AFZETTINGEN
MISTENUMMER
-
Miste: tanden *
Verschueren
Sylvia
met
27
2003
(kraakbeenvissen) gezocht
medewerking
Bor
Taco
van
Wim
,
van
den Broek
hands
Inleiding Restanten
kraakbeenvissen
van
in
chimaeren) zijn teriaal
doorzwoegen
fauna
een
Mis(e
niet dik
schappelijk weinig
groepje
Wim
den Broek,
van
Pepijn Morgenstern,
zonder van
rugklachten en
maar
ook
over
het
over
dat
allen
van
de excursie
nazeven
je
gebruik en
Daarover hieron-
nodige voorbereiding.
der meer. Natuurlijk ook iets
zelf,
Antwoord: door
krijgen?
te
en
•
de vond-
en
drogen
en
het
van
materiaal.
naar een
de
Niet door kennis
achter
kunnen
gehinderd
kijken
met
hebben op dat
Gamma
wat
gebied:
niets.
het
een
‘centrifugaal pomp’
Nietteminbleefhet vinden. Toch
eens
Die werkt al
Mermuys.
Stef stuurde informatie
je
waar
kunt huren.
wat
over
aanbieding
zoeken
‘water-
op
welk type
moetje
duidelijk
En wel op ben-
zijn.
akker is schaars.
een
een
pomp
aan.
wel stellen. Dat
toen werd
maar
moest
een
in de
c.s.
maar
groot bos
een
maar
we
Vervolgens
zine. Elektriciteit midden op
te
en
op internet. Veel pompen,
hebben? Het duurde even,
nu
meeste
het
zijn
heeft
dan moet
Tsja, of
toch
er
Daarin
koop?’
trouwbaarheid. Je
begeeft niet
en
nodig
geschikte
om een
jaartjes
zo’n
met
en
Stef
opstelling.
zijn eigen pomp plus
een
de
adres
van
Stef
was;
pomp op
de
koop
een
aanvoerslang
•
een
afvoerslang
•
slangen
met
Aangeboden
benzine,
met
van
3 Om
3
doorvoer per
korf, lengte
nieuw te
niet
in
‘huur
datje pomp
het
gelegenheid
die zich
werd
gekozen
Op basis daarvan wel het
en
be-
en
goedkoopste merk
een
woonwijk
stuk
en
Sylvia
het einde
van
de
koopste
het
bij
Taco
zou
Voor
er
goedkoper
Prijzen liepen
nog
wel
wordt dan
tweedehands
te
koop.
exemplaren.
afvoerslang
goedkoopste
bouw
en
voor
proef.
watervaste tape
gemakkelijker
wat
ver-
een
vast-
de zeeftafel
van
timmerman spelen
uit
er
moet
de zeeftafel bouwen.
en
de
waar
schragen
op
plaatjes
de website
leidde dit tot
een
een
de
van onze
tot
zeeftafel
centimeter
85
hielp
van
mailtje
graafactie
vereniging
ontwerp op
een
deelnemers op konden schieten.
overige
van
eerst weten hoe de
zien. Ook hier
gaan
bekeken. Dat leidde
goed
eens
de duurste meer
pomp
week of
van
een
het
hoog
met:
en
55
centimeter
45
een
te
goed-
gemakkelijk
weekend
kwam
een
100 centimeter
19 centimeter
zijde
we
in
een
bang
zak.
waren
veegblik
het
vier
Er is
Gemakkelijk
dat
gruis
we
rechtopoverwo-
hoek
een
om
is
Uiteindelijk
de zeef uit zouden om
met
hoog.
de zeefbakken
van
laten maken.
schuiven
gezien omdat
bij
van
korte
graden
te
60
van
het er
gruis
vanaf
het materiaal te
spuiten.
In de
uit de zeef
te
plaats schep-
pen;
circa 40-50%
Ook de
om
eruit
Een reken-
goedkoopste.
een
zeefbakken
van
Slechts één aanbieder met
pomp.
met
Dat is
Stef. Daarnaast werden de
gen
huren;
Prijs
dagen
Ook dat
zeven.
staande randen
wat
dag;
waarbij
van een
maal
midden
vraag
de laatste details. Zo wordt
gebouwd kan worden, moetje
zeeftafel
•
van een
diverse merken
bij 4,5
rare
zien is. Enkele
met water
voor
regenpijp bevestigd.
