n u m m e r
192 f e b r. 2 0 14
Ledenblad Nederlandse Melkveehouders Vakbond
NMV aan de slag met resultaten enquête grondgebondenheid
In dit nummer: - ZuivelNL: een organisatie in wording - Niek Koning met pensioen - De UDD-maatregel voor antibiotica
- Nog geen totaaloplossing voor De NMV lobbyt al jaren om het begrip “grondgebondenheid” in het overheidsbeleid opgenomen te krijgen. De term raakt inmidgedupeerden Deutsche Bank dels steeds verder ingeburgerd, recent nog werd dit begrip toegepast in de formulering van de nieuwe mestwet. Maar hoeinvoeren denken dierrechten grondgebonden melkveehouderij boeren eigenlijk over “grondgebondenheid”, of over “koeien in13 de (deel van) de oplossing.63Mestscheiwei”? Reden voor de NMV om een enquête te houden onder leden ding is dat voor 17% van de leden en Wat de vindt u de beste mVan anier de om leden het mestprobleem en niet-leden, en een nader uitgewerkt standpunt in te nemen. 26%1. van niet-leden. noemt 14% ook noggeen andere oplosmening invoeren 1% dierrechten Het is niet mogelijk om hier een vol- moest zijn tussen het aantal gehou- singen, echter die antwoorden gaan 13% toch ook in de richting van ledige uitwerking van de enquête den koeien of het aantal GVE’s en het veelal mestverwerking 23% weer te geven, daarom volgt hieron- aantal beschikbare hectares. De ove- wat feitelijk onder MVO’s valt. (Moder een samenvatting met de opval- rige respondenten legden bij het ant- gelijk is dat percentage dus toch nog woord op deze vraag vaak een ver- wat te laag aangegeven bij de lelendste punten. De enquête is ingevuld door in to- band met eigen of regionale voerpro- denantwoorden.) Verder worden ontaal 774 melkveehouders: 393 NMV- ductie, mogelijkheid tot weidegang, der meer nog genoemd: meer grond leden en 381 niet-leden. (Van deze kringlooplandbouw, mestafzetmoge- verwerven, mestnormen verhogen, niet-leden was 35% bij geen enke- lijkheden op eigen of regionale grond minder kunstmest en meer dierlijke grondgebonden le andere belangenorganisatie aan- of zelfs het aantal geproduceerde li- mest toestaan. melkveehouderij 63% gesloten.) De deelnemers werden ters melk. Hoe verder? benaderd via de mail of de post (legeen mening totaal nie 1% belangrijk den) en op drie vakbeurzen, in Har- Koeien in de wei? Vele boeren hebben dus vele menin12% denberg, Gorinchem en Venray (le- Ook bij de vraag: “Vindt u het be- gen, maar met welke definitie zou langrijk voor de melkveehouderij de NMV de meeste meningen recht den en niet-leden). totaal niet belangrijk tamelijk belangrijk dat er koeien in de wei blijven?” zijn doen, en tegelijk een reëel en haal12 32 Globaal waren leden en niet-leden geen grote verschillen zichtbaar tushet redelijk met elkaar eens, met ac- sen leden en niet-leden. Van de leden Wanneer uuzelf de toekomst een tamelijk 4. Vindt het bin elangrijk voor de melkveehouderij dat belangrijk belangrijk centverschillen, bijvoorbeeld als het vindt 12% het totaal niet belangrijk oplossing zou moeten 55% vinden voor 32% ging over de vraag: “Wat vindt u de of koeien in de wei blijven, tegenover uw eigen mestoverschot, wat heeft beste manier om het mestprobleem 19% van de niet-leden. Daarentegen dan uw voorkeur? De antwoorden toch in de hand te houden?”. Hier- vindt maar liefst 87% van de leden van de NMV-leden: op antwoordde 63% van de leden het belangrijk of tamelijk belangrijk versus 47% van de niet-leden dat dat koeien in de wei blijven, tegengeen mening mestscheiden op grondgebonden melkveehouderij de over 80% van de niet-leden. 1% eigen bedrijf 17% beste oplossing was. Voor mestver- Dan de vraag: “Wanneer u zelf in de anders werking koos 23% van de leden en toekomst een oplossing zou moeten 14% vinden voor uw eigen mestoverschot, 43% van de niet-leden. afvoer van mest Op de vraag “Wat is voor u een wat heeft dan uw voorkeur?”. Hierop naar mestverwerker ‘grondgebonden melkveebedrijf’? wordt gevarieerd geantwoord. 27% N.v.t. heb geen 10% mestoverschot / Wat vindt u dat de voorwaarden voor van de leden en 22% van de nietzal geen ‘grondgebonden’ moeten zijn?” ant- leden heeft helemaal geen mest- mestoverschot MVO met andere hebben boer 27% woordde zowel 74% van de leden overschot. Mestverwerkingsovereen31% als 74% van de niet-leden dat er op komsten (MVO’s) zijn voor 31% van een of andere manier een verband de leden en 26% van de niet-leden mestscheiden op eigen bedrijf 17
