LAKS
landelijk aktie komitee scholieren
editie 2, mei 2013
Occupy Rijnstraat! Uitdaging in het onderwijs...
Laks goes international again!
Lieve lezer, Het schooljaar loopt alweer op z’n eind en daarmee zijn we op een mooi punt aangekomen om het afgelopen LAKS-jaar eens te evalueren. Wat is er veel gebeurd! Een delegatie van bestuursleden vertrok naar Noorwegen en een paar maanden later kwamen Finnen, Noren, Zweden, IJslanders en Denen naar Nederland voor een stukje onderwijsbeschouwing. Je leest het verslag van de internationale conferentie op pagina 16. Een uitgebreide reportage over het bezoek aan Noorwegen vind je op pagina 8. Niet alleen het LAKS is internationaal bezig, ook op steeds meer middelbare scholen krijgt men interesse in het buitenland. Onder het motto ‘Student Councils across Europe’ onderzoekt het Comenius project op basis van uitwisselingen hoe het is gesteld met de leerlingenvertegenwoordiging in verschillende Europese landen. We vertellen er meer over op pagina 14. Zo’n internationale focus is natuurlijk al behoorlijk interessant, maar dat is niet alles wat deze ReLAKS te bieden heeft. We interviewden Claire Boonstra (tevens spreker tijdens het internationale congres) over haar visie op onderwijs. School moet volgens haar een plek zijn waar talent kan worden ontwikkeld en waar status geen rol speelt. Interessant? Lees dan verder op pagina 7. Uitdaging en internationalisering zijn de kernwoorden die de inhoud van deze ReLAKS samenvatten. Casper pleit op pagina 12 voor een sterker gymnasium en op pagina 10 lees je op welke manier scholen leerlingen tegenwoordig mogelijkheid geven tot meer uitdaging in het onderwijs. Meer cultuur, verdiepend b�taonderwijs, extra economie: er is veel mogelijk. Bij dezen wil ik ook graag afscheid nemen van de ReLAKS, want op de zomerALV wordt mijn taak als hoofdredacteur officieel overgedragen aan een waardige opvolger. Ik wil alle redactieleden bedanken voor hun inzet en mooie stukken en wens jullie –alvast- een fijne vakantie toe! Veel leesplezier, Lisanne Meinen ReLAKS jaargang 6, editie 2, mei 2013
Nieuws
4
Bestuursactiviteiten
6
Interview Claire Boonstra
7
LAKS goes international again!
8
Uitdaging in het onderwijs 10 Een sterker gymnasium Het Comeniusproject
12
14
Occupy Rijnstraat
15
Verslag Internationale Conferentie Hoe LAKS is… Agenda
16
18 20 ReLAKS jaargang 6, editie 2, mei 2013
Nieuws - Lotte Steen, Lisanne Meinen
Verplichte rekentoets ren verplicht een Al vanaf dit schooljaar moeten scholie nog niet mee voor rekentoets maken. Deze telt echter af het schooljaar het behalen van het diploma. Pas van dwerkelijk mee2015-2016 gaat de rekentoets ook daa tellen in de slaag- en zakregeling.
Matchingstrajec
t voor vervolgs
tudie
Vanaf 2014 geld en er nieuwe re gels met betrek aanmelding bij ho king tot de gescholen en un iversiteiten. De aanmeldingsdat uiterste um voor een st udie is vervroeg Deze regeling is d naar 1 mei. ingevoerd om ho gescholen en un ten meer ruimte iversiteite geven voor de zogenaamde m rajecten. Match atchingstingstrajecten zi jn momenten w in gesprek gaan aar scholieren met decanen, st udenten en doce de studie die zi nten van j graag willen ga an doen. De ge zijn bedoeld om sp re kken de scholier kenn is te laten maken studie en om te met de kijken of hij/zij dit wel echt leuk kan er voorkom vindt. Zo en worden dat scholieren een studiekeus mak verkeerde en en na het ee rste jaar alweer Belangrijk om te uitvallen. weten: de univer siteit van Utrec besloten deze m ht heeft aatregel dit jaar al door te voer en.
ReLAKS jaargang 6, editie 2, mei 2013
Zwaardere exameneisen gelden al vanaf dit schooljaar Ook dit jaar zijn de exameneisen weer verzwaard. Vorig jaar moesten scholieren voor hun centraal examen gemiddeld genomen minimaal een 5,5 scoren. Dit jaar komt daar een nieuwe eis bovenop: de kernvakkeneis. Voor de kernvakken Nederlands, Engels en wiskunde moet je als eindcijfer minimaal 17 punten hebben. Dit betekent simpel gezegd dat je nog maar één vijf mag halen. De andere twee kernvakken moeten minimaal een zes zijn.
JOB e zorg n LAKS opsc hoo lancere Nee l.nl n m ee
ns ee Deze n kijk s i t e gema je is akt e in same op www bijvo nwer n wo .zorg o k r kan j rbeeld d dt binne ing met opschoo y n e JO l. site i op deze slexie of kort gela B en LA nl. s zow zit je ncee site z K S rd als m i e i bo’e l bedoel en waar n een ro . Heb jij l rs. d vo or m jij recht o stoel dan iddel p he bare b scho t! De liere n
ReLAKS jaargang 6, editie 2, mei 2013
Van het Bestuur
Wat doet het bestuur? In februari hadden we misschien wel de leukste drie dagen uit ons hele bestuursjaar.Van 31 januari tot 2 februari organiseerde LAKS in samenwerking met SSUN (de Noorse “Laks”) een internationaal congres. De scholierenorganisaties uit Noorwegen, Finland, IJsland, Denemarken en Zweden reisden af naar Amsterdam voor dit congres. De eerste twee dagen stonden in het teken van presentaties. Elk land gaf een presentatie over het eigen onderwijssysteem en over de organisatie. Op de derde dag werd er gepraat over een samenwerking tussen de scholierenorganisaties. Hugo is druk bezig met zijn portefeuille LOB. Dit betekent Leerweg Oriëntatie Begeleiding, ook wel studiekeuzebegeleiding. Het LAKS zal binnenkort het LOB-onderzoek presenteren. Onder honderden scholieren is onderzoek gedaan naar wat zij belangrijk vinden bij het maken van een studiekeuze. Staatssecretaris Sander Dekker komt ook langs bij deze presentatie.
