Leerroute 3 (Paars) Lichtenbeek
schooljaar 2014-2015
Inleiding. Geachte ouder(s)/verzorger(s), Voor u ligt het leerrouteplan van Lichtenbeek, met informatie over het onderwijsaanbod, de onderwijsinhoud en de organisatie van het onderwijs van uw zoon of dochter voor het schooljaar 2014-2015. We willen dat onze leerlingen op een voor hen passende wijze kunnen deelnemen aan de samenleving. Om ons doel te bereiken houden we ons niet uitsluitend bezig met het geven van onderwijs maar richten we ons op de totale ontwikkeling van de leerling. Daarbij is samenwerking en afstemming met revalidatie, zorg én ouders van groot belang. Met dit leerrouteplan willen we u informeren over de wijze waarop we dat doen in de route waarin uw zoon of dochter zit. Lichtenbeek biedt maatwerk aan al haar leerlingen. Afhankelijk van mogelijkheden en behoeften en gericht op het ontwikkelingsperspectief (OPP), volgt de leerling onderwijs in de route en groep waar hij zich optimaal kan ontwikkelen. Elke groep is aangeduid met een kleur en de naam van de leerkracht die de meeste dagen op de groep werkt. Het niveau van leren loopt sterk uiteen, daarom hebben we 6 leerroutes die zijn gekoppeld aan het niveau van de leerling. Een leerroute leidt de leerling naar het perspectief dat bij hem past. Het perspectief kan een vorm dagbesteding, arbeid of vervolgonderwijs zijn. Leeswijzer. In hoofdstuk 1 leest u de visie en de missie van De Onderwijsspecialisten, de stichting waar Lichtenbeek onderdeel van is. In hoofdstuk 2 vindt u algemene informatie over de schoolorganisatie en de leerlingenzorg. In hoofdstuk 3 leest u meer over de leerroute: kenmerken, aanbod en aanpak. In hoofdstuk 4 schenken we aandacht aan de communicatie met ouders/verzorgers en vindt u een overzicht van de contacten met school voor dit schooljaar. Meer algemene informatie vindt u in de schoolgids en op de website www.lichtenbeek.nl Als u vragen en/of opmerkingen heeft, hopen we dat u daarmee bij ons komt zodat we ons onderwijs en de informatie hierover kunnen (blijven) verbeteren.
Met vriendelijke groet, Maarten Koopman, teamleider
1
Leerroute 3 (Paars) Lichtenbeek
schooljaar 2014-2015
1. De Onderwijsspecialisten Lichtenbeek maakt deel uit van De Onderwijsspecialisten. De Onderwijsspecialisten is een overkoepelende stichting voor scholen voor speciaal onderwijs voor leerlingen met een lichamelijke, verstandelijke of meervoudige handicap, langdurig zieke kinderen (cluster-3)en leerlingen met gedrags- en/of psychiatrische problemen (cluster4) in de leeftijd van 4 tot 20 jaar. De 20 scholen liggen in de volgende vier regio’s: - regio Arnhem (Arnhem, Oosterbeek) - regio Stedendriehoek (Apeldoorn, Deventer, Zutphen e.o.) - regio Oost-Gelderland (Aalten, Didam, Doetinchem en Lichtenvoorde e.o.) - regio Zuidwest-Veluwe (Ede e.o.) Daarnaast bieden medewerkers van De Onderwijsspecialisten specialistische ondersteuning in het regulier onderwijs aan leerlingen met een beperking en aan hun leerkrachten en begeleiders Missie Wij zetten ons onvoorwaardelijk in voor de ontwikkeling van elke leerling. We nemen initiatief om samen met anderen ons doel te bereiken: Voor elke leerling een volwaardige plek in de samenleving. Visie Het motto van De Onderwijsspecialisten is: Samen laten we elk kind groeien. Met groei bedoelen we meer dan alleen de cognitieve ontwikkeling: we bieden specifieke ondersteuning op maat zowel binnen ons eigen speciaal onderwijs als in het regulier onderwijs. Zo bereiden we samen met ouders en de onderwijsprofessionals onze leerlingen voor op hun toekomst. We hechten veel waarde aan de samenwerking met leerlingen, ouders en scholen voor speciaal en regulier onderwijs, in en buiten het samenwerkingsverband. Ook vindt structureel overleg plaats met gemeentes en organisaties op het gebied van onderwijs-, jeugd-, gezondheid- en revalidatiezorg.
