Leeswijzer van de veiligheidsanalyse Deze rapportage vormt de weerslag van de veiligheidsanalyse zoals die in de periode 2007, 2008 en 2009 heeft plaatsgevonden in het kader van de ontwikkeling van het integraal veiligheidsbeleid voor de jaren 2010-2014 waarbij de focus wordt gelegd op de zichtbare en bekende criminaliteit. Het rapport vormt de basis voor de prioritering door de gemeenteraden van de gemeenten Aalburg, Werkendam en Woudrichem in april 2010. Ook vormt het de basis van de verdere uitwerking van het veiligheidsbeleid, in de uitvoeringsplannen die elk jaar gemaakt worden. De opbouw van dit document is volgens de methode kernbeleid veiligheid. Deze veelgebruikte methode voor integraal veiligheidsbeleid onderscheidt vijf veiligheidsvelden: veilige woon- en leefomgeving, bedrijvigheid en veiligheid, jeugd en veiligheid, fysieke veiligheid en integriteit en veiligheid. Aan het eind van ieder veiligheidsveld wordt een mogelijke prioritering gegeven. Binnen de veiligheidsvelden worden weer diverse veiligheidsthema’s onderscheiden. Per veiligheidsthema worden eerst aan de hand van indicatoren cijfers gegeven, vervolgens worden aan de cijfers conclusies verbonden. Tot slot wordt in een schema het probleem, de huidige aanpak en de mogelijke beleidsversterkingen uiteen gezet. Voor een goed begrip van de rapportage is het volgende van belang: het is de eerste keer dat de gemeenten Aalburg, Werkendam en Woudrichem een veiligheidsanalyse maken. Daarom zijn niet overal cijfers van bekend en kunnen niet overal conclusies of oorzaken aan verbonden worden. Ook is het de eerste keer dat de gemeenten gezamenlijk een veiligheidsenquête hebben uitgezet, deze is in het begin van 2010 uitgezet, maar de cijfers worden genoteerd over 2009 en eerder; de mogelijke beleidsversterkingen en prioriteiten die in het rapport genoemd worden, zijn nog niet de definitieve, vast te stellen beleidslijnen; het betreft een oriëntatie op mogelijke acties. Door in de veiligheidsanalyse vooruit te blikken naar mogelijke beleidsversterkingen, komen de veiligheidsthema’s meer tot ontwikkeling en wordt duidelijker waar de belangrijkste omissies in de huidige aanpak zitten; er wordt in de analyse gesproken van meldingen bij de politie en niet van de daadwerkelijke aangiften. Het aantal meldingen ligt hoger dan de aangiften, omdat burgers soms vinden dat een melding volstaat. Door de meldingen weet de politie namelijk wat er speelt, zonder dat er een strafrechtelijk onderzoek wordt gestart. De informatie uit deze analyse is verkregen via: interviews met de politie en brandweer; interviews met diverse afdelingen/units van de drie gemeenten; cijfers van de politie; response van de veiligheidsenquête die in januari 2010 is uitgezet in de gemeenten Aalburg, Werkendam en Woudrichem; bestudering van onderzoeken van onder andere de GGD. De veiligheidsanalyse is beoordeeld en daar waar nodig verbeterd door interne collega’s en aangevuld door de veiligheidspartners van de gemeente. Er is een werkgroep gevormd waarin de betrokken afdelingen/units vertegenwoordigd zijn.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
1
INHOUDSOPGAVE Veiligheidsveld 1: veilige woon- en leefomgeving Problematiek: -
thema 1.1: sociale kwaliteit
p. 3
-
thema 1.2: fysieke kwaliteit
p. 6
-
thema 1.3: objectieve veiligheid
p. 9
-
thema 1.4: subjectieve veiligheid
p. 12
Tussenstand: mogelijke prioriteiten veilige woon- en leefomgeving
p. 15
Veiligheidsveld 2: bedrijvigheid en veiligheid -
thema 2.1: winkelcentra
p. 16
-
thema 2.2: bedrijventerreinen
p. 17
-
thema 2.3: uitgaan/horeca
p. 18
-
thema 2.4: evenementen
p. 20
Tussenstand: mogelijke prioriteiten bedrijvigheid en veiligheid
p. 22
Veiligheidsveld 3: jeugd en veiligheid -
thema 3.1: problematische jeugd (overlast, harde kern, 12-minners)
p. 23
-
thema 3.2: alcohol en drugs
p. 26
Tussenstand: mogelijke prioriteiten jeugd en veiligheid
p. 29
Veiligheidsveld 4: fysieke veiligheid -
thema 4.1: verkeersveiligheid
p. 30
-
thema 4.2: brandveiligheid
p. 32
-
thema 4.3: externe veiligheid
p. 33
-
thema 4.4: voorbereiding op rampenbestrijding
p. 34
Tussenstand: mogelijke prioriteiten fysieke veiligheid
p. 36
Veiligheidsveld 5: integriteit en veiligheid -
thema 5.1: radicalisering/terrorisme
p. 37
-
thema 5.2: georganiseerde criminaliteit
p. 38
-
thema 5.3: bestuurlijke en ambtelijke integriteit
p. 39
Tussenstand: mogelijke prioriteiten integriteit en veiligheid Overzicht; selectie mogelijke prioriteiten
p. 41 p. 42
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
2
veiligheidsveld 1: veilige woon- en leefomgeving
thema 1.1: sociale kwaliteit
de ’sociale kwaliteit’ van een wijk, kern of gemeente heeft betrekking op positieve factoren zoals de betrokkenheid van bewoners bij de buurt, sociale netwerken e.d. en aan de andere kant negatieve factoren zoals overlast van buurtbewoners, botsende woon- en leefstijlen, overlast gerelateerd aan drugs en alcohol en overlast van zwervers.
Cijfers Indicatoren met betrekking tot dit veiligheidsthema zijn: tabel 1.1 gemeente en evt. aandachtsgebieden daarbinnen
politie (gebiedsscan)
Meldingen burenruzie
politie (gebiedsscan)
Overlast buren (gemiddeld rapportcijfer, 0=veel, 10=weinig)
veiligheidsenquête
Meldingen drugs- en alcoholoverlast (onder invloed in het verkeer, softdrugs, harddrugs) Verloedering, kwaliteit woonomgeving (totaal)
politie (gebiedsscan)
Bewoners die zich niet bewust zijn van een meldpunt (% respondenten)
veiligheidsenquête
politie (gebiedsscan)
2009
Overlast bewoners/botsende leefstijlen (totaal)
feitelijke waarde 2008
bron
2007
indicator
Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Babyloniënbroek Drongelen Eethen Genderen Meeuwen Veen Wijk en Aalburg Dussen Hank Nieuwendijk Sleeuwijk Werkendam Almkerk Giessen Rijswijk Uitwijk & Waardhuizen Andel Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem
70 164 105
66 149 89
37 109 57
30 115 33
73 162 100 13 21 21 9,2 7,4 6,7 8,5 8,5 7,9 8,0 7,5 7,1 7,2 7,5 7,2 7,2 7,8 7,4 7,9 7,5 7,5 21 109 43
Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem
160 164 225
149 149 219
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
205 162 195 35,5 31,2 27,3
3
gemeente en evt. aandachtsgebieden daarbinnen
Overlast vervuiling totaal (gemiddeld rapportcijfer, 0=veel, 10=weinig)
veiligheidsenquête
Bewonersoordeel kwaliteit van woningen in de buurt (gemiddeld rapportcijfer, 0=laag, 10=hoog)
veiligheidsenquête
Aanwezigheid dorpsraad als klankbordgroep
vereniging kleine kernen
Babyloniënbroek Drongelen Eethen Genderen Meeuwen Veen Wijk en Aalburg Dussen Hank Nieuwendijk Sleeuwijk Werkendam Almkerk Giessen Rijswijk Uitwijk & Waardhuizen Andel Woudrichem Babyloniënbroek Drongelen Eethen Genderen Meeuwen Veen Wijk en Aalburg Dussen Hank Nieuwendijk Sleeuwijk Werkendam Almkerk Giessen Rijswijk Uitwijk & Waardhuizen Andel Woudrichem Babyloniënbroek Drongelen Eethen Genderen Meeuwen Veen Wijk en Aalburg Dussen Hank Nieuwendijk Sleeuwijk Werkendam Almkerk Giessen Rijswijk Uitwijk & Waardhuizen Andel Woudrichem
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
2009
feitelijke waarde 2008
bron
2007
Indicator
9,0 8,0 7,4 7,3 9,3 7,4 6,6 7,2 6,4 7,0 7,1 6,7 7,1 7,2 6,7 6,7 6,7 6,9 8,0 7,4 7,0 7,6 7,6 7,5 7,7 7,5 7,4 7,2 7,6 7,5 7,4 6,8 7,0 8,1 7,7 7,6 Nee Nee Ja Nee Ja Ja Nee Ja Ja Ja Nee Nee Nee Ja Ja Nee Nee Nee
4
Algemeen Uit de politiële cijfers en de veiligheidsenquête blijkt dat de sociale kwaliteit in de drie gemeenten zeer goed is, echter blijkt uit de reactie van de inwoners uit de enquête wel dat er op bepaalde gebieden/ onderdelen verbeterpunten zijn. Alle opmerkingen die gemaakt zijn bij de enquête worden uitgezet bij de units/afdelingen of samenwerkingspartners die hiervoor verantwoordelijk zijn en mogelijk het probleem kunnen verhelpen. Conclusie problematiek Op basis van de bovenstaande cijfers en de veiligheidsenquête kan het volgende geconcludeerd worden: - Zowel in de veiligheidsenquête als uit de gebiedsscan komt naar voren dat onze inwoners weinig overlast hebben van de buren, enkele uitzonderingen daar gelaten; - Het aantal meldingen drugs- en alcoholoverlast is in de gemeenten Aalburg en Werkendam gedaald, terwijl het in Woudrichem is gestegen. Het totaal aantal meldingen in Werkendam is vele malen hoger als van de andere twee gemeenten. Dit verschil is te verklaren omdat er aanhoudingen zijn in het verkeer aan de A27 en die is alleen gelegen door deze gemeente. Ook het politiebureau is in de gemeente Werkendam en daar worden ook veel processen-verbaal opgemaakt aangaande deze indicator. Ten opzichte van de cijfers in 2007 is het aantal meldingen drugs- en alcoholoverlast in 2009 wel gedaald. Overlast ten gevolge van drugs- en alcohol is een blijvend punt van aandacht; - Op basis van de veiligheidsenquête kan geconcludeerd worden dat onze inwoners in het algemeen weinig overlast ervaren van vervuiling. Gemiddeld komt dit op het cijfer 7,3. Wel blijft het bestrijden van hondenpoep een groot aandachtspunt, dit is samen met zwerfafval ergernis nummer één onder inwoners. Ook losliggende bestrating en de ondergrond in speeltuintjes verdient in Woudrichem aandacht; - Gemiddeld één derde van onze inwoners kent het meldpunt van de gemeenten niet. Als de gemeenten de leefbaarheid willen vergroten, is dit zeker een punt van aandacht; - In 8 van de 18 kernen is een dorpsraad aanwezig, wat gezien kan worden als een vertegenwoordiging van een kern richting de gemeente en andere instanties. Dorpsraden kunnen een belangrijke rol spelen om de stem van de inwoners kenbaar te maken. Wat is het probleem?
Wat is de huidige aanpak?
Wat zijn mogelijke beleidsversterkingen?
Gemiddeld één derde van onze inwoners weet niet van het bestaan van het meldpunt af. Wil je de kwaliteit van de sociale woon- en leefomgeving versterken dan moet dit o.a. verbeterd worden.
Op de infopagina van de plaatselijke kranten staan de contactgegevens van het meldpunt van iedere gemeente. Op de internetsite van de drie gemeenten is op de startpagina informatie weergegeven over het doen van meldingen en klachten.
- Als drie gemeenten dezelfde informatie verstrekken over het meldpunt; - Meer naamsbekendheid aan het meldpunt geven, middels publiekscampagnes.
Het aantal meldingen drugs- en alcoholoverlast stijgt. Echter wordt niet bij iedere meldingen geconstateerd dat de overlast gerelateerd aan alcohol en drugsgebruik.
De gemeenten werken op preventief gebied samen met de andere gemeenten in WestBrabant, er wordt voorlichting gegeven over dit onderwerp en de gevaren worden in kaart gebracht. Repressief treedt de politie op.
- De oorzaak van de stijgende lijn integraal onderzoeken (politie, GGD, jeugdzorgen, gemeente en kerken); - Aandacht schenken aan de stijgende lijn, zodat deze volgend jaar niet nog verder stijgt; - Betere afstemming tussen de preventieve maatregelen en de repressieve lijn zowel binnen de gemeente als gezamenlijk met de drie gemeenten; - Het verbeteren van het melden van alle drugs- en alcoholoverlast aan de politie, omdat zij met een IGPopdracht maximaal aandacht heeft voor het probleem. De meldingen moeten wel objectief en herleidbaar zijn.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
5
Wat is het probleem?
Wat is de huidige aanpak?
Wat zijn mogelijke beleidsversterkingen?
De gemeente Aalburg geeft geen uitvoering aan wijkgericht werken. De gemeente Woudrichem heeft wijkbeheer ontwikkeld en in de gemeente Werkendam moet de kwaliteit van het wijkgericht werken doorontwikkeld worden. Centraal moet hierbij de vraag staan hoe de gemeenten haar inwoners goed kan bereiken.
Alleen in Werkendam is er een wijkcoördinator, in Aalburg en Woudrichem niet.
- Het beter bereiken van de inwoners en de beeldvorming van de gemeenten verbeteren door meer buurtacties en als gemeenten de kernen in te trekken; - Het actief stimuleren meedoen aan landelijke en provinciale acties om de leefbaarheid en veiligheid in kernen te vergroten door bijvoorbeeld acties als de Brabantse dorpen derby; - Het mede organiseren van buurtprojecten als een dorpendag en daarbij gebruik maken van de diverse subsidieregelingen om de sociale cohesie in de kernen te vergroten; - Het in de toekomst opzetten van buurtpreventie tussen bewoners en verschillende maatschappelijke organisaties om het toezicht in de buurt te vergroten.
Door afwezigheid van een dorpsraad in een dorp, heb je als gemeente geen vertegenwoordiging van bewoners over de leefbaarheid en veiligheid in ieder dorp.