Algemeen bestuurslid Marjelle heeft haar creativiteit ingezet om nieuw promotiemateriaal te verzinnen. Sinds kort kunnen we water drinken uit LAKS waterflesjes.Verder hebben we ook LAKS ballonnen waar we bijvoorbeeld de ALV’s mee willen versieren. Een andere favoriet onder de leden: de LAKS polsbandjes! Ook is Marjelle druk bezig geweest met de website, de LAKS website wordt namelijk helemaal veranderd! Benieuwd? Kom naar de ALV, daar zullen we de nieuwe website presenteren. Binnenkort wordt er een nieuwe site gelanceerd: www. zorgopschool.nl. Emei heeft samengewerkt met JOB om deze site op te zetten. Heb jij bijvoorbeeld dyslexie of zit je in een rolstoel, dan kan je op deze site zien waar jij recht op hebt! De site is zowel bedoeld voor middelbare scholieren als mbo’ers. Zeker een kijkje waard dus! We zijn druk bezig met de voorbereiding van onze eigen eindexamens, maar ondanks dat zijn we ook de laatste maanden nog hard bezig! Het LAKS-bestuur (v.l.n.r. Lotte, Hugo, Emei, Marjelle, Nanda, Kevin en Roos)
ReLAKS jaargang 6, editie 2, mei 2013
Interview - Lisanne Vriens Claire Boonstra: ‘Tijdens een ideale les kunnen docenten ook dingen leren van hun leerlingen.’ Tijdens de internationale conferentie was op 1 februari Claire Boonstra te gast. Op TEDxAmsterdam in januari kondigde de oprichtster van Operation Education aan haar bedrijf Layar achter zich te laten en zich te gaan focussen op de inrichting van onderwijs. Wij stelden haar een paar vragen over haar visie op onderwijs. Wat moet er anders in het huidige onderwijs? Ik vind het belangrijk dat leerlingen op school niet meer op een bepaalde manier leren denken, maar kunnen blijven wie ze zijn. Er moet niet meer worden aangeleerd om een bepaalde status na te streven. Het belangrijkste is dat leerlingen de waarde van zichzelf leren inzien en die ook in anderen herkennen. Wat zou u graag willen veranderen op het gebied van onderwijs? Het onderwijs moet meer op maat worden gemaakt aan de hand van de leeromgeving en de docenten. Het gebeurt heel vaak dat talenten onnodig worden afgekapt omdat ze niet horen bij het ideale beeld van een excellente leerling die het later ver gaat schoppen. Vind uit wat jouw talenten zijn en ontwikkel die, kap ze niet af. We hebben verschillende mensen, karakters en ideeën nodig in deze maatschappij! Wie inspireerde u en wat deed u realiseren dat er dingen moeten veranderen? Er zijn heel veel mensen die mij hebben geïnspireerd. Iemand bij wie mijn ideeën grotendeels aansluiten is Ken Robinson. Toen ik alle stadia om aan de top te komen had doorlopen en naar de NAVO mocht, verwachte ik iets spectaculairs. Maar niets gebeurde. Dat motiveerde mij om de dingen zelf aan te gaan pakken. Ook heb ik twee kleine kinderen die me lieten realiseren dat er iets moet veranderen.
Wat hebben wij voor uw ideeën nodig? Je moet je eigen talenten kunnen ontdekken en kunnen inzien dat ieders talent welkom is, maar dat kun je leren. Je hoeft geen kopie te zijn van een ander. Je kan zijn wie je bent en je moet je door niets of niemand laten veranderen! Hoe kan je talent dan ontdekken en herkennen? Een talent kun je herkennen aan de dingen waar je goed in bent.Vraag aan mensen in je omgeving waar zij vinden dat jij goed in bent en probeer nieuwe dingen. Dat zijn allemaal manieren om je talent te ontdekken. Als je dat talent eenmaal hebt gevonden is het goed om jezelf dingen aan te leren: je moet talent ontwikkelen! Denkt u niet dat het moeilijk is om al je talenten te ontwikkelen? Dat hoeft helemaal niet moeilijk te zijn, maar het is belangrijk dat leerlingen vanuit huis worden gestimuleerd om hun talenten te ontwikkelen. Hoe ziet een ideale les er uit volgens u? Tijdens een perfecte les kunnen docenten ook dingen van hun leerlingen leren.Vraag je af wat je echt wilt en ontwikkel jezelf door middel van alles om je heen. Wat kunnen wij, scholieren, veranderen aan ons onderwijssysteem? Scholieren moeten deel gaan nemen aan hun eigen onderwijs. Op die manier kunnen jullie zelf meebepalen over het onderwijs. Er lopen al veel van deze projecten waarin scholieren deelnemen aan hun eigen gecreëerde onderwijs, maar hopelijk worden dat er nog meer!
ReLAKS jaargang 6, editie 2, mei 2013
Verslag - Hugo van der Heijden
LAKS goes international In november brachten Lotte, Roos en Hugo een bezoek aan Noorwegen. Zij maakten daar kennis met het Noorse LAKS (de SSUN), bezochten scholen en er werd bovendien de eerste hand gelegd aan een internationale samenwerking. Het LAKS is een van de founding members van OBESSU, een internationale samenwerking tussen bijna alle scholierenvakbonden in heel Europa. Een interessante samenwerking, maar voor het LAKS op den duur niet meer interessant. Wat in de begin jaren een leerzame club was, een plek waar vaak hele goede discussies werden gehouden, was veranderd in een samenwerking waarbij het vooral draaide om landen met een kwaliteitsachterstand. Landen als Nederland en Finland werden betrokken bij problemen die bij ons helemaal niet spelen. “Hoe zorgen we dat alle meisjes onderwijs volgen?” was een van de dingen waar nog over gediscussieerd werd. Snel wegwezen dus! Het LAKS zegde het lidmaatschap bij OBESSU op en ging op zoek naar iets anders. Maar wat? Jammer genoeg is er geen gouden gids voor samenwerkingsverbonden tussen scholierenvakbonden en is OBBESU de enige organisatie die ons soort verenigingen bij elkaar brengt. Pech gehad, maar we hechten wel veel waarde aan internationale contacten. Zo leerden we in het verleden bijvoorbeeld veel van de Vlaamse scholierenkoepel (VSK, België). Al snel kwamen we tot de conclusie dat we andere landen nodig hebben.Vooral de West- en NoordEuropese collega’s zijn voor het LAKS interessant, contact leggen dus!
