Lage tarieven voor MKB-kredieten. Creatieve ondernemers komen sterker uit de crisis. Loek Hermans vindt gehoor bij minister

week van de Ondernemer

Review van De Week van de Ondernemer, hét event voor succesvolle ondernemers, 7/8/9 april 2009 Beatrixgebouw Jaarbeurs Utrecht

courant HighlightS

Ruud van Dusschoten (ING):

Lage tarieven voor MKB-kredieten ”Wie ben ik om u over turbulente tijden te vertellen?” vroeg ING-directeur Business Banking Ruud van Dusschoten zich hardop af. Hij vervolgde met het goede nieuws: ING gaat voor 300 miljoen aan goedkope kredieten van de Europese Investeringsbank (EIB) verstrekken aan het MKB. ,,En die verlenen we tegen hetzelfde lage tarief”, beloofde Van Dusschoten tijdens de Week van de Ondernemer.

ING is de eerste Nederlandse bank die deze kredieten van de Europese Investeringsbank aanbiedt. En daar moet een flink aantal MKB-bedrijven van kunnen profiteren. Kritiek dat ING zuinig is met het verstrekken van kredieten pareert hij: ,,Een bedrijf met een realistisch plan willen wij graag helpen”. Van Dusschoten constateert dat het aantal kredietaanvragen sinds februari weer een stijgende lijn vertoont. De ING-topman had een aantal aanbevelingen in petto. De belangrijkste: Cash is king, oftewel: ondernemers met voldoende liquiditeit doen het beter in barre tijden; focus en maak een keuze; ken je interne cijfers; vraag advies aan derden; vind uit wat er leeft bij de klant en tot slot: Just do it!. Van Dusschoten: ,,Zo leg je de basis voor de toekomst. Want: crisis = kans!”

Annemarie van Gaal:

‘De kracht van een simpel systeem is ongeëvenaard!’

Ervaring? Een hoofdkantoor? Gezond verstand? Nee, dat had uitgeefster en investeerder Annemarie Van Gaal (AM Media) niet toen ze naar Rusland vertrok. Vastberadenheid des te meer. Dat bleek tijdens het plenaire programma waar Van Gaal de spreektijd ruimschoots overschreed. Presentator Robert Benninga onderbrak haar, posteerde zich aan de zijkant van het podium, wees fijntjes op zijn horloge. Vruchteloos. Van Gaal maakt af waar ze aan begint! Ze vertrok in 1999 met Derk Sauer voor VNU naar Rusland.

sfeerimpressies

2

FACTS & FIGURES:

3

sessieverslagen:

5, 7

Succes doorvertaald naar regio’s

9

Initiatiefnemers

Drukste Week van de Ondernemer ooit! De twaalfde editie van de Week van de Ondernemer is de drukste ooit geworden. Bijna 7.500 ondernemers hebben het evenement bezocht om hun netwerk te vergroten, de juiste informatie te vergaren en tips van collega’s en specialisten te krijgen.

Voorzitter MKB-Nederland

Loek Hermans vindt gehoor bij minister Het is zijn taak om on speaking terms te blijven met politiek en bankwezen, aldus MKB-Nederland voorzitter Loek Hermans. Meteen daarop gaf hij de overheid een veeg uit de pan: ,,Hou toch op met al die trucs en betaal uw rekeningen gewoon op tijd.” Hij werd op zijn wenken bediend. Drie dagen later wierp minister Ter Horst (BiZa) zich op als klachtenbaak voor bedrijven en kondigde aan de betreffende ministeries achter de vodden te gaan zitten.

Maria van der Hoeven (minister van Economische Zaken)

Creatieve ondernemers komen sterker uit de crisis

Goed nieuws dus voor de ondernemer! Temeer daar Hermans in dezelfde rede Gerrit Zalm (ABNAmro) opriep om, net als ING, eens bij de Europese Investeringbank aan te kloppen voor goedkope MKB-kredieten. ,,Nederland is nog altijd een van de meest solide EU-economieën, en dus interessant voor onder­ nemers. Zoek naar ‘windows of opportunity’ en focus op de toekomst. Dat is de essentie van ondernemen”, aldus minister van Economische Zaken Maria van der Hoeven tijdens het plenaire programma.

beteren en probleemsectoren een impuls te geven. Maar er is meer goed nieuws, vindt de minister. ,,Onderzoek wordt goedkoper door uitbreiding van de Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk (WBSO) met twee keer 150 miljoen om de kennis­economie in stand te houden. Daarnaast dempen we de klappen op de arbeidsmarkt en verminderen de regeldruk.”

Creatieve ondernemers met lef, die zoeken naar duurzame oplossingen komen sterker uit de crisis. Dat staat voor Van der Hoeven vast. Volgens de bewindsvrouw neemt het kabinet verantwoordelijkheid door te zorgen voor meer liquiditeit bij ­bedrijven (versoepeling verliesrekening, BTW­afdracht per kwartaal), kredietgaranties te ver­

Om haar woorden kracht bij te zetten, haalde zij het synoniemenwoordenboek van stal. ,,Ondernemen is aanvaarden, aandurven, aanpakken. Dus doe waar u goed in bent. Met de kin omhoog en de borst vooruit!”, aldus Van der Hoeven.

Een presentatie gemist? weekvandeondernemer.nl Na anderhalf jaar hield VNU het voor gezien. Het tweetal greep de kans. In vijf jaar tijd bouwden ze (ondanks maffiabedreigingen) een mediabedrijf op met 700 medewerkers en twintig bladen. ,,Doordat we geen ervaring hadden, bedachten we nieuwe dingen”, zegt Van Gaal. Zoals een gratis, Engelstalige krant – ,,De eerste ter wereld” – voor de expats. De staatsdistributie werd omzeild door een systeem dat leunde op straatverkopertjes. Zonder hoofdkantoor waren ze flexibel en slagvaardig. Besluiten werden op de werkvloer genomen en direct doorgevoerd.

Van Gaal: ,,In Nederland wordt alles door zeven lagen vertaald, van een authentiek plan blijft niets over.” En gezond verstand? ,,Ik had sinds de middelbare school geen boek meer ingekeken!” Succes schuilt volgens haar in ondernemersgeest en doorzettingsvermogen. En eenvoud. ,,De kracht van een simpel systeem is ongeëvenaard”, aldus Van Gaal.

