Beroepstypering Constructiebankwerker / lasser Algemene informatie
datum: 16 januari 2003
Onder regie van kenniscentrum beroepsonderwijs bedrijfsleven
Kenteq, kenniscentrum voor technisch vakmanschap
Ontwikkeld door:
Kenteq, afdeling kwalificatiestructuur
Brondocument(en) Legitimering beroepscompetentieprofiel door: - op format vereisten - op de inhoud
versie: 1
1. Beroepsprofiel Constructiebankwerker/lasser
SOM Opleidingen Metaal Resonansgroep Plaat en Constructie
d.d 15 januari 2003 d.d 15 januari 2003
Mogelijke functiebenamingen Constructiebankwerker / lasser Constructiebankwerker Bankwerker Maathelper Beroepsbeschrijving De constructiebankwerker/lasser werkt voornamelijk bij Beroepscontext/ constructiebedrijven, die uiteenlopende constructies werkzaamheden vervaardigen voor diverse industriële bedrijfstakken. De profielhouder is ook werkzaam in transportmiddelen industrie, met name de scheepsbouw. De constructiebankwerker/lasser werkt in een werkplaats of op de constructieafdeling en soms op locatie. De constructiebankwerker/lasser werkt vooral met staaf-, plaat-, profiel- en pijpmateriaal. Door toepassen van scheidende, verspanende vervormende en verbindende technieken vervaardigt de Constructiebankwerker/lasser zelfstandig de eenvoudiger constructies en deelconstructies. De constructiebankwerker/lasser is beperkt zelfstandig. Hij Rol en staat meestal onder toezicht van de verantwoordelijkheden Constructiebankwerker/lasser Allround. De Constructiebankwerker/lasser is verantwoordelijk voor zijn eigenwerk maar draagt niet de eindverantwoordelijkheid voor de afgeleverde producten. Het werk van de Constructiebankwerker/lasser is beperkt Complexiteit complex. Hij verricht vooral eenvoudige en niet samengestelde constructiewerk. Het werk van de Constructiebankwerker/lasser wordt tussentijds en na voltooiing gecontroleerd door een meewerkend leidinggevende. De Constructiebankwerker/lasser combineert bij het Typerende beroepshouding vervaardigen van producten goede sociale en communicatieve vaardigheden met zijn technisch inzicht en vakkennis.
Trends/innovaties Marktontwikkelingen
Wetgeving/ overheidsregulering
Technologische ontwikkelingen Bedrijfsorganisatorische ontwikkelingen
Internationale ontwikkelingen Loopbaanmogelijkheden
In het algemeen is er sprake van een krappe arbeidsmarkt. De meeste bedrijven hebben vacatures voor Constructiebankwerker/lasser. Er wordt voortdurend gewerkt met inleenkrachten om de vacatures op te vullen. Als gevolg van wet en regelgeving dienen profielhouders veiligheidscursus (VVA-1) te volgen. Constructiebankwerker/lasser zijn in het bezit van een heftruck certificaat, dat verplicht is voor besturing van mobiele interne transportmiddelen. De Constructiebankwerker/lasser moet als gevolg van technologische ontwikkelingen CAD-plots kunnen lezen en interpreteren, omdat in toenemende mate tekeningen met CAD worden vervaardigd. Steeds meer werk wordt uitbesteed om kosten te drukken, ondercapaciteit te compenseren en productiesnelheid te vergroten. Daarnaast doen bedrijven aan schaalvergroting binnen de branche, omdat de winstmarges onderdruk staan door de concurrentie. n.v.t. De Constructiebankwerker/lasser heeft beperkte doorstroommogelijkheden Hij drie tot vier jaar werkervaring om te kunnen doorstromen tot Constructiebankwerker/lasser Allround. Dit is ook de meest voor de hand liggende doorgroeimogelijkheid voor de Constructiebankwerker/lasser.
Kerntaken van het beroep 1. 2. 3. 4.