In de gemeenten Aalburg en Werkendam wordt getracht zoveel mogelijk dorpsraden op te richten, in de gemeente Woudrichem wordt hier geen prioriteit aan gegeven
- Het oprichten van dorpsraden in de kernen waar zijn nog niet aanwezig zijn; - Duidelijkheid verschaffen over de rol en de positionering van een dorpsraad.
veiligheidsveld 1: veilige woon- en leefomgeving
thema 1.2: fysieke kwaliteit
de ‘fysieke kwaliteit’ van een wijk, kern of gemeente heeft betrekking op onderhoud en inrichting van de woonomgeving, eventueel zwerfvuil en verloedering, vernielingen, ‘enge plekken’, ‘kleine ergernissen’ zoals verkeerd parkeren, verkeerd aangeboden huisvuil, loslopende honden, e.d. Cijfers Indicatoren met betrekking tot dit veiligheidsthema zijn: tabel 1.2
gemeente en evt. aandachtsgebieden daarbinnen
Gemeente
Meldingen openbare verlichting
Gemeente (meldpunt)
Meldingen geweld op straat
politie (gebiedsscan)
Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem
2009
Meldingen vernieling
feitelijke waarde 2008
bron
2007
Indicator
16 Wordt niet 62 722 281 35 137 55
5 32 apart 26 547 366 41 126 44
11 36 geregistreerd 1 14 387 346 50 161 76
1
Meldingen van vernieling worden in Woudrichem niet apart geregistreerd maar direct geregistreerd onder de soort melding. Als er bijvoorbeeld een lantaarnpaal vernield wordt, dan valt de melding onder openbare verlichting. 2 Geeft een vertekend beeld omdat de gemeente Aalburg pas vanaf het najaar 2007 is begonnen met de registratie.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
6
gemeente en evt. aandachtsgebieden daarbinnen
Perceptie overlast verkeer (gemiddeld rapportcijfer, 0 = veel overlast, 10 = geen overlast)
veiligheidsenquête
Bewonersoordeel kwaliteit fysieke woonomgeving (gemiddeld rapportcijfer, 0 = negatief, 10 = positief)
veiligheidsenquête
Oordeel (groen enspeel)voorzieningen voor jeugd in de buurt (gemiddeld rapportcijfer, 0 = negatief, 10 = positief)
veiligheidsenquête
Babyloniënbroek Drongelen Eethen Genderen Meeuwen Veen Wijk en Aalburg Dussen Hank Nieuwendijk Sleeuwijk Werkendam Almkerk Giessen Rijswijk Uitwijk & Waardhuizen Andel Woudrichem Babyloniënbroek Drongelen Eethen Genderen Meeuwen Veen Wijk en Aalburg Dussen Hank Nieuwendijk Sleeuwijk Werkendam Almkerk Giessen Rijswijk Uitwijk & Waardhuizen Andel Woudrichem Babyloniënbroek Drongelen Eethen Genderen Meeuwen Veen Wijk en Aalburg Dussen Hank Nieuwendijk Sleeuwijk Werkendam Almkerk Giessen Rijswijk Uitwijk & Waardhuizen Andel Woudrichem
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
2009
feitelijke waarde 2008
bron
2007
Indicator
6,8 6,2 6,4 6,8 6,9 6,7 6,3 6,2 5,9 6,1 6,6 6,3 5,6 5,7 6,6 6,3 5,6 6,4 5,8 6,0 6,3 6,6 6,5 6,8 6,6 6,6 6,3 6,4 6,5 6,5 6,0 6,0 6,0 6,2 6,1 6,3 6,8 5,8 6,3 6,3 7,1 6,4 6,3 6,3 6,3 6,4 6,6 6,3 5,6 6,1 6,1 5,7 6,3 6,3
7
Conclusie problematiek Op basis van de bovenstaande cijfers en de veiligheidsanalyse kan het volgende geconcludeerd worden: - Zeer opvallend is dat het aantal meldingen over openbare verlichting in Aalburg aanzienlijk minder is dan in de andere twee gemeenten. Hieruit kan niet geconcludeerd worden dat de openbare verlichting in Aalburg heel goed is. Het is namelijk niet dat de bekendheid van het meldpunt in Aalburg minder is dan in de andere twee gemeenten. Gemiddeld één derde van de geënquêteerden geeft aan het meldpunt niet te kennen, dit is hetzelfde in de drie gemeenten; - Het aantal meldingen van geweld op straat stijgt in iedere gemeente in 2009 ten opzichte van 2008. In Werkendam en Woudrichem is deze stijging het grootst. - In de drie gemeenten beoordelen de inwoners verkeersoverlast net met een voldoende, namelijk een 6,0. Onder verkeersoverlast wordt verstaan: verkeersdrukte, lawaai en verkeerd parkeren; - Tevens wordt de kwaliteit van de fysieke woonomgeving door de inwoners net met een voldoende beoordeeld, gemiddeld in Aalburg een 6,4, Werkendam 6,5 en Woudrichem 6,1. De vragen die over dit onderdeel zijn gesteld gaan over hoeveelheid parkeerplaatsen, openbare verlichting en inrichting van pleintjes en/of open plekken. Wat is het probleem?
Wat is de huidige aanpak?
Wat zijn mogelijke beleidsversterkingen?
Op zich zijn er in de gemeenten weinig meldingen van vernieling aan gemeentelijke eigendommen, maar het schadebedrag is erg hoog en kost de maatschappij veel geld. Het aantal schades wat verhaald wordt op verdachten is zeer laag en vaak kan een schade niet gekoppeld worden aan een verdachte, omdat deze niet bekend is. Als de verdachte wel bekend is wordt de schade behaald via het strafproces.
De gemeenten doen aangifte bij de politie als er een vernieling heeft plaatsgevonden en herstellen de schade zo snel mogelijk. Als er een verdachte bekend is, wordt er schade verhaald op hem/haar.
- Het niet melden bij de politie of de gemeente moet aangepakt worden door inwoners bewust te maken van hun signaalfunctie en het feit dat ze zelf betalen voor het herstellen van de schade die door een ander is aangebracht. Dit kan door middel van het bekend maken van het nummer 0900-7000 (Meld Misdaad Anoniem); - Voorlichting geven aan de burgers over de verwerking van schademeldingen van de gemeenten en de politie; - Het oprichten van een vandalisme barometer, zoals in de gemeenten Leerdam of Hardenberg (ieder kwartaal of halfjaar publiceren om bewustwording tot stand te brengen).
Toename van het geweld op straat.
Er wordt nu nauwelijks aandacht besteed aan dit onderwerp door gemeenten. Aangiften worden afgehandeld door politie en verdachten worden vervolgd door het Openbaar Ministerie.
- Het verbeteren van toezicht op straat in met name de weekeinden door de daarmee belaste organisaties; - Het bevorderen van informeel toezicht tussen private partijen(bewoners en ondernemers). - Omdat veel geweld plaatsvindt in het weekend en gekoppeld kan worden aan de horeca moet er beveiliging komen bij de horecagelegenheden en evenementen. Ook dient de aanvraag voor politiecapaciteit ruim op tijd bij de politie aangevraagd te worden. - Het doen van nader onderzoek door de politie naar de toename van het geweld op straat; - Verlichting aanbrengen op donkere plaatsen; - Meer aandacht aan dit onderwerp schenken door publiekscampagnes.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
8
veiligheidsveld 1: veilige woon- en leefomgeving
thema 1.3: objectieve veiligheid
de ‘objectieve veiligheid’ van een wijk, kern of gemeente heeft betrekking op de criminaliteit die er plaatsvindt en waar bewoners slachtoffer van zijn; deze criminaliteit kan in de politieregistratie, via meldingen en aangiften, of in andere registraties zijn vastgelegd, maar ook uit vraaggesprekken en/of enquêtes onder bewoners blijken.
Cijfers Indicatoren met betrekking tot dit veiligheidsthema zijn: tabel 1.3
gemeente en evt. aandachtsgebieden daarbinnen
politie (gebiedsscan)
Meldingen voertuigcriminaliteit
politie (gebiedsscan)
Meldingen bedrijfsinbraken
politie (gebiedsscan)
Totaal meldingen geweld op straat
politie (gebiedsscan)
Meldingen bedreigingen
politie (gebiedsscan)
Meldingen geweld met letsel
politie (gebiedsscan)
Meldingen openlijk geweld tegen personen
politie (gebiedsscan)
Meldingen tasjesroof/ beroving
politie (gebiedsscan)
Meldingen oplichting
politie (gebiedsscan)
Meldingen huiselijk geweld
politie (gebiedsscan)
Meldingen zedenzaken
politie (gebiedsscan)
Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
2009
Meldingen woninginbraak/ diefstal uit woning
feitelijke waarde 2008
bron
2007
indicator
24 69 40 98 302 108 44 79 37 35 137 55 0 0 10
30 56 28 70 206 68 32 52 41 41 126 44 1 2 1
29 79 47 97 275 47 30 45 55 50 161 76 14 35 21 15 67 31 7 25 6 12 12 5 10 21 9 28 65 32 5 19 6
9
Algemeen Van geweld met letsel, openlijk geweld tegen personen, tasjesroof/beroving, oplichting, huiselijk geweld en zedenzaken zijn alleen cijfers bekend uit 2009, dus hieruit kunnen momenteel nog geen conclusies getrokken. Het aantal bedreigingen is in 2009 explosief gestegen ten opzichte van 2007 en 2008, een directe oorzaak is hiervan niet bekend. De politie zoekt dit momenteel uit, waarschijnlijk komt dit door de toename van het aantal internetbedreigingen en de overstap van coderingen in het politiesysteem. Hier is meer publiciteit voor en daardoor melden burgers dit sneller bij de politie. Conclusie problematiek Op basis van de bovenstaande cijfers kan het volgende geconcludeerd worden: - Het aantal woninginbraken is in 2008 in de gemeenten Werkendam en Woudrichem gedaald ten opzichte van 2007, alleen Aalburg laat een stijging zien van het aantal inbraken in 2008. Opmerkelijk is wel dat het aantal inbraken in de twee eerstgenoemde gemeenten in 2009 stijgt en dat dit aantal in Aalburg in 2009 weer heel licht gedaald is met 1 inbraak minder. De cijfers van de eerste twee maanden van 2010 verdienen aandacht en worden daarom meegenomen in de veiligheidsanalyse. In de drie gemeenten is in de eerste twee maanden van 2010 al 57 keer ingebroken, terwijl dit de eerste twee maanden van 2009 ‘slechts’ 19 keer het geval was. Dit is een explosieve toename. - Hetzelfde kan geconcludeerd worden voor de voertuigcriminaliteit. Het aantal meldingen is in de drie gemeenten in 2008 gedaald ten opzichte van 2007. In Woudrichem wordt deze trend doorgezet naar 2009, in Aalburg en Werkendam niet. Het aantal meldingen is in Werkendam nog steeds minder dan in 2007. Ook hierbij geldt dat de cijfers van voertuigcriminaliteit de eerste twee maanden van 2010 gestegen zijn ten opzichte van 2009 is de stijging inzichtelijk; - Opmerkelijk is dat in de gemeente Woudrichem het aantal meldingen van bedrijfsinbraken gestegen is, terwijl dit afgenomen is in de andere twee gemeenten. Oorzaak hiervoor is de inbraakgolf op het bedrijventerrein in Giessen en in Andel; - Het totaal aantal meldingen van geweld op straat is globaal genomen in ieder gemeente gestegen in 2009 t.o.v. 2008. Dit is opmerkelijk na de daling van 2008 t.o.v. 2007. Een directe oorzaak is hier niet aan te koppelen; - Ten aanzien van huiselijk geweld heeft het maatschappelijk werk Trema (gemeente Werkendam en Woudrichem) aangegeven dat het aantal meldingen van huiselijk geweld afgenomen is binnen de instelling, terwijl zij veronderstelt dat het probleem alleen maar toeneemt. Zij vraagt zichzelf af hoe dit komt en om hoeveel zaken van huiselijk geweld het daadwerkelijk gaat in onze gemeenten en hoe zij adequate hulpverlening kan bieden. Zij wil graag dat er meer naamsbekendheid aan het onderwerp gegeven wordt, dat het besproken wordt in verschillende gremia en er een integrale aanpak komt, zodat het een probleem wordt van ons allemaal en niet alleen van betrokken.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
10
Wat is het probleem?
Wat is de huidige aanpak?
Wat zijn mogelijke beleidsversterkingen?
Explosieve stijging van het aantal woninginbraken.
Op dit moment wordt er niet actief uitvoering gegeven aan het Keurmerk Veilig wonen. In de Gemeente Werkendam heeft het project achterpadverlichting in 2009 succesvol gedraaid.
- Toepassen en voorlichting geven aan inwoners van bestaande woningen over het Keurmerk Veilig Wonen. In nieuwbouwwoningen zijn de voorwaarden opgenomen in het bouwbesluit en voldoen de woningen aan het Keurmerk; - Bewustwordingsacties bij inwoners organiseren met de politie over het nemen van preventieve maatregelen om woninginbraken te voorkomen; - Het continueren van het project achterpadverlichting in Werkendam en het uitdragen van dit project naar de andere gemeenten; - Het project tegenhouden van de politie combineren met de bewustwordingsacties; - Probleemgericht werken in plaats van incidentgericht; - Het inzetten in ons gebied van het districtelijk woninginbrakenteam van de politie wat puur repressief optreedt; - Opzetten van een woninginbraak preventieteam in samenwerking met de gemeente, politie, woningbouwverenigingen, dorpsraden en bewoners om bewustwording bij inwoners te vergroten, puur gericht op preventie; - Het opleiden van een vrijwillige klusjesman die bij inwoners de huizen controleert en hen attent maakt op mogelijke inbraakgevoeligheden.
Toename van voertuigcriminaliteit
Op dit moment wordt hier niet expliciet aandacht aan besteed vanuit de gemeenten.
- Bewustwordingsacties bij inwoners organiseren met de politie over het nemen van preventieve maatregelen om woninginbraken te voorkomen. - Het project tegenhouden van de politie combineren met de bewustwordingsacties.
Toename van het geweld op straat.
Er wordt nu nauwelijks aandacht besteed aan dit onderwerp door gemeenten. Aangiften worden afgehandeld door politie en verdachten worden vervolgd door het Openbaar Ministerie.
