Perspectief 3e editie | 3 hv | Project Werken
Perspectief 3e editie | 3 hv | Project Werken 0. Start Dit project gaat over werken. Waarom is werken zo belangrijk? Wat voor werk zou jij willen doen als geld geen rol speelt? Werk je om te leven of leef je om te werken? En welke eigenschappen komen in elke baan van pas? Dat ga je ontdekken tijdens dit project. Dit project bestaat uit zes opdrachten. Deze opdrachten en de taken die daarbij horen gaan jullie in de projectgroep verdelen. Doe dat op de volgende manier:
Lees samen de opdrachten door. Verdeel de opdrachten. Leg jullie afspraken vast in het Plan van Aanpak (zie bijlage 1). Nu kunnen jullie starten.
1. Bijbaantjes Zo’n 42% van alle jongeren heeft een bijbaantje. Zij verdienen geld voor kleding, cadeaus en een avondje uit. Geld verdienen is belangrijk, maar het liefst doe je dat met werk dat ook nog een beetje leuk is. Welke bijbaantjes spreken jou aan? En welke juist niet? Maak een top 5 van jouw favoriete bijbaantjes en een flop 5 van minst aantrekkelijke bijbaantjes. Schrijf bij elk bijbaantje wat het werk inhoud, welke eigenschappen ervoor nodig zijn en hoeveel je er (ongeveer) mee verdient. Vermeld ook waarom het in jouw top 5, of in jouw flop 5 staat. Maak in de klas ook een overzicht van alles bijbaantjes die leerlingen hebben.
2. Droombaan ‘Wat wil je later worden?’ Als kind had je daar vast wel een antwoord op. Maar veel jongeren vinden dit een lastige vraag. Want je wilt een leuke baan, maar het moet wel wat opleveren. Maar wat als geld en bezit nu even geen rol speelde? Wat als jij mocht doen wat jij echt leuk vindt? Wat wil jij dan later worden? Wie wilder er vroeger niet straaljagerpiloot, brandweerman of stewardess worden? Veel kinderen hebben wel een droombaan op het oog. Maar als je wat ouder wordt, verandert dit vaak. Veel jongeren weten niet meer wat ze later willen worden. Ze hebben ontdekt dat bepaalde beroepen niet bij ze passen. Of ze gaan liever voor een baan die meer geld oplevert. Volgens Steve Jobs, de medeoprichter van Apple, moet je vooral de dingen doen die je echt leuk vindt. “Your work is going to fill a large part of your life, and the only way to be truly satisfied is to do what you believe is great work. And the only way to do great work is to love what you do. If you haven’t found it yet, keep looking. Don’t settle.” Tijdens deze opdracht denken we ‘out of the box’ en proberen we jouw droombaan te vinden. Wat als er geen belemmeringen zouden zijn? Wat als geld geen rol speelt en je elke baan zou
Pagina 1 van 9
Perspectief 3e editie | 3 hv | Project Werken
kunnen krijgen die je maar zou willen. Wat zou jij dan willen doen? In drie stappen verzamelen we informatie over jouw droombaan. Bij elke stap vul je een deel van de ‘droomcirkel’ in bijlage ... Stap 0 – Droomcirkel Print de droomcirkel uit bijlage 3 op A3 papier. Stap 1 – Moodboard Wat vind jij echt leuk? Waar beleef jij plezier aan? Wat kun jij goed? Als geld, leeftijd, opleiding geen rol speelde, waar zou jij dan je beroep van willen maken? Verzamel zoveel mogelijk plaatjes, uitspraken of losse woorden die dit weergeven. Maak een moodboard waarin jij alles wat je leuk vind, plezier aan beleeft en goed kunt weergeeft. Plak alles wat je gevonden in één van de vakken van de droomcirkel. Stap 2 – Over 10 jaar... Wat hoop jij over 10 jaar gedaan, gezien en bereikt te hebben? Waar wil je dan staan in het leven? Denk daarbij ook aan de werkzaamheden die je dan zou willen doen? Ga naar wordle.net en maak daar je eigen ‘woordenwolk’ van jouw toekomstbeeld. Plak jouw woordenwolk in het tweede vak van de droomcirkel. Stap 3 – Goede eigenschappen Welk beroep je ook gaat doen, je neemt jezelf altijd mee. Daarom is het belangrijk om je eigen persoonlijkheid te leren kennen en een droombaan te zoeken die daarbij past. Doe de persoonlijkheidstest op http://www.test-toolkit.nl/persoonlijkheidstest Wat komt er uit de test? Schrijf de belangrijkste resultaten op in het laatste vak van de droomcirkel. Stap 4 – Welke beroepen passen bij mij? In de droomcirkel vind je 1) wat je leuk vind en wat je graag doet, 2) jouw toekomstbeeld en 3) jouw goede eigenschappen. Schrijf een samenvatting over deze uitkomsten en bedenk minimaal één beroep dat hier goed bij aansluit.
