s t i KOPPELNIEUWS fl juli 2012
INHOUD pagina Exposities 1 Scholen en activiteiten 3 Organisatie en projecten 5 Bestuur en GOP 6 Vrijwilligers 7
EXPOSITIES Wisselexposities jaarthema Blok 3 - ‘Nachtdieren’ (opening op 5 juli) ‘Nachtdieren’ besteedt ten eerste aandacht aan de verspreiding van de das in Nederland. Een front van een auto met een dode das onder het wiel illustreert één van de gevaren voor de das en andere nachtdieren: het verkeer.
Slachtoffer van het verkeer
Familie das nog compleet
De tentoonstelling start vanuit een dassenburcht bij de dassenfamilie. Buiten de burcht kan een kijkje genomen worden in het eerste levensjaar van de jonge dassen en wordt ingegaan op verschillende Nederlandse nachtdieren waar de das zijn leefruimte mee deelt, zoals de uil, de wezel, de bunzing, de marter en de vos.
Daarnaast is er een mini-expositie ‘Het jaar van de bij’. Blok 4: landbouwdieren Het thema van 2013 is ‘Reest en Vecht’. We gaan dan over op 3 exposities, in plaats van 4. Blok 1 – ‘Natuur van toen, natuur van nu’, over hoe het landschap er voor 1975 uitzag en nu. Blok 2 – ‘Reest en Vecht’, over de natuur rondom deze 2 rivieren. Blok 3 – ‘Watercanon’, over de 25 meest kenmerkende gebeurtenissen uit de Nederlandse water geschiedenis
Oproep!!! Natuur van Toen Het 1e kwartaal van 2013 gaan we aandacht besteden aan de natuur van toen en de natuur van nu. Mensen mogen met oude foto’s en ansichtkaarten komen van voor 1975. Wij zetten er dan de foto van hoe het er nu uitziet tegenover. Iedereen is welkom om materiaal aan te leveren.
Oldemeijer?
Jaartal onbekend
Wij zijn op zoek naar oude natuurfoto’s van voor de jaren zeventig. We willen laten zien hoe snel een landschap of omgeving kan veranderen! Je gaat het namelijk pas missen als het er niet meer is! Heeft u nog oude opnames die we hiervoor mogen gebruiken laat dit dan even weten aan: mail:
[email protected] of bel: 0523 273388
2012
Bij voorbaat dank!
Expositie Duurzaam natuurlijk, Watt LED je: De Koppel geeft duurzaamheid de ruimte! Er zijn wat wijzigingen in de expositie ‘Duurzaam natuurlijk: ‘Watt LED je’ op de bovenverdieping. Enkele grote onderdelen, zoals de zonnecollector en de warmtepomp, zijn ‘verdwenen’. We krijgen zo ruimte om in de toekomst niet alleen te laten zien wat je kunt doen aan energiebesparing door aanpassingen aan de woning, maar ook wat je zelf kunt doen in huis en tuin. Natuurlijk sluiten we nog steeds aan bij ‘Bewust Duurzaam Thuis’ van de gemeente Hardenberg. Op de plaatsen die nu in de expositieruimte boven zijn vrijgekomen, hangt een aantal banners over energiegebruik en de CO2 opbrengst die zij leveren en de keuze die jij maakt. Er staat ook een aantal items met extra informatie. De Koppel geeft duurzaamheid de ruimte
Exposities in de filmzaal juli – september natuurschilderijen van Atelier Brucht oktober – december foto’s van Bert Stegeman Kleine vuurvlinder foto van Bert Stegeman
Soorten onder de aandacht In juli staat de haas centraal en in augustus de ree.
