>>
weeke
n d u
ns
t hengelo
www.facebook.com/wak.hengelo
ateurk
<<
am
KUNST & KROEG KUNST & KERK KUNST & ZAAK AAN de KUNST ! MUZIKAAL ONTBIJT & MATINEE
Klaske Buis ............................................................................................................................................... 2 Gemeente Hengelo Voorwoord
..............................................................................................................................................
Dirk Stegeman Theater KAAL Ank Niemeijer X-DANCE
3
.....................................................................................................................................
4
......................................................................................................................................
5
Annemarie Bron ................................................................................................................................ 6 Vocal Studio Annemarie Bron Sacco van Munster Kunstschilder
..........................................................................................................................
Programmaoverzicht WAK16 Koepels aan het Woord
6
.....................................................................................
8
............................................................................................................
11
Herman Efftink ................................................................................................................................... 12 Vocaal Theater HOOV Sandra Rutten-Keizer Vocaal Theater HOOV
...................................................................................................................
13
Jos Schwertasek .................................................................................................................................. 14 Museum Hengelo Hengelose amateurkunst in jaartallen
.....................................................................
15
De WAK is als een soort snelkookpan met amateurkunst Voor de organisatie van een evenement als het Weekend Amateurkunst kun je niet zonder de medewerking van de gemeente. Er vindt dan ook regelmatig overleg plaats met de verantwoordelijke gemeenteambtenaar. Dat is Klaske Buis, beleidsmedewerker cultuur van de gemeente Hengelo. Van het begin af aan is Klaske vanuit de gemeente betrokken bij de organisatie van achtereenvolgens de Maand van de Amateurkunst, de Week van de Amateurkunst en tegenwoordig het Weekend Amateurkunst. Wat is haar rol bij de gemeente? Hoe is de WAK ontstaan? Bestaat er over tien jaar nog wel een WAK? In dit artikel geeft zij antwoord op die vragen.
Met muziek groot geworden
ateurkun
st
<
eekend
am
>
>w
Klaske werkt al bijna twintig jaar bij de gemeente Hengelo. Als beleidsmedewerker cultuur heeft zij een adviserende en ondersteunende rol op het gebied van amateurkunst, cultuureducatie en erfgoed. Ook beheert zij de subsidieaccounts van een aantal culturele instellingen, zoals HEIM/CREA en de Muziekschool Hengelo. Dat lijkt geen voor de hand liggende loopbaan voor iemand die Noorse taal en letterkunde studeerde in Groningen, maar ze heeft wel degelijk wat met kunst en cultuur. “Al vanaf mijn zesde liep ik rond in de muziekschool. Mijn vader komt uit de hoek van de amateurmuziek. Hij speelde bij de Friese brassband Soli Deo Gloria, één van de top brassbands van Nederland.” Toen haar vader een baan kreeg in Hengelo, verhuisde het gezin naar Twente. Vader Buis zocht hier een nieuw orkest en kwam terecht bij het Twents Fanfare Orkest. Ook Klaske, die zelf saxofoon speelt, meldde zich aan samen met haar broers en zus. “Daar ben ik groot geworden, we hebben de liefde voor muziek dus van huis uit meegekregen.”
hengelo<
Nadat ze de studie Noors had afgerond, volgde ze nog twee jaar een opleiding aan het conservatorium. Ze kreeg er inzicht in de muziekwereld en deed er veel contacten op. Toen werkte ze ook al bij de gemeente Hengelo. Wat in eerste instantie een tijdelijke baan zou zijn, werd een vaste aanstelling. Cultuureducatie stond destijds nog in de kinderschoenen, daardoor kon ze zelf bijdragen aan de inhoud van haar functie. “Ik ben als ondersteuner binnengekomen en in de loop der jaren heb ik mezelf ontwikkeld tot beleidsmedewerker.”
WAKKRANT 2
10 jaar WAK in Hengelo Tijd voor een feestje!
Het amateurverenigingsleven is van oudsher levendig en bloeiend in Hengelo. De eerste verenigingen zijn eind 19e eeuw al opgericht door grootindustriëlen als Stork en Hazemeijer. En nog steeds dragen de amateurkunstverenigingen bij aan een breed en kwalitatief aanbod op het gebied van de podiumkunsten. Of het nu gaat om instrumentale en vocale muziek, beeldende kunst, dans of theater: het komt ten goede aan de dynamiek van het culturele leven van Hengelo. Om al deze verenigingen één keer per jaar voor het voetlicht te brengen is de Week van de Amateurkunst (WAK) in het leven geroepen. Inmiddels bestaat de WAK 10 jaar en vinden voor de derde keer op rij alle activiteiten in één bruisend weekend plaats. Vanwege het jubileum is het overkoepelende thema dit jaar: ‘De 10e keer: tijd voor een feestje’. De amateurkunstverenigingen hebben zich als gezegd stevig verankerd in de stad, maar de blik is ook volop vooruit! Zo komen er steeds weer nieuwe initiatieven voor samenwerkingen, tentoonstellingen en producties. Het is één van de verworvenheden van de WAK: mensen met passie voor de amateurkunst hebben elkaar beter leren kennen en zoeken elkaar op om mooie cross-over producties te maken. Dit resultaat is het hele jaar door te zien bij de reguliere concerten, voorstellingen en exposities. Maar zeker ook tijdens de WAK! Een reden te meer om het festival dit jaar in het zonnetje te zetten! Ik wens iedereen die betrokken is bij de organisatie van de WAK, alle bezoekers en natuurlijk alle deelnemers een geslaagd en kunstzinnig weekend toe!
De burgemeester van Hengelo, Sander Schelberg
In tien jaar van MAK naar WAK Ze stond aan de wieg van WAK (toen nog MAK) Hengelo. Klaske: “Het is eigenlijk in mijn brein ontstaan. Ik zag dat er veel initiatieven in de stad waren en ik vond dat die beter zichtbaar moesten zijn. Op een gegeven moment ben ik met een aantal mensen gaan brainstormen. Toen kwam ik achter het bestaan van de Week van de Amateurkunst in België. Dat idee heb ik overgenomen, maar ik heb er meteen een Maand van de Amateurkunst (MAK) van gemaakt. Dat kwam doordat er al een paar grote evenementen stonden gepland: het Stadserffeest van de muziekschool en Amusing Hengelo. Daar zat precies een maand tussen, dus als we die tussenliggende weekenden ook zouden invullen dan hadden we een MAK. Zo is het begonnen.” Het bleek echter een grote opgave om een hele maand te vullen met amateurkunst. Bovendien ontstond na verloop van tijd de landelijke Week van de Amateurkunst. De organisatie besloot hierin mee te gaan en zo kreeg Hengelo een WAK. Op verzoek van de deelnemers werd de Week van de Amateurkunst twee jaar geleden teruggebracht naar een weekend: “Als een soort snelkookpan met amateurkunst.”
