Koninklijke Nederlandse Voetbalbond Amateurvoetbal
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
juli 2007
Inhoudsopgave 1.
Voorschriften voor het functioneren van de tuchtcommissies 1.1 1.2 1.3
1.4
1.5 1.6
1.7 1.8 1.9 1.10 1.11 1.12 1.13 1.14 1.15 2.
Meer betrokkenen bij hetzelfde feit .......................................................................................... 1 Bijzondere bevoegdheden voorzitter en tuchtcommissie ........................................................ 1 Vereniging als verantwoordelijke en als betrokkene................................................................ 1 1.3.1 De vereniging als betrokkene.................................................................................... 1 1.3.2 De vereniging als verantwoordelijke ......................................................................... 2 1.3.3 Eenmansactie............................................................................................................ 2 1.3.4 Schade aan accommodatie....................................................................................... 2 Voorwaardelijke straffen........................................................................................................... 3 1.4.1 De bijzondere voorwaarden ...................................................................................... 3 1.4.2 Omzetting voorwaardelijke in onvoorwaardelijke straffen......................................... 3 1.4.2.1 Algemeen ................................................................................................ 3 1.4.2.2 Omzetting van voorwaardelijk uit de competitie nemen.......................... 3 Wijzigen tenlastelegging .......................................................................................................... 4 Aanpassen straffen / tenuitvoerlegging.................................................................................... 4 1.6.1 Artikel 107, lid 5......................................................................................................... 4 1.6.2 Artikel 107, lid 6......................................................................................................... 5 Gratie........................................................................................................................................ 5 Verwerking straffen opgelopen in niet reguliere wedstrijden ................................................... 6 Criteria mondelinge behandeling ............................................................................................. 7 Oproeptermijn voor mondelinge behandeling .......................................................................... 7 Verhoor getuigen buiten aanwezigheid betrokkene................................................................. 7 Verhoor anonieme getuige....................................................................................................... 9 Bewijskracht verklaringen van anonieme getuigen.................................................................. 9 Gerechtigdheid spelers bij vaststellen restant van de wedstrijd na staken (inclusief competitie onder 23 jaar) ......................................................................................................................... 10 Dopingovertredingen.............................................................................................................. 10
Handleiding straftoemeting tuchtrechtspraak amateurvoetbal 2.1 2.2
1
12
Administratieve verzuimen ..................................................................................................... 12 Overtredingen ........................................................................................................................ 13 2.2.1 Misdragingen van leden en/of toeschouwers jegens scheidsrechters, assistentscheidsrechters en officials..................................................................................... 13 2.2.1.1 Omschrijving van het handelen............................................................. 13 2.2.1.2 Strafoplegging ....................................................................................... 13 2.2.1.3 De vereniging verantwoordelijk stellen voor gedrag leden en/of toeschouwers ........................................................................................ 13 2.2.1.4 Strafnormering voor overtredingen van spelers en/of toeschouwers jegens scheidsrechters, assistent-scheidsrechters en officials ............ 14 2.2.2 Strafnormering voor overtredingen van spelers en functionarissen jegens spelers en toeschouwers ..................................................................................................... 15 2.2.3 Strafnormering voor overtredingen van functionarissen ......................................... 17 2.2.4 Straffen aan verenigingen ....................................................................................... 17 2.2.4.1 Strafnormering voor niet opkomen van een elftal/team ........................ 18 2.2.4.2 Strafnormering voor niet uitspelen van een wedstrijd ........................... 19 2.2.4.3 Strafnormering voor wangedrag tegenover official/functionaris door speler, functionaris, toeschouwer (al dan niet gevolgd door staken van de wedstrijd).......................................................................................... 19 2.2.4.4 Strafnormering voor wangedrag van spelers, functionarissen en toeschouwers (al dan niet gevolgd door staken van de wedstrijd) ....... 19 2.2.5 Strafnormering voor onregelmatigheden wedstrijdformulier en rapportformulier.... 20 2.2.6 Strafnormering voor niet gerechtigde spelers ......................................................... 21 2.2.7 Strafnormering voor overtredingen van het Dopingreglement binnen amateurvoetbal ....................................................................................................... 22 2.2.8 Strafnormering voor overtreding van de ordemaatregelen ..................................... 23
2.2.9 2.2.10 2.2.11 2.2.12 2.2.13 2.2.14
Strafnormering voor onbevoegd trainen.................................................................. 23 Strafnormering voor het niet (tijdig) verstrekken van inlichtingen ........................... 24 Strafnormering voor het laten functioneren van een niet-lid van de KNVB ............ 24 Strafnormering voor getuigen.................................................................................. 25 Strafnormering voor overtredingen m.b.t. financiële gegevens .............................. 25 Strafnormering voor overtredingen m.b.t. spelerspas............................................. 26
3.