- Het verbeteren van toezicht op straat in met name de weekeinden door de daarmee belaste organisaties; - Het bevorderen van informeel toezicht tussen private partijen(bewoners en ondernemers). - Omdat veel geweld plaatsvindt in het weekend en gekoppeld kan worden aan de horeca moet er beveiliging komen bij de horecagelegenheden en evenementen. Ook dient de aanvraag voor politiecapaciteit ruim op tijd bij de politie aangevraagd te worden. - Het doen van nader onderzoek door de politie naar de toename van het geweld op straat; - Verlichting aanbrengen op donkere plaatsen; - Meer aandacht aan dit onderwerp schenken door publiekscampagnes.
Huiselijk geweld uit de anonimiteit halen.
Huiselijk geweld valt onder prestatieveld 7,8,9 van de WMO. Er wordt aangesloten bij het beleid van centrum gemeente Breda.
- De naamsbekendheid van het Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld verhogen door middel van voorlichting, het publiceren van informatie op de infopagina en op de internetsite; - Het organiseren van een gezamenlijke themabijeenkomst voor hulpverleners, huisartsen, dominees, zodat zij signalen van huiselijk geweld eerder herkennen en mensen eerder doorverwijzen naar de hulpverlenende instanties; - Het bespreken van alle huiselijk geweld zaken op het MASS-overleg, zodat inzichtelijk wordt wat er speelt bij de verschillende deelnemende partijen; - De burgemeester legt indien mogelijk een huisverbod op, ook als de pleger van het huiselijk geweld in hechtenis wordt genomen; - Huiselijk geweld uit de anonimiteit halen.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
11
veiligheidsveld 1: veilige woon- en leefomgeving
thema 1.4: subjectieve veiligheid
de ’subjectieve veiligheid’ van een wijk, kern of gemeente heeft betrekking op het veiligheidsgevoel van bewoners; dit veiligheidsgevoel blijkt niet uit bijvoorbeeld de politieregistratie maar kan bepaald worden via vraaggesprekken en/of enquêtes onder bewoners blijken.
Cijfers Indicatoren met betrekking tot dit veiligheidsthema zijn: tabel 1.4
gemeente en evt. aandachtsgebieden daarbinnen
politie (gebiedsscan)
Aalburg Werkendam Woudrichem
veiligheidsenquête
Veiligheidsbeleving avond (gemiddeld rapportcijfer, 0=onveilig, 10=veilig)
veiligheidsenquête
Babyloniënbroek Drongelen Eethen Genderen Meeuwen Veen Wijk en Aalburg Dussen Hank Nieuwendijk Sleeuwijk Werkendam Almkerk Giessen Rijswijk Uitwijk & Waardhuizen Andel Woudrichem Babyloniënbroek Drongelen Eethen Genderen Meeuwen Veen Wijk en Aalburg Dussen Hank Nieuwendijk Sleeuwijk Werkendam Almkerk Giessen Rijswijk Uitwijk & Waardhuizen Andel Woudrichem
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
2009
Onveiligheidsgevoelens (overlast van/door jeugd, brand/ontploffing materiële schade, stalking, overlast van/door drugs/medicijnen, huisvredebreuk) Veiligheidsbeleving overdag (gemiddeld rapportcijfer, 0=onveilig, 10=veilig)
feitelijke waarde 2008
bron
2007
indicator
91 207 63
94 230 59
74 120 51 9,3 9,0 8,8 8,8 8,6 9,1 8,8 8,7 8,6 8,9 8,8 8,8 8,5 8,5 8,4 9,2 8,6 8,8 8,7 8,4 8,4 8,3 8,3 8,3 8,1 8,3 7,9 8,4 8,4 8,3 8,1 7,5 8,1 8,5 8,0 8,1
12
gemeente en evt. aandachtsgebieden daarbinnen
Veiligheidsbeleving nacht (gemiddeld rapportcijfer, 0=onveilig, 10=veilig)
veiligheidsenquête
Ontwikkeling buurt (gemiddeld rapportcijfer, 0= achteruit, 10=vooruit)
veiligheidsenquête
Toezicht politie en BOA (gemiddeld rapportcijfer, 0=weinig toezicht, 10=veel toezicht)
veiligheidsenquête
Babyloniënbroek Drongelen Eethen Genderen Meeuwen Veen Wijk en Aalburg Dussen Hank Nieuwendijk Sleeuwijk Werkendam Almkerk Giessen Rijswijk Uitwijk & Waardhuizen Andel Woudrichem Babyloniënbroek Drongelen Eethen Genderen Meeuwen Veen Wijk en Aalburg Dussen Hank Nieuwendijk Sleeuwijk Werkendam Almkerk Giessen Rijswijk Uitwijk & Waardhuizen Andel Woudrichem Babyloniënbroek Drongelen Eethen Genderen Meeuwen Veen Wijk en Aalburg Dussen Hank Nieuwendijk Sleeuwijk Werkendam Almkerk Giessen Rijswijk Uitwijk & Waardhuizen Andel Woudrichem
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
2009
feitelijke waarde 2008
bron
2007
indicator
7,6 8,1 7,9 8,1 7,9 8,2 7,9 7,4 7,6 8,3 8,1 8,0 7,5 7,5 7,7 8,1 7,8 7,8 6,0 6,3 6,1 6,9 6,1 6,4 6,4 5,8 5,9 6,1 6,0 6,1 5,5 6,1 6,0 6,5 5,6 5,8 4,6 3,8 5,6 6,0 7,1 5,9 5,0 4,7 5,3 5,1 5,3 4,9 5,0 6,0 5,5 4,6 4,7 4,9 13
Algemeen Dit is de eerste keer dat in de drie gemeenten een veiligheidsenquête is uitgezet, waarin de subjectieve beleving op het gebied van veiligheid en leefbaarheid is gemeten. Het is de bedoeling om iedere twee à vier jaar een veiligheidsenquête te verspreiden om een actueel beeld te blijven houden van de veiligheidsgevoelens van onze inwoners en hier het beleid goed op af te stemmen. Conclusie problematiek Op basis van de bovenstaande cijfers en de veiligheidsanalyse kan het volgende geconcludeerd worden: - De veiligheidsbeleving van onze inwoners in alle kernen overdag is zeer goed. Gemiddeld komt dit voor de drie gemeenten uit op een rapportcijfer van 8,8. De leeftijdscategorie 26-40 jarigen voelt zich overdag het veiligste in alle drie de gemeenten. In Aalburg is opmerkelijk dat de groep 16-25 jarigen aangeeft zich het minst veilig te voelen overdag. In Werkendam ligt het veiligheidsgevoel van de categorieën 16-25 en 41-60 nagenoeg gelijk en voelt de categorie 61-99 jarigen zich het minst veilig. In Woudrichem voelt de categorie 16-25 jarigen zich ook heel veilig en is te constateren dat de groep 41-60 en 61-99 zich ongeveer even veilig voelt; - De veiligheidsbeleving in de avond is iets minder, maar nog steeds zeer goed met een gemiddeld rapportcijfer van 8,2 voor de drie gemeenten. Toch is er verschuiving te constateren in de leeftijdscategorieën. In Aalburg voelt de groep 41-60 jarigen zich ’s avonds het prettigst en de groep 16-25 jarigen zich het minst prettigst. Opmerkelijk in Werkendam is dat de categorie 61-99 zich ’s avonds het veiligst voelt en de groep 26-40 jarigen zich het minst veiligst. In Woudrichem is het weer anders, daar voelt de categorie 26-40 jarigen zich het veiligst en de groep 16-25 jarigen zich het minst veiligst. Ondanks het hoge rapportcijfer zijn er per gemeente verschillen waar te nemen; - In de nachtelijke uren daalt de veiligheidsbeleving weer iets meer naar beneden en komen de drie gemeenten gemiddeld uit op een 7,9 wat uiteraard nog een goed cijfer is. In Aalburg voelt wederom de groep 16-25 jarigen zich het minst veiligst ’s nachts en voelt de categorie 61-99 jarigen zich hier het veiligst. In Werkendam voelen ook de ouderen zich het veiligst en onveiligst voelt de categorie 26-40 jarigen zich. In Woudrichem is het juist weer deze categorie (26-40 jarigen) die zich het veiligst voelt, gevolgd door de 41-60 jarigen en de 61-99 jarigen. De jongste categorie (16-25) voelt zich het minst veilig; - Ondanks dat men zich gelukkig nog wel veilig voelt in onze gemeenten vindt men wel dat de ontwikkeling van de buurt de laatste jaren niet expliciet vooruit is gegaan, maar ook niet achteruit. Men is hierover als het ware neutraal. In Aalburg is het gemiddelde rapportcijfer een 6,3 in Werkendam een 6 en in Woudrichem een 5,9 afgezet tegen een 10 als vooruitgang en een 1 als achteruitgang; - Over toezicht van de politie en de BOA is men het wel eens, dat is in de veiligheidsbeleving van onze inwoners onder de maat. In Drongelen scoort dit een gemiddeld cijfer van 3,8 en een 4,6 in Babyloniënbroek en Uitwijk/ Waardhuizen. In Meeuwen wordt het toezicht wel als ruim voldoende ervaren met een 7,1. Gemiddeld is het rapportcijfers over de drie gemeenten net onvoldoende een 5,2. - Opmerkelijk is dat onze inwoners zich erg veilig voelen in onze gemeenten, maar toch het toezicht van de politie/BOA onvoldoende vinden. Waarom hebben zij dit toezicht nodig, terwijl zij zich toch veilig voelen? Wat is het probleem?
Wat is de huidige aanpak?
Wat zijn mogelijke beleidsversterkingen?
Het toezicht van de politie en de BOA is volgens de veiligheidsbeleving van onze inwoners onvoldoende.
Op dit moment heeft de politie 8 wijkagenten voor de drie gemeenten en huurt iedere gemeente een BOA in voor een bepaald aantal uren. De BOA is aangesteld voor de kleine ergernissen als zwerfafval, hondenpoep, parkeerproblemen en APV- overtredingen
- Het toezicht van de politie zal niet verbeteren, gelet op alle bezuinigingen. Wel kan zij zich beter zichtbaar maken door het houden van bepaalde acties. - De gemeenten kunnen de BOA’s wellicht meer inhuren en ook buiten kantoortijden, zodat er op andere momenten surveillance plaatsvindt.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
14
TUSSENSTAND: MOGELIJKE PRIORITEITEN VEILIGE WOON- EN LEEFOMGEVING Op basis van de beschrijving hiervoor van problematiek en aanpak binnen het veld ‘veilige woon- en leefomgeving’, kan gedacht worden aan de volgende prioriteiten: Prioriteit 1 Woninginbraken/ Voertuigcriminaliteit; zoals uit de gebiedsscan van de politie naar voren komt, stijgt het aantal woninginbraken en de voertuigcriminaliteit in 2009 in de drie gemeenten en wordt deze (explosief) stijgende lijn doorgezet naar de eerste twee maanden van 2010. Dit probleem kan zowel preventief als repressief aangepakt worden. Prioriteit 2 Geweld op straat/ bedreigingen; zowel uit de veiligheidsenquête als uit de gebiedsscan blijkt dat de overlast ten gevolge van drugs en alcohol afneemt. Desondanks moet dit een blijvend punt van aandacht zijn, omdat iedere vorm van overlast op dit gebied er één te veel is. Bovendien kan dit het veiligheidsgevoel van inwoners aantasten, wat invloed heeft op de beleving van een veilige woon- en leefomgeving. Prioriteit 3 Drugs- Alcoholoverlast; omdat de oorzaak van de stijging van geweld op straat en de meldingen van bedreigingen niet bekend is, verdient dit de komende jaren aandacht. Geweld en bedreiging veroorzaakt inbreuk op de persoonlijke integriteit van onze inwoners en vermindert het veiligheidsgevoel van de inwoners. Naast de drie prioriteiten zijn er nog drie aandachtspunten te benoemen: Aandachtspunt 1 Toezicht politie/ BOA; ondanks het zeer hoge veiligheidsgevoel van onze inwoners (gemiddeld boven de 8) vinden zij het toezicht van de politie onvoldoende en daarom is dit een aandachtspunt. Aandachtspunt 2 Bekendheid meldpunt; gemiddeld 33% van onze inwoners kent het gemeentelijk meldpunt niet. Ook de informatievoorziening van de drie gemeenten over het meldpunt is verschillend en dat moet meer op elkaar afgestemd worden. Aandachtspunt 3 Overlast vervuiling c.q. overlast ten gevolge van hondenpoep; uit de veiligheidsenquête kwamen deze twee punten als de twee grootste ergernissen naar voren. Om het woonplezier in de leefomgeving te vergroten, is het belangrijk deze ergernissen integraal aan te pakken.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
15
veiligheidsveld 2: bedrijvigheid en veiligheid
thema 2.1: winkelcentra
dit thema heeft betrekking op aspecten als onderhoud van het winkelgebied (versus verloedering en leegstand), preventie van diefstal en inbraak, aanpak overlast, vernieling en geweld.
Cijfers Indicatoren met betrekking tot dit veiligheidsthema zijn: tabel 2.1
gemeente en evt. aandachtsgebieden daarbinnen
politie (gebiedsscan)
Meldingen diefstal af/uit overig onroerend goed
politie (gebiedsscan)
Meldingen diefstal af/uit bedrijf
politie (gebiedsscan)
Meldingen diefstal overige goederen
politie (gebiedsscan)
Totale meldingen winkelcentra
politie (gebiedsscan)
Perceptie aanbod en kwaliteit openbare voorzieningen (gemiddeld rapportcijfer, 0= weinig openbare voorzieningen, 10= veel openbare voorzieningen)
veiligheidsenquête
Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Babyloniënbroek Drongelen Eethen Genderen Meeuwen Veen Wijk en Aalburg Dussen Hank Nieuwendijk Sleeuwijk Werkendam Almkerk Giessen Rijswijk Uitwijk & Waardhuizen Andel Woudrichem
2009
Meldingen winkeldiefstal
feitelijke waarde 2008
bron
2007
Indicator
6 14 6
11 15 4
45 100 47
49 79 50
7 11 2 13 12 26 35 17 71 40 56 132 57 3,7 3,5 4,2 6,2 4,0 7,2 7,8 6,6 6,9 6,7 7,4 7,4 6,8 5,8 6,8 5,4 6,4 6,5
Algemeen Aan de hand van de indicatoren is het moeilijk om conclusies te trekken, omdat bijna alle cijfers alleen uit 2009 bekend zijn. Alleen de cijfers van het aantal meldingen van winkeldiefstal en het totale meldingen winkelcentra is bekend van 2007 t/m 2009.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
16
Conclusie problematiek Op basis van de bovenstaande cijfers en de veiligheidsenquête kan het volgende geconcludeerd worden: - Het aantal meldingen van winkeldiefstal daalt 2009 t.o.v. 2008 gestaag in alle drie de gemeenten. Er kan niet geconcludeerd worden dat dit ligt aan de preventieve maatregelen die winkels/ ondernemers treffen of de voorlichting vanuit de gemeenten of politie. Wat de precieze reden is van de daling is niet bekend; - Uit de veiligheidsenquête komt duidelijk naar voren dat de kleine kernen in Aalburg het aanbod en de kwaliteit van de openbare voorzieningen ruim onvoldoende vinden. Een 3,7 in Babyloniënbroek, een 3,5 in Drongelen, een 4,0 in Meeuwen en een 4,2 in Eethen. De inwoners van de kernen Veen en Wijk en Aalburg vinden wel dat er ruim voldoende openbare voorzieningen zijn. Gemiddeld scoort de gemeente Aalburg op dit onderdeel net een onvoldoende, een 5,2 logisch omdat er nauwelijks voorzieningen zijn. In Werkendam is men tevreden met het aanbod en de kwaliteit wat zich uit in een gemiddeld rapportcijfer van een 7,0. In Woudrichem is dit gemiddelde rapportcijfer een 6,2 en zie je hetzelfde terug als bij de kleine kernen in Aalburg. Inwoners van de kernen Uitwijk & Waardhuizen en Giessen zijn minder tevreden over het aanbod en de kwaliteit van de openbare voorzieningen en scoren lager met respectievelijk een 5,4 en een 5,8. Wat is de huidige aanpak?