De toekomst van de WAK Het Weekend Amateurkunst is voor inwoners van Hengelo een uitgelezen kans om met eigen ogen te zien wat de stad allemaal heeft te bieden op het gebied van amateurkunst. Het is mooi om te zien dat er dankzij de WAK steeds meer cross-overs ontstaan, vindt Klaske. “Verenigingen en groepen gaan met elkaar om de tafel zitten om te bedenken wat ze dit
jaar eens zullen gaan doen voor de WAK. ”Er ontstaan nieuwe initiatieven en dat maakt het voor de inwoners ook leuk en interessant om er een kijkje te nemen. Ze denkt dat er over tien jaar nog steeds een soort WAK zal bestaan, al zal het zeer waarschijnlijk niet in de huidige opzet zijn.
“ De WAK is laagdrempelig en dat is wat we willen.” “De WAK is laagdrempelig en dat is wat we willen. Die zichtbaarheid van de vereniging die bij jou om de hoek repeteert, terwijl je dat niet eens wist. Ik kan me niet voorstellen dat zoiets er dan niet meer is.” Daarbij speelt het beschikbare budget een belangrijke rol. De WAK krijgt geen structurele bijdrage van de gemeente. Het is elk jaar weer een zoektocht om voldoende budget bij elkaar te krijgen. “Tot nu toe is er altijd nog een oplossing gekomen, maar het zal lastig worden voor de toekomst.” Er zal dan ook nadrukkelijk gekeken moeten worden naar andere mogelijkheden om het festival vorm te geven. Ze heeft er vertrouwen in dat dat lukt: “Ik denk niet dat de WAK zal verdwijnen, maar het kan heel goed zijn dat het een andere vorm krijgt.”
WAKKRANT 3
Liever een goed amateurgezelschap dan een slechte prof Enigszins voorovergebogen komt hij binnenlopen. Pet op, sjaal om en een opvallende ronde bril op zijn neus. Dirk Stegeman, 70 jaar oud, acteur en afkomstig uit Haaksbergen. Hij groeide op in een acteursgezin met een vader en moeder die helemaal gek waren van theater. Het kon dan ook bijna niet anders dan dat hij zelf ook ‘besmet’ raakte met het toneel- en theatervirus. “Ik vind het leuk om mensen te vermaken en ik mag graag tussen de mensen zijn”, aldus Stegeman. Inmiddels staat hij al 46 jaar op de planken. “Het begon allemaal toen ik een jaar of 24 was en uit militaire dienst kwam. Toen hebben ze me gestrikt voor een invalbeurt bij het toneelgezelschap in Haaksbergen. Ze hadden daar een gebrek aan mannen.” Hij zou tot de eeuwwisseling actief blijven voor toneelgroep Klim Op in Haaksbergen, maar ging er uiteindelijk weg vanwege een meningsverschil. Dirk: “Dat is typisch toneel: om niks krijg je ruzie.” Het acteren gebeurde altijd naast zijn gewone werk, totdat hij bij een reorganisatie zijn baan kwijtraakte. Hij was nog maar kort bij huis toen hij op een avond werd gebeld door iemand van het Familietheater Almelo. Ze zochten met spoed een goede acteur die de hoofdrolspeler in een klucht kon vervangen en mee kon gaan op tournee. Stegeman legt uit: “Spelen in een klucht is het moeilijkste wat er is. Het is een kwestie van anticiperen op elkaar, op het juiste moment en in de juiste volgorde. Een goede timing is heel belangrijk. Je moet heel alert zijn en oppassen dat het spel nooit ‘over the top’ gaat.” Maar hij kreeg de rol en het beviel zo goed dat hij bijna drie seizoenen aan het Familietheater Almelo verbonden bleef. “Ik heb nog nooit zo’n mooie tijd gehad, dat meen ik echt. Het was keihard werken, maar ik heb zoveel geleerd van die lui!”
“ Ik vind het leuk om mensen te vermaken, ik mag graag tussen de mensen zijn” Spelen in de gevangenis en tbs-kliniek Het Familietheater bracht Dirk Stegeman op de meest ongewone plekken en tot -ver- buiten de landsgrenzen. Het theatergezelschap speelde bijvoorbeeld regelmatig in de Nederlandse gevangenissen en tbs-klinieken om de gevangenen een verzetje te bieden. De Van Mesdagkliniek in Groningen, de Pompekliniek in Nijmegen, de penitentiaire inrichting in Heerhugowaard… Stegeman zag ze allemaal vanbinnen. Als acteur welteverstaan. Hoe is het om te spelen voor een publiek dat bestaat uit tbs’ers? Dirk heeft er maar één woord voor: “Heftig.” Hij vertelt over die tijd: “We speelden dan in sportzalen of recreatiezalen binnen de gevangenismuren. Altijd kluchten, want die zijn gemakkelijk te volgen. Het was net een circus: decor, licht, geluid, rekwisieten… alles namen we mee. We moesten er ’s middags om drie uur al zijn, omdat eerst het hele decor nog opgebouwd moest worden.” In het spelen voor zo’n publiek schuilt soms ook gevaar. Hij herinnert zich een optreden in een gevangenis in het midden van ons land: “Ik had al een raar gevoel toen we daar binnenkwamen. Er werd ons verteld dat het publiek uit vrij rustige mannen bestond, maar ze hadden blok C bij blok D in de zaal gezet, terwijl die groepen elkaar niet altijd even goed lagen.” Eén van zijn tegenspeelsters, een bloedmooie actrice volgens Dirk, moest voor haar rol in een negligé het toneel op. Dat zorgde voor nogal wat
WAKKRANT 4
onrust bij het publiek. Na de pauze werd Stegeman apart genomen door een cipier. “Hij zei dat hij de deur van de nooduitgang op een kier had gezet, omdat hij vermoedde dat de mannen uit het publiek het podium weleens konden gaan bestormen.” Gelukkig liep het met een sisser af, maar het voorval tekent wel de sfeer die in zo’n gevangenis kan hangen.
Van Jonge Leu en Oale Groond Bekendheid verwierf Dirk Stegeman met zijn optreden in de populaire Twentse regiosoap Van Jonge Leu en Oale Groond die in 2005 voor het eerst werd uitgezonden door RTV Oost. Hij speelde de rol van projectontwikkelaar Henny Smits, de baas van Alwie Wildspieker. Dirk deed mee aan de casting voor de rol van Hendrik Wildspieker, maar die rol ging uiteindelijk naar Jan Roerink. Toch werd Stegeman een paar weken later gebeld door het castingbureau: ze wilden hem graag hebben voor de rol van Henny Smits. Zo kwam hij alsnog in de succesvolle tv-serie terecht. Dirk bewaart mooie herinneringen aan die periode. Vooral ook aan de nevenactiviteiten die de regiosoap met zich meebracht. Vier jaar lang trad hij op als gids tijdens busexcursies langs bekende filmlocaties uit Van Jonge Leu en Oale Groond. Met een grijns: “Dat was wel zó leuk, in zo’n bus kom je de meest aparte figuren tegen.” Tegenwoordig speelt Dirk bij theatergroep KAAL in Hengelo, een groep die bestaat uit acht spelers en die zich als doel heeft gesteld om het publiek te raken met spel waarbij vervreemding, herkenning of verbazing de leidraad is. Hij speelt alweer tien jaar in Hengelo en ziet een duidelijk verschil met Haaksbergen. “In Hengelo worden vaak de wat minder gangbare stukken gespeeld.” Men probeert in Hengelo altijd een bepaalde diepgang te vinden, constateert hij. Dat vindt hij weleens jammer. “Een leuke comedy of een blijspel kan ook heel boeiend zijn. Ik zou best eens een keer wat simpelers willen spelen.” Wat is er volgens hem nodig voor een goede toekomst van het amateurtoneel in Hengelo? Over het antwoord op deze slotvraag hoeft hij geen seconde na te denken: “Geld en een goed onderkomen, want waar moet je anders repeteren?”
