Leidraad Prijs De Voorsprong Een prijs voor innovatieve, energieambitieuze concepten vanuit duurzame samenwerking in bouw en vastgoed Het stimuleren van een rijk aanbod van innovatieve, energieambitieuze woningconcepten in nieuwbouw en renovatie Platform31 wil, binnen het kader van het Programma Energiesprong Gebouwde Omgeving, de groei van innovatieve concepten stimuleren; groei zowel in energieprestatie als in aantal concepten. Platform 31 (dit is de nieuwe fusieorganisatie van KEI, Nicis Institiute, Nirov en SEV) wil hiervoor een prijs uitreiken aan een of meerdere conceptaanbieders die met bijzonder goed presterende concepten op de markt zijn of willen komen. Platform31 werkt hierin samen met het Netwerk Conceptueel Bouwen en we willen hiermee langdurige en creatieve samenwerkingsprocessen in de bouwsector stimuleren met als uiteindelijk doel dat partijen komen met steeds meer en betere concepten. Het gaat dus om het bevorderen van de transitie van de bouw-‐ en vastgoedsector van traditioneel naar conceptueel. Daarom wordt de prijs ook over een reeks van jaren uitgereikt.
Een prijs voor energieambitieuze concepten in 2012 Bij de prijs gaat het om concepten voor gebouwen voor wonen, zowel in nieuwbouw als renovatie. Energiesprong denkt daarbij aan bewezen en nieuwe concepten. Er wordt gekeken naar drie zaken: de energieprestatie, de innovativiteit van de oplossing en de mate waarin je voldoet aan de criteria van het conceptuele bouwen. Iedere aanbieder die zich inschrijft krijgt hierover vragen voorgelegd om (gemotiveerd) te beantwoorden.
De Voorsprong in 2012 In 2011 is de prijs voor het eerst uitgereikt tijdens een grote manifestatie. Op de site van de Energiesprong is daar alles over te vinden. We zien de prestaties van 2011 als een nulmeting van waartoe de sector in staat is op het gebied van energiezuinige nieuwbouw en renovatie. Er is een aparte reportage van de nulmeting. Sindsdien is er veel gebeurd: Slim en Snel voor energieambitieuze renovatie (zie www.energiesprong.nl/slim-‐snel), NiaNesto van Portaal (zie www.nianesto.nl), het initiatief Excellente concepten voor energieneutrale woningen van het Netwerk Conceptueel Bouwen. We willen daarom ruim over de prestaties van 2011 heen. De winnaars van De Voorsprong 2011 hebben met elkaar een heel leer-‐ en ontwikkeltraject doorgemaakt. De lessen die daaruit gezamenlijk zijn getrokken zijn voor iedereen beschikbaar (zie hiervoor apart document); de moeite van het bekijken waard!
Wat krijg je als je wint De prijs wordt in totaal drie keer uitgereikt. Dit jaar is het dus de tweede keer. Per jaar is het totale prijzengeld € 75.000,-‐! Te verdelen over een eerste, tweede en derde prijs, in zowel de categorie nieuwbouw als renovatie. De eerste prijs heeft een waarde van € 20.000, de tweede prijs bedraagt € 12.500,-‐ en de derde prijs € 5.000,-‐. Energiesprong en het Netwerk organiseren diverse publicitaire acties rond de prijs die door de genomineerden en winnaars gebruikt kunnen worden (denk b.v. aan pitch-‐filmpje, persbenadering, mogelijkheid tot presentatie bij diverse gelegenheden van beurs tot congres, participatie in filmpje). Ook wordt desgewenst een gezamenlijk curriculum gevolgd rond thema’s die de kwaliteit van het concept ten goede komen.
Leidraad bij de indiening en beoordeling Er wordt gekeken naar drie kenmerken: de energieambitie, of de oplossing innovatief is en naar de mate waarin er wordt voldaan aan de kenmerken van conceptueel bouwen en ketensamenwerking. Je kan maximaal 100 punten scoren. Per kenmerk wordt aangegeven welk deel van die 100 punten maximaal voor dat onderdeel kan worden behaald.
