Lessenpakket 5de – 6de secundair onderwijs
1
v Powerpoint: De Wereldjongerendagen worden omschreven als de religieuze versie van
Werchter. Naast religieuze momenten, staan er concerten gaande van heavy metal over rap tot jazz op het programma.
2 Het artikel spreekt ook over de gelijkenis met een festival. Wat zijn de gelijkenissen en verschillen met een gewoon muziekfestival? Zoek verschillende antwoorden in het artikel.
2 WJD
1 Leid uit de logo’s af in welke steden de vorige edities plaatsvonden. 2 De logo’s zijn duidelijk opgebouwd met verschillende betekenissen. Hoe vinden we in het logo het bijhorende thema-bijbelvers terug?
2005
……………………………………………….. (Mt 2,2)
2008
……………………………………………….. (Hnd 1,8)
2011
……………………………………………….. (Kolossenzen 2,7)
3 WJD
2013
……………………………………………….. (Mt 28, 19)
Weetjes WJD 2013 De gemiddelde leeftijd van de Vlaamse deelnemer is 21 jaar. Van de geregistreerde deelnemers is 55 procent vrouwelijk. 60 procent van de pelgrims is tussen de 19 en 34 jaar oud. Diensten zijn bij te wonen op 270 verschillende locaties in 26 talen, waaronder het Pools, Mandarijns en zelfs het Nederlands. Ook 200 Vlamingen zijn in Brazilië van de partij. De belangrijkste beweegreden voor jonge Vlamingen om deel te nemen: ze willen voelen dat ze niet alleen staan in hun geloof. Bovendien pleiten ze voor een bescheiden kerk die oog heeft voor de leefwereld van jongeren. 2011
2.000.000 deelnemers aan WJD
2013
3.000.000 deelnemers aan WJD
Tips bij het vinden van de steden bij opdracht 1.
4 WJD
1 Het logo is opgebouwd met verschillende betekenissen. Hoe vinden we in het logo het bijhorende thema-bijbelvers terug? /Info//Je hoort het woord 'hart' in barmhartigheid. Barmhartig zijn, wil eigenlijk zeggen dat je met je hart meevoelt, en daar in woord en daad iets mee doet./
2 Wie en wat herkennen jullie in de bijhorende illustratie en wat heeft het te maken met WJD Krakau?
2016
Krakau (Mt. 5, 7)
5 WJD
1 Wat spreekt jou het meeste aan in de beleving van Jens? Waarom? 2 Welke kansen bieden de Wereldjongerendagen aan jongeren vandaag? 3 Hoe belangrijk vind jij het om niemand te veroordelen? Denk aan pesten …
6 WJD
v
www.een.be/programmas/1000-zonnen/de-wereldjongerendagen-in-rio-deel-3
1 2 3 4
Reconstrueer samen, op basis van het filmpje, het verhaal van Franciscus’ leven. Waartoe inspireert het verhaal van Franciscus deze jongeren? Hoe herken je deze inspiratie in het doen en spreken van paus Franciscus? Breng de volgende Loesje’s in verband met het filmfragment. Zoek daarna uit welk Loesje jou het meest aanspreekt en waarom.
Wat is barmhartigheid eigenlijk? Wat wordt er bedoeld met dat ouderwetse woord ‘barmhartigheid’? Barm-hartig = een leenvertaling van Latijn misericors, samengesteld uit het bijvoeglijk naamwoord miser ‘ongelukkig, ellendig’ (dus ‘arm’) en het zelfstandig naamwoord cor ‘hart’. Eenvoudig gezegd: het tonen van erbarmen of ontfermen, van mededogen met mensen die het moeilijk hebben.
8 WJD
v
Kortfilm ‘The Year of the Rat’ van Badly drawn boy - youtube.com/watch?v=PScUdYTO0UM
-
Wat heb je gezien?
-
Wat heeft je geraakt?