Dromen van een supergaaf danspand Enigszins verscholen aan een pleintje in de Hengelose wijk ‘t Wilbert vinden we dansstudio X-DANCE. De dansschool bestaat inmiddels veertien jaar en is een begrip in Twente. Wat ooit begon met het overnemen van een paar danslessen van een collega, heeft geleid tot een florerende dansschool met twee eigen vestigingen -in Hengelo en Borne- en nog een locatie in Tubbergen van waaruit danslessen worden gegeven. De leerlingen zijn afkomstig uit heel Twente en zelfs daarbuiten, tot Deventer aan toe. Eigenaresse en drijvende kracht achter X-DANCE is Ank Niemeijer, een spontane en daadkrachtige veertiger. Ze groeide op in een dorp waar handbal en voetbal voor wat betreft sport de ‘norm’ waren: “De meisjes gingen op handbal en de jongens op voetbal. De mogelijkheid om op dansles te gaan was er niet, maar ik had wel altijd al aanleg voor dansen.” Ank rolde in het vak doordat ze voor een vereniging in Hengelo danslessen overnam van een collega die naar het westen ging verhuizen. Vanwege haar zwangerschap stopte ze na verloop van tijd met het geven van danslessen in Hengelo. Ondertussen was ze ook begonnen met haar eigen yogastudio in Borne: Holistisch Centrum ‘ANKH’. Daar leerde ze Daniëlle van ’t Schip kennen. Daniëlle was met haar gezin in Twente komen wonen, omdat haar man -John van ’t Schip- als trainer aan de slag ging bij FC Twente. Het klikte tussen Ank en Daniëlle, die in Hertme was begonnen met het geven van danslessen aan kinderen. Aangezien er op vrijdag nog ruimte vrij was in haar yogastudio, vroeg Ank aan Daniëlle om danslessen te gaan geven in Borne. Toen Daniëlle ging verhuizen, zette Ank samen met de stagiaire de danslessen voort.
Ontwikkeling staat centraal bij X-DANCE Dat was een goede zet, zo bleek al snel. X-DANCE telt nu zo’n vijftig dansklassen. Ank kocht het pand aan de Achterhoekse Molenweg in Hengelo in eerste instantie voor andere yogadocenten, maar als eigenaresse van het pand stak ze ook haar handen uit de mouwen als er iets moest gebeuren qua onderhoud. “Dat was in het begin nog wel grappig, maar op een gegeven moment was ik er helemaal klaar mee.” Ze besloot het over een andere boeg te gooien: de yogadocenten gingen elders yogalessen geven en Ank plande alleen nog danslessen in. Dansstudio X-DANCE was een feit. “Ik ben toen veelal gaan werken met leuke fanatieke docenten van rond de twintig jaar. Sommigen zitten in Amsterdam, bijvoorbeeld op de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten en anderen komen van de pabo. Die staan dus voor de klas en hebben altijd op hoog amateurniveau gedanst.” Inmiddels vormen de docenten van X-DANCE een internationaal gezelschap: ze komen uit Suriname, Curaçao, Bosnië, Georgië enzovoort. Dat tekent ook de sfeer op de dansschool: “Iedereen is open minded en deelt dezelfde passie voor dans. Door wat de docenten hier neerzetten, krijg je die relaxte, sportieve en enthousiaste sfeer onder de leerlingen. Dat is waarom het werkt”, aldus Niemeijer. X-DANCE is ontstaan vanuit het plezier in dansen, niet vanuit zakelijk oogpunt. De mogelijkheid om jezelf te ontwikkelen op dansgebied en om ambities op dat vlak waar te kunnen maken, dát is waar het om draait bij X-DANCE. Dat Ank Niemeijer zeer serieus bezig is met haar dansstudio, blijkt wel uit het feit dat ze twee jaar geleden de topklas heeft opgezet. Een opleidingscircuit speciaal bedoeld voor getalenteerde dansers en danseressen die door willen stromen naar de professionele dans- en theaterscholen. Voor het geven van lessen aan deze topklas
“ Ik zou het Hengelo ook wel gunnen: een supergaaf danspand!” trok ze onder anderen Eszteca Noya aan, een gevestigde naam in de danswereld. Hij komt wekelijks vanuit België naar Hengelo om les te geven in hiphop en urban. Ank: “Eszteca ging toen hij jong was met de Spice Girls op wereldtournee en zat in de jury van de eerste ‘So you think you can dance’. Hij heeft over de hele wereld gedanst en is eigenlijk de trendsetter van wat de hedendaagse danscultuur biedt.”
Meer jongens dankzij ‘So you think you can dance’ X-DANCE onderscheidt zich van andere dansscholen door het brede aanbod: van klassiek ballet tot jazzdance en van breakdance tot hiphop. Dankzij populaire tv-programma’s als ‘So you think you can dance’ neemt het aantal aanmeldingen de laatste jaren toe. Er zijn vooral meer jongens die zich nu makkelijker durven aanmelden, constateert Ank. “Bij breakdance bijvoorbeeld zitten allemaal jongens. We hebben vandaag audities voor een nieuw breakdance battleteam, genaamd ‘Breakdanceteam Twente’. Die gaan twee uur in de week trainen en deelnemen aan wedstrijden.” Ank heeft lang gewacht met het aanbieden van breakdance in haar dansstudio: “Voor breakdance moet je echt een docent hebben die weet wat hij wil. Ik wilde al jaren breakdance, maar ik ben er nooit aan begonnen totdat ik een docent vond mét papieren. Ik hoef geen docent die op straat breakdance heeft geleerd, want die kan je niet vertellen wat goed en niet goed is voor je gewrichten. Daar ben ik heel secuur in geweest, zeker bij breakdance.” Mede door de stijging van het aantal aanmeldingen wordt het zo langzamerhand wel tijd voor een nieuw gebouw, vindt Ank. Ook al omdat het huidige pand in Hengelo niet de uitstraling heeft die ze nastreeft. “Eigenlijk hebben we het hier allemaal hartstikke goed voor elkaar, behalve het gebouw. Het pand is niet wat je zou verwachten bij wat wij neerzetten qua niveau. Dat is de enige zwakke plek.” Ze droomt van een nieuw pand in Hengelo: “Ik zou het Hengelo ook wel gunnen: een supergaaf danspand!”