Energieambitieus Wat verstaan we onder een energieambitieuze oplossing? Om het predicaat energieambitieus te krijgen moeten de concepten (projecten die ermee gebouwd zijn) ten minste de volgende energieprestatie leveren: Nieuwbouw: aantoonbaar energiekostenneutraal van zowel gebruiks-‐ als gebouwgebonden energiegebruik. Met andere woorden de energienota van de woningen moet per saldo nul zijn, zowel voor gas als elektra. Bestaande bouw: minimaal 45% energiebesparing van zowel gebruiks-‐ als gebouwgebonden energieverbruik. Als referentie dient bij voorkeur het werkelijk gebruik van het aan te pakken woningtype, waarbij aannemelijk gemaakt dient te worden dat dit gebruik overeenkomt met het gemiddeld energiegebruik van dergelijke woningtypen in Nederland. De eerste plaats op dit onderdeel geeft recht op 15 punten. De jury bepaalt vervolgens de punten van de overige inzendingen.
Innovativiteit van de oplossing We zoeken werkelijk vernieuwende oplossingen, natuurlijk op het gebied van energie, zoals andere opwekking, opslag, isolatie en dergelijke. Maar ook wordt gezocht naar duurzame materialen of maatregelen die duurzaam gedrag bevorderen. Maar we zoeken ook naar het nieuwe wonen. Nieuwe woonvormen die inspelen op belangrijke trends. Niet alleen meer ruimte voor individuele keuzen, ook kijken we naar wat we met elkaar kunnen doen. We zijn dus ook geïnteresseerd naar oplossingen die over de grenzen van de individuele woning heen gaan. Inspelen op het steeds meer geïntegreerd raken van zorg, wonen, werken en leren. Op het verbonden raken van energieverbruik, afvalverwerking en rioolwaterzuivering. Met daarbij de trend om in steden ons eigen voedsel te gaan kweken. Wat doet het met ons wonen dat we steeds mobieler worden en dat ‘thuis’ niet alleen in ons huis maar ook elders, zeker ook op internet, ontstaat? Wellicht horen daar andere financieringsvormen, businessmodellen en services bij. De jury ziet dergelijke innovaties graag binnenkomen. De eerste plaats op dit onderdeel geeft ook recht op 15 punten. De jury bepaalt vervolgens de punten van de overige inzendingen.
De criteria van het conceptuele bouwen Conceptueel bouwen is een alternatief voor traditioneel bouwen. Bij traditioneel bouwen wordt op initiatief van de klant een unieke oplossing ontworpen en gebouwd door een team van partijen dat veelal op basis van prijs voor dit ene project bij elkaar is gekomen. Omdat gebouwen steeds gevarieerder worden en er ook technisch steeds meer mogelijk is, zijn daarbij steeds meer disciplines nodig. Ontwikkelen en bouwen wordt zo almaar complexer, waardoor het proces steeds moeilijker te beheersen is, lang duurt, foutgevoelig en kostbaar is. Door ongelukkige combinaties of matige uitvoering leveren technisch perfecte onderdelen vaak niet de beloofde (energie-‐)prestaties. Bouwen is te ingewikkeld geworden om per project, in steeds wisselende teams, unieke oplossingen te leveren. Bouwen moet weer eenvoudiger worden zodat de snelheid omhoog kan, de risico’s omlaag en verhouding prestatie/prijs beter. Daar is een andere ontmoeting van vraag en aanbod voor nodig. Conceptueel bouwen is zo’n manier van werken. Het gaat uit van een andere ontmoeting van vraag en aanbod. Klanten kiezen uit oplossingen die ze aangeboden krijgen en hoeven ze niet langer zelf te bedenken. Aanbieders staan in concurrentie en strijden om de aandacht en de voorkeur van hun (mogelijke) klanten. Dezen laten zich bij hun keuze niet alleen leiden door de prijs maar ook door prestaties, c.q. de waarde die men verlangt. Het aanbod komt van bedrijven waarbij ontwerp en uitvoering in een hand liggen. De klant heeft met slechts één partij van doen. Ontwerpende en uitvoerende partijen vormen een coalitie die met elkaar de aanbieder zijn. Deze aanbieder werkt op basis van ontwerp-‐ en uitvoeringsregels voor huisvestingsoplossingen. Oplossingen met prestaties die specifieke doelgroepen aanspreken, bijvoorbeeld mensen die in energiearme flats of in vrijstaande woningen willen wonen. Flexibele regels zodat wel maatwerk per klant mogelijk is. Rond deze regels werken partijen over de grenzen van een project met elkaar samen. In de
2
keten hebben zijn hun processen op elkaar afgestemd. Een duidelijk concept, een eigen oplossingssysteem en ketenintegratie, maken een voortdurende verbetering en innovatie mogelijk. Innovatie die wordt aangejaagd door de competitie tussen de concepten.