-
Hoe heeft het je geraakt?
-
Wat heeft het opgeroepen?
1 Heb je zelf ooit iemand ontmoet zoals het hoofdpersonage in het filmpje? 2 Doet het hoofdpersonage je aan iemand denken? Aan wie? Waarom? 3 Hoe zie je barmhartigheid terug in dit filmpje?
Van oudsher kent de kerk 7 werken van barmhartigheid: -
De hongerigen spijzen
-
De dorstigen laven
-
De naakten kleden
-
De vreemdelingen herbergen
-
De gevangenen bezoeken
-
De zieken verzorgen
-
De doden begraven
4 Hoe zouden we vandaag de dag aan deze werken van barmhartigheid een actuele invulling kunnen geven? Bekijk de volgende websites en artikelen en oordeel of het werkelijk gaat om een werk van barmhartigheid. Waarom wel? Waarom niet? Hongerigen spijzen: www.hellofresh.be/ Dorstigen laven: www.brussel.be/artdet.cfm/5387/Fonteinen-met-drinkbaar-water-op-kaart Naakten kleden: www.demorgen.be/mode/-t-is-gebeurd-primark-gent-opent-deuren-voor-velekooplustigen-a2419778/ Vreemdelingen herbergen: www.demorgen.be/buitenland/libanon-heeft-een-vluchtelingencrisiseuropa-niet-deze-cijfers-plaatsen-alles-in-context-a2439095/ Zieken verzorgen: www.cliniclowns.be Gevangenen bezoeken: traliesuitdeweg.weebly.com/ Doden begraven: www.dela.be. Doden begraven of pure commerciële business?
9 WJD
Daarnaast zijn er 7 geestelijke werken van barmhartigheid: -
De zondaars vermanen
-
De onwetenden onderrichten
-
Voor levenden en overledenen bidden
-
Mensen in moeilijkheden goede raad geven
-
De bedroefden troosten
-
Beledigingen vergeven
-
Lastige mensen verdragen
5 Met welk van deze geestelijke werken van barmhartigheid ben jij recent nog in aanraking gekomen? Wat was de situatie en hoe ging je er mee om?
10 WJD
1 Het valt je vast ook op dat hier paus Franciscus zelf te biecht gaat. Best een opmerkelijke houding voor een kerkleider. Toch is het een duidelijke oproep. Waartoe, denk jij?
v
nieuw.kerknet.be/redactie/video/kerk-moet-meer-barmhartigheid-tonen-vindt-de-paus
Lees het artikel en beantwoord samen volgende vragen.
2 3 4 5 6
Waartoe roept paus Franciscus gelovigen op in het jaar van de Barmhartigheid? Welke interreligieuze kansen liggen er in het jaar van de Barmhartigheid?
Zie ook het infoblok.
Waar komt het concept van “heilig jaar” vandaan? Waarom is dit een buitengewoon heilig jaar? Ben jij het eens met de overtuiging van Paus Franciscus dat de doorsneegelovige de christelijke boodschap vaak veel beter begrijpt dat bisschoppen, priesters of theologen?
Buitengewoon Jaar BRUSSEL (KerkNet) Paus Franciscus kondigde zaterdag met de bulle 'Misericordiae vultus' (‘Het gelaat van de barmhartigheid’), een feestelijke oorkonde, officieel een buitengewoon heilig jaar af. Het 'Jubeljaar van de Barmhartigheid' begint op 8 december 2015 en het eindigt 20 november 2016. Barmhartigheid Franciscus geeft in de bul diverse adviezen aan de gelovigen hoe zij aan het komende Heilige Jaar invulling kunnen geven: ga op bedevaart als teken van bekering; veroordeel niemand, maar vergeef en geef; vermijd roddel, afgunst en jaloezie; open het hart voor de marges van de samenleving en breng vertroosting, barmhartigheid en solidariteit naar mensen die in moeilijke omstandigheden leven; verricht de
lichamelijke en geestelijke daden van barmhartigheid met vreugde; verblijf biddend en aanbiddend bij het Allerheiligste Sacrament. In de bul vraagt hij leden van criminele organisaties en degenen die betrokken zijn bij corruptie zich radicaal te bekeren en Gods barmhartigheid te omarmen. De paus wijst erop dat zowel het judaïsme als de islam spreken over barmhartigheid als een van Gods voornaamste eigenschappen. Hij vertrouwt erop dat in het komende jubeljaar bijzondere ontmoetingen tussen de drie abrahamitische godsdiensten zullen plaatsvinden, evenals met andere religies.