WAKKRANT 5
Onze stem is een bijzonder instrument Annemarie Bron van Vocal Studio Annemarie Bron geeft sinds anderhalf jaar zanglessen in een ruimte boven de Houtmaat in Hengelo. Daarmee is haar droom uitgekomen. Ze geeft zowel individuele- als duo zanglessen aan volwassenen en kinderen vanaf negen jaar. Ook coacht ze verschillende vocal groups en verzorgt ze zangworkshops. Annemarie: “Zingen is voor iedereen, jong en oud! Onze stem is een bijzonder instrument waarmee we een groot deel van onze emoties tonen. En daardoor ook zo ontzettend kwetsbaar. Zingen is heerlijk! Je kunt er alles in kwijt en door te zingen ervaar je een gevoel van vrijheid. Daarnaast is het ontzettend leuk om meer over je stem te leren: wat je allemaal kunt doen met je stem en hoe je deze op een gezonde manier kunt gebruiken.”
Meer dan alleen zingen Cursisten mogen een keer per (cursus)jaar in een professionele studio een liedje opnemen. Daarnaast biedt Vocal Studio Annemarie Bron de gelegenheid om -meer- podiumervaring op te doen: “Naast het leren van techniek gaan we aan de slag met dynamiek, sound, tekstinterpretatie, improvisatie, eigenheid, meerstemmigheid, uitstraling en performance”, aldus Annemarie.
Amateurschilder laat graag zien wat hij maakt Drie kleurrijke koeien tegen een felrode achtergrond, een tropisch palmenstrand, een grappige kikker die wel wat weg heeft van Kermit en een rustiek stadsgezicht. Allemaal schilderijen die zijn gemaakt door kunstschilder Sacco van Munster (54) uit Borne. Na een ziekenhuisopname begon hij met schilderen. Dat is inmiddels zo’n negen jaar geleden. Het schilderen brengt hem rust: “Je bent helemaal gefixeerd op het schilderij waar je mee bezig bent.” Om de fijne kneepjes van de schilderkunst te leren, volgde hij een schildercursus bij Atelier Davina in Borne. Dat beviel zo goed, dat hij nu nog steeds trouw de wekelijkse schilderavond bezoekt. Van Munster schildert ‘van alles’ zoals hij zelf zegt. Landschappen, dieren, voorwerpen, bloemen en planten. “Ik heb geen voorkeur voor een speciaal iets.” Alleen aan het schilderen van portretten waagt hij zich nog niet, maar dat staat wel op de agenda voor de toekomst.
Platform Beeldend Amateurkunstenaars Van Munster volgt de ontwikkelingen rond de amateurkunst in Hengelo. Er gebeuren goede dingen, vindt hij. Vorig jaar werd het Platform Beeldend Amateurkunstenaars Hengelo opgericht. Het platform heeft als doel om beeldend amateurkunstenaars in en rond Hengelo met elkaar te verbinden. Hij hoopt dat het platform, door de krachten te bundelen, een rol kan spelen bij het organiseren van
WAKKRANT 6
sacco
exposities. “Ik vind het interessant dat ook de amateurkunst aan bod komt en dat de amateurkunstenaar eens kan laten zien wat hij maakt. Dat vind ik wel heel belangrijk.”
WAK-Tentoonstelling Tijdens de WAK worden werken van beeldend amateurkunstenaars tentoongesteld in de Waterstaatskerk in Hengelo, ook schilderijen van Sacco van Munster zijn daar te zien. De WAK-Tentoonstelling wordt geopend op vrijdagavond 27 mei en duurt tot en met 16 juni.
>>weeke
n
un
o<
amateurk
<
d st hengel
WAK16 kijk, luister en geniet! De WAK is jarig en dat gaan we vieren! Op 27, 28 en 29 mei staat het centrum van Hengelo weer bol van de amateurkunst. Dan wordt de 10e editie van het Weekend Amateurkunst gehouden. Kom kijken en geniet van alles wat de Hengelose amateurkunst te bieden heeft.
Kunst & Kroeg Vrijdagavond 27 mei gaan we van start in het Rabotheater met onder andere een openingswoord van de nieuwe Hengelose wethouder van cultuur: Claudio Bruggink. Ook zal er een trailer van de film over het verleden, heden en de toekomst van amateurkunst in Hengelo worden vertoond. De film komt later dit jaar uit en wordt mede mogelijk gemaakt door de Fuldauerstichting. Daarna is het tijd voor de WAK-Loop: we lopen met z’n allen van het Rabotheater naar de Waterstaatskerk. Daar wordt de WAK-Tentoonstelling geopend. We sluiten de avond af met Kunst & Kroeg: een ontdekkingstocht langs verschillende kroegen waar talenten zich presenteren aan het Hengelose uitgaanspubliek.
Aan de Kunst Zaterdag 28 mei staat in het teken van Aan de Kunst! Op verschillende plekken in het centrum zijn podia opgesteld waar vanaf het middaguur toneel-, theater-, muziek-, zang- en dansgroepen optredens verzorgen. Neem ook een kijkje bij de WAK-Tentoonstelling in
de Waterstaatskerk of bezoek het concert van het Twents Fanfare Orkest in de Lambertuskerk. Jongeren kunnen deelnemen aan een heuse dancebattle die wordt georganiseerd door dansstudio X-DANCE op het podium tegenover Grand Café ‘De Twee Wezen’. Kom naar de binnenstad en laat u verrassen!
Muzikaal Ontbijt & Matinee Zondag 29 mei beginnen we de dag met een gezamenlijk ontbijt*, verzorgd door Brasserie So Nice, op het Schouwburgplein. Dankzij de medewerking van de theaterobers van Waarvan Akte! wordt het ontbijt weer een belevenis. Ondertussen zorgen achtereenvolgens Vocal Studio Annemarie Bron en Vocaal Theater HOOV voor de muzikale omlijsting. De hele middag kunt u op het Schouwburgplein nog genieten van diverse optredens en natuurlijk is de WAKTentoonstelling in de Waterstaatskerk ook deze dag weer geopend. Om 19.00 uur sluiten we WAK16 af op het Schouwburgplein. * Wilt u deelnemen aan het ontbijt? Meld u dan aan voor 26 mei a.s. door een e-mail te sturen naar
[email protected]. Vermeld in de e-mail met hoeveel personen u komt en of u een groot of een klein ontbijt wenst. Een klein ontbijt kost € 5,- p.p. en een groot ontbijt € 7,50 p.p. Het ontbijt dient ter plaatse contant te worden betaald.
