UKB Samenwerkingsverband van de Universiteilsbibliotheken. de Koninklijke Bibliotheek en de Bibliolheek van de Koninklijke Nederlandse Akademie van wetenschappen
Uw referentie:
Onze relerentie
Kort v e r s l a g v a n w e r k z a a m h e d e n i n 1 9 9 1
Inleiding De U K B s t e l t z i c h , m e d e g e z i e n a r t i k e l 1 0 4 , l i d 3 , v a n d e Wet o p h e t Wetenschappelijk Onderwijs, a l s d o e l de samenwerking t u s s e n d e b i j h e t Samenwerkingsverband a a n g e s l o t e n b i b l i o t h e k e n t e bevorderen. Leden van d e UKB z i j n d e d e r t i e n u n i v e r s i t e i t s b i b l i o t h e k e n , d e Koninklijke B i b l i o t h e e k en d e B i b l i o t h e e k van d e KNAW. Aangezien d e l e d e n van h e t Samenwerkingsverband J u p i t e r en van h e t Samenwerkingsverband P i c a t e v e n s l i d z i j n v a n d e UKB, werd met b e l a n g s t e l l i n g k e n n i s genomen v a n d e v e r b r e d i n g v a n h e t door Pica voorgestelde project s n e l l e documentlevering t o t d e Jupiter-bibliotheken die n i e t b i j Pica aangesloten zijn. In het v e r s l a g j a a r r i c h t t e n d e a c t i v i t e i t e n van d e UKB z i c h o v e r i g e n s i n hoofdzaak op volgende punten. C o n t a c t m e t h e t m i n i s t e r i e v a n O&W I n m a a r t 1 9 9 1 s p r a k h e t b e s t u u r v a n d e U K B m e t Mr.B.S.Han over h e t k o r t v e r s l a g v a n werkzaamheden i n 1 9 9 0 , e e n d o o r d e UKB o p t e s t e l l e n n o t a d o e l s t e l l i n g e n U B , e e n NBBI-onderzoek g e b r u i k s frequentie l i t e r a t u u r i n wetenschappelijke bibliotheken, een v e r z o e k om f i n a n c i ë l e o n d e r s t e u n i n g b i j h e t t e g e n g a a n v a n v e r v u i l i n g van d e GGC-database, e n d e v o o r t g a n g b i j d e UKB-projecten r e t r o c o n v e r s i e van catalogusbestanden en c o n c o r d a n t i e n a a r d e basisclassificatie. Andere e x t e r n e c o n t a c t e n De i n 1 9 9 0 g e l e g d e c o n t a c t e n m e t h e t A l g e m e e n B e s t u u r s c o l l e g e v a n d e KB v o n d e n i n 1 9 9 1 g e e n v o o r t z e t t i n g . I n s t e d e d a a r v a n v o e r d e h e t b e s t u u r i n a p r i l 1 9 9 1 k e n n i s m a k i n g s o v e r l e g met d e pas benoemde
d i r e c t e u r - b i b l i o t h e c a r i s v a n d e K B , Dr.W.van D r i m m e l e n , d i e i n d e U K B d e p l a a t s v a n d e a f t r e d e n d e i n t e r i m - d i r e c t e u r Mr.A.B.van der Kooi innam. I n december 1 9 9 1 r e a g e e r d e d e UKB o p n e t Adviesprogramma 1992 v a n d e RABIN m e t o n d e r m e e r d e w e n s v a n e e n b e t e r e c o ö r d i n a t i e v a n w a t e r i n Nederland g e b e u r t a a n onderzoek op h e t gebied van h e t b i b l i o theekwezen e n de informatieverzorging. Op v e r z o e k v a n h e t b e s t u u r v a n h e t NBBI g a v e n t w e e b e s t u u r s l e d e n v a n d e UKB i n d e c e m b e r 1 9 9 1 e e n r e a c t i e o p d e S t r a t e g i e n o t a v a n h e t N B B I , met a l s h o o f d p u n t e n d e w e n s d a t h e t N B B I d i c h t e r b i j h e t v e l d zou o p e r e r e n en o v e r ruimere mogelijkheden zou beschikk e n om p o s i t i e f b e o o r d e e l d e p r o j e c t e n t e f i n a n c i e r e n . E e r d e r h a d d e U K B z i c h t o t d e m i n i s t e r v a n O&W g e r i c h t m e t s o o r t g e l i j k e punten i n z i j n r e a c t i e op h e t Evaluatierapport van h e t NBBI. I n e e n s c h r i j v e n a a n d e m i n i s t e r v a n W V C met a f s c h r i f t a a n d e m i n i s t e r v a n O&W m a a k t e d e U K B z i j n b e z o r g d h e i d bekend o v e r