Nysingh Nieuws
20143
laat de kaas niet van uw brood eten De steeds complexere Food & Agri sector vraagt om échte juridische specialisten.
Eerste Hulp bij Toezicht | Het Kat-en-Muis spel van de look-a-likes | NVVS Wet werk en zekerheid | leerdammer | Voorkomen is beter dan procederen
Voer voor juristen.
Het thema van deze Nysingh Nieuws is food & agri. Nederland is een van de grootste voedselexporteurs ter wereld. Ook op het gebied van kennis: er komt steeds meer technologie beschikbaar waarmee landbouwgewassen efficiënter kunnen worden geteeld, waar ook de honger in de wereld mee kan worden teruggedrongen. Veel van die innovaties komen van Nederlandse bodem. Het is een krachtige sector die sterk verweven is met de wereldeconomie. Hierdoor heeft zij veel te lijden van de Russische boycot en wordt de Europese integratie op de voet gevolgd. Bij alle onzekerheden over de toekomst blijven kennis, innovatie en ondernemerschap noodzakelijke attributen voor een vitale agrosector.
Ook op juridisch vlak zijn er tal van ontwikke-
gezond & mooi 2015
lingen, zo blijkt uit de ervaringen van onze
Wilma van Ingen is Bestuurder bij nysingh.
ducenten proberen mee te liften op het succes
marktgroep Food & Agri. Levensmiddelenfabrikanten krijgen bijvoorbeeld steeds meer te maken met look-a-like verpakkingen, waarbij pro-
van A-merken. Een kat-en-muis spel binnen een juridisch spanningsveld waar ons kantoor veel ervaring mee heeft. Ook worden bedrijven uit deze sector vaak geconfronteerd met nieuwe wet-
Nysingh Actueel uitgelicht food & agri cliënt aan het woord food & agri Maatschappij NYsingher Nagerecht
en regelgeving uit Den Haag en Brussel.
Verderop in deze Nysingh Nieuws laten wij onze cliënt Leerdammer aan het woord. Een wereldspeler van
De voedingsmiddelensector. Nysingh weet er meer van.
formaat, zeker op het gebied van innovatie. Ook berichten wij over onze MVO-partner NVVS, die zich inzet voor mensen met hoorproblemen. Door verschillende oorzaken zullen mensen op steeds jongere leeftijd
De voedingsmiddelensector wordt juridisch steeds complexer. Dat
Ons gespecialiseerde Food & Agri team werkt nauw samen met
vraagt om échte specialisten. De breedte van de sector vereist
onze topjuristen op andere terreinen. Daardoor hebben we inzicht
echter óók een integrale juridische visie. Nysingh biedt beide.
én overzicht. Daardoor weten we er meer van.
last krijgen van hun gehoor, dus het is belangrijk om een signaal te geven om meer te doen aan preventie.
We staan aan het eind van een bewogen jaar. Nationaal en mondiaal zijn er zorgen te over maar tegelijkertijd zijn er uiteraard positieve ontwikkelingen. Talloze mensen blijven zich tot het uiterste inspannen om de problemen aan te pakken en kwetsbaren te helpen. Dat biedt hoop en troost. Als legal partner van Oxfam Novib maken we dat van nabij mee en dat is om stil van te worden.
www.nysingh.nl
Wij wensen u en degenen die u lief zijn een gezond en mooi 2015 toe!
04 06 08 12 16 18 22 23
Eenvoudig op de hoogte: volg ons op LinkedIn, Twitter en Facebook Wilt u eenvoudig op de hoogte blijven van actualiteiten, relevante
advocaat Gezondheidszorg
ontwikkelingen of evenementen in úw en onze praktijk? Volg
nysingh.nl/van-den-ende
Nysingh dan op LinkedIn, Twitter en Facebook. Of word lid van één van onze LinkedIngroepen op het gebied van Staatssteun, Aanbestedings- of Onteigeningsrecht.
Nieuwe advocaten
Nysingh lanceert juridische app voor zorginstellingen.
Per 1 december Halbe Pomper advocaat Ondernemingsrecht (locatie Zwolle)
Nysingh advocaten-notarissen lanceert de app ‘Eerste Hulp bij toezicht’, waarmee zorginstellingen zich kunnen voorbereiden op een
DOWNLOAD ONZE NIEUWE WHITEPAPER
onaangekondigd bezoek van toezichthouders in de zorg. De app laat
In de whitepaper ‘Bestuurdersaansprakelijkheid’ leest
zorginstellingen zien wat er op ze afkomt bij een bezoek van de NZa,
weten. De app wijst
u de belangrijkste risico’s op het gebied van interne
de ACM, de IGZ of het OM en welke rechten en plichten ze hebben.
ook de weg naar de meest
aansprakelijkheid, externe aansprakelijkheid op grond
Na gebiedsontwikkeling nu ook omgevingsrecht in een wettenbundel.
Eerste Hulp bij Toezicht is te downloaden via nysingh.nl/zorgapp.
geschikte
van onrechtmatige daad, aansprakelijkheid in geval van
De sectie Vastgoed & Overheid heeft in samenwerking
die eventueel bijstand kunnen verlenen.
faillissement en fiscale aansprakelijkheid. Download deze
met ROmagazine de wettenbundel “Omgevingsrecht
Een onaangekondigd bezoek van de NZa, de ACM, de IGZ of het OM is
En dat maakt het omgaan met onaangekondigd
en andere juridische whitepapers over actuele onderwerpen
2014-2015” samengesteld. In dit handzame boek is onder
voor elke zorginstelling een ingrijpende gebeurtenis. De bedrijfsvoering
bezoek direct een stuk minder ingrijpend.
