Kursus Usahawan Tani Moden Ternakan Kambing Boer. Pada 22 April 2006 Oleh : Yusop Ahmad (JPH Negeri Perak)

Kursus Usahawan Tani Moden “ Ternakan Kambing Boer” Pada 22 April 2006

Oleh Oleh :: Yusop Yusop Ahmad Ahmad (JPH (JPH Negeri Negeri Perak) Perak)

Kandungan Kursus • Baka Kambing • Sistem Pengurusan • Perumahan • Pengurusan Kambing • Pemakanan • Kawalan Penyakit

Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

BAKA KAMBING

Kriteria Pemilihan Kambing Jantan

Betina

Besar dan berat badan lebih 25 kg

Sedang atau tidak kurang 20 kg

Kepala Sederhana , bertanduk atau tidak bertanduk mata bersinar

Panjang dan sederhana

Leher dan bahu tidak panjang dan pejal

Leher jinjang , bahu kecil dan sempit

Dada Bidang dan gempal

Sederhana

Bahagian belakang lurus, tegap, lebar dan berdaging penuh

Kaki hadapan tegap dan kukuh keduadua selari

Kaki belakang tegap dan kukuh keduadua selari peha lebar dan besar

Kaki hadapan tegap dan kukuh keduadua selari

Tapak kaki rata, boleh berdiri tetap dan melangkah dengan baik . kuku pendek

Ambing susu dan puting susu

Tabiat cergas serta, gagah Kesihatan sihat dan tidak mempunyai penyakit yang berjangkit Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

Sihat dan tidak mempunyai penyakit

yang berjangkit Cergas Serta subur

Kambing - BOER Jurusan pedaging Warna putih dan coklat di kawasan leher dan kepala Baka asli dengan campuran kambing European, angora dan indian. Bertanduk pada jantan dan betina. Sangat popular dimasa Kini. Berat Jantan – 110kg - 135kg Betina - 90kg - 100kg Beranak 3 kali dalam masa 2 tahun Cepat matang- biasanya 6 bulan Untuk jantan dan 10 – 12 bulan Untuk betina.



Kacukan Boer Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

Kambing Katjang × Berasal dari Malaysia dan Indonesia × Kegunaan untuk daging × Warna bulu biasanya hitam , coklat kadang-kadang terdapat tompok putih dikaki dan badan. × Telinga tegak disisi × Purata ketinggian - 50- 60 cm × Berat lahir - 1 - 2 kg × Berat dewasa - 20 - 25 kg × Berat dewasa jantan - 25 – 30 kg Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

Kambing Katjang


Jamnapari / Ettawah × × × × × × × ×

Berasal dari India Kegunaan untuk daging & susu Muka cembong (Roman nosed) Warna bulu campuran hitam dan kekuningan Telinga panjang dan melampai ke bawah dan berlipat Purata ketinggian 91 - 127 cm Berat lahir 3 - 4 kg Berat dewasa ♂ 68-91 kg, ♀ 36 -63 kg.


Kambing Jamnapari/Ettawah


Anglo Nubian × Berasal dari England -campuran baka Zariby (Mesir dan Jamnapari) × kegunaan untuk daging & susu (2 kg/hari) × Muka cembong (Roman nosed) × Warna bulu cokelat kemerahan, putih , cokelat gelapatau kombonasi warna × Telinga panjang dan melampai ke bawah dan merapati kepala, biasa tidak bertanduk × Purata ketinggian 80 cm × Berat lahir 3 - 3.5 kg × Berat dewasa ♂ 70-85 kg. ♀ 55 - 70 kg.