Ontwerp
•
duur was als de
merk
Geen te
zijn nieuwsgie-
die pomp in hémels-
we
breed;
3 maal de huur
zo
tijd
toch
hij
“Waar
geen water
waar
Dan is het
loopt prima. aan
kwam de pomp thuis afleveren en
bedwingen:
later draaien Ton
niet schrikbarend. Een week huren kost
koop,
dan 3 maal
de
een
gingen gebruiken?”
naam voor
Uiteindelijk
pompen:
sommetje leerde dat koop
dere
bij
demonstreren. Dan kan
righeid
snelkoppeling.
werden
maar
10 meter;
20 meter;
huur door diverse aanbieders.
evenveel als
•
kosten
niet aandenken
pomp
van een
vertegenwoordiger
papier,
•
•
met
pomp
mailtje gedropt bij
Internet, telefoontjes
hadden
centrifugaal
uiteen
is
lijden. Slijtage
doorslaggevend:
al helemaal niet
zal voordoen.
weer
voor
houden
uur;
te
op de
ze
gedaan;
knoop worden doorgehakt
moet er
bij Heist-op-den-Berg
•
binnen te
van
een
Wat
we
totdat
gebruikt
worden dan pas weg
en
waren
aan
een
ter
daar zichtbaar.
ontvangen informatie leverde het volgende op:
•
worden
pompen
pomphuis
name
‘droog’
pomp
Sylvia (met echtgenoot Ton) ging
pomp’
zaken
volgende
(Wacker, type PG2, www.wacker.nl).
zoek
begon
de
waren
gekomen:
Een
Op
Na
toch wat tanden
er
zeeftafel. Die hadden we geen
dat betekende de
sten
om
houden. Hoe doe je dat? En hoe doe
te
pomp
Taco Bor
meter.
verkrijgbaar.
weekend of een week, wordt dit goedko-
een
draad versleten
de handen ineen te
om
slaan: veel materiaal verzamelen
•
20
van
10 meter is niet
dan huur.
per
kraakbeenvissen:
van
lengte
met een
van
Voor tweedehands pompen ore
vormde zich
gevallen,
was
Sylvia Verschueren. Aanleiding
aan over
weten-
er
verkrijgbaar
aanvoerslang
2-3 maal
ma-
gepubliceerd (lit. 1, 2, 3).
over
vier verzamelaars
van
Helaas is
soorten.
Nadat de convocatie in de bus ons
Het is veel
gezaaid.
Een
en
roggen
paar tanden. Wel betreft het
voor een
relatief veel
met
(haaien,
Pepijn Morgenstern
en
van
de
afvoerslang
meer-
prijs
van
is tweede-
•
maaswijdte respectievelijk wijdte groter
dan 3
3
en
5 millimeter. Bij
millimeter, verdwijnen
er
maas-
in Miste
teveel tanden door de zeef, 3 millimeter spoelt nog een
28
AFZETTINGEN
gaas, prijs
M1STENUMMER
-
paar honderd euro,
een
veel
wat
was
2003
het
van
BOR vond
goede. Uiteindelijk
TACO
in Zeist
FOTO
strekkende
(www.hvdkampbv.nl)
waar men
in
ingeklapt
dit ook per
de zeefbakken
het niet meer ruimtein de
neemt
adres
een
verkocht;
meter
die
schragen
•
op internet
Pepijn
Zo
passen.
in dan strikt nood-
auto
zakelijk is; alles
•
vurenhout. Het is voldoende als de
geschaafd
van
zeeftafel
een
week Miste overleeft.
De excursie zelf Het weekend zouden
z’n vieren
we met
z’n tweeën. Niet iedereen kan dat wil. Dat betekent dat
hij wat
zijn, daarna
vakantie
krijgen
met
wanneer
in het weekend toch wel
we
wilden maken.
meters
Spiksplinternieuw gebouwdezeeftafel. Daar
BOH
staan
we
dan met zeeftafel
de 3 millimeter-zeefop. Met
er
TACO
niet
FOTO
zeven
handig
zeil onder
onder móet liggen
ligt,
de put
van
voorkomen. Al
te
pomp blauwe rook nog
raad is duur. De
bougiesleutel
eerste
te hebben. Dat
ervaren
van
Zakken bij Taco
langs
die
les
was
ÜNOEMAN
we
de
kijken.