p l a n n e n t o t b e z u i n i g i n g o p h e t s u b s i d i e a a n d e S t i c h t i n g Samenwerkingsverband B i b l i o t h e k e n met Wetenschappelijke Steunf u n c t i e (WSF). De n u t t i g e r o l v a n d e W S F - b i b l i o t h e k e n z o u , a l d u s d e UKB, n i e t d o o r d e u n i v e r s i t e i t s b i b l i o t h e k e n kunnen worden o v e r g e n o m e n . I n a p r i l 1 9 9 1 h a d d e n t w e e l e d e n v a n d e UKB e e n g e s p r e k m e t d e v o o r z i t t e r e n d e d i r e c t e u r v a n WSF o v e r g e z a m e n l i j k e belangen. EG-Actieplan v o o r b i b l i o t h e k e n Na e e n s i g n a a l v a n h e t N B B I z o r g d e e e n w e r k g r o e p v a n d e U K B v o o r t i j d i g e u i t w e r k i n g e n i n d i e n i n g v a n p r o j e c t - v o o r s t e l l e n v a n UKBleden. I n t e r b i b l i o t h e c a i r l e e n v e r k e e r (IBL) Op i n i t i a t i e f v a n d e K o n i n k l i j k B i b l i o t h e c a r i s w e r d o n d e r a u s p i c i ë n v a n d e UKB e e n n i e u w e o v e r l e g s t r u c t u u r v o o r N C C / I B L i n g e v o e r d , v o l g e n d o p h e t o v e r n e m e n van d e t a k e n v a n h e t NCCS a m e n w e r k i n g s v e r b a n d d o o r d e KB. C o ö r d i n a t i e v a n d e c o l l e c t i e v o r m i n g (CvC) Aan d e v e r g a d e r i n g e n v a n d e UKB S t u u r g r o e p C V C w e r d d e e l g e n o m e n d o o r d e v o o r z i t t e r van d e Pica-Werkgroep G e m e e n s c h a p p e l i j k e Onderw e r p s o n t s l u i t i n g e n e e n d i r e c t i e l i d v a n h e t P i c a - B u r e a u OLU over en weer een goede afstemming t e waarborgen. I n 1991 werd i n d e UKB-bibliotheken e e n a a n v a n g gemaakt met concordantie van d e p l a a t s e l i j k gehanteerde ontsluitingssystemen n a a r d e N e d e r l a n d s e B a s i s c l a s s i f i c a t i e . De d e f i n i t i e v e u i t g a v e v a n d e N e d e r l a n d s e B a s i s c l a s s i f i c a t i e werd i n t u s s e n d o o r d e b e t r e f f e n d e g e z a m e n l i j k e coinmissie van UKB e n P i c a e n d e P i c a Werkgroep Gemeenschappelijke O n d e r w e r p s o n t s l u i t i n g v o o r b e r e i d . De u i t g a v e i s b e g i n 1 9 9 2 g e r e e d . Een e e r s t e v o o r l o p i g e p r o e f met e e n u i t d r a a i van t i t e l s p e r b a s i s c o d e van v e r s c h e i d e n e b i b l i o t h e k e n , werd e i n d 1991 p o s i t i e f b e o o r d e e l d . Voor s e r i ë l e p u b l i k a t i e s werd d e i n v o e r i n g v a n e e n
g e a u t o m a t i s e e r d CvC-s i n f o r m a t i e s y s t e e m v o o r b e r e i d , t e b e g i n n e n met e e n p r o e f p r o j e c t i n e n k e l e U K B - b i b l i o t h e k e n . Voor d e v o o r t gang b i j CvC-monografieën e n - s e r i ë l e werken werden stappenplannen opgesteld. Concordantie m e t de basisclassificatie E i n d 1 9 8 9 w e r d v a n d e m i n i s t e r v a n 06W s u b s i d i e v e r k r e g e n v o o r een p r o j e c t concordantie van l o k a l e systemen van onderwerpsonto n t s l u i t i n g naar de Nederlandse B a s i s c l a s s i f i c a t i e . In d i t k a d e r werd n a v o o r o n d e r z o e k a a n d e V a k g r o e p Boek-, B i b l i o t h e e k e n I n f o r m a t i e w e t e n s c h a p v a n d e UvA i n j u l i 1 9 9 1 o p d r a c h t v e r s t r e k t t o t het vervaardigen van een machineleesbare concordantie tussen de c l a s s i f i c a t i e van de Library of Congress, d i e b i j een g r o u t a a n t a l t i t e l s i n d e GGC w o r d t m e e g e l e v e r d , e n d e N e d e r l a n d s e B a s i s c l a s s i f i c a t i e . De