afvoer van mest naar mestverwerker 10
6. Wanneer u zelf in de toekomst een oplossing zou m
baar standpunt innemen? Binnen aan de Provinciale Staten gebruikt. zijn. Uiteraard wordt u van nieuhet Landelijk Bestuur van de NMV is Daarin wordt van gemeenten ge- we ontwikkelingen op dit gebied invoeren dierrechten grondgebonden melkveehouderij hierover drie maanden uitvoerig ge- vraagd om in hun bestemmingsplan op de hoogte gehouden. Tenslotte: 13 63 discussieerd. En onlangs is besloten een definitie op te nemen waarmee het Dagelijks Bestuur is alle deelnetot de volgende definitie: een be- kan worden voorkomen dat bedrij- mers, leden en niet-leden, zeer er1. Wat vindt u de beste manier om het mestprobleem toch in de hand te houden? drijf is grondgebonden volgens ven groeien tot een omvang waar- kentelijk dat zij de moeite hebben geen mening invoeren dan 50% van het ruwvoer genomen om deze enquête in te de NMV, als het ten minste 50% bij meer 1% dierrechten worden vullen. U hebt daarmee bijgedragen van het benodigde ruwvoer op van buiten het bedrijf moet 13% mestverwerking aangevoerd. aan de discussie, en meegeholpen eigen grond kan produceren. 23% Deze definitie wordt overigens ook De NMV verwacht dat deze defini- aan de standpuntbepaling over de al door Gedeputeerde Staten van tie voor de meeste leden acceptabel definitie van grondgebondenheid. Gelderland in een beleidsvoorstel is, en tegelijk zeer haalbaar moet
Wat vindt u de beste manier om het mestprobleem toch in de hand grondgebonden melkveehouderij te houden? De antwoorden van de 63 NMV-leden:
Vindt u het belangrijk voor de melkvee-houderij dat er koeien in de wei blijven? De antwoorden van grondgebonden de NMV-leden:
melkveehouderij 63%
Afscheid Teunis Sterk
Op de drukbezochte en boeiende grote avond van NMV-regio West geen mening invoeren in Waarder nam Teunis Sterk 1% dierrechten 13% afscheid als voorzitter van de mestverwerking regio West. Teunis was vanaf 23% totaal niet belangrijk tamelijk belangrijk 2003 voorzitter van de regio en 12 32 afgevaardigde in het Landelijk Bestuur. De NMV is Teunis veel tamelijk 4. Vindt u het belangrijk voor de melkveehouderij dat er kdank oeien verschuldigd in de wei blijven? voor zijn belangrijk belangrijk 32% 55% inbreng, want zijn analyses en inbreng waren altijd van hoog niveau. Na het in ontvangst nemen van grondgebonden een presentje van het bestuur, gaf melkveehouderij Teunis aan dat hij altijd met veel 63% plezier naar de vergaderingen geen mening mestscheiden op eigen bedrijf geen mening totaal 1% niet van de NMV was gegaan, maar 17% 1% belangrijk door toegenomen werkdruk 12% NMV actueel anders door het voorzitterschap van 14% zuivelcoöperatie Deltamilk en 7-1 Bijeenkomst Werk aan Water prov. Flevoland tamelijk belangrijk afvoer van mest 7-1 Nieuwjaarsreceptie NZO en LTO –presentatie nieuwe omdat hij vond dat naar 10 jaar naar ketenorganisatie vd zuivelsector 32 de tijd gekomen was voor een mestverwerker N.v.t. heb geen 9-1 GAK-overleg over o.a. faunabeheerplan overzomerende 10% ander om het stokje over te mestoverschot / ganzen zal geen tamelijk nemen, de tijd was gekomen om 4. Vindt u het belangrijk voor de mmestoverschot elkveehouderij dat er koeien in de wei blijven? belangrijk 10-1 Seminar ivmbelangrijk afscheid Niek KoningMVO WUR met andere te stoppen. hebben 32% 55% Regionale bijeenkomst 10-1 NMV-regio Westboer met dhr. Dijkgraaf 27% 31% (SGP), Herman Zonderland (NMV) en afscheid regiovoorzitter Teunis Sterk 13-1 Overleg met OIM over luchtkwaliteit 14-1 Ledenbijeenkomst NMV-regio Drenthe in Westerbork mestscheiden op eigen bedrijf NMV-regio afvoer vGroningen an mest naar estverwerker 14-1 Ledenbijeenkomst inmTolbert 14-1 Overleg 17 met platform ABC 10 geen mening op 15-1 mestscheiden Overleg ministerie EZ over het GLB 1% eigen bedrijf 15-1 Overleg Klankbordgroep KRW 6. W anneer u zelf Maas in de toekomst een oplossing zou moeten vinden voor uw eigen mestoverschot, wat heeA 17% 16-1 Overleg ministerie EZ over generieke maatregelen anders22-1 Vakbondenoverleg met NAV, NVV en NVP 14% 22-1 Overleg met DDB 28-1 Bespreking van het Waterberheerplan van het waterschap afvoer van mest Teunis aan het woord op een Reest en Wieden,naar onderdeel Kaderrichtlijn Water NMV-bijeenkomst in 2005. mestverwerker 30-1 Ledenbijeenkomst NMV-regio Rivierengebied in Echteld heb geen verschot / 31-1 Afscheidsreceptie10% dhr. Thijsse, oud-voorzitter NBHV
