Verwarring en nostalgie in Wende
4 >>> | Een Somalische ontvoering en meer
WALTER LEWIN GEK OP NATUURKUNDE pag
pag
13 >>>
adve rte nti e
www.kewlox.nl
JAAR BOEKENKRANT 2007-2012
pag
19 >>>
B O E K E N K R A N T V O O R N E D E R L A N D E N V L A A N D E R E N s J A A R G A N G s N U M M E R s J U L I s W W W B O E K E N K R A N T C O M
Leon de Winter Provocateur wordt beschermengel
INGRID VAN DER CHIJS LUCHTMEISJES pag 3
HERMAN FRANKE & MANON UPHOFF ALS JE ME MAAR BLIJFT SCHRIJVEN pag 4
PETER MARX DE DAMIAN-REEKS
pag
Wie niet in wonderen gelooft, is geen realist. Het was het motto van De Winters roman Supertex en het zou zo het motto kunnen zijn van VSV. ‘Het is een roman over een wonder.’ Een roman waar de moord op Theo van Gogh een kleine, maar prominente rol in speelt. verder op PAGINA 5 >>> Nog niet eerder was de Zweedse schrijfster Camilla Läckberg in een boek zo uitgesproken politiek. ‘Het was een zwarte dag voor Zweden toen de rechts-populisten in het parlement kwamen.’
pag
11 >>>
BORIS VAN DER HAM DE VRIJE MORAAL pag
13
19
Verder in dit nummer:
MET ONDER MEER: NAIMA EL BEZAZ Méér Vinexvrouwen
>>> PAG 7
TATIANA DE ROSNAY Het appartement
>>> PAG 9
JAMES PATTERSON Hitte
>>> PAG 13
JURGEN LEURDIJK & DIRK JAN ROELEVEN Andere Tijden Sport
>>> PAG 21
Strips Boekhandels Win een boek
pagina 16 pagina 22 pagina 23
adve rte nti es
De Toonder Animatiefilms
Kijk voor meer informatie op www.kasteelgroeneveld.nl
HARDCOVER | LUXE PAPIER | LEESLINT | FORMAAT 23 x 23 CM | 336 PAGINA’S MEER DAN 500 PRODUCTIEFOTO’S, SCHETSEN EN STORYBOARDS
INCLUSIEF
DV D
MEER D 30 FILMPJAN ES
NU VERKRIJGBAAR! ISBN 978 90 5885 750 7
WWW.SILVESTERSTRIPS.NL
1
LOSSE DELEN
7 7 7 " / % + % . + 2 ! . 4 # / - s J U L I
Heeft u opmerkelijke feiten of bijzondere wetenswaardigheden rondom boeken te melden? Wilde u altijd al een boze brief schrijven, maar wist u niet aan wie? Losse delen plaatst niet alles, maar ontvangt wel graag uw post.
BOEKENKRANT TIP 3
2012, week 26
1 Herman Franke & Manon Uphoff – Als je me maar blijft schrijven PODIUM – € 15,00 Persoonlijke briefwisseling tussen twee bevriende schrijvers, over gewone dingen, ziekte en dood.
[email protected] Beste Herman Franke, Ongeveer twee jaar geleden overleed u. Anderhalf jaar daarvóór interviewde ik u over Zoek op liefde. Op een zwaarbewolkte winterdag hadden we een mooi gesprek over literatuur. Alleen met z’n tweeën en met twee koppen van uw krachtige koffie. Het lezenswaardige van die middag schreef ik op voor een stuk of dertigduizend lezers van de Boekenkrant. De rest van het gesprek blijft tussen ons. Eind 2009 interviewde ik Manon Uphoff. Ik wist niet dat jullie bevriend waren. Wist u van het boek dat nu verscheen, met jullie briefwisseling? In deze krant schrijf ik erover. Tussen uw overlijden en deze krant verschenen duizenden boeken. We interviewden enkele bekende schrijvers zoals thrillerschrijfster Camilla Lackberg en romancier Leon de Winter. Zijn nieuwe roman VSV zal ongetwijfeld veel aandacht krijgen. We bespraken Wende van de debutant Johan Faber en Andere Tijden Sport, over memorabele sportmomenten. U leest niet meer, maar u wordt nog wel gelezen. Als geïnteresseerde literatuurliefhebbers tussen alle grote namen op zoek zijn naar een Geheimtipp, beveel ik ze uw oeuvre aan. Uw boeken hebben ten slotte hun plaats gekregen en verdwijnen niet. Met vriendelijke groeten, Roel Weerheijm, hoofdredactuer
VERSTUUR DIT BOEK ALS COVERCARD WWW.COVERCARDS.NL
OOMEN ONTTRONEN!?
Manon Sikkel heeft met Hoe word ik een koppelaar voor de eerste keer de Prijs van de Nederlandse Kinderjury 2012 ontvangen. Voor haar kreeg Francine Oomen negen jaar op rij de meeste stemmen met haar Hoe overleef ik–reeks.
2 Liza Marklund – Teken van leven DE GEUS – € 19,95 De man van Annika Bengtzon wordt in Somalië ontvoerd. De ontvoerders eisen een enorm losgeld.
EN HET IS NOG NIET VOORBIJ, NOG LANGE NIET, NOG LANGE NIET…
Alsof het Voorbij is wint de prijs voor de beste Europese roman die vorig jaar in Nederlandse vertaling is verschenen. Vertaler Ronald Vlek kreeg veel lof en wist volgens de jury de ondertoon van Barnes goed te vangen.
3 Boris van der Ham – De vrije moraal PROMETHEUS – € 12,50 Hoe heeft de moraal zich in Nederland ontwikkeld? Waar liggen, en lagen, de grenzen van vrijheid?
DE DONKERE KAMER VAN CLAUDIA…
Dit jaar schrijft Claudia de Breij de lofrede voor de campagne Nederland Leest, waarin De donkere kamer van Damokles van W.F. Hermans centraal staat. In november wordt het boek, met daarin de lofrede, gepubliceerd tijdens de zevende editie van Nederland Leest.
NEDERLAND TOP 3
2012, week 26
1 Michel van Egmond – Gijp DE BUITENSPELERS - € 19,95 Eindredacteur van Voetbal International over televisiefenomeen René van der Gijp.
OEROEG, HET DINER – HET TONEELSTUK, DE FILM
Het canonieke debuut van Hella Haasse, Oeroeg, wordt bewerkt voor toneel. Op z’n vroegst in seizoen 2013/2014 zal het te zien zijn. En na de theaterversie van Herman Kochs Het diner komt er eind 2013 een filmversie in de bioscopen.
2 E.L. James – Vijftig tinten grijs PROMETHEUS - € 15,00 Studente Anastasia Steele krijgt een sadomasochistische verhouding met Christian Grey.
BÜCH BEJUBELD
De Oude Kunst- en Antiekbeurs Delft brengt een hommage aan schrijver Boudewijn Büch, tien jaar na zijn overlijden, verzorgd door het Letterkundig Museum in Den Haag. Allerlei kunstvoorwerpen uit Büchs collectie zijn te bezichtigen.
3 Suzanne Vermeer – Bon Bini beach A.W. BRUNA UITGEVERS - € 17,50 Twee Nederlandse studentes feesten en luieren op de Antillen. Dan verdwijnt een van hen.
GEVANGENISLIEDEREN
De Chinese schrijver Liao Yiwu heeft een prestigieuze Duitse literatuurprijs gewonnen. Vorig jaar vluchtte de Chinees naar Duitsland. De Chinese politie verbood hem nog iets in het buitenland te publiceren. Maar dat weerhield hem niet van het schrijven van Gevangenisliederen.
HET IS EEN BIJZONDER MUSEUM, EN DAT IS HET PETER ROMER, CHANTAGE, UITGEVERIJ DE FONTEIN, ISBN 978 90 261 9121 3 (€ 16,95)
Onderwijzer C. Joh. Kieviet schreef in 1891 zijn eerste boek over Dik Trom. Na de restauratie van de school van Kieviet in Etersheim opent het kinderboekenmuseum de deuren. Er komt onder meer een reconstructie van het klaslokaal waar Kieviet lesgaf.
LUSTRUM – UIT HET ARCHIEF VAN DE BOEKENKRANT
De Boekenkrant geeft een overzicht van de 3 meest verkochte boeken in de eerste week van de maand van uitgave van de krant. Bron: Stichting CPNB. De Stichting CPNB stelt De Bestseller 60 samen op basis van door de Stichting Marktonderzoek Boekenvak / GfK Benelux Marketing Services verzamelde verkoopgegevens van meer dan 900 Nederlandse boekwinkels.
VLAANDEREN TOP 3
2012, week 26
1 Merho – De Kiekeboes 132: Alle eendjes STANDAARD UITGEVERIJ, € 5,95 De Kiekeboes trekken naar De Haan voor een weekendje zon, zee en Trammelant.
2 Hec Leemans – FC De Kampioenen 72: Xaverius de grote Na vele eeuwen van peis en vree, is er nu een bittere machtsstrijd aan de gang op Xaverius.
3 Jef Nys – De belevenissen van Jommeke 260: Oost west thuis best De koning van Mayo Nassa wordt voor een ultimatum gesteld door zijn broer prins Pycklis.
Voor meer boekentips: www.boekenkrant.com
JULI
LITERATUUR
s 7 7 7 " / % + % . + 2 ! . 4 # / -
UITGELICHT
INTERVIEW
Een kort verhaal kan altijd (deel 2 van 2) In dezelfde maand, bij dezelfde uitgeverij, in hetzelfde genre (korte verhalen), debuteren twee iets oudere jongemannen: Gilles van der Loo met Hier sneeuwt het nooit en Sander Kollaard met Onmiddelijke terugkeer van uw geliefde.
)NGRID VAN DER #HIJS
FOTO KEKE KEUKELAAR
Pionierende stewardessen In de eerste jaren van de twintigste eeuw begint het fascinerende verhaal van de luchtvaart. Aanvankelijk een gevaarlijk avontuur waarin alleen mannen zich mochten wagen. In de jaren dertig, wanneer de eerste passagiersvliegtuigen hun intrede doen, komen ook vrouwen in het vizier.
Luchtmeisjes volgt de levens van twee pionierende stewardessen: Hilda en Trix. Ze behoren tot de eerste groep vrouwen die door de KLM tot stewardess wordt opgeleid. Hun leven in en rond de vliegtuigen is een groot avontuur van affaires, riskante vluchten – de luchtvaart had in de beginjaren heel wat ongelukken en dodelijke slachtoffers te betreuren – en een permanente strijd voor gelijkwaardigheid ten opzichte van de man. Het ondernemen van een vlucht met het vliegtuig was destijds een nauwelijks te onderschatten gevaar. Maar Trix en Hilda overleven de gevaren – Hilda maakt zich beroemd door heelhuids uit een gecrasht vliegtuig te stappen. Dan breekt de Tweede Wereldoorlog uit.
Hilda en Trix sluiten zich beiden bij een ander kamp aan: terwijl Trix in het verzet gaat en deelneemt aan het Englandspiel, maakt Hilda carriere binnen de NSB. Toch is Trix niet ‘per se’ goed, of Hilda ‘per se’ fout. Dat blijkt niet in de laatste plaats uit de keuzes die Trix en Hilda na de Tweede Wereldoorlog maken. Luchtmeisjes is een literaire hervertelling van de waargebeurde verhalen van Hilda en Trix. Twee vrouwen die voorop stonden in de emancipatie en zich waagden in een ongekend spannende wereld. Schrijfster Ingrid van der Chijs verdiepte zich uitgebreid in de biografieën van Hilda en Trix, en koos voor een geschikte balans tussen literatuur en non-fictie. INGRID VAN DER CHIJS, LUCHTMEISJES, UITGEVERIJ NIJGH EN VAN DITMAR, ISBN 978 90 388 9434 8 (€ 19,95)
advertentie
NEEM NU EEN ABONNEMENT EN ONTVANG DE BOEKENKRANT THUIS! 6 NUMMERS VOOR € 15.
Ja,
ik wil een abonnement op de Boekenkrant – 6 nummers voor € 15,inclusief bezorgkosten
Naam Straat Postcode Land e-mail Handtekening
: : : : : :
Plaats
Stuur deze bon naar : Boekenkrant Visschersplein 160 3511 LX Utrecht Nederland
‘Ik ben in alles een laatbloeier,’ zegt Kollaard, die dit jaar 51 wordt. Hij schreef al lang, maar pas een jaar of zes geleden ontwikkelde hij een eigen geluid, werden zijn verhalen beter en vormvaster. ‘Niet alleen dat, ik werd ouder. Vroeger zag ik op tegen grote schrijvers, maar dat ontzag is weggeëbd. Dat was een bevrijding. Sindsdien durf ik zelf meer te doen.’ Kollaards eersteling is een verhalenbundel waarin telkens dezelfde hoofdpersoon opduikt: Erik van Duijn. ‘Ik volg hem in verschillende fases van zijn leven.’ De verhalen ziet Kollaard als verborgen romans. ‘Zoals je een muziekstuk herkent aan een paar maten, zo herken je de roman die achter het korte verhaal schuilgaat.’ ‘Schrijven is schatgraven. Ik begin met een situatie, een citaat, de “klank” van een personage. Vervolgens ga ik op zoek naar de betekenis daarvan. Het is autistisch werk. Ja, er staat iets op het spel – al zou ik niet weten wat. Het resultaat is altijd een verhaal. Waarom
het geen gedicht, roman of essay wordt? Geen idee, het gebeurt gewoon.’ Geldt dat ook voor de keuze van één centraal hoofdpersonage? ‘Ik heb voor deze bundel veel verhalen laten vallen. De verhalen die overbleven, bleken over Erik van Duijn te gaan. Het heeft er ook mee te maken dat je graag eenheid in je verhalen wilt.’ Kollaard noemt zichzelf een lezer die is gaan schrijven. ‘Het zijn twee kanten van dezelfde medaille. Het helpt mij om de wereld te begrijpen, aan mezelf uit te leggen. In dit boek is Erik van Duijn daar mijn vehikel voor.’ Er keren dan ook enkele persoonlijke eigenschappen van Sander Kollaards leven in hem terug, niet in de laatste plaats zijn huidige vaderland Zweden. ‘Ook Erik van Duijn zweeft tussen Nederland en Zweden. Hij is wortelloos, vervreemd van beide omgevingen. Ik moest uit eigen materiaal putten, dat was deels een bewuste keuze.’ SANDER KOLLAARD, ONMIDDELLIJKE TERUGKEER VAN UW GELIEFDE, UITGEVERIJ VAN OORSCHOT, ISBN 978 90 282 4189 3 (€ 17,50)
COLUMN
Het Arabische Leven
Een tijdje geleden liep ik over de traditionele markt (souk) in het ‘oude’ gedeelte van de stad Dubai, waar ik tegenwoordig woon. Al is Dubai nu een echte metropool, toch is het niet een eeuwenoude Arabische wereldstad zoals het Cairo waarover de eerste Arabische Nobelprijswinnaar Nagieb Mahfoez vertelt in zijn vele verhalen. Cairo staat vol met cultureel erfgoed, waardoor elk straatje 1001 verhalen te vertellen heeft, zoals de Midaksteeg die hij in het gelijknamige boek beschrijft. Veel van de vergane eeuwen zul je hier niet terugvinden, want tot een paar decennia geleden was Dubai gewoon een vissersdorp met een paar strohutjes in een land met een stammenbevolking die zo hun hele boedeltje inpakte en verderop aan de kust neerstreek als het hun niet meer beviel.
genot van een kop thee aan het praten waren. Ze zagen er tevreden uit zoals ze genoten van de warmte. De rechtopzittende man zat zelfs heel zachtjes door zijn grijze baard te kroelen. Toen hij mij ontdekte gaf hij mij bescheiden een vriendelijk knikje. De zoveelste toerist zal hij wel gedacht hebben, totaal niet belangrijk genoeg om hun sereniteit of het gesprek te onderbreken.