gratis op www.nysingh.nl/whitepapers
meer opgenomen het wetsvoorstel “Omgevingswet” met
juridische
specialisten
raakt ontwricht en medewerkers worden geconfronteerd met onver-
artikelsgewijze toelichting uit de Memorie van
wachte vragen en beslissingsmomenten. Met ‘Eerste Hulp bij Toezicht’
Nysingh heeft een aparte branchegroep zorg, met veel ervaring
Reeds beschikbare whitepapers:
Toelichting. Daarnaast is ook de bestaande
laat Nysingh zien wat er te wachten staat en welke rechten en plichten
op dit specifieke rechtsgebied. De onrust die optreedt bij een inval
· Het familiestatuut, dat bent u zelf
regelgeving opgenomen, waaronder het nieuwe
een zorginstelling heeft.
van toezichtautoriteiten, juist in het geval van cliënten die eigenlijk
· Algemene voorwaarden
Besluit omgevingsrecht. Deze wettenbundel is
niets te vrezen hebben, is door de juristen van Nysingh veelvuldig
· Continuïteit in het familiebedrijf
geschikt voor de dagelijkse praktijk van de be-
De app stelt zorginstellingen in staat zich perfect voor te bereiden op
gesignaleerd in de praktijk. Met de app wil het kantoor de ergste
· Aandachtspunten bij ICT-contracten
leidsmedewerker/ juridisch adviseur ruimte,
een onverwacht bezoek van de NZa, de ACM, de IGZ of het OM. In een
onrust voorkomen.
· Dossieropbouw in het onderwijs
milieu, infrastructuur of als advocaat omgevings-
· Succesvol reorganiseren
recht. De bundel is te koop via de website van
· Rechten en plichten bij een ACM-inval
RO-magazine,
[email protected]. Prijs €35,-;
· Goed onderwijs, goed bestuur…. goed toezicht
voor abonnees ROmagazine €29,-.
duidelijk overzicht zien zorginstellingen alles wat ze dienen te
Nysingh Actueel | 05
Nysingh Actueel | 04
Nieuw! ‘eErste hulp bij toezicht‘
Tessa van den Ende
6. Werkgever besluit toch dat hij per 1 mei 2015 niet verder wil met Joost. Is hij verplicht het einde van het 2e jaarcontract aan Joost aan te
verlengd wordt? Antwoord: werkgever moet dit uiterlijk een maand voor het einde
zeggen?
Uitgelicht | 06
van de arbeidsovereenkomst, dus vóór 1 juni 2015, schriftelijk
Antwoord: ja. De aanzegplicht geldt met ingang van 1 januari 2015
aanzeggen. Doet werkgever dat niet of te laat, dan eindigt
(dus voor arbeidsovereenkomsten die op of na 1 februari 2015
Per 1 januari 2015 treden de eerste wijzigingen in werking
de arbeidsovereenkomst weliswaar van rechtswege, maar is
eindigen). Werkgever dient op straffe van een boete vóór 1 april 2015
die de Wet Werk en Zekerheid met zich meebrengt. De
werkgever een boete aan Anna verschuldigd van maximaal 1 bruto
schriftelijk aan Joost te laten weten dat zijn arbeidsovereenkomst
Sectie Arbeidsrecht van Nysingh staat warmgelopen klaar
maandsalaris. De nieuwe regelgeving over de aanzegtermijn geldt
eindigt.
voor de invoering. Ben u er ook klaar voor? Doe onderstaande
voor contracten die eindigen op of na 1 februari 2015.
test (met antwoorden).
7. Is werkgever aan Joost een transitievergoeding verschuldigd bij het einde van de arbeidsovereenkomst op 1 mei 2015?
4. Heeft Anna bij het einde van haar contract recht op een 1. Werkgever en werknemer sluiten op 15 januari 2015 een (eerste) arbeidsovereenkomst voor de duur van 6 maanden. Mag werkgever
transitievergoeding?
Antwoord: ja, vanaf 1 juli 2015 is werkgever een transitievergoeding
een proeftijd in het contract opnemen?
verschuldigd wanneer de arbeidsovereenkomst op initiatief van
Antwoord: nee. In de WWZ is bepaald dat er geen proeftijd kan
werkgever niet wordt verlengd en de arbeidsovereenkomst 24
worden overeengekomen in een contract aangegaan voor 6
maanden of langer heeft geduurd.
eindigt, is geen transitievergoeding verschuldigd.
8. Werkgever gaat met werknemer Karel op 1 maart 2013 een jaarcontract aan. Er is geen cao van toepassing. Dit jaarcontract wordt op 1 maart 2014 verlengd tot 1 maart 2015. Op dat moment besluit
maanden of korter. Als werkgever toch een proeftijdbeding in dit contract opneemt, werkt dat beding niet.
2. Werkgever gaat met werkneemster Anna op 1 juli 2013 een
werkgever om de arbeidsovereenkomst niet meer te verlengen.
‘wet, werk en zekerheid: bent u er ook klaar voor?’
Een paar maanden later benadert werkgever Karel met het verzoek om met ingang van 1 augustus 2015 toch opnieuw op basis van een jaarcontract in dienst te treden. Karel heeft hier wel oren naar
jaarcontract aan. Er is geen cao van toepassing. Dit jaarcontract
Jolanda Krijgsman advocaat Arbeidsrecht nysingh.nl/krijgsman
Antwoord: nee. Wanneer een arbeidsovereenkomst vóór 1 juli 2015
en partijen sluiten op 1 augustus 2015 een jaarcontract. Eindigt het
wordt op 1 juli 2014 verlengd voor de duur van een jaar, tot 1 juli
5. Werkgever gaat met werknemer Joost op 1 mei 2013 een jaarcontract
2015. Kunnen werkgever en Anna nog een 3e contract voor bepaalde
aan. Er is geen cao van toepassing. Dit jaarcontract wordt op 1 mei
tijd aangaan?