1. Wat vindt u de beste manier om het mestprobleem toch in de hand te houden?
geen mening totaal niet 1% belangrijk 12%
geen verschot bben 7%
2
MVO met andere boer 31%
ZuivelNL: een organisatie in wording Op 7 januari organiseerden NZO en LTO een informele Nieuwjaarsborrel in Den Haag, waar de nieuwe ketenorganisatie van de zuivelsector zou worden gepresenteerd. Tot ieders verbazing werd het ineens toch formeel, toen ter plekke de statuten van de interbrancheorganisatie ZuivelNL ondertekend werden door Cees ’t Hart namens NZO en Kees Romijn namens LTO. Wat ging hieraan vooraf, en welke rol ziet de NMV voor zichzelf in dit instituut, dat in de plaats moet komen van het opgeheven Productschap Zuivel? Omdat de Tweede Kamer het kabinet heeft opgedragen om de productschappen op te heffen, werd het noodzakelijk om de taken die uitgevoerd werden door die productschappen op een andere wijze te organiseren. Vorig jaar werd reeds een deel van die taken overgenomen door het ministerie van EZ. Daarnaast zijn er taken zoals voedselveiligheid, diergezondheid, kennis, innovatie en verduurzaming die tot de aandachtsgebieden gaan horen van de nieuwe organisatie. Stil Tijdens de vergaderingen van de Commissie Melkveehouderij van het Productschap Zuivel (PZ), waar ook NMV-voorzitter Dirk-Jan Schoonman namens de NMV zitting in heeft, werden de commissieleden regelmatig door mensen van het PZ op de hoogte gehouden van de stand van zaken over het opheffingsproces. Afgelopen zomer namen NZO en LTO het initiatief op zich om een ketenorganisatie op te richten. De NMV stemde in dat zij dit op zich namen en wilde op de hoogte gehouden worden en betrokken blijven bij dit proces. Op 7 oktober kwam er op verzoek van de NMV een gesprek hierover waarbij de DDB ook was uitgenodigd. Daarin werd nogmaals de wens uitgesproken van NMV en DDB om betrokken te worden bij het proces en dit werd ook toegezegd. Daarna bleef het heel lang stil, ondanks verzoeken om informatie. Totdat een dag voor de oprichting van ZuivelNL de statuten naar de NMV gemaild werden en zoals gezegd een dag later werden ondertekend.
Uit deze statuten bleek dat alleen organisaties vanuit de melkveehouderij-belangenbehartiging of zuivelindustrie lid kunnen worden van de nieuwe organisatie, als zij meer dan een miljard liter melk vertegenwoordigen én “…een Nederlandse rechtspersoon zijn die zich ten doel stelt het behartigen van de algemene of gemeenschappelijke belangen van de agrarische sector of de zuivelsector…” Draagvlak Daaruit kan geconcludeerd worden dat de NMV ook lid kan worden van ZuivelNL. Andere organisaties kunnen partner worden en actief zijn in de themagroepen. ZuivelNL is actief op terreinen waar samenwerking tussen de schakels in de zuivelketen tot meerwaarde leidt. Zwaartepunt van de activiteiten ligt bij een aantal themagroepen, die op deelgebieden als overleg- en actieplatform dienen voor de leden en partnerorganisaties. De ketenorganisatie is voor de overheid en derden het neutrale aanspreekpunt van de zuivelsector. ZuivelNL is het platform waar afspraken over gezamenlijke regelingen en financiering tot stand komen. De ketenorganisatie zal bij de Nederlandse overheid erkenning aanvragen als inter-brancheorganisatie, conform Europees recht, waardoor in gevallen waar sprake is van een groot publiek belang afspraken algemeen verbindend verklaard kunnen worden. Om een “algemeen verbindend verklaring” (AVV) te krijgen moet tweederde van de geproduceerde
melk middels een organisatie (NMV en/of LTO) vertegenwoordigd zijn in ZuivelNL. Los van de vraag of LTO deze hoeveelheden melk wel vertegenwoordigt, staat de NMV op het standpunt dat het belangrijk is dat ook de NMV een zetel in het bestuur krijgt, om een goede afspiegeling van de Nederlandse melkveehouderij te krijgen, en daarmee zoveel mogelijk draagvlak te creëren. In februari is er een overleg gepland tussen NMV, NZO en LTO over de rol van de NMV binnen ZuivelNL. Het spreekt voor zich dat de NMV op dit overleg bovengenoemd standpunt nadrukkelijk zal uitdragen. En uiteraard zult u als lid over de verdere ontwikkelingen op de hoogte worden gehouden.
