Leerrijpheid en de motorische ontwikkeling
Overzicht inhoud 1 2
Kleuters algemeen Onderzoek meer bewegen in relatie tot: sociaal emotionele en cognitieve vaardigheden
3 4 5
Neurologische, sensorische en motorische ontwikkeling Wat gaan we in de kleuterklas doen Leerrijpheid
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Kleuter Wat is er zo specifiek aan het onderwijs aan jonge kinderen? De kern ligt in deze fase in het ervaren, beleven, benoemen en automatiseren. Waarom heet een kleuter nog kleuter en is het daarna gewoon ‘kind’? Een kleuter is kennelijk een fenomeen, dat het waard is om een eigen naam te krijgen.
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
‘Lang Spelen of vroeg leren?’ Moeten we kinderen zo vroeg mogelijk laten kennismaken met lesstof of laten we ze ‘spelen’ tot ze rond de zes jaar zijn om dan pas de stap te zetten naar het ‘echte leren’? En wat leren ze dan bij dan spelen?
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
4 jaar Er is een basis gelegd voor; -
de motorische ontwikkeling, de ontwikkeling van de zintuigen, de taalontwikkeling.
en hiermee ook voor het denken
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Spelen en bewegen Een kind in de kleuterleeftijd zit niet uit zichzelf erg lang stil. Een kleuter wil graag bewegen, lopen, rennen, springen en stampen, eindeloos oefenen met schommelen, hinkelen, springen en klimmen, de meeste kleuters doen niets liever. Voorwaarde is wel dat er situaties geschapen worden en er materiaal beschikbaar is.
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Interactiemodel totale ontwikkeling Motorische ontwikkeling (+ sensomotoriek)
Kind Taal- cognitieve ontwikkeling
Motorische ontwikkeling Evenwicht Grote motoriek Fijne motoriek Oog hand (lichaam) coördinatie Lichaamschema Ruimtelijke oriëntatie Lateralisatie
Taal- cognitieve ontwikkeling Sociaal- emotionele ontwikkeling
Ontwikkeling taal Leren op school
Sociaal- emotionele ontwikkeling Zelfstandigheid Onafhankelijkheid Zelfbeeld
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Onderzoek (Wetenschappelijk)
Onderzoek naar de relatie tussen (meer) bewegen en de…
- motorische - sociaal-emotionele - cognitieve
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
ontwikkeling van jonge kinderen
Onderzoek Renate Zimmer 1981 De relatie tussen (extra) bewegingsonderwijs en de cognitieve ontwikkeling bij kinderen tussen 3 en 6 jaar. ONDERZOEK MET 135 KINDEREN 67 kinderen
68 kinderen (controlegroep)
-
- Reguliere aanbod
Reguliere aanbod + 11 maanden extra bewegingsonderwijs Niet gericht op kunstjes maar op het uitbreiden van bewegingservaringen
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Testen Voor en na de onderzoeksperiode een • Schoolprestatietest (cognitieve vermogen) • Motoriektest
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Resultaten Zimmer Na 11 maanden bleken de ‘extra gym kinderen’: Beter te bewegen (Significant) Betere leerprestaties te leveren (Significant)
Conclusie: regelmatig gegeven bewegingsonderwijs bij kleuters: Stimuleert de motorische ontwikkeling Zorgt voor prestatieverbetering op cognitief gebied 25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Diem , Lehr, Olbrich en Undeutsch (1980) Zij onderzochten relatie tussen (extra) stimulering van motoriek vanaf de 3e maand en de algehele ontwikkeling De moeders fungeerde als proefleiders en zijn geënquêteerd over de ontwikkeling van de kinderen. De kinderen zijn vanaf hun 4de levensjaar psychologisch onderzocht.
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Onderzoeksgroep
Controle groep
Volledig programma
Geen programma
- zwemprogramma’s voor kinderen van 3 maanden tot 4 jaar. - vanaf 3,5 jaar bewegingssituaties waarin kinderen zelfstandig kunnen bewegen en hun bewegingsfantasie kunnen uiten
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Conclusies (significante verschillen) Sociale ontwikkeling
Cognitieve ontwikkeling
Kinderen: - waren bereid meer met andere kinderen in contact te treden - integreerde gemakkelijker in een groep leeftijdsgenoten - speelde vaker buiten - waren beter in staat teleurstellingen te verwerken
Kinderen: - scoren hoger bij intelligentietest Programma had positieve invloed op de zelfstandigheids ontwikkeling van de kinderen.