3. Werkloosheid Nederland telt relatief weinig werklozen. Toch is het erg vervelend als je zonder werk zit. Werken geeft je een zinvolle dagbesteding en voldoening. Maar hoe is het om werkloos te zijn? Wat doet het met je als je zonder werk zit en wat kun je eraan doen? Zonder werk thuis zitten, terwijl ‘iedereen’ naar zijn of haar werk gaat... Dat is geen pretje. De meeste werklozen zitten niet thuis omdat ze daar zelf voor gekozen hebben. Zij zouden graag weer aan de slag gaan, maar om uiteenlopende redenen lukt dat niet. Gelukkig wordt er in Nederland ook voor werklozen gezorgd.Tijdens deze opdracht onderzoek je welke rechten en plichten werklozen in Nederland hebben. Ben jij het eens met hoe wij het in Nederland geregeld hebben? Als je opzoek bent naar werk, dan bekijk je vacatures of neem je contact op met een uitzendbureau. Houdt een interview met iemand van het uitzendbureau en vraag wat het met mensen doet als zij zonder werk thuis zitten. Je kunt ook iemand uit je eigen omgeving interviewen die tijdelijk zonder werk zit of een tijd zonder werk heeft gezeten. Als je lange tijd geen werk kunt vinden, zijn er ook veel vrijwilligersbanen. Breng het vrijwilligerswerk bij jou in de omgeving in kaart. Zoek drie vormen van vrijwilligerswerk die jou aanspreken.
Pagina 2 van 9
Perspectief 3e editie | 3 hv | Project Werken
Deze opdracht doe je in drie stappen: Stap 1 – Werkloos in Nederland Schrijf een kort verslag over wat er in Nederland voor werklozen geregeld is. Worden zij financieel bijgestaan? En welke plichten hebben zij? Vermeld ook hoeveel werklozen er op dit moment in Nederland zijn. Gebruik tussen de 200 en 250 woorden. Stap 2 – Zonder werk Neem contact op met een uitzendbureau of met iemand uit je omgeving die werkloos is (geweest). Houdt een interview over de gevolgen van werkloos zijn. Hoe is het om zonder werk thuis te zitten? Hoe vul je dan je tijd in? En hoe kom je weer aan een baan? Stap 3 – Vrijwilligerswerk Onderzoek welke vormen van vrijwilligerswerk er bij jou in de omgeving zijn. Kies drie vormen van de vrijwilligerswerk die jou aanspreken. Geef kort weer wat de werkzaamheden zijn en waarom jou dit aanspreekt.
4. Leven om te werken Werken is zo oud als de mensheid. Adam was de eerste tuinman ter wereld. Hij kreeg, samen met Eva de taak om de aarde te bewerken en te bewaren. Maar wat wordt daarmee bedoeld? En wat veranderde er toen zij het paradijs moesten verlaten? Plukken wij daar nu nog de vruchten van? Al aan het begin van de wereld wordt de mens aan het werk gezet. In Genesis 2:15 staat: God, de HEER, bracht de mens dus in de tuin van Eden, om die te bewerken en erover te waken. De scheppingsopdracht. Maar wat wordt daarmee bedoeld? Adam en Eva mochten van alle bomen in het paradijs eten, behalve de vruchten van die ene boom. Toen ze toch de mist in gingen moesten zij het paradijs verlaten. Dit wordt ook wel de zondeval genoemd. In Genesis 3:17-19 staat dat ze vanaf dat moment moesten zwoegen en zweten om te kunnen eten. Het paradijselijke leventje was voorbij. Schrijf een vacature uit die past bij de scheppingsopdracht uit de Bijbel. Maak daarin duidelijk wat er volgens jou bedoeld wordt met de schepping bewerken en bewaren. Welke werkzaamheden horen daarbij en welke eigenschappen heb je daarvoor nodig. Maak daarna een tekening of collage waarin je het verschil laat zien in de situatie van voor en na de zondeval. Doe dit door een A3 papier in twee helften te delen. Gebruik de ene helft voor de situatie voor en de ander helft voor de situatie na de zondeval.
