Lage rugpijn naar snellere en effectieve therapie. Pijnbehandeling door pijnspecialist 24-4-2015
Aart Jan Teunissen, Anesthesioloog-pijnspecialist
2
Probleem:
3
4
Probleem:
‘De Uitdaging’ Dermatologie COPD
Zes kapiteins
8 €€€
?
2012
2011 Mei 2015
• • • •
4 jaar 4 organisa1es 20 deelnemers 200 e-‐mails
Transmuraal pla>orm Rugloket Ruggenspraak Lage rugpijn 1.5 Het Lagerugpijn Loket
Namen
Eerste lijn Wouter Boswinkel (kaderarts beweging) Kees Vos (huisarts) Tweede lijn Arno Nanninga Orthopeed Huub Han Reumatoloog Evert Kaal Neuroloog Organisa1e Maasstadziekenhuis Floor Cornelissen Chantal van Wijngaarden Achmea Arjan Hartog Pfizer Dorien Wortman
Frans van der Kooij (kaderarts beweging)
Peter Janssens RevalidaQearts V Aart Jan Teunissen Anesthesioloog-‐pijnspecialist Linda Valk RevalidaQearts
Willeke van Geest Natasja JongenoWer Margot Smits
Doelstelling: • De paQënt met lage rugpijn ontvangt
binnen de samenwerking tussen de huisarts en het Maasstad Ziekenhuis, de juiste zorg op de juiste plaats op het juiste moment.
Hoe? • • • •
2 Kaderartsen (huisartsen) beweging Verwijzing vanuit 1e lijn PaQënten met vertraagd herstel van rugklachten Triage -‐> eventueel extra onderzoek – > met advies terug naar huisarts – > of verwijzing naar passende specialist
Huisarts
Lage Rugpijn Loket
Specialist
Aanvullend onderzoek
Terug 1e lijn + advies
Huisarts en Kaderarts Bewegingsapparaat:
Wouter Boswinkel
en Frans van der Kooij
Mét consultaQemogelijkheid van de specialisten uit het Maasstad ZH Waar? HuisartsenPost zuid Wanneer 1 Mei 2015: 2x per week 1 dagdeel
Lage rugpijn ≠ alQjd aspecifiek • 60–80% van de mensen heeh ooit een episode van rugpijn. • Pijn op niet meer dan een handbreedte van de wervelkolom.
De lage rug • Lumbaal/sacraal • Discus -‐> ongeveer 45% oorzaak pijn
De lage rug • Banden (ligamenten) en spieren • Het sacro-‐iliacale gewricht (SIG) 13% • De heupgewrichten
• Steungewrichten (facetgewricht) (15-‐40%)
2 soorten pijn ① Mechanisch of pseudo-‐radiculair: de pijn door veranderingen in de grote (discus) of kleine gewrichten (faceWen) van de rug. Ofwel door de (over)belasQng van de structuren er omheen. Pijn lager in het SI-‐gewricht. Hierbij ook soms verwezen pijn (referred pain).
2 soorten pijn ② Radiculair Op basis hernia nucleus pulposi Op basis wervelkanaal of foramen stenose
Anatomische indeling • Ventrale comparQment • Voor proc. transversus innervaQe door ramus communicans en sympaQcus • Dorsale comparQment • Achter proc. transversus innervaQe door de ramus dorsalis
Logo polikliniek pijngeneeskunde
Welke paQënten naar de pijnpoli?
-‐ Pijn die langer dan 3 maanden bestaat waarvoor geen oorzakelijke behandeling (meer) mogelijk is -‐ Complex Regionaal Pijnsyndroom I & II “dystrofie & causalgie” -‐ Acute & chronische herpes Zoster pijn -‐ Oncologische pijn die moeilijk te behandelen is
Wat kan de pijnkliniek voor de paQënt betekenen? • • • • • • •
InventarisaQe klachten Uitleg mogelijkheden pijnbestrijding Medicamenteuze pijnbestrijding Invasieve pijnbestrijding (“prikken”) TENS Psychologische begeleiding NeuromodulaQe b.v. Spinalcord sQmulaQon of dorsalroot sQmulaQon
Invasieve pijnbestrijding • • • • • • • •
Epiduraal/caudaal (medicamenteus) Epiduroscopie (endoscopisch mechanisch & medicamenteus) Wortel (dorsale ganglion)-‐ medicamenteus & pulsed radiofrequent Facet (ramus dorsalis)-‐> medicamenteus & thermolaesie SympaQcus -‐> medicamenteus & thermolaesie Perifere zenuw -‐> medicamenteus & pulsed radiofrequent Iontoforese (medicaQe dmv potenQaal verschil transdermaal) Epidurale sQmulaQe (neuromodulaQe)
Rhizotomie = selecQeve wortel blokkade •
Proef wortel blokkade L 5
Verwezen pijn faceWen •
•
Proef facetblokkade naaldposiQe
Proef facetblokkade bdz. L3-‐L5 •
Na posiQef proevlok • Radiofrequente behandeling
• Chemisch (fenol)
• Zijtakjes van hoofdzenuwen ramus dorsalis (faceWen) • Dorsale ganglion (zenuw pijn) • SympaQcus (grensstreng) • S.I. gewricht (pallisade techniek) § sympaQcus (grensstreng)
Wanneer succesvol?
Pijnreductie meer dan 50% • proevlok -‐> uren tot dagen • corQcosteroïden -‐> weken tot maanden • radiofrequente laesie -‐> maanden tot jaren
PRACTICUM LAGE RUG DIAGNOSTIEK & INTERVENTIE
hWp://www.healthdirect.nl/Online-‐Nascholing/Uitzending-‐rugpijn/ 1 accreditaQe punt
Pallisade techniek sacroilialgie
Transcutane elektrische sQmulaQe =
TENS
NeuromodulaQe
RuggenmergsQmulaQe (spinal cord sQmulaQon)
Epiduroscopie
