patient op tijd behandeld wordt. Maar tot nu toe komt de hulp dikwijls te laat. Leon Eisen, de oprichter van Oxitone Medical, wilde aan deze situatie absoluut iets veranderen. Samen met het door hem opgebouwde wetenschappelijke team ontwikkelde hij een soort polshorloge dat is uitgerust met twee optische sensors en Het gaat om een apparaat dat je aan de pols draagt en dat er als een horloge uitziet. Het geeft echter niet de tijd aan, maar geeft een waarschuwing af als de biofysische gegevens op een aanstaand hartinfarct wijzen.

een heleboel hightech en dat de bloeddruk van de drager meet. Daarnaast kan het zuurstofgehalte van het bloed worden vastgesteld. Als het ritme van de hartslag verandert en het zuurstofpeil in het bloed daalt, geeft deze apparatuur een waarschuwingssignaal. En dit moet


niet alleen de betrokkene waarschuwen, maar ook andere mensen die hulp kunnen bieden. Van tevoren wordt vastgelegd wie er in de lijst van in te seinen mensen wordt opgenomen, zoals familieleden en de huisarts. Op deze manier kan men een aanstaand hartinfarct op tijd opsporen en heeft men een kans om nog op tijd hulp te bieden en een leven te redden. Dit bijzondere apparaat heeft de naam van het bedrijf gekregen: Oxitone. Je draagt het als een polshorloge en het ziet er ook precies zo uit. In tegenstelling tot de meetinstrumenten die we

tegenwoordig elke dag gebruiken, meet Oxitone de waarden automatisch en regelmatig. De drager hoeft zich nergens meer om te bekommeren, want de gegevens worden permanent opgenomen en geven zo een veel vollediger beeld dan een gebruikelijke bloeddrukmeting. Bovendien kun je het apparaat aan een moderne smartphone koppelen. Op die manier zijn de gegevens op te slaan en te versturen om ze bijvoorbeeld door de behandelend arts te laten controleren. De ontwikkeling van Oxitone is al ver gevorderd, maar toch is het product nog niet op de markt. Voordat de

gezondheidsautoriteiten het toelaten moeten uitgebreide klinische tests eerst nog laten zien dat het apparaat succesvol is. Om aan deze klinische testfase te kunnen beginnen is Eisen momenteel op zoek naar investeerders. De 46-jarige Israëli, die zijn bedrijf overigens pas een jaar of drie geleden heeft opgericht, heeft er alle vertrouwen in dat hij de benodigde som van 2,3 miljoen euro inderdaad bij elkaar krijgt. Hij weet dat zijn product in de toekomst een bestseller wordt, ook omdat het met een geschatte prijs van rond de 150 euro een niet te dure aanschaf wordt. ZL ■

GENEESKUNDE

Israëlische onderzoekers sporen schizofrenie markers op De methoden om schizofrenie te diagnosticeren zijn weliswaar behoorlijk verbeterd, maar berusten nog altijd op een puur subjectieve beoordeling. Een Israëlische ontdekking belooft nu hulp. Tel Aviv/Baltimore – Volgens gegevens van de westerse landen krijgt ongeveer een procent van de volwassen bevolking schizofrenie. De diagnose wordt inmiddels gesteld op basis van internationaal uniforme criteria, die een ondervraging van de patiënt en van mensen uit diens leefwereld evenals observaties omvatten. Israëlische wetenschappers lieten onlangs weten

De in Israël ontwikkelde diagnosemethode belooft door onderzoek van zenuwcellen uit de neus een betrouwbare uitspraak of iemand inderdaad aan schizofrenie lijdt.

dat zij een nieuwe methode voor deze traditionele diagnose, die beslist niet foutloos is, kunnen leveren. De subjectieve inzichten dienen door ‘harde feiten’ onderbouwd te worden. De Israëlische wetenschappers hebben een biologische methode ontwikkeld die op grond van de beschikbare informatie een betrouwbaarder diagnose belooft. Of dit onderzoek in de toekomst