2
Leerroute 3 (Paars) Lichtenbeek
schooljaar 2014-2015
2. Schoolorganisatie Lichtenbeek biedt speciaal onderwijs aan leerlingen met een lichamelijke, verstandelijke of meervoudige beperking en aan langdurig zieke kinderen in de leeftijd van 4 tot 13 jaar. Onze school is steunpuntschool epilepsie. Dit betekent dat we gespecialiseerd onderwijs en ondersteuning bieden aan kinderen met epilepsie. Ons onderwijs is afgestemd op de ontwikkelingsmogelijkheden van leerlingen. Op basis van de mogelijkheden van de leerling wordt het ontwikkelingsperspectiefplan (OPP) opgesteld. In dit plan worden de verwachtingen in beeld gebracht en beschrijven we het passende onderwijsaanbod. Het onderwijsaanbod sluit aan bij de mogelijkheden op het gebied van: - Cognitie (IQ) - Schoolse vaardigheden/Didactiek - Communicatieve redzaamheid - Zelfredzaamheid/mobiliteit - Sociaal-emotionele redzaamheid - Leren leren Leerroutes Het onderwijsaanbod op onze school wordt gegeven in 6 leerroutes. De leerroutes zijn gekoppeld aan het ontwikkelingsniveau- en mogelijkheden van een leerling. In hoofdstuk 3 leest u informatie over de leerroute die aansluit bij de mogelijkheden van uw kind. Leerlingvolgsysteem Er wordt gewerkt met een digitaal leerlingvolgsysteem waarbij in leerlijnen de ontwikkeling per vakgebied wordt aangegeven. Een leerlijn bestaat uit vaardigheden die door de leerling beheerst moeten worden om een einddoel te bereiken. De einddoelen van de leerlijnen zijn landelijk geformuleerd en belangrijk om te bepalen waar de leerling zich na zijn schooltijd op Lichtenbeek verder kan ontwikkelen. Leerlingen van Lichtenbeek stromen uit naar vormen van dagbesteding of voortgezet (speciaal) onderwijs afhankelijk van hun ontwikkelingsniveau en –mogelijkheden. De doelen, vorderingen en resultaten worden vastgelegd in het leerlingvolgsysteem. Op basis van deze registratie ontvangt u halfjaarlijks een handelingsplan dat de klassenleiding met u bespreekt en evalueert. Begeleiding Elke groep heeft een leerkracht en klassenassistent. Voor alle leerlingen geldt dat we het onderwijs en de begeleiding op elkaar afstemmen. De klassenleiding, behandelaars en begeleiders werken nauw met elkaar samen. Er zijn vakleerkrachten voor de vakken bewegingsonderwijs, beeldend vormen en muziek.
3
Leerroute 3 (Paars) Lichtenbeek
schooljaar 2014-2015
Wanneer de leerling zich anders ontwikkelt dan verwacht wordt in overleg met betrokkenen gezocht naar oplossingen. Dit geldt bijvoorbeeld voor de leerlingen die meer specifieke ondersteuning nodig hebben vanwege mogelijkheden of problemen rondom het leren, op lichamelijk gebied, gedrag en/of sociaal-emotioneel. Aanvullend kan psychologisch en/of didactisch onderzoek verricht worden en interne expertise ingezet worden (remedial teaching, schoollogopedie, speltherapie, orthopedagoog, psycholoog). Groepen buiten de school Voor leerlingen met ernstige meervoudige beperkingen (EMB) in de leeftijd vanaf 12 jaar is er een VSO-groep op De Wikke in Arnhem-Zuid. In samenwerking met De Vaart in Oosterbeek, een school voor speciaal onderwijs die gespecialiseerd is in gedragsproblematiek, is er een groep voor leerlingen van 7 tot 12 jaar met een verstandelijke beperking en een specifieke gedragsaanpak. In samenwerking met enkele scholen in de Betuwe zijn er twee klassen in de Plataan in Elst voor zeer moeilijk lerende leerlingen vanaf 4 jaar. Naschoolse activiteiten Voor sommige leerlingen is het lastig om na schooltijd een passende vrijetijdsbesteding te vinden. Daarom hebben we op Lichtenbeek na schooltijd de Lichtenbeekklub en de Muziekklub, zie de website www.lichtenbeek.nl Samenwerking met externe partners Een leerling die een revalidatie-indicatie heeft krijgt de therapieën door behandelaars van RMC Groot Klimmendaal