ReLAKS jaargang 6, editie 2, mei 2013
We zijn gaan mailen naar iedere organisatie die ons interessant leek en kregen al snel enthousiaste reacties terug. Er was veel animo om contacten te hernieuwen, maar de vraag was vooral: hoe? De School Student Union of Norway (SSUN) was verreweg het meest enthousiast en later bleek dat zij OBESSU ook wel een beetje zat waren. Ze waren van plan om binnenkort ook het lidmaatschap op te zeggen en een nieuwe samenwerking klonk hen als muziek in de oren!
Voor ons waren zij de ideale partner om iets moois mee te organiseren. Een congres zou het worden, met landen uit Noord- en West-Europa. Begin november zijn we dan ook vertrokken naar het hoge noorden om daar maar eens de ”men (and women) behind the mail” te ontmoeten, het Noorse onderwijs te bestuderen en natuurlijk om de eerste hand te leggen aan en draagvlak te creëren voor het congres. Op 9 november vloog een klein vliegtuigje van KLM ons naar het mooie,maar koude, Oslo. Daar aangekomen rolden we meteen in een leerzame vergadering met de voorzitter van de SSUN. Hij legde ons het Noorse schoolsysteem uit en vertelde over de geschiedenis en structuur van de SSUN. Een enorme organisatie die bijna alle (verplichte!) leerlingenraden in Noorwegen aanstuurt. Een erg succesvolle en ook rijke organisatie, met bijna 7 miljoen kronen (1 miljoen euro) als jaarlijks budget hebben ze erg veel slagkracht. Tussen neus en lippen door liet men nog even vallen dat de oud- voorzitter van de SSUN het leven had gelaten op Utøya, iets waar wij wel even van moesten slikken.
De volgende dag zijn we na de nodige nachtrust vroeg in de ochtend begonnen met het plannen van het congres. Of eigenlijk hebben we eerst ontbeten, wat ons met meer dan 6 euro voor een pak jus d’orange weer even herinnerde aan de immense welvaart die dit land heeft. Rijk aan olie en gas heeft Noorwegen een hele sterke munt, die menig toerist wel even laat slikken. Maar goed, eten moeten we allemaal. Die zaterdag en zondag zijn we erg goed gevorderd in het organiseren van het congres en op maandag hebben we ’s ochtends een school bezocht. De school schijnt de beste te zijn in Oslo en omdat het onderwijssysteem in Noorwegen heel anders in elkaar zit dan in Nederland zaten er alleen scholieren van 15 tot en met 18 jaar hier op school. Omgerekend zou je een 8 gemiddeld moeten halen in de onderbouw om hier toegelaten te worden. Dit is alleen moeilijk vergelijken want in Noorwegen is bijvoorbeeld de onderbouw HAVO & VWO samen. De Oslo Katedralskole is een van de oudste scholen van de wereld en leverde onder andere de huidige premier van Noorwegen en de schilder Edvard Munch. De dag was erg gaaf en het leven op een Noorse school is heel erg anders ingevuld, er is een pauze van een uur waarin allerlei activiteiten worden georganiseerd en er bijvoorbeeld tijd is om met je leerlingenraad te vergaderen. Dat dit soort activiteiten worden gestimuleerd zagen wij heel erg goed terug in die pauze. Op het ene moment stonden we naar een heftig debat te luisteren en het andere moment zaten we in de theaterzaal mee te zingen met een leerling die aan het optreden was in een talentenshow (wellicht een gezellige invulling van een ophokuur?). Na deze leuke ochtend was onze reis helaas al weer bijna voorbij en zijn we, per ongeluk zwart, teruggetreind naar het vliegveld. Het congres is inmiddels geweest en was een groot succes!
Farvel ye elev!
ReLAKS jaargang 6, editie 2, mei 2013
Achtergrond
Uitdaging in het onderwijs ´Extra leren´ lijkt de trend te zijn tegenwoordig.Vanuit verschillende kanten in het onderwijsveld duiken steeds meer verdiepende onderwijsprogramma´s op die leerlingen naast hun gewone school kunnen volgen. Wij zetten een aantal van deze cursussen op een rijtje.
International Business College
We krijgen steeds meer te maken met een internationale samenleving. Het nationaal denken maakt plaats voor Europees en zelfs mondiaal denken. Samenwerken op internationaal niveau word steeds belangrijker en daarom verschijnt er op steeds meer scholen een nieuwe Havostroom op steeds die het ‘International Business College’ heet. Wat is Iinternational Business College? Het International Business College is een nieuwe onderwijsinnovatie ontstaan bij het Willem van Oranje College te Waalwijk. Het IBC begeleidt je in de ontwikkeling van competenties die van belang zijn als toekomstig HBOstudent, als zelfstandig ondernemer en als werknemer bij een (internationale) onderneming. Als IBC-leerling krijg je gedurende anderhalf jaar vier dagen per week regulier havo-onderwijs. De andere 20% van de tijd, een dag per week, breng je door op het IBC. Daar leer je je kwaliteiten ontwikkelen, krijg je meer inzicht in het ondernemen en krijg je vakken zoals boekhouden, communicatie, etiquette en rekenvaardigheden op microniveau. Je start zelfs een eigen bedrijf op, krijgt workshops, stages, volgt hoorcolleges op hogescholen en krijgt regelmatig gastsprekers uit het bedrijfsleven op bezoek. De bedoeling van het IBC is om toekomstig HBO-studenten in de economische sector een betere aansluiting te geven op het HBO.