11 WJD
bezochten. Het aanvankelijke opzet was om het heilige jaar om de honderd jaar te herhalen, maar sinds 1470 wordt het praktisch om de 25 jaar gehouden. In principe wordt het volgende jaar pas in 2025 gehouden. Daarom wordt nu gesproken van een 'buitengewoon’ Heilig jaar van de Barmhartigheid.
Het logo: Buitengewoon Heilig Jaar van de Barmhartigheid
Heilig jaar De verre wortels van een jubel- of heilig jaar gaan terug tot een joodse traditie die beschreven wordt in het boek Leviticus uit het Oude Testament, waarbij in een jubeljaar ook de schulden worden kwijtgescholden en de slaven worden vrijgelaten. Het vijfentwintigste hoofdstuk van dit boek verhaalt dat God via Mozes de Israëlieten de opdracht geeft om elk vijftigste jaar tot ‘jubeljaar’ uit te roepen. Het eerste heilige jaar in de geschiedenis van de rooms-katholieke Kerk vond allicht in 1300 plaats. Paus Bonifatius VIII schonk toen al een volledige aflaat aan de pelgrims die Rome
Een heilig jaar is een massamanifestatie waarvan het succes afhangt van de mobilisatie van de kerkelijke bewegingen en verenigingen en van de vroomheid van gelovigen. Vooral die laatste groep neemt een bijzondere plaats in in het hart van deze eerste Latijns-Amerikaanse paus, die door zijn oproepen voor de arme en uitgesloten mensen tot ver buiten de Kerk een grote populariteit geniet. Paus Franciscus is ervan overtuigd dat de doorsneegelovige de christelijke boodschap vaak veel beter begrijpt dan bisschoppen, priesters of theologen. Het vorige heilige jaar vond in 2000 plaats. Toen reisden naar schatting 25 miljoen pelgrims en toeristen naar Rome. Het jubeljaar viel toen ook op door de wekelijkse ontvangst van bepaalde pelgrimsgroepen met opmerkelijke manifestaties, zoals de succesvolle jubilea voor gezinnen, nieuwe bewegingen, parlementariërs, leken en kunstenaars. Met belangstelling wordt ernaar uitgekeken of de populaire paus het succes van het jubeljaar 2000 kan evenaren. Bron: KerkNet
INFOBLOK// Koran 2, 264 Jullie die geloven. Maak jullie aalmoezen niet waardeloos door gepoch en ergernis
zoals hij die zijn bezit weggeeft om door de mensen gezien te worden, maar zonder te geloven in God en de laatste dag. De barmhartige werken in de islam zijn in vier vormen te onderscheiden: 1. De zakât. Het gaat hier om het geven van aalmoezen, dat tijdens Mohammed’s verblijf in Medina door hem verplicht is gesteld. Men moet 2.5% van zijn bezit afstaan. 2. De zakât al-fitr. Dit vindt altijd plaats tijdens de maand ramadan en is ook verplicht. 3. De sadaka. Dit is een vrijwillige vorm en dit omvat het geven van geld of goederen aan armen en behoeftigen. 4. Het doen van goede werken in of voor levensbeschouwelijke organisaties. Een joodse geleerde en arts Maimonides (13e eeuw) Het is een plicht om de zieken te bezoeken, de
rouwenden te troosten, de dode uit te dragen, de bruid binnen te halen, de bezoekers te begeleiden. En om zich bezig te houden met alles wat nodig is voor de begrafenis. Evenzo om de bruid en de bruidegom te verblijden. Om hen te helpen bij alles wat zij nodig hebben. Dit zijn de daden van verbondenheid waarvoor geen maat is. Deze geboden zijn vanwege: je zult je naaste liefhebben als jezelf.