ook een vroegtijdige diagnose mogelijk zal maken is nog niet duidelijk. De nieuwe methode kan wel het diagnoseproces verbeteren en de tijdspanne tussen het uitbreken en de diagnose van de ziekte verkorten; deze laatste is soms erg lang en brengt voor de patiënt en de mensen om hem of haar heen veel leed met zich mee. De moderne geneeskunde heeft in het onderzoek naar oorzaken, symptomen en behandelmethoden van deze ziekte, die in de maatschappij nog steeds een groot stigma met zich meebrengt, weliswaar veel vooruitgang geboekt, maar toch heeft men tot dusver de psychiatrische diagnose (meestal een diagnose door uitsluiting aan de hand van een breed scala aan criteria) niet met fysieke bevindingen kunnen bevestigen. De in Israël ontwikkelde diagnosemethode belooft door onderzoek van zenuwcellen uit de neus een betrouwbare uitspraak of iemand inderdaad aan schizofrenie lijdt. “Zenuwcellen in de neus zijn de enige zenuwcellen die je bij een patient weg kunt nemen zonder hem daarbij om het leven te brengen”, zo verklaarde Noam Shomron tegenover de Israëlische krant Haaretz. ‘Op grond van ons onderzoek zijn we tot de slotsom gekomen dat deze zenuwcellen op een venster lijken waardoor we

19 een kijkje in de zenuwcellen van de menselijke hersens kunnen nemen.” Aan het onderzoek namen 50 proefpersonen deel, van wie er 25 al stationair werden behandeld wegens een schizofrenie diagnose; de andere 25 vormden de gezonde testgroep ter vergelijking. De proeven werden aan de Amerikaanse John Hopkins universiteit in Baltimore gedaan onder leiding en op aanwijzingen van wetenschappers van de universiteit van Tel Aviv. Men nam bij de proefpersonen onder plaatselijke verdoving zenuwcellen uit de neus weg. Daarna onderzochten de wetenschappers het in de cellen aanwezige zogenaamde microRNA.

Die spelen een belangrijke rol in het complexe netwerk van de genenregulering. De wetenschappers konden bij de schizofrenie patiënten drie specifieke, niet goed functionerende microRNA’s identificeren. Twee van deze microRNA’s activeren genen in plaats van ze te deactiveren, en bij de derde is het tegendeel het geval: een gen dat absoluut actief behoort te zijn, wordt gedeactiveerd. En van juist deze microRNA 382 konden wetenschappers al eerder zeggen dat ze met schizofrenie in verband staan. Shomron is tot de overtuiging gekomen dat deze drie microRNA’s “de epigenetische handtekening van schizofrenie” vormen.

Verder zette hij uiteen welke volgende vragen interessant en relevant zijn: “Als volgende stap moeten we absoluut te weten zien te komen of de vastgestelde veranderingen van de microRNA’s er al zijn vóór het optreden van de schizofrenie symptomen of zich pas vormen als de ziekte al is uitgebroken. Als blijkt dat deze veranderingen beginnen voordat de ziektesymptomen herkenbaar zijn, zijn we in staat om vroegtijdig een diagnose te stellen. En dan kunnen tijdig begonnen therapieën de betrokken patiënt, maar ook zijn of haar leefwereld, veel leed besparen.” ZL ■

ARCHEOLOGIE

Huissleutel na 2000 jaar gevonden Archeologen ontdekken nogal eens spullen van bekende personen uit de geschiedenis, maar soms vindt men ook heel eenvoudige voorwerpen uit de antieke oudheid. Jeruzalem – Het antieke Jeruzalem heeft nooit op de toenmalige bevolkingscentra als Athene, Rome of Konstantinopel geleken. Daarom stuiten archeologen daar ook op meer getuigen van het dagelijks leven. Niettemin doet men ook in Jeruzalem af en toe vondsten waarbij het om gewone huizen en voorwerpen uit het leven van alledag gaat. Toch

vormen villa’s van hoge heren en rituele voorwerpen wel de hoofdmoot van de archeologische ontdekkingen. In leefden in Jeruzalem echter niet alleen heersers, priesters en leden van de hogere klasse, maar ook gewone burgers. Daaraan herinnerde onlangs een vondst die een opmerkelijke geschiedenis kan vertellen. Het gaat om een sleutel die de bezitter

Anderen hebben hem teruggevonden – met minstens 2000 jaar vertraging!

