Leeuwarden. Eeuwenoud en springlevend

Leeuwarden Eeuwenoud en springlevend

1. Historisch beeldverhaal

‘De oude kerk en de nieuwe toren van Oldehove’

1. Historisch beeldverhaal

Het ontstaan van Leeuwarden op terpen langs de Middelzee

Leeuwarden volgens Eekhoff, ca. 1400

De begrenzingen van het historisch centrum van Leeuwarden

Leeuwarden op de kaart van Jacob van Deventer, 1566

2. Het afgelopen decennium

•

Binnenstad - Openbare ruimte - Woningbouw - Sfeer en gebruik

2. Het afgelopen decennium - Binnenstad - Openbare ruimte

Straten & pleinen

De ruimtelijke en fysieke kwaliteit van straten


De kwaliteit van openbare, stedelijke ruimtes: Oldehoofsterkerkhof



Wilhelminaplein


Straatmeubilair & verlichting


Water & terrassen


De terrassen bij de Kelders


Groen in de binnenstad

Prinsentuin

2. Het afgelopen decennium - Binnenstad - Woningbouw

Grondgebonden woningbouw Bollemanssteeg


Herbestemming woningbouw Pakhuis Hartelust


Appartementen Groeneweg


Moderne pakhuizen Oostergrachtswal

2. Het afgelopen decennium - Binnenstad - Sfeer en gebruik

2. Het afgelopen decennium - Binnenstad - Sfeer en gebruik

3. Economisch en cultureel Leeuwarden Binnenstad Fries Museum Provinciehuis Amicitia Natuurmuseum

3. Economisch en cultureel Leeuwarden: Fries Museum

Fries Museum Het Fries Museum gaat over de Friezen en over Friesland, een eigenzinnig stukje 'buitenland in Nederland'. Over de elf steden en het platteland, de haatliefde verhouding met het water, de zoektocht naar het typisch Friese en de plek van Friesland in de wereld. Het zwaard van vrijheidsstrijder Grutte Pier, oude kostuums, bodemschatten uit de Friese terpen, de nalatenschap van exotische danseres en mogelijke dubbelspion Mata Hari, schilderijen van Gerrit Benner, hedendaagse beeldende kunst en de film de Overval: samen vertellen ze het verhaal van Friesland. De Friese architect Abe Bonnema gaf meer dan 10 jaar geleden de aanzet voor de nieuwbouw. Overal zijn gebouwen van Bonnema in Friesland te zien. Het meest bekend is zijn laatste meesterwerk: de Achmeatoren in Leeuwarden. Bij zijn overlijden in 2001 liet hij maar liefst 18 miljoen euro na aan het Fries Museum. Wel met twee voorwaarden: 1. bouw op of aan het Zaailand / Wilhelminaplein in Leeuwarden en 2. architect Hubert-Jan Henket moet de architect worden van de nieuwbouw. Het Fries Museum heeft die kans met beide handen aangegrepen. Hubert-Jan Henket van het bureau Bierman Henket heeft in samenwerking met Bonnema Architecten uit Hardegarijp het ontwerp met volle overtuiging opgepakt. Net als Bonnema staat bij Henket de gebruiker centraal: ‘Het is voor mij een tijdloos gebouw, een gebouw dat met beide benen op de grond staat, geen opsmuk kent en eigenzinnig is. In die zin typisch Fries.’ Henket omschrijft het gebouw zo: ‘Licht en luchtig en toch beschermend. Het Fries Museum straalt optimisme uit, en biedt daarnaast ook geborgenheid.’ Begin 2009 is het Project Nieuw Zaailand, waar de bouw van het museum deel van uitmaakt, begonnen met de bouw van de parkeergarage. De parkeergarage is de fundering van het museum. Vlak voor de zomer van 2010 is daadwerkelijk gestart met de bouw van het Fries Museum. Het Project Nieuw Zaailand is een samenwerkingsverband van de Gemeente Leeuwarden, het Fries Museum, IPMMC Vastgoed en Syntrus Achmea Vastgoed.

Vanaf 1881 zat het Fries Museum op de Turfmarkt in Leeuwarden. Begonnen in het Eysingahuis heeft het museum zich in 130 jaar tijd uitgebreid naar aangrenzende gebouwen. Nu is de nieuwe bestemming Wilhelminaplein 92, in het hart van de binnenstad van Leeuwarden. Een stoer en open gebouw. Een enorm overkoepeld dak van circa 25 meter hoog dat gedragen wordt door metershoge robuuste kolommen van staal en hout. En een imposante glasgevel aan de voorkant van het gebouw. Dat zijn een aantal markante elementen van het nieuwe Fries Museum. Maandag 11 juni 2012 is het gebouw opgeleverd.