12 WJD
13 WJD
14 WJD
Impuls 1. Gelijkenis: paus Franciscus lijkt een idool, gekte en druk van miljoenen jongeren samen, internationaal, … Verschillen: bidden, avondwake, geloofservaringen, … Impuls 2. 1: Keulen, Sydney, Madrid, Rio de Janeiro 2: In het logo van Keulen zie je de ster die de drie koningen/wijzen gidst. In het logo van Sydney zie je het vuur van de Heilige Geest. Kroon staat symbool voor de standvastigheid. In het logo van Rio zie je Jezus de Verlosser die iedereen of alle volkeren wil bereiken en ons daartoe de opdracht geeft. Impuls 3. 1: vlam van barmhartigheid, die uitgaat van Jezus en ons – jongeren – draagt. 2: Jezus die wijst naar het hart en dus naar de barmhartigheid. Paus Johannes Paulus II was aartsbisschop van Krakau, de stad waar de Wereldjongerendagen plaatsvinden. Paus Franciscus die de jongeren massaal oproept om samen te komen en getuige te zijn van barmhartigheid. De stad Krakau staat ook afgebeeld. Een jongere wordt biddend afgebeeld. Het geheel baadt in een sfeer van muziek en festivals. Impuls 4. 2: vooroordelen doorprikken, inleefreis, totaalervaring, andere culturen leren kennen, mensen ontmoeten, je gelovig denken verdiepen, levenservaring opdoen, … Impuls 5. 2: eenvoud, genoegdoening, dankbaarheid, je loskoppelen van materiële zaken en mensen, mensen niet toeeigenen, mensen zichzelf laten zijn, ook jezelf mogen zijn los van de prestatiedruk, jezelf in vraag stellen of in vraag laten stellen, anderen in vraag stellen, meningen uitwisselen, … Impuls 7. 1: Barmhartigheid begint bij bekering, zei de paus, die prompt ging biechten. 2: Ga op bedevaart als teken van bekering; veroordeel niemand, maar vergeef en geef; vermijd roddel, afgunst en jaloezie; open het hart voor de marges van de samenleving en breng vertroosting, barmhartigheid en solidariteit naar mensen die in moeilijke omstandigheden leven; verricht de lichamelijke en geestelijke daden van barmhartigheid met vreugde; verblijf biddend en aanbiddend bij het Allerheiligste Sacrament. In de bul vraagt hij leden van criminele organisaties en degenen die betrokken zijn bij corruptie zich radicaal te bekeren en Gods barmhartigheid te omarmen. 3: Zowel het judaïsme als de islam spreken over barmhartigheid als een van Gods voornaamste eigenschappen. Hij vertrouwt erop dat in het komende jubeljaar bijzondere ontmoetingen tussen de drie abrahamitische godsdiensten zullen plaatsvinden, evenals met andere religies. + Er zijn vele gelijkenissen tussen de werken van barmhartigheid en de daden vooropgesteld door de andere abrahamitische godsdiensten. 4: De verre wortels van een jubel- of heilig jaar gaan terug tot een joodse traditie die beschreven wordt in het boek Leviticus uit het Oude Testament, waarbij in een jubeljaar ook de schulden worden kwijtgescholden en de slaven worden vrijgelaten. 5: In principe wordt het volgende jaar pas in 2025 gehouden. Daarom wordt nu gesproken van een 'buitengewoon’ Heilig jaar van de Barmhartigheid.
15 WJD