kennelijk had verloren. Voor sommigen is het misschien wel een troost dat ook 2000 jaar geleden al mensen voor een gesloten deur stonden omdat ze hun huissleutel hadden verloren. De in Jeruzalem gevonden sleutel werd ontdekt in een antieke steengroeve die in de tijd van de tweede tempel (515 v.Chr. tot 70 na Chr.) in gebruik was. Uit antieke bronnen wist men wel van deze greengroeve, maar er kwam pas aandacht voor het terrein door de aanleg van een weg in het noorden van Jeruzalem. Behalve de sleutel ontdekte men in deze steengroeve ook diverse gereedschappen. De verroeste sleutel heeft een interessante, zo niet zelfs merkwaardige vorm, met een bocht erin. Maar net als onze moderne sleutels heeft hij wel een sleutelbaard. Omdat het een eenvoudige sleutel is, niet van edelmetaal gemaakt, is Irene Zilberbod, die de opgraving leidt, er zeker van dat hij van een eenvoudige burger van de stad is geweest. Men vermoedt dat de eigenaar van de sleutel een werknemer van de steengroeve is geweest. Voor de eigen huisdeur aangekomen, zal hij wel gemerkt hebben dat hij zijn sleutel niet meer op zak had. Anderen hebben hem teruggevonden – met minstens 2000 jaar vertraging ZL ■

20 BIJBEL EN ISRAËL Nieuws uit Israël • 8/2013

Gods uitverkoren volk – deel 2

door Dave Hunt (1926-2013) Ook onder christenen heerst een toenemende onenigheid over de vraag of Israël nog wel een bijzondere positie in het plan van God heeft. Deze controverse wordt begeleid door een steeds sterker wordende afwijzing van de bijbelse leer dat het land Israël de Joden toebehoort. Sommige christenen zijn van mening dat de uitverkiezing van Israël een ongerechtvaardigde bevoordeling van de kant van God is, want in de Bijbel staat immers dat God de persoon niet aanziet (vgl. Hand. 10:34). Deze onpartijdige liefde van God was ook voor Petrus moeilijk te begrijpen, want voor de Joden (en de eerste christenen waren immers Joden) waren alle heidenen oftewel niet-Joden volgens de verordeningen van de wet van Mozes zonder hoop. Slechts door een wonder liet Petrus zich er van overtuigen dat het Evangelie niet alleen voor de Joden, maar ook voor de niet-Joden was. Binnen de huidige christenheid zijn er zelfs brede kringen die maar moeilijk kunnen geloven dat God alle mensen even liefheeft en dat het Zijn wil is dat allen gered worden, ook al verkondigt de Bijbel deze leer klip en klaar: “Want zo lief heeft God de wereld gehad … die wil dat alle mensen zalig worden en tot kennis van de waarheid komen … dat de Vader de Zoon gezonden heeft als Zaligmaker van de wereld” (Joh. 3:16; 1 Tim. 2:4; 1 Joh. 4:14). Hoe kun je deze onpartijdige liefde van God met de gedachte van een uitverkoren volk verenigen? God heeft ons meerdere keren laten weten dat

Hij Israël niet heeft uitverkoren omdat Hij “de persoon aanzag”. Israël werd uitverkoren hoewel het volk dit niet waard was en ook niet beter was dan andere volken. Integendeel, met zijn rebelse houding verdiende het volk Israël het oordeel. Maar door middel van dit onwaardige volk wilde God Zijn liefde, genade en barmhartigheid jegens de wereld bewijzen. God laat Israël door middel van Zijn profeten het volgende mededelen: “Niet omdat u groter was dan al de andere volken heeft de HERE liefde voor u opgevat en u uitgekozen, want u was het kleinste van al de volken. Maar vanwege de liefde van de HERE voor u, en om de eed die Hij uw vaderen [Abraham, Izak en Jakob – opm. auteur] gezworen had, in acht te nemen, heeft de HERE u met sterke hand uitgeleid en heeft Hij u verlost uit het slavenhuis, uit de hand van de farao, de koning van Egypte” (Deut. 7:7-8). “Want het is een opstandig volk, het zijn leugenachtige kinderen, kinderen die niet willen luisteren naar de wet van de HERE; die tegen de zieners zeggen: U mag niet zien; tegen de schouwers: U mag niet voor ons schouwen wat waar is. Spreek tot ons vleierijen, schouw bedriegerijen!“ (Jes. 30:910). “Hij zei tegen mij: Mensenkind, Ik zend u naar de Israëlieten, naar die opstandige volken, die tegen Mij in opstand zijn gekomen. Zij en hun vaderen hebben tot op deze zelfde dag tegen Mij overtreden” (Ez. 2:3). De onverklaarbare genade van God In de Bijbel lezen we steeds weer dat de Joden net als de rest van de