ANGLO NUBIAN


Kambing Saanen × Berasal dari Lembah Saanen Switzerland × Kegunaan untuk susu × Bulu pendek berwarna puteh/krim × Telinga sederhana dan tegak × Ekornya tipis & pendek ×Penghasilan susunya diantara 500 kg – 1200 kg dalam tempuh 250 hari (purata 800 kg) × Berat Lahir: Jantan – 3.0 kg & Betina – 3.3 kg ×Berat Dewasa : Jantan – 68 – 91 kg & Betina – 36 – 63 kg Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

Kambing Saanen


TOGGENBERG


Negara Asal – Toggenberg Valley Switzerland. Baka Susu yang Tertua. Terkenal Dgn pembentukan umbing susu yg Terbaik.(ujian purata lemak 3.7) Bersaiz sederhana,tegap,bertenaga, Sentiasa “alert”.Kecil dari baka alpine. Berbulu pendek atau sederhana panjang, Lembut halus & rata. Berbagai warna dari “light Fawn” ke perang gelap dgn tanda putih yang ketara.Telinga berwarna putih dgn tompokan gelap di bahagian tengah, dua jaluran putih di muka hingga ke muncung Kaki belakang berwarna putih dari pergelangan kaki hingga ke tapak sama seperti kaki depan.prestasi baik di tempat Sejuk. Berat Jantan – sekurang kurangnya 50kg Betina - 45kg

BRITISH ALPINE Dwiguna tenusu dan daging Berwarna dari putih bersih Dan bayangan warna “Fawn”, Kelabu,perang,hitam,merah, “Bluff”,”piebald” atau bayangan Dan campuran warna ini. Bulu pendek.jantan mempuyai Jaluran bulu yang panjang di Bahagian tulang belakang, Janggut jantan ketara Saiz teliga sederhana dan tegang Muka yang tegak. Berasal dari Banjaran alps Berat Jantan - 75kg Betina - 55kg


Baka Kambing

Toggenburg

Saanen


British Alpine

Angora

Baka Kambing

Alpines Anglo-Nubian

Boer Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

CASHMERE

Anatolian Black(Turkey) LA Mancha

Ferall Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

Baka Bebiri

Barbados Blackbelly

Border Leicester

Poll Merino

Romney


Polled Dorset

Suffolk

SISTEM PENGURUSAN

CARA PEMELIHARAAN Pemilihan Kawasan •

Mempunyai teduhan seperti pengedaran udara yang baik.

•

Kawasan tinggi , tidak mudah banjir atau berair.

•

Jauh daripada kesibukan manusia atau kawasan perumahan.

•

Keselamatan terjamin. . Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

pokok-pokok,

serta

Sistem Pengurusan • SISTEM BERKURUNG (INTENSIF) • SISTEM SEPARUH BERKURUNG (SEMI INTENSIF) • SISTEM RAGUT LEPAS • BERTAMBAT Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

Sistem Pengurusan SISTEM BERKURUNG (INTENSIF) • Kambing dikurung 24 jam • Semua aktiviti di lakukan dalam kandang seperti makan,minum ,rawatan kesihatan, Timbang,jualan dan berbagai lagi Aktiviti. • Sistem yang digalakkan, mengelakkan masalah sosial, dan masalah kesihatan ternakan dapat diatasi dengan mudah dan segera. • Rumput dipotong dan diangkut ke kandang(Fodder) • Rumput yg disyorkan adalah rumput Napier. Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

SISTEM BERKURUNG (INTENSIF)


Kebaikan sistem Intensif • Mengatasi serangan cacing, kutu, dan menjauhi penyakit yang mudah berjangkit. • Kos ubat yang kurang.Untung yg Lebih • Mengurangkan risiko di patuk ular dan ternakan di curi orang. • Mengelakkan masalah sosial kepada penduduk sekitar.


2 SISTEM SEPARUH BERKURUNG (SEMI INTENSIF) • Ternakan dilepas pada waktu siang dan di kurung pada waktu malam. • Perlukan 8-10 paddock untuk rotational Grazzing.(Ragutan bergilir) • Bebanan cacing dan kutu masih ada. • Ternakan dilepas masa embun kering untuk elak dari cacing. • Kekadang timbul masalah sosial • Sesuai di integerasikan dgn sawit,getah, kelapa , koko dan dusun. Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

SISTEM SEPARUH BERKURUNG (SEMI INTENSIF


Kebaikan sistem semi intensif 1.Najis dan air kencing ternakan menjadi baja pada tumbuhan utama. 2.Megurangkan kos meracun kerana rumput dan rumpai di makan oleh ternakan. 3.Menambahkan hasil. 4.Penggunaan tanah yang optimun untuk mendapatkan pulangan yang lebih baik. Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

3

Sistem meragut bebas

• Ternakan meragut bebas bila-bila masa Sepanjang masa • Tiada kandang khas dibina • Tidak memerlukan belanja yang banyak tetapi tidak digalakkan kerana kambing boleh merayau dan merosakkan tanaman, pengawasan terhadap penyakit juga rumit.


