Kwaliteit van SLB en reflectie dr. Kariene Mittendorff
Lectoraat Innovatief en Effectief Onderwijs
Agenda
• Definitie van reflectie (Onderzoekslijn kwaliteit SLB en reflectieprocessen)
• Herontwerptrajecten en vervolgonderzoek • Ontwerpcriteria voor goed reflectieonderwijs
Dimensies SLB & Reflectie
Beroepsbegeleiding
Studiebegeleiding
Loopbaanbegeleiding
Reflectie op professioneel handelen
Reflectie op studievoortgang
Reflectie op loopbaan
Definitie van reflectie
“Reflectie is het verwerken van betekenisvolle ervaringen, gericht op nieuwe inzichten en vervolgacties voor de toekomst”
VORM: Proces en begeleiding
!
SLB Analysemodel Visie
Visie Betekenisvolle ervaring Vraaggerichtheid
Praktijkgerichtheid
Loopbaan dialoog
Actiepunt, leerdoel, toekomstidee Organisatie, instrumenten
Inzicht
Professionele identiteit SLB’er
Case Herontwerp SLB • Bij opleiding Kunst en Techniek: propedeuse SLB herontworpen • N.a.v.: – Verschillende benaderingen SLB’ers – Te veel gericht op studievoortgang, te weinig op persoon en loopbaan – Weinig reflectie op zichzelf/ studiekeuze/ motieven – Weinig integratie (met andere vakken) – Weinig dialoog (over opdrachten/ instrumenten) – Pop voor stage wordt niet goed gemaakt
Case Herontwerp SLB
Case Herontwerp SLB
Case Herontwerp SLB
Case ‘Leren reflecteren’ Academie ‘Hospitality and Business School’ Interventie in vak ‘professionele communicatie’ Werd altijd gereflecteerd door middel van reflectieverslag op verschillende praktijkoefeningen die studenten moesten doen…
Nu: - 6 weken steun en sturing op reflecteren in de training - op basis van model, en duidelijke oefeningen om dat model door te werken - opnieuw reflectieverslag op het eind
Case ‘Leren Reflecteren’ Aanwijzingen 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Definieer precies wat je onder reflectie verstaat Verbind reflectie aan betekenisvolle ervaringen en motivaties van studenten Organiseer reflecteren in een dialoog Oefen in deelvaardigheden Wees een rolmodel wat betreft reflectie Laat de studenten op tijd reflecteren: tijdens het leerproces
Model (t.b.v. definitie en structuur)
Mittendorff, Van der Donk & Gellevij (2012). Reflectieproces in schema. Deventer: Saxion Hogescholen.
In de les Definitie en proces reflectie: Ook model van Bateson als leidraad, vooral voor niveau van inzichten. Werkvormen:
- In dialoog - Deelvaardigheden - Rolmodel
Case ‘Leren Reflecteren’ Evaluatie: - Voor en nameting perceptie reflectie - Interviews met studenten - Vergelijking reflectieverslagen oud en nieuw
Resultaten Voor- en nameting studenten - De studenten zijn tijdens het moduul communicatie er achter gekomen of ze het benoemen van sterke en zwakke punten moeilijk vinden - Een groter deel van de studenten vindt reflecteren NA de module zinvoller dan ervoor - Studenten hebben beter door wat echt reflecteren is: zoeken naar inzichten op het niveau van waarden en overtuigingen - Overall zijn studenten positiever gestemd over reflecteren NA de module
Resultaten Interviews met studenten - De meeste studenten vinden reflecteren wel belangrijk, iets wat bij de opleiding hoort. Maar… het moet niet te vaak gebeuren en het moet wel zinvol zijn
- Ervaringen gebruiken heel belangrijk - Term ‘Betekenisvolle ervaringen’ te wazig
- In de opdracht moeten 3 betekenisvolle ervaringen worden beschreven per les… = teveel
Resultaten Interviews met studenten - Vrijwel alle studenten geven aan dat het belangrijk is dat ze worden ondersteund bij het reflecteren (model als leidraad, docent als rolmodel heel belangrijk) - Handig om goed zicht te krijgen op wat reflectie eigenlijk is (hoe het proces gaat) - Docenten geven heel verschillend les - Feedback krijgen van anderen is voor een groot aantal studenten belangrijk voor reflecteren - Studenten lijken positiever gestemd over reflecteren
Resultaten Vergelijking oude en nieuwe verslagen
Opdracht
Bespreek met je buurman/ buurvrouw welke ONTWERPCRITERIA
je hieruit zou kunnen halen voor GOED REFLECTIE ONDERWIJS
Vragen/ discussie
Zijn er vragen? Ideeën?
www.slb-reflectie.nl
[email protected]