1

Voor de ondernemer had Hermans ook enkele adviezen: ,,Analyseer je eigen bedrijf en vraag je af: ben ik na deze stoelendans nog dezelfde? Wie zit? Wie staat? Kijk over de crisis heen en zorg dat je jezelf goed positioneert. Blijf innoveren en maak grif gebruik van subsidies en regelingen.” Focus op de kansen van nu, zo hield hij ondernemend Nederland voor. ,,Vraag je af: wat betekent de crisis voor mijn bedrijf? Hoe benader ik mijn klanten, wat kan ik voor ze doen? Want niets blijft hetzelfde.” Hermans: ,,De lage olieprijs is tijdelijk, die schiet straks weer naar 150 dollar per vat. Duurzaamheid wordt dientengevolge steeds belangrijker. Daar ligt de grote uitdaging”, aldus Hermans.

Redenaar Daan Quakernaat legt de zweep over ‘angst’ en ‘regelzucht’

Richt uw pijlen op succes!

Kathedralen bouwen? Gewoon doen!

Sup er invester i in j ezel ng f

Daan Quakernaat met robert benninga

het doorbraakseminar voor succesvol ondernemen Donderdag 18 juni 2009, NBC Nieuwegein De HiT Experience is een praktisch én krachtig doorbraakseminar om antwoord te vinden op de volgende vragen: • Hoe zet ik grote stappen naar een beter bedrijf? • Hoe realiseer ik meer omzet met minder moeite? • Hoe motiveer ik mijn mensen om topprestaties te leveren? • Hoe kan ik goed verdienen en keihard genieten?

DE EKER VAN ALS BEZO NDER­ O DE N WEEK VA TAALT U NEMER BE R 395,- VOO € TS H SLEC AKDAG RA RB O DEZE DO

weekvandeondernemer.nl/hit

K

ent u de Nôtre-Dame in Reims? Vindt u hem mooi? Ja? Nou, die kathedraal is dus niet gelukt!” Voor Daan Quakernaat, spreker van beroep, is de kathedraal de metafoor bij uitstek voor uitdagingen in het bedrijfsleven. In de performance ‘Ga kathedralen bouwen’ hekelt hij regelzucht en angst. Daan Quakernaat studeerde Cognitieve Kunstmatige Intelligentie. Sindsdien is hij op zoek naar de balans tussen mens en machine, angst en controle, passie en structuur. Op uitnodiging van Cisco Systems verzorgde Quakernaat een reeks sessies. Regelzucht. Quakernaat wordt er doodmoe van. Een voorbeeld: de uitrukkende brandweer in een Nederlandse regio wordt 200 keer per jaar bekeurd (flitspaal, over het fietspad rijden). Natuurlijk worden de zaken geseponeerd, maar de afwikkeling is een hels administratief traject. Quakernaat: ,,Gewoon de boete betalen is efficiënter!”

Onze voorouders bouwden enorme kathedralen ,,Ze hadden niks, maar konden alles!” De Nôtre-Dame in Reims is volgens de spreker niet gelukt, want er stonden oorspronkelijk 7 extra torens gepland. Maar de kathedraal is niet mislukt! Niemand mist ze! Quakernaat: ,,We zijn bang geworden. Als er een steen van ‘een muurtje’ afvalt is dat een ramp.” Sterker, als we van tevoren niet weten of iets gaat lukken, beginnen we er niet aan. Zijn visie: zet de angst opzij, ga met passie en vertrouwen aan de slag. Maak fouten en leer ervan. Wees open en kritisch naar elkaar, ook al is dat soms hard. Quakernaat: ,,In Nederland geven we liever iedereen een voldoende. Maar daarmee ontnemen we onszelf – elk individu – het leermoment! Dat ‘muren’ omvallen is niet erg. Dat we er niet van leren, dat is het echte probleem.” Dus, o ­ ndernemers van Nederland: kathedralen ­bouwen? Gewoon doen!

De Week van de Ondernemer

Facts & Figures Sector

Aantal inschrijvingen

Aantal bezoekers

Totalen per dag

1. Bouw en Industrie

1.769

1.073

2.247

2. Retail

1.805

1.174

3. Transport, Logistiek, Groot- en Tussenhandel

1.809

1.278

4. Horeca, Recreatie, Toerisme en Cultuur

1.597

1.128

5. Zakelijke Dienst­verlening 1

1.431

1.204

6. Zakelijke Dienst­verlening 2

1.474

1.389

Totaal

10.119

7.496

Functie

Percentage

Directeur / Directeur-grootaandeelhouder

70%

Leidinggevend

15%

Overig

15%

Totaal

100%

Top 3 beste beoordeelde kennissprekers:

2.406

2.593

9,1

9,0

9,0

7.496

Jan van Setten

5 Gouden tips voor meer omzet.

Martijn Aslander

Benut uw netwerk en realiseer meer.

Partners aan het woord

Haal het beste uit Talent!

Quotes van ondernemers:

CleanPort BV - Patrick van der Valk CleanPort kijkt terug op een geslaagde eerste beursdeelname. Met name de toegankelijkheid en de bereidheid van ondernemers om van gedachten te wisselen over onze dienstverlening waren tekenend voor de ontspannen sfeer op de beurs.

Hoe beoordeelt u de Week van de Ondernemer? Gemiddeld rapportcijfer: 8,1

Robert Benninga

,,Uitermate positief en motiverend in een tijd van tegenslag. De mensen krijgen er weer zin in.” Henk Thomassen, Kirtas Europe, Almere

10 9

KLM - Sanja van den Broek

8

KLM BlueBiz heeft al 10.000 deelnemers. Tijdens “de Week” hebben wij nog meer MKB-ondernemers kunnen vertellen hoe zijn kunnen besparen op de kosten van vliegtickets voor zijn/haar bedrijf.

7 6 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

Programma Groeiversneller / Porth4Growth - Peter van Tongeren

DRUKKERIJ

HUB D

E

.

TONNAER

N

A T U U R L I J K E

V

A N

C

Tijdens de Week van de Ondernemer hebben we een keur aan ondernemers uit verschillende branches voorbij zien komen. Met velen, die in onze doelgroep passen, hebben we gesproken. Er was veel interesse en 17 ondernemers hebben zich tijdens de beurs direct aangemeld voor programma Groeiversneller! Kortom de beurs is voor ons nu al een succes.