Naar eerlijke en duurzame voedsel- en landbouwsystemen Op 21 en 22 februari 2014 organiseert Voedsel Anders in Wageningen een conferentie. Steeds meer boeren, burgers, wetenschappers en maatschappelijke organisaties werken aan een eigentijdse, duurzame en eerlijke manier van voedsel produceren. De NMV zal op deze conferentie aanwezig zijn en inbreng voor de discussie leveren aan de workshop over ‘Onze veestapel en de mest: hoe sluiten we de kringlopen?’. Wilt u leren, ervaren, meedenken, discussiëren over nieuwe en bereikbare vormen van voedsel en landbouw? Kom dan naar deze tweedaagse conferentie in Wageningen op 21 en 22 februari 2014!
3
Niek Koning met pensioen Op 10 januari is er, ter gelegenheid van het afscheid van dr. ir. Niek Koning, op de WUR in Wageningen een symposium gehouden met als titel: “Complexe dynamiek, landbouw en beleid”. Koning was docent bij de leerstoelgroep Agrarische Economie en Plattelandsbeleid en ging met pensioen. De NMV heeft lange tijd met hem nauwe contacten gehad, en was uiteraard aanwezig. Niek Koning heeft veel onderzoek gedaan naar de historie van de landbouweconomie. Met de kennis die hij daar uit heeft opgedaan is hij tot de conclusie gekomen dat een volledig geliberaliseerde landbouw niet werkt en leidt tot stilstand, instabiliteit en voedseltekorten. Al zeer vaak hebben afzonderlijke landen in het verleden geprobeerd hun landbouw aan de vrije markt over te laten en even zo vaak hebben deze landen hier op terug moeten komen. Ondersteuning en regulering door de overheid bleek noodzakelijk. Regulering wetenschappelijk onderbouwd De visie die Niek Koning op basis van historische feiten heeft ontwikkeld komt overeen met de visie van de NMV op het zuivelbeleid: regulering van de melkproductie is noodzakelijk om te komen tot een stabiele markt met kostendekkende opbrengstprijzen voor de melkveehouders. Niek Koning was voor de NMV dan ook altijd een belangrijke wetenschapper, die de NMV op vele bijeenkomsten heeft ondersteund met een wetenschappelijke onderbouwing voor haar inzet voor het behoud en de flexibilisering van de melkquotering. De eerste keer was op het grote symposium dat de NMV in januari 2007 had georganiseerd tijdens de presentatie van het NMVrapport ‘Afschaffing van de melkquotering: een historische vergissing!’. Met een vlijmscherpe analyse van het wereldlandbouwbeleid vanaf het begin van de twintigste eeuw tot nu onderbouwde Niek Koning het belang van de melkquotering. Ook de European Milk Board (EMB) maakte graag gebruik van de enorme feitenkennis van Niek. Zo sprak hij in 2008 in Brussel op het door
4
de EMB georganiseerde megasymposium voor meer dan 5000 melkveehouders. Respect Op de bijeenkomst in Wageningen werden presentaties gegeven door collega’s uit binnen- en buitenland en ook Joop de Koeijer, voormalig voorzitter van de Nederlandse Akkerbouw Vakbond, mocht Niek Koning toespreken. Wat opviel was het enorme respect dat alle sprekers voor Niek hadden; zij vonden het oprecht een grote eer om tijdens het afscheid van Niek te mogen spreken. Als laatste kwam Niek zelf aan het woord en gaf hij nog maar eens een indrukwekkend college. Niek werkt al jaren aan een boek over de landbouweconomie en het landbouwbeleid van de afgelopen eeuwen op de verschillende continenten. Hopelijk krijgt Niek nu voldoende tijd om dit boek te voltooien
en wereldkundig te maken. Ongetwijfeld wordt dit boek een naslagwerk met uitputtende feiten en informatie. Te hopen is dat toekomstige beleidsmakers deze informatie benutten voor beter beleid. Ondanks zijn formele pensionering blijft Niek Koning toch nog als externe medewerker verbonden aan de WUR en zal hij ook nog colleges blijven geven. Wellicht zal ook de NMV in de toekomst nog van zijn diensten gebruik kunnen maken. De NMV heeft Niek Koning bij deze gelegenheid namens alle leden hartelijk bedankt voor de prettige samenwerking en hem een NMV-handdoek overhandigd.
De UDD-maatregel voor antibiotica De Nederlandse overheid stelt per 1 maart 2014 de UDD (Uitsluitend Door Dierenarts) maatregel voor antibioticagebruik in de veehouderij in werking. Deze maatregel houdt in dat vanaf deze datum alle antibioticagebruik bij landbouwhuisdieren is voorbehouden aan de dierenarts. Kort gezegd; enkel de dierenarts mag na 1 maart 2014 nog antibiotica toedienen. Alleen als de veehouder aan een aantal voorwaarden voldoet mag hij zelf beperkt antibiotica toedienen. Die voorwaarden zijn: - er is een ondertekende één op één relatie tussen veehouder en dierenarts; - er is een bedrijfsbehandel plan (BBP) van maximaal 1 jaar oud; - er is een bedrijfsgezondheidsplan (BGP) van maximaal 1 jaar oud; - er is een regelmatige bedrijfscontrole door de dierenarts met een verslag.