Wat zijn mogelijke beleidsversterkingen?
Vanuit veiligheidsperspectief is er geen overleg met winkeliers/ ondernemersverenigingen over maatregelen die zij kunnen treffen om strafbare feiten tegen te gaan. Ook de politie vervult hierin geen actieve rol.
De publiek- private samenwerking verbeteren, hiervoor kan het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) ter hand worden genomen.
Wat is het probleem? De stijging van het totaal aantal meldingen winkelcentra (diefstal overige goederen, diefstal af/uit bedrijf, diefstal af/uit overige onroerend goed, winkeldiefstal en verduistering), dus de strafbare feiten op dit gebied nemen toe.
veiligheidsveld 2: bedrijvigheid en veiligheid
thema 2.2: bedrijventerreinen
onveiligheid op bedrijventerreinen heeft sociale en fysieke aspecten: inbraak, diefstal, vernieling, onveiligheidsgevoelens en aan de andere kant inrichting en onderhoud van de terreinen, verkeersveiligheid en brandveiligheid (externe veiligheid ofwel de beheersing van risico’s rond gevaarlijke stoffen wordt behandeld in onderdeel 4 van deze rapportage).
Cijfers Indicatoren met betrekking tot dit veiligheidsthema zijn: tabel 2.2
gemeente en evt. aandachtsgebieden daarbinnen
politie (gebiedsscan)
aanwezigheid bluswatervoorzieningen op bedrijventerreinen
brandweer
Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
2009
meldingen inbraken/diefstal uit bedrijven
feitelijke waarde 2008
Bron
2007
Indicator
44 79 37
32 52 41 gedeeltelijk aanwezig gedeeltelijk aanwezig aanwezig
30 45 55
17
Conclusie problematiek -Op basis van de bovenstaande cijfers kan slechts geconcludeerd worden dat het aantal meldingen van bedrijfsinbraken/ diefstal uit bedrijven in Aalburg en Werkendam de laatste drie jaar afneemt en dat dit in Woudrichem toeneemt. In 2009 is er veel ingebroken op de bedrijventerreinen in de kernen Giessen en Andel wat het aantal meldingen omhoog drukt; - De bluswatervoorzieningen op de industrieterreinen verdient aandacht in de gemeenten Aalburg en met name Werkendam. Deze voorzieningen zijn niet op niveau en dat brengt de veiligheid van de bedrijven op de terreinen in gevaar. Het gaat hierbij met name om de aanwezigheid van brandkranen en de secundaire bluswatervoorzieningen voor de tweede en volgende brandweerwagen. Wat is het probleem?
Wat is de huidige aanpak?
Wat zijn mogelijke beleidsversterkingen?
Op basis van deze cijfers heeft alleen Woudrichem een probleem met de stijging van het aantal bedrijfsinbraken. Maar gelet op de huidige aanpak van de drie gemeenten zou er op het gebied van veiligheid wel het een en ander verbeterd kunnen worden.
De drie gemeenten hebben gesprekken met de verschillende, met name grotere ondernemersverenigingen, maar niet met alle ondernemersverenigingen. Met de kleinere ondernemingen wordt alleen op eigen initiatief gesproken.
- Veiligheid standaard agenderen tijdens de gesprekken met de ondernemersverenigingen, zodat in beeld gebracht wordt wat zij daar zelf aan doen en wat voor bijdrage de gemeenten, politie kan leveren; - Succesvolle initiatieven op het gebied van veiligheid bespreken met de ondernemersverenigingen en hen begeleiden met de implementatie ervan; - Inzetten van beveiligingsbedrijven om het toezicht op bedrijventerreinen te vergroten en de samenwerking met de politie te optimaliseren.
Er is op dit moment weinig aandacht voor brandveiligheid op bedrijventerreinen.
Geen specifieke aandacht.
-Bluswater voorzieningen aanbrengen op industrieterreinen. -Alarmeringensystemen op orde brengen -Koppeling met veiligheid en ruimtelijke ordening
veiligheidsveld 2: bedrijvigheid en veiligheid
thema 2.3: uitgaan/horeca
onveiligheid rond uitgaan kent als verschijningsvormen overlast, vernielingen, bedreiging en geweld, gezondheidsschade door drank/drugs/uitputting en onveiligheidsgevoelens van stappers, ondernemers, omwonenden.
Cijfers Indicatoren met betrekking tot dit veiligheidsthema zijn: tabel 2.3
gemeente en evt. aandachtsgebieden daarbinnen
gemeente
Meldingen horeca incidenten
politie (gebiedsscan)
Aalburg Werkendam Woudrichem Altena
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
2009
Meldingen geluidsoverlast horeca
feitelijke waarde 2008
Bron
2007
Indicator
0 3 2 345
0 1 3 308
2 0 4 398
18
gemeente en evt. aandachtsgebieden daarbinnen
Meldingen overlast horeca (gemiddeld rapportcijfer, 0=veel overlast, 10=weinig overlast)
veiligheidsenquête
Babyloniënbroek Drongelen Eethen Genderen Meeuwen Veen Wijk en Aalburg Dussen Hank Nieuwendijk Sleeuwijk Werkendam Almkerk Giessen Rijswijk Uitwijk & Waardhuizen Andel Woudrichem
2009
feitelijke waarde 2008
Bron
2007
Indicator
9,5 8,9 8,8 8,6 9,3 8,8 8,4 8,5 8,0 8,2 8,1 8,2 7,1 8,2 7,6 8,9 8,3 8,1
Conclusie problematiek Op basis van de bovenstaande cijfers en bestudeerde documenten kan het volgende geconcludeerd worden: - Het aantal meldingen bij gemeenten van geluidsoverlast betreffende de horeca is minimaal. Dit wil overigens niet zeggen dat inwoners geen overlast ervaren, maar wellicht melden zij niet bij de gemeenten of wordt dit niet altijd geregistreerd als geluidsoverlast horeca. De cijfers kunnen niet vergeleken worden met de meldingen van de politie, omdat zij meerdere incidenten schaart onder meldingen horeca; - Op basis van de veiligheidsenquête kan geconcludeerd worden dat Aalburg de minste overlast ervaart van de horeca. Gemiddeld komt de gemeente uit op een rapportcijfer van 8,9. Babyloniënbroek scoort een 9,5, daar is geen horecagelegenheid, en Meeuwen scoort een 9,3 wel. Werkendam heeft een gemiddeld rapportcijfer van 8,2. Hank scoort net iets onder het gemiddelde, een 8,0. Dit zou te maken kunnen hebben met de aanwezigheid van discotheek de Kelder en de overlast die gepaard gaat met de vertrekkende bezoekers en de auto’s. Tot slot Woudrichem, zij scoort gemiddeld een 8,0. De inwoners van Almkerk en Uppel ervaren de meeste overlast van de horeca. Dit kan gekoppeld worden aan de Soos en wellicht de zomerfeesten in de kern van Almkerk. Ook Rijswijk scoort onder het gemiddelde rapportcijfer, een 7,6. Dit kan gekoppeld worden aan café Solé en de overlast die gepaard gaat met de vertrekkende bezoekers en de auto’s. Uitwijk & Waardhuizen scoort boven het gemiddelde cijfer van een 8,0 met een 8,9; - De politie heeft geen aparte cijfers van de meldingen horeca incidenten in de drie afzonderlijke gemeenten. Gelet op de geringe problemen in de drie gemeenten heeft zij deze categorie voor de drie gemeenten samengevoegd. Onder horeca incidenten verstaat de politie: overlast van/door geluid; overlast van/door jeugd; overige vernieling/beschadiging; geweld met letsel; vernieling auto; bedreiging; vandalisme/baldadigheid; geluidshinder horeca en openlijk geweld tegen personen. Er is in 2009 een stijging waarneembaar ten opzichte van 2008, maar het is niet duidelijk waar dit aan ligt; - In Werkendam wordt niet gewerkt met een horecaconvenant. Alleen met de horecaondernemers in het centrum van de kern Werkendam vindt incidenteel/ ad hoc overleg plaats naar aanleiding van overlast. Ook bewoners worden hiervoor uitgenodigd. In de overige kernen vindt geen overleg plaats met de ondernemers. In 2007 is in de gemeenten Aalburg en Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
19
Woudrichem een convenant veilig uitgaan ondertekend, speciaal voor de jeugdsozen. Hierin staan inspanningsverplichtingen voor de jeugdsozen, gemeenten en politie. In Werkendam vindt overleg plaats met Koninklijke Horeca Nederland (KHN), horeca zal wel meer besproken mogen worden. In Woudrichem vindt twee keer per jaar overleg plaats met KHN, waar constructief over horeca gesproken wordt. In Aalburg vindt geen overleg plaats met KHN. In de horecanota is wel opgenomen dat er één keer per jaar overleg is met KHN, maar dit heeft nog niet plaatsgevonden. Wat is het probleem?
Wat is de huidige aanpak?
Wat zijn mogelijke beleidsversterkingen?
Op dit moment worden de meldingen van geluidsoverlast horeca in de gemeenten verschillend geregistreerd wat een vertekend beeld kan geven van de cijfers.
Er is geen eenduidig beleid bij de drie gemeenten. In de gemeente Aalburg komen deze meldingen binnen bij het meldpunt in Werkendam bij de behandelende ambtenaar en in Woudrichem op diverse plaatsen.
- Meldingen van geluidsoverlast over de horeca moeten binnenkomen bij het meldpunt die ze vervolgens verspreid naar de betreffende unit/ afdeling.
Er is weinig overleg met ondernemers van horeca, waardoor er ad hoc wordt ingespeeld op overlast.
Momenteel wordt er door de gemeenten Werkendam en Woudrichem een beleidsnota horeca opgesteld, Aalburg heeft al een eigen horecanota. De drie gemeenten werken op verschillende wijze aan het bestrijden van horecaoverlast, omdat dit zich met name lokaal manifesteert.
- Overleg met horecaondernemers organiseren om veiligheid in en rondom de horecagelegenheid gezamenlijk te bespreken; - Het overleg met KHN versterken; - Dezelfde samenwerkingsafspraken met ondernemers en politie maken in de drie gemeenten, hiervoor kan een convenant veilig uitgaan ten grondslag liggen of de kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan (KVU); - Aandacht voor horecaoverlast in de horecanota of in het uitvoeringsprogramma; - Organiseren van een jaarlijkse ondernemersborrel, waarin nieuwe ontwikkelingen besproken worden en ondernemers kunnen netwerken.
veiligheidsveld 2: bedrijvigheid en veiligheid
thema 2.4: evenementen
veiligheidsbedreigingen bij evenementen zijn voornamelijk brand, noodweer, verkeer, verdringing/paniek in menigten, geweld en diefstal en de gezondheidsrisico’s van alcohol/drugs/uitputting; de organisator van het evenement is verantwoordelijk voor de beheersing van de risico’s en dient veiligheidsmaatregelen te treffen; de gemeente is verantwoordelijk voor de vergunningverlening en in dat kader voor het vaststellen van vergunningvoorwaarden, alsmede voor de handhaving van die voorwaarden; de gemeente wint advies in bij operationele diensten over de op te leggen veiligheidsvoorwaarden.
Cijfers Indicatoren met betrekking tot dit veiligheidsthema zijn: tabel 2.4
gemeente
Advisering evenementen
brandweer
Aantal verleende gebruiksvergunningen (bijv. feesttenten, braderieën)
brandweer
Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
feitelijke waarde 2009
Aantal evenementenvergunningen
gemeente en evt. aandachtsgebieden daarbinnen
2008
bron
2007
indicator
62 199
65 222 186
63 255 162 27 20 102 8 10 12 20
Conclusie problematiek Op basis van de bovenstaande cijfers kan het volgende geconcludeerd worden: -Er bestaan veel verschillen tussen de gemeenten op het gebied van het aantal evenementenvergunningen. Dit ligt in de wijze waarop een evenement gedefinieerd en geregistreerd wordt. Deze cijfers geven dus een vertekend beeld. Desondanks zijn ze toch opgenomen in de analyse, omdat met name de veiligheid rondom evenementen erg belangrijk is. -Ondanks bovenstaande constatering adviseert de brandweer weinig in de gemeente Werkendam rondom evenementen. Uiteraard is dit niet bij ieder evenement noodzakelijk, alleen bij de grotere evenementen met meer dan 50 bezoekers of feesten waar tenten geplaatst worden. Wat is het probleem?
Wat is de huidige aanpak?
Wat zijn mogelijke beleidsversterkingen?
In de drie gemeenten wordt geen uitvoering gegeven aan het regionaal vastgestelde evenementenbeleid door het Regionaal College in 2008. In de gemeente Aalburg is eerder evenementenbeleid vastgesteld dat loopt t/m 2010. In Werkendam is men momenteel bezig met het formuleren van evenementenbeleid en neemt men het regionaal evenementenbeleid in ogenschouw. In Woudrichem is geen evenementenbeleid.
Op dit moment worden evenementenvergunningen versterkt, zonder dat hier beleid aan ten grondslag ligt.