B . V. K

L E U R

Iris Kauffman, Ontwerpstijl, Amsterdam

,,Een goed georganiseerd ­evenement dat nuttige contacten oplevert.” Paul Jansen, Jes Projects, Venlo

Display Concepts - Kees Mouissie

O M M U N I C A T I E

,,Helder, overzichtelijk van opzet. Enthousiasmerend ook. Je krijgt weer zin om te ondernemen.”

Display Concepts heeft voor de derde keer deelgenomen aan de Week van de Ondernemer. Het is boeiend om te zien hoe de organisatie in 3 dagen meer dan 6000 ondernemers een dag bezig kan houden. Voor onze organisatie heeft het event voldaan aan de wensen, namelijk het in contact komen met potentiële klanten. Nu zorgen we voor een goede follow up, zodat contacten klanten worden.

VMR Partners - Bernard Oenema Door het inspirerende programma zagen we veel positive en enthousiaste bezoekers op de beursvloer. Dat maakt het altijd leuker en gemakkelijker om goede gesprekken aan te gaan en leads te realiseren. Voor ons is deze week weer een groot succes.

,,Kernachtig samengevat: inspiratie putten uit persoonlijk contact!” Anja Kuilboer, ADM Accountancy & Administratiekantoor, Almere

Top 3 beste beoordeelde topondernemers: SLIMMER, SNELLER, SCHONER EN BETER ELLERWEG 17 6037 RR KELPEN-OLER POSTBUS 10060 6000 GB WEERT TELEFOON: 0495 657710 TELEFAX: 0495 657720 E-MAIL: [email protected] WEBSITE: WWW.HUB-TONNAER.NL

8,5 Oscar Faase Otti Art 3

8,4 Bram Bosveld StudentenWerk / The KingField Group

8,2 Hans Kazàn HKP BV

6 tips voor succesvol ondernemerschap in turbulente tijden Door Ruud van Dusschoten, directeur ING Business Banking Tijdens de Week van de Ondernemer heb ik velen van u gesproken. Wat mij het meest is bijgebleven is het optimisme. Veel ondernemers zijn erg positief en zien ook in de huidige turbulente tijd nog voldoende kansen. Het deed mij goed om dit te horen. Het MKB is voor Nederland erg belangrijk. Als bank willen wij er graag voor ondernemers zijn. Ik ben, net zoals mijn ING-collega’s, continu in gesprek met ondernemers over hoe het met hen gaat en hoe wij hen kunnen helpen. We zoeken actief contact met u. Zoals begin april tijdens de Week van de Ondernemer, maar ook met bijeenkomsten, bij u in de regio. We zullen met u in gesprek blijven om van u te horen wat er in uw bedrijf omgaat en om onze eigen kennis met u te delen. Het eerste regionale congres vindt plaats in Arnhem

op 27 mei. Naast de regionale ondernemers congressen zullen er in de regio’s nog aanvullende bijeenkomsten worden georganiseerd over succesvol ondernemen in turbulente tijden. Meer informatie kunt u vinden op ing.nl/zakelijk. Ik hoop u ook in de regio’s weer te ontmoeten! Met vriendelijk groet, Ruud van Dusschoten

directeur ING Business Banking

6 tips voor succesvol ondernemen in turbulente tijden • Cash is King Voldoende liquide middelen zijn relevant om flexibel te kunnen reageren, bijvoorbeeld op veranderende marktomstandigheden. Economisch mindere tijden hebben een direct gevolg op het betalingsgedrag van debiteuren. Debiteurentermijnen scherper monitoren kan helpen om de liquiditeit op peil te houden. Een werkkapitaalscan kan een ondernemer helpen om verbeterpotentieel helder te krijgen • Niets kalmeert zozeer als een genomen besluit Ondernemen draait om keuzes maken. Focus aanbrengen is erg belangrijk. Dit kan betekenen dat de strategie moet worden aangepast. Terug naar de kern en doen waar je goed in bent, zijn hierbij erg belangrijk. • Meten is weten Het ondernemen zit veel ondernemers in het bloed. Door een goed fingerspitzen-gevoel gaan de zaken vaak goed. De cijfermatige onderbouwing is vaak minder populair. In tijden van economische teruggang komen de marges onder druk te staan en juist dan zijn cijfers erg belangrijk. Managementinformatie dient als een kompas. Zonder kompas is het moeilijk de juiste koers te varen.

• Twee weten meer dan één Ondernemen is een complexe aangelegenheid. Het is een illusie dat een ondernemer alles zelf zou moeten weten. Een organisatieadviseur, accountant of een relatiemanager van de ING kan een ondernemer ondersteuning bieden door met een frisse blik naar de organisatie te kijken. • Regeren is vooruitzien Een strategie bedenken om stijgende kosten, afnemende winst of een teruglopende omzet op te vangen, is bijzonder lastig. De vaste kosten zoveel mogelijk variabel maken, kan een oplossing zijn. Na regen komt zonneschijn, dus focus niet teveel op de korte termijn. Een lange termijn visie is minstens zo belangrijk. • Ken uw klant Elke ondernemer zal zeggen dat hij zijn klant goed kent. Maar is dit ook echt zo? Nu het economisch minder gaat, zal de klant zijn gedrag en behoeften aanpassen en het is belangrijk dat een ondernemer daar snel en goed op in weet te spelen.

“Succes is geen toeval, maar een aaneenschakeling van juiste afwegingen”

T

ijdens de Week van de Ondernemer sprak gerenommeerd wedstrijdzeiler Roy Heiner in de sessie ‘Ondernemen is afwegingen maken’ van kennispartner E.ON. Op basis van zijn avonturen en overwinningen ging Roy Heiner in op de bijzondere kunst van het maken van de juiste afwegingen. Dit leverde opvallend veel parallellen op tussen de wedstrijdwereld van de Volvo Ocean Race en de keiharde dagelijkse ­praktijk van de aanwezige ondernemers. In de sessie besprak Roy Heiner 11 afwegingen met de aanwezige ondernemers. Hierbij is de cruciale vraag hoe je je als ondernemer wilt profileren. Zo sprak Roy ondermeer over de ­afwegingen: Bezig zijn vs Presteren | Meedoen vs Winnen | Jouw ego vs Team ego | Jonge kunde vs Oude prestatie | Behoudend vs ­Grenzen opzoeken.