ReLAKS jaargang 6, editie 2, mei 2013
International business college, iets voor jou? Het International Business College begint in het vierde jaar van de Havo en is bedoeld voor leerlingen die in de toekomst een economische studie gaan volgen aan het HBO. Een goede motivatie is heel belangrijk. Je meldt je aan voor het IBC aan de hand van een sollicitatiebrief en er wordt een sollicitatiegesprek afgenomen door een toelatingscommissie. Deze bepaalt of je wel of niet wordt toegelaten op het IBC. Het IBC helpt je bij het ontwikkelen van ondernemersvaardigheden. Je krijgt inzicht, kennis en vaardigheid in intern en extern ondernemen, in marketing, in het schrijven van een ondernemersplan en in het functioneren binnen bedrijven. Bij goed resultaat krijg je een erkend IBC-certificaat en IBC-diploma. Als je kiest voor het IBC ga je een echte uitdaging aan, je voegt het IBC-diploma toe aan je opleiding, je bent tijdelijk een HBO-student, waardoor je een betere aansluiting hebt op het HBO en je verhoogt je inzicht in het ondernemen door een eigen bedrijf te runnen. Uiteindelijk geef je een meerwaarde aan je havo-diploma NB: Op sommige scholen is IBC ook mogelijk voor vwo.
Cultuurklas
Steeds meer middelbare scholen door het hele land bieden een speciaal lesprogramma aan waarin extra aandacht is voor cultuur. Dit programma is vaak gericht op veel verschillende podium- en atelierkunsten. Het gaat dan om muziek, dans, theater, film, fotografie en beeldende vormgeving.
Aan deze onderdelen wordt naast de gewone lessen een aantal uren per week besteed.Vaak worden er veel extra projecten en excursies georganiseerd voor deze leerlingen. De cultuurklas is bedoeld voor leerlingen die zelf bezig zijn met bijvoorbeeld muziek, dans, toneel, tekenen of daar veel interesse in hebben. Er zitten vaak wel eisen aan zo’n klas en leerlingen worden niet zomaar toegelaten. De klassen beginnen vaak al vanaf de brugklas.
Junior College Utrecht / U-Talent Academie
Het Junior College Utrecht of JCU is een uitdagend project waar nu zo ongeveer honderd leerlingen aan meedoen. Deze leerlingen, vijftig uit 5 VWO en vijftig uit de 6 VWO, gaan twee dagen per week naar de Universiteit van Utrecht om daar al hun bètavakken te volgen. Dit doen ze in een sneller tempo dan op een normale school, waardoor er meer tijd over is voor extra projecten. Vanaf volgend jaar wordt dit iets anders. Het JCU verandert in U-Talent Academie. Leerlingen die de uitdaging aankunnen gaan in plaats van elke week elke maand naar de universiteit. Hier volgen ze verdiepende en verrijkende modules. Op hun eigen school volgen ze de lessen om de examenstof van de bètavakken onder de knie te krijgen. Ze werken met andere leerlingen van hun school die ook de U-Talent Academie doen aan extra modules buiten de universiteitdagen om. Er zijn docenten bij hen op school die de leerlingen begeleiden met de extra modules. Op de dagen dat ze wel op de universiteit zitten werken ze met gemotiveerde leerlingen van andere deelnemende scholen samen. Na het succesvol afronden van de U-Talent Academie behaal je een certificaat. Naast het verdiepen in de bètavakken op de universiteit gaan de leerlingen op kennismakingsweekend naar de Ardennen en in de zesde gaan ze naar Genève om de deeltjesversneller te bewonderen.
ReLAKS jaargang 6, editie 2, mei 2013
OPINIE - Casper Gelderblom
Een sterker gymnasium – juist nu! De middelbare klassieke opleiding in ons land, het gymnasium, is slechts een schim van wat ze ooit was. Terwijl de generatie van onze oudste gymnasiaal geschoolde leraren nog 17 (!) uur per week klassieke talen volgde, geldt voor de gymnasiasten van tegenwoordig een norm van zo’n 4 uur. Opvallender nog is dat het landelijk percentage onvoldoendes bij het CE in Latijn en/of Grieks al jaren richting de 50% loopt. Je hoeft geen raketgeleerde te zijn om te begrijpen dat de klassieke skills van onze generatie het totaal niet haalt bij die van de babyboomers. De tijd die in het onderwijs besteed wordt aan de klassieke talen is dus sterk afgenomen en de eindresultaten zijn desastreus. Een interessante vraag die we onszelf moeten stellen is: is dat erg? Of het erg is of niet hangt natuurlijk af van de waarde die we aan het gymnasium als opleiding toekennen. Is dat archaïsche monnikenwerk, dat eindeloze gepuzzel met dode woorden, die taalruïnes uit lang vervlogen tijden, belangrijk? Nee, je kunt geen Latijn spreken met Italianen of OudGrieks met Grieken. Nee, kennis van Latijn en Grieks helpt je niet bij je studie vrijetijdswetenschappen of toegepaste biochemie. Nee, de economische groei zal door een sterker gymnasium niet toenemen. Nee, het directe nut en voordelen van het klassieke onderwijs zijn niet weer te geven in statistiekjes of vuistdikke inspectierapporten die voor de helft bestaan uit termen als ‘bullet points’, ‘rendabiliteit’ en ‘best practices’. We leven in een tijd waarin becijferde toegevoegde waarden onze normen zijn geworden. Als er statistisch of met factsheets niet inzichtelijk kan worden gemaakt wat het nut van iets is, is het per definitie onzin. Binnen deze efficiency-werkelijkheid is er geen plaats voor al te veel cultuur; wat is immers de aanwijsbare toegevoegde waarde ervan? Waar vind ik tabellen die laten zien dat we er iets aan hebben? Ondanks –of eigenlijk juist vanwege- deze normen en het tijdsgewricht waaruit ze voorkomen, is het antwoord op mijn aanvankelijke vraag wat mij betreft een luid en duidelijk: JA! Het gymnasium is een instituut dat, in tegenstelling tot hemeltergend tijdslurpende vakken als ANW, een traditie kent van duizenden jaren. Wie het spoor volgt van de klassieken, komt uit bij de fundamenten van
ReLAKS jaargang 6, editie 2, mei 2013
de westerse wereld en alle idealen die daarbij horen. De klassieken brengen ons bij mannen als Socrates, Plato en Aristoteles, aartsvaders van onze wetenschap en filosofie. Ze leiden ons naar het prille begin van de democratie als staatsvorm, naar het begin van de rechtstaat en naar de inspiratiebronnen voor een oneindig aantal kunstenaars uit verleden, heden en toekomst. Het gymnasium zet ons eigen tijdperk in perspectief, leert ons de notie van vergankelijkheid en gaat verder dan de eigentijdse oppervlakte waar efficiency-denken en economisch barbarisme welig tieren. Is dat méér dan 6 uurtjes per week waard? Ik denk het wel. Laten we ons niet overgeven aan de kille utiliteit als hoogste ideaal. Laten we, uit respect voor de waarden waar onze samenleving op stoelt, onze cultuur en haar wortels niet verloochenen. Laten we het gymnasium behouden, koesteren en versterken. Juist nu.