-Het gezamenlijk formuleren van evenementenbeleid, waarin staat wat een evenement is, waarvoor een vergunning aangevraagd moet worden, wat de aanvraagtermijn is, enz.
Ondanks dat dit niet uit de analyse naar voren komt, geven organisatoren van evenementen aan dat het toezicht van de politie zeer minimaal is, ondanks dat hier van tevoren om verzocht is. Bij Woudrichem komt dit wel uit de enquête, onder overige opmerkingen wordt dit wel opgemerkt door een aantal respondenten.
Op dit moment adviseert de politie over grote evenementen, maar daarin staat nog niet hoeveel capaciteit dat zij levert en stelt zij geen eisen aan de aanwezigheid van beveiliging.
-Het tijdig afspraken maken met de politie over evenementen waarin de gemeenten politiecapaciteit noodzakelijk vinden; - In evenementenvergunningen eisen stellen aan beveiliging of andere vormen van toezicht.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
21
TUSSENSTAND: MOGELIJKE PRIORITEITEN BEDRIJVIGHEID EN VEILIGHEID Op basis van de beschrijving hiervoor van problematiek en aanpak binnen het veld ‘bedrijvigheid en veiligheid’, kan gedacht worden aan de volgende prioriteiten: Prioriteit 1 Veilig ondernemen; in de drie gemeenten zijn veel bedrijven/ondernemingen gevestigd; het gaat hierbij bijvoorbeeld om detailhandel en horeca. Ook de veranderingen in de Biesbosch en het toenemende aantal toeristen in dit gebied gaan voor meer bedrijvigheid zorgen. Vormen van bedrijvigheid brengen veel voordelen met zich mee, maar ook risico’s op onder andere het gebied van veiligheid. Op dit moment ligt de focus van de samenwerking tussen ondernemers en gemeenten op de economische kwaliteiten; de mogelijke rol van ondernemers bij de beheersing en voorkoming van veiligheidseffecten is onderbelicht; dit kan op dit moment een duurzame borging van de intergemeentelijke veiligheid en leefbaarheid, maar ook van veiligheid van bedrijfsuitoefening en gezonde economische doorontwikkeling in de weg staan. Veiligheid moet hoger op de agenda komen te staan, hierbij moet ook gedacht worden aan fysieke veiligheidsrisico’s als het ontbreken van goede bluswatervoorzieningen op industriegebieden. Prioriteit 2 Veilig uitgaan; in de drie gemeenten is geen sprake van grote horecaconcentraties. Er zijn wel drie grote gelegenheden die veel bezoekers trekken: de Kelder in Hank, de Soos in Almkerk en de Xinix in Nieuwendijk. De Kelder en de Soos trekken met name het jongere publiek aan. Op dit moment vindt er geen structureel overleg plaats met de horecaondernemers in de drie gemeenten. Ook het betrekken van de inwoners bij de gesprekken met horecaondernemers is een verbeterpunt. Overlast ten gevolge van het uitgaan moet een blijvend punt van aandacht zijn. Prioriteit 3 Evenementen; met name het niet hebben van evenementenbeleid en het feit dat organisatoren van evenementen aangeven dat het toezicht van de politie minimaal is, is aanleiding om dit onderwerp te benoemen als derde prioriteit van dit veiligheidsveld.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
22
veiligheidsveld 3: jeugd en veiligheid
thema 3.1: problematische jeugd
jeugd kan slachtoffer en dader van onveiligheid zijn; risico’s voor jeugd zijn onder meer alcohol en drugs, onveiligheid in en om de school en geweld/bedreiging in de openbare ruimte of bij het uitgaan; jeugd kan ook oorzaak zijn van onveiligheid: overlast, vernieling, bedreiging en andere vormen van criminaliteit.
Cijfers Indicatoren met betrekking tot dit veiligheidsthema zijn: tabel 3.1
gemeente en evt. aandachtsgebieden daarbinnen
Aantal geïnventariseerde aanvaardbare overlast jeugdgroepen
rapportage jeugdgroepen
Aantal geïnventariseerde hinderlijke jeugdgroepen
rapportage jeugdgroepen
Aantal geïnventariseerde overlastgevende jeugdgroepen
rapportage jeugdgroepen
Aantal geïnventariseerde criminele jeugdgroepen
rapportage jeugdgroepen
Verdachten 12 t/m 23 jaar
politie (gebiedsscan)
Verwijzingen Halt Verwijzingen Halt per gemeente
politie (gebiedsscan) Halt
Perceptie overlast hangjeugd en jeugdgroepen (% respondenten dat aangeeft dat deze overlast vaak voorkomt)
veiligheidsenquête
Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Teamgebied Altena Aalburg Werkendam Woudrichem Babyloniënbroek Drongelen Eethen Genderen Meeuwen Veen Wijk en Aalburg Dussen Hank Nieuwendijk Sleeuwijk Werkendam Almkerk Giessen Rijswijk Uitwijk & Waardhuizen Andel Woudrichem
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
40
2009
feitelijke waarde 2008
bron
2007
Indicator
3 7 5 0 1 0 1 3 1 0 0 0
2 7 2 0 0 0 2 1 0 0 0 0 37 97 24 30 14 19 8 9,5 9,2 8,3 8,3 7,7 8,4 7,8 8,2 8,0 8,3 7,7 7,6 7,8 8,3 8,0 9,2 8,7 8,1
32 8 17 7
23
Conclusie problematiek Op basis van de bovenstaande cijfers en de veiligheidsanalyse kan het volgende geconcludeerd worden: - Het aantal meldingen van aanvaardbare jeugd in de gemeenten Aalburg en Woudrichem is afgenomen in 2009 ten opzichte van 2008, in Werkendam is dit hetzelfde gebleven. Onder aanvaardbare jeugd wordt verstaan het rondhangen van jongeren die gezellig bij elkaar komen en zich niet schuldig maken aan strafbare feiten en in het algemeen de normen en waarden van de buurt en wijk respecteren. In Aalburg komen deze jongeren bijeen bij de skatebaan in Wijk en Aalburg en bij het Jollyhokje in Genderen. In Woudrichem komt deze categorie samen bij sporthal “de Jager” in Giessen en bij het winkelcentrum in Rijswijk. In de kern Werkendam komen deze groepen jongeren bijeen bij de Werkina, de dokvijver en de Kwinter. In 2008 werden de jongeren bij de dokvijver en de Kwinter nog als overlastgevend beschouwd. In Dussen komen de jongeren bijeen bij het Kasteel en in Hank bij de speeltuin in de Mariapolder; - Er zijn geen hinderlijke of criminele jeugdgroepen in onze gemeenten aanwezig. Onder hinderlijk worden die jongeren verstaan die hangen in buurten en soms luidruchtig zijn en zich niet veel aantrekken van de omgeving. Deze categorie maakt zich incidenteel schuldig aan kleine vernielingen. Over het algemeen is de groep nog voldoende ‘autoriteitsgevoelig’ en kan aangesproken worden op hun gedrag. In een criminele jeugdgroep zitten jongeren die behoorlijk op het criminele pad zijn geraakt en die al vaker met de politie in aanraking zijn gekomen. Kenmerkend voor deze groep is dat zij meer en meer criminaliteit plegen voor het financiële gewin in plaats van voor de kick of het aanzien. Deze jongeren schrikken niet terug voor het gebruik van geweld; - Tot slot heeft de gemeente Aalburg twee overlastgevende jeugdgroepen, Werkendam heeft er één en Woudrichem nul. Een groep wordt als overlastgevend beschouwd als het af en toe provocerend optreedt, omstanders soms lastig valt en regelmatig vernielingen pleegt. Geweldsgebruik wordt niet geschuwd en de groepsleden zijn minder goed te corrigeren. Ook de lichtere vormen van criminaliteit worden doelbewust gepleegd en de groep is ook meer bezig om te zorgen dat ze niet gepakt wordt. In Aalburg zijn deze groepen bij de EFS in Wijk en Aalburg en op de kruising Groeneweg- Smitzstraat in Veen. In Werkendam is er een overlastgevende jeugdgroep in de ES in Sleeuwijk; - In 2009 zijn er in Aalburg 37 verdachten van strafbare feiten aangehouden door de politie in de leeftijdscategorie 12 t/m 23 jarigen, onderverdeeld in 31 mannen en 6 vrouwen. Het gaat in het totaal om 39 strafbare feiten, dit houdt dus in dat er voor één of meerdere feiten dezelfde verdachte is aangehouden. In totaal zijn er 72 strafbare feiten gepleegd in de gemeente Aalburg. Dit houdt in dat 85% van het aantal strafbare feiten gepleegd wordt door 12-23 jarigen. Het gaat hierbij om de strafbare feiten: geweld met letsel; overige vernieling/ beschadiging; vernieling auto; openlijk geweld tegen personen; brandstichting; aantasting openbaar gezag; oplichting; diefstal uit woning; diefstal overige goederen; onder invloed rijden in het verkeer; stalking. Van al deze strafbare feiten komen geweld met letsel en diefstal overige goederen het meeste voor; - In 2009 zijn er in Werkendam 97 verdachten van strafbare feiten aangehouden door de politie in de leeftijdscategorie 12 t/m 23 jarigen, onderverdeeld in 93 mannen en 4 vrouwen. Het gaat in het totaal om 71 strafbare feiten, dit houdt dus in dat er voor één of meerdere feiten meerdere verdachten zijn aangehouden. In totaal zijn er 189 strafbare feiten gepleegd in de gemeente Werkendam. Dit houdt in dat 62% van het aantal strafbare feiten gepleegd wordt door 12-23 jarigen. Het gaat hierbij om de strafbare feiten: geweld met letsel; overige vernieling/ beschadiging; openlijk geweld tegen personen; aantasting openbaar gezag; diefstal overige goederen; onder invloed rijden in het verkeer en bedreiging. Van al deze strafbare feiten komen geweld met letsel en rijden onder invloed het meeste voor; - In 2009 zijn er in Woudrichem 24 verdachten van strafbare feiten aangehouden door de politie in de leeftijdscategorie 12 t/m 23 jarigen, onderverdeeld in 22 mannen en 2 vrouwen. Het gaat in het totaal om 22 strafbare feiten, dit houdt dus in dat er voor één of meerdere feiten meerdere verdachten zijn aangehouden. In totaal zijn er 69 strafbare feiten gepleegd in de gemeente Woudrichem. Dit houdt in dat 68% van het aantal strafbare feiten gepleegd wordt door 12-23 jarigen. Het gaat hierbij om de strafbare feiten: geweld met letsel; overige
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
24
vernieling/ beschadiging; openlijk geweld tegen personen; diefstal overige goederen; onder invloed rijden in het verkeer en bedreiging. Van al deze strafbare feiten komen geweld met letsel en rijden onder invloed het meeste voor; - Het totaal aantal verwijzingen naar Halt MWB door de politie zijn alleen inzichtelijk voor het hele teamgebied Altena over 2007,2008 en 2009. Het totaal aantal verwijzingen van de politie naar Halt neemt gestaag af. Dit houdt overigens niet in dat ons teamgebied minder jeugdige verdachten zijn, het zou ook gezocht kunnen worden in het doorverwijzen van de politie naar Halt; - Ondanks dat er een afname waarneembaar is van de verwijzingen van de politie naar Halt, is het aantal jeugdigen uit onze gemeenten wat naar Halt verwezen wordt de laatste jaren toegenomen. In Aalburg zijn in 2008 in totaal 7 jongens en 1 meid verwezen naar Halt, dus 8 in totaliteit. In 2009 zijn er in totaal 14 jongeren verwezen naar Halt, waarvan 12 jongens en 2 meiden. Dit is een stijging van 75%. In Werkendam zijn er in 2008 17 jongeren verwezen naar Halt, waarvan 12 jongens en 5 meiden. In 2009 zijn er 19 jongeren bij Halt terecht gekomen, 16 jongens en 3 meiden. Dit is een lichte stijging van 12%. In Woudrichem zijn in 2008 7 jongeren verwezen naar Halt, allemaal jongens. In 2009 zijn er 8 jongeren verwezen naar Halt, waarvan 7 jongens en 1 meid. Opmerkelijk is de toename van het aantal jongeren vanuit Aalburg van 75% dat verwezen is naar Halt. Het is niet bekend voor wat voor strafbare feiten deze jongeren verwezen zijn naar Halt. Wat opvalt in Werkendam is dat er meer meiden verwezen worden naar Halt, maar de oorzaak is daarvan niet bekend, evenals de strafbare feiten die zij plegen. Het verschil tussen het aantal verwijzingen van de politie en de cijfers die bij Halt bekend zijn, is gelegen in de leerplichtzaken. De leerplichtambtenaar is bevoegd om zelf processen verbaal op te stellen en jongeren door te verwezen naar Halt als zij hun leerplicht verzuimen; - Uit de veiligheidsenquête komt naar voren dat onze inwoners weinig overlast ervaren van hangjongeren en jeugdgroepen. In Aalburg geeft men dit gemiddeld een rapportcijfer van een 8,5. In Babyloniënbroek is men zeer tevreden met een 9,5 en in Meeuwen en Wijk en Aalburg iets minder met respectievelijk een 7,7 en een 7,8. In Werkendam ervaart men ook weinig overlast van hangjongeren en jeugdgroepen. Gemiddeld scoort Werkendam een 8,0. Nieuwendijk zit boven het gemiddelde met een 8,3 en de kern Werkendam scoort een 7,6. In Woudrichem geeft men dit gemiddeld een rapportcijfer van 7,8; - In de veiligheidsenquête geven jongeren aan dat zij zich onveilig voelen. Onveiliger dan de andere leeftijdscategorieën, het is niet bekend waar deze onveiligheidsgevoelens vandaan komen, maar het verdient zeer zeker de voorkeur om dit te onderzoeken. Wat is het probleem?
Wat is de huidige aanpak?
Wat zijn mogelijke beleidsversterkingen?
Over het algemeen is de overlast van de diverse hanggroepen afgenomen, echter is iedere vorm van overlast er voor onze inwoners één teveel. Jeugdoverlast wordt op verschillende wijze besproken in de gemeenten.
Op dit moment is jeugd en veiligheid een onderwerp in het veiligheidsplan, daar staan de acties van de gemeenten in samenwerking met de politie en het jongerenwerk uitvoeren om de overlast terug te dringen. In Werkendam is overlast een item in de nota jeugd en worden alle meldingen iedere maand besproken in een overleg jeugd en overlast. In Woudrichem vindt dit overleg 1 keer per 2 maanden plaats. In Aalburg vindt 1 per 4 weken op casuïstiekniveau een overleg 12+ plaats, waarin specifiek over jongeren en gezinnen gesproken wordt en niet over openbare orde problematiek. .