Kansen verzilveren: 5 tips van management-coach Jan van Setten

‘Kies en je wordt gekozen’

S

oms is het goed om op je snuit te gaan, want daar leer je van, aldus managementcoach Jan van ­Setten. Op uitnodiging van Exact Software verzorgde hij een reeks inspirerende p ­ owersessies. In een wervelende performance gaf Van Setten 5 tips om kansen te verzilveren: Eén daarvan: ‘Kies en je wordt gekozen’. Ieder mens heeft het recht om fouten te maken en de plicht om te leren, zegt Van Setten. ,,Je kunt lelijk op je bek gaan, maar dan heb je wél wat geleerd.” Anders gesteld: schuif de angst opzij, toon lef en durf je te onderscheiden van anderen, dan komen de klanten vanzelf. Van Setten heeft 5 tips voor de bezoekers. Tip 1: ‘Timmer de achterdeur dicht’. Oftewel: laat geen klanten wegglippen. ,,Toon serieus aandacht, geef ‘warmte’. Dan krijg je het vanzelf druk. Klanten bepalen uw imago, dus investeren in de juiste klanten is essentieel, betoogt de spreker. Hij komt met de ‘Wet van de wederkerigheid’: ,,Geef iets aan mensen en je zult zien dat ze de neiging krijgen om iets voor je terug te doen. Maak gebruik van dat ‘wipeffect’!” De ‘wet’ herbergt tip nummer 2: ‘Elke klant is tevens een prospect’. Van Setten stoomt door: ,,Zoek MOT Jan van Setten met je klanten!” Mot? Nee, MOT: Moments Of Thruth. ,,In elk contactmoment met klanten zitten MOT’jes, die moet je koesteren”, aldus Van Setten. Vraag klanten: durft u ons aan te bevelen? Aan wie denkt u dan? “Creëer gratis ‘accountmanagers’’, aldus tip 3. Concurrentie mijd je door onderscheidend vermogen te tonen. Van Setten noemt lunchroom ‘La Place’ (V&D). ,,Je moet een poosje wachten, maar alles is wel lekker vers. Dát is een bedrijfskeuze! Klanten weten dat en kiezen ervoor.” Tip 4: ‘Kies en je wordt gekozen’. Tot slot: wie een boor wil kopen, doet dat omdat hij een gat nodig heeft. Met raadselachtige technische toevoegingen en onbegrijpelijk jargon over de boor bereik je de klant niet. Blijf functioneel en denk in de behoefte van de klant. Tip 5: ‘Spreek geen ‘borentaal’, maar klare taal’!

‘Spreek geen borentaal’

Marketeer Jos Burgers geeft 5 gouden tips in cabareteske performance Roy Heiner Voor de ondernemers in de zaal was de sessie een ware belevenis. Roy Heiner nam ze met verrassende videobeelden en geweldige foto’s bijna letterlijk mee in zijn wereld van extremen. In de Volvo Ocean Race wordt aan elk detail, hoe klein ook, gedacht. Voor iedere situatie is een scenario uitgewerkt. Zo wisselden hoogte- en dieptepunten elkaar af. Conclusie: in de meest bizarre omstandigheden kom je met de juiste teamgeest en weloverwogen afwegingen tot winst. Dat geldt ook voor bedrijven. U maakt als ondernemer de afwegingen die voor úw bedrijf bepalend zijn. Steeds meer ondernemers maken bewust afwegingen over energie. De één omdat duurzaamheid bij de ondernemersvisie past, de ander omdat energie een kostenpost is die omlaag kan worden gebracht. Tal van ondernemers hebben de Ondernemerswijzer van E.ON ingevuld om de juiste afweging te maken. Bekijk de tips van collega-ondernemers op www.ondernemenisafwegingenmaken.nl. Voor E.ON Business Support zit in iedere afweging een uitdaging. Of u nu een eenmanszaak heeft, een onderneming met meerdere filialen of internationaal zakendoet. Samen met MKB-Nederland en Energiecentrum adviseert E.ON over duurzaam ondernemen en helpt bij maken van de juiste afwegingen. U kunt hierbij denken aan veiligheidsinspectie, maatwerk facturatie, inkoopstrategie of een energiebesparingsplan. Voor meer informatie bel 040 - 257 76 00 of mail naar [email protected].

‘Behandel ongelijke klanten ongelijk’

V

ergeet advertenties. Maak klanten ambassadeur van uw bedrijf. De belofte van 5 gouden tips voor meer omzet zorgde voor veel nieuwsgierige bezoekers. Op uitnodiging van Exact Software verzorgde marketingspecialist Jos Burgers inspirerende powersessies. Kern van zijn betoog: hoe kom ik van concurrentie af. Een van zijn adviezen: ‘Behandel ongelijke klanten ongelijk!’ Moet je blij zijn met elke klant die je kunt krijgen? ,,Absoluut niet’’, vindt Burgers. ,,Je selecteert goede klanten door aan te geven wie je níet als klant wilt hebben.. Gouden tip 1: ‘Kies scherp’. Onderscheid je, zoek je eigen plek in de markt, neem afscheid van ‘slechte’ klanten – ,,Sommigen kun je beter aan de concurrentie Jos Burgers laten, hebben ze daar ook wat te doen” – en ga voor je wensklanten. Maar hoe krijg je wensklanten? Burgers schetst een piramide. Onderin de driehoek staan accountmanagers, advertenties – ,,Leuk voor uzelf”– en brochures. ,,Je hebt er niets aan, maar je moet ze wel hebben”. Het midden is gereserveerd voor nieuws. Burgers: ,,Zorg dat je eens positief in het nieuws komt.” Dan volgt de top van de piramide. Allereerst ambassadeurs. Burgers geeft gouden tip 2: ‘Beloon je ambassadeurs’ – ,,Geef eens een fles wijn weg”. De beste manier om klanten aan je te binden: de ‘ik-ervaring’. ,, Laat mensen voelen, proeven of beleven wat producten te bieden hebben”, zegt Burgers. ,,Tegen die ervaring kan niets op! Je beste klanten vind je in het topje van de piramide.” Zet een extra stapje voor je goede klanten. Tip 3: ‘Behandel ongelijke klanten ongelijk’. Burgers: ,,De meeste waardevolle klanten komen binnen via waardevolle klanten. Haal meer uit een goede klant. Maak hem tot promotor van je bedrijf.” Tip 4: ‘Ga goed met klachten om, zodat klanten ambassadeurs worden’. Burgers besluit: ,,Een klant koopt een boor omdat hij een gat (!) nodig heeft.” Ergo: bespaar hem technische details over de mogelijkheden van de boor. Klanten hebben geen behoefte aan ‘boren’ maar aan ‘gaten’. Gouden tip 5: ‘Spreek klare taal, geen ‘borentaal’!