5. Werken om te leven Elke dag gaan er in Nederland ruim 7 miljoen mensen naar hun werk. Hoe zij hun werk ervaren is heel verschillend. De één springt ‘s ochtends met veel plezier uit bed terwijl de ander niet vooruit te slepen is omdat er wéér een dag werken op het programma staat. Wat motiveert mensen om aan het werk te gaan?
Pagina 3 van 9
Perspectief 3e editie | 3 hv | Project Werken
Waarom zou je elke ochtend weer opstaan om aan het werk te gaan? Waarom doen wij ons dat onszelf elke dag weer aan? Leef je om te werken of werk je om te leven? Wat motiveert mensen in hun werk? Je arbeidsethos zegt iets over wat je belangrijk vind in je werk. Nederland is eeuwenlang een christelijk land geweest. Deze christelijke achtergrond heeft voor een belangrijk deel bepaald hoe wij tegen werken aankijken. Dominees en priesters verkondigde vanaf de preekstoel dat werken een roeping was. God had na de zondeval immers gezegd dat de mens zou moeten zweten en zwoegen om te kunnen leven. Hard werken was dus belangrijk. Deze houding is in de loop van de tijd wat verandert. Hard werken is nog steeds belangrijk, maar we hebben ontdekt dat er meer in het leven is dan alleen werken. Familie, vrienden, reizen... Als je alleen maar hard werkt heb je daar minder tijd voor. Tijdens deze opdracht denken we na over de vraag waarom we eigenlijk werken. Wat motiveert ons. Wat zijn onze drijfveren en welke plek krijgt werk in ons leven. Stap 1 – Wat is echt belangrijk? Zet de onderstaande woorden op volgorde van hoe belangrijk jij ze vindt. Een fijne familie Goeie vrienden Een prettige baan Religie Rijkdom Vrijheid Gezondheid Kinderen Een eerlijke samenleving Kennis Stap 2 – De functie van werken en arbeidsehiek Houdt een interview met iemand die een vaste baan heeft. Vraag welke functie werk heeft. Wat levert werk, naast geld nog meer op? En vraag ook naar de arbeidsethiek. Doe dat door een aantal stellingen voor te leggen zoals (probeer zelf ook een aantal ethische stellingen te formuleren): Werken is net zo belangrijk als mijn privé-leven. 1 = eens, 5 = oneens Beter een goede baan dan een verre vriend... 1 = eens, 5 = oneens Werken is een noodzakelijk iets, maar niet mijn hoofddoel in het leven. 1 = eens, 5 = oneens Als ik geen werk zou hebben, zou ik niet weten wat ik met mijn tijd zou moeten doen. 1 = eens, 5 = oneens Overwerken hoort er soms bij, ook als het niet extra betaald wordt. 1 = eens, 5 = oneens Stap 4 – De balans; Jouw arbeidsethos a. Hoe belangrijk zal werk zijn in jouw leven? (op een schaal van 1 – 10) 1----------------------------------------------------------------------------------10 b. Waarom zal werk meer of minder belangrijk zijn voor jou? ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________
Pagina 4 van 9
Perspectief 3e editie | 3 hv | Project Werken
______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________
6. Geloof en werk Geloof en werken. Gaat dat samen? Of is geloven alleen iets voor in de privésfeer? Er zijn mensen die door hun geloof bepaalde werkzaamheden niet willen doen. Maar er zijn ook mensen die door hun geloof niet aangenomen worden voor een baan. En bidden op het werk... Moet dat kunnen volgens jou? Weigeren om de handen te schudden van een man. Een kruisje dragen tijdens je werk. Of bidden tijdens de pauze. Welke rechten en plichten heb je als gelovige op je werk? Op grond van de wet mag een werkgever geen onderscheid maken op grond van godsdienst en levensovertuiging. Maar betekent dit dat je als gelovige nergens rekening mee hoeft te houden? Tijdens deze opdracht onderzoek je welke rechten en plichten een gelovige heeft op het werk. Ook ontdek je tegen welke moeilijkheden een gelovige kan oplopen tijdens het werk. Dat doe je in de volgende stappen. Stap 1 – In het nieuws Regelmatig komt het in het nieuws. Mensen die door hun geloof vastlopen op hun werk of werkgevers die moeite hebben met het geloof van hun werknemer. Ga opzoek naar voorbeelden. Stel twee krantenpagina’s samen met voorbeelden hiervan. Denk aan de volgende voorbeelden. -
Kleding en religieuze symbolen tijdens het werk. Discriminatie of tijdens sollicitatie afgewezen worden door de religieuze achtergrond. Weigerambtenaars die geen homohuwelijk willen sluiten. Vrouwen die vanuit hun geloof mannen geen hand willen geven. Gelovigen die willen bidden tijdens hun werk. Extra vrije dagen tijdens religieuze feesten.