Nog geen totaaloplossing voor gedupeerden De Koebont maakte al diverse keren melding van de problematiek van klanten van ABN Amro, die onvrijwillig waren “overgedaan” aan Deutsche Bank. Klanten werden geconfronteerd met aflopende financieringen die niet meer geherfinancierd werden. En in geval van een tweede lening met een andere looptijd kon niet zonder torenhoge boetes worden overgestapt naar een andere bank. Of hypotheken werden na beëindiging ten laste van de rekening courant vereffend, met een exorbitante stijging van rentelasten als gevolg. Omdat al snel duidelijk werd dat veel meer Nederlandse ondernemers werden benadeeld dan alleen de leden van de agrarische vakbonden NMV, NAV, NPV en NVV, werd door de vakbonden besloten de Stichting Meldpunt Klachten Deutsche Bank op te zetten. Doelstelling van deze stichting is te fungeren als meldpunt voor klachten bedrijven die door de beleidswijzigingen in de problemen dreigen te komen. Er zijn enkele honderden klachten bij de stichting binnengekomen. Deze waren zeer divers, en varieerden van het niet meer kunnen bereiken van de accountmanager tot het in acute problemen komen door beëindiging van de kredietfaciliteit. Ook zijn er vele klachten over de communicatie en het betalingsverkeer.
Dijsselbloem Het is de stichting gelukt om meermaals aandacht te krijgen bij media en politiek. In de Tweede Kamer is de zaak meerdere malen aan de orde geweest, en minister Dijsselbloem heeft met de directie van Deutsche bank (DB) over de problematiek gesproken. Het blijft echter onduidelijk welk effect dit op individuele gevallen heeft gehad. Van de gedupeerden die een reactie hebben gestuurd aan de Stichting en die een rekening-courantkrediet bij DB hadden en die eenvoudig werd opgezegd heeft 15% een overstap kunnen maken naar een andere bank. 30% heeft met DB een regeling kunnen treffen over de afbouw van het krediet, 25% is nog in onderhandeling en 20% heeft na
Onder die voorwaarden mag de veehouder enkel 1e keus antibiotica, mits die vermeld staan in het bedrijfsbehandelplan, zelf toedienen en beperkt (voor 15 % van de vatbare veestapel) op voorraad hebben. Voor een beperkt aantal aandoeningen zoals mastitis bij melkvee en kalverdiarree mogen de komende twee jaar ook nog 2e keus antibiotica door de veehouder zelf worden toegediend en op voorraad worden gehouden. Alle antibioticagebruik moet door de dierenarts worden verantwoord en worden doorgegeven aan Medirund, zoals dit nu ook al gebeurt. De dierenarts zelf kan voor een enkel individu, na een persoonlijk onderzoek en diagnose, mits onderbouwd en geregistreerd, besluiten een 2e keus antibioticum voor dat dier te gebruiken. Deze UDD-maatregel is door de overheid ingesteld en maakt geen deel uit van de aanpak om antibioticagebruik te verminderen zoals door de convenantpartners veehouders, waaronder NMV en dierenartsen, was afgesproken. Toon Meesters, veearts bij Vee & Arts Veterinaire Diensten
een eerste brief niets meer vernomen. De cliënten met een langlopende lening die, in tegenstelling tot de kredieten, niet opgezegd konden worden, maar die wel te horen hadden gekregen dat hun leningen niet zouden worden verlengd of uitgebreid vormen een veel moeilijkere groep. Alle gevallen zijn weer anders. Er blijft voor deze groep veel onzekerheid of ze moeten overstappen naar een andere bank als de lening afloopt, vooral als bij DB twee of meer langlopende leningen zijn afgesloten. Immers, als de ene lening afloopt terwijl de andere nog lopen, zijn andere banken niet welwillend om voor de eerste lening een nieuwe lening af te sluiten. Wie alle leningen tegelijk wil overzetten kan echter te maken krijgen met hoge boetes. Bedrijven kunnen hierdoor buiten hun schuld jaren op slot komen te zitten. Renteswaps De derde groep wordt gevormd door cliënten die bij DB een lening met renteswap hebben lopen, met hoge afkoopsommen die tot in de tonnen kunnen lopen. Het meenemen van de renteswap naar een andere bank is vaak geen optie omdat deze veelal niet aansluit bij de nieuwe financiering. Ook deze bedrijven raken hierdoor op slot. Veel cliënten met een renteswap voelen zich onjuist en onvolledig voorgelicht toen zij de renteswap afsloten. Dat geldt overigens ook voor cliënten met renteswaps van andere banken. Daarom wordt begin februari een informatieavond georganiseerd voor renteswapbezitters van zowel DB als andere banken, in samenwerking met Fruytier Lawyers. Meer informatie over deze avond kunt u verkrijgen door een mail te sturen naar mr. Marianne Adema:
[email protected]. Overige informatie: www.stichtingmeldpuntdb.nl
5