onder schooltijd. Naast individuele therapie bespreken behandelaars met klassenleiding aandachtspunten over een leerling. In de Eén kindéén plan bespreking (EKEP) o.l.v. een procescoördinator, worden met ouders én alle betrokken behandelaars en schoolmedewerkers doelen gesteld en geëvalueerd. In groepen waar leerlingen met ernstige beperkingen of een grote of specifieke ondersteuningsbehoefte zitten, zijn soms zorgbegeleiders werkzaam. Dit zijn medewerkers van de Driestroom die een aantal uren ondersteuning, Zorg Binnen Onderwijs, leveren aan de leerling bekostigd vanuit een CIZ-indicatie van de ouders. Buiten schooltijd biedt SIZA voor onze leerlingen, samen met kunstbedrijf Arnhem, mogelijkheden om deel te nemen aan diverse activiteiten (knutselen, muziek ,sport) en opvang (BSO en logeren). Samenwerkingsverband Lichtenbeek maakt onderdeel uit van het samenwerkingsverband SWV PassendWijs. PassendWijs is verantwoordelijk voor het inrichten en realiseren van Passend Onderwijs in de regio Arnhem. Het samenwerkingsverband bepaalt of een leerling toegelaten wordt tot Lichtenbeek. Lichtenbeek biedt ook onderwijs aan leerlingen die in een ander samenwerkingsverband wonen en naar Lichtenbeek komen omdat in het ‘eigen’ samenwerkingsverband geen passend onderwijs geleverd kan worden.
4
Leerroute 3 (Paars) Lichtenbeek
schooljaar 2014-2015
3. Leerroute 3, de Paarse groepen Leerroute en transitie In leerroute 3 wordt de leerling voorbereid op de overstap naar het VSO-ZML. Afhankelijk van de ontwikkeling van de leerling, leidt dit tot taakgerichte of arbeidsmatige dagbesteding. Het VSO-ZML biedt een beschermende omgeving. Dit is voor de meeste leerlingen noodzakelijk om tot leren te komen. Ondersteuningsbehoefte De leerlingen hebben een verstandelijke beperking met mogelijk een motorische beperking of chronische ziekte. Als gevolg daarvan kan het zijn dat de leerling belemmerd wordt in zijn ontwikkeling door verminderde mogelijkheden op het gebied van motoriek, geheugen, begrip en inzicht, communicatie, sociale redzaamheid en/of zelfredzaamheid. Leerlingen hebben structuur, duidelijkheid en voorspelbaarheid nodig om de opeenvolgende activiteiten en de ruimte te overzien. Er wordt gewerkt met een vaste indeling van de dag binnen een vast weekprogramma. Leerlingen hebben baat bij visuele ondersteuning van het programma en de activiteiten. Er wordt gewerkt met picto’s, afhankelijk van de behoeften van de leerling worden deze klassikaal of individueel aangeboden. Ook binnen een activiteit hebben leerlingen vaak baat bij visuele ondersteuning, bijvoorbeeld in de vorm van gebaren of picto’s. Op deze manier wordt de communicatie en instructie van de leerkracht ondersteund. Leerlingen zijn gevoelig voor de sfeer. Er wordt gezorgd voor een nette, opgeruimde en dus overzichtelijk leeromgeving. Duidelijkheid en voorspelbaarheid in ruimte wordt onder andere gecreëerd door vaste plaatsen voor de leerlingen. Niet alleen hebben ze een vaste plaats aan een eigen tafel; ook binnen de kring en aan de groepstafel leidt een vaste plek tot meer overzicht en dus tot meer duidelijkheid en rust. De vaste plaatsen zijn voor de leerlingen herkenbaar; door middel van een foto, een kleurkaartje voorzien van hun naam of alleen de eigen naam. Eigen naam, foto of kleurkaartje worden ook gebruikt voor het mandje waarin de leerlingen alle meegebrachte benodigdheden voor de dag leggen, hun eigen map en voor hun kapstok. Binnen het klaslokaal heeft al het lesmateriaal een vaste plek en is ook herkenbaar door picto’s en/of foto’s. Leerlingen hebben naast structuur in ruimte en tijd ook behoefte aan duidelijke regels en grenzen. Het eenduidig toepassen van de klassenregels is daarom belangrijk. Dit geeft hen duidelijkheid, veiligheid en rust.