Auteurs Jan Bommerez en Robert Benninga schrijven ondernemers ‘wet’ voor

D

e wil om te winnen is een onmisbare voorwaarde voor succes. Dat is de boodschap van Europees- en Wereldkampioen schaatsen Hein Vergeer. Maar er is meer. De meest bepalende factoren voor succes zijn te beïnvloeden door goed te sturen op zowel persoonlijk als bedrijfseconomisch vlak. Zo is het voor een ondernemer altijd van belang om doorzettingsvermogen, durf, visie en leiderschap te tonen. Onderzoek toont echter aan dat in de huidige tijd meer vereist is. Denk aan vertrouwen door inspiratie. Medewerkers verwachten van u creativiteit, koersvastheid en emotie. Kijk daarom eens in de spiegel voor u weer onderneemt. Beschikt u over de juiste kwaliteiten? BDO helpt u hier graag bij met een online persoonlijkheidstest.

‘Zonder tegenslag geen succes’

Hein Vergeer Naast een ondernemer die zichzelf goed kent en daarmee het beste haalt uit zijn mensen - het kloppend hart van uw bedrijf - is het ook zaak bedrijfs­ economisch de vinger aan de pols te houden. ­Actueel in deze tijd: hoe kan ik tijdig een crisis ­signaleren? Staat het resultaat onder druk, dan is door middel van kostenreductie en margeverbetering een rendementsverbetering mogelijk. Is er al meer aan de hand, zoals liquiditeitskrapte of zelfs een faillissement, dan is de reactietijd drastisch korter en de oplossing ingrijpender. Reden dus om te weten in welke fase uw bedrijf zich bevindt, om daadwerkelijk de winstbijdragen per product of activiteit inzichtelijk te hebben en diverse scenario’s gereed te hebben bij aangepaste prognoses. Hein Vergeer reageert hierop met zijn tips opgedaan in het schaatsen: • stel realistische doelen • maak een gedegen inventarisatie • een goede voorbereiding is het halve werk • zonder tegenslag geen succes • durf je kwetsbaar op te stellen • zorg ervoor dat je werkelijk wil winnen BDO ondersteunt u graag bij het in de praktijk brengen van deze adviezen. Ook kunt u gratis de online persoonlijkheidstest of een performance monitor zelftest voor uw onderneming aanvragen om de prestatievelden van uw onderneming onder de loep te nemen. Tot slot biedt BDO u bij een eerste afspraak ter inspiratie het boekje van Hein Vergeer met zijn tips aan. Neem vrijblijvend contact op via: BDO CampsObers Accountants & Adviseurs I: www.bdo.nl - E: [email protected] - T: 040 269 81 11

naar zijn hand kan zetten, maar door zijn visie bij te stellen wel in staat is zijn positie in de (toekomstige) markt te bepalen. Immers, de windrichting kan niemand veranderen, maar de stand van de zeilen wel.

Nu loskomen van conditionering

In een hilarisch pleidooi voor innovatie en verandering duikt de ‘Platina regel’ op: ‘Behandel de klant zoals die wenst te worden behandeld!’ Benninga en Bommerez spreken zich uit voor een kritische bedrijfscultuur waarin mensen, ongeacht hun positie, mogen denken en zeggen wat ze vinden. Dat verandering en innovatie ‘pijn’ veroorzaken, bewijzen zij aan de hand van de ‘Wet van het elastiekje’: ongeacht of de ‘vooruitgangshand’ of de ‘stilstandhand’ loslaat, de elastiek striemt gemeen de huid. Met de ‘Wet van de sinaasappel’ zeggen zij: onder druk komt eruit wat erin zit! De ‘Wet van de pitstop’ maant tot reflectie en pas op de plaats.

W

e staan aan de vooravond van een nieuw tijdperk. Nu loskomen van conditionering is essentieel, aldus de auteurs en topsprekers Jan Bommerez en Robert Benninga. Bijgestaan door Bureau STERK-directeur Rob Egberts inspireerden en vermaakten zij hun publiek in een reeks door Talent 45+ (Ministerie van SZW/UWV WERKbedrijf) georganiseerde seminars.

Volgens Benninga en Bommerez moeten we weer leren denken in ‘mogelijkheden’. Meer creativiteit, dus! Benninga en Bommerez reikten hun publiek handvatten aan verpakt in ‘wetten’. Zoals de ‘wet van de wind en de zeilen’, die stelt dat de ondernemer de economische omstandigheden niet

‘Maak uw hoofd vrij om te winnen’

Robert Benninga 5

Rob Egberts, specialist in het meten en ontwikkelen van competenties en talenten, voegt zijn gehoor toe dat 25 procent van de ondernemers, ondanks

Jan Bommerez de crisis, naarstig zoekt naar nieuw talent. Dat moet je vinden, binden en boeien, en vervolgens laten bloeien en doorgroeien, zegt hij. Hij breekt een lans voor het ‘Cocu-effect’: zet niet alleen in op een jonge ploeg, maar haal ervaring in je team; zorg voor diversiteit. Bovendien sluiten normen en waarden van oudere werknemers vaak goed aan bij die van de klant”, aldus Egberts.

De nieuwe Avensis Uw ideale business partner Vanaf € 459,-

Gemiddeld brandstofverbruik (2004/3/EC ) 5,4L/100km (18,5 km/L) t/m 7,0L/100km (14,3 km/L), CO 2 141 t/m 165 gr/km.

Leaseprijs per maand (Toyota Financial Services) o.b.v. full operational lease, 48 maanden en 20.000 km per jaar, exclusief BTW, brandstof en 75% bonus/malus. Wijzigingen voorbehouden. Distributeur: Louwman & Parqui B.V. Meer info bel gratis 0800 - 0369 of kijk op www.toyota.nl

Software + Services = Mamut One

30

ko Administratie en Salaris/Personeel Order/Factuur en Logistiek Rapporten en financiële kwaliteitsanalyse Persoonlijke gebruikersondersteuning

Aanbieding

Online Relatiebeheer

+

Mobiele e-mail met gedeelde agenda Website, webhosting en online vergadering

=

Online documentportal

Mamut One E3 Licentieprijs – slechts

%

rtin

g

€790,-

€549,-

Silver Service-overeenkomst €69,Per maand – slechts €57,Prijzen per gebruiker, excl. BTW.