In een van de zijstraatjes raakte ik vrijwillig verdwaald, waardoor ik terechtkwam op een binnenplaatsje. Daar zag ik twee mannen op een bankje. Beiden waren gekleed in Arabische klederdracht en droegen een lang wit gewaad (kandora) en een hoofdoek (keffiyeh) met band (agal). De een lag met zijn hoofd op de schoot van de andere te rusten, terwijl ze onder het
Wat had ik die middag graag willen weten waarover die twee mannen het hadden, terwijl ze daar hun intieme onderonsje hadden. Mahfoez zou er wel raad mee weten. Ik zal het nooit zeker weten, maar ik ben er van overtuigd dat ik het gelezen heb in De Midaksteeg.
Mahfoez’ verhalen gaan vaak over het alledaagse wel en wee van de bevolking. Ieder heeft zo zijn eigen problemen en langzaam maar zeker raakt het allemaal vervlochten met elkaar. Temidden van alle commotie blijven de hoofdpersonen gewone Arabieren. In de Midaksteeg ontkomen ze niet aan elkaar, de hitte drijft ze hun huis uit, overdag op straat en ‘s avonds in het koffiehuis.
Sharon Hagenbeek
3
LITERATUUR
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m • j u l i
bespreking
Na meer dan twintig jaar komt Peter Hemel in de trein zijn grote liefde uit zijn studietijd tegen: Wende. Ogenblikkelijk beseft Hemel dat zij het is. Haar aanwezigheid prikkelt zijn hersenen en hij denkt terug aan een periode in Berlijn, ten tijde van de val van de Muur. Peter is na een krankzinnige gebeurtenis in een isolement geraakt. Wende stelt in de trein voor een keer af te spreken. Wanneer
column
Wende is de vrouw voor wie het leven van Peter na twintig jaar nog steeds op zijn kop staat. Ook de vriendschappen die hij gekend heeft, hebben veel invloed gehad op zijn levensloop. Faber onleedt zijn leven. Hoe liggen de verhoudingen tussen Wende, de vrienden van Peter, en Peter zelf? Wie hield van wie, wie heeft wie verraden? De tijd van wanorde begon met een geheime opdracht, die te maken had met het jaar 1989. In de geheime opdracht krijgt Peter een cruciale rol toebedeeld als boodschapper, de man van de informatie. Maar: niemand weet dat de ‘missie van de eeuw’ aan Peter was toevertrouwd. Wanneer alles mis lijkt te gaan, besluit hij te vluchten naar Spanje. Hij probeert de
Een nieuwe stem in literaire wereld die je overrompelt.
Zomerlezen
Gewone dingen
Herman Franke schreef in zijn laatste jaren aan een, in principe oneindige reeks romans: ‘Voorbij ik en waargebeurd’. Het verhaal áchter het verhaal – daar ging het hem om. De kanker kreeg zijn lichaam in zijn greep en al na enkele delen moest hij al zijn ambities in één boek stoppen – veel langer zou hij niet te leven hebben. Dit werd het postuum uitgegeven boek Traag licht. Hoe verging het Franke persoonlijk, in zijn laatste halve jaar? Zijn briefwisseling met goede vriendin Manon Uphoff geeft een persoonlijke indruk van een eindigend schrijversleven en de manier waarop een bevriende schrijfster daarmee omgaat. Franke’s ziekte, maar ook schrijven, lezingen geven, etentjes in de V&D, schaken, interviewvragen van de Opzij, broers en andere “gewone” dingen uit het schrijversleven komen langs. Dingen die ineens een stuk minder gewoon zijn wanneer de dood om de hoek komt kijken. Het particuliere van de brieven en de ontroering van schrijvende vrienden, die weten dat ze binnenkort afscheid nemen en elkaar blijven motiveren en inspireren, maakt het boek soms wat zwaar op de hand, maar zeer beklijvend. Herman Franke &
Manon Uphoff, Als je me maar blijft
Johan Faber, Wende,
schrijven, Uitgeverij
Uitgeverij Nijgh &
Podium,
Van Ditmar, ISBN 978
ISBN 978 90 575 9523 3
90 388 9517 8 (€ 19,95)
(€ 15,00)
adve rte n ti e
ELIJK
TIJD
15,-
€
T/
M
31 J U L
I 2
BAAR JG A RI
WWW.BOEKERIJ.NL Adv. Bakkersdochter
[email protected] 1
NU IN DE BOEKHANDEL
E-BOOK LS
ter. En ik schrijf ook mijn romans op Op de luchthaven, op het strand en in een computer. Terwijl ik zo graag naar het vliegtuig zie ik ze meer en meer: manuscripten kijk. Toen Brouwers Kindles. Vaak kan ik het niet laten om zijn Bittere Bloemen voorstelde, was naar de man of vrouw met de Kindle de boekhandel waarin dit feest plaats toe stappen. Om te vragen wat ze vond, met manuscripten van de lezen, en hoe ze het ervaren: zo lezen meester behangen. Vitrine, muren, zonder papier in je handen te hebben, alles hing vol met zijn gepriegel, zonder de geur van papier, zonder een met zinnen die geschrapt waren en ezelsoor, zonder zandkorrels of haren waarboven weer nieuwe zinnen waren of stukken nagel tussen de bladzijden, zonder het geruis van een bladzijde die geschreven, met woorden die omcirkeld waren, met correcties van coromslaat, zonder aantekeningen, van recties, soms meer doorhalingen dan jezelf of van een vorige lezer. iets anders. De vrucht van zijn meesIk moet toegeven dat ik doorgaans terschap werd in vulpen nogal teleurgesteld ben geschreven. De moeiover het antwoord van zame en ambachtelijke de Kindle-adepten. Dat ontstaansgeschiedeligt meer aan mij dan nis van zijn werk kon aan de lezers. Want ze bewonderd worden. lezen veel, en ze lezen Door de computer is veel goed materiaal, en een manuscript een ze zijn bijna allemaal tiposcript geworden, en dol op hun Kindle die door het knippen, plakhen, zelfs als ze met het ken en wissen wissen beperkte bagagegewicht we vele sporen uit. van Ryan Air vliegen, Maar ik ben van een toestaat om een hele Foto: Tom van Nuffel generatie die met de bibliotheek mee te zeuhand geen boek kan schrijven. len, in hun handen houden ze een hele En zo komt er nu een generatie die het lading uiteenlopende literatuur vast, moeilijk zal vinden om een papieren en ze zien er gelukkig uit, en trots. boek te lezen. Toch zie ik ook nog mensen met boeBij alles wat eindigt, ontstaat er weer ken in hun handen. Een van de fraaie een nieuw begin. neveneffecten van mensen die nog Ik ga ook een Kindle kopen, voor deze papieren en gebonden boeken lezen, is zomer. Kindle betekent niet voor niets dat je als buitenstaander kunt meege‘aansteken’, en ‘laten gloeien’. nieten van de kaft. Dat je je las buitenMaar ik blijf ook papieren boeken staander soms in alle hoeken wringt, kopen en lezen. om te zien wat de titel van het werk is, Pas als er niet meer gelezen wordt, hoe dik het boek is, waar de lezer zich heeft de wereld een groot probleem. ongeveer bevindt in dat boek, en als je Margot Vanderstraeten dan weet welk boek hij leest, als jij dat boek ook kent, dan kun je meeleven nb: de man die zijn volk leerde lezen, met die glimlach op dat gezicht, of op die spanning en verwondering die zich en die ik in mijn vorige column opvoerde, zal op zijn vraag – euthain de wenkbrauwen nestelt. Ik kijk graag naar lezende mensen die boeken nasie – overlijden, een uur na dat ik deze column heb geschreven en heb vasthouden. ingediend. Maar ik schrijf dit stuk op een compu-
4
pijnlijke herinneringen uit zijn geheugen te verwijderen, maar een knagend schuldgevoel en een gevoel van onbegrip blijven hem achtervolgen. Na het weerzien van Wende is Peter vastbesloten de waarheid alsnog te achterhalen. De wereld is voor Peter echter onoverzichtelijk geworden en hij raakt ernstig in de war. De grens tussen fantasie en feiten vervaagt. Zijn gedachten zorgen voor wanorde, gevoed door een onverdraaglijke nostalgie. Neemt de fantasie van Peter de macht, of speelt de geschiedenis een spelletje met hem? Tegen de achtergrond van een roerige periode rond de Koude Oorlog en de val van de Muur ontwikkelt zich een meeslepend, spannend en ontroerend verhaal. Johan Faber heeft zich in Wende van zijn beste kant laten zien. Een nieuwe stem in literaire wereld die je overrompelt. De onweerstaanbare stijl waarin het verhaal is geschreven, grijpt je aan. Dit is een sprankelende roman over vriendschap, verlangen en de ongrijpbaarheid van herinneringen.
K VERK OO
Door Sanne Wolters
Hemel toestemt, voelt hij dat er iets van binnen is losgewoeld. Het heeft te maken met Wolf, zijn vriend van vroeger – en de gebeurtenissen in november 1989.
2
Onbegrip en de ongrijpbaarheid van herinneringen beheersen het leven van Peter Hemel. De gebeurtenissen van meer dan twintig jaar geleden houden hem nog steeds bezig. Een ontmoeting in het heden brengt het verleden weer tot leven.
uitgelicht
01
Wende
2012
02-05-12 15:51
juli
2012 •
LITERATUUR
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m
interview
Provocateur wordt beschermengel
Leon de Winter
De vermoorde Theo van Gogh staat lang na zijn overlijden nog altijd aan de receptiebalie van het dodenrijk. Hij wordt een beschermengel, om deze periode af te kunnen sluiten. De man die hij door het leven gaat leiden, is de topcrimineel Max Kohn. Wanneer een groep geradicaliseerde Marokkanen vervolgens met geweld toeslaat in Amsterdam, heeft Kohn de kans om zijn leven een fundamentele wending te geven.
Waar was u, op 2 november 2004? ‘Ik was thuis, boven, aan het werk. Toen ik hoorde dat Theo van Gogh was vermoord, dacht ik eerst dat het een act was. Hij was toen bezig aan een film over Pim Fortuyn en daar moest hij natuurlijk de aandacht op vestigen. Maar het bleek echt te zijn.’ Theo van Gogh was onder meer een beroepsprovocateur. En hij had ook op u zijn pijlen gericht… ‘Dat begon al in 1984, in een column. Daar is Van Gogh jaren mee doorgegaan. Velen waren mikpunt van zijn kritiek, maar dat maakte het niet minder erg. Later nam het wat af, toen hij zich wat meer op de islam richtte. Ach, ik weet niet waar het goed voor was, ik heb hem al die jaren, op één keer na, wijselijk genegeerd.’ Het had geen doel? ‘Dat provoceren wat hij deed? Nee, dat had geen enkel nut. Het leverde alleen een hoop gedoe op.’ Was zijn dood voor u een opluchting? ‘Nee. Ik kreeg zielsveel medelijden met Van Gogh. Dit had hij niet verdiend. Je kunt bittere woorden schrijven over elkaar, je kunt elkaar negeren of openbaar een ruzie uitvechten, maar een gewelddadig einde gun je niemand.’ Waarom krijgt iemand die voor u zo’n kwelling is geweest, zo’n prominente plek in VSV? ‘Het boek moest alleen over Mohammed B. gaan. Maar elke keer dat ik informatie over hem opzocht, dook Theo van Gogh
op. Logisch, de moord op hem is het enige wat Bouyeri gedaan heeft waar op internet iets over te vinden is. Het was dus onontkoombaar dat Theo van Gogh een rol moest krijgen in dit boek.’
Zijn leven na de dood krijgt in VSV een opmerkelijke wending… ‘Hij wordt beschermengel. Hij moet iemand aanwijzen op aarde die nog leeft, wiens of wier leven hij voortaan beschermt. Ik laat hem dus een louteringsproces ondergaan. Theo van Gogh gaat als beschermengel goede dingen doen voor een levend mens.’ Was dat revanche? ‘Nee, en het was ook geen persoonlijke reflectie op hem. VSV is een roman, geen column.’ Theo van Gogh en zijn moordenaar, maar ook andere bekende mensen zoals Job Cohen, Ayaan Hirsi Ali en Piet Hein Donner komen in het boek voor. ‘Het zijn fictieve varianten van die persoonlijkheden. Ik wilde me niet laten beperken door de werkelijkheid. De lezer herkent de namen en kan ze plaatsen, maar de actie en de beslissingen komen van de fictieve personages – Max Kohn voorop. Ik heb de realiteit van Nederland, en de feiten die ik kon vinden, willen gebruiken om daar een fictief verhaal op los te laten en de fictie betreft ook de bekende personen.’ Zoiets als wat Tomas Ross doet? ‘Daar heb ik geen idee van, ik ken zijn werk niet. Gebruikt hij dezelfde werkmethode? Dan ga ik zijn boeken eens bestuderen.’ Het heeft enkele belangrijke raakvlakken. U kent zijn boeken echt niet? ‘Dat is niet snobistisch bedoeld, het is een kwestie van keuzes maken. Sinds ik grotendeels in Amerika woon, heb ik me vooral op de Amerikaanse spannende boeken gericht. Child, Coben, Sandford, Connelly. Inderdaad, vooral thrillers. Het genre spreekt me enorm aan.’ Het is een genre waarin de criminaliteit
welig tiert. Volgens mij kennen we maar weinig Nederlandse literaire boeken waarin de criminaliteit zo’n grote rol speelt… ‘Daar heb ik geen idee van. Ik vind criminaliteit intrigerend, ik schrijf er graag over. Daarom is mijn hoofdpersoon een topcrimineel. Je kunt die criminele wereld redelijk veilig verkennen door erover te schrijven in je veilige huis – en zo werkt het ook voor lezers. In velen van ons schuilen misdadigers, maar de meeste mensen houden zich keurig in. Fictie opent die wereld.’
ners Amerikanen. En ondanks de welvaart heeft de VS behoorlijke problemen.’ Die grote problemen houden u scherp? ‘Mijn pen schrijft moeizaam wanneer het niet schuurt, wanneer er niets aan de hand is. VSV is geworden zoals het is door Amerika. In Nederland had ik halverwege de pen dichtgeschroefd: zo, mooi geweest. ‘Doe maar gewoon, dan doe je gek genoeg’ is een motto dat me beklemt.’