WAKKRANT 7
VRIJDAG 27 MEI Rabotheater Eijsinkzaal: 19.00 - 20.15 > Opening WAK16 Opening WAK16 door wethouder Mariska ten Heuw Hengelose Revue Stork Nus Videofilmclub Hengelo vertoont sneakpreview “Amateurkunst in Hengelo: Verleden, Heden en Toekomst” Vocal Studio Annemarie Bron met JEM Theater KAAL 20.15 > WAK-LOOP van Rabotheater naar Waterstaatskerk 20.30 > Waterstaatskerk Opening WAK-Tentoonstelling door wethouder Mariska ten Heuw
KUNST & KROEG Programma
v.a. 20.30 > Pastoriestraat e.o. Locatie De Tapperij Road House Café 39
Optreden VAN Twentzz! Animato Projectensemble Theatergroep de GIL…debroeders & Thirteen Weeks
Brasserie So Nice Fabienne Mucuk Brasserie So Nice Double 2 Brasserie So Nice Marabina De Cactus Lage Dames Hoge Heren De Peppel Muz’en Scène Waterstaatskerk ofKOORs Waterstaatskerk Twents Mandoline en Gitaar Orkest Waterstaatskerk Verhalenkraal De Blauwe Engel AKO
WAKKRANT 8
ZATERDAG 28 MEI
ZONDAG 29 MEI
AAN DE KUNST!
WAK ONTBIJT & MATINEE
Podia Binnenstad
Stadhuistoren 11.00 - 12.00 > Concert Stadsbeiaardier Roel Smit Podium t.o. De Twee Wezen 12.00 - 13.00 > Street Harmony Band 13.00 - 13.30 > Double2 13.30 - 14.00 > Heren acapella Amusing 14.00 - 14.30 > Dance Passion 14.30 - 15.00 > Twentzz! 15.00 - 16.00 > Dance Battle 16.00 - 17.00 > Dance Choreo 17.00 - 18.00 > Dance Finale en Prijsuitreiking 18.00 - 19.30 > Touch of Grey Podium Trappen Lambertuskerk 13.30 - 14.00 > Hengeler Spöllers en Daansers 14.00 - 14.20 > Twents Fanfare Orkest Slagwerkgroep 14.20 - 14.30 > CREA FasionLab 14.30 - 15.30 > WAK-TFO-orgelconcert in de Kerk 15.30 - 16.30 > Popgroep ‘Je Bent Wie Je Band’ 16.30 - 17.00 > Roesalka Podium Lambertuskerk Binnen 14.30 - 15.30 > Twents Fanfare Orkest; Concert met Orgel Podium Schouwburgplein 12.00 - 12.40 > Twentzz! 12.40 - 13.10 > Heren acapella Amusing 13.10 - 13.50 > Stork Nus 13.50 - 14.00 > CREA FashionLAB 14.00 - 15.00 > Animato en Roesalka 15.00 - 15.25 > Double2 15.25 - 16.00 > Twents Fanfare Orkest Slagwerkgroep 16.00 - 16.30 > CREA DANS 16.30 - 19.00 > Djazz it up Podium Brasserie So Nice Binnen 13.00 - 13.30 > Dance Passion 14.00 - 14.30 > Double2 Podium t.o. de Appel 12.30 - 13.00 > Hengeler Spöllers en Daansers 13.30 - 14.00 > Twentzz! 14.00 - 14.30 > Street Harmony Band 14.30 - 15.00 > Heren acapella Amusing 15.00 - 15.30 > Dance Passion 16.00 - 16.30 > Double2 16.30 - 17.00 > DAGRO
Schouwburgplein en Brasserie So Nice 10.50 - 11.00 > Inloop ontbijt v.a. 11.00 > ONTBIJT en Theaterobers Waarvan Akte! Inschrijven voor ontbijt
[email protected] e5,00 klein en e7,50 groot Podium Schouwburgplein 10.50 - 12.00 > Vocal Studio Annemarie Bron 12.00 - 12.35 > Vocaal Theater HOOV 12.35 - 13.35 > Twents Mandoline en Gitaar Orkest 13.35 - 14.30 > Overijssels Senioren Orkest 14.30 - 14.55 > Double2 14.55 - 15.25 > Marabina 15.25 - 16.25 > The Shadolds 16.25 - 19.00 > Muziekschool PopLab 19.00 - 19.05 > Afsluiting WAK16 Binnenstad Vrije Acts v.a. 12.00 > KHM Projectkoor
WAK16 kijk, luister en geniet!
Podium Pand Oostvogel Hoek Enschedesestraat/Nieuwstraat 12.00 - 16.00 > Verhalenkraal en Koren van de Hengelose Korenkoepel Binnenstad Vrije Acts v.a. 12.00 > DEV - Moederliefde - KHM Projectkoor Verhalenkraal - X-DANCE - DAGRO Buurt- en Speeltuinvereniging De Jeugd 13.00 - 16.00 > Drumfanfare Hengelo Open training Danceteam voor jongens en meisjes v.a. 6 jaar
WAKKRANT 9
WAKKRANT 10
Koepels aan het woord Hengelo is een stad waar veel aan amateurkunst wordt gedaan. Er zijn zo’n zeventig groepen en verenigingen. Daarnaast is er een groot aantal eenpitters actief, zoals kunstschilders en beeldend kunstenaars. Het grootste deel van de groepen en verenigingen is aangesloten bij een van de kunstkoepels. Wat doen deze koepels precies, met welke uitdagingen worden ze geconfronteerd en wat zijn hun verwachtingen voor de toekomst? Wij stelden deze vragen aan Thijs Tijhaar van de Federatie van Hengelose Muziekverenigingen, Henk van Zonneveld van de Hengelose Koren Koepel (HKK), Simone Roerink van Podium Kunsten Hengelo en Daniëlle Scholten-Kaiser van het Platform Beeldend Amateurkunstenaars Hengelo e.o. Een kennismaking met de Hengelose kunstkoepels.
Wat zijn de kerntaken van de kunstkoepel? Thijs Tijhaar: “De Federatie behartigt de belangen van alle aangesloten verenigingen. Denk daarbij aan behartiging richting gemeente, muziekschool en subsidieverstrekkers. Daarnaast willen we ons weer iets meer gaan richten op profilering naar buiten toe, bijvoorbeeld door het organiseren van gezamenlijke evenementen.” Henk van Zonneveld: “HKK vertegenwoordigt de aangesloten koren richting de gemeente en de muziekschool. We laten het publiek kennis maken met koorzang in het algemeen en met de verschillende genres die er zijn door onder andere de jaarlijkse organisatie van een vierkorenconcert. Daarnaast houdt HKK zich bezig met het verwerven en bevorderen van redelijke en billijke toedeling van de gemeentelijke subsidies voor de beoefening en uitoefening van de zangkunst.” Simone Roerink: “We volgen de actuele ontwikkelingen en reageren daarop of springen erop in. We kijken vooruit. Ook houden we de podiumkunstgroepen onder de aandacht bij de gemeente. We ondersteunen de amateurkunst -in de breedte- door samen te komen en informatie uit te wisselen en waar nodig onze belangen te behartigen.” Daniëlle Scholten-Kaiser: “We komen periodiek bijeen voor een gezellige avond bij Brasserie So Nice. Daar worden werken getoond, technieken gedeeld en misschien krachten gebundeld. Ook kan er over kunst gediscussieerd worden in de breedste zin van het woord. Er is een groep aangemaakt op Facebook waarvan de ‘platformers’ en andere geïnteresseerde beeldend amateurkunstenaars uit de omgeving lid kunnen worden. Wie weet wat de toekomst brengt.”