Bertambat • Cara tradisonal. Ternakan ditambat di kawasan sekitar yang ada Rumput. • Jumlah ternakan yang sikit. • Dibela untuk kegunaan sendiri.


PERUMAHAN/ KANDANG

KEPERLUAN KANDANG

Memudahkan pengurusan ? Pengasingan ternakan mengikut kumpulan :

- Jantan, bunting, beranak, anak, sakit.

Keselamatan ternakan ? Anjing/binatang liar ? Kecurian Untuk aktiviti/program khusus ternakan ? Rawatan ? Vaksinasi ? Pemberian ubat cacing/kutu, ? Ketam wul, potong kuku , dsb Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

Fidlot dsb.

PEMILIHAN LOKASI • Mempunyai kemudahan pengangkutan (jalan) & tidak jauh dari tempat bekalan makanan / pemasaran • Tidak terlalu dekat dengan kawasan kediaman/perumahan - elak gangguan ketenteraman awam • Kawasan yang agak tinggi - elak lembap & lecak, memudahkan kerja pemunggahan ternakan, makanan dengan menarah tanah pada bahagian sesuai • Elak gangguan kebisingan dan lalulintas - jauh dari jalan raya yang sibuk.


PEMILIHAN LOKASI • Mempunyai saliran dan pengaliran yang tidak mencemar air kegunaan orang awam • Kawasan yang agak redup, berpokok sedikit - elak tegasan panas waktu tengahari • Mempunyai punca air bersih • Jika kandang panjang mahu dibina, kawasan yang dipilih hendaklah boleh menempatkan kedudukan kandang dengan arah utara selatan bagi membolehkan kandang menerima cahaya matahari pada waktu pagi dan petang.


PLAN KANDANG 2 faktor perlu diambilkira : ♦Keselesaan dan kesihatan ternakan ♦mudah dan murah diurus dari segi kerja dan kos • Jika lebih daripada satu kandang akan didirikan, jarak antara 2 bangunan dicadangkan sukurang-kurangnya sama lebar dengan bangunan itu sediri Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

PEMILIHAN JENIS KANDANG 2 jenis kandang : ♦ lantai di atas tanah ♦ lantai atas


LANTAI ATAS TANAH • Tanah ditambak pada bahagian dalam kandang supaya lebih tinggi daripada sekeliling • Lantai dibuat cerun ke satu sisi untuk memudah pengaliran air


LANTAI ATAS • Lebih selesa - pengudaraan lebih baik, ↓ jangkitan penyakit • Ketinggian lantai (dari tanah): 5- 6 kaki (1.2-1.4 m) Memudahkan kerja buang najis Jika terlalu rendah, terdedah kepada peruapan/evaporation ammonia drp air kencing pada waktu malam menyebabkan pneumonia Sesuai jika peternak mengamalkan penggunaan unggun api di bawah kandang


LANTAI ATAS • Lantai slated berkesan untuk mengawal cacing. Jarak 5/8”(1.5 cm) bagi beruti 1” X 2” (2.5 X 5 cm) • Tanah di bawah kandang perlu lebih tinggi 8” daripada tepi - air tidak masuk ke bawah kandang • Ruang untuk seekor kambing/bebiri dewasa - 1 m persegi & anak 0.5 m persegi • Sifat lantai yang baik - tahan lama, tidak licin, mudah dicuci, tahan pada bahan kimia, tahan keadaan basah dan lembap Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