- Bewonersbijeenkomsten organiseren zodat bewoners leren hoe zij met hangjongeren kunnen omgaan en op de hoogte worden gesteld van de (on) mogelijkheden van instanties; - In overleg met de jeugd de overlast die omwonenden ervaren bespreken en met elkaar zoeken naar een passende oplossing; - Het gebruiken van het format ‘ groepsaanpak’ uit het districtelijk plan van aanpak jeugdgroepen voor de 3 overlastgevende hanggroepen in de gemeenten; - Betere afstemming tussen veiligheid en jeugdbeleid in en tussen de gemeenten.
Het aantal Halt- verwijzingen neemt gestaag toe in de drie gemeenten. Opvallend is de toename in Aalburg.
Op dit moment worden er minimaal diensten afgenomen bij Halt, Halt verzorgt voorlichtingen op basisscholen of voortgezet onderwijs scholen.
- Met Halt afspraken maken over de verdeling van subsidiegelden en over de inzet van preventieactiviteiten; - Afspraken maken tussen de leerplichtambtenaar en Halt over de afdoening van verwijzingen.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
25
Wat is het probleem?
Wat is de huidige aanpak?
Wat zijn mogelijke beleidsversterkingen?
In de drie gemeenten wordt meer dan 60% van de strafbare feiten gepleegd door jongeren in de leeftijdscategorie 12 t/m 23 jaar. Opvallend is dat het gaat om geweldsdelicten en om rijden onder invloed.
Er wordt nu nauwelijks aandacht besteed aan dit onderwerp door gemeenten, omdat niet inzichtelijk was dat zo’n hoog percentage van onze jongeren betrokken is bij strafbare feiten.
- In 1.3 objectieve veiligheid staat wat de gemeenten en politie kunnen doen om het geweld op straat af te laten nemen; - In 4.1 verkeersveiligheid wordt ingegaan op wat er gedaan kan worden om het rijden onder invloed sterk te verminderen; - Gelet op de leeftijdscategorie kunnen jongerenwerkers eerder signaleren en jongeren wijzen op verkeerd gedrag, zodat strafbare feiten voorkomen worden; - Op scholen voorlichting geven van de gevolgen voor de toekomst voor het plegen van strafbare feiten.
Jongeren voelen zich relatief onveilig in onze gemeenten geven zij aan in de veiligheidsenquête. Het is niet bekend waar deze onveiligheidsgevoelens vandaag komen.
Door de veiligheidsenquête komt dit probleem pas naar voren, dus op dit moment wordt dit nog niet aangepakt.
- Door met jongeren in gesprek te gaan, achterhalen waar het gevoel van onveiligheid vandaag komt. Hierin actief de jongerenwerkers betrekken; - Het opstarten van projecten als het ‘veilige honk’, zodat kinderen onderweg van school naar huis op bepaalde plekken terechtkunnen om hulp. Wanneer kinderen aanbellen bij de bewoners bieden zij veiligheid aan en een luisterend oor; - Jongeren, horecaondernemers en jongerenwerkers met elkaar in contact brengen, omdat onveiligheidsgevoelens te maken kunnen hebben met het uitgaan.
De jeugdgroepen die momenteel bij de gemeenten bekend zijn, zijn alleen afkomstig van de informatie van de politie. Is dit beeld compleet en is de categorie goed in beeld gebracht?
- Op dit moment wordt voor de categorisering alleen gebruik gemaakt van de rapportage van de politie.
- Het breder met elkaar delen van de kennis aangaande de jeugdgroepen door de politie, gemeenten en de jongerenwerkers; - Het breder uitlichten van het onderwerp jeugdoverlast in een volgende veiligheidsenquête.
veiligheidsveld 3: jeugd en veiligheid
thema 3.2: alcohol en drugs
jeugd kan slachtoffer en dader van onveiligheid zijn; risico’s voor jeugd zijn onder meer alcohol en drugs, onveiligheid in en om de school en geweld/bedreiging in de openbare ruimte of bij het uitgaan; jeugd kan ook oorzaak zijn van onveiligheid: overlast, vernieling, bedreiging en andere vormen van criminaliteit.
Cijfers Indicatoren met betrekking tot dit veiligheidsthema zijn: tabel 3.2
gemeente en evt. aandachtsgebieden daarbinnen
% jeugdigen 12-18 jaar dat meer dan 20 glazen alcoholische dranken per week nuttigt
GGD MWB
% jeugdigen 12-18 jaar dat in de afgelopen 4 weken dronken of aangeschoten geweest is
GGD MWB
% jeugdigen 12-18 jaar dat in de afgelopen 4 weken wiet of hasj genuttigd heeft
GGD MWB
Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
2009
feitelijke waarde 2008
bron
2007
indicator
3 3 3 11 10 15 2 2 3 26
gemeente en evt. aandachtsgebieden daarbinnen
Aantal verwijzingen alcohol en drugsgerelateerde zaken van de politie naar Halt
Halt
Aantal jeugdigen verdachten (1224 jaar) alcohol- en drugsgerelateerde zaken (rijden onder invloed, softdrugs en overig)
politie
Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem
2009
feitelijke waarde 2008
bron
2007
indicator
0 3 0
0 1 0 7 39 11
Algemeen De cijfers van de GGD MWB komen voort uit de resultaten van de jongerenenquête 2007. Deze enquête is in het najaar van 2007 in West- Brabant afgenomen onder ruim 14.5000 jongeren in de leeftijd van 12 t/m 18 jaar. De respons was 56%. De jongerenenquête wordt één keer in de vier jaar gehouden. De 18 gemeenten in West-Brabant hebben medio 2008 gezamenlijk het initiatief genomen een integraal project te starten gericht op de aanpak van alcoholgebruik door jongeren. De hoofddoelstellingen voor deze regionale aanpak alcohol en jeugd in West-Brabant zijn: -
terugdringen van het alcoholgebruik onder de 16 jaar (de landelijke leeftijdsgrens voor alcoholverkoop);
-
geen overmatig alcoholgebruik door jongeren in de leeftijd van 16 tot 23 jaar (binge drinken: bij één gelegenheid 5
glazen alcohol of meer drinken). Gezondheidswinst en de beperking van overlast en andere schade zijn de onderliggende beweegredenen. De gemeenten Aalburg, Werkendam en Woudrichem zijn actief bij dit project betrokken. Vanuit iedere gemeente neemt een medewerker deel aan een projectgroep. Er zijn gesprekken geweest met de jongerenwerkers uit de drie gemeenten. Conclusie problematiek Op basis van de bovenstaande cijfers kan het volgende worden geconcludeerd: - Het aantal % jongeren dat in de jongerenenquête heeft aangegeven meer dan 20 glazen alcohol genuttigd te hebben is lager dan het gemiddelde in West Brabant, daar is het 4%. Hetzelfde geldt voor het aantal jongeren dat aangeschoten is geweest en het aantal jongeren dat hasj of wiet genuttigd heeft. Dit wil overigens niet zeggen dat er geen probleem is op dit gebied in de drie gemeenten. Het is niet bekend hoe hoog het respons uit de drie gemeenten is en wat voor jongeren de enquête ingevuld hebben. - Het aantal jeugdige verdachten (12 t/m 24 jaar) dat door de politie bekeurd of vervolgd is met alcohol of drugsgerelateerde zaken in Werkendam is 39. Dit is 55% van het totaal aantal verdachten (86) op dit gebied. Het gaat hierbij om de feiten rijden onder invloed, het in bezit hebben van softdrugs en een klein aantal overige delicten. In Aalburg zijn dit 7 jongeren van de in totaal 15 verdachten, dit is een percentage van 53%. In Woudrichem ligt dit percentage hoger met 69%, daar zijn in totaal 35 verdachten op deze strafbare feiten, waarvan er 11 in de leeftijdscategorie 12 t/m 24 valt;
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
27
- Het aantal jongeren dat door de politie verwezen wordt naar Halt inzake de Opiumwet is zeer minimaal. Geconcludeerd kan worden dat er in deze drie gemeenten door de politie niet goed uitvoering gegeven wordt aan dit project. De politie verbaliseert jongeren wel die in bezit zijn van alcohol, maar ze worden niet verwezen naar Halt. - De jongerenwerkers geven aan dat zij op straat constateren dat het gebruik van harddrugs de laatste jaren fors is afgenomen. Echter zijn er wel veel jongeren die softdrugs gebruiken. Er zijn verschillen waarneembaar tussen de gemeenten. In Aalburg en Woudrichem is de indruk dat er minder geblowd wordt dan in Werkendam; - Jongeren nuttigen in onze gemeenten alcohol, dit doen zij op straat, in schuurtjes of als men elders bij elkaar samenkomt. Ook in het bijzijn van de jongerenwerkers nuttigen zij alcohol. Door de week wordt er niet veel gedronken, in de weekenden neemt het gebruik van alcohol toe. Jongeren drinken met name bier of een mix dranken. Jongerenwerkers zijn van mening dat jongeren niet goed weten wat de strafrechtelijke gevolgen zijn van het gebruik van openbaar alcohol en drugsgebruik. Ook zijn zij niet goed op de hoogte wat de gevolgen zijn als zij onder invloed achter het stuur kruipen. Hier moet meer aandacht voor komen; - De jongeren in onze gemeenten zijn makkelijk toegankelijk en beïnvloedbaar voor veranderingen. Ze zijn open en eerlijk en vertellen aan de jongerenwerker hun problemen. Echter weten zij niet goed waar zij terechtkunnen voor hulpverlening en wie zij hier het beste voor kunnen benaderen. Wat is het probleem?
Wat is de huidige aanpak?
Wat zijn mogelijke beleidsversterkingen?
Het is niet inzichtelijk hoeveel jongeren er in onze gemeenten alcohol nuttigen of softdrugs gebruiken. Het is niet bekend hoeveel jongeren er verslaafd zijn en hiervoor in behandeling zijn.
Op dit moment is alcohol en drugs een hoofdonderwerp in de nota volksgezondheid en in het veiligheidsplan. Er worden voorlichtingen gegeven en met de politie zijn afspraken gemaakt over het repressief optreden.
- Gemeenten, wijkagenten, jongerenwerkers, GGD, predikanten, ondernemers en andere organisaties moeten in gesprek raken met jongeren om met hen te spreken over opvattingen aangaande alcohol en drugs; - Koninklijke Horeca Nederland betrekken in de aanpak tegen het gebruik van alcohol en drugs; - In 2011 vindt een nieuw onderzoek (jeugdmonitor) vanuit de GGD plaats, waarin het gebruik van alcohol en drugs een onderwerp is. Bij de GGD moet meer informatie komen, waar gemeenten daadwerkelijk informatie uit kunnen putten.
Jongeren weten niet goed waar zij terecht kunnen met onder andere hun vragen over het gebruik van alcohol of verdovende middelen. Ook weten zij niet waar ze met hun verslaving terecht kunnen.
In Werkendam is de jongerenwerker opgeleid als coach om jongeren individueel te begeleiden bij het oplossen van bepaalde problemen, als het zoeken naar werk, het aanvragen van een uitkering, het zoeken naar woonruimte, het afkicken van een verslaving, enz. Dit is een succes en jongeren zoeken contact met de jongerenwerker. In de twee gemeenten zijn de jongerenwerkers niet opgeleid als coach.
- De andere jongerenwerkers opleiden tot coach, zodat ook zij jongeren kunnen stimuleren op tijd hulp te zoeken, zodat grotere problemen voorkomen worden.
Jongeren weten niet wat de strafrechtelijke gevolgen zijn van het in bezit hebben van alcohol en/ of drugs en het rijden onder invloed.
Op dit moment worden jongeren hiervan bewust gemaakt door de jongerenwerker en soms door de politie als zij verbaliseert worden, maar dan is het in principe te laat.
- In samenwerking met de politie, gemeenten en jongerenwerkers een flyer ontwikkelen die aan jongeren uitgedeeld kan worden, zodat zij weten wat strafbaar is, op welke grond en wat de consequentie is bij overtreding.
Ondanks de vele voorlichtingen is bij ouders het gevaar alcohol en drugs niet goed bekend.
In de nota volksgezondheid is alcohol en drugs een hoofd doelstelling. Middels allerlei preventieactiviteiten willen de gemeenten de jongeren en ouders bewust maken van de gavaren van het gebruik. Op dit moment worden er door veel verschillende organisaties voorlichtingen op dit gebied verzorgd en is het effect niet inzichtelijk.
- Ouders actief in kennis stellen als hun kind een proces verbaal krijgt omdat zij alcohol of drugs in bezit heeft of nuttigen; - Ouders middels publiekscampagnes bewust maken van de gevaren van alcohol en drugs; - Ouders betrekken bij hulpverlening.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
28
TUSSENSTAND: MOGELIJKE PRIORITEITEN JEUGD EN VEILIGHEID Op basis van de beschrijving hiervoor van problematiek en aanpak binnen het veld ‘jeugd en veiligheid’, kan gedacht worden aan de volgende prioriteiten: Prioriteit 1 Jeugd & buurt; jeugdoverlast is van alle tijden, ook in onze gemeenten komt dit voor en het verschilt qua intensiteit en vorm. Iedere vorm van overlast wordt ook op verschillende manieren ervaren en er wordt door buurtbewoners ook op verschillende wijzen mee omgegaan. Bij het ervaren van jeugdoverlast is het belangrijk de jeugd en de buurt bij elkaar te brengen en bewustwording te creëren bij beide partijen. Dit kan door middel van workshops om buurtbewoners te leren hoe ze jongeren het beste kunnen aanspreken en visa versa. Een andere oplossing is het organiseren van een gezamenlijke buurtactiviteit, zodat men elkaar leert kennen en begrip voor elkaar krijgt. Bij alle activiteiten moet rekening gehouden worden met het districtelijk plan van aanpak jeugdgroepen. Prioriteit 2 Jongerenproof; uit de veiligheidsenquête komt onder andere naar voren dat jongeren in onze gemeenten zich niet veilig voelen. Het is niet bekend waar deze gevoelens vandaan komen en waar ze precies betrekking op hebben. Het is belangrijk om dit uit te zoeken, waardoor deze onveiligheidsgevoelens afnemen. Prioriteit 3 Alcohol en drugs; er vinden veel preventie- en repressieactiviteiten plaats om het gebruik van alcohol en drugs te beperken en jongeren en ouders bewust te maken van de gevaren. Ondanks dit alles wordt er nog steeds alcohol en drugs genuttigd onder jongeren, wat in sommige situaties leidt tot problemen. Het is belangrijk problemen die in een vroeg stadium ontstaan aan te pakken, zodat erger voorkomen wordt. Aandacht voor individuele jongeren is belangrijk. Haal ze uit de groep, inventariseer wat ze nodig hebben en bewandel de wegen die noodzakelijk zijn om jongeren op het juiste pad te krijgen en te houden. Op het gebied van alcohol en drugs kan dit ook veel opleveren en problemen voorkomen. Daarnaast is het belangrijk om als drie gemeenten inzichtelijk te maken wat voor preventieactiviteiten er zijn en door welke organisaties. Ook moet goed gekeken worden naar de inhoud en de doelgroep van de voorlichtingen en hoe ouders betrokken worden. Daarnaast is het belangrijk om als drie gemeenten inzichtelijk te maken wat voor preventieactiviteiten er zijn en welke voorlichtingen en er op welke scholen gegeven worden en door welke organisaties. Ook moet goed gekeken worden naar de inhoud en de doelgroep van de voorlichtingen en met name hoe ouders met deze voorlichtingen bereikt worden.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
29
veiligheidsveld 4: fysieke veiligheid
thema 4.1: verkeersveiligheid
verkeersveiligheid heeft betrekking op veiligheid voor verkeersdeelnemers, in relatie tot o.m. inrichting wegennet/infrastructuur, alcohol, te hard rijden, alsmede op verkeersproblematiek in woongebied en rond scholen door hard rijden, parkeerproblematiek e.d.