Een
Op
van
of
auto
de
om weer
Als
dekzeil
Zeker in
put. een
langs het Amsterdam-Rijnkanaal.
drinken,
Over
ons
zijn 1-2 millimeterveel minder. Een stuk van
limeter zeef worden
als
we
we
gelegd
fijn gruis ook
wat
ge-
‘pomphouders’
met
niet
zo
voor
gaas
moeilijk.
met
zetten.
maaswijdte
Hoewel:
we
naar
huis
te
in het
sediment. Het
Zondagavond
gaan
was
dan
100
een
te
be-
mooi
deelnemers
nog
we
er
en toen
er
wat
was
volgde
en
weer een
zijde
van
deze hoek lukte
bij.
van
ander dekzeil
moeten
stuk
zich
meer
hoek
een
les 2.
hoopt
dan echt niet
afscheppen
een
inpakken
weer
hebt liggen,
water
enige geweest
Nee, leedvermaak
om
Iedereen dus in de start-
niet. We stonden in
hebben
tijd
te
de
ko-
anderzijds bij
geeft
is het dan alles
dekzeil, lag
niet de
met
zou
van
maar
de
van
de
deels.
lossnijden.
Nu
die deze les hebben geleerd.
dat betreft daar niet
een
aardig schouwspel.
bij.
willen heb-
handzeven
1 millimeter onder de zeeftafel adres
me-
1 millimeterkan in de 3 of 5 mil-
Voor het laatste kunnen
limeter bleek
handig
uit-
bijzondere dingen gevonden.
deelnemer op de andere
put...
maar
fauna. Met zo’n
dag
te ver
geval
ons
Uiteindelijk
van een
voor
thuis toch wel uit
aanhanger gooien.
blokken
je je
er
daar sediment op. Lostrekken is
vinden
raad.
en we
deelnemers en hun vondsten
de
van
toch veel
er
het eind
in de
maaswijdte
I
‘rond de velden’
rondje
overall beeld worden
en te
overige
TON
FOTO
ben.
geschuurd
Tussendoor is het dan
stug door.
wat te eten
met
praten
horrengaas
niet
ons
minder vlotten. Maar
wat
dat al dat moois
gingen
enerzijds
talen
helpt
‘pomphouder’
dag.
Met de tanden wilde het
men,
beetje door,
ook
er
het huis.
overtuiging
Nazeven
de
begint
ding
fijn schuurpapiertje brengen
en een
en
dek-
een
willenmaken. Goede
verder. Het is dus toch wel
weer
reedschap
er
uur
de pomp
van
blijkt
schragen
afkalven van de wand
komst. De beroete bougie wordt schoon
kunnen
van
houdt het
en
we meters
handleiding
verder. Gelukkig weet Stef als Een
om
We zetten
werken
aangezien
in het
dampen
te
terwijl
op. En dat
mee
niet
hoog. Ingraven gaat
te
pomp.
zeven
Daarvoor is het totaal
zijn.
te
en met
twee
een
met
De
Het
dan dat
3 mil-
hele rol
volgende dagen we
waardigheden *
Op
één
leken erg op
les 2 hebben toegepast.
van
uit de
rest
de latere
van
de eerste
Nog
een
dag, behalve paar wetens-
de week:
dagen
in de week gaat Taco
na
AFZETTINGEN
MISTENUMMER
-
2003
29
hoeveel materiaal je overhoudt. Daaruit komt;
*
mers
ongezeefd
zeef,
1
De
materiaal leveren op
gruis
emmer
gruis.
werk hebt
del
via ruil. In de
op gang.
tering
Ter
de
keerzijde:
een
loop
aan
nog
levert de ruil
‘we kunnen beter
tanden
soor-
te
ko-
de week komt de ruilhan-
van
plekke
bijzondere
wat
ons
zelf op de zeef vinden. Het leidt
wat we
Al dat &%#
over.
maakt dat je toch wel erg veel
bruikbaar om
zijn goed
schelpen-
die paar tanden te vinden. Al die schel-
om
pen hebben ook nog
men
al dat
met
kraakbeenvissen hebben
van
ietwat ander idee
een
*%S)$-schelpengruis
ten
zijn blij
verzamelaars
daar toch
we
em-
op.
schelpenliefhebbers Als
10
de 3 millimeter
schelpen
meer
de
tot
dan
op
consta-
verzamelen als
gaan
collectie tanden willen hebben...’
we een
Terugkijkend
het einde
aan
de week:
van
gezien de
pro-
blemen die sommige anderen haddenmet hun pomp, heeft die
op het
zich,
van ons
zeeftafel was
voor
dere malen worden
maar
Dat biedt
gebruikt.