Traditioneel bouwen Adviseur
Onderaannemers
Aannemer Bestek en Projectg ericht, o p één klant tekeningen •Unieke o plossing (‘wiel uitvinden’)
Opdrachtgever kiest partijen
•Unieke keten (ong eoefend team) •Partijen reactief, g ekozen o m h un capaciteit en prijs
Conceptueel bouwen kan dus gedefinieerd worden als een andere ontmoeting van vraag en aanbod in een proces waarin klanten de voor hen meest waardevolle oplossing kiezen. Dat doen ze 1. uit een set proactieve aanbiedingen van 2. projectoverstijgend samenwerkende netwerken die 3. oplossingen per klant op maat leveren en daarbij gebruikmaken van voor hun doelgroep ontwikkelde, flexibele, gestandaardiseerde ontwerp-‐ en uitvoeringsregels. Deze manier heeft meerwaarde ten opzichte van traditioneel bouwen. In algemene zin bestaat die uit: • betere prestatie/prijs, duurzaamheid, klantgerichtheid; • meer snelheid; • minder risico, rompslomp en overlast, meer transparantie; • meer onderlinge competitie die uitdaagt tot innovatie met steeds betere oplossingen. Voor de beoordeling op dit onderdeel wordt een online hulpmiddel ontwikkeld: de Innovatiecoach. De coach helpt je om verder te komen met conceptueel bouwen. Hiervoor geeft de coach inzicht in hoever je gevorderd bent en steunt hij je met adviezen op maat. De coach biedt ook de mogelijkheid om jouw situatie te vergelijken met die van andere organisaties of een eigen eerdere prestatie. Deze tool is momenteel nog in ontwikkeling en is naar verwachting half augustus gereed op de site. De eerste plaats op dit onderdeel geeft recht op 60 punten. De jury bepaalt vervolgens de punten van de overige inzendingen. De resterende 10 (van de 100) punten zijn vrij door de jury te verdelen.
Hoe word je beoordeeld en hoe bereid je je voor De prijsindieners wordt gevraagd om tussen 25 augustus en 25 september (laatste inzendingen worden aangenomen om 23.59 uur 25 september) hun inzending te doen. Een openingsbijeenkomst De Voorsprong 2012 waar informatie over de resultaten van 2011 en de beoordeling in 2012 evenals de bijzonderheden in 2012 worden gedeeld, vindt plaats op donderdagmiddag 23 augustus. Inschrijven kan via energiesprong.nl (De Voorsprong 2012). De indieningen worden in eerste instantie beoordeeld door een drietal experts, die twaalf genomineerden aanwijzen. Deze nominaties worden tussen het moment van sluiting van de inzendingen en de prijsuitreiking bekendgemaakt (rond 26 oktober) om zo alvast een tip van de sluier op te lichten. Tijdens een groot event presenteren de genomineerden hun concept en zal de jury in een openbaar debat bepalen wie de prijswinnaars van 2012 zijn. Ook het publiek geeft een voorkeur aan. Na afloop vormt het juryrapport mede de input voor het verdere leer-‐ en verbetertraject. Dit jaar zal ook een prijsuitreiking plaatsvinden van De Voorsprong voor vernieuwende opdrachtgevers (zie hiervoor aparte informatie op de site). 3
Centraal in het beoordelingsproces staat de leidraad. Deze leidraad heeft als doel deelnemers duidelijk te maken hoe ze beoordeeld zullen worden. Hij wil helderheid verschaffen over de beoordeling van de aanbieders die meedingen naar de prijs.