Bel ons gratis op 0800 – 444 66 60 of bezoek www.mamut.nl/wvdo Mamut Alliance Partners

Mamut (OSE “MAMUT”) werd opgericht in 1994 en is een toonaangevende leverancier van ERP, CRM en internet gebaseerde oplossingen voor kleine en middelgrote ondernemingen in Europa. Mamut biedt complete en gebruiksvriendelijke oplossingen aan tegen de beste prijs/kwaliteit verhouding met geïntegreerde oplossingen voor de boekhouding, verkoopondersteuning, relatiebeheer (CRM), inkoop/logistiek, werknemers, projectbeheer, e-commerce, domeinen, e-mail en webhosting. Meer dan 400.000 gebruikers vereenvoudigen hun dagelijkse werkzaamheden met Mamut. Aanvullende informatie over Mamut en haar producten vindt u op www.mamut.nl. Copyright 2009. Alle rechten en eventuele drukfouten voorbehouden. Mamut en het Mamut- logo zijn geregistreerde merken van Mamut. Alle overige merken zijn geregistreerde merken van de desbetreffende bedrijven.

– Reach your goals!

No-Nonsense Marketing

Ondernemer/auteur Mario Bierkens en ex-voetbalprof Jan van Halst over een topteam smeden

Ondernemen wordt een stuk relaxter met waardevolle adviezen over presteren onder druk.

‘Dicteer niet, regisseer’ U wilt spirit en passie in uw bedrijf? Ondernemer, auteur en partner in de Intenza Consulting Group Mario Bierkens en FC Twente-manager Jan van Halst hebben de ingrediënten voor een topteam in huis. Op uitnodiging van Persoonality combineerden zij op ludieke wijze bedrijfsleven en sport. Voor een ‘uitverkocht huis’.

Van belang is: hoe haal je het optimale uit je mensen én je team. In het topteam van Bierkens en Van Halst kunnen zeven ‘spelers’ rekenen op een vaste plaats: talent, ondernemerschap, passie, tijd (om je talent aan te wenden), energiezuinigheid (concentreer je op één doel), ambitie en maatschappijbetrokkenheid (om support te kweken).

E

en gezonde dosis spanning hoort bij ondernemen. Het houdt u scherp. En zorgt ervoor dat u eerder uw doelen bereikt. Net zo belangrijk is dat u over voldoende veerkracht beschikt. Zodat de spanning een positieve uitwerking blijft hebben. Dat geldt voor u, uw bedrijf en uw medewerkers.

Een presentatie gemist? weekvandeondernemer.nl Het duo pleit voor een evenwichtige balans tussen ondernemer en medewerker. Bierkens: ,,Dicteer niet, regisseer! Wees voorbereid op potentiële problemen, bespreek de mogelijke scenario’s vooraf en vindt uit waar je passie ligt en die van je medewerkers.” Extra tip: maak een ‘stop doing-list’ - zo schep je ruimte - en concentreer je op het voorkomen van problemen in de toekomst. Met betrekking tot ‘energiezuinigheid’ in het voetbal volstaat één ­lettergreep: Cruijff!

Ronnie Overgoor

De no-nonsense tips van Ronnie Overgoor

I

edereen weet: onbekend maakt onbemind. Hoe zet u uw bedrijf of merk prominent op de kaart zonder het marketingbudget van een multinational? In de inspiratiesessie van De Telefoongids & Gouden Gids presenteerde marketingspecialist Ronnie Overgoor met duizelingwekkende snelheid zijn no-nonsense tips voor effectieve promotie en marketing. De sessie startte met een zeer persoonlijke kennismaking met Ronnie Overgoor, zijn vrouw, kinderen, huis, auto, telefoonnummers, bankrekeningen en nog meer. Niet vanuit zelfverheerlijking, maar omdat hij oprecht gelooft in de nieuwe trends in marketing: authenticiteit, transparantie, eerlijkheid en delen.

Theo Compernolle Mario Bierkens In de sessie van De Amersfoortse gaf stressgoeroe Theo Compernolle waardevolle adviezen over stress, veerkracht en presteren onder druk:

Wie een topteam wil creëren dat elke opponent (lees: concurrent) vloert, moet vooral aandacht besteden aan de basisopstelling, want de belangrijkste beslissingen worden genomen voor de wedstrijd! Dat geldt zowel in sport als bedrijfsleven. Maar dan nog kan het fout gaan. Stroef draaiende mechanismes worden volgens Bierkens meestal veroorzaakt door menselijk gedrag. Niet individuele kwaliteit, maar visie moet daarom de maatstaf zijn. Jan van Halst

Volgens Ronnie Overgoor is de tijd van alleen maar hard schreeuwen, veel marketingeuro’s spenderen en veel geld verdienen ‘over de rug van de klant’ nu echt voorbij. Daarbij is het medialandschap in het afgelopen decennium volledig veranderd. Waar de ‘ouderen’ onder ons nog stammen uit de tijd van de Weekendkwis en de Berend Boudewijn stoel op zaterdagavond, geniet de generatie van vandaag van honderden kanalen, digitale- en internet tv, de pvr, mail en internet. Genoeg redenen om uw marketingaanpak eens grondig onder loep te nemen. Te meer daar het voor u als ondernemer makkelijker wordt om zonder grote marketingbudgetten keiharde resultaten te boeken. Ronnie presenteerde in dit kader de volgende acht tips aan de hand van rake voorbeelden uit de praktijk: 1. Experimenteer met internet 2. Ken je klanten 3. Ben waar je klanten zijn (en adverteer gericht) 4. Kijk naar nieuwe ontwikkelingen 5. Ben bereikbaar 6. Onderhandel 7. Ben onderscheidend 8. Toen de lamp werd uitgevonden... is de kaars ook niet verdwenen.

Een mooi voorbeeld van dit laatste is ­De Telefoon­ gids & Gouden Gids. Ook zij speelt in op het veranderende medialandschap. Dit heeft geleid tot een multimediaal productportfolio met vertrouwde en nieuwe manieren van adverteren. Totaal gebruiken elke dag weer ruim 2 miljoen N ­ ederlanders de producten van De Telefoongids & Gouden Gids. 1 miljoen hiervan gebruikt De Telefoongids & ­Gouden Gids op papier. Kijk voor de uitgebreide presentatie of een samenvatting op www.kiesookvoorsucces.nl/weekvandeondernemer

Oog voor de fundamenten, de feiten en de toekomst zijn belangrijk. Net als draagvlak in en om je bedrijf. Maatschappelijk betrokken ondernemen is daar een uitgelezen instrument voor. Het schept verbondenheid, niet alleen bij de buitenwacht, maar ook bij medewerkers onderling (het team). Dus, ­besluit Bierkens bij wijze van laatste ­fluitsignaal: ,,Zorg voor trots in uw bedrijf!”