Gespot!
door Bar Rubin
Vroeger was het simpel: op de basisschool stopte je een briefje in de jaszak van het klasgenootje waar je stiekem verliefd op was en in de jaren daarna had je de mogelijkheid om via school een anonieme roos te sturen op Valentijnsdag. Maar anno 2013, in het tijdperk van internet, gaat het allemaal anders: vergeet datingsite’s, blind date’s en koppelaars. Want tegenwoordig hebben wij de luxe van Gespot. Wat is Gespot? Gespot is een Facebookpagina en bijna elke middelbare school heeft er al een. Scholieren van de betreffende school kunnen lid worden van die Facebookpagina. Op die pagina hebben wanhopig verliefde scholieren de mogelijkheid hun liefde anoniem te uiten door middel van een geplaatst bericht. In zo’n bericht, wat dan openlijk te zien is op de pagina, wordt degene waar zij een oogje op hebben beschreven, vaak zonder naam en soms zelfs in een gedicht! Het valt natuurlijk te betwijfelen of elk bericht even serieus is, maar creatief is het zeker wel. Hoe is Gespot ontstaan? Gespot is begonnen als Gespot:UB met berichten over de universiteitsbibliotheek van Utrecht. Een dag later volgde de UvA en op dit moment hebben bijna alle universiteiten en middelbare scholen een GespotFacebookpagina.Vaak is het niet bekend wie de beheerder van de Gespot pagina is. In het begin gingen de berichten letterlijk over mensen die werden gespot, vandaar ook de naam.
“Zeg jongen die de hele tijd naar het kleine blonde meisje te kijken in de UBB op kamer 2.66. Ze wordt ongemakkelijk van je. Ga nou maar studeren.” “Komt het door de ritalin of zag ik net echt een vrouw in een konijnenpak voorbij lopen?” De pagina’s breidde zich steeds verder uit en al snel werd er geklaagd over afleidende korte rokjes, openlijk geflirt en zelfs wijselijk advies gegeven. En wat moeten wij ermee? Het is duidelijk dat Gespot op middelbare scholen, vol met puberhormonen, meer wordt gebruikt voor liefdesverklaringen. Een mooie ontwikkeling, want het is erg gezond om je hart niet in een valkuil te stoppen en open te zijn over je gevoelens. Ik denk echter niet dat dit de manier is om het grootste succes te behalen. Het beste is om gewoon eerlijk te zijn tegen diegene waar je een oogje op hebt, zonder cryptische gedichten en omschrijving. Wanneer je toch een blauwtje loopt, vergeet dan niet: er zijn nog veel meer vissen in de zee!
ReLAKS jaargang 6, editie 2, mei 2013
Achtergrond - Marjolein Scheffers
Het Comeniusproject: uitwisseling in Europa
In Nederland zijn we inmiddels zo ver dat de meeste scholen een leerlingenraad hebben die de leerlingen van de desbetreffende school vertegenwoordigt. Het verschilt nog wel sterk per school hoeveel inspraak die leerlingenraad dan heeft. Dat die verschillen tussen andere landen nog groter zijn wordt duidelijk als je kijkt naar de leerlingenparticipatie op scholen door heel Europa. ‘Student Councils across Europe’ is een het motto van het Comeniusproject dat op dit moment bezig is. Een Comeniusproject is een project op basis van uitwisselingen waaraan minimaal drie verschillende scholen uit drie verschillende Europese landen meedoen. Dat betekent niet dat er maar één Nederlandse school tegelijkertijd aan een Comeniusproject kan meedoen. Er lopen namelijk meerdere projecten naast elkaar. Tijdens zo´n project worden bezoeken gebracht aan alle deelnemende landen en de leerlingen discussiëren over relevante onderwerpen. De projecten worden gesubsidieerd door het Europees Platform. Ieder project heeft dus een andere invulling. Een van de projecten die nu bezig is gaat over leerlingenraden in Europa. Aan dit project doen de landen Italië, Engeland en Nederland mee. Dit schooljaar zijn Nederland en Italië al bezocht en na de zomer is Engeland aan de beurt. Dit is de laatste uitwisseling van het twee jaar durende project. Twee jaar geleden is er een project geweest met uitwisselingen tussen Turkse, Poolse, Bulgaarse en Nederlandse leerlingen en docenten. Dit project ging over hetzelfde onderwerp als het huidige project. Naast het leren van andere leerlingenraden, leren de jongeren uit verschillende landen natuurlijk ook een heleboel over andere culturen.