Uit de EMB-Nieuwsbrief van januari 2014 Elke maand publiceert de European Milk Board (EMB) een Nieuwsbrief. Deze Nieuwsbrief is in zijn geheel in het Duits en Engels te vinden op www.europeanmilkboard.eu of via www.nmv.nu. Klik op “Dossiers” en vervolgens op “EMB”. Regelmatig is ook een in het Nederlands vertaalde versie te vinden op www.ddb.nu. De Koebont streeft er naar elke maand een samenvatting van de meeste EMBnieuwsberichten weer te geven. • Inleiding door Romuald Schaber. EMB-voorzitter Schaber refereert aan de enigszins stijgende melkprijzen in Europa. Helaas blijven landen als Frankrijk en de Baltische Staten achter, wat voor hem aanleiding is om vraagtekens te blijven plaatsten bij de marktwerking voor de zuivel. Helemaal nu de zuivelindustrie de prijsstijgingen toeschrijft aan de toegenomen vraag op de wereldmarkt. Schaber speculeert over de oorzaak van de prijsverschillen: heeft de wereldmarkt alleen effect op de prijs in Duitsland en Nederland bijvoorbeeld, maar niet op die in Frankrijk? Of hebben de lange termijncontracten die de politiek en de brancheorganisatie CNIEL de Franse boeren hebben opgedrongen, en die eenzijdig de afnemers bevoordelen, daar iets mee te maken? Of laat de Europese zuivelindustrie de melkprijs expres omhoog gaan? Om de melkveehouders even zoet te houden, zo vlak voor de afschaffing van het melkquotum, om de schijn van de gloedvolle toekomst in stand te houden? Schaber weet een ding zeker: ook de hogere melkprijzen zijn nog altijd
niet kostendekkend, maar wel hoog genoeg om de melkproductie verder te stimuleren. En dat willen we nu net niet. Het is niet de vraag of, maar wanneer deze trend weer omgedraaid wordt. Lees meer in de Nieuwsbrief… • 2014: Europa in beweging? Het wordt een spannend jaar, aldus Sylvia Däberitz. Tenminste, als je naar de Europese agenda kijkt. In mei zijn er Europese verkiezingen, waarna een nieuwe Europese Commissie (EC) zal worden samengesteld. De huidige EC zal tot eind oktober regeren. Voor die tijd zal EUCommissaris Cioloş nog een aantal zaken in beweging moeten zetten. Nieuwe voorstellen voor de zuivelmarkt moeten uiterlijk midden 2014 op tafel liggen. Die zijn hard nodig, aangezien noch het Melkpakket, noch de GLB-hervormingsplannen voorzien in de instrumenten die zo noodzakelijk zijn om een stabiele zuivelmarkt te garanderen. Däberitz waarschuwt voor een situatie als die in Zwitserland, waar al in 2009 het quotum werd afgeschaft, en waar dagelijks vele bedrijven slui-
ten en de melkproductie alleen maar daalt [en het inkomen van de boeren niettemin achterblijft, red. KB]. Hoewel het door Cioloş aangekondigde op te richten Monitoringsinstituut een belangrijke eerste stap is, is dit niet voldoende. Zonder mogelijkheden tot volume-aanpassingen zullen de melkprijzen nooit kostendekkend worden. Vooral landen als Duitsland, Nederland en het Verenigd Koninkrijk zitten nog vast aan het traditionele liberale marktdenken. Lees meer in de Nieuwsbrief… • Persconferentie Grüne Woche: wat brengt de toekomst voor de Europese zuivelmarkt? De EMB heeft een persconferentie gehouden tijdens de Internationale Grüne Woche in Berlijn, op 16 januari 2014. De persconferentie ging over de vraag of een Monitoringsinstituut voldoende zal zijn om de zuivelmarkt op termijn te stabiliseren. Ook is besproken wat de melkproducenten zullen doen om regelgeving te bereiken waardoor eerlijke melkprijzen mogelijk worden. Lees meer over deze persconferentie op www.europeanmilkboard.eu onder het kopje “News”… • Succesvolle demonstratie op 18 en 19 december in Brussel. Al eerder berichtte de EMB-Nieuwsbrief over een voorgenomen demonstratie, op initiatief van de Alliance 19-20, een niet-partijgebonden organisatie van burgers, boeren, maatschappelijke organisaties, activisten en vakbonden. De demonstranten hadden twee eisen: de afschaffing van de maatregelen die voortvloeien uit het Verdrag inzake Stabiliteit, Coördinatie en Bestuur (Engel-
6
se afkorting TSCG), en beëindiging van de onderhandelingen over de Trans-Atlantisch Handels- en Investeringspartnerschap (Engelse afkorting TTIP) tussen Europa en de VS, die achter gesloten deuren plaatsvinden. Op 19 december blokkeerden trekkers en andere voertuigen vanaf 7 uur ’s morgens vijf belangrijke straten in het Europese kwartier van Brussel. Het is de 2000 demonstranten niet gelukt het topoverleg als zodanig te blokkeren, maar wat zeker gelukt is, is het bijeen brengen van mensen uit diverse sectoren van de maatschappij. In een gezamenlijke actie hebben zij bij het publiek deze kwestie, die zul-
ke rampzalige gevolgen heeft, breder onder de aandacht weten te brengen. De spirit, die de avond ervoor al merkbaar was, was duidelijk aanwezig bij alle deelnemers, toen zij in een lange stoet optrokken naar de wegblokkade dicht in de buurt waar de top gehouden werd. Lees meer in de Nieuwsbrief… • Zwitserland: Zuivelfabrieken en handel blokkeren stijging van de melkprijs. Opnieuw is het de interbrancheorganisatie Milch BOM niet gelukt om het eens te worden over een stijging van de richtprijs met gemiddeld 3 rappen (ongeveer 2,4 eurocent). De stijging, die de producenten wilden, werd ge-