‘Mijn pen schrijft moeizaam wanneer het niet schuurt’
U noemde net Amerika, het land waar u sinds een jaar of zes veel tijd doorbrengt. In NOVA vertelde u destijds al over het verschil tussen beide landen. Wat is nu het essentiële verschil tussen Nederland en Amerika? ‘Nederland is enorm goed georganiseerd. Het is praktisch af, alles is geregeld. Er is geen spanning meer. Amerika heeft twintig keer zoveel inwoners in één cultuur – ondanks alles zijn ook de Hispanics en de Afro-Amerikaanse inwo-
U noemde net een aantal Engelstalige thrillerschrijvers. Komt uw muze meer uit de hoek van de thrillers dan uit literaire hoek? ‘Ik wil alleen maar spannende boeken maken, met de spanningsboog van een thriller. Dat geldt voor al mijn boeken. Je kunt VSV literair analyseren en allerlei postmoderne elementen aanwijzen, maar die vind ik niet zo interessant. Hoe trek ik de lezer vierhonderd pagina’s mee in een spannend verhaal – dáár gaat het mij om.’ Leon de Winter, VSV, Uitgeverij De Bezige Bij, hardcover: ISBN 978 90 234 4146 5 (€ 24,90) paperback: ISBN 978 90 234 5700 8 (€ 19,90)
adve rte n ti e
Een fascinerende tocht naar de wereld van achthonderd jaar geleden Vierde druk! In deze prachtig vormgegeven en rijk geïllustreerde uitgave volgt prof. dr. Dick E.H. de Boer de tocht die de Fries-Groningse abt Emo tussen november 1211 en juli 1212 naar Rome maakte. Op basis van de Kroniek van het Klooster Bloemhof en met gebruik van talrijke historische documenten schetst hij van dag tot dag een beeld van landschap en samenleving in het Europa van het begin van de 13de eeuw, gezien door de ogen van Emo én door die van een moderne reiziger. Meer dan 800 afbeeldingen en teksten, van troubadoursliederen tot kronieken openen vensters op de fascinerende wereld van 800 jaar geleden. Geheel full colour, 496 pagina’s, gebonden. Prijs
29,95
... Een van de mooiste boeken die ik de laatste tijd heb gelezen ... THEODOR HOLMAN ... Een indrukwekkend groot werk ... Een imposant, ongewoon reisboek ... NRC ... Een van de beste werken over de Middeleeuwen van de afgelopen jaren ... PAROOL
IN DE BOEKHANDEL, VIA INTERNET (WWW.NOORDBOEK.NL) OF TELEFONISCH (9-12 UUR): 0344- 637085
5
a a dv dv ee rt rt ee nt nt ii ee
Beleef de nazomer bij Landal GreenParks! Tot €150,- korting op uw verblijf!
Toe aan een heerlijk ontspannen vakantie? Geniet van de zomer bij Landal GreenParks! In het bos, aan het water, aan het strand of in de bergen? Bij Landal GreenParks heeft u een uitgebreide keuze aan bestemmingen in de vrije natuur.
Er is altijd wel een park dat u zal bevallen. De natuur is het ontdekken waard en bij Landal GreenParks zit u er middenin. Ontdek wat
DEZE AANBIEDING IS GELDIG OP DE VOLGENDE PARKEN OP DE VELUWE: Landal Landgoed ’t Loo, Heihaas, De Veluwse Hoevegaerde, Rabbit Hill, Klein Ruwinkel, Heideheuvel, Miggelenberg, Coldenhove,
groen voor u kan doen! Maak vóór 28 augustus 2012 uw keuze uit één van de ruim 65 parken van Landal GreenParks en ontvang in de periode van
31 augustus tot 12 oktober 2012: • € 150,- korting op een weekverblijf • € 75,- korting op een midweekof weekend verblijf
Informatie en reserveren Reserveer direct via www.landal.nl/nazomerkorting. Hier vindt u de volledige actievoorwaarden, deelnemende parken en typen accommodaties. Of bel 0900-8842 (€ 0,20 p. min.).
Stroombroek. Actievoorwaarden • Deze aanbieding geldt alleen voor nieuwe reserveringen en geldt niet in combinatie met andere acties, kortingen, spaarprogramma’s en voordeelcheques. • Uitbetaling in contanten of vergoeding anderszins is niet mogelijk. • De beschikbaarheid van accommodaties voor deze aanbieding kan per aankomstdatum verschillen en is beperkt. • Prijswijzigingen, druk- en zetfouten voorbehouden.
624
juli
2012 •
LITERATUUR
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m
biografie
gedicht
Ode aan het luchtmeisje en het tollen van de aarde is een groot suja suja en de wind een zingen zingen De vogels zijn hun nestas weer higunnan en klitten in mijn baard Maar jij bent een engel in de sky hebt diamanten flyers by o Lucy o Lucy Wakker worden met een krijsend dier doorlopen ogen, zeven kromme nagels van herhaaldelijk gesmeed metaal – per poot – ín je schedelpan dat dood je met geen eiermengsel Jij daarentegen met de verste blik die een mens ooit zal tegenkomen lippen die van tip tot tip perfect gestift zijn aerodynamisch haar, twintig talen die je spreekt, je chemtrail nog tellen in mijn neus nadat je opstaat, nooit hoor ik je zuchten zoals wellicht alleen ik dat kan
Merijn Schipper
Merijn Schipper (Rome, 1980) doet bijna alles in het literaire: hij is dichter, freelance redacteur, recensent voor www.8weekly.nl, organisator en presentator bij o.m. ‘t Poëziecircus en SLAU. Daarnaast werkt hij bij Boekhandel Bijleveld te Utrecht. Schipper groeide op in Wageningen op en studeerde Humanistiek en Literatuurwetenschap. Hij trad op bij o.m. De Parade, het Huis van de Poëzie en Lowlands. Samen met Hierna Gekwetter brengt hij zijn poëzie op klassieke muziek/jazz. Recent verscheen zijn dichtbundel Hond. In zeven levensfasen.
nieuwe titels De man zonder ziekte
Sam heeft geen rolstoel nodig, geen permanente verzorging, hij is heer en meester over zijn eigen lichaam. Zo was hij eerst het kind geweest, vervolgens de jongen en nu de man zonder ziekte. Wat hij verder ook is en nog zal worden, hij is vooral gezond, zowel geestelijk als lichamelijk. In De man zonder ziekte reist een jonge Zwitserse architect af naar Bagdad om een nieuw operagebouw te ontwerpen. Arnon Grunberg, De man zonder ziekte, ISBN 978 90 388 9483 6 (€ 17,50)
Het dikke hart
Méér vinexvrouwen is het vervolg op de onverbiddelijke bestseller Vinexvrouwen. Het boek gaat niet alleen over de felle reacties van buurtgenoten die Vinexvrouwen opriep, maar ook over het dagelijkse leven van een Marokkaanse in een nieuwbouwwijk. Naima El Bezaz houdt haar lezers genadeloos een spiegel voor – maar ze spaart zichzelf evenmin.
Naima El Bezaz, Méér vinexvrouwen, Querido, ISBN 978 90 214 423 7 (€ 17,95)
Superpositie
Bart Hellen is pianodocent. Hij raakt bevriend met Rulof, een man met paranormale gaven. Een hele nacht blijven ze op en probeert Rulof zijn ervaringen en talenten met wetenschappelijke argumenten te bewijzen tegen de cynische Bart. Zijn zienswijze kantelt. Moet hij die herzien? Had hij eigenlijk wel een zienswijze? De climax van deze ontwikkeling heeft alles te maken met de televisie, het medium van de leugen.
Gerrit van Houten was een talentvol Gronings kunstenaar die gedoemd was eeuwig veelbelovend te blijven. Voor zijn twintigste schilderde hij onder invloed van de Haagse School, in het bijzonder van zijn oom H.W. Mesdag, de beroemde zeeschilder. Daarna leefde hij ruim veertig jaar in een toestand van geestelijke verwarring. Tonnus Oosterhoff vertelt Van Houtens leven in tableaus.
Hams Hogenkamp, Superpositie, Uitgeverij
Tonnus Oosterhoff, Het dikke hart,
Nijgh en Van Ditmar, ISBN 978 90 388 9532 1
De Bezige Bij, ISBN 978 90 234 7617 7 (€ 19,90)
(€ 17,50)
Zelfs al ben je voor André Kuipers óók maar een stipje Engel in alublik, mineaalvrouw, umverkwarte godin zonneglimp, vuurvliegje tot de eeuwigheid wier werk bevestigt dat het eindpunt nooit, maar dan ook nooit het doel is – omdat het doel van de reis altijd de reis is De zon is aangesloten. Opgedraaid, de haan is uitgekraaid. Ik lig hier, krijsend dier met zeven nagels per poot achter mijn ogen. Jij daarentegen, stewardess, jij in je hoge onderweg, jij blinkt een knipoog naar een laatste dode ik drink nooit meer en het tollen van de aarde is een groot suja suja en de wind een zingen zingen Merijn Schipper adve rte n ti e
Trots en Vooroordeel Als Elizabeth Bennet, de hoofdpersoon uit dit boek, de charmante Wickham en de trotse, hooghartige Darcy ontmoet, zijn haar gevoelens ten opzichte van beiden snel bepaald. Haar belevenissen en die van haar vriendin Charlotte Lucas en haar zusje Jane dwingen haar echter om haar mening over vele zaken te herzien. Elizabeth is telkens weer in staat de humor van haar situatie in te zien. ISBN 9789054021544 Prijs: 10,00 euro Kemper Conseil Publishing • Westvlietweg 67-F • 2495 AA - Den Haag tel.: 070 - 386 80 31 • fax: 070 - 386 14 98 • website: www.kemperconseil.com
Boeken zijn verkrijgbaar via de boekhandel of via de uitgever
Uitgeverij Nijgh en Van Ditmar,
Méér vinexvrouwen
Jij daarentegen glimlacht altijd ook met je mond behalve als je huilt of boos bent of een ernstig gesprek aanhoort, behalve als je angst hebt, behalve als het tremens van de turbulentie teveel wordt voor de zekere bouten die je gemoed behouden behalve dan en dat, glimlach je altijd
7
LEESCLUB
7 7 7 " / % + % . + 2 ! . 4 # / - s J U L I
Groeneveld Sociëteit Literair Op zondag 17 juni vond de tweede editie van Groeneveld Sociëteit Literair plaats. Kees ’t Hart en Ingrid van der Chijs vertelden over hun boeken en hun literaire interesses. Reizen én geschiedenis blijkt voor beide schrijvers een belang-
rijk gegeven. Zo speelt het meest recente boek van ’t Hart, Het beeld van Goethe, in het Duitse Weimar van de negentiende eeuw, De krokodil van Manhattan in New York en Blauw Curaçao is een reis in herinneringen naar het subtropi-
sche eiland. De wereld van de personages van Ingrid van der Chijs’ boek Luchtmeisjes is het interbellum en de Tweede Wereldoorlog. Historisch accuraat en nauwgezet volgt ze de carrières van twee dappere vrouwen in een mannen-
bolwerk. Tijdens de literaire quiz vielen mooie boekenprijzen te winnen en de winnares van de slotvraag won een weekend weg in een Landal Greenpark.
-ERIJN 3CHIPPER
+EES T (A RT
5W HOOFDR EDACTEUR MET DE WINNAR ES VAN DE SLOTVRA AG
INTERVIEW
Het binnenste buiten Kasteel Groeneveld. Buitenplaats voor stad en land toont een nieuwe geschiedenis van Kasteel Groeneveld, een van de belangrijkste buitenplaatsen van Nederland. Vijf essays geven vijf gezichtspunten, die tezamen een directe beleving bieden van deze vrijplaats van cultuur-, natuur- en kunstbeleving. ‘En al die tijd verborgen de muren hun geheimen.’
‘In de jaren ’70 begon er een grote renovatie. Vanonder de verf en het behang kwam een empire schildering tevoorschijn. Toen ze dit eraf wilden halen om te restaureren, kwamen er nog meer lagen naar voren. Eerst een pastorale schildering en vervolgens een portret van een van de vroegere kasteeleigenaren en zijn vrouw. Al die tijd hadden de muren van Kasteel Groeneveld hun geheimen verborgen gehouden.’ Dat vertelt Caroline van der Lee, ‘kasteelvrouwe’, maar officieel Manager Platform & Communicatie.
Die verborgen geheimen en hiaten in de geschiedenis komen in Kasteel Groeneveld. Buitenplaats voor stad en land naar voren. Aan de hand van gesprekken, gastenboeken, menukaarten, bronnen, archieven en meer kwam laag na laag het verleden bloot. ‘Kasteel Groeneveld is gebouwd rond 1710 en kende sindsdien een groot aantal eigenaren, renovaties en uitbouwingen. Een van de grote vragen hierdoor: wie
KASTEEL GROENEVELD. BUITENPLAATS VOOR STAD EN LAND
Kasteel Groeneveld. Buitenplaats voor stad en land bevat vijf essays over Kasteel Groeneveld, van Heimerick Tromp, Barbara Joustra, Janny van der Heijden, Marita Mathijsen en Eline Hopperus Buma & Dik van der Meulen. De auteurs gaan in op uiteenlopende aspecten van de geschiedenis van Kasteel Groeneveld. Het resultaat is een geheel nieuwe visie op het verleden van Kasteel Groeneveld met nieuwe ontdekkingen. Tegelijk vertellen en illustreren hun verhalen de geschiedenis en ontwikkeling van de buitenplaatsen in het westen van ons land.
8
heeft opdracht gegeven tot de bouw van de vleugels? Twee personen, Hasselaar en Van der Dussen, kwamen hiervoor in aanmerking. Papieren en bewijzen waren er niet, vermoedens wel. Die vermoedens zijn nu zekerheid en hierdoor weten we ook van wie de portretten zijn die vanachter de verschillende verf- en behanglagen verschenen,’ zegt Van der Lee. De Groeneveld-geschiedenis gaat terug naar de 18e eeuw; de directe getuigen zijn van een recenter tijdperk.‘We wisten al dat de culturele voorhoede op Kasteel Groeneveld een onderdak had. Zelfs de producer van de Beatles schijnt hier te zijn geweest en er bestaan ook foto’s van Jacques Brel en Liesbeth List. Eline Hopperus Buma en Dik van der Meulen spraken met allerlei vaste bezoekers uit die tijd: met Liesbeth List dus, en met Thijs van Leer, Eddy Posthuma de Boer…’
Kasteel Groeneveld. Buitenplaats voor stad en land is het resultaat van twee jaar onderzoek dat teruggaat tot het eind van de 17e eeuw, dus nog vóór de eerste steen van Kasteel Groeneveld werd gelegd. Het komt uit op het moment dat het kasteel zijn deuren heropent. Zie de kleuren op de bel-etage, ontdek de wandbespanning en de comeback van de oude keuken. Het goede leven is terug op Groeneveld.
TROMP, JOUSTRA, VAN DER HEIJDEN, MATHIJSEN EN HOPPERUS BUMA & VAN DER MEULEN, KASTEEL GROENEVELD. BUITENPLAATS VOOR STAD EN LAND, UITGEVERIJ THOTH, ISBN 978 90 6868 596 1 (€ 24,95) € 19,95 VOOR VRIENDEN VAN STICHTING GROENEVELD (DEZE AANBIEDING IS GELDIG TOT 30 DECEMBER 2012)
juli
2012 •
internationaal
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m
Zomerboeken Op zoek naar originele vakantieboeken? De Boekenkrant geeft tips.