3. Economisch en cultureel Leeuwarden: Wilhelminaplein

3. Economisch en cultureel Leeuwarden: Provinciehuis

Provinciehuis Het provinciehuis Friesland is het provinciehuis van de Nederlandse provincie Friesland. Het provinciale bestuur van Friesland is al sinds 1580 in dit gebouw aan de Tweebaksmarkt in Leeuwarden gevestigd. Gedurende deze periode is het pand meerdere malen verbouwd en uitgebreid. In maart 2009 is begonnen met de sloopwerkzaamheden die de opmaat vormen voor de meest recente verbouwing. In het ontwerp voor het nieuwe provinciehuis in de binnenstad van Leeuwarden, op de plek van het bestaande provinciehuis, zijn de oorspronkelijke achttiende-eeuwse gebouwdelen en de negentiende-eeuwse statenzaal behouden gebleven en geïntegreerd in de nieuwbouw. Een nieuw gebouw was nodig omdat het bestaande te klein was en niet meer voldeed aan de hedendaagse eisen. Cruciale planonderdelen zijn dat de bestaande opzet van drie binnenhoven is verlaten en dat het nieuwe gebouw uit twee binnenhoven bestaat. In het midden van het binnenterrein is een nieuwe toren geplaatst, waarmee in één keer het tekort aan oppervlakte is opgelost. Een andere belangrijke ingreep is de openbare route door het complex heen. Hierdoor is de mooie neogotische statenzaal, die eerst verborgen lag in een van de binnenhoven, weer in het stedelijke beeld gebracht. Aan de buitenkant sluiten de nieuw toegevoegde volumes aan bij de bestaande historische bebouwing doordat maatvoering en materiaal van de achttiende-eeuwse gebouwen zijn overgenomen. In de binnenhoven is gezocht naar het contrast tussen het nieuwe en het bestaande. Het persbalkon waarmee de statenzaal is uitgebreid doet middeleeuws aan en is gemaakt van hout en zink. De klassieke onderbouw van de toren bestaat uit bakstenen blokken die een Loirenatuursteen effect hebben. De glazen gevels van de kantoren hebben een moderne uitstraling. Door het gebruik van verschillende stijlen en materialen wordt hier de indruk gewekt dat het gebouw in de geschiedenis gegroeid is. Er is lang gezocht naar een goede beëindiging van de toren die in het midden van het gebouw is gesitueerd. Gekozen is voor een vorm die past in het stadsbeeld van Leeuwarden en is geïnspireerd op de dakbeëindiging van een hele reeks typisch Friese stadhuizen uit het midden van de achttiende eeuw: forse zwarte kappen met een stevige lijst. Aan weerszijden van het dak staan uitkijktorens met een trap erin.

hergebruiken

nieuwbouw

‘Stadskroon’

monumentaal

Conclusies variantenanalyse: Variant 1: 1.Functioneel: Ten aanzien van hergebruik casco zuidelijk bouwdeel is geen voordeel te behalen ten opzichte van geheel nieuwbouw 2.Financieel: Totale stichtingskosten: € 54,4 miljoen= taakstellend budget + € 2,1 miljoen

variant 1 Variant 2: 1.Functioneel: Door het vervallen van de kelder tpv het zuidelijk bouwdeel moeten meer facilitaire ruimten elders gesitueerd worden waardoor de bouwmassa groter wordt dan vanuit stedenbouwkundig oogpunt gewenst is; 2. Financieel: De constructieve complicaties zullen tot een extra verhoging van de kosten leiden;

variant 2

3.Algemeen: Bovenstaande gegevens maken variant 2 altijd ongunstig in vergelijking met de andere;

Variant 3: 1.Functioneel: Gebruiksvoordeel ontstaat door verdiepingsvloeren opgelijk niveau te maken zodat minder trappen en liften nodig zijn. Tussen nieuwbouw en monument blijven niveauverschillen;

variant 3

2.Technisch: De gehele nieuwbouw krijgt de gewenste technische kwaliteit; 3.Financieel: Totale projectkosten: € 52,3 miljoen = taakstellend budget



3. Economisch en cultureel Leeuwarden: Amicitia

Amicitia Het Amicitia-pand heeft een ingrijpende verbouwing ondergaan. Het voormalige kantoor is verbouwd tot 9 appartementen en 3 penthouses, voorzien van alle luxe en comfort, met een prachtig uitzicht over de stad Leeuwarden. Amicitia is ontworpen door Jo Coenen en is opgebouwd uit acht bouwlagen, waarvan de eerste twee (bijna) volledig bestemd zijn als winkelruimte. Op de derde verdieping is een parkeerdek voor bewoners, welke per lift bereikbaar is. Daarnaast is het pand aan alle kanten uitgebreid.