1. Maak u geen zorgen om zaken die ­buiten uw invloedsfeer liggen. 2. Ons brein kan geen meerdere taken tegelijk uitvoeren. 3. Gezonde stress is interval stress. Het zet u op scherp. 4. Zeven uur slaap per nacht is geen tijdsverlies. Uw rendement is dan hoger. 5. Investeer, naast uw business netwerk, ook in uw sociaal steunend netwerk.

Zo verhoogt u de kans op succes. En wordt ondernemen een stuk relaxter. Wilt u meer weten over hoe u relaxter kunt ondernemen? Kijk dan op www.amersfoortse.nl.

MKB Adviseurs

‘Focus op rendement’

D

e sessie van MKB Adviseurs – al jarenlang kennispartner van De Week van de Ondernemer – werd dit jaar verzorgd door Marco Hoogerland van de Talentenacademie, met wie MKB Adviseurs regelmatig samenwerkt. Marco begeleidt topsporters naar nog betere prestaties, zoals paralympisch kampioen tennis Esther Vergeer en hardloper Bram Som. Zijn werkzaamheden sluiten naadloos aan bij de missie van MKB Adviseurs: ‘ondernemers nóg beter laten presteren’. Tijdens de sessies ‘Focus op rendement’ heeft ­Marco uitvoerig stilgestaan bij de onderwerpen ambitie, personeel en cijfers. Samen met topondernemers, waaronder goochelend ondernemer Hans Kazàn en Rob Kooij van Santas Koffie, zijn het nut en de noodzaak besproken van het stellen van scherpe doelen, het belang van teamvorming en het sturen op tussentijdse cijfers. Ook de communicatie richting financiers en andere belanghebbenden kwam ter sprake.

Marco Hoogerland Dit leverde mooie discussies op en de honderden ondernemers die de sessie hebben bezocht, waren dan ook zeer enthousiast. Temeer omdat ze na afloop het boek “Meer rendement” kregen aangeboden.

7

Speciaal voor de Week van de Ondernemer heeft MKB Adviseurs “Meer rendement” geschreven. In dit praktische boek komen zes onderwerpen aan bod die cruciaal zijn voor een beter rendement: een duidelijke ambitie, focus op de klant, kennis van de markt, kennis van de eigen cijfers, beleid richting personeel en een efficiënte bedrijfsvoering. Ondernemers die interesse hebben in “Meer rendement” kunnen dit boek kosteloos opvragen zolang

de voorraad strekt. Om het boekje te bestellen stuurt u een mail aan: [email protected] Daarnaast kunt u op www.mkbadviseurs.nl terecht voor een digitale rendementsscan. Met deze praktische graadmeter doet MKB Adviseurs u een eerste handreiking in het behalen van (nog) meer rendement. MKB Adviseurs is voortgekomen uit en als kennispartner gelieerd aan MKB-Nederland

‘Hoe weet ik nu wat voor pc dit is?’

Pc’s voor ondernemers voortaan herkenbaar dankzij keurmerk twee pc’s nemersPC gaf er nd O g in ht De Stic urs ekers van de be weg aan bezo

Zonder keurmerk is het lastig om de juiste pc te kiezen…

Het keurmerk in

Tijdens de Week van de Ondernemer mocht de stand van het keurmerk OndernemersPC zich verheugen op grote belangstelling. Veel bezoekers van de stand vertelden wat uit onderzoek ook al naar voren is gekomen: voor ondernemers is het kiezen van een nieuwe pc voor hun bedrijf niet altijd eenvoudig. Het nieuwe keurmerk biedt een prima uitgangspunt bij het maken van een keuze. Wijs de OndernemersPC aan Enkele honderden bezoekers hebben meegedaan met de prijsvraag die werd gehouden in de stand. Er stonden twee pc’s opgesteld en men moest aangeven welke van de twee de pc voor ondernemers was. Daarbij werd direct duidelijk dat het kiezen van een pc voor een bedrijf veel makkelijker is wanneer pc’s herkenbaar zijn door een keurmerk. De winnaars zijn beloond met een OnPC en zeer blij met hun aanwinst.

volle glorie

Veel ondernemers gaven aan dat een keurmerk beslist zou helpen bij de keuze van de juiste pc

Win ook een OndernemersPC Heeft u ooit voor uw onderneming een pc gekocht die achteraf niet de juiste keuze is gebleken? Ga naar www.ondernemerspc.nl, mail uw verhaal naar de Stichting OndernemersPC en maak kans op een nieuwe pc.

r

rmeren ove Ondernemers lieten zich info het nieuwe keurmerk

De voordelen van het keurmerk zijn evident: je weet je een pc koopt di dat e past bij jouw w ensen en eisen

een pc heeft heeft wel eens er em rn de on achtingen Menig d aan de verw ee ld vo et ni e gekocht di

hiba OndernemersPC: De trotse winnares van de Tos rjon Oosterhout B.V. Marjon Oosterhout van Ma

En de trotse winnaar van de Acer Onderne mersPC: Cor Mulder van Home Interieur Martha de Groot

De Stichting OndernemersPC is een initiatief van Nederlandse vertegenwoordigers van hard- en softwarefabrikanten en retailorganisaties. Deelnemers in de stichting zijn onder meer Acer, Fujitsu, Lenovo, Microsoft NLCW en Toshiba. Voor meer informatie kunt u zich wenden tot www.ondernemerspc.nl

ik ondernemer in de regio

8 april 2009, Utrecht - ondertekening samenwerking Synpact en BDO

BDO zet kennis in voor ondernemers

T

ijdens “de Week van de Ondernemer” 2009 zijn BDO CampsObers Accountants en ­Adviseurs en initiator Synpact een samenwerkingsverband overeengekomen. De komende drie jaar is BDO als k­ ennispartner verbonden aan de ondernemersplatformen van Synpact en MKB-Nederland.

schaatsen, adviseert en inspireert BDO in 2009 ondernemers in deze turbulente tijden.