Administratiekosten registraties en directe straffen
28
4.
Leidraad voor mondelinge onderzoeken
29
4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 5.
Mededelingen en beslissingen bij de aanvang van het mondeling onderzoek...................... 29 Het mondeling onderzoek ...................................................................................................... 30 Mededelingen voorafgaand aan het sluiten van het mondeling onderzoek .......................... 30 Wijziging van de tenlastelegging tijdens een mondeling onderzoek...................................... 30 Aanhangig maken van nieuwe feiten tijdens een mondeling onderzoek............................... 31
Adreslijst KNVB districtskantoren
32
1. Voorschriften voor het functioneren van de tuchtcommissies (toepassing van artikel 9, lid 5 van het Reglement Tuchtrechtspraak Amateurvoetbal)
1.1 Meer betrokkenen bij hetzelfde feit (artikel 21 lid 3 en 4 van het Reglement Tuchtrechtspraak Amateurvoetbal) Zowel de vereniging als de verantwoordelijke personen worden in staat van beschuldiging gesteld in de navolgende gevallen: • onregelmatigheden met het wedstrijdformulier (handleiding, paragraaf 2.2.5) • het uitkomen van ongerechtigde spelers (handleiding, paragraaf 2.2.6) • schuld aan staken (handleiding, paragraaf 2.2.4) (voor zover er is aangezet tot het verlaten van het speelveld) • overtredingen spelerspas (handleiding, paragraaf 2.2.12)
1.2 Bijzondere bevoegdheden voorzitter en tuchtcommissie (Hoofdstuk 6 Reglement Tuchtrechtspraak Amateurvoetbal) De voorlopige schorsing dient toegepast te worden bij (al dan niet blijvend) letsel en, wanneer naar het oordeel van de commissie aan de betrokkene(n) een langdurige schorsing dient te worden opgelegd. De opschorting van wedstrijden dient toegepast te worden in alle situaties waarin een vereniging het tuchtrechtelijk onderzoek belemmert door de personalia van betrokkenen niet bekend te maken. Voorts is afgesproken, dat: a. de bijzondere bevoegdheid tot voorlopige schorsing wordt toegepast bij die misdragingen jegens de scheidsrechter, de assistent-scheidsrechter of een andere official die vallen onder de categorieën 4 (c en e) en 5 van het schema in paragraaf 2.2.1.5. b. de bijzondere bevoegdheid tot opschorting van wedstrijden wordt toegepast: • bij gedragingen die vallen in de categorieën 3, 4 en 5, terwijl de personalia van de betrokkene(n) niet aanstonds bekend worden gemaakt, en • bij collectieve gedragingen, vallend onder de categorieën 4 (c en e) en 5, indien het elftal of team eerder in hetzelfde seizoen al ten minste eenmaal schuldig is verklaard aan het staken van een wedstrijd. Daarnaast dienen beide bevoegdheden ook toegepast te worden bij ernstige misdragingen van spelers of toeschouwers gepleegd jegens andere spelers of toeschouwers. N.B. Verder is besloten, dat: 1. de bijzondere bevoegdheden niet gemandateerd kunnen worden aan de arbeidsorganisatie. 2. de commissies in de districten bijhouden hoe vaak van de bevoegdheden gebruik wordt gemaakt.
1.3 Vereniging als verantwoordelijke en als betrokkene 1.3.1 De vereniging als betrokkene Artikel 21 lid 3 Reglement Tuchtrechtspraak Amateurvoetbal bepaalt, dat de vereniging als betrokkene kan worden aangemerkt, indien de overtreding wordt gepleegd door: - de vereniging zelf; - een orgaan, commissie, elftal of team van de vereniging; - één of meer namens de vereniging optredende leden. In de praktijk betekent deze bepaling, dat de vereniging in verreweg de meeste gevallen waarin dat wenselijk is, tuchtrechtelijk als betrokkene aangepakt kan worden en dat de normale tuchtrechtelijke procedure gevolgd kan worden.