De
goed gehouden.
eerste uur na,
eenmalig gebruik
kan
nog
meer-
perspectief
voor
de toekomst. We hebben ieder inderdaad een grotere hoeveelheid gruis dan nen zeven.
de hand
we met
Ook kunnen
ineen te storten. Ook
goed
elkaar hadden kun-
bij
nog bukken
we
zonder kermend
de rug geweest dus. Last
voor
but not least: hartstikke leuke excursie gehad.
Nazeven
drogen
en
de hoeveelheden
Bij
nazeven
vier
drogen
en
gewend
men.
het
had daar
nu
zo
wel
doorlopen.
grote De de
Belangrijk omdat omheen
het gruis
er
materiaal
nogmaals
zeef waarbij tere
een
op
een
weer.
pengruis
pyriet
werden
la-
te
in
een
1 millimeter-zeef.
vinden hun weg
naar
op kran-
anders gaat oxideren
Vervolgens
behuisd,
Pepijn
Aan het einde en
zeven
4
het
en een
en
gedroogde
1 millimeter-
pyriet
en
1
maar beschikt
maakte
gebruik
de week had
van
droog verpakt
en
her
wel
en
over
van
hij zijn
het
Notorychus primigenius,
3
Myliobatis sp.,
in alle
Met den
een
mogelijke
garage
sommige
600 liter en te
(Taco)
en
zaken toch
en
een
een
stuk
gruis blijft Dat
echt
blijft
nazeven
een
huis,
Isurus retroflexus,
5
Cosmopolitodus hastalis,
6
Cosmopolitodus hastalis,
collectie
gemakkelijker. gruis
om na
noodzakelijk
dikke 60 liter zand
gruis
collectie T. Bor
hoog, collectie
T. Bor
30 mm
hoog,
29 mm
hoog,
45 mm
hoog, collectie T.
S. Verschueren
S. Verschueren
en
7
Cosmopolitodus hastalis,
8
Galeocerdo
Maar
9
Carcharias
te zeven
is ervaart ook
collectie 10
kunnen
sp.,
14 mm
hoog, 18 mm
acutissima,
collectie
tijdelijk
Bor
Carcharoides catticus,
sylvia
net
wel op het
van taco
S. Verschueren
hoog,
S. Verschueren 11
mm
hoog,
collectie T.
klei achter in de van
Alle zakken
33 mm
hoog,
collectie T. Bor
wor-
cementkuipen. Gelukkig heeft de gemeente de sloot uitgediept...
18 mm
breed,
gaten weggestopt.
sloot achter het
wel hééél veel
drogen.
Taco. Er
hoeken
20 mm
4
collectie en
S. Verschueren
2
schel-
der in kasten
28 mm breed
Notorychus primigenius, collectie
de gro-
verwijderd.
dak. Ook
schoon
200 li-
zijn
gruis goed drogen
zeven met een
is weliswaar klein
groot plat
mooie
het
om
opnieuw
de 4 millimeter-zeefhet
schelpresten
Pepijn
water en
aantast.
ko-
Ieder
productieproces
massa
Daarna het
te
Alleen
om.
gewoonlijk.
gebruik
heel
zakken bezinksel in de bak
gemeentewerf.
ten.
met
thuis
voor
werd
zijn alle
voor.
weer
een
Eerst de hele
gingen,
gruis
zakken dan
het mooie
kunststof bak
zes
huis
hand niet
onze
wat meer
van
naar
verhaal apart. We
paar zakken
een
we
in de achtertuin
‘spul’
ten
een
zijn eigen oplossing
Wim maakte ter
met
om
Daar draaien
waren
gruis die mee
toch
verschueren
zijn
de foto's
bor zijn de foto’s 2, 3, 4,
1, 5, 6, 8
7 en
10
en
9.
Bor
30
AFZETTINGEN MINSTENUMMER
pad
de garage worden
naast
nagezeefd dan is
moeten
dan ook te
niet
blij
binnen
maar
om te
als
De familie is
gruis.
tussen de bakken
gruis
achter in de tuin in
nazeven
een
emmertje
paar
450 liter wordftoch
een
ander verhaal.
maar
van
ren.
het
heeft
raakt?” “Nee,
reeds
hachelijke er
niet.
aan
Bij
van
het
der iets
beeld
over
Daarom
de
van
de
van
een
de grotere
toch
fracties.
ja,
en
zeer
soorten
begonnen Gevolg:
een
met
zon-
van
het
40 kilo fractie 5-12 als
millimeter,
1
>
M.