mensheid ook in rebellie tegen God leven en uiteindelijk niets anders hebben verdiend dan het goddelijk gericht. Desalniettemin zegent God het volk Israël op grond van Zijn genade en Zijn beloften aan Abraham, Izak en Jakob, want het volk kan niet op eigen prestaties bogen. Bovendien wordt deze genade door de dood van de Messias gekocht. Op dit punt kan de tegenstelling tussen de Bijbel en de Koran niet duidelijker zijn. Hoewel Allah de ‘barmhartige’ wordt genoemd, toont hij dit erbarmen slechts aan weinigen, gaat hij met de meerderheid van de mensen genadeloos om en biedt hij geen mogelijkheid van zondenvergeving. In tegenstelling tot het bijbelse Evangelie van de genade van God geschiedt de verlossing binnen de islam door werken en wordt zij verdiend door het houden van de wet. De Koran kent noch het begrip goddelijke genade en barmhartigheid, nog de gedachte van een volledige betaling van de menselijke schuld door een Verlosser. Volgens de leer van de Koran ontvangt de moslim de goddelijke zegen niet door genade, maar dankzij eigen verdienste: “Jullie zijn het beste volk dat ooit onder mensen is ontstaan. Jullie gebieden slechts wat recht is en verbieden het onrecht en geloven in Allah” (soera 3:111). In hetzelfde vers worden de Joden ‘lasteraars’ genoemd en in soera 4:53 staat dat Allah hen vervloekt heeft: “Dezen heeft Allah al vervloekt, en wie Allah vervloekt, die vindt geen helper”. Tegenwoordig hoor je zelfs onder evangelische christenen de wijdverbreide mening dat de terugkeer van miljoenen Joden naar het land van hun vaderen slechts een

God zegent het volk Israël op grond van Zijn genade … want het volk kan niet op eigen prestaties bogen. Bovendien wordt deze genade door de dood van de Messias gekocht.

21

Volgens de leer van de Koran ontvangt de moslim de goddelijke zegen niet door genade, maar dankzij eigen verdienste: “Jullie zijn het beste volk dat ooit onder mensen is ontstaan. Jullie gebieden slechts wat recht is en verbieden het onrecht en geloven in Allah” (soera 3:111).

toevallige historische gebeurtenis is en geen enkele profetische betekenis heeft. Men beweert dat God de Joden niet naar Israël kan hebben teruggebracht, omdat zij dat helemaal niet waard zijn. Een groot percentage van het Joodse volk bestaat toch al uit atheïsten of agnostici, want ze wijzen bijna allemaal nog altijd hun Messias af. Velen van hen zijn humanisten, materialisten of aanhangers van de New Age. Bovendien heeft Israël zich niet altijd voorbeeldig gedragen ten opzichte van de Palestijnen of zijn Arabische buren. Als zo’n zondenregister tot ver in het verleden teruggaat, kan Israël toch geen bijzondere zegen van God genieten. Genade en belofte De fouten die Israël begaat zijn echter irrelevant. Bovengenoemde verzen en nog honderden soortgelijke Bijbelverzen bevestigen dat Israël van meet af aan in rebellie tegen God heeft geleefd. De huidige toestand is niets nieuws. God heeft Israël voor zijn zonden bestraft. Maar de ergste straf komt nog en wel in de Grote Verdrukking, die haar hoogtepunt vindt in de slag van Armageddon. De beloften aan Abraham, Izak en Jakob zijn echter nog altijd van kracht en zullen door de genade van God ook in vervulling gaan. Als God alleen die mensen kan zegenen die Hem waard zijn, was de hele mensheid verloren, want de Bijbel herinnert ons er aan

dat allen gezondigd hebben (vgl. Rom. 3:23; 5:12). Een zondaar heeft God van zichzelf niets te bieden. Eén enkele overtreding van de wet brengt de mens al in een hopeloze positie voor God. ook al houdt hij de wet in de toekomst op alle punten (als dit überhaupt zou kunnen), dan nog zou dit begane overtredingen nooit op kunnen heffen. Klaarblijkelijk wordt het de mens niet aangerekend als hij alle voorschriften van de wet tot in de kleinste details onderhoudt, ook al is dit precies wat de wet eist, want een mens kan door goede werken nooit vergeving voor begane zonden kopen. De schuld moet betaald worden door die Ene die zonder zonde is en die de straf kan dragen die eigenlijk de schuldige verdient. Op deze manier heeft God het probleem van de schuld opgelost, want het betalen van deze schuld was de voornaamste

