Lesbrief Sirkoes Boediman Geachte leerkracht, Binnenkort bezoekt u met uw groep de voorstelling Sirkoes Boediman. Dit is een maskerspel voorstelling waarin gesproken wordt met jabbertalk (brabbeltaal). Bij deze voorstelling is het mogelijk om aansluitend een workshop in te kopen via Uurcultuur zodat kinderen zelf kunnen ervaren wat het betekent om met maskers te spelen.
Korte inhoud Het mooie van maskertheater is dat een persoon een heel circus kan spelen. Maskerontwerper, maker en speler Frans Krom laat de kinderen kennis maken met Balinese maskers en de daarbij horende uiteenlopende karakters. Sirkoes Boediman is een Oosters circus en een ode aan de fantasie. De voorstelling is gespeeld in jabbertalk en toch kan iedereen de circusartiesten verstaan.
Voorbereiding op een bezoek aan een voorstelling Bespreek met de kinderen wat ze weten over gedragsregels tijdens een voorstelling. Een voorstelling is ‘live’ en wordt dus gemaakt waar je bij bent. Het gedrag van het publiek is van invloed op de kwaliteit van de voorstelling in positieve, maar ook in negatieve zin. Kinderen zijn allemaal vertrouwd met televisie kijken. Toch is er een groot verschil tussen tv kijken en het bijwonen van een voorstelling. Kijken naar een voorstelling
Kijken naar televisie
- wordt gemaakt waar je bij bent
TV wordt vaak eerder opgenomen en gemonteerd Bij televisie kan dat wel T.V. kijk je meestal met familie of vrienden Acteurs op T.V. horen en zien je niet.
- je kunt het volume niet harder of zachter zetten - er zijn soms onbekende mensen bij die ernaar kijken - schuifelen, praten, eten of even weglopen, stoort en de artiesten raken uit de concentratie
Woordweb Chinees Circus Wat weten de kinderen over een chinees circus? Maak met hen een woord spin. Kun je de woord spin ook indelen in vroege en nu? Denk aan: vroeger: Familie circus, klein gezelschap dat alle rollen vervult, veel acts met dieren Nu: veel show, grote gezelschappen, geen dieren. Sirkoes Boediman verhaalt vanuit een klein gezelschap, meer zoals het vroeger was.
Maskers bespreken In de bijlage van deze lesbrief treft u een paar voorbeelden van Balinese maskers aan. Maskers zoals deze zullen te zien zijn in de voorstelling. Vraag aan de kinderen bijvoorbeeld: - wat valt je op aan het masker? - Welke emotie past bij dit masker? - waar zie je dat aan? (denk aan de gelaatstrekken) - Wat voor karakter denk je dat dit masker voorstelt?
Maskers maken Materiaal: bijlage 1 voor elk kind gekopieerd elastiek of lint kleurpotlood/stift en evt. verf/ textiel/ gekleurd papier en lijm dik karton Bespreek eerst enkele maskers met de kinderen zoals in de oefening hierboven. Deel daarna voor ieder kind bijlage 1 uit. Dit is een hele eenvoudige basisvorm voor een masker. A) wanneer kinderen gewend zijn te schetsen, laat u hen in het klein enkele maskers ontwerpen. b) De kinderen kunnen op het basismasker een eigen masker ontwerpen. Denk daarbij aan: - de vorm / contour van het masker. Is dit met of zonder neus en met of zonder mond? is de vorm rond. Vierkant, grillig, etc.? - wijs de kinderen op gelaatstrekken - kleur c) knip het masker uit en trek dit over op dikker karton. Nu is het mogelijk om het getekende masker op het karton te plakken en dit zo te laten. U kunt er ook voor kiezen om de kinderen met diverse materialen het masker verder vorm te geven. Denk daarbij aan knippen/scheuren en plakken met papier of werken met verf of textiel. d) Maak met de perforator en elastiek een bevestiging voor het masker. Dit kan door twee elastieken om de oren of een lint om het hoofd.
Dramales Warming up (zonder maskers op) De leerlingen verspreiden zich kris kras door het speellokaal. Wanneer de leerkracht “nummer 1” zegt mogen de kinderen door elkaar gaan lopen zonder te praten en te botsen. “Nummer 2” De leerlingen staan stil en de leerkracht kan een volgende opdracht uitleggen: “Nummer 3” De leerlingen mogen springen “Nummer 4”De leerlingen gaan liggen Afhankelijk van de groep en de concentratie kan dit rijtje opdrachten uitgebreid worden en kunnen de opdrachten door elkaar gegeven worden. “Nummer 5” hinkelen: “Nummer 6” Achteruit lopen: ·“Nummer 7” rennen etc. etc.
Lopen vanuit een lichaamsdeel (zonder maskers op) De leerlingen lopen weer kris kras door elkaar zonder te botsen of te spreken. Wanneer de leerkracht twee keer in de handen klapt, staat iedereen stil en geeft hij/zij instructie. Deze opdracht geeft het meeste effect wanneer de leerkracht zelf ook rondloopt vanuit een bepaald lichaamsdeel. - loop met een bolle rug - loop met je kin omhoog - loop met hele brede schouders - loop heupwiegend - Sleep met 1 been - wie weet er nog iets?
mogelijk vraagt u tussendoor aan de kinderen Hoe het voelt om zo te lopen? Wat voor type loopt er op deze manier?
De Maskers De leerlingen doen hun maskers op en lopen kris kras door elkaar. Ze onderzoeken nu welke houding het beste past bij het type van hun masker. 2 x klappen is stilstaan, de leerkracht kan instructie geven: Loop nu kris kras door elkaar en heb af en toe een ontmoeting met de volgende tekst: A) schud B de hand en zegt: Hallo B) Schud A de hand en zegt: hallo leuk om kennis te maken Dan loop je weer door. 2 x klappen is stilstaan, de leerkracht kan instructie geven: Bedenk een naam v0or jouw maskerpersonage. Ontmoet elkaar nu en stel je voor met je naam Eventueel laat u enkele twee tallen dit voorstellen aan de groep tonen.
Korte scene met het masker Tweetallen staan in de ruimte. De ene zit op een stoel o.i.d. en de ander staat ernaast. Tekst A) Mag ik op die stoel? Tekst B) NEE Tekst A) Mag ik alsjeblieft op die stoel? Tekst B) Nee, echt niet Tekst A) Mag ik op die stoel? Tekst B) Neehee etc. steeds kleine variaties op deze twee zinnen toepassen. In bovenstaande oefening is het eenvoudig om verschillende emoties toe te passen tijdens het uitspreken van de tekst
Optie leerkrachten die in de drama lessen bekent zijn met jabbertalk kunnen hun leerlingen laten onderzoeken welke klanken passen bij hun personage. Vervolgens bovenstaande opdrachten opnieuw uitvoeren in jabbertalk.
Wij wensen u veel plezier bij de voorstelling Team Uurcultuur
Balinese Maskers