SCHOLEN en ACTIVITEITEN Scholen Op 19 juni bracht SBO DeSpinaker uit Enschede ons een bezoekje. Twee groepen (7, 30 kinderen) kwamen hier voor ons populaire programma: waterdiertjes kijken en uilenballen pluizen. ‘Waterdiertjes onderzoeken’ is ook een jaarlijks terugkerend onderdeel van het Vechtdal College. In juni zijn zo’n 170 leerlingen in de weer geweest met schepnetjes, teiltjes en zoekkaarten. Waterdiertjes zoeken Uilenballen pluizen De Nieuwe Veste bezoekt ons van 3 t/m 5 juli. Er komen 3 brugklassen voor een gevarieerd programma met ‘expeditie groen’ (duurzame speurtocht) en een insectensafari in de tuin en dan insectenhotel maken. Kinderactiviteiten 11 juli ‘Nachtdieren’ 26 juli ‘Waterdiertjes’ tot 15.30 uur 9 aug. ‘Levend ganzenbord’ 21 aug. ‘Waterdiertjes’ tot 15.30 uur 12 sept. ‘Natuurschilderij maken’ Publieksactiviteiten Informatieavonden duurzaam natuurlijk Watt LED je: 10 juli over de luchtwarmtepomp Vrij nieuw op de markt is de luchtwarmtepomp! Een duurzaam en energiezuinig alternatief voor reguliere verwarmingsinstallaties in bestaande woningbouw. Bij dit systeem wordt warmte uit de buitenlucht onttrokken. Sprekers zijn een ervaringsdeskundige, de heer Scholten en twee specialisten op dit gebied, de heren R. Korporaal en R. Verbrugge. Meld je aan voor dinsdag 10 juli 19.30 uur via tel. 0523-273388 of
[email protected]. Determineren van hoogstamfruit Pomoloog Marcel Tross is op 15 september weer van de partij, evenals de Bijenvereniging en de Hoogstambrigade (onder voorbehoud). Natuur in uitvoering De boswachter beantwoordt allerhande natuurvragen, inloop op 1 augustus van 14.00 – 16.00 uur.
Film 21 en 22 juli 18 en 19 aug. iedere wo. in juni t/m aug.
‘Zoogdieren’ van 14.00 – 14.30 uur ‘Zoogdieren’ van 14.00 – 14.30 uur ‘Bee Movie’ van 14.00- 15.45 uur (onder voorbehoud andere activiteit)
Excursie: Beleef een verrassend ‘Retourtje Vecht’ Het ‘Retourtje Vecht’ is tot stand gekomen met medewerking van de Hardenbergse Kanovereniging, Total Outdoor Events, Landhoeve Zwieseborg, Le Bateau de Napoleon, natuuractiviteitencentrum De Koppel en Sportservice Overijssel. Van begin juli t/m eind september kunnen jong en oud een ‘Retourtje Vecht’ maken. Dit houdt in dat men bij de Zwieseborg in Loozen start in een Canadese kano van Total Outdoor en vervolgens stroomafwaarts richting De Koppel vaart, alwaar men ca. 1½ uur later arriveert. Bij De Koppel kan men een kijkje nemen onder het genot van een versnapering. Voor de terugweg stapt men op de rondvaartboot Le Bateau de Napoleon, die in 3 kwartier weer naar de Zwieseborg vaart. Onderweg is er voor de kinderen een leuk routeboekje met opdrachten. Bij de Zwieseborg sluit men de middag af met een pannenkoek en wat te drinken. De tochten vinden plaats op dinsdagen in juli t/m september bij voldoende aanmeldingen. Voor meer informatie, prijzen en opgave kan men contact opnemen met de Zwieseborg, tel. 0524-563200 of
[email protected]. Groepen op bezoek Waterschap Groot Salland Op 13 juni bezochten 15 gasten van het waterschap Groot Salland De Koppel en het Vechtpark. Fietsvierdaagse De Regio Fietsvierdaagse Sallandse Heuvelrug / Reggeland kwam op 15 juni langs De Koppel. Raakpunt N34 Op 28 juni presenteerde de uitgekozen kunstenaar zijn uitgewerkte project aan de Provincie. Er waren ca. 15 belangstellenden. Vechtdalfietsvierdaagse Wij zijn heel benieuwd hoeveel mensen we dit keer op 4 september zullen ontvangen. Vrouwen van Nu Op 4 september pakt een groot aantal Plattelandsvrouwen (Vrouwen van Nu) de fiets. Zij komen onder meer naar De Koppel, voor een drankje en een PowerPoint presentatie over Rheeze en nog wat andere natuurgebieden. De Koppel op locatie Boer zoekt vrouw Dit KRO-evenement werd op 19 mei in Vilsteren gehouden, De Koppel had een stand.