2014 voor een jaar verlengd en eindigt dan op 1 mei 2015. Kunnen
Antwoord: precies op 1 juli 2015 treedt de nieuwe ketenregeling
werkgever en Joost op 1 mei 2015 een derde jaarcontract aangaan?
1 augustus 2015, dus na inwerkingtreding van de WWZ. In die
in werking. Arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd die
Antwoord: ja. Omdat de nieuwe ketenregeling op 1 mei 2015 nog
situatie is de nieuwe regel over de tussenpoos van toepassing.
jaarcontract van Karel op 1 augustus 2016 van rechtswege?
Antwoord: nee, het 3e jaarcontract wordt aangegaan op
op of na 1 juli 2015 zijn aangegaan, vallen onder het nieuwe
niet in werking getreden is, kunnen werkgever en Joost opnieuw
Tussen het einde van het 2e jaarcontract (op 1 maart 2015) en
regime. Werkgever en Anna kunnen dus niet nog een tijdelijke
een (derde) jaarcontract overeenkomen. Dat contract eindigt van
de ingangsdatum van het 3e jaarcontract (1 augustus 2015)
arbeidsovereenkomst sluiten. De maximale ketenperiode van twee
rechtswege op 1 mei 2016.
liggen 5 maanden en dus is de keten niet verbroken. Dat is onder
jaar is verstreken.
het nieuwe recht pas het geval als de tussenpoos langer dan 6 maanden is.
Uitgelicht | 07
Wet werk en zekerheid: wij zijn er klaar voor
3. Wanneer moet werkgever Anna laten weten dat haar contract niet
Zeker in economisch zware tijden lokken de huismerken en de discounters de consument regelmatig met succes weg bij de grote bekende merken van voedingsmiddelen. Bent u wel eens met een verkeerd product thuisgekomen? U was eigenlijk van plan een bakje Becel en Danoontjes te kopen, maar eenmaal thuis gekomen, bleek u een ander geel bakje margarine in handen te hebben en vergelijkbare toetjes in gekleurde bakjes. Je zou er bijna een spel van kunnen maken om in de winkel zo snel mogelijk te herkennen op welk A-merk de huismerken en de B- en C-merken willen lijken. Welk juridisch spanningsveld gaat hierachter schuil?
Hemke de Weijs advocaat IE-recht nysingh.nl/de-weijs
Food & Agri | 09
het kat-en-muis spel achter de look-a-like verpakkingen
De trend van de look-a-like verpakkingen is al lang geleden in-
Is het dan een verloren strijd voor de A-merken? Nee, zeker niet.
designer). Vaak worden de naam, het logo en zelfs de (2D)
gezet, maar er zijn weinig juridische procedures hierover tussen
Jaren na deze rechtszaak heeft het Europese Hof van Justitie, de
afbeelding/foto van de hele verpakking als merk geregistreerd (en
hoogste Europese rechter, in het arrest l’Oreal/Bellure duidelijk
soms als model). Ook de 3D-vormen van verpakkingen worden
gemaakt dat bekende merken behoorlijk beschermd worden
wel eens als zogenaamd ‘vormmerk’ of als model geregistreerd,
tegen partijen die “free riden” op de bekendheid van hun merk.
maar dit is niet altijd effectief.
‘Op verpakkingen rust meestal vanzelf auteursrecht.’ supermarkten en A-merken, waarschijnlijk omdat ze wederzijds
varen en van diens aantrekkingskracht en reputatie profiteert, kan
Zo moest Capri Sun eerder dit jaar in een look-a-like strijd incasseren
afhankelijk zijn van elkaar. In 2005 echter heeft Unilever, des-
de rechter daar wel degelijk een stokje voor steken en de look-a-
dat haar vormmerk voor haar (aluminium) frisdrankzakje door de rechter ongeldig werd verklaard, omdat het te technisch was.
tijds baanbrekend, Albert Heijn gedagvaard omdat ze de looka-like verpakkingen van haar Becel, Bertolli, Blue Band en vele andere verpakkingen beu was.
‘Achter de look-a-like verpakkingen gaat een kat-en-muis spel schuil.’
Kortom, achter de look-a-like verpakkingen gaat een kat-en-muis spel schuil, waarbij beide partijen er goed aan doen zich van te voren juridisch te wapenen om een procedure te winnen of juist
De rechter oordeelde in kort geding dat Albert Heijn met
like verpakking dus verbieden. Waar de grens precies ligt tussen
betrekking tot de meeste producten net genoeg afstand had
wat wel en niet is toegestaan, verschilt van geval tot geval.
gehouden. Eén van de uitzonderingen daarop was de pinda-
De aanbieders van look-a-like producten zijn vaak heel creatief en
kaaspot van AH met het blauwe deksel; die leek te veel op die
laten hun advocaat Intellectuele Eigendom aangeven wat nog nét
van Calvé.
is toegestaan. Bij voorkeur weet de consument precies van welk A-merk het product in kwestie een look-a-like is, maar verschilt de
verpakking
ge-
noeg om juridisch vrijuit te gaan.
De A-merken producent daarentegen probeert zijn verpakkingen zo gericht mogelijk te beschermen met intellectuele eigendomsrechten. Op verpakkingen rust meestal vanzelf auteursrecht (zorg er als producent wel voor dat dit niet achterblijft bij een ingehuurde
te voorkomen.
Food & Agri | 11
Als de look-a-like in het kielzog van het bekende merk probeert te
In 1974 werd een nieuwe kaassoort ontwikkeld met de milde smaak van Goudse kaas en de kenmerkende gaten van Emmentaler. Veertig jaar later is Leerdammer niet alleen in Nederland, maar ook ver daarbuiten een vooraanstaand kaasmerk. Om aan de vraag te kunnen voldoen wordt momenteel zo’n 70.000 ton Leerdammer kaas geproduceerd. Dit doet Bel met ruim 400 medewerkers die werkzaam zijn op 3 locaties Schoonrewoerd, Wageningen en Dalfsen. In 2002 werd Leerdammer overgenomen door het Franse Bel, onder meer bekend van La Vache qui rit, Boursin en Babybel. Mimoun Ennahachi, HR director van Bel Group Nederland, vertelt over dit mooie bedrijf en zijn ervaringen met Nysingh.