De schuld moet betaald worden door die Ene die zonder zonde is en die de straf kan dragen die eigenlijk de schuldige verdient. Op deze manier heeft God het probleem van de schuld opgelost, want het betalen van deze schuld was de voornaamste taak van de Messias.

taak van de Messias. Door Zijn dood voor onze zonden oordeelde en deed Hij de duivel teniet. Daarom luidt de blijde boodschap van het Evangelie: “Want uit genade bent u zalig geworden, door het geloof,, en dat niet uit u, het is de gave van God” (Ef. 2:8). Tot het straffende handelen van God met Israël behoorde in het verleden de verstrooiing van het volk onder alle volken. Vandaag de dag brengt Hij Zijn volk in nooit eerder vertoonde aantallen naar het land terug, niet omdat ze het waard zijn, maar vanwege Zijn belofte aan Abraham, Izak en Jakob. Dit fenomeen van de nieuwere geschiedenis stijgt

qua omvang ver boven de uittocht van Egypte uit. Een belofte voor de “laatste dagen” Een uiterst verrassende gebeurtenis in de ogen van de wereld was de ineenstorting van het communisme en de val van het IJzeren Gordijn. Een positieve uitwerking daarvan was het verbazingwekkend grote aantal Joden, honderdduizenden tegelijk, dat naar Israël emigreerde, en wel uit de vroegere Sovjetunie, die eerder had geweigerd hen te laten gaan. Het was aangrijpend als de dankbare immigranten uit alle delen van de wereld, maar vooral uit het ten noorden van Israël gelegen Rusland, op de luchthaven Ben Goerion bij Tel Aviv landden. Sommigen van hen waren zo geroerd dat ze de grond onder hun voeten kusten en van blijdschap huilden. Als iemand die deze ontroerende scenes zag de geschriften van de Oudtestamentische profeten kende, moet hem wel een belofte in herinnering zijn gekomen die God 2500 jaar geleden heeft uitgesproken en die naar Zijn wil in de laatste dagen in vervulling zou gaan: “Want zo zegt de HERE: Zing vrolijk over Jakob, met blijdschap! Juich om het hoofd van de heidenvolken! Laat het horen, prijs Hem en zeg: Verlos Uw volk, HERE, het overblijfsel van Israël! Zie, Ik doe hen komen uit het land van het noorden, Ik zal hen bijeenbrengen van de uithoeken van de aarde; onder hen zijn blinden en verlamden, zwangeren en barenden met elkaar; met een grote menigte zullen zij hierheen terugkomen. Onder geween zullen zij komen, onder smeekbeden zal Ik hen leiden. Ik zal hen doen gaan naar waterbeken, op een rechte weg, waarop zij niet zullen struikelen, want Ik ben Israël tot een Vader, en Efraïm – Mijn eerstgeborene is hij. Hoor het woord van de HERE, heidenvolken, verkondig het in de kustlanden van ver weg en zeg: Hij die Israël verstrooid heeft, zal het weer bijeenbrengen en het hoeden, zoals een herder zijn kudde hoedt. Want de HERE heeft Jakob vrijgekocht, en hem verlost uit de hand van hem die sterker was dan hij. Zij zullen komen en juichen op de hoogte van Sion, zij zullen toestromen naar het goede van de HERE, naar het koren, naar de nieuwe wijn en aar de olie, naar de lammeren en runderen. Hun ziel zal zijn als een bevloeide hof,