Repair Café Vechtdal Op zaterdag 23 juni was het eerste Repair Café Vechtdal. Daar waren vrijwilligers aan de slag om oude apparaten, kapotte stoelen en kleding met losse naden te herstellen. Het Repair Café is een initiatief van Bewust Vechtdal en Leefstijl. Hibertad en De Koppel hebben zich als partners aangesloten. Kinderboerderij Baalder Er waren nog meer activiteiten op 23 juni. De Kinderboerderij Baalder had op deze dag een miniboerenmarkt georganiseerd. Van 11.00 – 15.00 uur was De Koppel daar ook te vinden. Landbouwdag Deze vindt dit jaar plaats op 28 juli. De Koppel zal een stand bemensen. Dag van de Streek De Kleine Belties hebben een ‘Dag van de Streek’ georganiseerd op 14 augustus, ook daar staan we. Boerenmarkt bij IJshoeve Bosman Er worden heel wat markten georganiseerd gedurende de zomer! Op 15 augustus vindt de Boerenmarkt plaats bij IJshoeve Bosman. Inderdaad: stand van De Koppel!
ORGANISATIE en PROJECTEN Column Leren van de natuur In 2010 verscheen het boekje ‘Leren van de natuur, inspiratie voor een duurzame toekomst’. De natuur heeft veel dingen slim opgelost. Ik moest daaraan denken toen we ons weer druk aan het maken waren over van alles. ‘Wanneer wordt die Koppeltuin nou aangepakt? Is die sluis nou nog niet klaar? Hebben we nog geen antwoord op die mail? Grrr…’ Weet je wat een kat doet, als het te warm is? Gaat ie slapen. Morgen is er weer een dag. Als die muis even niet uit zijn holletje komt? Dan wacht hij af. ‘Vechtdal Overijssel, alle tijd’, zegt de VVV. De ontwerpster van onze nieuwe Koppeltuin en omgeving noemt dat het ‘Transferium van de vertraging’. ‘Al het goede komt langzaam’, zegt het spreekwoord. En wij ons maar druk maken. Om een leuk programma te bieden, zodat die bezoeker lekker kan onthaasten. En als je die bezoeker ziet genieten, doet ons dat ook goed. Maar je hebt niet alles onder controle. Leer van de natuur! Niet dat we stilvallen hoor, zeker niet! Maar af en toe gezond relativeren is prima. Het komt wel. ‘Als u een probleem hebt, probeert u het op te lossen. Kunt u het niet oplossen, maak daar dan geen probleem van…’ (Boeddha) Een relaxte groene groet, Ans Naber
Nieuwe schoonmaakster Na jaren trouwe dienst is Henny Jansen eind mei met pensioen gegaan. Onze nieuwe schoonmaakster is Irani Rodriques
BESTUUR en GOP Van het bestuur Vechtdalbeleving De Koppel is samen met het Museum Gramsbergen en het Natuurinformatiecentrum Ommen een initiatief gestart om een parelsnoer van Vechtdalbelevingspunten te maken vanuit bestaande organisaties en locaties op het gebied van natuur, cultuur en historie. Dat zijn dan in ieder geval de genoemde drie, aangevuld met meer locaties naar het westen toe, en misschien wel over de grens. We hebben ons idee neergelegd bij de toeristisch gebiedsregisseur voor het Vechtdal en gaan er de komende maanden mee door. Wordt vervolgd! Van het Groen Overleg Platform In het laatste Koppelnieuws werd al verslag gedaan van de voorjaarsvergadering op 17 april. Wat ik nu nog kan melden, is dat de voorbereidingen voor de bouw van de sluizen bij Junne en Diffelen gewoon doorgaan. Voor Diffelen betekent dit dat de sluis aan de kant van Diffelen wordt ontworpen, op de rechteroever dus. Als de geldmiddelen allemaal voorhanden zijn. Verder is belangrijk te vermelden dat het voorontwerp bestemmingsplan buitengebied tot 18 juli nog ter inzage ligt. De GOP leden hebben daar allemaal eerder bericht over gekregen. Gegroet en veel natuurgenot. Jan van Kamer