Cliënt aan het woord | 13
leerdammer: een bedrijf waar medewerkers het verschil maken
Leerdammer staat bekend als een innovatieve onderneming,
time to market. Stel je voor dat de marketing in Parijs plaatsvindt,
Hoe worden al deze ambities waargemaakt?
waarbij continu verbeteren volop de aandacht krijgt. Is dat
R&D in Italië en Operations hier in Nederland, dan zou de communi-
Met het goede van zuivel een glimlach toveren op ieders gezicht,
nodig voor een A-merk?
catie veel moeizamer verlopen en kan je minder snel schakelen
dat is de missie van Bel. Een glimlach die recht uit het hart van onze
Bel Leerdammer staat bekend om haar lekkere kaas, de lekkerste
tussen de teams.
medewerkers komt, die alles uit hun werk halen en zichzelf continu
verbeteren. Om een voorbeeld te geven: slechts weinigen zullen zich
Bij Bel wordt kwaliteit en continu verbeteren bijzonder serieus
zijn van mening dat gelukkige mensen voor succesvolle organisaties
realiseren dat de folie waarmee kaas wordt verpakt van groot belang
genomen en gestructureerd aangepakt onder de naam ‘BOOST’.
zorgen en we zijn ervan overtuigd dat het succes van Bel voortvloeit
is. We hebben een R&D afdeling die zich daar dag in dag uit mee
Dat is een multidisclipinair programma waarmee alle aspecten
uit de kwaliteit en betrokkenheid van de teams.
bezig houdt. Zo’n folie bestaat uit vele flinterdunne laagjes, waarbij
die bij de productie, verpakking en marketing van onze kazen van
de ene de smaak beschermt, de andere de vochtbalans en de rest
belang zijn worden geperfectioneerd. De invoering van BOOST in een fabriek begint met een quick scan waarbij de verbeterpunten
‘de overname door Bel is het beste dat leerdammer is overkomen.’
Mimoun Ennahachi Directeur Bel Leerdammer BV
Wat zijn uw ervaringen met Nysingh? Gelukkig hebben wij een uitzonderlijk laag personeelsverloop. Als
worden bepaald. Voor elk verbeterpunt wordt een traject uitgezet
onze werknemers eenmaal betrokken raken bij de Bel Group in
waarbij medewerkers uit verschillende vakgebieden betrokken zijn.
Nederland gaan ze niet snel meer weg. Maar bij zo’n grote organisatie
In de fabrieken waar BOOST is ingevoerd, is de productie significant
voorkomen. We kunnen hiermee ook bereiken dat bij het snijden van
is het onvermijdelijk dat je zo nu en dan tegen arbeidsrechtelijke
zorgen voor houdbaarheid en nog veel meer. Dat luistert heel nauw.
verhoogd. De competenties van de medewerkers zijn vergroot. Het is
voorverpakte kaas zo min mogelijk hoeft te worden weggegooid.
kwesties aanloopt. Dat kan gaan over het juridisch toetsen van
Voordat we verder gaan wil ik benadrukken dat de overname door
heel motiverend voor de medewerkers. Zij bepalen samen het succes
Bel het beste is dat Leerdammer is overkomen. Een partij die ervaring
van dit programma en daarmee het succes van ons bedrijf.
Hoe zit het met innovaties op het gebied van duurzaamheid?
maar helaas ook soms over ontslagzaken. Als je samenwerkt met
heeft met kaas en die gelooft in merkkazen. Wat die innovatie
Met BOOST zijn we bijvoorbeeld in staat om de verliezen, waar je als
Daar zijn we op verschillende vlakken mee bezig. De melk voor
een advocatenkantoor is het belangrijk dat je met een of meerdere
betreft, Bel in Nederland heeft een werkwijze ontwikkeld die wij de
voedingsbedrijf onherroepelijk mee te maken hebt, tot een minimum
de Leerdammer kazen is afkomstig van ruim 1300 Nederlandse
advocaten binnen zo’n kantoor een relatie opbouwt. Het is erg fijn als
golden triangle noemen. Productie, marketing en R&D zitten vlak bij
te reduceren. Als er verlies is opgetreden, door bijvoorbeeld een
leveranciers, die de beste melk van de wereld leveren. Dat heeft te
er weinig woorden voor nodig zijn om elkaar te begrijpen en dat er
elkaar op de locaties. Door die korte lijnen kan iedere betrokkene
storing, kijken we heel nauwgezet hoe we dit in de toekomst kunnen
maken met de koeienrassen, de graskwaliteit, maar uiteraard ook
een klik is. Dat is zeker het geval met Hanneke Frijlink van Nysingh.
direct zijn mening geven over een idee dat bij een van die afdelingen
met de manier waarop de koeien worden gehouden. Samen met de
Ik heb haar bij een paar rechtszaken meegemaakt. Hierbij wist zij
is ontstaan. Dat zorgt voor een slagvaardige organisatie met een korte
melkveehouders kijken wij naar de leefomstandigheden van de koeien.
onze operationele processen, inclusief essentiële technische details,
Komen zij wel voldoende buiten? Kunnen we nog milieuvriendelijker
haarfijn uit te leggen aan de rechter. Het is al heel lastig om dit soort
produceren? Om weidegang te stimuleren wordt er voor melk extra
zaken als buitenstaander te begrijpen, en als je het dan ook nog kunt
betaald door Bel. In onze fabriek in Schoonrewoerd hebben wij sinds
overbrengen aan anderen, dan is dat heel knap. Leerdammer is sterk
2005 18% energie per kilo geproduceerde kaas weten te reduceren
gericht op kwaliteit, innovatie en duurzaamheid. Het is belangrijk
en in de afgelopen 5 jaar is er 21% minder CO2 uitgestoten tijdens
dat onze partners, zoals Nysingh, die ambities delen en dezelfde
ons transport. Een heel ander punt is de kaas zelf. Het is een gezond
onderliggende kernwaarden Durf, Inzet en Zorg hebben. Sterker nog,
product, maar het kan altijd beter. Wij streven naar een reductie van het
het is een randvoorwaarde voor een duurzame samenwerking.
beleid, vragen over het adviesrecht van de ondernemingsraad
aantal toevoegingen, de zogenaamde E-nummers. Hiermee zijn wij al een eind op weg, maar we willen uiteindelijk uitkomen op nul.