RANGKA KANDANG • Lebar kandang tidak melebihi 9 m (20 kaki) untuk memastikan cahaya matahari pagi dan petang sampai ke tengah kandang • Panjang kandang boleh di buat hingga 30 m (100 kaki) • Rangka kandang seperti tiang, rusuk, alang dan kekuda hendaklah daripada kayu keras. Struktur asas ini mestilah tahan lama kerana ianya tidak seperti dinding, lantai dan bumbung yang senang diganti apabila rosak. Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

ATAP • Bentuk berikut boleh dipilih : ♦Bentuk tiga segi dengan kuda-kuda ♦Bentuk pisang sesikat


ATAP • Atap double roofing dicadangkan bagi memastikan pengudaraan yang baik • Tinggi lantai dengan alang - sekurang-kurangnya 2 m (8 kaki) • Atap zink di kawasan redup boleh diguna kerana tahan lama & harga berpatutan. Atap zing di tempat terbuka tidak sesuai - menyebabkan keadaan yang terlalu panas pada waktu tengah hari


DINDING • Bahan tidak semesti mahal tetapi tetapi kukuh • Tinggi dinding dari lantai 4 kaki memadai untuk bebiri • Papan bersaiz 6” X 1” diguna sebagai dinding dipaku pada tiang dgn jarak 4” - 6” antara papan pertama, kedua dan seterusnya melainkan jarak antara lantai dengan papan pertama (dari bawah) hanya 2”. • Dinding bagi baka jantan boleh dibuat lebih tinggi supaya tidak melompat keluar, elak pengawanan yang tidak diingini


TANGGA • Tidak terlalu curam (masalah pada pekerja dan ternakan) & terlalu landai (memerlukan lebih bahan dan ruang ) • Kecuraman dicadangkan ialah 30 hingg 40° • Papan setebal 2.5 cm (1”) disusun rapat & di permukaan atas di letak kayu-kayu melintang -i penahan bagi memudah perjalanan turun dan naik. Bahagian tengah di sepanjang tangga tidak perli kayu melintang -ai jalan untuk kereta sorong (wheel barrow) • Kelebaran 1m – 1.3 m (4 kaki) dikira sesuai & dibina pemegang pd kiri & kanan tangga.


4'

MODEL KANDANG KAMBING/BEBIRI

A 20' 25 EKOR

B

lantai slated kayu beruti 1" x 2 " jarak antara beruti 5/8" (1.5 cm) C

D

SAKIT/ SAKIT/

E

STOR

10'

24'


60'

Ruang/ekor = 8 kaki persegi 4 petak berisi ternakan 1 petak direhat secara bergilir

MODEL KANDANG KAMBING/BEBIRI 24' 10'

4'

8'

Tanah di bawah kandang 8-12" tinggi drp tepi (dicadang - disimen) Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

MODEL KANDANG KAMBING/BEBIRI

DINDING papan 6'' x 1" jarak antara papan 4" - 6" jarak lantai dengan papan pertama 2"


Kandang kambing berlantai bawah boleh juga digunakan untuk menempatkan kambing pada malam hari

PELAN RINGKAS UNTUK MEMBINA KANDANG





Palong Makanan (tahan lasak dan murah)


Palong Makanan (Tempat Dedak)


Cara Mengantung Garam Jilat Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

Minuman • Bekas minuman • Alat minuman automatik • Membekalkan air yang bersih • Menjimatkan penggunaan air • Lantai yang lebih kering Automatik Drinker


"Magic Box" Magic Box (Alat Kurungan Ternakan) Di buat daripada kayu beruti Resak 1”x2” – saiz 3 kaki x 4 kaki (9 kaki persegi) Fungsi: Mengasingkan ibu dan anak yang baru lahir selama 7-10 hari Mengasingkan ternakan yang sakit & lemah Membuat sekatan didalam kandang Boleh digunakan dan disimpan dengan mudah Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

Pelbagai rupa bentuk Kandang



PENGURUSAN KAMBING

Pengurusan Penternakan. • Pengurusan kambing adalah bermula dari kelahiran sampai ianya bunting kembali.Pada amnya pengurusan boleh dibahagikan kepada beberapa peringkat.