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
1
1.3.2 De vereniging als verantwoordelijke Artikel 23, lid 1 en 2 Reglement Tuchtrechtspraak Amateurvoetbal biedt de mogelijkheid de vereniging verantwoordelijk te stellen voor overtredingen van leden en functionarissen (lid 1) of voor wangedrag van toeschouwers (lid 2). Hoewel de redactie van het artikel ruim is gehouden, is het niet de bedoeling dat de vereniging verantwoordelijk wordt gesteld voor elke overtreding die onder het tuchtreglement valt. Tijdens de cursus tuchtrechtspraak amateurvoetbal is uiteengezet, dat het artikel is bedoeld als vangnet in die gevallen dat de vereniging niet als betrokkene kan worden aangemerkt èn de ernst van de ongeregeldheden noodzaakt tot tuchtrechtelijk optreden (óók) tegen de vereniging. In de overlegvergadering tuchtzaken is afgesproken, dat alleen de ernstigste overtredingen jegens (assistent-)scheidsrechter of een andere official of overtredingen met (blijvend) letsel tot gevolg tot toepassing van artikel 23 mogen leiden en dan nog alleen als er sprake was van meer feitelijke daders. Bovendien zal voor toepassing van artikel 23 Reglement Tuchtrechtspraak Amateurvoetbal moeten zijn voldaan aan de processuele voorschriften in artikel 96, respectievelijk artikel 97 Reglement Tuchtrechtspraak Amateurvoetbal. Die voorschriften zijn lastig en sterk afwijkend van de normale tuchtrechtelijke procedure, waardoor fouten gauw gemaakt zijn. Toepassing van artikel 23 Reglement Tuchtrechtspraak Amateurvoetbal komt dus pas in beeld, indien: - de overtreding zeer ernstig is; - de vereniging niet rechtstreeks in staat van beschuldiging gesteld kan worden; - aan de processuele eisen van artikel 96, respectievelijk artikel 97 Reglement Tuchtrechtspraak Amateurvoetbal is voldaan. (Zie hoofdstuk 8, A5, A6 en B van het Handboek Tuchtrechtspraak Amateurvoetbal). In de overlegvergadering is verder afgesproken, dat de bevoegdheid artikel 23 toe te passen niet gemandateerd wordt aan de arbeidsorganisatie en dat bijgehouden wordt hoe vaak het artikel wordt toegepast.
1.3.3 Eenmansactie In deze handleiding wordt met name in hoofdstuk 2.2.4 als uitgangspunt gehanteerd dat bij een zogenoemde eenmansactie alleen de individuele dader wordt bestraft. De commissie moet aan de hand van de verklaringen vaststellen of er sprake is van een eenmansactie. Onder eenmansactie wordt verstaan: 1. een individuele actie, die gelet op de omstandigheden waaronder deze plaatsvond, redelijkerwijs niet had kunnen worden voorkomen. Dit is het geval, indien andere betrokkenen, zoals medespelers of functionarissen van de betrokken vereniging, niet hebben kunnen ingrijpen. 2. ongeacht of de scheidsrechter naar aanleiding van het incident de wedstrijd heeft gestaakt of niet.
1.3.4 Schade aan accommodatie In de algemene vergadering amateurvoetbal van 29 november 2003 zijn enkele artikelen gewijzigd en toegevoegd om een regeling te treffen voor het vergoeden van schade wegens vandalisme door leden en aanhang van de bezoekende vereniging. Gebleken is dat het lastig is veroorzaakte schade vergoed te krijgen. Ook met deze regeling is het probleem niet helemaal op te lossen: het blijft een kwestie van bewijs. N.B. 1. Iemand die schade veroorzaakt, moet altijd schade vergoeden, onafhankelijk van het feit of er al dan niet aangifte is gedaan! 2. Het vergoeden van schade laat de tuchtrechtelijke verantwoordelijkheid van de vereniging voor eigen handelen of voor handelen van leden en toeschouwers onverlet. Aandachtspunten voor de behandeling van deze zaken: 1. Als aangifte is gedaan en de tuchtcommissie acht de bezoekende vereniging schuldig, kan het zijn dat de hoogte van de schade nog altijd niet vaststaat: het districtsbestuur heeft dan hierin de doorslaggevende stem. 2. In de uitspraak wordt de schuldig bevonden vereniging veroordeeld tot een voorwaardelijke boete die aanzienlijk hoger dient te zijn dan de te vergoeden schade, met als bijzondere voorwaarde het betalen van de schade voor een bepaalde datum. 3. Is de schade hoger dan de maximale boete dan wordt de maximale boete als voorwaardelijke straf opgelegd.