Cliënt aan het woord | 15
verder ontwikkelen met behulp van de kansen de Bel hun biedt. We
kaas tussen de gaten. Bij een merk van deze omvang valt altijd iets te
voorkomen is beter dan procederen
having in strijd zou komen met Europese regelgeving, van evident
specifieke
website
onjuiste wet- en regelgeving, of waarbij strikte handhaving zou
Advocatie.nl op 5 november jl. Een terechte en begrijpelijke
leiden tot onrechtvaardige en ongewenste gevolgen. Hier kan men
wens. Niet voor niets werkt Nysingh met marktgroepen als
bijvoorbeeld denken aan de situatie dat strikte naleving juist zou leiden
Gezondheidszorg en Food en Agri. Bedrijven in de Food en
tot een verslechtering van dierenwelzijn of tot negatieve effecten
Agrisector worden voortdurend geconfronteerd met nieuwe
voor het milieu. In dergelijke gevallen is onze ervaring dat men, mits
en/of gewijzigde gedetailleerde en complexe wet- en regel-
men de juiste kanalen kent, wel degelijk vaak een luisterend oor vindt
geving, zowel uit Den Haag als, vaak, uit Brussel. Dat
bij de autoriteiten. Soms leidt dit dan tot aangepaste regelgeving en
neemt niet weg dat omgekeerd een proactieve houding
soms tot concrete, afdwingbare afspraken dat er geen sancties zullen
vanuit de bedrijven zelf ook veel ellende kan voorkomen.
worden opgelegd.
Dat geldt bijvoorbeeld wanneer er sancties dreigen, zoals
In een ander geval hebben wij de toezichthoudende instantie erop
bestuursrechtelijke boetes of strafrechtelijke boetes op grond van de
gewezen dat door een Europese richtlijn waarvoor de omzettings-
Wet Economische Delicten. In de praktijk zie je nog wel eens dat
termijn nog circa 2 jaar liep, het probleem voor de cliënt opgelost
bedrijven wachten met het inschakelen van een advocaat tot een
zou zijn. De toezichthouder had geruime tijd de activiteiten van cliënt
toezichthouder dreigt een bestuurs- of strafrechtelijke sanctie op te
toegestaan, maar wilde opeens de voorschriften strikt handhaven. Ons
leggen. Als de (dreigende) sanctie het gevolg is van een eenmalige
argument was dat alsnog handhaven, in het zicht van veranderende
uitglijder en de financiële gevolgen gering zijn, is dat misschien niet
wetgeving, tijdens de implementatietermijn van de richtlijn, in strijd
onbegrijpelijk. Niet zelden is een sanctie echter het gevolg van een
zou zij met de jurisprudentie van het Europese Hof van Justitie. Dat
discrepantie tussen de wet- en regelgeving en de wijze waarop een
Hof had bepaald – in een zaak in een heel andere sector – dat een
bedrijf zijn bedrijfsvoering heeft ingericht. Het aanpassen van die
lidstaat zich tijdens de termijn voor omzetting van een richtlijn dient te
‘General counsel verlangt proactieve houding en branchespecifieke kennis van advocaten.’
onthouden van maatregelen die de verwezenlijking van het door die
bedrijfsvoering aan de geldende regels kost tijd en gaat vaak gepaard
In soortgelijke situaties kan soms ook meer tijd gewonnen worden
met hoge kosten. Als een toezichthouder een bedrijf eenmaal in het
om de bedrijfsvoering aan te passen aan de (wijzigende) regel-
vizier heeft, dan blijft het echter vaak niet bij één sanctie. Boetes
geving, terwijl de toezichthouder in de tussentijd afziet van
worden in verband met recidive steeds hoger en andere maatregelen
handhaving. Wanneer toezichthouders een probleem constateren,
kennis
van
advocaten’
kopte
de
richtlijn voorgeschreven resultaat ernstig in gevaar zouden brengen.
Daarop zag de toezichthouder af van handhavende maatregelen.
Cees Dekker
Jan-Paul van Barneveld
als intrekking van vergunningen, stillegging van het bedrijf, etc.
is het dan ook verstandig om te bezien of er constructief overleg
advocaat Europees recht
advocaat strafrecht
nysingh.nl/dekker
nysingh.nl/van-barneveld
dreigen. In veel gevallen is er niet veel anders mogelijk dan de
met de toezichthouder mogelijk is, zodat van handhavend optreden
bedrijfsvoering in overeenstemming met de wet- en regelgeving te
wordt afgezien.
brengen. Toch kennen wij in onze praktijk voorbeelden waarbij hand-
Food & Agri | 17
‘General counsel verlangt proactieve houding en branche-
Joop Beelen over nederlandse Vereniging voor slechthorenden
aandacht kan vragen voor jouw beperking en bij jouw werkgever kunt
aandacht aan liplezen, goed onderwijs en werkvoorziening voor doven
aankloppen voor de aanschaf van hulpmiddelen. In samenwerking
en slechthorenden. Naar buiten toe vroeg de vereniging om erkenning.
met een grote audicienketen ontwikkelen wij voorlichtings-
Mensen met een hoorbeperking werden vaak als stupide gezien. In
materiaal voor de grote groep 40ers en 50ers die wordt geconfron-
de loop der jaren is het aandachtsgebied van de NVVS verbreed. De
teerd met gehoorverlies. Deze mensen vinden het steeds lastiger
vereniging zet zich in voor iedereen met een hoorprobleem, naast
om in kantoortuinachtige situaties te functioneren en deel te nemen
slechthorendheid ook tinnitus, Ménière en andere aandoeningen. Een
aan vergaderingen.
belangrijke activiteit van ons is voorlichting. Onze doelgroep heeft behoefte aan informatie. Hoe ontstaat een hoorprobleem en wat
Hoe groot is de groep met een hoorbeperking?
kan men verwachten van bepaalde hulpmiddelen of behandelingen?