Welke uitdagingen liggen er nu en in de toekomst? Thijs Tijhaar: “De taken van de Federatie zijn in de afgelopen jaren flink gegroeid. Alle gemeentelijke bezuinigingen en plannen daartoe vergen veel van de Federatie. Zo is een paar jaar geleden het instrumentenfonds afgeschaft, waardoor de verenigingen in één klap zo’n 40% van hun totale subsidie zijn kwijtgeraakt. Een ander belangrijk punt zijn de veranderingen bij de muziekschool. De Federatie wil haar kennis en ervaring graag inbrengen om bij te dragen aan het komende verander- en fusietraject van de muziekschool. Door deze activiteiten is de hoeveelheid werk die de Federatie verricht aanzienlijk gegroeid.” Henk van Zonneveld: “De uitdagingen van nu zijn: behoud van de Waterstaatskerk als akoestisch podium, verminderen van het tekort aan mannen in de gemengde koren en vergroten van het aantal leden. Voor de toekomst zien we de volgende uitdagingen: tegengaan van verschraling van het culturele klimaat en bezuinigingen op de amateurkunst, ontwikkelen van beleid om structurele verjonging van de aangesloten koren te bewerkstelligen en het vergroten van de samenwerking tussen koren op het gebied van scholing, ledenwerving en concerten.” Simone Roerink: “Een veranderende samenleving maakt ook dat kunst, kunstbeoefening en kunstbeleving veranderen. Het wekelijks
samenkomen en verenigd zijn is niet meer de meest vanzelfsprekende vorm. Ik denk dat we meer open moeten staan voor andere vormen en werkwijzen. Het is belangrijk om jonge mensen te blijven aantrekken.” Daniëlle Scholten-Kaiser: “We willen groeien, meer opkomst op de avondjes en eventueel meer organiseren bij voldoende belangstelling. Daarbij denken we aan bijeenkomen op een van de kunstmarkten, zoals de kunstmarkt in Tuindorp of Kunst in het Volkspark. Misschien wel exposeren, ‘the sky is the limit’, maar eerst meer leden! We zouden ook graag wat meer jongeren begroeten.”
daniëlle
thijs
Hoe ziet u de toekomst van de Hengelose amateurkunst? Thijs Tijhaar: “We zien dat de amateurkunst steeds meer op eigen benen moet kunnen staan. Dat is voor veel clubs een grote uitdaging. Juist daardoor wordt de rol van de koepels steeds belangrijker, omdat we samen veel sterker staan. Binnen de Federatie merken we nu heel sterk dat de verenigingen zich dat steeds meer gaan realiseren. Daarom is de bereidheid om meer samenwerking en eenheid te bereiken heel groot. Als we erin slagen om deze stap te maken, dan zie ik de toekomst rooskleurig in.” Henk van Zonneveld: “Ik zie de toekomst voor koorzang wel positief in, mits we hard blijven werken aan een optimale samenwerking van de koren binnen de Hengelose Koren Koepel en met de amateurkunstkoepels om onze gezamenlijke belangen maximaal te dienen bij de ontwikkeling en uitvoering van het cultuurbeleid van de gemeente Hengelo. Hierbij is en blijft de persoonlijke inzet en bijdrage van de koepelleden cruciaal.” Simone Roerink: “Mensen blijven altijd kunst maken en dat kun je alleen maar samen. Je hebt leermeesters nodig, ervaring die over wordt gedragen en mensen willen ook graag laten zien wat ze kunnen. Amateurkunst is een opmaat naar het leven; amateurkunst gaat echt nooit verloren.” Daniëlle Scholten-Kaiser: “Amateurkunst leeft, maar veel gebeurt achter de schermen. Men is vaak in zijn/haar eentje bezig amateurkunst te bedrijven of is tevreden met zijn/haar clubje. Wij hopen dat dit meer naar elkaar toe trekt en er een ontmoetingsplek ontstaat à la HeArtGallery of misschien wel in samenwerking met HeArtpool. De huidige contacten zijn een opening naar de toekomst.”
simone
WAKKRANT 11
Herman Efftink: een leven lang opera en operette Op een koude, winterse ochtend in januari rijd ik naar Delden voor een interview. Nog voor ik aan kan bellen, zwaait de voordeur open. In de deuropening staat een grote man, vriendelijk gezicht, open blik. Herman Efftink, 75 jaar oud. Hij heeft zijn sporen ruim verdiend in het Hengelose wereldje van de amateurkunst. Onlangs werd hij zelfs benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau. Dat gebeurde op 14 november 2015 in het Rabotheater, na afloop van de jubileumvoorstelling ter ere van het 70-jarig bestaan van Vocaal Theater HOOV (Hengelose Opera en Operette Vereniging). Burgemeester Schelberg van Hengelo speldde hem de onderscheiding op. Efftink is al ruim 47 jaar lid van HOOV. Op 1 september 1968 sloot hij zich aan bij de vereniging. Niet eens omdat hij nou zo graag opera’s of operettes wilde zingen, integendeel. Vroeger stond zijn leven in het teken van sport: voetbal. Hij was keeper en later ook jeugdleider bij een voetbalclub. Totdat hij last kreeg van zijn meniscus en noodgedwongen moest stoppen met voetbal. Hoe hij dan bij HOOV terecht is gekomen? Efftink: “Ik werkte destijds bij Stork in Hengelo. Een goede kennis van een collega van mij woonde ook in Hengelo. Eén keer in de week gingen we in de pauze langs bij die kennis voor een kop koffie. Zij zat bij HOOV en op een gegeven moment hadden ze daar mannen nodig. Ze heeft net zo lang op mijn collega en mij ingepraat tot we lid zijn geworden van de operettevereniging. Ik had nog nooit gezongen, wist ook niet of ik een goede zangstem had, maar ik vond muziek wél leuk.”