• Lahir hingga cerai susu. • Cerai susu hingga bunting. • Pengurusan kambing dewasa. • Pengurusan kambing bunting hingga kelahiran. • Pengurusan baka-baka jantan. • Pengurusan semasa pengemukkan untuk di jual. Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

Lahir hingga 3 bulan. • Anak kambing/bebiri baru lahir hendaklah dikurung bersama ibunya selama 2 minggu. Pastikan anak tersebut mendapat kolostrum. • Kolostrum mestilah didapati 6 jam selepas kelahiran. • Ibu megeluarkan kolostrum biasanya 3 hari. Susu kolostrum berwarna kuning dan agak pekat. • Kolostrum megandungi antibodi dan kaya dengan zat. Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

• Susu kolostrum membantu meransang sistem cernaan supaya berkerja dengan sempurna. • Jika ibu mati dapatkan kolostrum dari ibu lain. • Kolostrum boleh disimpan dan dibekukan. • Jika anak tidak mendapatkan kolostrum kebiasaannya anak akan mati. • Jika ibu kambing tidak mahu menyusukan anak,penternak mestilah memerah susu awal,dimasukan kedalam botol dan diberi kepada anak.Ajarkan ibu kbg menyusukan anak. Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

• Pusat anak hendaklah disapu iodine supaya pusat cepat kering dan mengelakkan jangkitan kuman. • Anak kambing bergantung susu sehingga 3-4 bulan. • Penceraian susu dibuat secara beransur-ansur. • Sedikit rumput hendaklah diberi apabila umur anak sebulan Menggalakan pembentukan rumen


• Kandang yang menempatkan ibu dan anak hendaklah bersih ,kering untuk megelakkan dari jangkitan kuman. • Anak-anak kambing peka kepada kesejukkan dan mudah terkena deman paru-paru.(Pneumonia) • Kurangkan gangguan /Stress kepada anak kambing. • Berilah makanan tambahan seperti pallet dan molases kepada ibu kambing. Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

• Jika ibu mati dapatkan susu awal dari ibu lain. • Kolostrum boleh disimpan dengan cara membekukannya. • Anak kambing juga elok diberi beberapa titis minyak ikan.(Tambahan jika perlu) • Anak kambing elok diberi suntikan Vitamin A,D,E dan iron semasa berumur 2 minggu. • Mati tanduk kaedah dehorning paste pada umur 2 minggu dan Veksin Contagious Eytchma pada umur 1 bulan.


Purata kandungan kolostrum berbanding dengan susu biasa Kolostrum Kandungan

Susu Biasa

0 jam

12 jam

24 jam

Pepejal penuh %

24.75

20.71

17.00

12.86

Abu %

1.12

1.04

0.96

0.72

Lemak %

6.00

5.50

5.00

3.60

Protein %

11.35

9.60

7.07

3.25

Immunglobin mg/ml (antibodi)

38.23

32.22

21.52


Cerai susu hingga dewasa • • • •

Anak kambing menyusu 3-4 bulan. Anak di pisahkan dari ibu. Anak betina diasingkan dari anak jantan. Pemakanan hendaklah dijaga dengan baik kerana berat badan mudah menurun. Kerana stress akibat penceraian susu. • Jangan risau kerana berat badan anak akan menurun kerana pertukaran makanan susu kepada rumput .


• Anak betina cukup umur bila beusia 8 bulan dan berat badan 25 kg. • Anak jantan bolehlah dijual semasa berumur 8- 12 bln. • Anak jantan yang baik bolehlah dijadikan baka jantan pada umur 18 bulan. • Anak anak betina yang dipilih menjadikan induk bolehlah di gred kan.Gred berdasarkan prestasi kenaikan berat badan,kelahiran kembar,Rangka yang baik,Tahan pada penyakit. • Gred inilah yang menentukan nilaian kambing tersebut apabila hendak dijual. Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