Ruim 1,5 miljoen Nederlanders hebben op de een of andere manier last van gehoorverlies. Daarvan gebruikt een half miljoen een
Daarnaast werpen wij ons op als belangenbehartiger. Dat is zeer
hoortoestel. Maar je kunt rustig aannemen dat er nog een grote
divers en behelst bijvoorbeeld het pleiten voor goede hulpmiddelen,
groep rondloopt die eigenlijk een hoortoestel nodig heeft, maar deze
betaalbare zorg en begeleiding van mensen met tinnitus. Maar ook
om allerlei redenen niet gebruikt: angst voor reacties uit de eigen
zaken als ondertiteling op televisie en goede informatievoorziening
omgeving, lage verwachtingen van de prestaties van zo’n toestel of
in het openbaar vervoer behoren hiertoe. Momenteel hebben wij het
gewoon ijdelheid. Wij roepen mensen juist op om hun gehoor serieus
Bij Nysingh willen we ondernemen met oog en aandacht voor de
landelijk niveau wordt geregeld en onder de verantwoordelijkheid
wereld om ons heen. Als onderdeel van ons MVO-beleid onder-
van de gemeenten komt te vallen. Daarnaast hechten wij belang aan
steunen wij de Nederlandse Vereniging voor slechthorenden
preventie, zoals goede voorlichting aan jongeren, die veel risico lopen
(NVVS) met gratis juridisch advies. De NVVS is een van de
op feesten met onverantwoord harde muziek en een veel te hoog
oudste patiënten- en gehandicaptenorganisaties van
volume dat uit hun MP3-spelers komt. Maar denk ook aan het gebruik
Nederland. De vereniging werd in 1908 opgezet als
van gehoorbeschermers tegen beroepsmatig geluid, zoals oorpluggen
organisatie van slechthorenden. We spraken met
door muzikanten. En aan het eind van het jaar attenderen wij erop goed
Joop Beelen, directeur van de NVVS.
Foto: Michiel Wijnbergh
druk met de veranderingen in de zorg, waardoor deze niet meer op
uit te kijken met vuurwerk. Wij zijn overigens een sterk voorstander van een verbod op het afsteken van vuurwerk door particulieren.
Wat zijn de speerpunten van de NVVS? In de beginperiode waren er nauwelijks hulpmiddelen om mensen
Heeft u ook contacten met werkgevers?
beter te laten horen. Het enige dat mensen hadden was een
Wij hebben samen met onze collega-belangenorganisaties een
koperen hoorn. Mensen met gehoorverlies waren vaak heel erg
community opgezet waarin jonge slechthorenden kunnen leren van
Joop Beelen
geïsoleerd. Het enige dat ze konden doen was bij elkaar komen of
lotgenoten die met succes de arbeidsmarkt hebben betreden. Hier
Directeur NVVS
brieven schrijven. De NVVS zette een landelijk ontmoetingscentrum
worden ook trainingen aangeboden waarmee wordt geleerd hoe je
Maatschappij | 19
NVVS en nysingH
op en verspreidde een tijdschrift met informatie. In die tijd gaf men
te nemen en tijdig en zonder schroom een hoortoestel aan te schaffen.
als ze 30-40 zijn in plaats van als ze 50-60 zijn, in het midden van
verstaan. Ze zijn vaak te bescheiden om aandacht te vragen voor hun
We staan dus enorm onder druk, hebben beperkte middelen en die
Vroeger moest je met zo’n enorme kast achter je oor lopen, maar de
hun carrière. Dat is echt een groot probleem aan het worden. Ten
beperking. Dat kan echter wel vervelende situaties opleveren als je
zetten wij het liefst in voor alles wat met de inhoud te maken heeft.
laatste vijftien jaar is de technologie sterk verbeterd. De hoorapparaten
tweede is er een forse opkomst van mensen met tinnitus (oorsuizen)
iets totaal anders denkt te hebben verstaan dan er werd gezegd.
zijn kleiner, zien er modern en high-tech uit en hebben steeds vaker
en ten derde zien we een grote toename van overgevoelig-
allerlei handige functies zoals de koppeling met je telefoon. Naast de
heid voor geluid. Dan vindt men stemmen of zelfs heel zachte
Hoe zijn jullie in contact gekomen met Nysingh?
Probeer je in te leven in een slechthorende om te begrijpen hoe
mensen met gehoorverlies hebben 1 miljoen mensen in ons land last
geluiden pijn aan de oren doen. Dat kan vervelend zijn tot ondraaglijk.
Een medewerkster van Nysingh heeft een slechthorend kind. Toen
lastig en uitputtend het is als je niet alles kunt
zij aankaartte dat onze vereniging juridische ondersteuning zocht
verstaan. Het is heel erg frustrerend
maar daarvoor niet de middelen had, kwam men op het idee om
als je iets niet verstaat, vraagt om
hier een MVO-project van te maken. Even later kwam het aanbod om
het te herhalen en je gespreks-
dat een ontwrichtende werking op je leven hebben. Groot probleem:
gratis adviesuren ter beschikking te stellen, zowel van advocaten als
partner zegt: “laat maar”. Dan
zelfs bij zeer luide of doordringende tinnitus, kan de medische
notarissen. Dat hebben wij met beide handen aangenomen. In het
voel je je enorm buitengesloten.