Interpreteert informatie en bereidt eigen werk voor Vervaardigt constructiedelen Stelt constructies samen Controleert en meet het eigen werk
Kerntaak 1 Interpreteert informatie en bereidt eigen werk voor Ter voorbereiding op het vervaardigen van constructiedelen leest en interpreteert de constructiebankwerker-lasser aangeleverde werktekeningen, uitslagen en schetsen. Hij haalt hieruit de noodzakelijke informatie met betrekking tot de door hem uit te voeren werkzaamheden, inclusief het laswerk. Indien nodig maakt de constructiebankwerker-lasser (eenvoudige) schetsen. Hij onderscheidt en controleert het te bewerken staaf-, profiel-, plaaten pijpmateriaal, plaats merktekens op dit materiaal en tekent het af. Hij kiest gereedschappen en stelt de te gebruiken conventionele machines en handgereedschappen in en af. Het interpreteren van informatie en het voorbereiden van het eigen werk vindt zowel binnen als buiten het bedrijf plaats. Rol/verantwoordelijk De constructiebankwerker-lasser werkt zelfstandig maar onder heden begeleiding van een direct leidinggevende of een Constructiebankwerker/lasser allround. Complexiteit De complexiteit van het interpreteren van informatie en het voorbereiden van het eigen werk wordt bepaald door de volgende factoren: • tekening lezen Betrokkenen De constructiebankwerker-lasser werkt in een koppel of team. Hij heeft contact binnen de afdeling. (Hulp-) middelen Alle gangbare relevante machines, gereedschappen en beschermingsmiddelen. Kwaliteit De kwaliteit van de te vervaardigen constructiedelen en constructies is afhankelijk van de voorbereiding op het werk. De constructiebankwerker-lasser moet zorgvuldig en nauwkeurig te werk gaan, om te voorkomen dat verkeerde materialen of gereedschappen worden gebruikt en informatie onjuist wordt geïnterpreteerd. Fouten in deze fase leiden tot vertraging in de vervaardiging van de constructiedelen. Eventuele fouten of afwijkingen moeten direct door de constructiebankwerker-lasser worden gesignaleerd en verholpen Keuzes en dilemma’s De constructiebankwerker-lasser staat voor de opgave om informatie te interpreteren en zijn eigen werk voor te bereiden. Hierbij kan hij worden geconfronteerd met een situatie waardoor het werk niet meer optimaal kan worden uitgevoerd. Daarbij kan hij worden geconfronteerd met de volgende situaties: • ontbrekende informatie; • onduidelijke informatie; • naar zijn mening onjuiste informatie; • de constatering dat hij de veiligheids- en/of arbovoorschriften niet kan navolgen. Daarbij is de constructiebankwerker-lasser genoodzaakt de situatie tijdig te signaleren en adequate maatregelen te nemen om de situatie op te lossen. Daarbij moet hij zijn technisch inzicht, signalerend en oplossend vermogen, sociale en communicatieve vaardigheden en kennis van arbo- en veiligheidsvoorschriften aanwenden. Proces
Kerntaak 2 Vervaardigt constructiedelen Na het in- en afstellen van conventionele machines en gereedschappen vervaardigt de constructiebankwerker-lasser constructiedelen, die onderdeel worden van eenvoudige constructies en deelconstructies. Hij vervaardigt profielen onder meer met behulp van vormmallen. De constructiedelen worden vervaardigd van ferro (en in mindere mate non-ferro) staaf-, profiel-, plaat- en pijpmateriaal. De constructiebankwerker-lasser vervaardigt de constructiedelen door middel van scheidende, verspanende ( boren, tappen, zagen, ponsen, snijbranden en doorslijpen) en vervormende bewerkingen. Voor het vervaardigen van constructiedelen zijn niet altijd al deze bewerkingen noodzakelijk en ook deze volgorde is niet noodzakelijk. De constructiebankwerker-lasser werkt de constructiedelen af, zodat wordt voldaan aan de gestelde specificaties en eisen. Tussentijds meet en controleert hij het eigen werk. Het vervaardigen van constructiedelen vindt zowel binnen als buiten het bedrijf plaats. Rol/verantwoordelijk De constructiebankwerker-lasser werkt zelfstandig, maar onder heden begeleiding van een direct leidinggevende of een constructiebankwerker/lasser allround. Complexiteit De complexiteit van het vervaardigen van constructiedelen is beperkt. Betrokkenen De constructiebankwerker-lasser werkt in een koppel of team. Hij heeft contact binnen de afdeling. (Hulp-) middelen Alle gangbare relevante machines, gereedschappen en beschermingsmiddelen. Kwaliteit De kwaliteit van de samen te stellen constructies is medeafhankelijk van de kwaliteit van de vervaardigde constructiedelen. De constructiebankwerker-lasser moet bij het vervaardigen van constructiedelen derhalve zorgvuldig en nauwkeurig te werk gaan, om te voorkomen dat foutieve constructiedelen worden vervaardigd en constructiedelen te laat worden opgeleverd. Een belangrijke factor in de kwaliteit van het proces is tijd. De constructiebankwerker-lasser moet ook onder tijdsdruk kwalitatief goede constructiedelen kunnen vervaardigen. Keuzes en dilemma’s De constructiebankwerker-lasser staat voor de opgave om constructiedelen te vervaardigen. Hierbij kan hij worden geconfronteerd met een situatie waardoor het werk niet meer optimaal kan worden uitgevoerd. Daarbij kan hij worden geconfronteerd met de volgende situaties: • de constatering dat onderdelen niet volgens werktekening kunnen worden vervaardigd; • de constructiedelen bij tussentijdse controle niet aan gestelde kwaliteitseisen voldoen; • hoge werkdruk. Daarbij is de constructiebankwerker-lasser genoodzaakt de situatie tijdig te signaleren en adequate maatregelen te nemen om de situatie op te lossen. Daarbij moet hij zijn technisch inzicht, signalerend vermogen en oplossend, sociale en communicatieve vaardigheden, kwaliteitsbewustzijn en stressbestendigheid aanwenden. Proces