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
2
N.B. Het aantal zaken dat betrekking heeft op schade aan accommodaties dient aan de beleidsmedewerker wedstrijdzaken te Zeist te worden doorgegeven.
1.4 Voorwaardelijke straffen 1.4.1 De bijzondere voorwaarden Op grond van artikel 34, lid 4 onder b kan een voorwaardelijke straf worden opgelegd onder door de commissie te bepalen voorwaarden. De meest voor de hand liggende bijzondere voorwaarde – het vergoeden van schade – is hiervoor besproken in paragraaf 1.3.3. Verder kan gedacht worden aan de bijzondere voorwaarde een bepaald verzuim binnen de gestelde termijn te herstellen, bijvoorbeeld het inleveren van de financiële gegevens of het aanstellen van een bevoegde oefenmeester.
1.4.2 Omzetting voorwaardelijke in onvoorwaardelijke straffen 1.4.2.1 Algemeen De algemene voorwaarde is, dat betrokkene (natuurlijk persoon of vereniging) niet opnieuw een overtreding begaat. Het maakt niet uit wat de aard van de nieuwe overtreding is; deze hoeft niet van dezelfde orde te zijn als de oorspronkelijke overtreding. Indien betrokkene binnen de proeftijd in staat van beschuldiging wordt gesteld en wordt veroordeeld wegens een overtreding, kan de tuchtcommissie de voorwaardelijke straf omzetten in een onvoorwaardelijke straf. Uitgangspunt is omzetting, maar de tuchtcommissie heeft altijd de mogelijkheid om, gezien de specifieke omstandigheden van het geval, te besluiten niet over te gaan tot omzetting of tot slechts omzetting van een deel, waarbij de resterende voorwaardelijke straf blijft staan. Tegen de omzetting zelf is geen beroep mogelijk. Tegen de nieuw opgelegde straf wel. N.B. 1. Wordt betrokkene in beroep vrijgesproken, dan vervalt de omzetting. Voortvarende behandeling door de commissie van beroep is in dat soort zaken dus geboden. 2. De commissie van beroep heeft niet de bevoegdheid een voorwaardelijk opgelegde straf om te zetten in een onvoorwaardelijke, indien de tuchtcommissie die mogelijkheid niet heeft behandeld. 1.4.2.2 Omzetting van voorwaardelijk uit de competitie nemen Uit de redactie van artikel 26, lid 2, onder f en g en artikel 32, lid 1 volgt, dat de uitspraak slechts op één met name te noemen elftal of team betrekking kan hebben. Het is echter de vereniging, die als betrokkene is aangemerkt en het is dus ook de vereniging die wordt veroordeeld. Dat betekent, dat de voorwaardelijk opgelegde straf omgezet kan worden in een onvoorwaardelijke als de vereniging gedurende de proeftijd een nieuwe (ongeacht welke) overtreding begaat en ongeacht of die overtreding wordt begaan door de vereniging zelf, een orgaan, een commissie, één of meer namens de vereniging optredende leden of een heel ander elftal of team (zie artikel 21, lid 3). Het moge duidelijk zijn, dat de tuchtcommissie in dergelijke gevallen zorgvuldig moet beoordelen of tot omzetting moet worden besloten. Daarbij speelt bijvoorbeeld een rol, of de vereniging vaker is veroordeeld vanwege overtredingen door andere elftallen en of dat gegeven heeft meegespeeld bij het opleggen van de voorwaardelijke straf (artikel 32, lid 2, onder c). De daadwerkelijke omzetting kan uiteindelijk alleen betrekking hebben op het elftal of team, dat in de oorspronkelijke uitspraak werd genoemd.