Programma had een positieve invloed op interactie tussen kind en ouder. 25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Meta-analyse van Sibley & Etnier 2003 Onderzoek waarin 118 wetenschappelijk studies op gebied van relatie tussen fysieke activiteit en cognitief functioneren zijn vergeleken. 44 onderzoeken werden geschikt genoeg bevonden om te vergelijken
Uitkomst (Significante) : Positief effect van fysieke activiteit op cognitief functioneren!!
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Kleuteronderwijs In de kleuterklas is het onderwijs ontwikkelingsgericht. Leren is incidenteel en de ontwikkeling zelf is het uitgangspunt en doel van het onderwijs. Het leren gaat via: -
ervaren (lijfelijk door bewegen,spelen en ontdekken) naar verwoorden naar begrijpen, via experimenteren naar geordend bezig zijn, van bekend naar onbekend, Een aangeboden activiteit geeft geen onmiddellijk resultaat en de kleuter maakt geen transfer tussen waardoor het het geleerde ook ergens anders gaat toepassen.
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Kleuters die leren Veel van wat kleuters zich eigen maken gebeurt door nabootsing en het spel bestaat vaak uit het naspelen van dingen die ze hebben meegemaakt. Ze hebben ruimte en tijd nodig om te spelen en ervaring op te doen zodat ze zich kunnen ontwikkelen.
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
4-6 jaar
In de kleuterklas is er een groot verschil zichtbaar tussen de jongste kleuters en de oudste. De ontwikkeling die kinderen in de twee jaar kleuterklas doormaken is enorm. Wat vooral opvalt is een bepaalde mate van wakkerheid. Waar de kleinsten zich kunnen verliezen in details zijn de oudste kinderen al veel meer doelgericht bezig. Ze houden een flink tempo aan, zijn met elkaar bezig en met alles wat ze om zich heen (taakgericht) 25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Verschillen kleuterklas en groep 3 Groep 3 / 1ste klas
Kleuterklas Incidenteel leren
Intentioneel leren
spontaan, onbedoeld
(gericht onderwijs, opdrachten met een doel aangegeven door de leerkracht)
Ontdekkend leren door spelen en bewegen
Concentreren op taken die niet zelf gekozen zijn waarbij resultaat belangrijk wordt.
Klas is speelgroep
Klas is werkgroep met elkaar en in ‘competitie’.
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Leeftijd zegt niet alles Ontwikkelingsfasen zijn niet leeftijdgeboden en kent geen strikte grenzen. Fases lopen in elkaar over en kinderen zijn allemaal verschillend: de één is motorische al ver ontwikkeld, maar staat nog aan het begin van een sociale ontwikkeling. Een ander kan al lezen en schrijven, maar durft nog niet in de kring te vertellen. Al die verschillen mogen er zijn! Recht doen aan de individuele behoefte van elk kind. 25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Waarom speelt bewegen zo’n belangrijke rol bij de ontwikkeling?
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Neurologische, sensorische en motorische ontwikkeling Neurologische ontwikkeling
Sensorische ontwikkeling
zekere mate van rijping is nodig om een bepaalde beweging uit te kunnen voeren.
Motorische ontwikkeling
25-11-2010
Het bewegen heeft invloed op de - rijping van het zenuwstelsel
Bij deze beweging wordt ervaring via de zintuigen opgedaan, het kind hoort een rammelaar, ziet deze beweging, voelt de beweging. Een volgende keer zal deze beweging meer kwaliteit hebben door de ervaring. copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Neurologische ontwikkeling
Sensorische ontwikkeling
Motorische ontwikkeling
Neurologische ontwikkeling De ontwikkeling van zelfstandig kunnen staan en lopen
Reflexmatig Onwillekeurig
bewegen
zelfgestuurd willekeurig
Voorbeelden: - Grove motoriek - Zwaaien, bukken, traplopen, fietsen en duikelen.
-
Fijne motoriek Kleine bewegingen met handen en vingers Pakken, van speelgoed, leggen van een puzzelstukje, vasthouden van een kraal, indrukken van een aan- en uittoets.
-
Dreumes: Lepel vasthouden maar kan hem nog niet gebruiken zonder te knoeien. Peuter : Broek aantrekken maar de knoop nog niet dichtmaken
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Sensomotoriek is basis van ´goed kleuteronderwijs!