ReLAKS jaargang 6, editie 2, mei 2013
Vooral bij de reis naar Turkije was het grote cultuurverschil tussen Nederland en Turkije goed merkbaar. De Turkse deelnemende school lag in het Oosten van Turkije (dat hoort niet in Europa), in een plaats genaamd Mus. De Nederlandse leerlingen die daar op bezoek zijn geweest waren erg onder de indruk van de militairen die met geweren over straat liepen. De Turkse jongeren waren er echter helemaal aan gewend. Ook de gastvrijheid van de Turkse mensen, die geen woord Engels spraken, en al het eten dat de leerlingen werd aangeboden maakten indruk. De cultuurverschillen kwamen ook naar voren in de meningen die leerlingen en docenten hadden over bepaalde onderwerpen. Zo waren de Italiaanse leraren van mening dat het beoordelen van nieuwe leraren door leerlingen, zoals op sommige Nederlandse scholen al gebeurt, overmatige leerlingenparticipatie betekent. Dat is volgens hen echt een taak voor volwassenen. De Engelsen daarentegen waren juist heel enthousiast over het concept. Natuurlijk is naast het discussiëren met en het leren van jongeren van verschillende Europese culturen het Comeniusproject een heel bijzondere en gezellige ervaring. Je ziet veel van Europa en door het verblijf in gastgezinnen leer je snel de leefwijze van andere Europese jongeren kennen. Het mooie is dat het helemaal niet zo moeilijk is om zulke uitwisselingen te organiseren. Als je zelf een Comeniusproject wil opzetten, staat er een simpel stappenplan in het filmpje op de volgende website: http://www.go-europe.nl/eCache/DEF/1/07/019.html .
Succes!
Column - Casper Gelderblom
Occupy Rijnstraat In 2011 sloegen duizenden demonstranten over de hele wereld kampen op voor bankgiganten, in protest tegen het ongebreidelde gokkapitalisme. De demonstranten kwamen in actie omdat de rekening van de crisis bij hen werd gelegd, en niet bij de verantwoordelijke bankbestuurders. Die bestuurders hadden risicovol beleggen gecombineerd met de verantwoordelijke taak van het beheren van spaargeld van burgers. De beweging ging de geschiedenis in als de Occupy-beweging. Ik vind dat wij, middelbare scholieren, ons kamp zouden moeten opslaan voor het ministerie van onderwijs. Niet Occupy Wall Street, maar Occupy Rijnstraat. Waarom? Eerst een stukje geschiedenis. Na de bekende beurskrach in 1929 volgde een catastrofe voor de hele wereld. Banken vielen om en spaargeld ging in rook op. President Roosevelt vond de oplossing door banken en beleggers strikt te scheiden. Zelfs als alle beurzen tegelijkertijd door UFO’s werden opgestraald, merkte de gewone spaarder daar in principe niks van. Gevolg was een stabiele groei van economie en welvaart. Maar na enkele tientallen jaren lijkt deze voorzichtigheid nutteloos. Greed is good, de wetgeving van Roosevelt wordt opgeschort en banken en beleggers worden herenigd. Inmiddels heeft de financiële ezel zich voor de tweede keer gestoten en zitten we, net als in de jaren dertig, in een crisis.
“Er verschijnen dollartekens in de ogen van de schoolbestuurders.”
Goed, maar wat heeft dit in godsnaam met onderwijs te maken, Gelderblom? Een terechte vraag, lezer. De overeenkomst met ons onderwijs is groot. Tot de jaren 80, de tijd van premier Lubbers, waren onderwijs en beheer gescheiden. De scholen regelden dus de invulling van het onderwijs binnen de kaders van de landelijke richtlijnen, de overheid zorgde voor de salarissen en de gebouwen –het beheer. Maar door de tegenvallende economische weersomstandigheden van de jaren 80 raakt het geld even op. De salarissen dalen en daarna wordt de genoemde scheiding, net als in de financiële sector, opgeheven. De schoolbesturen nemen het beheer voor hun rekening. De bedragen waar bestuurders vanaf dat moment over beslissen zijn gigantisch. Er verschijnen dollartekens in de ogen van de schoolbestuurders, die niet meer primair bezig zijn met onderwijsinhoudelijk bestuur maar met het managen van een grote organisatie.Van het bedrijfsmatige denken in rendementen en urennormen dat daarbij hoort hebben we nu nog steeds last in onderwijsland.Veel geld stroomde bovendien naar onroerend goed en naar de voor mensen als ik onbegrijpelijke financiële producten die daarmee samenhangen. Door de vastgoedcrises zijn de verliezen nu enorm. Leerlingen zijn hier de dupe van: de onderwijskwaliteit lijdt eronder. Nee, natuurlijk, niemand zag het aankomen en niemand heeft schuld. Net zoals bij de bankencrises. Maar de mensen om wie het uiteindelijk gaat, de leerlingen en in de parallel de burgers, zijn de sigaar. In 2011 pikten mensen dat niet langer en lieten dat zien. Wat zou het mooi zijn als wij dat ook zouden laten zien. Occupy Rijnstraat, net als op Wall Street.
ReLAKS jaargang 6, editie 2, mei 2013
Verslag Internationale Conferentie - Lisanne Vriens Op 31 januari was het eindelijk zover: de start van het langverwachte internationale congres, georganiseerd door de Noorse SSUN en het LAKS. De leerlingenorganisaties van Zweden, IJsland, Finland, Denemarken en Noorwegen kwamen naar Nederland om ideeën uit te wisselen en te praten over een eventuele samenwerking. Op de eerste dag gaf het LAKS een presentatie over de organisatie van het onderwijssysteem in Nederland. Ook Noorwegen (SSUN) gaf een presentatie. ’s Avonds werd er pizza gegeten op het LAKS-kantoor. Vrijdag 1 februari betekende de tweede dag van het internationaal congres, met veruit het drukste programma. De dag begon met een bezoekje van Claire Boonstra. Zij vertelde over haar beeld van het ideale onderwijs.Veelgehoord: ‘neem als leerling deel aan je eigen onderwijs’. In het interview op pagina 7 lees je meer over haar visie op onderwijs. Na dit bezoek werd meteen doorgegaan met een presentatie over het onderwijssysteem in IJsland. Daar hebben ze bijvoorbeeld maar 32 middelbare scholen en de voorzitters van de leerlingenraden zitten in het schoolbestuur. Onvoorstelbaar toch? Na deze leuke en leerzame presentatie gingen we snel lunchen. Het middagprogramma begon met een workshop van DE HOOP Entert®ainment over het koppelen van je karakter aan muziekinstrumenten. Hierin werd uitgelegd dat mensen met verschillende karakters binnen een bedrijf net zo essentieel zijn voor succes als verschillende instrumenten binnen een orkest. Samenwerken is heel belangrijk, want als de instrumenten goed samenspelen krijg je een mooie harmonie! De workshop werd afgesloten met het lied ‘Brand New Day’ uit ‘The Wiz’. Na de workshop volgde de presentatie van Denemarken, waar het onderwijs heel anders in elkaar zit. Er zijn namelijk heel veel verschillende scholen met erg veel vrijheid, waardoor er geen kwaliteit van onderwijs gegarandeerd kan worden. Leerlingen in Denemarken ontvangen ook een soort studiefinanciering wanneer ze naar school gaan, maar daar staat wel tegenover dat ze later tussen de 53% en 63% van hun salaris kwijt zijn aan belastingen. Erg grote verschillen dus tussen alle onderwijssystemen! ’s Avonds was er een echt Hollands diner (haring, boerenkool etc.) op kantoor. De derde dag vond plaats op het LAKS-kantoor, waar ook Zweden en Finland een presentatie gaven.Verder is er gepraat over een toekomstig samenwerkingsverband. Als afsluiting werd er gegeten in een restaurantje aan de Amsterdamse grachten.