Cijfers Indicatoren met betrekking tot dit veiligheidsthema zijn: tabel 4.1
gemeente en evt. aandachtsgebieden daarbinnen
Perceptie overlast verkeer (% respondenten dat aangeeft dat deze overlast vaak voorkomt)
veiligheidsenquête
Gevoel verkeersveiligheid in de buurt (% respondenten dat deze oorzaak noemde)
veiligheidsenquête
Babyloniënbroek Drongelen Eethen Genderen Meeuwen Veen Wijk en Aalburg Dussen Hank Nieuwendijk Sleeuwijk Werkendam Almkerk Giessen Rijswijk Uitwijk & Waardhuizen Andel Woudrichem Babyloniënbroek Drongelen Eethen Genderen Meeuwen Veen Wijk en Aalburg Dussen Hank Nieuwendijk Sleeuwijk Werkendam Almkerk Giessen Rijswijk Uitwijk & Waardhuizen Andel Woudrichem
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
2009
feitelijke waarde 2008
Bron
2007
indicator
6,8 6,2 6,4 6,8 6,9 6,7 6,3 6,2 6,2 6,1 6,6 6,3 5,6 5,7 6,6 6,3 5,6 6,4 6,0 4,3 6,3 6,3 6,5 5,9 5,8 5,7 5,4 5,5 6,3 6,2 5,7 5,4 5,8 5,0 5,4 5,9
30
gemeente en evt. aandachtsgebieden daarbinnen
Via-statonline.nl
Verkeersongevallen met ernstig letsel
Via-statonline.nl
Verkeersongevallen met letsel
Via-statonline.nl
Verkeersongevallen materiële schade
Via-statonline.nl
Totaal ongevallen met rijk als wegbeheerder
Via-statonline.nl
Totaal ongevallen met provincie als wegbeheerder
Via-statonline.nl
Totaal ongevallen met gemeente als wegbeheerder
Via-statonline.nl
Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem
2009
Totaal aantal ongevallen
feitelijke waarde 2008
Bron
2007
indicator
65 194 66 9 22 7 16 49 14 49 145 52 0 101 0 6 5 17 59 88 48
56 177 55 7 16 8 14 35 20 42 142 35 0 84 0 9 3 13 47 90 42
22 111 44 4 14 2 8 31 10 14 80 34 0 62 0 3 1 14 19 48 30
Algemeen Geconstateerd is dat de cijfers die afkomstig zijn uit de wijkscan van de politie (grote) afwijkingen ten opzichte van de ongevalcijfers van de gemeente Werkendam vertonen. Uit navraag bij de politie blijkt dat veel ongevallen, bijvoorbeeld met alleen uitsluitende materiële schade, als melding worden opgenomen. Hiervan wordt over het algemeen achteraf geen registratie meer van opgemaakt. De ongevalcijfers die de gemeente ontvangt zijn die ongevallen waarvan een registratie is opgemaakt. Verder wordt opgemerkt dat veel ongevallen niet geregistreerd worden, althans niet door de politie. (88%-92% van de dodelijke aanrijdingen en 45%-55% van de aanrijdingen met ziekenhuisgewonden worden geregistreerd door de politie bron: via-statonline.nl). Conclusie problematiek Het totaal aantal geregistreerde ongevallen is in alle drie de gemeenten sterk afgenomen. Gemeente Aalburg laat de sterkste daling zien. Vooral de ongevallen met uitsluitend materiële schade (UMS) zijn sterk afgenomen, de oorzaak hiervan ligt in de afgenomen registratie van deze ongevallen door de politie. Ook het aantal slachtofferongevallen is aanzienlijk gedaald, ook hier laat Aalburg de sterkte daling zien. In Werkendam bijvoorbeeld is het aantal slachtofferongevallen de afgelopen 3 jaar met ruim 30% afgenomen. Het aantal ongevallen waarbij sprake was van alcohol en.of drugs en/of medicijngebruik is verwaarloosbaar. Er zijn geen blackspots in het Land van Heusden en Altena. Op het gebied van verkeersveiligheid zijn er geen grote problemen in het Land van Heusden en Altena. Wel is het belangrijk om met nieuwe infrastructuur, herinrichting bestaande infrastructuur maar ook op gebied van educatie en gedragsbeïnvloeding beleidsmatig maar ook uitvoerend de verkeersveiligheid verder te verbeteren.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
31
Wat is het probleem?
Wat is de huidige aanpak?
Wat zijn mogelijke beleidsversterkingen?
Subjectieve onveiligheid
Handhaving, educatie, voorlichting
Handhaven bestaande aanpak
Objectieve veiligheid
Duurzaam veilig
Handhaven bestaande aanpak
veiligheidsveld 4: fysieke veiligheid
thema 4.2: brandveiligheid
dit thema heeft vnl. betrekking op brandveiligheid van gebouwen waaronder woongebouwen, gebouwen met horecabestemming, instellingen; om de brandveiligheid te borgen ziet de brandweer toe op preventie (gebruiksvergunningen en controles), geeft voorlichting aan doelgroepen en prepareert zich op de bestrijding van incidenten en calamiteiten.
Cijfers Indicatoren met betrekking tot dit veiligheidsthema zijn: tabel 4.2
gemeente en evt. aandachtsgebieden daarbinnen
Brandmeldingen totaal
brandweer
Hulpverleningen totaal
brandweer
Controles brandveiligheid en handhaving. (Nieuw- en/of bestaande bouwwerken)
brandweer
Aantal bouwadviezen (betreft nieuwbouwplannen en te legaliseren bouwwerken) Verstrekte gebruiksvergunningen
brandweer
brandweer
Aantal actuele gebruiksmeldingen
brandweer
Verleende gebruiksvergunning / gebruiksmelding
brandweer
Controle op gebruiksvergunning of gebruiksmeldingen
brandweer
Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem Aalburg Werkendam Woudrichem
2009
feitelijke waarde 2008
bron
2007
indicator
69 83 49 26 54 36 22 64 36 16 67 62 13 36 23 54 89 65 1 7 1 3 7 3
Algemeen Het is lastig om conclusies te trekken aan de hand van deze cijfers. De gemeente Werkendam is groter dan de gemeenten Aalburg en Woudrichem, dus het is statistisch gezien logisch dat hier ook meer brandmeldingen en hulpverleningen zijn. Hetzelfde geldt natuurlijk voor de adviezen en de verleende gebruiksvergunning / gebruiksmelding. Ook van belang is om te vermelden dat vanaf 1 januari 2010 de brandweer regionaal is geregeld.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
32
Accenten problematiek/aanpak Op basis van de bovenstaande cijfers kan in ieder geval volgende worden geconcludeerd: - In Werkendam worden meer controles brandveiligheid en handhaving gedaan dan in Aalburg en Woudrichem. Dat is ook logisch, omdat in Werkendam ook meer bouwadviezen zijn gegeven; - Ook het aantal actuele gebruiksmeldingen in Werkendam ligt hoger dan in Aalburg en Woudrichem. Wat is het probleem?
Wat is de huidige aanpak?
Wat zijn mogelijke beleidsversterkingen?
Er is op dit moment weinig aandacht voor brandveiligheid op bedrijventerreinen.
Geen specifieke aandacht.
-Bluswater voorzieningen aanbrengen op industrieterreinen. -Alarmeringensystemen op orde brengen -Koppeling met veiligheid en ruimtelijke ordening
veiligheidsveld 4: fysieke veiligheid
thema 4.3: externe veiligheid
externe veiligheid heeft betrekking op de risico’s van gevaarlijke stoffen, aanwezig binnen inrichtingen/bedrijven en bij het vervoer ervan; deze risico’s (te onderscheiden naar plaatsgebonden risico en groepsrisico) hebben een via de ‘QRA’ (kwantitatieve risicoanalyse) te bepalen effectgebied, de zgn. risicocontouren, die van belang zijn voor c.q. dienen te worden meegenomen in allerlei gemeentelijke planprocessen (o.m. bestemmingsplanprocedures/ruimtelijke ordening).
Cijfers Indicatoren met betrekking tot dit veiligheidsthema zijn: tabel 4.3 gemeente en evt. aandachtsgebieden daarbinnen
Aantal objecten waarvan risico’s inzichtelijk zijn gemaakt
gemeente
Aalburg Werkendam Woudrichem
2009
feitelijke waarde 2008
bron
2007
indicator
7 27 4
Conclusie problematiek Op basis van de bovenstaande cijfers kan geconcludeerd worden dat het aantal risicovolle objecten in onze drie gemeenten minimaal is. Het betreft voornamelijk LPG- tankstations of propaan tanks bij boerderijen in het buitengebied die niet voorzien zijn van aardgas. Deze objecten zijn goed in kaart gebracht en zijn gemaximaliseerd. In de gemeenten zijn geen BRZOinrichtingen aanwezig. Wat is het probleem?
Wat is de huidige aanpak?
Wat zijn mogelijke beleidsversterkingen?
Gelet op het aantal risicovolle objecten is er geen probleem. Echter is externe veiligheid wel een agendapunt wat op de politieke agenda moet komen te staan.
In Woudrichem wordt er gebruik gemaakt van het provinciaal beleidsvisie externe veiligheid deze is gesubsidieerd door de provincie . In Werkendam en Aalburg wordt er gewerkt aan een beleidsvisie externe veiligheid. De verwachting is dat deze in de zomer 2010 door de gemeenteraad in Werkendam wordt vastgesteld en in Aalburg in het najaar van 2010.
- Het opstellen van een beleidsvisie externe veiligheid in relatie tot het belang van ruimtelijke ontwikkeling en economische activiteit (toerisme); op die manier beleidsmatige borging bewerkstelligen tussen ruimtelijke ordening, milieu, rampenbestrijding, verkeer en de brandweer. Hierbij moet aangesloten worden op het Provinciaal uitvoeringsprogramma externe veiligheid; - Gebruik maken van de subsidiemogelijkheden bij de Provincie om dit beleidsterrein te versterken.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
33
veiligheidsveld 4: fysieke veiligheid
thema 4.4: voorbereiding op rampenbestrijding
gemeente en operationele diensten prepareren zich op de bestrijding van calamiteiten via o.m. planvorming, opleiding en oefening; het betreft activiteiten binnen de schakel ‘preparatie’ van de veiligheidsketen.
Cijfers Indicatoren met betrekking tot dit veiligheidsthema zijn: tabel 4.4 indicator
bron
draaiboek / deelplan / proces
2009
gemeente
Crisiscommunicatie (juli 2007) CRIB (november 2009) Milieu en Inzamelen besmette waren (mei 2009) Directe zorg (december 2008) Uitvaartverzorging en collectieve rouwverwerking (mei 2009) Nazorg (mei 2009) Schaderegistratie (CRAS, mei 2009) Handreiking GCC (december 2008) Crisiscommunicatie Opvang en Verzorging CoPI HAC-overleg 2007 2008 2009 2009
Laatst geoefende deelproces (vanaf 2007)
gemeente
Bestuurlijke rampenoefening (GBT)
gemeente
Voor iedere (sleutel)functionaris een plaatsvervanger aangewezen
gemeente
Woudrichem
gemeente
Werkendam
Getoetst, goedgekeurd en actueel rampenplan Actuele draaiboeken geïmplementeerd
Aalburg
feitelijke waarde
Ja
Ja
Ja
Ja Nee
Ja Nee
Ja Nee
Nee
Ja
Nee
Nee
Ja
Nee
Nee
Nee
Nee
Nee Nee Nee 2008 2007 2009 2008 Ja Ja Ja
Nee Ja Ja 2007 2009 Niet Niet Ja Ja Ja
Nee Nee Nee 2007 2007 Niet Niet Ja Ja Ja
Ja
Ja
Nee
Algemeen Anders als in de rest van de analyse, wordt hier niet gekeken naar de vooruitgang van de afgelopen jaren. Aandacht wordt besteed aan de eventuele verschillen tussen de gemeenten. Het is van belang dat de drie gemeenten op hetzelfde niveau liggen, aangezien de gemeenten elkaar zullen moeten versterken/vervangen ten tijde van een ramp of crisis. Conclusie problematiek Op basis van de bovenstaande gegevens kan het volgende worden geconcludeerd: - Over de drie gemeenten kan gezegd worden dat de rampenbestrijding geen hoge prioriteit heeft. Dit zie je aan het aantal oefeningen; - In Werkendam en Woudrichem is men wel bij met de implementatie van de meest actuele draaiboeken. In Aalburg ligt men hierop iets achter, omdat ze nog niet alle draaiboeken heeft geïmplementeerd. Wel heeft ze een aantal belangrijke zaken, die in deze draaiboeken staan, opgenomen. Dit is echter nog niet door het college van B&W vastgesteld.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
34
- In Aalburg en Werkendam heeft iedere sleutelfunctionaris een vervanger. In Woudrichem is dit nog niet voor iedere functionaris vastgelegd. Wat is het probleem?
Wat is de huidige aanpak?
Wat zijn mogelijke beleidsversterkingen?