VRIJWILLIGERS Op zondagen is onze benjamin, Sijmen Bakkenes, vaak te zien bij De Koppel. Hieronder stelt hij zich voor. Hallo mijn naam is Sijmen Bakkenes Ik ben 16 jaar oud en ben geboren op 22 februari 1996. Ik woon in Hardenberg aan de Parallelweg 4. Mijn hobby is planten. Dit houdt in dat ik veel experimenteer met planten en met het kweken van sierplanten en eetbare planten. Verder heb ik ook nog 2 aquaria met eenvoudige visjes, zoals black molly’s, platys, enz. Mijn toekomstplannen zijn al bekend. Ik ga volgend schooljaar naar de Groene Welle te Zwolle voor de opleiding ‘groene detailhandel’. Daarna wil ik waarschijnlijk nog de opleiding ‘sier en boomteelt’ doen, maar dat zie ik later nog wel.
Hertshoornweegbree door Hillie Waning
Voor enkele jaren geleden was het een unicum als je er eentje tegenkwam. Nu had ik voor twee jaar geleden al enkele plekken ontdekt in Slagharen waar deze plant groeide. Zo ook op een paardenveldje waar de ponyclub haar uurtjes had. Doch het waren er niet één, maar ruim honderd zo links en rechts, die stonden te pronken. Toen ik onlangs met onze hond Milo mijn zoon bij de bushalte ophaalde, moest ik enkele minuten wachten. Ik zat in het bushokje toen mijn oog tussen de tegels en het afvoerputje een minuscuul hertshoornweegbree tevoorschijn zag komen. Omdat ik nog wat tijd over had, liep ik maar even langs de berm. Er stonden er nog wel veel meer. Ja? Geen fototoestel, dus maar terugkomen de volgende keer. Dus maar weer op pad met hond die geniet van zulke uitjes. In ieder geval om kort te zijn; er stonden wel duizenden hertshoornweegbree langs de Coevorderweg, verkeerslichten, richting Coevorden. Zowel aan de zuid- als noordzijde en de middenberm. Deze plant komt van oorsprong in de kuststreken en duinen voor. Door het strooien van zout doet deze plant het uitstekend langs de wegbermen. Van oorsprong is het een inheemse plant, die heel vroeger werd gegeten. Als jong plantje heeft het blad wel weg van jonge rucolasla. Je kunt de plant zowel gekookt als rauw eten. Het is ook gemakkelijk te telen en het vergt niet zoveel onderhoud, omdat het gemakkelijk uitzaait. De jonge bladeren worden het meest gebruikt. In het jaar 2000 heeft Peter Bauwens er wat aandacht aan geschonken in zijn boek ‘Het grote boek der vergeten groenten’. Het was een hype geworden, omdat veel tv-koks en toprestaurants aandacht schonken aan vergeten en biologische groenten. Dat mensen uit de natuur aten, was omdat sommige mensen zo arm waren en voedsel moesten zoeken in veld en berm. Nu is groente veelal goedkoop en worden veel soorten aangeboden. De Kleine karekiet
foto van Bert Stegeman
Colofon Opmaak/vormgeving: Marijke Hagg Redactie : Ans Naber Hardenberg, 5 juli 2012