Leren bidden in het tijdperk van de techniek
Na Jeruzalem schreef Gonçalo M. Tavares Leren bidden in het tijdperk van de techniek. Lenz Buchmann is een chirurg die besluit om de politiek in te gaan. Hij klimt tot grote hoogten, maar een tumor dwingt hem tot reflectie. Leren bidden… is een roman over de tegenstelling tussen nieuwe techniek en oude gewoontes. Gonçalo M.
Kunzelmann & Kunzelmann
Aarde
Kunzelmann & Kunzelmann van Carl-Johan Vallgren gaat over verborgen levens, en over falsificeren. De kunstenaar Kunzelmann overlijdt achter zijn schildersezel. Zijn zoon ontdekt dat zijn vader een verborgen leven heeft en hij is vastbesloten dat uit te zoeken. Zijn tocht brengt hem in Berlijn. Zijn vader heeft zijn geld niet alleen als kunstvervalser verdiend. Carl-Johan
David Vann schreef Aarde, over problematische familierelaties. Galen had een gewelddadige opa en zijn oma is dementerend. Hij weet niet wie zijn vader is. Met zijn moeder heeft hij een goede verstandhouding, maar dat verandert zodra Galen een bovengemiddelde interesse blijkt te hebben in zijn nichtje. Vergeet ook Vanns eerdere boek, het autobiografische Legende van een zelfmoord, niet te lezen! David Vann,
Een liefdesbrief in spijkerschrift
Voor zijn debuut Een liefdesbrief in spijkerschrift won Tomá Zmekal belangrijke Tsjechische prijzen en de European Union Prize for Literature. Centraal staat een liefdesgeschiedenis. Wanneer Josef om politieke redenen in de gevangenis zit, begint Kvta een affaire met Josefs vriend Hynek. Wanneer Josef terugkeert, nemen de spanningen hand over hand toe.
Villa Triste
In Villa triste probeert Alessandro Pallioti een moordzaak op een oude man op te lossen. Hij raadpleegt een dagboek waarin hij het verhaal ontdekt van de zussen Isabella en Caterina, die tijdens de Tweede Wereldoorlog moeilijke beslissingen hebben moeten nemen. De vermoorde man van Pallioti blijkt iemand die tijdens de oorlog een held voor het verzet was.
Tomá Zme
Lucretia
Tavares, Leren
Vallgren,
Aarde,
kal, Een lief-
Grindle,
bidden in het
Kunzelmann &
Uitgeverij De
desbrief in
Villa Triste,
tijdperk van
Kunzelmann,
Bezige Bij, ISBN
spijkerschrift,
Uitgeverij A.W.
de techniek,
Uitgeverij De
978 90 234 7584 2
Uitgeverij
Bruna, ISBN
Uitgeverij
Geus, ISBN 978
(€ 19,90)
Querido, ISBN
978 90 229 99462
Querido, ISBN
90 445 2334 8
978 90 214 4267 9
(€ 19,95)
978 90 214 4257 0
(€ 19,99)
(€ 19,95)
(€ 19,95)
uitgelicht
Het appartement Een nieuwe roman? Het appartement is meer dan tien jaar oud. Tatiana de Rosnay veranderde desondanks geen letter aan het manuscript. Een kleine brief van de schrijfster, voor aanvang van de roman. De Rosnay vertelt over een woning waar ze eind jaren negentig woonde, waar ze last had van een lawaaiige bovenbuurman. Het leverde De Rosnay slaapgebrek en irritaties op, maar ook een boek. Colombe, de hoofdpersoon in Het appartement, is niet Tatiana de Rosnay, en haar bovenbuurman is niet die van Colombe. Colombe is een rustige, ingetogen, alledaagse vrouw. Ze schrijft voor haar geld, als ghostwriter. Dertig jaar is ze, ze heeft een tweeling en een man die veel weg is. En ze heeft een vervelende bovenbuurman die hinder blijft veroorzaken, ook na briefjes die bijvoorbeeld als volgt beginnen: Meneer Faucleroy, Ik dacht dat u een begripvol buurman was, maar ik heb me vergist. Nadat mijn man u had geschreven is het twee weken stil geweest, nu begint het weer. Waarom? Heeft u enig idee hoeveel nachten ik geen
oog heb dichtgedaan sinds ik onder u woon? Alles verandert wanneer ze de opdracht krijgt om de biografie te schrijven van een filmster. Om haar boek goed te kunnen schrijven, moet Colombe zich verdiepen in erotische boeken. Faucleroy luistert luidruchtige rock ’n roll-muziek. De overlast, de sensuele lectuur die tegen haar preutse natuur ingaat, de teleurstelling over haar leven en haar onvervulde wensen borrelen in haar op en brengen haar tot actie. Ze gaat insluipen in Faucleroy’s woning. Het verandert haar. ‘Risico lopen, angst overwinnen, plezier hebben, al snel krijgt ze de smaak te pakken. Ze doet het vol overgave en weet al dat ze eraan verslaafd is. Als ze bij dokter Faucleroy is, lijkt alles mogelijk, leeft ze helemaal op.’ Haar beslissing gooit haar leven overhoop, met onvermoede gevolgen. Tatiana de Rosnay, Het appartement, Uitgeverij Artemis, ISBN 978 90 472 0290 5 (€ 16,95)
uitgelicht
Het eerste jaar van haar huwelijk Anita Shreve schreef een behoorlijke stapel boeken bij elkaar die veelal tot bestsellers uitgroeiden. Oprah selecteerde haar al voor haar beroemde boekenclub. Nu verschijnt Shreve’s nieuwe boek: Het eerste jaar van haar huwelijk. ‘We gaan de Mount Kenya beklimmen. Niet aanstaande zaterdag, maar het weekend daarna.’ Patrick kwam de logeerkamer van Big House binnen, waar ze tijdelijk waren ondergebracht vanwege de problemen met de waterleiding in het kleine huisje dat ze huurden. Hij deed zijn aankondiging luchtig, alsof het om een uitnodiging voor een feestje ging. Het Amerikaanse echtpaar Patrick en Margaret zijn in de prille lente van hun huwelijk. Ze vertrekken naar Afrika, waar ze contact zoeken met Britten. Met een aantal van hen ondernemen ze een trip naar de top van de berg Mount Kenya. In een Land Rover begint een ruige reis. Margaret leert op een nieuwe manier naar Patrick kijken. ‘Hij schoor zich al drie dagen niet, om duidelijk te maken
dat hij zich tijdens de beklimming niet om dat soort dingen kon bekommeren. Zijn baard was lichter dan het haar op zijn hoofd; Margaret moest er erg aan wennen.’ Op de berg vindt een vreselijk ongeluk plaats, dat bij alle deelnemers geestelijke littekens achterlaat, ook bij Margaret. Nog lang na het ongeluk blijft ze de gebeurtenissen herkauwen vecht ze met haar herinneringen, de gebeurtenissen, en vooral: wat het met haar huwelijk gedaan heeft. Wie is er verantwoordelijk voor het ongeluk? Hoe kan een kleine vergissing zulke grote gevolgen hebben? En heeft degene die de vergissing beging, dan schuld of niet? De Mount Kenya wordt tegen wil en dank deel van Margarets leven. Anita Shreve, Het eerste jaar van haar huwelijk, Uitgeverij Orlando, ISBN 978 90 229 6061 5 (€ 18,95)
9
adve rte nti es
een Kewlox boekenkast past ook bij jou in huis
3 boekenkasten van h 286, b 80, d 32 cm. uitvoering beuken, staal en mdf naturel, prijs per kast 249,-
? t s a k e d r u le k e g e g la n of heb je lieve r ee ! jk li e g o m s e ll a is x lo Bij Kew Kewloxkasten kan je eenvoudig online samenstellen en bestellen op kewlox.nl, je hebt ze dan binnen twee weken in huis. Kijk op kewlox.nl voor nog veel meer mooie voorbeelden en ideeën van Kewloxkasten. Kom je liever langs in onze showroom? Je bent van harte welkom. De koffie staat klaar. In de showroom staan veel mooie voorbeelden, een aantal is uit voorraad leverbaar. Showroom Nieuwegein Ravenswade 98b Showroom Amsterdam Overtoom 205 Open van maandag t/m zaterdag
www.kewlox.nl GRATIS BROCHURE! met stalenkaart en DVD. Vraag ‘m aan op Kewlox.nl of bel 030 2314041.
JULI
SPANNING
s 7 7 7 " / % + % . + 2 ! . 4 # / -
INTERVIEW
Utoya en Engeleneiland Nog niet eerder was de Zweedse schrijfster Camilla Läckberg in een boek zo uitgesproken politiek. Nu rechtspopulisme ook in haar land in het parlement is binnengetreden, wilde zij afstand nemen van het gedachtegoed van deze nationaalsocialistische ideologie. ‘Het was een zwarte dag voor Zweden toen zij in het parlement kwamen.’ Door Gijs Korevaar
populisten. Ze wil voorkomen dat lezers denken dat zij het Noorse drama gebruikt om haar nieuwe werk te promoten. ‘Ik heb wel eerder politiek in mijn boeken verwerkt, maar nooit zo duidelijk als nu,’ vertelt Läckberg. ‘Maar ik denk nu veel over de politiek na en ik schrijf over wat mij zelf bezighoudt. Ik ben een beetje beschaamd dat in Zweden zo veel mensen op een populistische partij hebben gestemd. De kiezers zijn blijkbaar op zoek naar simpele oplossingen. Maar eenvoudige oplossingen bestaan niet. Ik heb daar een uitgesproken mening over. Daarom heb ik aan de uitgever gevraagd of ik een nawoord in het boek kon schrijven om de samenloop uit te leggen.’
‘Voor mij staat een goed verhaal voorop, het drama, de emoties van mensen.’
Engeleneiland ligt een week bij de uitgever als Breivik aan het moorden slaat. De Zweedse schrijfster Camilla Läckberg kijkt ‘met een klomp in mijn maag’ naar de aanslagen in Oslo en op het eilandje Utoya. In haar boek zijn rollen weggelegd voor de Nazi’s Speer en Göring en voor hedendaagse rechtse
COLUMN
Copycat Het woord copycat heb ik ooit voor het eerst in een Amerikaanse thriller gelezen. De rechercheur wilde niet alle details van een gruwelijke moord vrijgeven uit angst dat het anderen op een idee zou brengen. Na-apen is echter niet exclusief voor misdadigers weggelegd. In de schrijverswereld bestaat het fenomeen ook. Na het succes van schrijfsters als Saskia Noort, Esther Verhoef en Lieneke Dijkzeul zijn er heel wat schrijfsters opgestaan die van hetzelfde laken een pak willen maken. Maar dat blijkt nog niet mee te vallen. Het nieuwe boek van Dijkzeul, dat in augustus gaat verschijnen is weer een kanjer, dat kan ik na lezing van de drukproef al vast verklappen. Een mooi plot en een boodschap over discriminatie, vrouwenmishandeling en nog zo wat van die problemen. Zij bewijst dat een thriller niet alleen vermaak is, maar de samenleving ook een spiegel voor kan houden. Te veel en te vaak proberen schrijvers en schrijfsters dit succes op hun manier te kopiëren. Gewone mensen in ongewone omstandigheden, veel gepieker en geploeter tussen de oren en natuurlijk ergens in het verleden een trauma, een verdrongen gebeurtenis, een familieschandaal. Ik kan het uittekenen. Als het even kan nog een zwaar aangezette erotische scène en het is compleet. Maar zo werkt het niet. Een succes is niet te kopiëren. Het moet van het eigen creatieve idee komen, van de
eigen schrijfvaardigheid, uit de eigen persoonlijkheid. Een opmerkelijke ontwikkeling is het aantal journalisten dat zich aan het schrijven heeft gezet. Annet de Jong ging voor, Ellen den Hollander volgde en nu is daar Marjolein Uitzinger met Een fatale primeur. Deze oudgediende heeft een niet onaardig boek geschreven over een vermoorde journalist, een jonge correspondente in Berlijn en de nadagen van Oost-Duitse veiligheidsdienst, de Stasi. Naast de karikatuur die zij net als anderen maakt van de rokende, eigenwijze, slordige journalist, deelt zij de tekortkomingen met andere hedendaagse thrillerschrijfsters. Heel veel gepieker, heel veel observaties van de hoofdpersoon en heel veel uitleg en zijpaden die niets met het verhaal van doen hebben. Wil ik weten welke kroegen er op welke straathoeken in Berlijn zijn? En wat de hippe incrowd in die stad drinkt en eet? Nee bedankt, dat hoef ik allemaal niet te weten. Geef mij maar Camilla Läckberg of Liza Marklund, of Felix Thijssen. Ja, Thijssen, de oudgediende die weer een nieuw boek heeft geschreven (Spelen met vuur). Die heeft het begrepen. Strakke schrijfstijl, mooi plot, geen toevalligheden. Gewoon een prima boek waar je als liefhebber eens goed voor gaat zitten. Maar ja, hij doet ook niemand na. ‘Blijf dicht bij jezelf’, zegt Läckberg. Dat doet Felix Thijssen. En dat is maar goed ook. 'IJS +OREVAAR
zomerkamp in Engeleneiland, daar ben ik als kind vaak geweest. Ik vermeng de geschiedenis met mijn fantasie. Dan beschrijf je het beter als het je eigen achtergrond is. Want details zijn belangrijk in een spannend boek. Het hoeft niet waar te zijn, maar wel geloofwaardig. En je maakt het geloofwaardig door de details. Ik ben getrouwd met een politieagent. Dat is handig als het om details van het politiewerk gaat. Ik ben uit Fjällbacka vertrokken voor mijn studie economie en sindsdien woon ik in Stockholm. Maar voor mijn boeken is een dorp beter. Daar is de sociale druk veel groter dan in de stad. Het is daar heel belangrijk wat de buren vinden.’