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
3
1.5 Wijzigen tenlastelegging De behandeling van een zaak geschiedt op grond van de tenlastelegging (artikel 59 RTAV). Indien de tuchtcommissie het noodzakelijk acht de tenlastelegging te wijzigen, dan wordt dit aan betrokkene meegedeeld. Dit betekent dat betrokkene een nieuwe brief met tenlastelegging dient te ontvangen. Hierdoor komt de oorspronkelijke tenlastelegging te vervallen. Dit dient ook nadrukkelijk in die brief te worden aangegeven. Wordt de wijziging tijdens een mondeling onderzoek aangezegd, dan wordt de inhoud van de wijziging vastgelegd in het verslag van het mondeling onderzoek (artikel 51 RTAV). Betrokkene kan er dan voor kiezen om meteen verweer te voeren, of schriftelijk verweer te voeren (artikel 94 RTAV). De procedure hiervoor is omschreven in de leidraad voor mondelinge onderzoeken. Indien een overtreding of een administratief verzuim slechts ten dele is aangetoond, bepaalt de commissie welke overtreding of welk administratief verzuim wel is begaan en welke straf(fen) en/of maatregel(en) daarvoor worden opgelegd en spreekt betrokkene voor het overige vrij (artikel 78 lid 4 RTAV). De commissie van beroep is bevoegd de uitspraak van de tuchtcommissie ten aanzien van de omschrijving van de overtreding te wijzigen, tenzij: 1. de commissie van beroep van oordeel is, dat de tenlastelegging in het nadeel van appellant dient te worden gewijzigd; 2. de tuchtcommissie bij de behandeling van de zaak één of meer ernstige procedurefouten heeft gemaakt, waardoor appellant in zijn belangen is geschaad. In deze gevallen is de commissie van beroep verplicht de zaak terug te wijzen naar de tuchtcommissie (artikel 104 lid 7 RTAV). Voorwaarde voor het wijzigen van de tenlastelegging/wijziging van de omschrijving van de overtreding is dat betrokkene door de wijziging niet is geschaad in zijn verdediging. Als het meerdere niet bewezen kan worden, kan de commissie wel het mindere bewezen achten. Van belang is daarbij dat het voor betrokkene duidelijk dient te zijn wat hem wordt verweten en waartegen hij zich dient te verweren. Het moet gaan om dezelfde aard van overtreding binnen hetzelfde feitencomplex. Enkele voorbeelden: "slaan van" kan worden "slaan naar"; "trappen van de scheidsrechter" kan niet worden "trappen van een speler". De rechter heeft dit in de zaak ADO 1920/KNVB (Rb. Utrecht 21-03-2007) als volgt geformuleerd: "Waar het meerdere, ernstig gewelddadig handelen, niet bewezen kan worden, stond het de tuchtcommissie derhalve vrij het mindere, collectief deelnemen aan duw- en trekwerk, dat ook als gewelddadig valt aan te merken, wel bewezen te achten. Een en ander kan niet worden geduid als het volledig verlaten van de oorspronkelijke tenlastelegging temeer niet nu het feitencomplex, dat door de tuchtcommissie is beoordeeld, hetzelfde is en ADO'20 in haar verweer haar visie op datzelfde feitencomplex heeft gegeven. (…) Er is geen sprake van een situatie waarin ADO'20 niet wist wat haar werd verweten en zij is derhalve daardoor niet in haar verdediging geschaad".
1.6 Aanpassen straffen / tenuitvoerlegging 1.6.1 Artikel 107, lid 5 Aan het tuchtrechtelijk orgaan is de bevoegdheid gegeven een uitspraak te wijzigen, indien onvoorziene omstandigheden de tenuitvoerlegging van de aanvankelijke straf of maatregel onmogelijk maken. Bij toepassing van deze bevoegdheid moet aan de navolgende voorwaarden zijn voldaan: 1. Het is onmogelijk de aanvankelijke straf of maatregel ten uitvoer te leggen. Bijvoorbeeld het elftal/team waaraan de straf of maatregel is gekoppeld bestaat niet meer. 2. Door onvoorziene omstandigheden ten tijde van de uitspraak. Als die omstandigheden wel voorzienbaar waren, had het tuchtrechtelijk orgaan er rekening mee kunnen houden. In dergelijke situaties resteert de betrokkene slechts een gratieverzoek.
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
4
3. De zwaarte van de straf of maatregel mag niet veranderd worden. De bevoegdheid mag niet gebruikt worden als een verkapte gratieregeling of als een strafverzwaring. Bijvoorbeeld dezelfde straf of maatregel wordt gekoppeld aan een ander elftal of team. Overschrijving naar een andere vereniging in een andere woonplaats is wellicht een onvoorziene omstandigheid, maar maakt de tenuitvoerlegging van de straf niet onmogelijk. Immers, de wedstrijden van het elftal worden wel gespeeld, ook als betrokkene ergens anders woont. Plaatsing in een ander elftal of team met een ander wedstrijdschema is wellicht een onvoorziene omstandigheid, maar ook hier geldt, dat de straf wel ten uitvoer gelegd kan worden.