Pengurusan kambing dewasa • Nisbah jantan betina 1:20 • Kahwinkan 1 jantan 20 betina. • Jantan baka hendaklah bersama kumpulannya selama sebulan dan direhatkan.(Andaian pusingan berahi setiap 21 hari pusingan) • Penjagaannya sama seperti pengurusan anak berumur 3 bulan – 1 tahun. • Betina yang kurang elok hendaklah diasing singkir atau dijual. Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

Tanda –tanda Berahi pada ternakan • • • • •

Gelisah dan mengembek Nafsu makan berkurang Suka memanjat kambing lain. Kerap berdamping dgn kambing jantan Kemaluan membengkak dan kemerahan • Suka mengoyang-goyangkan ekor. • Keluar cairan/lendir dari kemaluan. • Rela diri dipanjat dan dikahwini. Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

Ibu Bunting • Ibu Bunting Berat diletakakan dalam petak khusus yang ada guni kering,jerami kering atau alas yang sesuai. • Makanan yang baik dan tinggi energy hendaklah diberikan. • Tanda bunting kebiasaannya timbul bila ketiadaan tanda-tanda berahi. • Tabiat kambing bunting,kumpulan ini makan dgn tenang dan tak pedulikan baka jantan. Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

• Kambing menjadi tenang,Nafsu makan bertambah,badan kelihatan semakin besar. • Ciri-ciri Bunting Berat Tetak menjadi cekang dan keluar lendir. • Urat perut dan sekitar alat kelamin megendur. • Pastikan makan tambahan diberikan untuk ibu dan anak. • Ibu bunting selama 150 – 155 hari ( 5 Bulan) Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

Pengurusan semasa kelahiran • Tanda tanda akan melahirkan anak ambing bengkak dan kemerahan. • Putting susu dipicit megeluarkan cairan keputihan. • Vulva membangkak dan selaput lendir merah seta keluar lendir yang agak pekak. • Perutnya akan meneran-neran


• Bila berdiri kaki akan merentang serta pangkal ekor diangkat tinggi. • Pada kelahiran biasa pertolongan yang perlu adalah bersihkan lendir dari lubang hidung dan mulut. • Jika talipusat tidak putus potong dengan gunting 4 inci. • Spray iodine atau Gusanex pada tali pusat.


• Bersihkan lendir dari seluruh badan dgn megelap sambil picit pada dada meransang pernafasan. • Tali pusat hendaklah dicelup iodine supaya cepat kering dan elak dari jangkitan. • Bersihkan kawasan beranak, cuci dgn air dan ubat pembasmi kuman. • Tanamkan uri/plasenta.Jangan biarkan ibu kambing makan. Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

• Bersihkan ekor dan kaki belakang ibu kemungkinan ada kotoran dan lendir dengan air ubat pembasmi kuman. • Cuci ambing dengan air suam dicampur ubat basmi kuman. • Awasi placenta yg mahu jatuh supaya segera ditanam.Bila gantung agak panjang hendak lah dipotong.Bila keluar semua ambil dan tanam. Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

Baka jantan • Perlu diasing dengan betina. • Dicampur selama sebulan apabila dikawinkan. • Disimpan di petak berasingan untuk elak pergaduhan. • Anak jantan di jadikan baka hendaklah dipilih. • Makanan hendaklah dijaga dengan baik. Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

Pengurusan Penggemukan • Anak anak kambing jantan akan digemukkan selepas cerai susu. • Digemukkan pada usia 4 bulan • Diberi makan rumput berkualiti , pallet garam jilatan, air selama 6 bulan. • Digemukkan dimana berat badan akan mencapai 25-35 kg. • Dijual dengan harga RM 12 – RM 18 per kg hidup Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

Pengurusan sakit dan cedera. • Kambing yang sakit diasingkan dalam petak sakit. • Sakit yang melibatkan wabak hendaklah di bawa keluar dari kandang dan di cull jika perlu. • Hubungi jabatan haiwan.