#AMILLA ,¿CKBERG FOTO BINGO RIMÃR Hoe is het mogelijk dat dit verhaal net verschijnt op het moment dat Breivik zijn aanslagen pleegt? ‘Een schrijver heeft een antenne voor wat er rondom hem of haar gebeurt. Daarom is het meer dan alleen toeval dat gebeurtenissen in een boek verschijnen als het in werkelijkheid ook gebeurt. In Zweden hebben wij ook een soort Breivik gehad. In Malmö heeft een sluipschutter wel tien buitenlanders neergeschoten voordat hij is opgepakt.’ Is dat het succes van de Scandinavische traditie? Sociale en politieke omstandigheden als uitgangspunten van thrillers? ‘Sommige schrijvers hebben een politieke agenda. Zoals bij voorbeeld Hennig Mankell of het duo Roslund en Hellström. Voor mij staat een goed verhaal voorop, het drama, de emoties van mensen. Natuurlijk komen mijn persoonlijke ideeen in mijn boeken voor, maar het is voor mij niet het uitgangspunt. Ik schrijf wat ik vind.’ Uw boeken spelen in Fjällbacka, een kleine plaats aan de westkust van Zweden, terwijl u in Stockholm woont. Is een dorp als achtergrond beter voor een spannend boek? ‘Ik ben geboren en opgegroeid in Fjällbacka en kom er nog vaak. Ik schrijf vanuit mijn geheugen en stop veel eigen ervaringen in mijn boeken. Het
Ystad is bekend geworden door inspecteur Wallander. Wordt Fjälbacka ook zo bekend als die zuid Zweedse stad? ‘Er zijn wandelingen in het dorp uitgezet onder leiding van gidsen. Er worden films gemaakt van mijn boeken. Ik hoop dat het economisch goed is voor het dorp. De mensen zijn trots op mijn boeken en werken echt goed mee. Het is heel populair om een dode in de tuin te hebben of een lijk in het huis. Iedereen heeft wel eens in een van de films opgetreden. Ja, ik ook. Het is gewoon hartstikke leuk om te doen.’ Geen angst voor de camera? Voor optredens? ‘Ik heb vijf jaar in de marketing gezeten dus ik weet hoe het als auteur werkt. Je moet een goed boek schrijven maar daarna moet je ook voor de marketing zorgen. Dat betekent reizen om je boek te promoten, optreden voor de televisie, zalen toespreken. Ik ben afgelopen televisieseizoen op de Zweedse tv geweest in de serie Dancing with the stars. Ik ben tot de kwartfinale gekomen. Ik wist niet dat dansen zo leuk was. Maar ik was gekoppeld aan een danser uit Estland die vorig jaar won. Dus zo gek is dat niet. Het was een geweldige ervaring en dan raak je ook die zenuwen voor de camera snel kwijt.’ CAMILLA LÄCKBERG, ENGELENEILAND, UITGEVERIJ ANTHOS, ISBN 978 90 414 2013 8 (€ 19,95)
adve rte nti e
Ga voor dagelijks vers boekennieuws naar onze website:
boekenkrant.com!
Covercards
verstuur gratis e-cards van boekomslagen via www.covercards.nl! Meer dan 2000 e-cards beschikbaar
11
adve rte nti es
Nieuwe thrillers van Uitgeverij CONSERVE
Jacob Vis Tandem
David Scherpenhuizen Het mysterie van Bugarach
Peter May The Blackhouse
Jørgen Jaeger Karma
Merete Junker Poema
prijs ¤19,99
prijs ¤19,99
prijs ¤19,99
prijs ¤24,99
prijs ¤19,99
Roman over een plantersleven
Het eiland van de vogeldoders
De Noorse Kurt Wallander
Scandinavische psychothriller
Profiteren van portvrij toezenden? Stuur een mailtje naar
[email protected] of een kaartje naar Uitgeverij CONSERVE, Postbus 74, 1870 AB Schoorl, www.conserve.nl
102012
MAGAZINE OVER HET VERBINDEN VAN STAD EN LAND
grnvld nr.10 2012 MAGAZINE OVER HET VERBINDEN VAN STAD EN LAND
Dierenfobie versus vogelgriep Vinex-jagers en worstmakers
MENEER WATEETONS
Eendagskuikens en paarden op Schiphol
‘Angst geeft vleugels’
EN VERDER
Slimme dijken Tien Top buitenplaatsen Nudge oprichter, Jan Betten
1118*.") ."*.,#).-8)' 5 5/-"#(!
juli
2012 •
SPANNING
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m
interview
Spanning met een tweede laag Hij schreef eerder thrillers onder het pseudoniem Roel Thijssen, en hanteert nu het alter ego Peter Marx. Van zijn hand verschijnen deze maand de eerste delen van een reeks over geheim agent Damian.
‘De Damian-boeken zijn vooral bedoeld ter ontspanning. Ik heb er veel literaire verwijzingen in gestopt, ze geven het verhaal een extra dimensie voor degene die ze ontdekt. Als je niet in die tweede laag geïnteresseerd bent, houd je een spannend verhaal over dat met twee voeten in de maatschappij staat. Het Armeens medaillon gaat onder meer over het ellenlange conflict tussen Turkije en Armenië, over de toetreding van Turkije tot de EU. Dit boek vindt een vruchtbare bodem bij de lezer die iets weet over de actualiteit. Het debat over toetreding van Turkije tot de EU staat nu weliswaar even in de ijskast, maar het is een belangrijke kwestie. Centraal staat de bevoorrechte positie die het Turkse leger moet opgeven indien Turkije bij de EU komt. Maar het kan ook een sociaal thema zijn dat me inspireert. In Het uur van de dode wolf loopt een pooier rond die zijn eigen “stal” heeft gebouwd op eigen seksuele ontmoetingen en ervaringen. Als die man hogerop komt, valt zijn lagere komaf op. In beide boeken staat Damian zelf cen-
traal. Hij is een soort James Bond – een gevaarlijke opmerking, maar je herkent het beeld. Damian is slim, spreekt zijn talen, is ontwikkeld. Waar hij is, is actie. Maar hij is geen superheld. Hij heeft zijn charmes maar zeker ook zijn tekortkomingen. Hij krijgt niet elke vrouw, zoals James Bond. Damian heeft zijn assistent, die het vuile werk mag opknappen. Een stuk chagrijn is hij, en hij heeft altijd pech bij de vrouwen. Het zijn twee helften, die elkaar aanvullen.’
Zintuiglijk proza ‘Ik wil dat je het verhaal voelt, beleeft, zoals Damian het meemaakt. Ik kan wel een vrachtwagen vol vluchtelingen beschrijven, maar je moet de hitte voelen, het zweet ruiken, het gesnurk horen, iemand in de vrachtwagen zien pissen omdat hij nodig moet. Je moet er staan, naast Damian. En je moet kunnen herkennen wat hij beleeft. Ik lees veel, voor deze boeken. Ik laat indrukken op me inwerken en zet ze om in zintuiglijk proza. Veel teksten en passages zijn gebaseerd op persoonlijke ervaringen. Op een bepaalde plek geweest zijn, geeft je de gelegenheid de unieke ervaringen te delen. De ijzige kou, bijvoorbeeld, in Chicago. Midden in de winter komt die poolwind vanaf Lake Michigan, vol water, door de stad waaien. Nooit heb
bespreking
Dramatische ontvoering Het leven van journaliste Annika Bengtzon gaat niet over rozen. In vorige boeken van Liza Marklund heeft zij al heel wat over zich heen gekregen, zoals een echtscheiding en een afgebrande villa – wat zij en haar kinderen maar net overleven. In haar nieuwste boek, Teken van leven, krijgt ze het opnieuw voor de kiezen. Dit keer geen moordzaak die zij voor de krant moet oplossen, maar een intens drama in eigen kring: haar teruggekeerde man wordt in Somalië ontvoerd en de gijzelnemers eisen een enorm losgeld. Stijf van de spanning moet Bengtzon deze aanslag zien te overwinnen. Het lijkt bijna niet mogelijk maar elk boek van Liza Marklund lijkt weer beter dan het vorige. Het is zo veel meer dan een spannend verhaal, terwijl het dat in feite toch nog steeds is. Droog, zonder zijpaden en onnodige uithalen of langdradige terugblikken weet Marklund de lezer meteen
te boeien. De karakters zijn logisch opgebouwd en levensecht beschreven, het plot rammelt nergens en het spetterende einde is begrijpelijk en tegelijk een enorme verrassing. De Zweedse schrijfster pakt nu eens niet alleen de problemen in haar eigen land aan, maar richt zich nu ook nadrukkelijk op de Afrikaanse uithoek waar armoede en oorlog hebben geleid tot banditisme en piraterij, waar al jaren geen overheid meer is en waar het recht van de sterkste alles overheersend is. Bengtzons man is met een EU-delegatie afgereisd naar Kenya. Een begeleid uitstapje naar Somalië wordt het gezelschap noodlottig als ze worden overvallen en in de wildernis worden opgesloten. Door deze situatie raakt Bengtzon de laatste restjes van haar welvaart en welzijn kwijt… Liza Marklund, Teken van leven,
Uitgeverij De Geus, ISBN 978 90 445 1658 6 (€ 19,95)
Peter Marx ik het zo koud gehad als toen – terwijl ik een maand daarvoor nota bene in Lapland was geweest. Een deel van Het uur van de dode wolf speelt in Chicago. De kou die daar over de pagina’s waait, komt uit mijn eigen ervaring.’ B-film ‘Over enkele boeken hoorde ik van kenners dat ze goed verfilmbaar zouden zijn. Filmisch schrijven is een van de hoogst haalbare sporten op de ladder, voor een schrijver. Wanneer je zo kunt schrijven dat je je eigen film maakt, met dit boek en je fantasie, is het eigenlijk nog beter dan een echte film of documentaire. Deze boeken zouden dan B-films zijn, denk ik. Films vol actie en spanning.’
Peter Marx, Het uur van de dode wolf, Uitgeverij Marmer, ISBN 978 94 606 8082 3 (€ 5,00) Peter Marx, Het Armeense medaillon, Uitgeverij Marmer, ISBN 978 94 606 8083 0 (€ 10,00)
nieuwe titels Hitte
Nina Bloom leidt een zorgeloos leventje in Key West, ze is getrouwd met een knappe agent en is in verwachting van hem. Haar wereld stort echter in elkaar wanneer een vreselijk geheim uit haar verleden opduikt. Halsoverkop ontvlucht ze haar huidige bestaan en neemt een andere identiteit aan. Maar wanneer een onschuldige man verdacht wordt van moord, kan ze dat niet laten gebeuren en keert ze terug naar Florida om de confrontatie aan te gaan met het kwaad dat ze angstvallig verborgen hield.
James Patterson, Hitte, Uitgeverij Cargo, ISBN 978 90 234 7373 2 (€ 4,95)
De verslinder
Pietro is veertien en lijdt aan het syndroom van Asperger. Het is voor hem moeilijk om met de buitenwereld te communiceren, maar in zijn tekeningen beeldt hij alles uit wat hij ziet, met veel oog voor detail. Hij vormt een gemakkelijk doelwit voor de jongens in zijn dorp. Vlak nadat Pietro weer eens is gepest, verdwijnt een van de pestkoppen.
Een fatale primeur
De jonge journaliste Sam Coorenvaar wordt door haar baas naar Berlijn gestuurd. Ze ontdekt dat haar collega Jur bezig is met een grote en ophef makende primeur, maar aan dat onderzoek komt plots een einde als hij met zijn auto verongelukt. Sam is nieuwsgierig en waagt zich in zijn voetsporen. Maar dan wordt ze bedreigd door mensen die er geen baat bij hebben dat het Duitse Stasiverleden wordt opgerakeld.
Marjolijn Uitzinger, Een fatale primeur, Uitgeverij De Geus, ISBN 978 90 445 2368 3 (€ 18,95)
In het vizier
De Campus, de geheime dienst die door Jack Ryan sr. is opgericht, staat voor een van zijn belangrijkste opdrachten ooit: erachter komen wat de betekenis is van de ontmoeting tussen een hoge Pakistaanse officier en een terrorist uit de Russische deelrepubliek Dagestan. Want een ding staat vast voor Jack Ryan jr., Ding Chavez en Dominic Caruso: het lot van de wereld ligt in hun handen.
Lorenza Ghinelli, De verslinder, Uitgeverij
Tom Clancy en Mark Greany, In het vizier,
Anthos, ISBN 978 90 414 202 5 (€ 15,00)
A.W. Bruna, ISBN 978 94 005 0126 3 (€ 22,95)
13
adve rte nti es
www.uitgeverijsignatuur.nl
Een onverwacht lichtvoetig, geraffineerd gecomponeerd en met onuitputtelijke fantasie verteld verhaal uit Zweden. – Vrij Nederland Inmiddels ruim
140.000 verkocht!
Een doldwaze roadtrip van een bejaarde die niets meer te verliezen heeft. – VPRO Gids
14
JULI
BOEKFRAGMENT
s 7 7 7 " / % + % . + 2 ! . 4 # / -
VISSEN VOEREN FAVIO GENOVESI, VISSEN VOEREN, UITGEVERIJ SIGNATUUR, ISBN 978 90 567 2412 2 (€ 19,95)
Fiorenzo, Tiziana en Mirko: drie levens die elkaar kruisen op een onwaarschijnlijke, desolate plek in de wereld. Een roman die even hartverscheurend als hilarisch is, bitter en poëtisch tegelijk. In een Toscane zoals we dat niet kennen.
‘Wat denk je, zal ik hem even in de oven zetten?’
Ik glimlach, en kijk om me heen. We zijn bij Tiziana thuis. We zijn alleen, zij en ik, het is al bijna negen uur en zo meteen wordt het donker, dus we zijn een man en een vrouw alleen in een huis, en we zijn geen vrienden, we zijn geen familie, we zijn nergens collega’s van. We zijn een man en een vrouw en we hebben maar één reden om hier te zijn, lijkt mij.
Maar Tiziana heeft de oven al aangezet, ze doet het deurtje open en zet de schotel met rijst erin.
‘Oké, de rijstsalade.’ Tiziana rent naar de koelkast en bukt zich naar het onderste gedeelte, ik bekijk haar zo goed als ik kan en haar vormen zijn al te duidelijk zichtbaar onder haar bloemetjesjurk. Ik blijf net zolang kijken tot ze weer omhoog komt met de schaal in haar hand. Ze zet hem op tafel en pakt twee borden uit de gootsteen.
‘Ik weet niet. Ik bedoel, voor mij is hij zo ook goed.’
En om dat te doen bukt ze zich weer, haar rug en haar kont duwen tegen haar jurk en ik ben één stap van haar af, als ik mijn hand uitsteek raak ik haar aan. En hoe meer ik naar haar kijk, hoe meer de delen van haar lichaam zeggen Hé, hallo, wij zijn hier, wat doe jij, kom je nog of niet? Ik luister naar ze en ik zou heel graag willen antwoorden Ja, hier ben ik, ik kom eraan, mijn ogen dichtdoen en me
op haar storten en allerlei dingen doen. Maar ik heb er geen verstand van, ik weet niet eens hoe ik zou moeten beginnen. Want het is heus niet makkelijk, hoe maak je die klik van het normale leven naar seks? Hoe ga je over van twee mensen met kleren aan en nette haren die rondlopen en met normale dingen bezig zijn (rijstsalade eten, kletsen) naar twee zwetende lijven die over elkaar heen glijden? Er moet iets tussenin zitten, ik weet niet, een overgangsfase.
het refrein laat gaan zolang het wil. Die crescendo noemen ze de bridge, de brug dus, want het is een brug van de normale wereld van de coupletten helemaal naar het paradijs van het refrein, waar de muziek veel harder en bombastischer klinkt zodat die nog heel lang in je hoofd blijft hangen. Maar hier, met Tiziana die voor de oven gebukt staat om de rijstsalade op te warmen, heb ik geen idee waar mijn bridge is. Ik zie hem niet, ik voel hem niet, moet ik er dan maar vanuit gaan dat hij niet bestaat? Misschien is het net als bij de meest geniale bands zoals Black Sabbath of Motörhead. Die hebben er schijt aan om de dingen geleidelijk op te bouwen, ze volgen de regels niet en maken fantastische nummers die recht hun eigen weg volgen zonder bridge en zonder tussenwegen.