5
Leerroute 3 (Paars) Lichtenbeek
schooljaar 2014-2015
Aanbod en aanpak De leerstof wordt klassikaal, in kleine groepjes en individueel aangeboden, in alle gevallen in kleine stapjes. Omdat de ontwikkeling op de verschillende gebieden (cognitief, spraak/taal, lichamelijk) vaak grillig verloopt en niet altijd met elkaar in evenwicht is, wordt de ontwikkeling van de leerling goed in kaart gebracht. Zo wordt de leerstof op het juiste niveau aangeboden en gewaakt voor overvraging, faalangst, demotivatie e.d. De streefkwaliteit van leerroute 3 ligt op niveau 6 op de leerlijnen. Naast de schoolse vaardigheden als mondelinge/schriftelijke taal en rekenen ligt het accent op zelfredzaamheid, zelfstandigheid, werkhouding en sociaal emotionele ontwikkeling. Voor onze leerlingen is het werken aan de eigen sociaal emotionele ontwikkeling van zeer groot belang. Hiermee wordt bedoeld: het leren omgaan met jezelf (handicapverwerking, voor jezelf leren opkomen) en het leren omgaan met de ander. Zaken als: leren rekening te houden met elkaar, elkaar leren helpen, leren vragen, materiaal en aandacht kunnen delen met een ander en het omgaan met ruzie, komen in de zogenaamde SEO lessen uitgebreid aan de orde. In de klassen is er een grote diversiteit aan speelleermateriaal (behorend bij taal en rekenen) aanwezig. Bij het verwerken van de lesstof in opdrachten maken de leerlingen gebruik van deze concrete en motiverende materialen. Het zelfbeeld van de leerlingen wordt goed gevolgd en er wordt, indien noodzakelijk, extra zorg aan besteed. Binnen de groepen is het bevorderen van het zelfstandig werken en het verbeteren van de werkhouding van belang. Leerlingen hebben soms geen reëel beeld van hun eigen kunnen; ze kunnen zichzelf over- of onderschatten, vinden het vervelend om fouten te maken of zijn onzeker over hun eigen prestaties. Leerlingen worden dan gestimuleerd en indien nodig ook individueel geholpen. Soms worden hulpmiddelen als een afgeschermde werkplek of een time timer ingezet om het zelfstandig werken te bevorderen. Volgens de kerndoelen van het onderwijs aan zeer moeilijk lerende leerlingen (ZML) moeten de leerlingen aan het einde van de basisschool bepaalde dingen kennen en kunnen. De wettelijk verplichte vakken met de bijbehorende kerndoelen zijn:
o Leren leren o Mondelinge taal o Schriftelijke taal o Rekenen o Sociale en emotionele ontwikkeling: zelfbeeld en sociaal gedrag Ook stellen we doelen uit de volgende leerlijnen o Omgaan met media o Oriëntatie op Ruimte o Oriëntatie op Tijd o Spelontwikkeling o Wonen en vrije tijd o Zintuiglijke en Motorische ontwikkeling In het handelingsplan staan de doelen, vorderingen en resultaten van de leerling. De klassenleiding bespreekt en evalueert met u de voortgang van uw zoon/dochter halverwege en aan het einde van het schooljaar.