1.6.2 Artikel 107, lid 6 Dit lid bevat een verbijzondering van het bepaalde in artikel 107, lid 4. Wanneer de speler overgaat naar een andere leeftijdscategorie, verhuist de straf als het ware met de speler mee naar een ander elftal/team. Voorwaarde voor toepassing is, dat betrokkene niet meer speelgerechtigd is voor het oude elftal. Hij kan dus geen dispensatie (meer) krijgen. In geen geval is de regeling toepasselijk op junioren, die vanwege hun veronderstelde spelkwaliteiten voor een hogere leeftijdscategorie mogen uitkomen, terwijl ze nog speelgerechtigd zijn voor de eigen leeftijdscategorie. De commissie zal bij toepassing de straf koppelen aan een elftal van zoveel mogelijk vergelijkbare sterkte als het oorspronkelijke elftal/team. Speelt de betrokkene in B-3 als hij de straf krijgt, dan zal de straf gekoppeld worden aan het A-3 elftal en niet aan het A-1 elftal. Speelde betrokkene in A-2, dan behoort de straf niet gekoppeld te worden aan het eerste of tweede elftal (de prestatieselectie), maar aan het derde elftal of lager. N.B. Verder is besloten, dat: 1. De bevoegdheden genoemd in artikel 107 lid 5 en lid 6 niet gemandateerd kunnen worden aan de arbeidsorganisatie. 2. De commissies in de districten bijhouden hoe vaak van de bevoegdheid gebruik wordt gemaakt. Kinderen tot 16 jaar kunnen dispensatie krijgen voor het speelgerechtigd zijn van twee verschillende clubs in verband met echtscheiding van de ouders. Betrokkene is dan niet speelgerechtigd voor beide clubs totdat de in de uitspraak genoemde straf is uitgezeten.
1.7 Gratie Artikel 106 van het Reglement Tuchtrechtspraak Amateurvoetbal regelt, dat een betrokkene gratie kan vragen aan het districtsbestuur. Het artikel noemt de volgende voorwaarden: het gratieverzoek moet schriftelijk en met redenen omkleed worden ingediend; er mag geen beroepsmogelijkheid meer openstaan; alleen bij uitsluiting, schorsing, functieontzegging of royement. Er is dus niet inhoudelijk geregeld wanneer gratie wel of niet verleend wordt. Wel is bepaald, dat het tuchtrechtelijk orgaan, dat het laatst de zaak (inhoudelijk) in behandeling heeft gehad, het bestuur van advies dient. Een straf wordt door het tuchtrechtelijk orgaan na zorgvuldige afweging opgelegd. Er dienen dus zeer klemmende redenen te zijn om het bestuur positief te adviseren op een gratieverzoek.
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
5
Er zijn twee hoofdredenen: I. Inhoudelijk Het tuchtrechtelijk orgaan heeft bij het opleggen van de straf geen rekening kunnen houden met feiten of omstandigheden, die op het moment van oordelen wel bestonden, maar niet bekend waren bij de commissie. II. Procedureel Pas als de uitspraak van het tuchtrechtelijk orgaan onherroepelijk is geworden, blijkt dat a. betrokkene onschuldig is; b. de commissie ernstige procedurefouten gemaakt heeft. Een positief advies als automatisme of anderszins uitsluitend gekoppeld aan tijdverloop, ommekomst van een deel van de straf etc. is volstrekt ongewenst, omdat het gevolg zal zijn dat: betrokkenen erop rekenen, waardoor het aantal gratieverzoeken zal stijgen, de tuchtrechtelijke organen er bij het opleggen van de straf al rekening mee gaan houden, etc. De commissie dient rekening te houden met (nieuwe) feiten en bijzondere omstandigheden die op het moment van gratieverzoek bekend zijn. Een positief advies enkel en alleen vanwege de betuiging van spijt, de wens weer aan het voetbal te kunnen deelnemen of de belangen van de vereniging, etc. is eveneens ongewenst, om dezelfde redenen als hierboven. Bovendien zijn die verklaringen dikwijls reeds bij de behandeling van de zaak bekend, zodat er bij de strafoplegging rekening mee is gehouden. Als ze pas achteraf bedacht worden, is het geen factor waarmee de commissie bekend had kunnen zijn bij het bepalen van de straf. Natuurlijk kunnen er ontwikkelingen in de persoonlijke omstandigheden zijn die een positief advies wel rechtvaardigen. Denk aan een langdurig reïntegratie- of reclasseringstraject, waarbij juist actieve betrokkenheid (als vrijwilliger) bij het voetbal een positieve bijdrage zou leveren. Het uiteindelijke besluit op het gratieverzoek is aan het districtsbestuur.