In muzieknummers bijvoorbeeld ga je echt niet in één keer over van het couplet naar het refrein. Dat zou nergens op slaan, je hebt een crescendo nodig dat je vastgrijpt en je omhoog voert en dan
GRAVEN NAAR HET HART VAN DE AARDE KEIN WILSON, GRAVEN NAAR HET HART VAN DE AARDE, UITGEVERIJ DE HARMONIE, ISBN 978 90 761 6834 0 (€ 17,50)
Kevin Wilsons verhalen zijn onweerstaanbaar grappig en doen denken aan het werk van David Sedaris. Graven naar het hart van de aarde werd bekroond met een Shirley Jackson Award voor de beste verhalenbundel. Dit is de baby en jawel, dat zijn de tanden. Die zijn niet belangrijk. Denk er verder niet aan. Het is niets bijzonders, een baby met tanden. Meestal gaat het om één tandje, één perfect gevormde tand in het kindermondje en deze baby heeft een volledig gebit. Maar goed, het is al eerder gebeurd. Het gebeurt nú, het zal vast nog wel eens vaker gebeuren. Jezus, stel je niet zo aan! Alsof het zo vreselijk is. Het zijn maar tanden. Dus vergeet het, want het doet er niet toe: de baby, de tanden, de rafelig gekauwde fopspenen. Dit verhaal gaat niet eens over de baby maar over zijn vader. Die heeft een affaire met de dirigente van het meisjeskoor op de school waar hij biologieles geeft. Dit verhaal draait om wellust, schuldgevoelens, bedrog – alles waar verhalen meestal om draaien. Het menselijk tekort, open en bloot. Maar toch, die baby.
Een paar weken na de geboorte, als je op kraamvisite bent, stap je een pas ingerichte, geelgetinte kinderkamer vol mobielen binnen. Je kirt tegen dit nieuwe wezen, deze welgevormde constructie van genen. En dan lacht de baby zijn tanden bloot en... gil je. De vader, die een affaire heeft met een beeldschone, roodharige vrouw die zingt als een vogel, praat je doodkalm bij over de tanden. Hij herhaalt wat hij van de artsen heeft gehoord en heeft gelezen in brochures over zeldzame geboorteafwijkingen. Zijn vrouw weet niet van de verhouding, maar wel dat haar man dingen voor haar verborgen houdt. Het wordt haar allemaal te veel en ze moet even de kamer uit. Je voelt je vreselijk, maar waarom hebben ze dit
niet eerder gezegd? Even een kleine waarschuwing: als de baby lacht, schrik je misschien. De ouders hebben wel andere zaken aan hun hoofd. De vader: een tien jaar jongere vrouw die haar nagels in zijn rug boort als hij haar neerdrukt op een tafel in de repetitieruimte. De moeder: zere tepels van het borstvoeden, kleine tandafdrukjes die ooit door haar man werden gemaakt, maar nu niet meer. Het zijn geen wereldschokkende zaken, maar toch zorgen ze er soms voor dat je andere aspecten van je leven uit het oog verliest. Later die avond, als de moeder de tandjes van haar baby flost en hem in bad doet, zit jij in de keuken met de vader. Jullie
drinken bier terwijl hij vertelt over de koordirigente en de onvoorstelbaar hoge noten die ze haalt als ze klaarkomt. Hij beweert dat hij gebukt gaat onder schuldgevoel, vooral nu ze een kersverse baby hebben, maar in werkelijkheid is hij heel zelfvoldaan. Door zijn toedoen zingt een vrouw en dat kan al het gejeremieer ter wereld niet verhullen. Hij vertelt dat ze een gespleten huig heeft en dat alleen de gedachte daaraan hem al wild maakt als ze hem afzuigt. Je voelt een zekere weerzin tegen de nonchalante, dierlijke manier waarop hij zich geil laat maken door de genetische afwijkingen van anderen. En dat terwijl boven een baby in bed ligt, een baby met tanden.
15
STRIPWERELD
7 7 7 " / % + % . + 2 ! . 4 # / - s J U L I
NIEUW
Koek en ei
Ype + Willem zijn koek en ei. De een, Ype, is licht neurotisch, de ander, Willem, is nuchter en beiden zijn op vrolijke wijze gay. De nieuwe autobiografische fotostrip voert ons mee naar zowel de camping als naar New York, we zien hoe het Songfestival ook het Pentagon in zijn greep houdt en we dromen van een eigen Homoland. YPE + WILLEM, KOEK EN EI, STRIP2000, ISBN 978 90 700 6018 3 (€ 9,95)
advertentie
UITGELICHT
UFO
UFO van De Partners herschrijft de (vermeende) geschiedenis van Ufo’s en buitenaardse wezens, en de levens van een groot aantal beroemdheden, onder wie Hugh Hefner en Mike Tyson alias Bob Beffner en Mick Tuckson. In de hoofdrol wederom Danny MacDonald en de Gravin, die elkaar tegenkomen op het landgoed Pussypal Paradise, wat het begin is van een nogal verrassende reeks belevenissen, die hun ontknoping vinden in een Alfred Hitchcock-achtig commentaar, dat nauwlettend dient te worden gelezen om de draad niet te verliezen. CARRY BRUGMAN EN DICK MATENA,
Het verraad van Holland Geschreven door Siebe Huizinga, hoofdredacteur van de Boekenkrant!
Thomas, zoon van de Schoolmeester, kan erg goed tekenen. Hij brengt het tot knecht bij koopman Bitter, voor wie hij menig stadskaart natekent. Wanneer Bitter hem op een belangrijke missie stuurt, doemen er duistere figuren op. Het wordt Thomas duidelijk dat de koopman zich met verdachte zaken inlaat. Inmiddels verzamelen zich Spaanse troepen ten zuiden van de grote rivieren van de Nederlanden; hun onoverwinnelijke Armada bereidt zich voor op een grote zeeslag. SIEBE HUIZINGA, EURO 9,95, ISBN 9026131763 EXCLUSIEF VERKRIJGBAAR VIA BOEKENKRANT BOEKHANDELS EN TE BESTELLEN VIA
[email protected]
UFO. DE PARTNERS, DON LAWRENCE COLLECTION, ISBN 978 90 888 6098 0 (€ 8,95)
SQUALIES.BLOGSPOT.NL
juli
2012 •
STRIPWERELD
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m
bespreking
nieuw
Een wereld om van te houden
Na Een meisje om van te houden en Een familie om van te houden, is er nu Een wereld om van te houden van de grootmeester Osamu Tezuka (1928-1989). Tezuka is een serietekenaar. Zo maakte hij de achtdelige Boeddha-reeks over het spirituele pad van Siddharta. Ook het leven van Ayako is niet in een enkel album te vertellen. En vergis je niet: het verhaal gaat niet over een lief, licht erotisch ogend meisje. De thematiek betreft Japanners en de oorlog.
Osamu Tezuka, Ayako. Een wereld om van te houden, Uitgeverij L, ISBN 978 90 245 4889 7 ( € 16,95)
uitgelicht
Pedrosa graaft naar zijn verleden Portugal is Cyril Pedrosas derde worp na het veelgeprezen Drie schimmen. De Franse striptekenaar met Portugese roots ging zijn familie(geschiedenis) opzoeken. Het resultaat tekent zich af in deze persoonlijke graphic novel. Door Wendy Claes Fantasie en realiteit vloeien door elkaar: een Franse striptekenaar kampt met een inspiratieloze periode en een spaaklopende relatie, en trekt naar Portugal voor een stripfestival. Daar was Pedrosa sinds zijn kindertijd niet meer geweest. ‘Evenals voor de hoofdpersoon begon het voor mij toen ik in 2006 op een stripfestivalweekend in Lissabon te gast was.’ aldus
Pedrosa. ‘Wat ik oorspronkelijk zag als een verstrooiend uitstapje, werd uiteindelijk een weerzien met iets dat ik lang geleden was verloren.’ Hij ontrafelt er zijn familiehistorie. Thema’s als leven en dood, liefde, vasthouden en loslaten zijn niet nieuw in Pedrosas werk, net zoals familierelaties en met name de vader-zoonrelatie. Zo schetst Portugal een beeld van het land door de ogen van drie generaties. Geen spannend verhaal staat centraal, maar kleine dingen zoals stiltes, blikken, gestes, details, dat wat verzwegen wordt, ... zijn van belang. Een leuk weetje is dan ook dat de slotakte ontstond in het huis dat ooit van zijn grootvader was. Portugal wist al enkele prijzen in de wacht te slepen, waaronder de ‘Prix de
la BD du Point’ 2011. Niet onterecht. Op meesterlijke wijze trekt Pedrosa je in een vloeiend lijnenspel met zomerse kleuren en overweldigende impressies: Portugal in al zijn facetten. Er passeren een heleboel personages de revue en er worden vele conversaties gevoerd. Geregeld worden prentjes herhaald. Pedrosa – die liever een scène in twintig bladzijden vertelt dan in vijf – zijn overtuiging delen we jammerlijk niet helemaal. Hoe dan ook is Portugal een mooi, persoonlijk portret van drie generaties, dat doet nadenken over herkomst, toekomst en identiteit. Cyril Pedrosa,
Portugal, Uitgeverij
Ze heten allemaal Mohammed
Khemaïs – ‘je mag ook Mohammed zeggen’ – vertelt over de onmogelijkheid hogerop te komen in de autofabriek waar hij al veertig jaar werkt. Naima beschrijft de moeilijkheden die ze kreeg nadat ze een hoofddoek begon te dragen en daardoor plotseling als minder Europees werd gezien. De verhalen van Vaders, Moeders en Kinderen zijn van de eerste en twee generatie migranten, die wij allochtonen noemen. Jérôme Ruillier geeft ze een stem en Abdelkader Benali geeft hem een voorwoord. Hij weet waarover hij het heeft. Abdelkader Benali is immers een van de tienduizenden arbeidsmigranten die de oversteek waagden naar wat hij noemt ‘de landen van melk en fabrieken’. Jérôme Rullier, Ze heten allemaal
Silvester Strips, ISBN
Mohammed, Oog & Blik, ISBN 978 90 549 2357 2
978 90 588 5779 8 (€ 39,95)
(€ 29,90)
17
a dv e rt e nt i es
18
juli
2012 •
NON-FICTIE
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m
interview
Van zedenkwestie naar emancipatie
meer problemen. Abortus is illegaal en je ziet veel meer stiekeme abortussen en tienerzwangershcappen, met gezondheidsrisico’s van dien. Allerlei gevoelige onderwerpen worden niet besproken, maar worden tot moreel taboe verheven..’
Na tien jaar verlaat Boris van der Ham (D66) de Tweede Kamer. Gelijktijdig verschijnt zijn boek De vrije moraal. Toeval? Ja.
‘Onze Moraal is voortdurend in ontwikkeling,’ legt Van der Ham uit. ‘Je moet mensen de vrijheid kunnen geven om af te wijken. Maar ze moeten andere mensen niet schaden. Hoe ga je om met het grijze gebied van ‘vrijheid’ rond drugs of prostitutie? Vroeger was “moraal” iets dat de kerk zich toe-eigende. Maar sinds de ontkerkelijking hebben mensen nog steeds behoefte aan morele debatten over dit soort dilemma’s. Hoe moet je een puber opvoeden, hoe ga je zelf om met verleidingen? Ik vind dat dit soort debatten ook door ‘de Vrije moraal’ moeten worden gevoerd.’
Dat kan heel veel van mensen vragen – ze moeten over dingen nadenken waar ze helemaal niet geconfronteerd mee willen worden. ‘Dat kan, en mensen kunnen de keuze maken zich daarvan af te keren. Maar ik vind het belangrijk dat als je voor moeilijke keuzes rond seks, drank en drugs komt te staan, je de grenzen kent van wat je zelf betamelijk vindt. Maar ook de politiek moet zich goed afvragen wanneer ze nieuwe regels bedenkt, en of ze problemen wel in het juiste perspectief zien.’ Legt u dat eens uit… ‘Neem het verhaal uit 2006, dat meisjes in de kelderboxen van flats in de Bijlmer seks hebben voor een Breezer. Het gebeurt, dat valt niet te ontkennen. Maar hoeveel meisjes zijn het? In de media hoorde je ‘dat de seksuele moraal van de hele jeugd ontspoorde’ maar dat klopt helemaal niet. Ik zeg: stuur een hulpverlener naar die specifieke groep meisjes, maar ga niet de hele jeugd tot probleem verheffen.’
Wat is er zoal veranderd? ‘Een eeuw geleden was homoseksualiteit een morele zedenkwestie. Nu is het dermate geaccepteerd dat het vooral een kwestie van emancipatie is. Ook voorbehoedsmiddelen waren ooit onderwerp van heftig debat. Dat is nu geen moreel dilemma meer. Dilemma’s zijn er nu over porno, prostitutie, drank en drugs.’ En over pedofilie… ‘In de jaren ’70 waren zowel christelijke als niet-christelijke partijen inderdaad veel milder over pedofilie dan nu. Heel naïef vinden we dat nu – terecht. Er werd gedacht dat pubers weerbaar waren, dat ze “nee” konden zeggen als iets ze niet zinde. Hirsch Ballin van het CDA heeft in 1990 zelfs de wettelijke leeftijd voor legale seksuele activiteiten verlaagd van 16 naar 12!’ Dat staat haaks op de tegenwoordige kijk op pedofilie. Was die vrijheid dan geen kwestie van moraal? ‘Het is door Paars heel snel weer teruggedraaid. Het zal destijds met de beste bedoelingen zijn gedaan, maar jongeren hebben nu eenmaal extra bescherming nodig. Dat is voor mij een zeer liberaal, maar dus ook harde grens.’ Het heeft er dus niet zozeer mee te maken wat de bepaalde morele opvatting is, maar
Boris van der Ham hoe die tot stand komt… ‘Maar morele opvatting is dat mensen vrij moeten zijn in hun keuze. Maar wanneer je daar oud genoeg voor bent, dat is dus steeds onderwerp van debat. Ook bij de minimumleeftijd voor alcohol, bijvoorbeeld. Wat ik een probleem vind is dat dit debat de afgelopen tien jaar steeds meer in de greep is gekomen door hypes. Nederland wordt dan afgeschilderd als een karikatuur. Er lijkt sprake van een morele paniek: in allerijl worden
dingen verboden om maar de schijn van controle te wekken. Ik citeer Thorbecke in mijn boek. Hij waarschuwde 150 jaar geleden al voor de “ijdelheid der wetgever”. Je moet juist meer rust nemen om over bepaalde dingen na te denken, en gerichte maatregelen te nemen.’
‘Van Gogh was grof, maar hij hield zich aan de wet.’
En: hoe meer je verbiedt, hoe meer problemen je veroorzaakt, toch? ‘Je ziet dat in landen zoals Amerika. Drugs is daar illegaal en er zijn veel
U had het eerder al over de morele dillema’s van bijvoorbeeld vrijheden. Kan vrijheid worden misbruikt? Was Theo van Gogh bijvoorbeeld iemand die de vrijheid van meningsuiting misbruikte? ‘Nee. Van Gogh was grof, maar hij hield zich aan de mogelijkheden en begrenzingen van de wet. Binnen die grenzen heb je alle vrijheid, ook om te sarren. Zijn moordenaar was juist een bedreiging voor de vrijheid.’ Boris van der Ham, De vrije moraal – seks, drank en drugs in de Tweede Kamer, Uitgeverij Prometheus, ISBN 978 90 351 3893 3 (€ 12,50)
bespreking
Gek op natuurkunde Hij is intussen net zo Amerikaans als Nederlands. Hij is een vooraanstaand natuurkundeprofessor en een internethit. Walter Lewin schreef Gek op natuurkunde, over het vak dat hem sinds zijn jeugd obsedeert.