Tertiary
12 7
Bosch,
van
den
Wim:
Bosch, in
fijn).
M.
van
den.
M.
publicaties
3
van
Bosch,
M.
Lithostrati
den
(1980).
2.
Carcharias
mollassica
in
of
van
nr.
-
Carcharhinus sp.
pp.
den,
graphical
-
Squalus
email:
sp.
sp.
Cetorhinus sp. (kiewaanhangsel)
Myliobatis
sp.
Aetobatus sp. De
soorten
die
nu
met
‘sp.’
nog verder bekeken worden determinatie. De
werken
van
het
worden
verwachting gruis
nodige ‘kleine(re)’
aan
soorten
aangeduid,
voor een meer
is dat
bij
het verder door-
deze tussenstand worden
moeten
nauwkeurige
nog wel de
toegevoegd.
of the
eastern
and
Meded.
Werkgr.
Tert. Kwart.
65-70.
M.
Cadée,
and
Almelo region
*Sylvia Verschueren,
distans
Scyliorhinus Squatina
4, pp. 129-136.
of the Netherlands
deposits
en
A.
Janssen, (1975).
biostratigraphical
(eastern part
29.
Valkenkamp 407,
3607 LXMaarssen, tel. 0346-566 622,
sp.
of the
Meded.
Netherlands, Neogene in the eastern
Scripta Geologica
sp.
15
-
Elasmobranch association
Tertiary deposits (Oligocene-Pliocene)
terswijk
Bosch)
17(2),
Biostratigraphy
Carcharoides catticus (is Lamna Cattica)
Alopias
hieraan
On shark teeth and scales
Palaeogene
of the Netherlands.
Geol. vol.
hastalis)
retroflexus
(is
ook,
maken.
te
part of the country.
eastern
and quaternary
tertiary
part
Carcharias acutissima reticulata
mogelijk
(1978).
(Vertebrata, pisces).
Cosmopolitodus hastalis (is Isurus
manier dan
voor
Tert. Kwart. Geol. vol.
Werkgr. 2
of the
nothempart of the
Carcharias
dit
from the Netherlands and the
Notorynchus primigenius
Galeocerdo
bijgedragen
om
succesvolle excursie. Dank je wel
wat
Literatuur
Tussenstand:
Isurus
en
iedereen, die op
heeft
eer-
>
110 liter fractie
15 kilo zowel
aan
de vondsten
10 kg fractie
(Sylvia: Taco:
mm,
van
Een hartstikke leuke
totaal
verslag
het uitzoeken
millimeter, Pepijn grof
is
vondsten, is ook zo’n half verhaal.
gedane
FOTO
ver-
trappen.
je
de fauna. Maar
fractie 3-12
kg
kunnen
soortenlijst
haal
grove
uit de grove fracties
20
stap
eerste tussenstand op basis
een
gruis
mm,
een
vervolgens
meest
HENRI
om er mee te
Wat rest
zeven
gedaan tijdens het (na)zeven ste
te
JANSEN
verstopt
soorten
direct uit. Thuis wordt
het uitzoeken
De va-
betekende in haar
Drogen
gruis
met
publiceren
zaak.
incompleet
langs
een
op zolder geen
lang
zonder op kranten
nu
boot
met
niet!?” Een verzoek
gelukkig
weken
Tussenstand Het
Ton.
het doen?” “Zeven.” Iets verder in
u aan
natuurlijk
stoppen volgde zeven
Drie
echtgenoot
“We willen toch niet dat het kanaal
gesprek
zetten
Rijkswaterstaat
in
Nu,
brede sloot in de buurt
gestaan met
ze er
keer kwam
“Wat bent
geval
een
zakken, gaat het
opgezocht (Amsterdam-Rijnkanaal).
Maarssen
zaterdagen eerste
pomp, werd
van een
door
de fietsen te komen. Een
bij
een
het bezit
En
stuk kleiner
een
toch niet helemaal zitten. Voor nog,
zijn
ze
drogen.
brengt redding.
IKEA
van
zag het
bakken
en
om
manoeuvreren om
stellingkast Sylvia
zakken
staat met
bepaald
moeten
geparkeerd,
naar
grote garagevloer plotseling
een
als die vol
toch
ze
2003
verschueren.sylvia@hccnet.
nl
of
subdivision in the Win-
Netherlands).
AFZETTINGEN MISTENUMMER
JANSEN HENRI
2003
31
JANSEN HENRI FOTO
FOTO