ReLAKS jaargang 6, editie 2, mei 2013
ReLAKS jaargang 6, editie 2, mei 2013
Hoe LAKS is... Koen ?
door Lisanne Meinen en Lisanne Vriens
Waarom de VoCo en het LAKSpanel? Vorig schooljaar twijfelde ik of ik voor het bestuur zou gaan. Uiteindelijk zeiden mijn verstand en gevoel ‘nee’. Ik heb veel te veel plezier op mijn school met de leerlingenraad en (G) MR. Mijn taak was en is daar nog niet af. Gelukkig zijn binnen het LAKS naast het bestuur ook andere plaatsen waar ik mijn enthousiasme kwijt kan. Mijn insteek was om dat enthousiasme gecombineerd met mijn ervaring te gebruiken voor de VoCo. Ik ben dan ook echt blij dat ik daar inmiddels deel van uit maak. Daarnaast neem ik net zoals de andere VoCo-leden plaats in het LAKSpanel. Die ‘regel’ is namelijk vastgelegd tijdens de vorige ledenvergadering.
Koen van Limbergen mag zich met recht een actief LAKS-lid noemen. Dit jaar is hij lid van de Voortgangscommissie en daarmee behoort hij ook tot het LAKSpanel. Daarom onderwerpen wij hem aan de test: Hoe LAKS is Koen? Wat vind je goed aan de leerlingenraad op jouw school? We zijn actiever dan ooit en hebben daardoor ook meer invloed dan voorheen. Dat doen we niet door constant te klagen en ons ontevreden te uiten, maar vooral door goed mee te denken. Als er bijvoorbeeld plannen worden gemaakt moet je daar vroeg bij zijn, zo kun je nog sturen en mee-beïnvloeden. En als er later iets mis gaat moet je dat natuurlijk ook laten merken. Dan lopen we gelijk bij de (con)rector binnen. Ook ben ik trots op onze structuur van leerlingenraden: elke afdeling heeft bij ons een eigen leerlingenraad. Door die laagdrempeligheid zijn meer leerlingen actief betrokken bij school.
Doe je het Panel dan met tegenzin? Nee, zeker niet. Ik had van te voren al aangegeven dat ik die visie deelde. Door lid te zijn van het Panel ben ik namelijk niet alleen actiever betrokken bij het LAKS en het bestuur, maar spreek ik ook meer met andere leden. Zonder Panel staat het bestuur naar mijn mening te ver af van haar leden vind ik. Wij fungeren nu als klankbordgroep voor het bestuur; een eervolle taak. Oh ja, en niet te vergeten, de vorige panel-bijeenkomst kwam tot blijdschap van mij een Tweede Kamerlid langs. Heb je nog meer ambities binnen het LAKS? Dit is mijn laatste school en dus ‘LAKS-jaar’.Verdere LAKS-ambities zijn er dus ook niet. Ik ben al blij dat ik als VoCo-lid in oktober wanneer ik studeer nog een laatste keer naar de ALV mag. Nu ik actiever lid ben merk ik namelijk pas hoe uniek deze plaats, hoe uniek deze vereniging is. We vertegenwoordigen bijna een miljoen leerlingen met een groepje van gedreven en enthousiaste scholieren. Overigens komen jullie me misschien nog tegen bij het ISO, want die ambities zijn er zeker wel!
Wat is jouw functie bij de leerlingenraad? Door mijn initiatief komen de voorzitters van de verschillende leerlingenraden sinds kort met de rector bijeen.Van die centrale leerlingenraad ben ik de - trotse - voorzitter van. Ik heb dus veel contact met de schoolleiding over bijvoorbeeld nieuwe beleidsstukken, maar aan de andere kant onderhoud ik ook contact met leerlingenraden en leerlingen op school. Natuurlijk weet lang niet elke leerling wat wij doen, maar we proberen dit wel steeds vaker te laten merken.
Waar moet het LAKS meer aandacht aan besteden? Er kan veel beter in het onderwijs in Nederland, maar ook omtrent de leerlingenparticipatie. Gelukkig is er veel hiervan reeds opgenomen in onze MeerJarenVisie. Wij zijn helaas afhankelijk van wat de politiek oppakt en priotieit stelt. Iets wat we als Laks wel zelf al beter kunnen doen is het betrekken van onze leden bij de vereniging. Dan heb ik het over communicatie, het beter inrichten van alv’s en stimuleren van discussies online, bijvoorbeeld via een besloten platform. Om de (onderwijs)wereld te verbeteren moeten we dus ook beginnen bij ons zelf.