Natuurkundigen die kunnen communiceren – ondanks eloquente verschijningen zoals Vincent Icke zie je het maar weinig. Walter Lewin is een van hen die zijn onbegrensde enthousiasme kan combineren met een duidelijke, beeldende uitleg. Vooral het laatste heeft hem beroemd gemaakt. Tijdens zijn colleges aan het Massachusetts Institute of Technology zwierden ballen door de zaal, rookte hij in naam der wetenschap graag enkele sigaretten (wat hij succesvol herhaalde
tijdens een uitzending van De Wereld Draait Door) en hing hij soms ondersteboven aan een touw om de principes van de natuurkunde aan zijn studenten over te brengen. Enkele colleges die zijn opgenomen, werden een regelrechte hit op youtube, waar Lewin in korte tijd letterlijk een miljoenenpubliek opbouwde. Natuurkunde als kunstvorm? Gek op natuurkunde bevat korte terugblikken op de geschiedenis van de natuurkunde en blikken in het diepst van het heelal, maar het is geen moment ontoegankelijk. Dit boek is vooral bedoeld als inleiding voor buitenstaanders. Zonder formules en zonder introvert taalgebruik verleent Gek op natuurkunde iedereen een helder inzicht in de magi-
sche wereld van natuurkrachten. Het is een persoonlijk verslag van een levenslange obsessie. Vandaar ook dat Lewin een aantal persoonlijke uitstapjes maakt: het ontlopen van zijn dienstplicht en de baan van zijn grootvader, maar ook huis-, tuin- en keukensituaties zoals polyestertruien en weegschalen. De aanpak en de manier van uitleggen heeft Walter Lewin heel bewust gekozen. Hij schrijft hier zelf over: ‘De meeste middelbare scholieren en eerstejaarsstudenten hebben het land aan natuurkunde omdat het vak meestal wordt onderwezen in de vorm van een ingewikkelde reeks formules waar veel wiskunde aan te pas komt. Dat is niet mijn aanpak. Ik laat zien dat de natuurkunde een manier is om naar onze wereld te
kijken.’ Natuurkundigen, schrijft hij later, hebben altijd nieuwe manieren, ontwikkeld, nieuwe wegen gezocht, om naar de wereld te kijken. Lewin houdt van kunst, omdat kunstenaars volgens hem hetzelfde doen. Het enige wat ik me na dit leesavontuur nog afvraag: is natuurkunde een vorm van kunst?
Walter Lewin, Gek op natuurkunde, Uitgeverij Thomas Rap, ISBN 978 94 004 0134 1 (€ 19,90)
19
adve rte nti e
Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen. De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustieke vrijstaande landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse. Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.
Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost 250,– en een week 350,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl
LUCHTMEISJES INGRID VAN DER CHIJS, LUCHTMEISJES. VERZET EN COLLABORATIE VAN TWEE STEWARDESSEN, NIJGH & VAN DITMAR, ISBN 978 90 388 9434 8 (€ 19,95)
Hilda Bongertman en Trix Terwindt zijn twee daadkrachtige, mooie meisjes die midden jaren dertig door de KLM worden opgeleid. De Tweede Wereldoorlog breekt uit. Hilda maakt carrière binnen de NSB, Trix gaat in het verzet en raakt als spion betrokken bij het Englandspiel. Dat beide levens niet simpelweg het predicaat ‘goed’ of ‘fout’ verdienen, blijkt uit de zeer opvallende keuzes die Trix en Hilda ná de oorlog maken. In dichte mist begon de Lijster, zoals de Douglas DC-2 heette, in de ochtend van 9 december 1936 vanaf het Londense vliegveld Croydon aan de terugvlucht naar Schiphol. Op één na waren alle veertien stoelen bezet. Hilda Bongertman nam snel de klamme wollen jassen van de passagiers aan en legde die in de netten boven de stoelen, zodat ze konden drogen. Het was benauwd in de cabine. De raampjes besloegen al snel. Niet zo erg, dacht Hilda, zo zagen de passagiers ook niet dat het weer steeds slechter werd. Ze maakte een laatste ronde langs de stoelen. Op de eerste rij ging een pasgetrouwd paar uit Polen zo in elkaar op, dat ze haar niet opmerkten. Daarachter
zaten een Duitser en een Spanjaard. De laatste klaagde in gebrekkig Engels over het weer. Hilda wist dat het meneer Juan de la Cierva y Codorníu was, de uitvinder van de autogyro, een vliegtuig met een motorloze rotor. Al in 1923 was hij erin geslaagd zo’n toestel met bestuurder de lucht in te krijgen. Het had in alle kranten gestaan. Onder de passagiers was nog een beroemdheid: admiraal Arvid Lindman, voormalig premier van Zweden en leider van de conservatieve partij. Eén passagier stond niet op de namenlijst die ze, zoals gebruikelijk, voor vertrek had gekregen. Een Nederlander, die volgens zijn ticket A. van Donkelaar heette, zou eigenlijk pas met het volgende vliegtuig mee teruggaan naar Amsterdam, maar omdat hij zo aandrong had Hilda hem aan boord genomen.
Het was tijd om zelf te gaan zitten. Ze wilde al naar voren lopen waar ze een lege stoel zag toen haar een opmerking van een boordwerktuigkundige te binnen schoot: Ga nooit voor in een Douglas DC-2 zitten als het niet strikt noodzakelijk is. Bij een ongeluk bleef meestal alleen het staartstuk heel. Niet dat achterin zitten veel garantie bood op overleven. De zilveren vogel mocht er dan in de lucht prachtig uitzien, er waren maar weinig mensen die een mislukte landing met de Douglas konden navertellen. Hilda was ze zich heel goed bewust van de gevaren van het vliegen. Een jaar geleden nog was haar collega Ans Hermanides tijdens de opleidingsperiode verongelukt. Gelukkig was Hilda niet bang uitgevallen. Toch ging ze achter in de cabine zitten. Omdat het zicht zo beperkt was, sleepte
een tractor het vliegtuig naar de startbaan. Bij het opstijgen bood een witte streep op de baan de piloot houvast, maar gezagvoerder Ludwig Hautzmayer week, net los van de grond, vrijwel direct van die kaarsrechte lijn af en maakte een scherpe bocht naar links. Het staartwiel raakte de schutting die om het vliegveld stond. Angstige blikken van passagiers. Hilda kon niet veel meer doen dan hen geruststellend toeknikken en hopen op een noodlanding in een van de weilanden rondom de luchthaven. De klap waarmee de Lijster zich in een huis boorde, deed die hoop teniet. Het laatste wat Hilda hoorde voor ze het bewustzijn verloor, was het geluid waarmee het voorste gedeelte van het toestel versplinterde, alsof het niet van modern metaal was gemaakt maar net als vroeger van hout en linnen. Vlammen likten aan haar uniform toen ze weer bijkwam en veroorzaakten een penetrante schroeilucht. Het vuur laaide op. Nog even en ze zou ingesloten zijn. Hilda keek om zich heen, zag nergens passagiers, hoorde niemand om hulp roepen of gillen van pijn. Afgezien van het knetteren van de vlammen was het verdacht stil. Toen een harde knal.
juli
2012 •
non-fictie
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m
bespreking
Andere Tijden Sport
Het televisieprogramma Andere Tijden Sport belicht verzwegen verhalen achter bekende sportmomenten. Ter gelegenheid van het eerste lustrum verschijnt het gelijknamige boek. Door Sanne Wolters
Een aantal afleveringen zijn bewerkt tot verhalen. Jurgen Leurdijk en Dirk Jan Roeleven nemen de lezer mee naar mooie, ontroerende en spraakmakende sportmomenten over Nederlandse sporthelden. Zo passeren de tourzege van Joop Zoetemelk, de eerwraak van Oranje op het WK in 1988 en de 800 gouden meters van Ellen van Langen de revue. Nederland is dol op sportgeschiedenis, zoals blijkt uit het succes van het televisieprogramma Andere Tijden Sport. Bijna alle sportgeschiedenissen hebben een bredere strekking. Ze dragen niet alleen het verhaal met zich mee, maar ook de
Marco van Basten scoort 2-1 tegen West-Duiutsland, op het EK van 1988 tijd waarin het verhaal speelt, de mentaliteit van de betrokkenen, de eeuwige liefde van de supporters, ons land en cul-
uitgelicht
Emo’s reis
Professor Dick de Boer volgt in Emo’s Reis de tocht van de Fries-Groningse abt Emo. Deze geestelijke reisde tussen november 1211 en juli 1212 van het Nijeklooster naar Rome. De Boer schetst een beeld van landschap en samenleving in het Europa van het begin van de 13de eeuw. Abt Emo legde in 241 dagen 2500 kilometer te voet af. Midden in de winter stad hij de Alpen over. Een levensgevaarlijke route, zeker in de winter. Voor Emo was geen berg te hoog en geen winter te koud. Het was noodzakelijk om zo snel mogelijk in Rome te arriveren. Het boek Emo’s Reis reconstrueert elke voetstap van het Nijeklooster, nabij Essen, tot in het heilige Rome. Van dag tot dag kan de lezer meegenieten met de belevenissen van de reizende abt en zijn metgezel bouwmeester Hendrik. We volgen hem in zijn
ontmoetingen met verschillende culturen en religieuze tradities. Ook delen we zijn verbazing over de reusachtige kloosters, kerken en kathedralen die hij in zijn trek door Europa tegenkomt. Naast het verhaal zijn landkaarten, afbeeldingen, foto’s en interessante weetjes te vinden. Het boek fungeert als een soort reisgids door het verleden. Door de feiten uit Emo’s reis tegen de achtergrond van de kennis van de Middeleeuwer over het reizen te plaatsen en dit aan te vullen met gegevens uit kronieken, heiligenlevens, troubadourliederen en traktaten, komt het leven van 800 jaar geleden heel dichtbij. Dick E.H. de Boer, Emo’s reis, uitgeverij Noordboek, ISBN 978 90 330 0788 0 (€ 29,95)
a d v e r t e nt i e
Texel, een inspirerende reisgids Texel, ander land. Een reis in feiten en verhalen Nog geen buitenland. Maar ook geen binnenland meer. Texel, dat is ander land. Schitterend stukje grond van een onstuimige schoonheid. Land omringd door zee, geen etmaal gelijk. Duinruggen als bastions. Kilometerslange stranden. Land van stolpboerderij en schapenboet. Kaarsrechte poldergrond, zoute kreken, uitgestrekte bossen. Zilte wind en vruchtbaar land, met het beste van eigen bodem. Biotoop voor schapen, zeehonden, lepelaars. Land waar alles dichtbij en bereikbaar is, en toch rust en ruimte regeren. Waar het nog echt stil, echt donker is. Roemrijk land, bol van historie. Thuishaven van legendarische zeehelden, voor anker op De Rede van Texel. Texel, ander land is een praktisch kompas boordevol feiten en foto’s. Met spannende verhalen van schippers, jutters, rovers en redders. En met heel veel vakantietips en nuttige informatie voor een kort of langer verblijf op het eiland. 144 pagina’s dik en rijk geïllustreerd. Prijs slechts
15,-
IN DE BOEKHANDEL, VIA INTERNET (WWW.NOORDBOEK.NL) OF TELEFONISCH (9-12 UUR): 0344- 637085
tuur. Wanneer er op voetbalgebied iets moet gebeuren, steken we ons massaal in het oranje. In de zomer zitten we voor de buis om geen minuut van de Tour de France te moeten missen. Maar het gaat niet om de Oranjegezinden: het gaat om de sporters, die prestaties leveren.
krijgt een plaats. Dagelijkse journalistiek komt vaak niet door het pantser heen van gevestigde belangen en zwijgzaamheid van de hoofdrolspelers. Mensen krijgen na een bepaalde tijd de drang om het verhaal te vertellen, over wat er echt aan de hand was. Dan komen er opeens, als je de juiste serieuze benadering kiest, heel wat apen uit de mouw. Wanneer je dit boek gelezen hebt kun je bijvoorbeeld zeggen dat je weet hoe het echt zat met de gebeurtenissen rond Nederland Cyprus. De bommengooier van Oss trad in Andere Tijden Sport naar voren en gaf toe dat hij de bom vóór de wedstrijd had willen gooien, maar de trein had gemist. Ook is het verhaal te lezen over Foekje Dillema. Dankzij onderzoek aan haar DNA weten we nu echt dat zij ten onrechte uit de atletieksport is verwijderd. Om dat te kunnen achterhalen is tijd nodig, maar wanneer deze verhalen boven tafel komen zijn ze uiterst interessant.
Jurgen Leurdijk & Dirk Jan Roeleven, Andere Tijden Sport, uitgeverij De Arbeiderspers,
Een boek over de Nederlandse sportgeschiedenis ontroert, maar het heeft ook nog een andere mooie kant: de waarheid
ISBN 978 90 295 8494 4 (€ 18,95)
nieuwe titels De rebellenfamilie
De kunst van het heldere denken
Carmen Aguirre vertelt over haar herinnering aan het gevaar, de angst en de vreugde van een jeugd als vrijheidsstrijder in Zuid-Amerika. De familie Aguirre zal de hele jaren tachtig onderweg zijn van dictatuur naar dictatuur – gevaar, marteling en gevangenschap ontwijkend. Geen manier om je tienerjaren door te brengen, maar toch is het doel, vrijheid, zo belangrijk dat ook Carmen uiteindelijk kiest voor het rebellenbestaan.
Een miljoen jaar lang heeft de mens geleefd als jager of verzamelaar – en pas de laatste duizend jaar laat hij dat bestaan langzaam achter zich. Maar zo gemakkelijk komen we niet van onze prehistorische instincten af. Met name als we, in onze moderne omstandigheden, systematisch moeten denken, maar tegelijkertijd op oeroude emoties afgaan, gaat er van alles en nog wat fout.
Uitgeverij Nijgh van Van Ditmar,
denken, Uitgeverij De Bezige Bij,
ISBN 978 90 388 9520 8 (€ 19,95)
ISBN 978 90 234 7263 6 (€ 18,90)
De jeugd van tegenwoordig
Zin
Carmen Aguirre, De rebellenfamilie,
Hoe is de seksuele ontwikkeling van jongeren de afgelopen honderddertig jaar veranderd? Hoe past dat in de maatschappelijke ontwikkeling van seksualiteit? Gegevens over sociale klassen, over nieuwe Nederlanders en de VS, gecombineerd met reeksen levendige voorbeelden, geven een spannend beeld van de omgang met liefde en lust door ‘de jeugd van tegenwoordig’.
Cas Wouters, De jeugd van tegenwoordig,
Rolf Dobelli, De kunst van het heldere
Vanaf de allereerste pagina van Zin waagt Sophie Fontanel zich aan een groot taboe: ze vertelt over de periode in haar leven waarin ze besloot alle seksuele druk te negeren en af te zien van seks. In een tijd dat seks wordt gezien als consumptieartikel heeft ze liever geen dan halfslachtige, deprimerende relaties waarbij de mannelijke lust op de eerste plaats staat.