Neurologische ontwikkeling
Sensorische ontwikkeling
Motorische ontwikkeling
Zintuiglijke en motorische ontwikkeling zijn zo nauw met elkaar verbonden dat het de sensomotorische periode noemt Groei tussen waarneming en motorische uitvoering. Visuele, auditieve en tactiele input kan integreren in motorische output. 25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Voorbeelden uit het dagelijkse leven: - je raakt met je hand de kachel aan en trekt je hand terug omdat de kachel heet is. - Je wilt een doos optillen, voelt dat hij zwaar is en spant je spieren extra aan. - Je ziet een stoeprand en weet hoe hoog je je been moet optrekken om niet te struikelen. Met het eigen lijf moet het kind leren voelen wat bijvoorbeeld hoog en laag is, links en rechts, voor en achter, er tussen in. Vanuit de ruimte komt pas het leren in het platte vlak. 25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Film linker been rechterbeen
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Neurologische ontwikkeling
Sensorische ontwikkeling
Motorische ontwikkeling
Motorische ontwikkeling
Goede spanningsregulatie - van totaal (massaal) bewegen naar lokaal (effectief) bewegen http://www.youtube.com/watch?v=ji8x6j7w2i8
- van kop naar voet (craniaal naar caudaal) - van binnen naar buiten Spieren die het dichts bij de hersenen ontwikkelen zich het eerst. Hoe korter de weg naar de zenuwcentrale hoe eerder de zenuwbanen gerijpt zijn voor voldoende spierbeheersing. Hoofd schouders knie en teen.
- van enkelvoudig naar samengesteld http://www.youtube.com/watch?v=rq9VgyE4iJE 25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Evenwichts
Reacties automatische bewegingen
25-11-2010
a Opricht reactie hoofd oprichten evenwicht vinden, buiklig b Opvangreactie uitstappen en opvangen mogelijk vanaf een jaar of valoefeningen/ training. c Steunreactie Als handpalm iets voelt strek automatisch je onderarmen. Als je steunt op je armen, handstand, kruiwagentje, bokspringen, hurksprongen e.d. Nodig voor schrijfonderwijs. te weinig op je buik gelegen kun je de steunreactie niet leren en daarna kun je niet kruipen en uiteindelijk schrijven, evenwicht in de schouders.
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Buiklig
In deze fase wordt naast alle grootmotorische aspecten ook geoefend met het convergeren van de ogen ( het naar binnen draaien van het kijken van een naderend of dichtbij gelegen voorwerp). Tijdens het lezen, computeren, schijven en handwerken moeten de ogen zich op een punt dichtbij richten en dus naar binnen draaien om goed te kunnen zien. Tot 6 jaar hebben oefeningen op de buik nog veel effect. Na leeftijd van 6 jaar is het zenuwstelsel meer gerijpt.
25-11-2010
Copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Hoofd ondersteunen omdat het zwaar is
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Rollen om de lengte-as
25-11-2010
1ste kruisbeweging van het lichaam (samenwerking L-R hersenhelft)
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Kruipen kruisbeweging
In de fase van het kruipen gaat het hart harder werken en worden de organen beter doorbloed en kan ook vast voedsel verteerd gaan worden (± 8 mnd.). -
Tastontwikkeling (handen gaan open) Taalontwikkeling ( voor / achter)
1ste aanzet oogbesturing fixatie, het vasthouden van 1 punt (in beweging). Handen en ogen gaan samenwerken: - Hand stuurt het oog , daarna - oog stuurt de hand.