blokkeerd door de afnemers. In plaats daarvan wordt er nu een rekenmodel gehanteerd op basis van de winkelprijzen van vijf maanden geleden, waardoor de prijs met 2 rappen zal stijgen. Echter, omdat de referentieprijs niet bindend is, zullen in Zwitserland slechts heel weinig melkveehouders daadwerkelijk iets meer voor de melk ontvangen. Voor de meesten van hen zal de prijs af-boerderij gelijk blijven of zelfs nog minder worden, omdat de ervaring leert dat na Nieuw Jaar meer melk wordt geproduceerd, waardoor meer melk zal worden afgerekend als B- en C-melk. Lees meer in de Nieuwsbrief…
VAN DE VOORZITTER Mestuitrijperiode: meer bureaucratie dan boerenverstand Januari is weer voorbij en ook al is de winter nog niet voorbij, de planning voor het voorjaar begint weer op gang te komen. De grondmonsters zijn gestoken en met de uitslagen in de hand kan ook weer het voor deelnemers aan de derogatie verplichte, bureaucratische bemestingsplan worden opgesteld. Vanwege volle putten wordt hier in de buurt in januari volop met drijfmest heen en weer gereden. Velen wachten met smart op 16 februari, als er weer mag worden uitgereden op grasland. Op bouwland mag al bemest worden op 1 februari. De NMV heeft de onderbouwing van deze data nooit begrepen. Daarom is hierover maar weer eens contact gezocht met de landbouwfractie van de SGP in de Tweede Kamer. Deze Kamerleden hebben daarop, met steun van de VVD, vragen gesteld aan de staatssecretaris. De antwoorden op deze vragen zijn bij het schrijven van deze column nog niet bekend, maar laat ik u de onderbouwing voor de vraag om vervroeging van de uitrijperiode in het voorjaar niet onthouden. De NMV vindt het onbegrijpelijk dat op grasland, waar bij de relatief hoge
temperaturen van deze winter de grasgroei gewoon door bleef gaan, niet 1 februari of zelfs half januari al begonnen kan worden met mest uitrijden. Want de mineralen worden dan al door het groeiende gras benut, waardoor het risico voor het milieu minder is dan op kaal bouwland. Ook kan bij het vroeg aanbrengen van drijfmest de totaal aan te wenden hoeveelheid beter gespreid worden over het seizoen. Door het vervroegen van de grasgroei wordt een betere benutting van de mest bereikt en kunnen de koeien eerder naar buiten. Bovendien zal er bij een lagere buiten- en bodemtemperatuur minder ammoniak vervluchtigen, waardoor de mest beter benut wordt en de ammoniakreductie-normen in het kader van de generieke maatregelen voor de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) gemakkelijker gerealiseerd kunnen worden. Logischer zou het daarom zijn, om de mestuitrijperiode automatisch te vervroegen of te verlengen bij temperaturen waarbij gras nog groeit. Zo’n aanpassing van de regels past ook beter bij de natuurlijke processen en omstandigheden waar boeren op willen
7
afstemmen in hun planning. Zelfs vanuit de wetenschap klinken geluiden die dit indirect ondersteunen. In een interview ter ere van zijn afscheid als bestuursvoorzitter van WUR in de Telegraaf zei Aalt Dijkhuizen: “Wat we merken, is dat het groeiseizoen van de landbouw langer is geworden in ons land. En dan hebben we het over de laatste tien tot vijftien jaar, dat we merken dat het seizoen een paar weken is opgerekt.” Terwijl in diezelfde afgelopen tien tot vijftien jaar in Nederland de uitrijperiodes alleen maar telkens zijn verkort. Hierdoor komen boeren, zeker bij nat weer, veel vaker in de problemen en worden ze op kosten gejaagd. En ook druist dit in tegen alle principes van duurzaamheid en goede landbouwpraktijk. De maat is wat de NMV betreft vol, deze starre regelgeving zonder goede onderbouwing moet op de helling. Van bureaucratie wordt niemand beter, zelfs de natuur niet.
Dirk-Jan Schoonman, voorzitter NMV
Agenda 12 februari Excursie leden NMV-regio ZuidWest om 13.00 uur bij Gebr. Verkooyen, Langeweg. 12 februari Bijeenkomst NMV-regio NoordHolland voor alle melkveehouders met thema ‘Ruimte voor de groei’. Sprekers: dhr. J. Bond, Gedeputeerde provincie Noord-Holland, dhr. H. Scholte, agrarisch bedrijfsadviseur Flynth en dhr. S. Broers, ForFarmers, om 20.00 uur in De Vriendschap, Spanbroek. 17 februari NMV-bestuursvergadering om 20.00 uur in De Schakel, Nijkerk. 12 maart NMV-symposium ‘Jaar van het gezinsbedrijf’ met als sprekers Jan Douwe van der Ploeg en Krijn Poppe, van 11.00 tot 16.00 uur. Nadere informatie volgt. 17 maart NMV-bestuursvergadering om 20.00 uur in De Schakel, Nijkerk Op de NMV-site www.nmv.nu vindt u actueel nieuws.