Tinnitus is die onverklaarbare piep in je oren die iedereen wel eens heeft. Maar als je deze zeer regelmatig of zelfs permanent hebt, kan
‘Er heerst een sterke toename van gehoorverlies, zeker onder jongeren.’
Gelukkig zijn er ook positieve ontwikkelingen. Op hoortoestelgebied
begin hielpen zij ons voornamelijk met arbeidsrechtelijke zaken. Dan
bijvoorbeeld, dat is een wereld van verschil met twintig jaar geleden.
moet je denken aan arbeidscontracten, maar ook aan een oplossing
Dat stelt mensen voor de uitdaging om de tinnitus een plaats in
En tegenwoordig kan de techniek van een cochleair implantaat
om mensen die voor ons zeer waardevol werk doen op projectbasis,
hun leven te geven. Er zijn allerlei methoden om de last te verminderen
veel betekenen voor mensen die doof zijn of een zeer ernstig
maar die wij geen vast contract kunnen bieden, op een juiste wijze
die mensen ervaren van hun tinnitus. Maar dan nog is het lang niet
gehoorverlies hebben. Dit is een implantaat dat de functie van het
voor de NVVS te behouden. Een tweede punt waar Nysingh ons
altijd makkelijk om je tinnitus een plek op de achtergrond te geven.
slakkenhuis overneemt. Zo kun je dove kinderen meer kansen geven
De NVVS wil met voorlichting en ervaringskennis mensen daarbij een
om (eventueel naast gebarentaal) ook gesproken taal te ontwikkelen
steun in de rug geven.
Dat geeft meer kansen om ‘erbij te horen’ in een ‘horende’ wereld.
‘zeg tegen een slechthorende nooit “laat maar”.’
Zijn er bepaalde ontwikkelingen in de oorzaak en oplossing van
Wat zijn de meest in het oog springende misvattingen
mee helpt is notarieel van aard. Wij zijn momenteel bezig met het
slechthorendheid aan te wijzen?
over slechthorendheid?
opzetten van een federatie met twee collega-organisaties, zodat
Ten eerste is er een sterke toename van gehoorverlies door
Vaak begrijpen mensen niet dat je soms iets goed verstaat en op
we efficiënter en krachtdadiger kunnen optreden. Dan moet je een
geluidsschade, zeker onder jongeren. Uit onderzoek blijkt dat 30-50%
een ander moment niet. En dat je, als je het een beetje verstaat, je
hoop dingen uitzoeken waar expertise bij nodig is, waaronder het
van de jongeren regelmatig een piep ervaart na het bezoeken van
het in feite niet verstaat. Mensen denken vaak “je wilt het gewoon
opstellen van statuten. Nysingh gaat de puntjes op de i zetten van
concerten of harde muziek door de hoofdtelefoon. Niet soms, maar
niet verstaan.” Of “je bent zeker een beetje dom.” Mensen hebben
de concept-statuten die wij hebben opgesteld. Dit soort hulp is
met regelmaat en in veel gevallen zelfs continu. Daarnaast hebben
gewoon niet altijd door hoe beperkend slechthorendheid kan zijn. Bij
erg welkom en belangrijk voor ons. De NVVS krijgt slechts weinig
veel jongeren een zogenaamde ‘discodip’ in hun gehoor waar ze
oudere mensen geldt dat, als blijkt dat ze niet alles verstaan, men
overheidssubsidie en mensen worden de laatste tijd niet meer lid
nu misschien nog weinig van merken. Maar als ze ouder worden,
al snel denkt, tsja, die is een beetje afwezig, die is over een paar
voor het leven maar leveren een incidentele bijdrage. Hierdoor is
kan die ‘discodip’ een versterkend effect hebben op de gebruikelijke
jaar dement. Terwijl er vaak niets met ze mis is, alleen hun gehoor
onze financiële basis zeer beperkt en zouden eventuele kosten voor
achteruitgang van het gehoor naarmate men ouder wordt. Met
gaat achteruit. Slechthorenden zijn aan de andere kant goed in
een advocaat of notaris een te groot beslag leggen op het budget
andere woorden: ze krijgen last van ouderdomsslechthorendheid
improviseren en creatief invullen van de passages die ze niet hebben
dat wij nodig hebben om onze doelstellingen te verwezenlijken.
wetenschap nauwelijks iets bieden. Er is geen pil tegen tinnitus.
Maatschappij | 21
van een vorm van tinnitus, waarvan ruim 10.000 in ernstige mate.
Wat zou u aan de lezer willen zeggen?
advocaat IE-recht • nysingh.nl/van-egmond
Hype dicteert wat gezond en lekker is
In Nederland, één van de grootste voedselexporteurs, worden
is er simpelweg geen ruimte op onze planeet om al die monden
de eigen agrarische producten door velen gewantrouwd wegens
zo te voeden. Hetzelfde geldt voor genfood. Een controversieel
gezondheidsrisico’s. Een stronk broccoli uit de supermarkt wordt net
onderwerp, maar dat was de suggestie van Copernicus dat de
zo omzichtig gemeden als een lekkend reactorvat. Iemand thuis
aarde om de zon draait ook. De mensen die er het minste verstand
uitnodigen voor een diner is een riskante aangelegenheid. Als je
van hebben protesteren het hardst. Waarom zou je voortschrijdend
Geld: Geld is voor mij echt alleen een middel en
– wellicht wat minder bekend – de stripboekenserie
geen absolute paria wilt worden dien je er vooral voor te zorgen dat
wetenschappelijk inzicht niet mogen inzetten ten bate van, om
geen doel.