Uitgeverij Athenaeum, ISBN 978 90 253 6965 1
Sophie Fontanel, Zin, Uitgeverij Artemis,
(€ 19,95)
ISBN 978 90 472 0278 3 (€ 13,95)
21
boekhandel
w w w. b o e k e n k r a n t. c o m • j u l i
2012
Hallo boekhandel!
De Boekenkrant stelt elke maand enkele boekhandelaren aan u voor. Waarschijnlijk kent u ze. Dankzij hen leest u immers de Boekenkrant – en heel veel goede boeken! boekhandels die de boekenkrant verspreiden Alblasserdam
Beilen
Eindhoven
Heerlen
Monnickendam
Tilburg
Boekhandel de Krekel dekrekel.nl
Boekhandel Het Logboek hetlogboek.org
Plantage Doomen plantagebooksandmore.nl
Bij Het Raethuys bijhetraethuys.nl
Nimo Boek nimoboek.nl
Stripboekwinkel Silvester silvesterstrips.nl
Boekhandel Feijn feijn.nl
Eerste Bergensche Boekhandel eerstebergenscheboekhandel.nl
Plantage Vermeer vermeer.plantage.nl
BLZ Lektura lektura.nl
Boekhandel Manschot boekhandelmanschot.nl
Boekhandel Libris boekhandellibrisutrecht.nl
Bilthovense Boekhandel bilthovenseboekhandel.nl
Smit en Co Boek- en Kantoorboekhandel kantoorboekhandelsmitenco.nl
Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl
De Nijmeegse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl
Boekhandel van Kooten boekhandelvankooten.nl
Boekhandel Muilenburg boekhandelmuilenburg.nl
Boekhandel Broekhuis Boekhandelbroekhuis.nl
Enschede
De Hoevelakense Boekhandel hoevelakenseboekhandel.nl
Roelants [in LUX] roelants.nl
Bek Boeken bekboeken.nl
Boekhandel Bloemendaal boekhandelbloemendaal.nl
Plantage Etten-Leur plantage-ettenleur.nl
Etten-Leur
Heusinkveld – Holten meerdaneenboekhandel.nl
Boekhandel van de Moosdijk moosdijk.com
Boekhandel Jansen & de Feijter eenpassievoorboeken.nl
Exloo
Hoornse Boekhandel hoornseboekhandel.nl
Het Boekeneiland boekeneiland.nl
Franeker
Boekhandel Leeskunst leeskunst.nl
Alkmaar
Boekhandel Het Keerpunt boekhandelhetkeerpunt.nl Boekhandel Van der Meulen’s vandermeulensboekhandel.nl Alphen a/d Rijn
Boekhandel Haasbeek haasbeek-libris.nl Amersfoort
De Algemene Boekhandel algemeneboekhandel.nl Amsterdam
De Nieuwe Boekhandel denieuweboekhandel.nl Boekhandel Mulder boekhandelmulder.nl Amsterdam-Z.O.
Boekhandel Barends & Donkersloot boekhandelbend.nl ALMELO
Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl Apeldoorn
Nawijn & Polak Boekverkopers nawijn-polak.nl Arnhem
De Arnhemse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl Assen
Boekhandel Iwema iwema.nl Baarn
Boekhandel Den Boer denboer.nl
Bergen NH
Bilthoven
Bleiswijk
Bloemendaal
Boxtel
Boekhandel Elckerlijc elckerlijc.nl Brugge
De Reyghere Boekhandel dereyghere.be Castricum
Scholte boek-en kantoorboekhandel boekhandelscholte.nl Den Bosch
Stripboekwinkel Silvester silvesterstrips.nl Den Haag
Boekhandel Van Stockum vanstockum.nl Doorn
Boekhandel Binkhorst
[email protected] Dronten
Voster Boek & Kantoor voster.nl Druten
Boekhandel Maas & Waal boekhandelmaasenwaal.nl
Emmen
Enkhuizen
Geerts Warenhuis geertswarenhuis.nl Wever boek- en kantoorvakhandel boekhandelwever.nl Groningen
Boekhandel Wolters boekhandelwolters.nl Haarlem
Boekhandel Gillissen & Co boekhandelgillissen.nl Stripboekwinkel Silvester silvesterstrips.nl Haren GN
Boomker Boeken boomker.nl Harlingen
Wever boek- en kantoorvakhandel boekhandelwever.nl Heemstede
Boekhandel Blokker boekhandelblokker.nl
in beeld
Onder het motto ‘Ik hou van mijn boekhandel’ is Plantage Benissimo in Rotterdam Hillegersberg onder klanten en leveranciers een soort investeringsfonds gestart. Je kunt vriend worden door een obligatie van 100 euro aan te schaffen. Vrienden van de boekhandel krijgen voorrang bij de activiteiten en profiteren van diverse aanbiedingen. Na vijf jaar is de obligatie in te wisselen voor een in de winkel vrij te besteden tegoed van 125 euro. Daarnaast krijgen de vrienden een plaats in de speciale vriendengalerij in de winkel én op de website www.ikhouvanmijnboekhandel.nl.
waar is mijn boekhandel? Kent u een boekhandel die ook op deze pagina thuishoort? Omdat het zo’n mooie winkel is met een prachtige collectie en fantastische medewerkers? Mail de plaats en de naam naar:
[email protected], o.v.v. ‘waar is mijn boekhandel’.
22
Heeze
Hengelo
Hoevelaken
Holten
Hoorn
Kerkrade
Krimpen aan den IJssel
Nieuwegein
Nijmegen
Nuenen
Purmerend
Boekhandel Van den Hoorn
[email protected] Puttershoek
Boekhandel De Korf boekhandeldekorf.nl
Boekhandel Marjan Houtman marjanhoutman.nl
Boekhandel Cazemier Boekhandelcazemier.nl
Boekhandel De Boekenwurm deboekenwurm.info
Boekhandel Lovink boekhandellovink.nl
Plantage Benissimo plantagebenissimo.nl
Boekhandel Het Keizerrijk hetkeizerrijk.nl
Boekhandel Scheveningen boekhandelscheveningen.nl
Leiden
Lochem
Maassluis
Meppel
Boekhandel Barth boekhandelbarth.nl Middelburg
De Drvkkery de-drvkkery.nl Mijdrecht
Boekhandel Mondria boekhandelmondria.nl
Utrecht
Veenendaal
Veghel
Velp GLD
Venlo
Boekhandel Koops koophetbijkoops.nl Venray
Boek- en kantoorvakhandel van den munckhof boekhandelvenray.nl Wormerveer
Roosendaal
Pasman Boek & Hobby pasmanboekenhobby.nl
Rotterdam
Groenveld Boeken
[email protected]
Scheveningen
Sittard
Deeder Boekhandel deeder.nl
Zeist
Zeist
Boekhandel Kramer & Van Doorn kramerenvandoorn.nl Zwolle
Waanders Boekverkopers waandersboekverkopers.nl
Boekhandel Krings boekhandelkrings.nl Steenwijk
Steenwijcks Boeckhuys boekwinkel.com
De Boekenkrant is nu ook verkrijgbaar bij alle vestigingen van Books2 in Vlaanderen. Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via
[email protected]
tip van boekhandelaar
Boekhandel De Drvkkery in Middelburg geeft u de volgende leestips: • Leon de Winter - VSV • Carolijn Visser - Argentijnse avonden • Fritzi Harmsen van Beek - In goed en kwaad (poëzie) • Hanneke de Jager - Mama’s borst is ziek (kinderboek) • Jeff Kinney - Het leven van een loser - Niet te doen! (jeugd)
JULI
WIN EEN BOEK
s 7 7 7 " / % + % . + 2 ! . 4 # / -
GESPLETEN PERSOONLIJKHEID
NIEUWSBRIEF
Deze schrijver heeft last van een gespleten persoonlijkheid. Welke drie zijn in dit beeld verborgen? Stuur de drie namen voor maandag 6 augustus 2012 naar:
[email protected].
Meld je nu aan voor de digitale Boekenkrant Nieuwsbrief op www.boekenkrant.com.
AGENDA ENSCHEDE, 7 JULI, MEET & GREET MET SCHRIJVER ERNST BERGBOER IN BOEKHANDEL BROEKHUIS ENSCHEDE. TIJDSTIP VOLGT NOG DUS HOU DE SITE GOED IN DE GATEN. WWW.BOEKHANDELBROEKHUIS.NL AMSTERDAM, 10 JULI, DE NIEUWE LEESKRING BESPREEKT ‘ VERLOREN GROND’ VAN MURAT ISIK. DE SCHRIJVER IS HIERBIJ OOK AANWEZIG. TIJD: 19.00 – 20.00 UUR. PRIJS: € 7,50. OPGEVEN KAN VIA EEN MAILTJE NAAR
[email protected] GRONINGEN, 25 T/M 27 JULI, POËZIEFESTIVAL DICHTERS IN DE PRINSENTUIN. IN DE IDYLLISCHE PRINSENTUIN IN GRONINGEN EN OP DIVERSE ANDERE LOCATIES IN DE BINNENSTAD ZULLEN WEER TACHTIG DICHTERS VOORDRAGEN UIT EIGEN WERK. VOOR MEER INFORMATIE: WWW.DICHTERSINDEPRINSENTUIN.NL GRONINGEN, 27 T/M 29 JULI, FESTIVAL HONGERIGE WOLF. ONTDEK VERNIEUWEND TALENT OP HET GEBIED VAN THEATER, DANS, LITERATUUR, POËZIE, MUZIEK, FILM EN FOTOGRAFIE. VOOR MEER INFORMATIE EN KAARTEN: WWW.FESTIVALHONGERIGEWOLF.NL AMSTERDAM, 1 EN 2 SEPTEMBER, MANUSCRIPTA, DE FEESTELIJKE OPENING VAN HET BOEKENSEIZOEN, EEN CULTUREEL FEEST WAAR DE NEDERLANDSE UITGEVERS HUN PLANNEN VOOR HET NIEUWE BOEKENSEIZOEN PRESENTEREN. LOCATIE: WESTERGASFABRIEK. VOOR MEER INFO EN KAARTEN WWW.MANUSCRIPTA.NL ALKMAAR, 7 SEPTEMBER, MET KUNST TOT DE NACHT START IEDER JAAR IN ALKMAAR HET CULTURELE SEIZOEN.. KOM KIJKEN, LUISTEREN, GENIETEN EN ONTDEK DE VEELZIJDIGHEID VAN CULTUREEL ALKMAAR. . BILTHOVEN, 13 SEPTEMBER, DANIËL VAN EGMOND GEEFT EEN LEZING OVER ZIJN BOEK ‘DE MENS EN ZIJN ENGEL’. START: 20.00 UUR. ENTREE € 5,-. RSVP. INFO@ BILTHOVENSEBOEKHANDEL.NL APELDOORN, TOT 16 SEPTEMBER, CODA EN SAXION PRESENTEREN DE UNIEKE EXPOSITIE HOTEL STORIES IN HET CODA MUSEUM. EEN SCHATKIST BOORDEVOL VERHALEN, MUZIEK, FOTO’S EN FILMS DIE BEZOEKERS DE HOTELWERELD LATEN BELEVEN. WWW. HOTELSTORIES.NL
DIT KUNT U WINNEN INNEN Peter Römers debuut Chantage is een vermakelijke thriller over de wereld van acteurs. Een boek over liegen, acteren, en goede of foute keuzes.
CHANTAGE CH
PETER RÖMER, UITGEVERIJ DE FONTEIN, ISBN 978 90 261 9121 3 (€ 16,95)
ZWOLLE, 29 SEPTEMBER, ARTHUR JAPIN VERTELT OVER ZIJN NIEUWE ROMAN DIE IN SEPTEMBER VERSCHIJNT. VERDERE INFORMATIE VOLGT NOG. WWW.LAZZWOLLE.NL
VRIENDEN EN VOLGERS
WINNAARS Wie waren de drie schrijvers met een gespleten persoonlijkheid? Het goede antwoord was: Aad van den Heuvel, Ester Naomi Perquin en Davide Enia. Uit de vele inzendingen trokken wij Ellen Kersten als winnaar. Ellen Kersten wint
AMSTERDAM, 18 SEPTEMBER, BIJLMER BOEKT! BEGINT LANGZAAMAAN EEN BEGRIP TE WORDEN. NU IS HET ALWEER TIJD VOOR DE DERDE EDITIE. MET O.A. HUUB VAN DER LUBBE, RAPPER TYPHOON, SCHRIJVER ABDELKABER BENALI EN SPOKEN WORDARTIST CLARICE GARGARD. START: 20.00 UUR. LOCATIE: BIJLMER PARKTHEATER. WWW.SLAA.NL
een exemplaar van Glijvlucht van AnneGine Goemans. Van harte gefeliciteerd!
Van harte gefeliciteerd!
ADVERTEREN?
De Boekenkrant is ook actief op Twitter en Facebook! Kijk op twitter.com/ boekenkrant. Intussen hebben we 7442 vrienden en volgers. adve rte nti e
Adverteren in de Boekenkrant? Informeer naar de mogelijkheden via
[email protected] of kijk op www.boekenkrant.com
MEDEWERKERS
BEKIJK HET FILMPJE WAARIN MONIQUE BURGER VAN DE NIEUWE BOEKHANDEL TE AMSTERDAM DE BOEKENKRANT PROMOOT! WWW.BOEKENKRANT.TV
Wendy Claes
Siebe Huizinga
Sanne Wolters
Roel Margot Leoni Weerheijm Vanderstraeten Nijland
Abe Borst
Gijs Korevaar
Jolijn Klein Lotte Kranenbarg Platenkamp
COLOFON COLOFON – De Boekenkrant is een uitgave van Uphill Battle boekpromotie i.s.m. de boekhandels. Redactieadres Uphill Battle boekpromotie, Visschersplein 160, Kamer 22, 3511 LX Utrecht, Nederland. Telefoon +31 30 2231718; fax +31 30 2145823; e-mail
[email protected]. Redacteuren Roel Weerheijm, hoofdredacteur; Sanne Wolters, redacteur; Gijs Korevaar, redacteur spanning; Siebe Huizinga, redactie-adviseur. Vormgeving en lay-out Titus Vegter. Concept & realisatie Uphill Battle boekpromotie, Utrecht. Uitgever Jan Louwers (
[email protected]). Oplage 21.000. Abonnementenservice
[email protected]. Informatie over adverteren? tel. +31 30 2231718;
[email protected] www. boekenkrant.com. De Boekenkrant thuis ontvangen? Dat kan! Meldt u aan via www.boekenkrant.com. Of vul de bon in op pagina 3. De volgende Boekenkrant verschijnt op 6 augustus 2012!
a dv e rt e nt i e
Leestips voor de zomer!
J 10,-
‘Deze sprankelende roman laat je lachen en huilen tegelijk.’ – JAN
‘Dit boek mag je niet missen! Op een prachtige manier worden heden en verleden met elkaar verbonden.’ – LINDA
GRATIS
IN DE BOEKHANDEL
‘Een mooi, realistisch debuut over spijt, gemiste kansen en vergeving.’ – esta
‘Hoffman overtuigt met een ongeremde verbeeldingskracht.’ – de Volkskrant
www.leescluborlando.nl 24
Orlando Smaakmaker, boordevol leesfragmenten en kortingsbonnen