BDO participeert jaarlijks in “de Week van de Ondernemer”, de regionale “Ondernemers Congressen” en de “Zakenfestivals”. Essentieel onderdeel van deze overeenkomst is de inbreng van de expertise van BDO over de hoofdbrekens van ondernemerschap. Daarnaast heeft BDO een actieve rol bij het tot stand komen van de inhoud en programmering van de congressen. “Het meerjarige kennispartnercontract stelt BDO in staat concreet invulling te geven aan haar visie voor vrij ondernemen” zegt Ron van Eijk, partner en lid Raad van Bestuur BDO. Door persoonlijk contact en inspirerende workshops in samenwerking met Hein Vergeer, oud wereldkampioen

Over Synpact Synpact Groep is een Marketing- en Eventbureau, gespecialiseerd in Ondernemers Marketing en Business Events en werkt nauw samen met MKBNederland, ministeries , brancheorganisaties en het bedrijfsleven.

Het Ondernemers Congres Arnhem-Nijmegen Brabant-Zeeland Twente Haaglanden Noord Nederland Utrecht

“Met de betrokkenheid van BDO de komende jaren hebben wij een inhoudelijk sterke partner die ons helpt de platformen verder te ontwikkelen” aldus Maarten van Druten, directeur van Synpact.

Het Zakenfestival

Over de Week van de Ondernemer De Week van de Ondernemer is een initiatief van Synpact, MKB-Nederland en ING. Het grootste landelijke zakenevenement waar ondernemers kennis opdoen, geïnspireerd worden en netwerken. In drie dagen tijd bezoeken ruim 10.000 ondernemers de Week van de Ondernemer.

Amsterdam Zuidoost-Brabant

Die hebben het leuk voor elkaar!

Met King op Koers

O

4 en 5 november 2009 2 en 3 december 2009

ondernemerscongres.nl

King Software is exposant op de Week van de Ondernemer en participeert als kennispartner in vier Ondernemers Congressen en het Zakenfestival Eindhoven.

m goed te kunnen sturen, moet je eerst weten waar je bent. Vanuit die gedachte is King ontwikkeld. Ooit begonnen als boekhoudsoftware, is King uitgegroeid tot een ERP waarmee bijna alles kan en dat nog lekker werkt ook. Onze doelgroep is de MKB-er die weet wat hij/zij wil. Zo’n ondernemer staan we graag terzijde met raad en daad. Sinds onze start in 1981 hebben we heel wat kennis en ervaring opgebouwd, en daar laten we anderen graag in delen. U kunt ons tijdens de Ondernemers­ congressen en Zakenfestivals vinden op de King-stand.

27 mei 2009 4 juni 2009 17 juni 2009 25 juni 2009 16 september 2009 15 oktober 2009

Sturen op resultaat King Software biedt ook de masterclass ­Sturen op resultaat aan. Spreker is Eric Leenderts. Sinds Eric Leenderts in 2004 afscheid nam van 140 personeelsleden en weer voor zichzelf begon, doet hij alleen wat hij leuk vindt: adviseren, trainen en bemiddelen bij conflicten. Met aanstekelijk enthousiasme weet hij helder en praktisch te maken dat hard werken alléén geen garantie is voor succesvol ondernemen. Wat dan wel? Tijdens de sessie Sturen op resultaat legt Eric het u uit. www.king.eu

Sturen op resultaat Zowel op de zaak als op het water bepalen we onze eigen koers. Daarvoor hebben we wel de juiste gegevens nodig. Met King Business Software weten we precies waar we aan toe zijn. Financieel, logistiek, projecten, productie, alles in één geïntegreerd pakket. Daarmee staan we zelf aan het roer, net als op het water. Zet ook uw onderneming op koers en kijk op www.king.eu of bel 010 - 264 63 20.

9

De digitale crisis is over! Er is een eind gekomen aan de digitale crisis. Althans voor de 253 bedrijven die tijdens de Week van de Ondernemer gebruik maakten van ons aanbod voor een gratis 30 dagen trial van CleanPort’s Managed E-Mail en Managed Web Security. Managed E-Mail Security is de meest geavanceerde oplossing tegen spam, virussen en ongewenste inhoud in e-mailberichten. Managed Web Security beschermt bedrijven tijdens het internetten en geeft organisaties daarnaast onder meer de mogelijkheid om de toegang tot bepaalde sites of categorieën te blokkeren. Heeft u onze stand gemist of bent u vergeten om uw gratis trial aan te vragen ? Ga dan naar www.cleanport.com of bel met 0314-399930 en vraag uw gratis trial aan.

www.cleanport.com

En nu laat ik mijn baard staan! Download gratis de belangrijkste hoofdstukken van het inspirerende boek van topondernemer Leen Zevenbergen bij MKB Servicedesk.nl

Ga naar www.mkbservicedesk.nl/ikpakmijnkans/

U doet goede zaken met een AA-Accountant Als mkb-ondernemer komt er heel wat op u af. Een AA-Accountant kan u helpen bij allerlei ondernemerszaken, waar u als mkb’er mee te maken krijgt, van financieel en fiscaal tot organisatorisch. Hij ondersteunt u bij het opstellen van een ondernemersplan, adviseert over de juiste ondernemingsvorm, het beste administratiepakket en brengt u in contact met andere

nuttige partijen. Daarnaast verdient hij/zij geld voor uw onderneming, bijvoorbeeld door te kijken naar fiscale aftrekposten. Zorg dat u zich kunt bezighouden met waar ú goed in bent, namelijk ondernemen! Wilt u weten wat een AA-Accountant voor u kan betekenen of zoekt u een AA-Accountant bij u in de buurt, kijk dan op www.novaa.nl.

U doet goede zaken met een AA-Accountant

25 gratis marketingtips? www.ondernemenbovenhetmaaiveld.nl

Eric Leenderts advkamerkrant.indd 1

5-3-2009 12:11:36

Elke werkdag van 9:00 tot 18:00 uur brengt RTL Z het laatste financieel-economische en algemene wereldnieuws.

rtlz.nl Ook uw doelgroep kijkt naar RTL Z De zakelijke uitstraling biedt de ideale omgeving om uw specifieke doelgroep te bereiken. Interesse? Kijk dan op rtl.nl onder Adverteren.

�����������������������������������������������

met dank aan: initiatiefnemers

Hoofdsponsor

kennispartners

exposanten

brancheorganisaties en business clubs

brancheorganisatie erkende sport- en bewegingscentra

mediapartners

DRUKWERK Drukkerij Hub. Tonnaer b.v. www.hub-tonnaer.nl

small business plaza