De jury en haar ondersteuning De jury bestaat uit een vijftal mensen die ieder een aspect kunnen beoordelen. Naast de voorzitter (de heer ir. P. Huijbregts, deskundige conceptueel bouwen) bestaat de jury uit mevrouw prof.dr. Sandra Schruijer (ketensamenwerking), mevrouw prof.dr.ir Anke van Hal (duurzaamheid en energie) en de heren Dr. I. Erwin Hofman (innovatie) en prof.dr. Ed Nijssen (marketing en sales). De jury wordt ondersteund door drie experts die de voorselectie, leidend tot de nominatie, doen. Voor de beoordeling van het conceptueel karakter is dat Stephan Dijkhuizen, voor de ´technische´ beoordeling Bart Rossien en voor het aspect ´samenwerking´ Jose van der Loop.
Aanbevelingen voor de nieuwe inzenders • • • •
Zorg dat de inzending compleet is, anders is alle moeite vergeefs geweest. Zorg dat de inzending voldoet aan de criteria van de energieambitie. Ga van tevoren goed na wat de prestaties zijn op de CB-‐criteria uit de Innovatiecoach. Let op dat je de jury overtuigt: sterke presentatie, perspectief/opschaalbaarheid van je concept en toch innovatief.
4
Inschrijving voor de prijs De Voorsprong Wil je meedingen naar de prijs, vul onderstaande vragen dan zo volledig mogelijk in (beeldmateriaal of ander relevant ondersteunend materiaal is welkom) vanaf 25 augustus tot en met uiterlijk 25 september 23.59 uur. Materiaal graag sturen en/of mailen naar: Platform31 | Energiesprong – De Voorsprong Postbus 1878 3000 BW Rotterdam
[email protected] (met op de onderwerpregel graag ‘ Inzending De Voorsprong) Algemene kenmerken van de conceptaanbieder Naam bedrijf: Contactgegevens bedrijf (naam, adres): Contactgegevens indiener (mailadres, telefoon): Ketenpartners: Graag ontvangen we ook logo, foto’s of andere afbeeldingen van het concept. Algemene kenmerken van het concept • Naam bedrijf: • Naam concept: • Omschrijving van het concept (max. 100 woorden): • Marktsegment: renovatie of nieuwbouw • Doelgroep: • Het concept kan in de volgende provincies geleverd worden: • Min. seriegrootte: • Max. seriegrootte: 1. Bijzondere energieambitie Geef aan welke bijzondere energieprestaties er in het concept zitten en welke bijzondere maatregelen (technisch, organisatorisch of anderszins) je daarvoor hebt ingezet:…………………………………………………………………………………………………………. 2. Innovativiteit Geef aan welke innovaties er in het concept zitten en welke bijzondere maatregelen (technisch, organisatorisch of anderszins) je daarvoor hebt ingezet:……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 3. De mate van conceptueel bouwen Vul de online Innovatiecoach in en stuur de uitdraai van het rapport mee. a. Geef in één alinea een toelichting hoe je invulling geeft aan de technische oplossing van het concept (waarin is dit bijzonder):………………………………………………………………………………………………………………………………………………. b. Geef in één alinea een toelichting hoe je invulling geeft aan ketensamenwerking binnen het concept (werk je per project met unieke partners, heb je een netwerk van partners waaruit per project wordt gekozen, werk je met alleen maar vaste partners, heb je alles in eigen hand binnen het concept, et cetera):…………………………………. c. Geef in één alinea aan welke activiteiten je onderneemt om invulling te geven aan de marketing en sales van het concept (welke activiteiten onderneem je om het concept te vermarkten):………………………………………………..
5