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Motorische voorwaarde
KLEUTERS
In de klas
Spelen op je buik Schipper mag ik overvaren Kruipen bij spelletjes Kleine motoriek oefeningen Zingen Klappen Lichaamsdelen benoemen Scheuren/ propjes maken
Grote bewegingen Kleine bewegingen Oud Hollandse liedjes Schouders,ellebogen, polsen, vingers Muziek maken Lichaam wakker maken tijdens een liedje
Spelletje lichaam wassen Zwaaien met je armen Stampen met je voeten Zachtjes lopen als muizen Stem en ademspelletjes Tekenen Boetseren Schilderen
Buiten
Graven in de zandbak Spelen in bosjes Spelen met water Fietsen Tillen
Slepen Duwen Trekken Klimmen Vallen
Ondersteboven hangen Springen Oud Hollandse spelletjes Klapspelletjes Verstoppertje
Gymzaal
Ballonnen hooghouden Ballen over rollen Stokken over rollen Koprol achterover Diepspringen
Om lengte as rollen Over, onder, in, door materialen Hinkelen Hangen Instabiel staan
Ondersteboven hangen Springen
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Motorische voorwaarde
KLEUTERS
Oprichtreactie
Evenwichtsreactie
Opvangreactie
Steunreactie
Klas
Spelen op je buik Schipper mag ik overvaren
Schipper mag ik overvaren Lopen met een pittenzak op je hoofd
Spelletjes met springen
Spelletjes met kruipen
Buiten
Graven in de zandbak Ballen overgooien
Schommelen Slepen Duwen Trekken Klimmen Vallen Voetballen Stelten Loopklossen Annemaria koekoek
Ondersteboven hangen Springen Oud Hollandse spelletjes Glijbaan op je rug
Glijbaan op je buik Rekstok duikelen
Speelzaal
Ballonnen hooghouden Ballen over rollen Stokken over rollen Koprol achterover
Stopdans Stoeien Hinkelen Hangen Instabiel staan Over blokjes lopen Rollen om de lengteas Bouncer
Springen Diepspringen Grote passen maken Over blokjes lopen Staand stoeien Touwspringen Bouncer
Omgekeerde handstand tegen de muur Kruiwagentje lopen Koprol Stoeispelletjes op handen en knieën Klimmen Rekstok Trapeze
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Hoeveel keer per week zijn de kleuters in de speelzaal? Hoelang spelen de kleuters per dag buiten?
Leerrijpheid Leerrijp wil zeggen dat de kleuters rijp zijn voor hun leeftijd en voldoen aan de voorwaarde die in groep 3 aan hen gesteld wordt.
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
observatielijst 1 2 3
Moment van afname Paar kinderen tegelijk Instrument of kleuteronderwijs de motorische voorwaarde schept voor de voorwaarde die in groep drie van belang zijn
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
4 bronnen Het kind De ouders De leerkrachten (kleuterjuf & gymdocent) Schoolobservatielijst
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Leerrijpheid is als: - de fundering van een huis - het bakken van een taart - het verzorgen en laten groeien van een bloem - een puzzel waarbij elk stukje nodig is en waarbij alle stukjes in elkaar passen - het spel ‘schipper mag ik overvaren?’.
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Vingerspelletje
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Observatielijst Schoolrijpheid 11 Observatielijsten 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Evenwicht Doorkruizen van de middenlijn Lichaamsbesef 4 reacties focussen van de ogen Pengreep Bewegingsgevoel Ritme en beweging Proprioceptie Oog hand coördinatie Sociaal emotionele ontwikkeling
1 minuut stilzitten iets pakken aan de andere kant van het lichaam lichaamsdelen benoemen opricht -, opvang -, steun - en evenwichtreactie convergentie I accommodatie I volgen menstekening & tussen lijnen tekenen pittenzak als stofzuiger & tennisbal en frisbee bewegen op muziek van lichaamsdelen loopvormen en leerstrategie kralenplankje Vragenlijst aan kind Vragenlijst aan ouders
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Vragenlijst ouders 1.Evenwicht 2. Sociaal-emotionele ontwikkeling 3. Sensomotorische ontwikkeling 4. Is het kind eerder onderzocht of behandeld? Zo ja, door wie en waarvoor? 5. Ziektegeschiedenis die de ontwikkeling kan hebben beïnvloed:
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Overzicht inhoud 1 2
Kleuters algemeen Onderzoek meer bewegen in relatie tot: sociaal emotionele en cognitieve vaardigheden
3 4 5
Neurologische, sensorische en motorische ontwikkeling Wat gaan we in de kleuterklas doen Leerrijpheid
6 7 8
Rekenonderwijs en motoriek Leesonderwijs en motoriek Schrijfonderwijs
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Rekenen, (begrijpend) lezen en schrijven Huyberechts (1982) vindt resultaten waaruit blijkt dat de motorische ontwikkeling een significante inbreng heeft op het tot stand komen van goede lees- en rekenvoorwaarden, getoetst tijdens het zesde levensjaar. Bij jongens en meisjes is het gewicht van de senso- en perceptomotorische ontwikkeling in het ontstaan van de lees- en rekenvoorwaardetoets zeer significant.