6
Leerroute 3 (Paars) Lichtenbeek
schooljaar 2014-2015
4. Communicatie met ouders/verzorgers We realiseren ons goed dat de reisafstand van thuis naar school het niet makkelijk maakt om goed contact te houden met u, over uw zoon of dochter. U bent een belangrijke gesprekspartner voor ons in de afstemming over de ontwikkeling en het welbevinden van uw kind. We stellen een actieve betrokkenheid en een goede samenwerking met u zeer op prijs! De klassenleiding is het eerste aanspreekpunt en daar kunt u (na schooltijd of op afspraak) terecht als u vragen, ideeën of opmerkingen heeft. Voortgang en verwachtingen In de eerste week van het schooljaar is er een nieuw-school-jaarsreceptie waarbij u kennis kunt maken met de klassenleiding, de leerlingen en ander ouders. In de tweede of derde week van het schooljaar wordt u uitgenodigd door de klassenleiding om in een startgesprek de wederzijdse wensen, verwachtingen en doelen te bespreken. Tijdens dit startgesprek spreekt u met de klassenleiding de vorm en frequentie van contact en samenwerking af. Een huisbezoek behoort tot de mogelijkheden van contact. In januari en in juni evalueren en bespreken we met u de voortgang en ontwikkeling van uw zoon/dochter. De klassenleiding nodigt u hiervoor uit. Iedere klas heeft een eigen klassensite. Naast de belangrijkste informatie over de klas is er actuele informatie te lezen over projecten en activiteiten. Op de website van de school (www.Lichtenbeek.nl) vindt u algemene informatie. EKEP Als uw kind een revalidatieprogramma heeft, vindt er twee keer per schooljaar een Eén kind-één plan Bespreking (EKEP) plaats. Dit is een overleg tussen ouders, revalidatie en school over de aandachtspunten voor uw kind de komende periode Spiegelbijeenkomst Eens per twee jaar worden een aantal ouders uitgenodigd om hun ervaringen met de samenwerking tussen onderwijs en revalidatie te delen. Medewerkers van onderwijs, revalidatie en zorg luisteren mee en leren daarvan. Ouderraad Lichtenbeek heeft een actieve ouderraad die praktische ondersteuning biedt bij feestelijke activiteiten. Verder organiseren zij o.a. een thema-avond en een doe-dag waar ouders elkaar ontmoeten. Op de jaarplanner, die u aan het begin van het schooljaar krijgt, staan de activiteiten en de leden van de ouderraad vermeld. Medezeggenschapsraad In de medezeggenschapsraad zitten ouders die meedenken over schoolbeleid en adviseren bij ontwikkelingen, veranderingen en keuzes die de school maakt. Meer informatie over de medezeggenschapsraad en vergaderingen vindt u in de jaarkalender. De vergaderingen zijn openbaar.
7
Leerroute 3 (Paars) Lichtenbeek
schooljaar 2014-2015
Overzicht oudercontacten in 2014-2015: 25 augustus
1e schooldag; kennismaking
29 augustus
Nieuw(school)jaar receptie
Tweede schoolweek
Startgesprek individueel
3 oktober
Het ontwikkelingsperspectiefplan (OPP) of de evaluatie daarvan gaat mee naar huis Het overzicht van ontwikkelingsdoelen wordt gemaild Ouder-doe-dag
Tussen 3 en 17 oktober 4 oktober December / januari 19 december 23 januari
24 maart
9 april 24 april Tussen 29 juni en 3 juli 7 juli
Adviesgesprek voor schoolverlaters Kerstviering Het voortgangsverslag van de ontwikkelingsdoelen wordt gemaild Afsluiting project ‘Het lichaam’ met ouders Ouderthema-avond Voorjaarsmarkt / Koningsdag Evaluatie OPP en ontwikkelingsdoelen worden gemaild Uitwisseling leerlingen
Ouders zijn welkom tot 9.30 uur in de klas Welkom in de klas, kennismaken met klassenleiding, andere ouders en kinderen in een informele sfeer. Ouders zijn samen met hun zoon/dochter van harte welkom. Klassenleiding spreekt met en luistert naar ouders en leerling m.b.t. verwachtingen komend schooljaar Ouders nemen kennis van het OPP en sturen dit voor akkoord retour. Zo nodig kan toelichting gevraagd worden aan klassenleiding Zo nodig kan een toelichting gevraagd worden aan de klassenleiding over de gestelde doelen Ouders verrichten samen klussen en activiteiten voor de school. Klassenleiding bespreekt met ouders/leerling het schooladvies Ouders zijn welkom bij (een deel van) de kerstviering op school Ouders/leerling spreken met klassenleiding over resultaten en voortgang van de ontwikkelingsdoelen Ouders zijn welkom bij de afsluiting van het thema waar we met de hele school aan hebben gewerkt Informatie en workshops voor ouders. Inloop-dag met allerlei activiteiten voor leerlingen en hun familie Ouders/leerling spreken met klassenleiding over behaalde resultaten en perspectief Nieuwe leerlingen komen kennis maken in de klas met hun ouders
Alle (andere) activiteiten, ook studiedagen en vakantieplanning, vindt u terug op de jaarkalender 2014-2015.
8