Geef uw mening:
wat kan worden gedaan aan de regeldruk? Het kabinet wil de regeldruk verminderen, en vraagt de hulp van NMV-leden om te inventariseren waar de knelpunten zitten. Deze inventarisatie maakt deel uit van de Maatwerkaanpak regeldruk Agrien Foodsector. De NMV speelt deze vraag graag door aan haar leden, en roept hen op mee te werken aan deze inventarisatie. In een brief aan de NMV schrijft staatssecretaris Dijksma onder meer: “Immers, u en uw achterban zijn als geen ander in staat om onnodige lasten aan te wijzen die het gevolg zijn van overheidsregels. En wellicht heeft u ook ideeen hoe deze regeldruk op te lossen is?” U kunt geen bezwaar maken tegen het beleid zelf, alleen tegen de manier waarop het beleid wordt ingevuld. Ook is het de bedoeling dat u knelpunten aangeeft, samen met een voorstel voor een oplossing. Alleen klagen over een regel zonder een alternatief aan te dragen is dus niet mogelijk. U kunt een formulier downloaden op www.nmv.nu dat u kunt invullen en opsturen naar
[email protected]. Let op: de NMV ontvangt graag een kopie van uw ingevulde formulier! Op de NMV-site kunt u ook de volledige brief van staatssecretaris Dijksma terugvinden. In overleg met het ministerie is de uiterste inzenddatum verlengd tot 15 februari 2014.
Adressen NMV Secretariaat NMV De Brenk 1a, 4031 JL Ingen tel. 0344-655336 email
[email protected] www.nmv.nu Contactpersonen NMV Groningen: Steef Pronk, De Wilp, 0594-642922 Drenthe: Johan Inberg, Koekange, 0522-451125 Friesland: Harm Wiegersma, Rinsumageest, 0511-421083 Flevoland: Laurens van Bavel, Zeewolde, 036-5228630 Noord-Overijssel: Lammert van Dijk, Kampen, 06-10634335 Oost-Nederland: Marion Logtenberg, Baak, 0575-441504 Rivierengebied: Peter van Beest, Lienden, 0344-662334 Gelderse Vallei/Utrecht-Oost: Wim Verbeek, Renswoude, 06-53507103 Noord-Holland Noord: Sjaak Ruyter, Schagen, 0224-297156 Gooi- en Vechtstreek: Jan Galesloot, Weesp, 0294-253447 De Ronde Venen: Rene Wahle, Zevenhoven, 06-10648997 Krimpenerwaard en Lopikerwaard: Chiel Markus, Papekop, tel. 0348-565588 Alblasserwaard en Vijfheerenlanden: Teunis Sterk, Hei- en Boeicop, 0347-342132 Zuid-West: Marius Bouwmeester, Bosschenhoofd, 0165-317667 Maaskant, Limburg en Zuidoost-Brabant: Hans Geurts, Veulen, 0478-541592 U kunt zich aanmelden als lid of informatie aanvragen via de contactpersonen of bij het NMV-secretariaat. Foto ‘Koebont’: Roeland Koning
12 8
MAINEnergie heeft inmiddels veel NMV-ers als vaste klant. De kracht van MAINEnergie zit in het persoonlijke contact en het vertrouwen van de klant. Onze zakelijke klanten profiteren niet alleen van onze gunstige tarieven, maar ook van onze service en advies op maat van hun eigen persoonlijke accountmanager. Als u klant wordt bij MAINEnergie profiteert u van onze scherpe tarieven en onze overstap-
Ledenactie
service. Wij nemen alle administratieve rompslomp uit handen en verzorgen de totale, naadloze overstap. Hierdoor blijft u voor, tijdens en na de overstap verzekerd van levering van stroom en gas. Wilt u net als vele andere collegabedrijven profiteren van scherpe energietarieven? Neem dan contact op met het Accountteam MAINEnergie. U kunt ons telefonisch bereiken op 088 - 08 09 000 of per e-mail via
[email protected].
Bent u nog geen lid van de NMV? En wilt u lid zijn van een organisatie waarin u kan meedenken, meepraten en meebeslissen? Word dan nu lid van de NMV, de sectorale belangenbehartiger van en voor melkveehouders waar uw inkomen en belang centraal staan! Word nu lid en ontvang een NMV-bodywarmer! Ook wanneer u uw collega lid maakt, beloont de NMV dit met dit welkomstgeschenk. Geef u op bij het NMV-secretariaat, tel. 0344-655336 of via onze site www.nmv.nu. www.nmv.nu. De NMV-bodywarmers zijn ook te bestellen. Ze kosten € 35,- per stuk, de verzendkosten bedragen € 7,50. Verkrijgbaar in de maten M, L, XL en XXL en XXXL.