1.8 Verwerking straffen opgelopen in niet reguliere wedstrijden De straffen uitsluiting of functieontzegging voor een bepaald aantal (maximaal 10) wedstrijden, voortvloeiende uit overtredingen tijdens of bij gelegenheid van competitiewedstrijden, beslissingswedstrijden voor promotie, degradatie of periodekampioenschap, wedstrijden in het kader van promotie- of degradatiecompetities, kampioenswedstrijden, vriendschappelijke wedstrijden, wedstrijden tijdens al dan niet goedgekeurde toernooien, bekerwedstrijden onder auspiciën van de KNVB, van een regulier elftal worden gekoppeld aan bindende wedstrijden van dat reguliere elftal, ook als de betrokken speler normaal in een ander regulier elftal speelt. Er worden evenwel ook wedstrijden gespeeld door niet-reguliere elftallen of teams, bijvoorbeeld tijdens gemengde verenigingstoernooien of in speciale competities voor onder 23 jaar, georganiseerd door of onder verantwoordelijkheid van een district. Vanwege de wisselende en incidentele samenstelling van dergelijke elftallen of teams en het niet regelmatig spelen van dergelijke elftallen of teams kunnen de straffen uitsluiting of functieontzegging voor een bepaald aantal wedstrijden niet goed gekoppeld worden aan dat elftal of team. Afgesproken is dat in dergelijke situaties de straf van uitsluiting of functieontzegging voor een bepaald aantal wedstrijden wordt gekoppeld aan het reguliere competitie-elftal of -team, waarin of waarbij de betrokkene voor het laatst in of bij een bindende wedstrijd actief is geweest.
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
6
1.9 Criteria mondelinge behandeling Een mondeling onderzoek moet in elk geval plaatsvinden in de volgende gevallen: Cumulatief: 1. er dient sprake te zijn van een overtreding waar een straf op staat van een schorsing van negen maanden of meer of het uit de competitie nemen van een elftal/team; en 2. de feiten zijn omstreden wat onder meer blijkt uit (onvoldoende) eenduidige getuigenverklaringen; en 3. er is door betrokkene de wens geuit gehoord te worden. N.B. Deze voorwaarden laten de mogelijkheid van een mondelinge behandeling bij mindere overtredingen en lagere straffen, ook zonder dat erom is gevraagd, onverlet. Het betreft hier een mondeling onderzoek door de gehele kamer die de zaak behandelt en niet het horen door een lid van de commissie.
1.10 Oproeptermijn voor mondelinge behandeling In artikel 62 lid 4 staat vermeld dat in spoedgevallen de tuchtcommissie de oproepingstermijn korter kan laten zijn dan vijf werkdagen. De tuchtcommissie kan uitsluitend gebruik maken van deze bevoegdheid tot verkorting van de oproepingstermijn als betrokkene(n) en de voor de bewijsvoering van de zaak essentiële getuigen, ook die door betrokkene zijn voorgedragen, daarmee instemmen. N.B. Indien de verkorte procedure van toepassing is, geldt hoofdstuk 7, titel 6 van het RTAV.
1.11 Verhoor getuigen buiten aanwezigheid betrokkene Horen van getuigen ter voorbereiding van de behandeling Zowel bij de schriftelijke behandeling door een kamer van drie leden als bij de mondelinge behandeling van een zaak, kan een lid van de kamer worden belast met de voorbereiding van de zaak, waaronder begrepen in bijzondere gevallen het horen van getuigen en van betrokkene (artikel 15 lid 7 onder a). Deze formulering geeft al aan dat het niet om het mondeling onderzoek zelf gaat, maar om het vooraf, al dan niet anoniem, horen van personen. Daarna wordt de zaak schriftelijk of mondeling door de kamer verder behandeld. Geschiedt het ter voorbereiding van een mondeling onderzoek, heeft betrokkene het recht erbij te zijn, tenzij het om anonieme verklaringen gaat (art. 58 lid 2). Betrokkene moet daarom in het eerste geval wel geïnformeerd worden over het feit dàt het verhoor gaat plaatsvinden en waar. Afgesproken is dat de commissie alleen gebruikt maakt van het verhoren van getuigen buiten aanwezigheid van betrokkene in de volgende gevallen: a. het is fysiek (nagenoeg) onmogelijk betrokkene en getuige op dezelfde tijd en plaats op redelijke termijn bijeen te brengen. Zowel betrokkene als getuige dienen hun verhinderingen toetsbaar te maken, door zo gespecificeerd mogelijk aan te geven waarom zij verhinderd zijn op door de commissie gewenste data en tijdstippen; b. de getuige is van zodanig jeugdige leeftijd, dat niet verlangd mag worden, dat een verhoor in de avonduren plaatsvindt; c. tot genoegen van de tuchtcommissie wordt aangetoond, dat de te horen getuige zo zwak begaafd of psychisch zo labiel is, dat een verhoor in aanwezigheid van betrokkene in redelijkheid niet gevergd kan worden, dan wel, dat de verklaringen in aanwezigheid van betrokkene niet in vrijheid worden afgelegd. De verslaglegging van verhoren ex 15 lid 7 onder a is geregeld in artikel 66 lid 2.