Pengurusan Am (No Tatoo/Tag) • Pemberian tanda tag tujuan pegenalan bila ternakan banyak ,memudahkan semasa pemilihan/pengreddan • Buat di teliga • Rekod Berat lahir,Kenaikan berat badan,kelahiran kembar,prestasi pengeluaran susu,mati,jual, dan difikirkan perlu. • Rekod sangat penting untuk mencari untung/rugi dan kelemahan kelemahan. Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

Perawatan kuku • Kuku kambing perlu dipotong • Jika tak potong kena penyakit Foot Root • Elakkan kambing berkeliaran dikawasan becak.


Mematikan tanduk • Elakkan kecederaan • Dibuat semasa anak berumur 4-5 minggu. Gunakan dehorning paste. • Tanduk yang tumbuh perlu dipotong. • Peralatan memotong boleh di gunakan gigly wire atau gergaji besi.


Mengunting bulu • Kambing bulu panjang hendaklah dipotong • Bulu kotor menjadi sumber penyakit dan tempat pembiakan kutu. • Bulu ditetak digunting supaya memudahkan pemerahan susu.


Kawalan kutu dan cacing • Masalah kutu dan cacing disebabkan kambing di lepas meragut pada kawasan yang sama. • Untuk kutu kambing diberikan semburan ubat kutu.(Taktik) • Untuk cacing kambing di beri ubat cacing.contoh tinja diambil dan dihantar ke makmal.


Rekod • • • • • • •

Rekod segala aktiviti seperti Rekod beranak, Mati Jual Sakit, Berat lahir, Kenaikan berat badan dan lain-lain lagi.


PEMAKANAN KAMBING

PEMAKANAN KAMBING • Keperluan nutrien serupa dengan bebiri • 500 gram untuk penyelenggaraan badan • 500 gram untuk setiap liter susu yang dihasilkan • 12 - 14 % protin • Keperluan nutrien bergantung kepada jenis dan saiz/baka kambing • berat badan antara 30 hingga 70 kg • pengeluaran susu dari 1 ke 6 kg sehari Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

MAKANAN DAN MINUMAN • Makanan adalah perkara yang paling penting dalam pemeliharaan. • Makanan diperlukan untuk pembesaran, pembiakan, kesihatan dan juga akan menentukan untung ruginya sesuatu perusahaan ternakan. • Makanan hijauan mempunyai kandungan air yang tinggi, ia merupakan sumber tenaga, vitamin dan mineral. • Konsentrat mempunyai kandungan bahan kering yang tinggi, ia kaya dengan protein, lemak, mineral dan menjadi sumber tenaga. Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

Makanan Seimbang Makanan yang seimbang mengandungi zat-zat berikut: Nutrien

Kandungan %

Bahan kering

90.4

Protein kasar

18.5

Lemak kasar

3.3

Gentian kasar

8.1

Abu (Jumlah)

5.4

Kalsium

0.05

Phosphorus

0.43


ZAT-ZAT NUTRIEN YANG DI PERLUKAN Protien

Untuk membina sel dan daging

Tenaga

Untuk hidup bebas mencari/mengambil makanan dan diperlukan untuk pembinaan sel didalam badan

Galian

Kalsium & Fosforus untuk tulang & gigi lain-lain galian – garam untuk selera makan

Vitamin

Vitamin A – Dari rumput, makanan Vitamin D – Dari matahari, rumput & makanan Vitamin E – Dari rumput dan makanan Vitamin K – Dari rumput dan makanan

Air

Air bersih perlu ada setiap masa untuk penghadaman dan untuk kandungan cecair badan bagi menstabil suhu badan


LAIN-LAIN BAHAN MAKANAN Protien

Hampas kacang soya Mil kacang (soya,Tanah, Hijau) Mil Ikan (ikan baja), kepala bilis

Tenaga

Hampas sagu rumbia Dedak padi, beras hancur Lebihan makanan (Nasi) Kepala roti Ubi kayu jemur

Galian

Garam Kulit kerang

Serat

Dedak isirong kelapa sawit Batang jagung yang dicincang kasar – 50-100g sehari

Garam Galian Jilat

Kandungan campuran:- Trikalsium Fosfat – 40% (10 kg) - Garam kasar – 40% (10 kg) - Kapur (Limestone) – 20% (5 kg)