o p d r a c h t z a l m e d i o 1 9 9 2 z i j n v o l t o o i d . E i n d 1991 b r a c h t d e UKB t u s s e n t i j d s v e r s l a g u i t a a n d e m i n i s t e r v a n 06W o v e r d e v o o r t g a n g b i j h e t c o n c o r d a n t i e - p r o j e c t . Retroconversie van catalogusbestanden E i n d 1 9 8 9 w e r d v a n d e m i n i s t e r v a n O6W v o o r d e e e r s t e m a a l s u b s i d i e ontvangen voor een projectmatige aanpak van h e t omzetten van d e k a a r t b e s t a n d e n i n UKB-bibliotheken n a a r een machineleesbare c a t a l o g u s . Nadat e i n d 1990 opnieuw s u b s i d i e was v e r k r e g e n werd e e n t w e e d e f a s e i n g e g a a n . E i n d 1 9 9 1 kwam m e t e e n v o l g e n d e s u b s i d i e t o e k e n n i n g de d e r d e f a s e op gang. I n t o t a a l werden i n d e e e r s t e t w e e f a s e n r u i m 2 6 0 . 0 0 0 t i t e l s o m g e z e t . Aan d e t w e e d e e n d e r d e f a s e v a n h e t p r o j e c t w e r k ( t ) e n n e g e n U K B - b i b l i o t h e k e n mee. A a n d e m i n i s t e r v a n O6W w e r d e i n d 1 9 9 1 v e r s l a g u i t g e b r a c h t . Gebruiicsfrequentie l i t e r a t u u r B i j h e t s t r e v e n n a a r begrensde g r o e i van d e c o l l e c t i e s i n wetenschappelijke bibliotheken, onderzocht het NBBI i n opdracht v a n d e m i n i s t e r v a n O h W , met i n s c h a k e l i n g v a n d e TRN-Groep, m o g e l i j k h e d e n om d e g e b r u i k s f r e q u e n t i e v a n l i t e r a t u u r u i t d e z e b i b l i o t h e k e n t e meten. Een k l a n k b o r d g r o e p w a a r i n vanwege d e UKB d r i e l e d e n waren opgenomen, a d v i s e e r d e h e t N B B I h e t onderzoek n i e t t e l a t e n u i t v o e r e n . Van U K B - z i j d e w e r d i n s t e d e d a a r v a n v o o r g e s t e l d a a n s l u i t i n g t e zoeken b i j h e t UKB-project c o ö r d i n a t i e van d e c o l l e c t i e v o r m i n g . Het onderzoek werd n i e t u i t g e v o e r d . Leenrecht Nadat d e UKB z i c h i n o k t o b e r 1 9 9 0 met e e n b r i e f o v e r h e t l e e n r e c h t t o t d e m i n i s t e r v a n O6W h a d g e r i c h t , w e r d d e v e r d e r e o n t w i k k e l i n g o p d a t g e b i e d met a a n d a c h t g e v o l g d . I n m a a r t 1 9 9 1 w e r d o p i n i t i a t i e f v a n h e t NBLC e e n l e e n r e c h t o v e r l e g i n g e s t e l d met d e e l n a m e van v e r s c h e i d e n e b i b l i o t h e e k o r g a n i s a t i e s , waaronder d e UKB. I n o p d r a c h t van h e t o v e r l e g onderzocht h e t Nederlands Economisch I n s t i t u u t (NEI) een r a p p o r t van h e t I n s t i t u u t v o o r E c o n o m i s c h O n d e r z o e k v a n d e UvA ( h e t S O E - r a p p o r t ) , d a t s c h a d e l i j k e en v o l g e n s h e t o v e r l e g onbewezen s t e l l i n g e n o v e r
h e t b i b l i o t h e e k w e z e n t e b e r d e b r a c h t . Het o n d e r z o e k r e s u l t e e r d e i n a p r i l 1 3 9 1 i n e e n r a p p o r t v a n h e t NEI, w a a r i n h e t S O E - r a p p o r t k r i t i s c h werd d o o r g e l i c h t . Het NEI-rapport werd i n e e n Nederlandse en Engelse v e r s i e op ruime s c h a a l v e r s p r e i d . I n o k t o b e r 1991 zonden v e r s c h e i d e n e o r g a n i s a t i e s op h e t g e b i e d van h e t b i b l i o t h e e k - en informatiewezen, onder welke d e UKB, e e n b r i e f a a n d e s t a a t s s e c r e t a r i s van j u s t i t i e waarin z i j v e r o n t r u s t i n g t e kennen gaven o v e r h e t voornemen t o t w i j z i g i n g van d e a u t e u r s w e t t e n nadele van h e t verveelvoudigen en verzenden van electronische kopieën.