Kerntaak 3 Stelt constructies samen Proces
De constructiebankwerker-lasser stelt eenvoudige constructies samen uit eerder vervaardigde constructiedelen die door hemzelf of anderen zijn vervaardigd. Daarnaast kan hij ook ondersteunen bij het samenstellen van complexe(re) constructies, onder begeleiding van een constructiebankwerker/lasser allround. Hiertoe bedient hij de meest voorkomende machines en handgereedschappen en werkt hij met hijs- en transportmiddelen. Hij maakt gebruik van diverse verbindende technieken. De constructiebankwerker-lasser maakt bij het lassen gebruik van alle voorkomende lasprocessen en verschillende lastechnieken. Tussentijds meet en controleert hij zijn eigen werk. De constructiebankwerker-lasser vervaardigt tevens eenvoudige flens- en klemverbindingen ten behoeve van het samenstellen van de constructies. Hij werkt de constructies af door middel van schuren, vijlen, slijpen en afbramen. Het vindt samenstellen van constructies zowel binnen als buiten het bedrijf plaats. Rol/verantwoordelijk De constructiebankwerker-lasser werkt zelfstandig, maar onder heden begeleiding van een direct leidinggevende of een constructiebankwerker/lasser allround. Complexiteit De complexiteit van het samenstellen van constructies is beperkt. Betrokkenen
De constructiebankwerker-lasser werkt in een koppel of een team. Hij heeft contact binnen de afdeling. (Hulp-) middelen Alle gangbare relevante machines, gereedschappen en beschermingsmiddelen. Kwaliteit De door de constructiebankwerker-lasser samengestelde constructies worden vaak onderdeel van constructies, die op een later moment door de constructiebankwerker/lasser allround worden samengesteld. De constructiebankwerker-lasser moet bij het samenstellen van eenvoudige constructies zorgvuldig en nauwkeurig te werk gaan, om ervoor te zorgen dat de constructie aan de gestelde kwaliteitseisen ten aanzien van veiligheid voldoet en om te voorkomen dat op een (eventueel) later moment in het proces fouten en onregelmatigheden ontstaan. Eventuele fouten en onregelmatigheden moeten direct door de constructiebankwerkerlasser worden gesignaleerd en zo mogelijk verholpen. Keuzes en dilemma’s De constructiebankwerker-lasser staat voor de opgave om constructies samen te stellen. Hierbij kan hij worden geconfronteerd met een situatie waardoor het werk niet meer optimaal kan worden uitgevoerd. Daarbij kan hij worden geconfronteerd met de volgende situaties: • de constatering dat de constructie niet met de vervaardigde constructieonderdelen kan worden samengesteld; • de constatering dat optimale verbinding niet mogelijk is, bijvoorbeeld ten gevolge van onjuiste maatvoering; • de constructie bij tussentijdse controle kwalitatief niet aan gestelde eisen voldoet. Daarbij is de constructiebankwerker-lasser genoodzaakt de situatie tijdig te signaleren en adequate maatregelen te nemen om de situatie op te lossen. Daarbij moet hij zijn technisch inzicht, signalerend vermogen, sociale en communicatieve vaardigheden aanwenden.
Kerntaak 4 Controleert en meet het eigen werk Nadat de constructiebankwerker-lasser de constructies heeft samengesteld, meet en controleert hij zijn eigen werk. Hierbij wordt vooral de maatvoering en afwerking gecontroleerd. Voor het meten en controleren van het eigen werk gebruikt de constructiebankwerker-lasser gangbare meetgereedschappen. Het meten en controleren van het eigen werk vindt zowel binnen als buiten het bedrijf plaats. Rol/verantwoordelijk De constructiebankwerker-lasser werkt zelfstandig, maar onder heden begeleiding van een direct leidinggevende of een constructiebankwerker/lasser allround. Complexiteit De complexiteit van het meten en controleren van het eigen werk is beperkt. Betrokkenen De constructiebankwerker-lasser werkt alleen. Hij heeft contact binnen de afdeling. (Hulp-) middelen Alle gangbare relevante machines, gereedschappen en beschermingsmiddelen. Kwaliteit Aan de constructies worden redelijk hoge eisen gesteld voor wat betreft kwaliteit en veiligheid. Het meten en controleren van het eigen werk dient zorgvuldig en nauwkeurig door de constructiebankwerker-lasser te worden uitgevoerd. Eventuele fouten en onregelmatigheden moeten direct door hem worden gesignaleerd en zo mogelijk worden verholpen, al dan niet in overleg met anderen. Keuzes en dilemma’s De constructiebankwerker-lasser staat voor de opgave om zijn eigen werk te meten en te controleren. Hierbij kan hij worden geconfronteerd met een situatie waardoor het werk niet meer optimaal kan worden uitgevoerd. Daarbij kan hij worden geconfronteerd met de volgende situaties: • fouten en afwijkingen aan de samengestelde constructies. Daarbij is de constructiebankwerker-lasser genoodzaakt de situatie tijdig te signaleren en adequate maatregelen te nemen om de situatie op te lossen. Daarbij moet hij zijn zorgvuldigheid, nauwkeurigheid, signalerend en oplossend vermogen aanwenden. Proces