Harembewaarder met een ‘drollenvanger’ Solistenrollen zijn niet zo aan Herman besteed. Alleen als de regisseur specifiek een kleine rol voor hem in gedachten heeft, wil hij weleens overstag gaan. “Ik ga geen zanglessen nemen. Het moet
Sandra Rutten-Keizer: “ Ik vind het leuk om mensen operette kan echt heel leuk zijn te vermaken, ik mag graag tussen de mensen zijn”
Sandra Rutten-Keizer is met haar dertig jaar een van de jongste leden van Vocaal Theater HOOV (Hengelose Opera en Operette Vereniging). Tweeënhalf jaar geleden werd ze lid van de vereniging. Operette en jonge mensen, dat lijkt op het eerste gezicht een wat moeizame combinatie. Sandra ziet dat heel anders. Ze zong altijd al, maar dan in bandjes of solo. In een koor had Sandra nog nooit gezongen. Een goede vriend van haar was lid van HOOV en zou gaan optreden met het koor. Hij nodigde Sandra uit om te komen kijken. Dat deed ze en wat ze zag overtrof al haar verwachtingen: “Ik was zó onder de indruk van de energie, de dynamiek en hoe ze het brachten.” Een week later stond er een meekijkavond gepland. Sandra ging erheen en ontdekte dat HOOV eigenlijk veel meer is dan alleen opera en operette. “Er is ruimte voor musicals en lichte muziek. Het programma wordt echt aangepast aan deze tijd.” Daar ligt meteen ook een grote uitdaging voor HOOV, want hoe behoud je als opera en operette vereniging met die aanpassingen toch je identiteit? “We doen wat op dat moment goed voelt voor de vereniging en dat betekent dat je een brede stijl aanhangt. Maar we zullen nooit een echt popkoor worden en ook niet meer een echt operettekoor. Dat is gewoon niet meer. We kijken juist naar de mix:
WAKKRANT 12
wat maakt ons de HOOV? Dat is klassiek afgewisseld met modern, musical en oude jazz.” Van een zoektocht naar een eigen identiteit is volgens Sandra echter geen sprake: “Het is eigenlijk een heel grote snoepwinkel. Je kijkt naar de mogelijkheden en wij mogen alles. Het is maar net waar ons koor zich goed bij voelt. Soms blijkt dat iets niet bij ons past en soms probeer je wat en pakt het heel goed uit. Dat zijn de mogelijkheden van de nieuwe tijd en dat maakt het juist leuk.”
“ Als ze komen kijken, vinden ze het best tof.” Flashmob Om de interesse van jongeren te wekken, is het volgens Sandra noodzakelijk dat de vereniging laat zien wat ze allemaal doet. Jongeren associëren operette meestal met klassieke muziek, terwijl operette ook op een moderne manier kan worden uitgevoerd met muziek van deze tijd. En er gebeurt wat op het podium, HOOV is
leuk zijn en het moet te behappen zijn.” Hij vertelt over de keer dat de operette ‘Duizend en één nacht’ van Johann Strauss uitgevoerd zou worden. De regisseur wees Efftink aan voor de rol van harembewaarder, vanwege zijn grote postuur. “Ik moest zo’n ‘drollenvanger’ aan en ik kreeg een kale kop.” Zijn vrouw was er volgens hem minder blij mee dat hij harembewaarder werd. Met een vette knipoog: “Harembewaarders werden gecastreerd!” Herman kan er smakelijk om lachen. De rol van harembewaarder bracht nog een nadeel met zich mee: “Ik zing als bas, ik heb dus een lage stem. Maar voor de rol van harembewaarder moest ik met een hoog stemmetje spreken. Houd dat maar eens een hele avond vol.” Bij de verdeling van de rollen staat kwaliteit altijd voorop. Als de artistieke commissie een bepaald stuk heeft gekozen voor een uitvoering, kunnen de leden van HOOV aangeven welke rol zij graag willen spelen. Dat wil overigens niet zeggen dat ze de gewenste rol ook krijgen. Het bestuur en de artistieke commissie bepalen samen met de dirigent en eventueel de regisseur de rolverdeling. Soms zorgt de gekozen rolverdeling voor scheve ogen, bijvoorbeeld als meerdere leden op dezelfde rol azen. “Er zijn weleens mensen afgehaakt omdat ze een rol niet kregen.”
“ Ik had nog nooit gezongen, maar ik vond muziek wél leuk.” Naast zijn activiteiten bij HOOV was Efftink ook lange tijd verbonden aan de landelijke koepelorganisatie BOOG-Nederland (Bond voor amateur muziektheater) als algemeen bestuurslid en secretaris. Voor het district Overijssel/Gelderland organiseerde hij met een vaste groep mensen het jaarlijkse theaterweekend in Beekbergen. Regisseurs, dirigenten en pianisten traden tijdens zo’n weekend op als do-
sandra
cent. Leden van diverse verenigingen meldden zich aan. Het was gezellig, betaalbaar en je stak er wat van op. Herman was de drijvende kracht achter de theaterweekenden, hij trok de kar en was er altijd bij. Efftink is sowieso een verbinder, het onderhouden van contacten zit in zijn aard: “Ik houd van contacten, dat vind ik gewoon leuk en dat hoop ik nog lang vol te houden.” Hij kende en kent nog steeds veel mensen in de wereld van het amateurtheater. “Vroeger gingen verenigingen veel meer naar elkaar toe, nu weten ze niets meer van elkaar”, constateert hij met spijt. Verenigingen gaven voorheen vaak vrijkaarten uit voor hun voorstellingen en dan ging je daar met een hele groep kijken. Zo deed je ideeën op voor je eigen vereniging en leerde je ook andere mensen kennen.
Liever Italiaans dan Engels Herman is met zijn 75 jaar het op één na oudste lid van HOOV. Het oudste lid is bijna twee jaar ouder en wordt door de overige leden steevast ‘Opa’ genoemd. Grappig genoeg is ‘Opa’, afkomstig uit Enschede, nog niet zo lang lid van de vereniging: pas twee jaar geleden meldde ‘Opa’ zich tegelijk met zijn twee kleinzonen aan bij HOOV. Ooit telde de vereniging zestig leden en werd er zelfs een ledenstop ingevoerd. “Toen deden we alleen maar Weense operette en die werd hoofdzakelijk in het Duits gezongen, soms ook in het Italiaans”, herinnert Herman zich. Nu zijn er nog 35 leden over. “Er zijn heel veel ouderen weggegaan in de loop der jaren. Dat waren allemaal trouwe leden, maar je wordt er niet jonger op en soms spelen ook gezondheidsproblemen mee.” Een andere reden waarom oudere leden HOOV hebben verlaten, is volgens Herman de overstap naar musical. Complete operettes doen ze nauwelijks meer om de simpele reden dat er geen belangstelling voor is. Om meer publiek én jongere leden aan te trekken, richt HOOV zich steeds meer op musicals. “Daar heb ik zelf ook problemen mee. Ik moet nu alles zo’n beetje in het Engels zingen en dat heb ik vroeger op school bijna niet gehad. Ik zing liever in het Italiaans dan in het Engels.”
immers een vocaal theater: “Als je vertelt dat je in de productie ‘In alle staten’ als hoer of courtisane op het podium staat en ze komen kijken, dan vinden ze het best tof.” Deelname aan evenementen als WAK16 en Amusing Hengelo zorgt ervoor dat een breed publiek kan kennismaken met HOOV, maar ook moderne middelen worden hiervoor niet geschuwd. Zo werd er onlangs ter ere van het tienjarig bestaan van de nieuwe Hengelose bibliotheek aan de Beursstraat een ‘flashmob’ (een groep mensen die plotseling op een openbare plek samenkomt, iets ongebruikelijks doet en daarna weer snel uiteenvalt, red.) georganiseerd. Leden van HOOV bevonden zich tussen het publiek en begonnen opeens ‘Dit is een dag’, het openingsnummer uit de operette La Périchole, te zingen. “Dat was een ontzettend leuke mix van iets moderns en iets ouds. Dat trekt heel veel jongeren aan”, aldus Sandra.