Doelstellingen U B Met h e t N B B 1 w e r d o v e r e e n s t e m m i n g b e r e i k t o v e r o n d e r s t e u n i n g b i j het project doelstellingen UB, d a t uoet leiden t o t een actualiser i n g v a n d e e e r t i j d s u i t g e b r a c h t e CAVUB-nota v a n d e A c a d e m i s c h e Kaad o v e r h e t z e l f d e o n d e r w e r p . E i n d 1 9 9 1 w a s n o g g e e n z e k e r h e i d verkregen over d e project-financiering. Bibliotheekstatistiek D e u i t 1990 d a t e r e n d e a a n z e t t o t een UKB-statistiek van d e a a n g e s l o t e n b i b l i o t h e k e n werd i n 1 9 9 1 v e r d e r u i t g e w e r k t , met b i j z o n d e r e a a n d a c h t voor d e i n t e r p r e t a t i e v e r s c h i l l e n i n d e gegevens van de verschillende bibliotheken. Bibliotheektarieven I n twee v e r g a d e r i n g e n werd a a n d a c h t b e s t e e d a a n s t a n d a a r d i s e r i n g van t a r i e v e n i n d e UKB-bibliotheken. Begin 1992 z a l e e n d e f i n i t i e f v o o r s t e l t e r t a f e l komen. Opleidingen T i j d e n s d e j a a r l i j k s e s t u d i e d a g e n v a n d e UKB i n Twente werd i n a p r i l 1991 u i t v o e r i g aandacht besteed aan de verschillende opleid i n g e n o p b i b l i o t h e e k g e b i e d . Na i n l e i d i n g e n v o n d e e n d i s c u s s i e p l a a t s met d e d i r e c t e u r v a n d e S t i c h t i n g G e m e e n s c h a p p e l i j k e O p l e i d i n g e n , d e d i r e c t e u r van d e F r e d e r i k M u l l e r Akademie e n d e s e c r e t a r i s v a n d e Vakgroep Boek-, B i b l i o t h e e k e n I n f o r m a t i e w e t e n s c h a p v a n d e UvA. Studiedagen B e h a l v e o v e r d e e e r d e r genoemde o p l e i d i n g e n s p r a k d e UKB i n z i j n j a a r l i j k s e s t u d i e d a g e n i n Twente, a p r i l 1 9 9 1 , o v e r d e UKBb i b l i o t h e e k s t a t i s t i e k e n de t o e d a n k e l i j k h e i d van UKB-bibliotheken I n n o v e m b e r 1 9 9 1 kwam d e U K B v o o r d e d e r d e m a a l b i j e e n m e t d e c o l l e g a ' s u i t Nordrhein-Westfalen. Ditmaal werd i n f o r m a t i e uitgewisseld over de verhouding tussen u n i v e r s i t e i t s b i b l i o t h e k e n e n r e k e n c e n t r a , benevens de b i b l i o t h e e k o p l e i d i n g e n i n b e i d e l a n d e n . De b i j e e n k o m s t v o n d p l a a t s i n M ü n s t e r . Vergaderingen, bestuur en commissies D e U K B kwam i n h e t v e r s l a g j a a r a f g e z i e n v a n d e g e n o e m d e s t u d i e -
d a g e n vijfmaal i n vergadering bijeen. H e t bestuur bestond in 1 9 9 1 u i t Dr.R.L.Schuursma, voorzitter, Drs.J.M.Schippers, vice-voorzitter, en Dr.J.L.M.van Dijk, secretaris-penningmeester. D e permanente UKB-commissies v o o r handschriften, o u d e drukken, c a t a l o g i s e r i n g en uitlening leverden o p a l l e r l e i wijzen bijdragen tot het werk van d e UKB. H e t Convent v a n Xoofden v a n Uitleenbureaus wordt met n a m e genoemd voor z i j n voorbereiding v a n het UKB-beleid inzake tarieven. I n L991 k w a m een overleg var1 onderbibliothecarissen v a n de UKB-bibliotheken tot stand.