Calvin & Hobbes. Allemaal hele humoristische strips.
alle ingrediënten biologisch en afkomstig uit de streek zijn. En het
maar iets te noemen, de miljard mensen die honger lijden?
Kippenvel: Wanneer iemand boven zichzelf uitstijgt
Boek: Ik ben gek op lezen en verslind het ene na het
moet superfoods bevatten, exotische voedingsmiddelen die net zo
Biotechnologie kan ons helpen aan gewassen met een hogere
en voor elkaar krijgt wat niemand van hem/haar had
andere boek. In de trein van en naar kantoor heb ik
gezond zijn als bloemkool. Ondertussen sterven Boliviaanse indianen
opbrengst, waarbij minder bestrijdingsmiddelen nodig zijn. Als je met
verwacht.
daarvoor mooi de tijd. Het is moeilijk om één favoriet
Dooddoener: “Tja, zo gaan die dingen nu eenmaal…”
boek te noemen. Dat verandert namelijk steeds weer.
Recht: Je kunt er alle kanten mee op. De vertaalslag van
Muziek: Volgens mijn vriendin past mijn
algemene wetsartikelen naar de toepassing daarvan op
muzieksmaak niet helemaal bij mijn leeftijd. Wat
een concreet geval biedt de nodige ruimte. Daar gebruik
daar ook van zij, geef mij maar van die goeie oude,
van maken en invulling aan geven, dát maakt het leuk.
een simpele ingreep rijst kunt verbouwen met vitamine A, waardoor
‘Het is niet realistisch te denken dat kleinschalige biologische landbouw de toekomst heeft.’
blindheid wordt voorkomen, waarom zou je dit dan niet tenminste
funky muziek. Soul is ook altijd goed. Maar van
omdat westerse hipsters hun basisvoedsel quinoa door hun soymilk
Voedselallergie is ook zo’n modeverschijnsel. Glutenallergie is een
Balans: Balans vind ik heel erg belangrijk. Voor mij is
moderne, populaire hits ben ik ook heus niet vies.
decaffeinated latte roeren. Onlangs werden ‘gerechten’ van McDonald’s
serieuze zaak voor ongeveer 1% van de bevolking. Voor de rest zijn
balans een kwestie van prioriteiten stellen en aandacht
Goed doel: Make-A-Wish Nederland. Wat is er mooier
op een culinaire voedselbeurs gepresenteerd als biologisch alternatief
gluten gezond. Het zorgt ervoor dat brood zo lekker smaakt. Maar
verdelen. Iets wat makkelijker is gezegd, dan gedaan.
dan dromen werkelijkheid laten worden van kinderen
voor fastfood. De connaisseurs vonden het heerlijk, het “rolde lekker in
door de hype worden moeders op schoolpleinen nagewezen als zij
Allergisch: Ik ben allergisch voor negatievelingen. Van
wiens leven bestaat uit ziekte en ziekenhuisbezoeken?
de mond” en de “structuur was goed”. Als je tegen mensen zegt dat het
het wagen brood in het broodtrommeltje van hun kind te stoppen,
onbetrouwbare mensen krijg ik ook enorme jeuk.
Werk versus privé: Werk én privé zijn voor mij allebei
biologisch is, dan is het ook biologisch. Valt het u trouwens ook op dat
als ware het heroïne. Chefkoks worden er gek van. Wat te doen als
Uit je dak: Na veel pijn en moeite tóch je doel
erg belangrijk. Van kiezen tussen één van beide is
klanten van een ecologische (super)markt er vaak een stuk ongezonder
een klant geen gluten, vet en koolhydraten meent te verdragen? Ik kan
bereiken, daar ga ik van uit mijn dak. Maar ik kan ook
vanzelfsprekend geen sprake.
uitzien dan wat je in de rij bij een fastfoodrestaurant aantreft? Het is niet
u de wilde ruccola aanraden, met een dressing van gefermenteerde
uit mijn dak gaan op leuke muziek.
Reizen: Ik ga graag naar landen met een aangenaam
realistisch te denken dat kleinschalige biologische landbouw de
quinoa. Hmm. Het punt is, ik ben allergisch voor ionen en mineralen.
Stripboek: Toen ik nog wat jonger was, heb ik aardig
klimaat, mooie natuur, lekker eten en een rijke
toekomst heeft. Afgezien van het feit dat het gros van de wereld-
Een wattenstaafje van gesponnen Birmees spelt, op een bedje van ge-
wat stripboeken versleten. Tot mijn favorieten behoren
historie/cultuur.
bevolking zich geen dure biologische producten kan permitteren,
wokte atmosfeer? Doe dat maar. Die atmosfeer is toch wel biologisch?
Guust Flater (prachtig getekend), Asterix & Obelix en
Lijfspreuk: Ga ervoor en haal alles eruit wat er in zit!
serieus onderzoeken? Dat er grenzen moeten worden gesteld aan het sleutelen aan DNA moge duidelijk zijn. Maar bekijk ook de merites.
Nagerecht | 23
Nysingher | 22
Pim-André van egmond
Nagerecht!
Colofon Nysingh Nieuws 2014 | 3 zestiende jaargang Uitgave Nysingh advocaten-notarissen N.V. Redactie Geri Delfgou Caroline Hartogh Heys Loesje Klaasen-Frankfort Bram Mulder ten Kate Column en kopij Ivo Teulings, A la Batalla Ontwerp en vormgeving For Sale Communicatie Drukwerk VDA-groep Apeldoorn Vosselmanstraat 260 7311 CL Apeldoorn t. 055 527 12 71 Arnhem Velperweg 10 6824 BH Arnhem t. 026 357 57 57 Zwolle Burg. Roelenweg 11 8021 EV Zwolle t. 038 425 92 00
www.nysingh.nl
[email protected]