Iedereen kan meedoen Jongeren die van zingen en theater houden, zijn welkom bij HOOV. Eigen inbreng wordt gewaardeerd: “Het is heel leuk om te zien wat oudere en jongere leden aandragen en om daar een geheel van te maken.” Je hoeft niet heel goed te kunnen zingen om lid te worden van de vereniging. Wie twijfelt over zijn of haar stem, kan een stemtest doen en begint gewoon wat meer op de achtergrond. Dat is het mooie van een koor: iedereen kan meedoen. Sandra: “Als je geniet van op het podium staan, van toneelspelen, zingen en acteren, dan ben je al een aanwinst op het podium.”
WAKKRANT 13
De wandelende bibliotheek van Museum Hengelo Een gebouw waarin voorwerpen van kunst of wetenschap
jos
worden tentoongesteld. Dat is volgens de bekende ‘Dikke Van Dale’ de definitie van het woord museum. Museum Hengelo richt zich op de geschiedenis en cultuur van de stad. Het is een bewaarplaats van cultureel erfgoed, mede dankzij het omvangrijke archief. Jos Schwertasek is al sinds de jaren ’70 verbonden aan het museum. Hij werkte er dertig jaar als conservator en was ook enkele jaren directeur. Daarnaast was hij hoofdredacteur van het blad Hengelo Toen & Nu, een uitgave van de Stichting Oald Hengel en Museum Hengelo, en werkte hij mee aan het Boek van Hengelo. De laatste jaren verricht Schwertasek, zoals hij zelf zegt, ‘diverse hand-en-spandiensten’ in het museum. Hij weet veel van de geschiedenis van Hengelo, met name van de familie Stork: “Ik ben een van de weinigen die weet hoe de familie Stork in elkaar zit.” Via het museum krijgt hij regelmatig verzoeken om die kennis te delen. Door zijn collega’s bij het museum wordt hij dan ook de ‘wandelende bibliotheek’ genoemd.
Interesse voor kunst en cultuur Hoewel zijn achternaam anders doet vermoeden, is Schwertasek geboren in Hengelo. Zijn ouders en grootouders komen echter uit het Oostenrijkse Wenen. In zijn jeugd heeft hij daar ook nog even gewoond. Op de middelbare school raakte hij al geïnteresseerd in de Hengelose historie, kunst en cultuur. Vooral de schilderkunst trok zijn aandacht. Samen met onder anderen Henk Lassche maakte hij een boek over Hengelose schilders: ‘Zwerven met een schilderskist’. Naar aanleiding van dat boek werden er tentoonstellingen met het werk van Hengelose amateurschilders georganiseerd in het museum. Het begon met een gezamenlijke tentoonstelling, maar later werden ook werken van individuele kunstenaars getoond. Dat had tot gevolg dat mensen kunstwerken gingen schenken aan het museum, want daar zouden de werken immers goed worden bewaard. Op die manier ontstond een enorme collectie.
Amateurkunst blijft altijd Schwertasek weet niet alleen veel van kunst en cultuur, hij schildert zelf ook. Hoe ziet hij als kunstschilder de toekomst van de amateur-
WAKKRANT 14
kunst in Hengelo? Over die toekomst is hij gematigd positief, zo blijkt. Hengelo kent een druk verenigingsleven, dat is altijd al zo geweest en zal ook wel zo blijven, denkt hij.
“ De mens is van oorsprong toch behoorlijk creatief en zal dat ook altijd uit willen dragen.” “Amateurkunst blijft altijd, er zijn heel veel mensen in Hengelo die schilderen en zo. Daar zie ik wel toekomst in.” Het zal misschien wel iets minder worden, maar dat is ook niet zo vreemd. Mensen zijn druk met hun studie of hun werk. Het wordt daardoor moeilijker om tijd vrij te maken voor kunst en cultuur. Misschien is er op dit moment sprake van een dip in de belangstelling voor kunst, maar hij ziet lichtpuntjes: “De mens is van oorsprong toch behoorlijk creatief en zal dat ook altijd uit willen dragen.”
Hengelose amateurkunst in jaartallen Koninklijk Symphonie Orkest Cecilia......................... 1863 Koninklijke Muziekvereniging Excelsior................. 1885 Koninklijk Hengelo’s Mannenkoor.............................. 1886 Muziekvereniging Concordia........................................... 1893 Muziekvereniging Armonia............................................... 1896 Symfonieorkest Elad................................................................ 1899 HOV De Eendracht.................................................................... 1900 Hengelose Christelijke Harmonie................................. 1931 Twents Fanfare Orkest........................................................... 1935 DEV Hengelo.................................................................................. 1936 Twentse Christelijke Oratorium Vereniging........ 1936 De Gil…debroeders.................................................................. 1943 Hengeler Spöllers en Daansers........................................ 1945 Vocaal Theater HOOV............................................................. 1945 Stork Nus .......................................................................................... 1945 Levenslust Beckum.................................................................... 1946 Accordeonvereniging Belzona........................................ 1949 Hengelose Revue........................................................................ 1953 Roesalka............................................................................................. 1955 Drumfanfare Hengelo............................................................ 1966 Vocal Harmony............................................................................. 1968 Accordeonvereniging Animato...................................... 1969 Christelijk Mannenkoor Hengelo.................................. 1976 Big Band Hengelo...................................................................... 1977 Everpop............................................................................................... 1980 Kanaljerood..................................................................................... 1980 Twents Byzantijns Koor......................................................... 1984 Ladies Only....................................................................................... 1985 Lage Dames Hoge Heren..................................................... 1989 Wladimir ........................................................................................... 1989 Moederliefde................................................................................. 1990 Multiple Noise............................................................................... 1990 Miscellaneous................................................................................ 1993 Big Tyms.............................................................................................. 1994 Opus ’94.............................................................................................. 1994 POPenzo............................................................................................. 1996 The Young Evergreens........................................................... 1997 Arte Vocale...................................................................................... 1999 ofKOORs............................................................................................. 2002 Amusing............................................................................................. 2003 Double2.............................................................................................. 2005 Muz’en Scène................................................................................. 2005 Verhalenkraal................................................................................ 2009 Twentzz!............................................................................................. 2010 KAAL..................................................................................................... 2011 Waarvan Akte!.............................................................................. 2013
Colofon Uitgave en copyright WAK Hengelo. Wijzigingen, druk- en typefouten voorbehouden. Aan onvolkomenheden in de tekst van deze krant kunnen geen rechten worden ontleend. Teksten en Redactie: Anita Dunnewijk-Bluemink (SchrijfKracht10) Vormgeving: Paul Scheurink grafisch ontwerp Coördinatie WAK: Simone Roerink (Roerink TheaterCoaching) Eugénie Krikhaar (HEIM/CREA) Fotografie: Dirk Stegeman / Wim van der Geest / Lynne Greenaway / Henk Bomer
WAKKRANT 15
TOT ZIENS OP 27 28 & 29 MEI!
www.facebook.com/wak.hengelo