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Rekenonderwijs en motoriek Vanaf 4 jaar komt de voorbereidende rekenvaardigheid tot ontwikkeling, die allen te maken hebben met het ordenen. Deze voorwaarde zijn van belang voor het logisch denken. Er zijn onderzoeksconclusies die aangeven dat het rekenen voor 100 % geleerd wordt in het sensomotorisch stadium, dat gekenmerkt wordt door het leren rekenen met concreet materiaal. Concrete ervaringen met ordenend handelen gaan vooraf aan de beheersing van getalbegrip (Dumont (1994) en ook Ruijssenaars (2004)).
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Tekening ordening repeteren Kleuter 4,8 jaar
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Tekening ordening repeteren Kleuter 5,0 jaar
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Perceptueel motorische koppeling Samenwerking van waarnemen en bewegen de ordening van tijd en van ruimte
Speelt een belangrijke rol in alle leerprestaties. Door de motorische ondersteuning van de cognitieve leerprocessen wordt er een verbinding gebracht tussen verschillende informatiegebieden. Oog hand coördinatie is bv. samenwerking van waarnemen en bewegen. Wanneer deze koppeling niet gemaakt wordt is er een geringe relatie tussen de binnenkomende informatie en het gedrag gemaakt (Kephart 1973) . Bij verspringen de eigen prestatie meten geeft een koppeling tussen het ervaren en de mentale handeling van het meten. Zo krijgen maten betekenis!
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Perceptueel motorische koppeling tafels opzeggen, stampen, in jezelf opzeggen
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Executieve functies Het vermogen om dingen te organiseren, te focussen en impulsen onder controle te houden. Verminderde executieve functies liggen ten grondslag aan ADHD, autisme en leerstoornissen en leiden vaak tot zwakke schoolprestaties. Executieve functies maken het mogelijk om gedrag goed te organiseren. Ze zijn nodig voor strategisch denken, om rationele beslissingen te nemen en te kunnen focussen op wat belangrijk is. Wanneer executieve functies verstoord zijn, hebben mensen problemen met doelgericht gedrag. Dat komt bijvoorbeeld voor bij kinderen (en volwassenen) met ADHD, autisme, leerproblemen en niet-aangeboren hersenafwijkingen. (Mammarella en Altoà 2008) 25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Motoriek en executieve functies Conclusies onderzoeken Uit verschillende studies is gebleken dat er een duidelijke relatie bestaat tussen problemen met executieve functies (lange- en korte termijngeheugen) in relatie met zwakkere rekenprestaties bij kinderen op de basisschool (Bull, Espy en Wiebe 2008).
Ook de executieve functies geheugen, ordenen concentratie en aandacht belangrijk voor de rekenontwikkeling (o.a. Dumont 1994, Bender 2004) . Uit onderzoek blijkt dat er een positief verband is tussen de motorische vaardigheden en aandacht bij een kind. Dus kinderen met een goede algemene motoriek hadden ook een gerichte aandacht en vice versa (I. van Straaten 2008) .