Stap 2 - Rechten en plichten We hebben in Nederland de vrijheid van Godsdienst. Maar hoe vrij ben je om tijdens je werk uiting te geven aan je geloof? Ga opzoek naar wetten en regels waar gelovigen en hun werkgever zich aan moeten houden. Denk daarbij aan de volgende onderwerpen: Mag je religieuze kleding of symbolen dragen tijdens je werk? Mag je bidden tijdens je werk en moet je werkgever daar ook een ruimte voor beschikbaar stellen? Mag je ontslagen worden omdat je bepaalde werkzaamheden volgens je geloof niet wilt doen? Denk daarbij aan de weigerambtenaar of vrouwen die mannen geen hand willen geven. Krijg je extra vrij tijdens religieuze feestdagen? Maak een A4 met de rechten en plichten van werkgevers en werknemers.
Pagina 5 van 9
Perspectief 3e editie | 3 hv | Project Werken
7. Afsluiting Sluit het project af met een presentatie in de klas. Laat tijdens de presentatie zien hoe jullie je opdracht hebben aangepakt, hoe de taken zijn verdeeld en wat het resultaat is geworden. Benoem ook welke nieuwe dingen jullie geleerd hebben tijdens dit project. Het project sluiten jullie als groep af met een presentatie voor de klas. Tijdens deze presentatie presenteren jullie per opdracht jullie eindproduct. Ook vertellen jullie wat je geleerd hebt. Maar niet alleen het eindresultaat is belangrijk. Ook de weg daar naartoe. Tijdens de presentatie vertellen jullie hoe de opdrachten zijn verdeeld en hoe de samenwerking geweest is. Vooraf hebben jullie de taken verdeeld en afspraken gemaakt. Jullie hebben een Plan van Aanpak opgesteld. Geef in het Plan van Aanpak aan of de taken zijn uitgevoerd zoals afgesproken was. Vul ook het evaluatieformulier in (zie bijlage 2).
Pagina 6 van 9
Perspectief 3e editie | 3 hv | Project Werken
Bijlage 1:
Plan van Aanpak Opdracht
Wie?
Wat is het eindproduct?
Wanneer is het af?
Opdracht 1
Opdracht 2
Opdracht 3
Opdracht 4
Opdracht 5
Opdracht 6
Opdracht 7 Pagina 7 van 9
Na afloop: Hoe is het gegaan?
Perspectief 3e editie | 3 hv | Project Werken
Bijlage 2
Evaluatieformulier Eigenschap Luisteren Verantwoordelijkheid Initiatief
Ruimte Respect
Waardering
Goed Luisterden jullie naar elkaar Werden afspraken en taken goed uitgevoerd? Werden plannen of ideeen ook serieus genomen? Kreeg iedereen genoeg ruimte om iets te zeggen of te doen? Was iedereen even belangrijk? Waardeerden jullie elkaar en werd dit ook tegen elkaar gezegd?
Pagina 8 van 9
Af en toe
Slecht
Perspectief 3e editie | 3 hv | Project Werken
Bijlage 3 – Dromencirkel
Pagina 9 van 9