2222 ACHTERGRONDINFORMATIE UIT ISRAËL BIJBEL EN ISRAËL Nieuws uit Israël

Nieuws uit Israël • 8/2013

zij zullen voortaan niet meer treurig zijn” (Jer. 31:7-12). Waarom moest deze belofte vervuld worden in een tijd die ook onder de benaming ‘de laatste dagen’ bekend is? De reden ligt voor de hand en is van groot belang voor ons onderwerp. De wederkomst van de Heer kan niet plaatsvinden voordat Israël weer als volk in zijn eigen land leeft, want daarheen keert Christus tijdens de slag van Armageddon terug om Zijn volk voor de vernietiging te redden. Hoe ver zijn we in de eindtijd? Wanneer komt deze dag? Een belangrijk teken voor de nadering van deze gebeurtenis is de vervulling van vele, duizenden jaren geleden gegeven profetieën over de terugkeer van de Joden naar Israël in de laatste dagen. Jahwe houdt Zich aan Zijn beloften. Als Hij Zijn woord niet zou houden, zou men aan Zijn wezen kunnen twijfelen en Zijn heilige naam door het slijk kunnen halen. Dikwijls heeft Hij zijn plan om Israël in de laatste dagen naar zijn land terug te brengen door Zijn profeten verkondigd: “Ik doe het niet om u, huis van Israël, maar om Mijn heilige naam” (Ez. 36:22); “U bent Mijn knecht, Israël, in wie Ik Mij zal verheerlijken” (Jes. 49:3). De terugkeer van Israël naar zijn land is werkelijk een belangrijk en

onweerlegbaar teken van de eindtijd. Tegenwoordig gaan de profetieen in vervulling, want de ogen van de hele wereld zijn op dit schijnbaar zo onbeduidende en kleine onvruchtbare stukje aarde gericht. Het land is zoals voorspeld een “kelk der bedwelming” voor alle volken geworden, want de hele wereld maakt zich druk over wat er daar allemaal gebeurt. Wie de profetieën over Israël met de geschiedenis van dit volk vergelijkt, kan zichzelf nauwelijks nog een atheïst noemen. Kun je loochenen dat Jezus Christus de enige Verlosser is? Zijn komst, die door de spreekbuizen van God werd voorzegd, is nauw verbonden met Israël en zijn lange lijdensgeschiedenis van verstrooiing en terugkeer naar het land van de belofte. Het andere hoofdthema van de bijbelse profetie is de Messias, die uit en tot Israël moest komen. De nauwkeurige en talrijke profetieën over de komst van Christus en hun vervulling in het leven, de dood en de opstanding van Jezus van Nazareth leveren sluitende bewijzen dat Hij de Messias, de Verlosser is. En ze bewijzen ook het bestaan van God, die de profetieën van de bijbelse profeten heeft geïnspireerd. ■

Beth-Shalom, Postbus 193, 3940 AD Doorn telefoon 0343 477288 fax 0343 477447 E-mail: [email protected]

Abonnementen: Beth Shalom, Postbus 193, 3940 AD Doorn, tel. 0343 477288 Giften: Giro 94400 t.n.v. Beth-Shalom Doorn Betalingen: Giro 409200 t .n.v. Middernachtsroep Doorn Voor België: ING-bank 363-0507942-90 in Brussel «Nieuws uit Israël» verschijnt ook in het Duits, Frans, Engels, Spaans, Portugees, Hongaars en Roemeens. Alleen in de betreffende landen. Abonnement Nederland en België: gratis, Vanuit Nederland naar andere landen in Europa: EUR 26.40, Buiten Europa en Suriname: EUR 31.80. Israëlreizen: Beth-Shalom-Israëlreizen: Postbus 193, 3940 AD Doorn tel. 0343 477288 Gastenhuis in Israël: Beth-Shalom, P.O.B. 6208, Haifa 31060/Karmel Israël tel. 00972-4-83774-81 Testamentaire beschikkingen: (via een notaris) «Ik legateer vrij van rechten en kosten aan de Stichting: Zendingswerk Middernachtsroep statutair gevestigd te LEIDEN en geregistreerd onder nummer .41166018. bij de Kamer van Koophandel Rijnland, een bedrag van EUR…»

Gedachtig aan het feit, dat alle menselijke kennis slechts onvolkomen is (1 Cor. 13:9), geven de auteurs voor eigen verantwoording hun persoonlijke visie weer Initialen van de auteurs en bronvermeldingen in dit nummer: ZL = Zwi Lidar; CM = Conno Malgo; AN = Antje Naujoks

Voorpagina: NUI

Het was aangrijpend als de dankbare immigranten uit alle delen van de wereld, maar vooral uit het ten noorden van Israël gelegen Rusland, op de luchthaven Ben Goerion bij Tel Aviv landden. Sommigen van hen waren zo geroerd dat ze de grond onder hun voeten kusten en van blijdschap huilden.