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Leesonderwijs en motoriek Kinderen met groot motorische achterstand hebben veel vaker problemen met lezen (Dewey & Kapla 1994). Uit ander onderzoek komt naar voren dat dyslectische kinderen veel vaker zwakker scoren bij fijne motorische handelingen (White, e.a. 2006) Focussen van de ogen 25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Perceptueel motorische koppeling klappen van lettergrepen
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Schrijfonderwijs en motoriek - Evenwicht - Spierspanning - Oog hand coördinatie - Fijne motoriek (ontwikkeling van binnen naar buiten) - Bewegingsbeheersing - Lateralisatie (voorkeurshand) - Lichaamsbesef/ tijd ruimte oriëntatie - Convergeren (naar binnen draaien) van de ogen 25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
In de gymzaal (specifiek) Hoe vertaal je dat naar spelen en bewegen? Voorwaarde algemeen
Ritme
- klapspelletjes/ ritme lopen/ dansen / Oudhollandse spelletjes Basaal evenwicht (rompspanning) - zitten/ gaan staan (zonder handen)/ springen (4 reacties aanwezig)
Rekenen
Taal/ Lezen Schrijven
Kruipen (kruisbeweging)
Kruipen
Buiklig Steunreactie Kruipen Zitten
Buiklig Kruipen Zitten Springen
Ruimtelijke oriëntatie
Rollen Fijne motoriek Springen
Oog handcoördinatie Rollen Mondmotoriek Springen
Rollen
58 X 79 : 9x Rollen Zitten
(overschrijven van het schoolbord) (pengreep)
tussen L & R (kruisbeweging) Zitten
- klimmen op, in, over, achter, door Springen 25-11-2010
Begrijpend
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Lezen
In de gymzaal (algemeen) Rekenen Oprichtreactie Onderbouw
Middenbouw Bovenbouw
Opvangreactie
Onderbouw
Middenbouw
Steunreactie
Onderbouw
Middenbouw
Ritme
Taal
Schrijven
Begrijpend lezen
Op de buik spelen op de zitbal, spelen doen op je buik (tot grp. 8), kruip oefeningen (bv. op de grond spelletjes doen, Ondersteboven hangen, ballonnen hooghouden, op je buik Stokken over rollen,Ballen over rollen, Schouderstand, Koprol achterover, Koprol voorover, Steunstoeien, Hooghouden van volleybal, Stuiten Hooghouden Badminton, Pingpong Vallen geeft ervaring en zelfvertrouwen , Grote stappen maken, schaatsbewegingen, Stoeien staand, Afstappen, Over blokjes lopen, Diepspringen, Huppelen Tikspel, Doelspelen, Stoeien, Touwspringen, Twister, Hinkelen, touwzwaaien, Springen Handstand, Kruiwagentje, Bokspringen, Hurksprongen e.d. , evenwicht in de schouders. Kruipen geeft veel zelfvertrouwen, Omgekeerde handstand tegen de muur, Rollen om je lengteas, Koprol, Duikelen, Duw en trekspelletjes, Breakdans, Touwtrekken
Familieschommel, Drie benen, Skilatten copyright lopen, Stopdans, Ritme´s klappen, Bekkens, oude schoolliedjes 25-11-2010 Motoriek.nl Elise van Weene
58 X 79 : 9x 1 2 3 4 5 6 7 8 9
tussen L & R hersenhelft
Cijfer (symbool) herkennen Betekenis ervan vinden De nodige procedures vastleggen Nodige stappen uitvoeren en de numerieke feiten in het geheugen vasthouden Numeriek patroon (bv. tafels) vinden en de cijfers in correcte kolommen ordenen Het resultaat in het werkende geheugen opslaan Het verkregen resultaat als cijfers herkennen Het resultaat op waarschijnlijkheid testen (waarheidscentrum) Het resultaat benoemen, uitspreken (spraakcentrum)
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
R L L L R L R R L
Verschillen jongens en meisjes Jongens
Meisjes
- 4 jaar sensomotorische leeftijd 3,4 - 4 jaar 400 x zoveel testosteron - Testosteron remt de groei van linker hersenhelft - Smallere corpus callosum - Erg gericht op één ding, langer met hetzelfde speelgoed laten spelen - Veel bewegingsbehoefte - Competitie - Wafel hersenen - Stress hersenbalk dicht en plast in broek
- Bredere corpus callosum - Vermicelli hersenen - Hormoonontwikkeling begint bij 10 jaar onzekerheid, pestgedrag
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
www.Motoriek.nl » Vragen? » Kijk op www.motoriek.nl of mail met » Elise van Weene
[email protected] »
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Marc Litière Juf, mag ik overvaren
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene
Nota bene Tijdens de workshop zijn verschillende voorbeelden gegeven van motorische observaties, bv. het kruipen in relatie tot kruisbewegingen en het zitten op één been en de relatie met mogelijke nog aanwezige primitieve reflexen. Zoals bij alle observaties is het altijd belangrijk te onderzoeken of er daarnaast andere “problemen” zijn, w.o. leerproblemen, motorische achterstand of gedagsproblemen die een relatie hebben met de observatie, en of er sprake is van een lastvraag. Daarna zal onderzoek in combinatie met een inventaristaie met alle betrokkene rond een kind bepalen of er en handelingsplan wordt opgesteld voor eventuele hulp. Dit vind ik nog belangrijk om toe te voegen omdat je in een workshop vaak snel een vraag beantwoord en dat dit aspect misschien niet duidelijk genoeg is benoemd. Groet, Elise van Weene Motoriek.nl
25-11-2010
copyright Motoriek.nl Elise van Weene