4. Bereikbaarheid - Parkeergarage Zaailand

5. De komende tijd - Herbestemming Blokhuispoort

GEBIEDSGERICHTE AANPAK BINNENSTAD ZUID OOST

BINNENSTAD OOST: DE STATIGE STAD

AANLEIDINGEN

HUISVESTING PROVINCIE

VOORMALIG KPN TELEFONIECENTRALE

PANDEN FRIES MUSEUM & KANSELARIJ

2006 – MASTERPLAN TWEEBAKSMARKT TURFMARKT

ONTWIKKEL ENVELOPPEN

ENVELOP 1: PROVINCIEHUIS + HEGE HÛS (PARKEREN)

ENVELOP 1 – HEGE HÛS: BOVENGRONDS GEBOUWD PARKEREN

ENVELOP 1 – HEGE HÛS: BOVENGRONDS GEBOUWD PARKEREN

AANVULLENDE STEDENBOUWKUNDIGE VERKENNING

• ONDERGRONDSE PARKEERGARAGE + WONINGEN • BETREKKEN VAN PAND ELKIEN • INRICHTING TWEEBAKSMARKT

STUDIEGEBIED

PARKEREN + WONEN

PARKEREN + WONEN

HERINRICHTING TWEEBAKSMARKT

HERINRICHTING TWEEBAKSMARKT

GEDEELDE PUBLIEKSGARAGE + BETREKKEN OOSTERSTRAAT

GEDEELDE PUBLIEKSGARAGE + BETREKKEN OOSTERSTRAAT

2011 ‐ PROVINCIEHUIS (PROVINCIE)

2012 ‐ TWEEBAKSMARKT (GEMEENTE)



2012 ‐ INITIATIEF HERBESTEMMING KPN‐COMPLEX (KLOPPEND HART)

2013 ‐ HERINRICHTING BINNENSTAD OOST (GEMEENTE)




2014 ‐ PARKEERGARAGE (GEMEENTE)

2015 ‐ STADSWONINGEN EN APPARTEMENTEN (ELKIEN)

>2015 ‐ HERBESTEMMING KANSELARIJ & PANDEN FRIES MUSEUM

Wilhelminaplein Huiskamer van Leeuwarden

Randvoorwaarden geschapen •

Prettig formaat – 2 wanden en veel functies aan het plein

•

Gemeente heeft veel geld geïnvesteerd

•

Bewuste keuze voor “zachte” materialen groen en hout

•

Gericht op lange termijn hoge kwaliteit houden met weinig onderhoudskosten. B.v. natuursteen helemaal in beton gelegd

•

Grote ankers in grof grid en marktankers in fijn grid

•

Hergebruik van regenwater voor bomen, hergebruik fonteinwater

Poppodium Harmoniekwartier

SAMENWERKINGSVERBAND NOORD‐NEDERLAND DIT PROJECT WORDT MEDE GEFINANCIERD DOOR HET EUROPEES FONDS VOOR REGIONALE ONTWIKKELING, DOOR HET MINISTERIE VAN EL&I EN DE PROVINSJE FRYSLÂN

JEUGDDANSOPLEIDING

FRIESCHE BALLETSCHOOL

WAAROM DEZE AANPAK

• Binnenstad Kloppend Hart • Grote projecten afgerond • Openbare ruimte & parkeergarages • Hoe verder ?

MANIFESTATIE

• Initiatief naar markt • Terughoudend met randvoorwaarden • Binnenstad als opgave • Raad doet stapje terug • Ode aan de binnenstad

THEMA’S MANIFESTATIE

• Behoud door vernieuwing • Infrastructuur en openbare ruimte • Intensivering woonfunctie • Nieuwe functies in oude gebouwen

IEPEN MIENSKIP…

RESULTAAT

• • • • • •

26 ingediende plannen 17 locaties 19 verschillende ontwerpburo’s 19 verschillende ontwikkelaars 8 particuliere locaties 8 gemeentelijke locaties

stavaza • • • • •

2 Uitvoering 5 Voorbereiding 8 Strategie bepaling 2 Andere invulling Nieuwe plannen dienen zich aan

BINNENSTAD HOUDT FOCUS

Leeuwarden. Eeuwenoud en springlevend

Recommend Documents