Voor de inhoud van externe web-pagina’s waarnaar verwezen werd kunnen wij niet aansprakelijk worden gesteld. Wij verklaren hiermee uitdrukkelijk, dat op het tijdstip van het tot stand brengen van de link geen illegale inhoud op de verbonden websites herkenbaar waren. Op de actuele en toekomstige vormgeving, de inhoud of de auteursrechten van de verbonden sites hebben wij geen invloed. Voor illegale, foute of onvolledige inhoud en vooral voor schade, die uit het aanklikken of niet aanklikken van zulke aangeboden informatie ontstaat, is alleen de aanbieder van de site verantwoordelijk, naar wie verwezen werd, niet degene, die enkel via links naar de bewuste publicaties verwijst.

Verraden!

€ 10,00

Stan Telchin

iek uz M

Muziek CD met prachtige en bekende Hebreeuwse liederen zoals “Hava nagila”, “Hevenu shalom alechem” of “ Yerushalaiym shel zahav”. Prachtig gezongen onder muzikale begeleiding door de Nederlander Govert Roos en de Roemeen Ghighi N. Iovin. Een “must have” voor ieder Israël-liefhebber.

€ 12,50

Bestelnr. 131807 • CD ‘Papa, ik geloof dat Jezus de Messias is…’ Stan Telchin was met stomheid geslagen toen zijn dochter hem dit vertelde.

Stichting Zendingswerk

Middernachtsroep Hier kan uw advertentie komen te staan. Stuur een mail aan

[email protected]

Hoe kon ze dit doen?! Zij was Joods, en Joden geloven niet in Jezus. Dit voelde als verraad aan haar ouders, haar volk, haar traditie. Hoewel hij Jood was, begon Telchin voor het eerst in zijn leven de Schriften te bestuderen. Hij verwachtte daarin argumenten te vinden om zijn dochter te overtuigen dat ze ernaast zat. Hij las ook het Nieuwe Testament, maar daarin kwam Jezus heel anders naar voren dan hij altijd had gedacht. Bestelnr. 199034 • paperback • ISBN: 978-90-6067-250-1

God, Israël, & Shiloh

Henk Binnendijk

We onderzoeken Israel’s terugkeer naar het Bijbelse land vanuit een menselijk perspectief, met een speciale focus op Shiloh. David vertelt een verhaal over zijn familie’s afgrijselijk maar ook wonderlijk en inspirerende ervaringen met terorisme en hoe dit heeft geleid tot de oprichting van het Shiloh Israel Children’s Fonds. Hij onderzoekt de plannen voor vrede, opgesteld door de politici van Israel en de wereld, en de meest traumatische gebeurtenissen die plaatsvinden in Israel. Het boek beschrijft ook de strijd in Israel met zijn eigen sprituele strubbelingen, de wereldwijde dreiging van Islamtisch terreur en de groeiende rol van evanglisch Christelijke vrienden die Israel steunen en het land zien als het thuisland.

Abraham, Isaäk en Jakob Jaakob kob en hun ko hun vrouwen vro rouw uwen uw en w waren aren ar en gewone gew ewo mensen. Natuurlijk leefden ze bijna vierduizend jaar geleden en in een andere cultuur. Maar het waren wel mensen met dezelfde gevoelens, verlangens en onzekerheden als wij.

Bestelnr. 199049 • paperback • ISBN: 978-90-5798-240-8

Bestelnr. 199010 • paperback • ISBN: 978-90-4351-050-9

David Rubin

voor meer informatie.

€ 19,95

Wie ook nog altijd dezelfde is, is de God van Abraham, Isaäk en Jakob. Hij kwam steeds weer in hun leven. Hij beloofde hen veel. Sommige beloften werden in hun leven vervuld, anderen lagen in de toekomst. Hij leerde hen door hun beslissingen, hun falen, hun zelfzucht en hun liefde, door hen te laten zien wat hun daden opleverden. Maar Hij bleef altijd achter hen staan.

€ 17,50

Levensreddend hightech polshorloge 17. Top videobewaking uit Israël 16 ISRAEL NIEUWS UIT. Herinnering aan Jom Kippoer oorlog

Recommend Documents