Leadership & Change in de zorgsector: de menselijke dimensie Antwerpen, 6 mei 2015 Maarten Andriessen Partner BDO Management Advisory
The whole story…
1 3
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 2
2 4
Setting the scene
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 3
Context Verdere professionalisering en kwaliteitsverbetering in de zorgsector, o.a. merkbaar in: • WZC: Kwaliteitsindicatoren • Ziekenhuizen: • Accreditering • Ziekenhuisfinanciering Met impact en uitdagingen op: o Strategie o Inhoudelijke/operationele processen o Financieel o Juridisch o Menselijk o … Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 4
Effect Nadruk op het organisatiefunctioneren: Domein
Organisatieniveau
Effectiviteitscriterium
Efficiëntie Outputnormering
HR
Organisatiebetrokkenheid Collectiviteit: neuzen in zelfde richting Competentie
Sturing
Formeel gezag/ mandaat Rapportering en sjablonen
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 5
Story 1: Organisatie
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 6
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 7
Quinn FLEXIBILITEIT
INTERN
EXTERN
CONTROLE Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 8
FLEXIBILITEIT
Ondersteuning
Innovatie
INTERN
EXTERN
Doelgerichtheid
Regels CONTROLE Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 9
VOORBEELD
FLEXIBILITEIT
Ondersteuning
INTERN
EXTERN
Regels CONTROLE Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 10
Innovatie
Doelgerichtheid
Focus en gevarenzone van verandering FLEXIBILITEIT
INTERN
EXTERN
CONTROLE Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 11
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 12
Story 2: Medewerkers
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 13
Hoe bent ú als ‘medewerker’?
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 14
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 15
Kenmerken • Collectivisering Individualisering van de arbeidsrelatie • Individuele noden • Psychologisch contract: wat kunnen we samen voor elkaar betekenen?
Prof. Dr. M. Weggeman spreekt over ‘professionals’, met als kenmerken: - Gedrevenheid - Identificatie met vakgebied, eerder dan met organisatie - Drang om verder te ontwikkelen in vakgebied - Met nood aan: - Organisatorische rust en veiligheid - Creativiteit en innovatie - Ontwikkelingsmogelijkheden Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 16
Samengevat
Domein
Professional
Effectiviteitscriterium
Kwaliteit Maatwerk
HR
Patiëntbetrokkenheid ‘Solist’ Talent
Sturing
Persoonlijk gezag/ invloed Veilige haven
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 17
In between
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 18
Organisatie én professional?
Domein
Professional
Organisatieniveau
Effectiviteitscriterium
Kwaliteit Maatwerk
Efficiëntie Outputnormering
HR
Patiëntbetrokkenheid ‘Solist’ Talent
Organisatiebetrokkenheid Collectiviteit Competentie
Sturing
Persoonlijk gezag/ invloed Veilige haven
Formeel gezag/ mandaat Rapportering en sjablonen
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 19
Van spanningsveld Naar speelveld
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 20
Story 3: Leadership
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 21
Health care: voorbeeld Cummings et al., 2010:
• • • •
53 empirische studies Periode 1985-2009 Verpleegkunde Leiderschap in relatie met outcomes (verpleegkundigen)
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 22
Resultaten Relatiegericht leiderschap correleert positief met outcomes; taakgericht leiderschap correleert negatief (vb. laissez-faire,…) 64 outcomes: 5 groepen: • • • • •
Tevredenheid met job, rol, loon Relatie met werk (commitment, retentie,…) Welzijn (stress, angst,…) Omgeving (klimaat, cultuur,…) Productiviteit en effectiviteit
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 23
Story 4: Motivation to change
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 24
Motivatie? • Duurzaamheid in gedrag • Wat “in” de persoon zit én wat er in de omgeving aan gedaan wordt
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 25
3 sleutelfactoren in motivatie - Behoefte aan autonomie - Behoefte aan competentie - Behoefte aan verbondenheid
Kenmerken: - Individueel bepaald - Tegelijkertijd vervullen
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 26
Wrap up
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 27
Stacey Matrix
OVEREENSTEMMING
Laag
‘Politiek’
Simpliciteit
Complexiteitszone
Experimenteren
Hoog Hoog
Zekerheid
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 28
Laag
Professionalisering van de Zorgsector – Leadership & Change Page 29