Hoe kwam je bij het LAKS? De leerlingenraad oprichten ging voorspoedig met hulp van de school. Pas als lid van de medezeggenschapsraad belandde ik in een compleet nieuwe wereld. Ik had toen al wel eens gehoord van het LAKS en kwam daardoor bij de MR-cursus. In drie dagen - nu overigens terecht twee dagen want de moeheid slaat toe bij weinig slapen met al die gezelligheid - hebben we enorm veel geleerd. Die dagen heb ik ook Lotte, onze voorzitter, leren kennen. Want zo werkt het: door alv’s, themadagen en cursussen leerde ik de actieve LAKS-leden en het bestuur langzamerhand kennen.
Heb je nog een mooie afsluiter? Ik heb de afgelopen jaren gemerkt dat het veel voldoening geeft om mee te denken op school, en bij het LAKS. Langs de zijlijn roepen verandert immers niets. We zitten veel uren in de schoolbanken; maak er dan ook het beste en leukste van door je in te zetten voor een betere en leukere school. Elke keer als ik in de gangen loop op school ben ik weer trots op hetgeen wat ik doe. Er komt ooit een dag dat wij in de lijstjes boven Finland staan, en daar wil ik mijn bijdrage aan hebben geleverd!
ReLAKS jaargang 6, editie 2, mei 2013
Hoe LAKS is... Rik ? Dit maal ondervragen we niet één, maar twee LAKS´ers over hun LAKSheid! Rik Hoveling is 18 jaar en zit op de Havo in Utrecht nadat hij vorig jaar zijn VMBO-diploma al haalde op een andere school. Is er een leerlingenraad op jouw school en zit je daar zelf in? Ja, die hebben we! Momenteel ben ik niet actief binnen de leerlingenraad op het AmadeusLyceum en staat mijn schoolwerk op de eerste plaats. Op mijn vorige school heb ik wel een leerlingenraad opgericht waar ik daarna met veel plezier voorzitter van ben geweest. We deden onderzoekjes en organiseerden acties waarmee we geld verdienden om zo schoolfeesten te kunnen organiseren. Alleen dat was een VMBO-school en op dit moment volg ik met veel plezier de Havo op het Amadeus Lyceum. De school beschikt over een leerlingenraad en er is dus wel sprake van leerlingeninspraak. Helaas zijn ze op het moment heel slecht bereikbaar voor leerlingen. Er is dus nog wel wat verbetering mogelijk! Wat is er speciaal aan jouw school en hun manier van lesgeven? Wij hebben een school die werkt met domeinen. Er is een grote ruimte waar werkplekken zijn waar je kan gaan zitten werken. Daarbij gebruik je een laptop en de spullen waar je op dat moment aan wilt gaan werken. Je plant dus zelf in wat je doet en wanneer! Per blok verschilt welke docenten zich in welk domein bevinden. Dat wordt wel van tevoren aangegeven dus hier kun je rekening mee houden.Verder zijn er ook vaste Instructieuren.Voor deze uren is een Serre opgenomen in elk domein. Dat is een afgesloten ruimte die geluidsdicht is en waar je instructie kunt krijgen. Alle informatie over de eindexamens moeten we zelf inwinnen bij docenten en dat betekent dat je ook gemotiveerd moet zijn. Ik zit nu dus in de Tweede fase van de Havo en de die fase is verdeeld over 3 domeinen. (Dus de leerjaren 4 en 5 van Havo maar ook de jaren 4, 5 en 6 van VWO.) Deze hebben samen een domeinraad die opkomen voor de belangen van de leerlingen in deze 3 domeinen van de Tweede fase. Maar in de onderbouw is er ook een domeinraad die hun best doen om het voor zichzelf en de andere leerlingen nog beter te maken.
Wat is je ervaring binnen het LAKS? Binnen het LAKS ben ik nog wel actief en ik vind het altijd leuk om met het LAKS bezig te kunnen en mogen zijn! Zo zie je mij altijd op de ALV’s maar zit ik ook in het LAKS-panel. En zodra ik nodig ben sta ik voor het LAKS klaar om te helpen bij het vertegenwoordigen van de scholieren van het voortgezet onderwijs! Vroeger ben ik ook actief geweest in het VMBOpanel maar aangezien ik nu geen VMB-scholier meer ben is het aan de volgende generatie om dit op te pakken. Wat zou je willen veranderen bij het LAKS? Het LAKS is natuurlijk een organisatie en net zo als op school kunnen binnen een organisatie ook altijd dingen beter. Ik vind het belangrijk dat het LAKS zich in blijft zetten voor evenwicht binnen de schoolniveaus van het voortgezet onderwijs. Ik vind organisatie heel belangrijk, maar ook dat er altijd input vanuit het onderwijs blijft komen. Ik had graag zelf nog een jaar een commissie gedaan of in het bestuur gezeten om dit te verwezenlijken maar dat gaat niet meer lukken omdat school op de eerste plaats staat nu. Heb je nog een leuke boodschap? Ik denk dat een boodschap is dat leerlingen zich er met elkaar voor blijven inzetten om het “ideale” onderwijs in Nederland te bereiken. Maar daarbij mogen ze ook hun eigen schoolwerk niet vergeten wat dat zou zonde zijn! Aan de lezer: hopelijk zie ik jou ook snel een keer bij het LAKS om dingen van je te mogen leren, want dat lijkt me heel gezellig!
ReLAKS jaargang 6, editie 2, mei 2013
Agenda 13-29 MEI: Eindexamenklachtenlijn 9 en 10 JUNI: Zomer-ALV
Colofon ReLAKS jaargang 6 Editie 2 Mei 2013 ReLAKS is een uitgave van: Landelijk Aktie Komitee Scholieren Postbus 17061 1001 JB Amsterdam Tel. 020-5244060
[email protected] Redactie Casper Gelderblom Lisanne Meinen Bar Rubin Marjolein Scheffers Lisanne Vriens Hoofdredactie Lisanne Meinen Vormgeving PingWeb Foto’s Bas Cooijmans Drukker Internetdrukkerij Drukwerkdeal, drukwerkdeal.nl Distributie ReLAKS wordt gratis verstrekt aan alle leden van het LAKS en andere geïnteresseerden. Voor informatie over of een abonnement op ReLAKS kunt u mailen naar:
[email protected]