Jenis Rumput & Kekacang •Rumput gajah (Napier) •Rumput Kuda (Guinea) •Rumput Seteria •Petai Belalang •Daun nangka •Daun furi •Daun ubi kayu (yang sudah dilayukan) Saekor kambing dewasa memerlukan – 4 hingga 5 kg rumput segar sehari Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

Bahan Sampingan (Tambahan) • • • • • • • • • • •

Jagong Ubi racik Hampas sagu Hampas soya Hampas kelapa sawit Hampas kelapa Daun kelapa sawit Sekam Kulit kacang tanah Jerami Garam galian & air

• Saekor kambing berat badanya 20 kg memerlukan 500700 gm sehari – bergantung kepada keadaan (Nisbah bahan kering dan air ialah 1:4)


Penyakit-penyakit Kambing / Bebiri dan Cara Kawalan

Biosekuriti • • • • • • • • •

Amalan perladangan dan sumber ternakan Pembuangan bangkai dan tinja Pembasmian kuman keatas kenderaan Pemagaran sempadan Pengurusan sampah sarap Kebersihan Am Pencelup kaki Rekod dan pelan ladang Biosekuriti Pegawai/kakitangan/Pelawat


Kawalan makhluk perosak Haiwan kesayangan , Serangga, Tikus & burung • Kawalan mesti berkesan - tiada ruang utk masuk premis • Pemeriksaan yang kerap • Pelan layout umpan atau perangkap • Penggunaan bahan kimia, mengikut dose yang disyorkan


Sumber bekalan/Peralatan • Dari pembekal yang disahkan, bukan secara haram • Berkualiti • Supplier quality assurance (SQA) • Peralatan yg sesuai,mudah dicuci, senang digunakan,penyimpanan yg kemas


• Pencegahan lebih baik dari Rawatan • Kurantina ternakan baru • Perlaksanaan kumpulan berasingan • Program vaksinasi, ubat cacing yang berjadual dan tetap • Pengasingan ternakan yang sakit dan postmortem untuk yang mati • Perhatian (review ) pada pencapaian pengeluaran / set targets Jabatan Perkhidmatan Haiwan www.infoternak.gov.my

Pemeriksaan / Pemerhatian Ternakan Masa yang paling sesuai untuk membuat pemeriksaan atau pemerhatian ternakan adalah semasa kita memberi makanan dan minuman kepada ternakan kita. Dengan cara kita dapat mengenalpasti masalah yang dihadapi oleh ternakan pada peringkat awal

Apakah yang kita perlu perhatikan ? • Keadaan Mata ( kelabu,kering, pucat atau mata berair ) • Keadaan Najis (cirit , berdarah , keras) • Cara Berdiri ( badan mencengkung keatas dan ekor kebawah ) • Keadaan hidung ( kering , berair , hingus ) • Pernafasan ( batuk , sesak nafas “wheezing” ) • Keadaan bulu ( kering, kusut , keguguran bulu dan tidak berkilat )

Sambungan • Bengkak mana-mana bahagian badan • Pergerakan ( tempang , susah berdiri / duduk dan susah berjalan ) • Tak ada selera untuk makan / minum • Susah untuk mengunyah atau menelan makanan dan tidak mengunyak semasa berihat • Keadaan monyok , lemah dan berkeadaan gelisah • Bengkak pada ambing susu dan panas atau keadaan tidak normal pada susu yang dikeluarkan spt terdapat darah , nanah , berbau dan rasanya masam

Petanda yang penting “vital signs” Jika tanda-tanda tersebut diatas kelihatan dalam pemerhatian kita, kita boleh melakukan beberapa perkara untuk menguatkan sangkaan kita itu iaitu : • Pemeriksaan suhu badan – 103.6 ° - 104.4 °F ( 39.7 ° - 40.2 V °C ) perhatian pada suhu kawasan dan pada ternakan yand berbulu panjang )


Kursus Usahawan Tani Moden Ternakan Kambing Boer. Pada 22 April 2006 Oleh : Yusop Ahmad (JPH Negeri Perak)

Recommend Documents