Het probleem is dat de drie gemeenten niet op hetzelfde niveau liggen. Dit is een probleem omdat bij een grote ramp de gemeenten elkaar moeten helpen. Het is dan wel handig dat ze van elkaar weten hoe het werkt en dat ze even ver zijn in de ontwikkeling.
Op dit moment is er geen aanpak om op hetzelfde niveau te liggen, het is de bedoeling dat als de veiligheidsregio met een nieuw draaiboek komt, dat de gemeenten zelf deze implementeren in de organisatie. Op deze manier werkt in ieder geval iedereen volgens hetzelfde draaiboek.
- In het kader van de bestuursopdracht moet een gezamenlijk opleiding- en oefenplan worden geschreven. Dit helpt de gemeenten al een stuk op weg om samen op hetzelfde niveau te komen; - Ook is het van belang dat de komende jaren gezamenlijk geoefend wordt, zodat de medewerkers ook van elkaar kunnen leren; - Door structureel intern overleg en overleg met de AOV’ers en de secretarissen van de drie gemeenten komt het niveau ook meer op één lijn te liggen.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
35
TUSSENSTAND: MOGELIJKE PRIORITEITEN FYSIEKE VEILIGHEID Op basis van de beschrijving hiervoor van problematiek en aanpak binnen het veld ‘fysieke veiligheid’, kan gedacht worden aan de volgende prioriteiten: Prioriteit 1 Verkeer en veiligheid; uit ongevallencijfers van de politie blijkt dat het aantal verkeersongevallen in deze drie gemeenten relatief laag is t.o.v. regionale en landelijke cijfers. Uit de veiligheidsenquête blijkt dat onze inwoners ervaren dat er op sommige punten te hard wordt gereden en dat ze zich hierdoor minder veilig voelen in het verkeer. Ook vinden inwoners dat sommige wegen niet goed ingericht zijn.
Aandachtspunt 1 Crisisbeheersing; om de crisisbeheersing in de drie gemeenten op hetzelfde niveau te krijgen, is het noodzakelijk dat functionarissen dezelfde opleiding gevolgd hebben en hetgeen zij geleerd hebben kunnen toepassen in de praktijk middels oefeningen.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
36
veiligheidsveld 5: integriteit en veiligheid
thema 5.1: radicalisering/terrorisme
dit thema heeft betrekking op bedreigende, voor de omgeving concrete (fysieke) onveiligheid implicerende vormen van radicalisering; dit kan bijvoorbeeld rechts-radicalisme, islamradicalisme, dierenrechtenradicalisme betreffen.
Cijfers Indicatoren met betrekking tot dit veiligheidsthema zijn: tabel 5.1
gemeente en evt. aandachtsgebieden daarbinnen
Aantal geregistreerde klachten discriminatie
RADAR
Aalburg Werkendam Woudrichem
2009
feitelijke waarde 2008
bron
2007
indicator
5 1 1
2 2 3
Conclusie Alleen op basis van de bovenstaande cijfers kan niet geconcludeerd worden of er in onze gemeenten sprake is van radicalisering/ terrorisme. Het aantal meldingen binnengekomen bij het antidiscriminatie bureau RADAR is minimaal en naar alle waarschijnlijkheid niet representatief voor hetgeen zich in onze gemeenten afspeelt op dit gebied. Echter discriminatie zegt nog niets over het ontstaan van radicalisering/ terrorisme. Door het IVA is in het politiedistrict Oosterhout een quick scan uitgevoerd aangaande polarisatie en radicalisering. In Aalburg is 4% van de inwoners allochtoon en in Werkendam en Woudrichem 5%. Dit is zeer minimaal. Uit de conclusies en aanbevelingen komt naar voren dat er met name in de kleine gemeenten in het politiedistrict Oosterhout sprake is van xenofobie. Dit is een irreële/ ongegronde angst op voorhand tegen vreemdelingen. Xenofobie versterkt het wij/zij denken in de samenleving. In het politiedistrict is een voedingsbodem voor polarisatie en radicalisering vanwege het gesloten karakter van sommige leefgemeenschappen, ook vanwege het daaruit voortvloeiende wij/zij denken. Gemeenten, politie en jongerenwerkers moeten wel alert zijn op uitingen van jongeren die hier mogelijk mee verband zouden kunnen houden. Als het zover is, moet er wel snel een plan van aanpak op tafel liggen om het snel weer de kiem in de smoren. De informatieuitwisseling moet verbeterd worden.
Wat is het probleem?
Wat is de huidige aanpak?
Wat zijn mogelijke beleidsversterkingen?
Zoals beschreven is er op dit moment geen sprake van een probleem.
In Aalburg, Werkendam en Woudrichem wordt op het moment een eensluitende verordening over antidiscriminatie ontwikkeld. Ook nemen de gemeenten deel aan het RDO (Regionaal Discriminatie Overleg).
- Betere monitoring discriminatie, zodat in een volgende veiligheidsanalyse wel conclusies kunnen worden getrokken; - Opstellen van een plan van aanpak met de drie gemeenten en ketenpartners mocht er in de toekomst sprake zijn van discriminatie/ radicalisering/ terrorisme; - Het versterken van de informatie-uitwisseling over dit polarisatie en radicalisering door voorlichting op onder andere scholen.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
37
veiligheidsveld 5: integriteit en veiligheid
thema 5.2: georganiseerde criminaliteit
georganiseerde criminaliteit kenmerkt zich door samenwerking en logistiek (‘systeem’), streven naar criminele winst en niet primair belang stellen in legale bedrijfsuitoefening; vormen van georganiseerde criminaliteit zijn productie en handel in drugs, mensensmokkel/-handel, internetcriminaliteit, wapenhandel; gemeenten kunnen de bewegingsruimte voor deze vormen van criminaliteit inperken door bij beschikkingsprocedures kritisch te werk te gaan (BIBOB)
Cijfers Indicatoren met betrekking tot dit veiligheidsthema zijn: tabel 5.2
feitelijke waarde
Aalburg Werkendam Woudrichem
2009
politie
gemeente en evt. aandachtsgebieden daarbinnen
2008
Aantal opgerolde hennepkwekerijen
bron
2007
indicator
6 6 3
5 4 0
3 2 2
Conclusie problematiek Op basis van bovenstaande cijfers kan de aard en omvang van de georganiseerde criminaliteit de drie gemeenten niet bepaald worden. Naast de hennepteelt zou georganiseerde misdaad ook verweven kunnen zijn met de gebruikelijke BIBOBfocuspunten; horeca, speelautomaten, bouwvergunningen en seksinrichtingen. Op dit moment is vanuit het gemeentelijk beleid geen scherp beeld van de aanwezige georganiseerde criminaliteit. Wat is het probleem?
Wat is de huidige aanpak?
Wat zijn mogelijke beleidsversterkingen?
In de gemeenten is de BIBOB-beleidslijn vastgesteld, maar de implementatie in procedures en randvoorwaarden is nog niet voltooid.
In de gemeente Aalburg wordt geen uitvoering gegeven aan BIBOB, in Werkendam nauwelijks en in Woudrichem wel op het gebied van dranken horeca.
- Verdere implementatie van de BIBOB beleidslijn; - Scholing om de BIBOB-toets beter te kunnen hanteren; - BIBOB verbreden naar andere beleidsterreinen als bouwen en milieu.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
38
veiligheidsveld 5: integriteit en veiligheid
thema 5.3: bestuurlijke en ambtelijke integriteit
aspecten van bestuurlijke en ambtelijke integriteit zijn o.m. voorkomen van verweving van particulier en publiek belang, kritische distantie ten opzichte van begunstigden van beschikkingen (vergunning, subsidie, aanbesteding), duidelijkheid over processen en procedures, geen concessies doen aan principes zoals het principe van gelijke behandeling.
Algemeen Aan het thema bestuurlijke en ambtelijke integriteit wordt in de drie gemeenten aandacht besteed, zij het in de ene gemeente wat meer dan in de andere gemeente. De gemeente Werkendam heeft in 2008 een start gemaakt om te gaan werken aan integriteit. De ambtenaren hebben workshops gevolgd waarin uitleg gegeven is over het thema en iedere ambtenaar heeft de ambtseed of –gelofte afgelegd. Nieuwe medewerkers krijgen bij hun introductie informatie over het onderwerp integriteit en leggen de ambtseed of –gelofte af. Er zijn gedragsregels vastgelegd en er is een overzicht gemaakt van de nevenfuncties van ambtenaren. Ondanks de start die gemaakt is, moeten er nog zaken opgepakt en ontwikkeld worden. In het college en in de gemeenteraad van Werkendam is integriteit een onderwerp dat behandeld wordt bij het inwerkprogramma van de nieuwe raad. Alle nieuwe raadsleden en wethouders hebben de ambtseed of –gelofte afgelegd, hebben de gedragscode overhandigd gekregen en de nevenfuncties zijn in kaart gebracht. Op 31 mei 2010 is er een bijeenkomst met de raads- en collegeleden waarin gesproken wordt over integriteit en gestart wordt met het bewustwordingstraject. Dit traject wordt in Werkendam gevolgd en hier heeft men ervoor gekozen dit voor de eigen gemeente te doen en niet in samenwerking met Aalburg en Woudrichem. De gemeente Aalburg werkt met de Nota Integriteit Aalburg 2003. Hierin staat dat de ambtenaren, anders dan in Werkendam, een verklaring ondertekenen waarin staat dat de werknemer expliciet kennis heeft genomen van de regels die gelden met betrekking tot integriteit en dat zij zich daaraan committeren. De getekende verklaring wordt in het persoonsdossier bewaard. Ook zijn de ambtenaren van Aalburg verplicht opgave te doen van de nevenwerkzaamheden die zij verricht of voornemens is te gaan verrichten, die de belangen van de dienst, voor zover deze in verband staan met zijn functievervulling, kunnen raken. In de Nota Integriteit Aalburg 2003 wordt ook ingegaan op de bestuurlijke integriteit. De raadsleden en collegeleden leggen een ambtseed of gelofte af voor ze benoemd worden. Nieuw is dat de collegeleden voor hun benoeming een gesprek met de burgemeester aangaan over integriteit. Ook wordt aan de collegeleden een video getoond over integriteit. Ook voor de raads- en collegeleden geldt dat de nevenwerkzaamheden in kaart worden gebracht. In de gemeente Woudrichem is in 2001 voor de laatste keer het integriteitsbeleid van de gemeente Woudrichem, 'integriteit in woord en daad', geactualiseerd. Dit is beleid dat gedragsregels aangeeft voor zowel ambtenaren als bestuurders om zich professioneel te gedragen binnen het huis en naar de burgers toe. Omdat weinig (nieuwe) ambtenaren bekend zijn met (de inhoud van) het beleid zal 2010 onder andere in het teken van integriteit staan. Woudrichem zal evenals Werkendam deel gaan nemen aan workshops en kijken waar en hoe het beleid verbeterd en geoptimaliseerd kan worden. Ook zal er aandacht besteedt worden aan het invoeren en afnemen van een integriteitsverklaring. Het beleid zal meer afgestemd worden op de huidige werksfeer om optimaal te kunnen functioneren binnen de organisatie. Woudrichem hoopt dit eind 2010 gerealiseerd te hebben.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
39
In het college en in de gemeenteraad van Woudrichem is integriteit een onderwerp dat behandeld is bij het inwerkprogramma van de nieuwe raad, integriteit is behandeld in de eerste introductiebijeenkomst. Alle nieuwe raadsleden hebben de ambtseed of –gelofte afgelegd, hebben de gedragscode overhandigd gekregen en de nevenfuncties zijn in kaart gebracht. Wat is het probleem?
Wat is de huidige aanpak?
Wat zijn mogelijke beleidsversterkingen?
Integriteit is een onderwerp waar in de drie gemeenten op verschillende wijze uitvoering gegeven wordt. De ene gemeente is ook verder met de implementatie van het onderwerp als de andere gemeente.
Hierboven staat de huidige aanpak binnen de gemeenten beschreven.
- Nagaan of er ten aanzien van integriteitaspecten redenen zijn om de borging in procedures, werkprocessen en organisatiestructuur nader te versterken.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
40
TUSSENSTAND: MOGELIJKE PRIORITEITEN INTEGRITEIT EN VEILIGHEID Op basis van de beschrijving hiervoor van problematiek en aanpak binnen het veld ‘integriteit en veiligheid’, kan gedacht worden aan de volgende prioriteiten: Prioriteit 1 BIBOB; Er wordt nu door de 3 gemeenten op verschillende wijze uitvoering gegeven aan de regionale beleidslijn Bibob. Het toetsen van alle horecabedrijven, speelautomaten, e.d. draagt bij aan het voorkomen van georganiseerde criminaliteit. Indien de beleidslijn verbreedt wordt naar bouw en milieugerelateerde zaken kan mogelijk nog meer vormen van georganiseerde criminaliteit voorkomen worden. Dit verhoogt de ambtelijke en bestuurlijke integriteit. Hierbij moet het verband gelegd worden met veiligheidsveld 2 bedrijvigheid en veiligheid. Aandachtspunt 1 Polarisatie en radicalisering; vanwege het gesloten karakter van sommige leefgemeenschappen in onze gemeenten en het daaruit voortvloeiende wij/zij denken, verdient polarisatie en radicalisering een punt van aandacht. Hierbij is het belangrijk dat veiligheidspartners gezamenlijk informatie uitwisselen over dit thema.
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
41
OVERZICHT PRIORITEITEN Veiligheidsveld veilige woon en leefomgeving -
Woninginbraken/ Voertuigcriminaliteit
-
Drugs- en alcoholoverlast
-
Geweld op straat/ bedreigingen
Veiligheidsveld bedrijvigheid en veiligheid -
Veilig ondernemen
-
Veilig uitgaan
-
Evenementen
Veiligheidsveld jeugd en veiligheid -
Jeugd & buurt
-
Jongerenproof
-
Alcohol en drugs
Veiligheidsveld fysieke veiligheid -
Verkeer en veiligheid
Veiligheidsveld integriteit en veiligheid -
BIBOB
OVERZICHT AANDACHTSGEBIEDEN Veiligheidsveld veilige woon en leefomgeving -
Toezicht politie/ BOA
-
Bekendheid meldpunt
-
Overlast vervuiling c.q. overlast ten gevolge van hondenpoep
Veiligheidsveld fysieke veiligheid -
Crisisbeheersing
Veiligheidsveld integriteit en veiligheid -
Radicalisering en polarisatie
Veiligheidsanalyse Altena gemeenten 2010
42