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
7
Artikel 72 bepaalt hoe, in het kader van een mondeling onderzoek, van het horen van personen buiten aanwezigheid van betrokkene verslag moet worden gedaan: schriftelijk en door gehoorde en commissie ondertekend. Deze bepalingen gelden ook voor het horen in het kader van de voorbereiding van de behandeling door één lid van de kamer, zij het dat dan alleen de getuige en het kamerlid dat de verklaring heeft afgenomen hoeven te tekenen. Dossiervorming Naast de tenlastelegging en de eventuele verslagen van deze mondelinge verklaringen in het kader van de voorbereiding van de behandeling, bestaat het dossier doorgaans uit een aantal vaste en een aantal variabele formulieren, rapporten en verklaringen, die in de loop der tijd binnenkomen. Hoor en wederhoor Zelden zal het dossier compleet zijn voordat betrokkene zijn verweer moet indienen. Dat kan ook nauwelijks omdat de termijnen voor het indienen van de rapporten en het indienen van verweer aan elkaar gelijk zijn. In het kader van het lik op stuk beleid is ervoor gekozen deze termijn kort te houden, zodat het gros van de zaken voor de volgende competitiewedstrijd kunnen worden afgedaan. Het idee van het inzagerecht is dat betrokkene de rapportformulieren heeft kunnen zien en daar zijn verweer op kan afstemmen. Het reglement gaat er vanuit dat hij van het wedstrijdformulier via zijn aanvoerder al op de wedstrijddag kennis heeft genomen. Het beginsel van hoor en wederhoor houdt in dat betrokken ter zake van hetgeen hem wordt verweten in de gelegenheid wordt gesteld verweer te voeren. Dit betekent dat betrokkene kennis moet hebben kunnen nemen van dezelfde stukken als de commissie die uiteindelijk uitspraak doet en daarop moet hebben kunnen reageren. De rechter heeft al bij meerdere gelegenheden begrip getoond voor keuzes die gemaakt zijn door de KNVB bij de inrichting van haar tuchtprocedure indachtig het lik-op-stuk beleid en de grote aantallen zaken die wekelijks afgedaan moeten worden. Het gaat erom dàt betrokkene de mogelijkheid heeft gehad tot inzage en reactie, voordat er definitief (in laatste instantie) uitspraak wordt gedaan. Kennisgeving aan betrokkene De vraag is of betrokkene actief in kennis moet worden gesteld van stukken uit het dossier, met termijn voor reactie. De rechter geeft aan dat men in de gelegenheid moet zijn geweest kennis te nemen en te reageren. De rechter erkent ook de uitgangspunten van de tuchtprocedure van de KNVB. Niet vergeten moet worden dat het over een beginsel gaat; het zal vaak van de situatie afhangen of door de commissie wel of niet actief gehandeld moet worden. De houding van betrokkene in zijn tuchtzaak (actief / passief) en het algemene rechtsgevoel over het beginsel spelen hierbij zeker ook een rol. Niet vergeten moet worden dat wat voor een commissie of het bureau als vanzelfsprekend en bekend wordt verondersteld, voor een vereniging of een speler volledig nieuw en onbekend kan zijn. Het expliciet wijzen op de mogelijkheden en rechten kan soms geboden zijn. Het reglement geeft zelf meerdere momenten aan waarop ofwel betrokkene zelf initiatief kan nemen, ofwel de commissie actief kennis moet geven. De uitgangspunten voor situaties waarvoor het reglement geen regel geeft: Stukken die aan het dossier worden toegevoegd nadat betrokkene inzage heeft genomen, in eerste instantie of ter gelegenheid van appel
Altijd kennisgeving, ook als (verlengde) termijn voor verweer c.q. aanvullend beroepschrift is verstreken
Verslaglegging verhoor in kader van voorbereiding van de behandeling van de zaak (15 lid 7onder a)
Kennisgeving: - als betrokkene aanwezig was - als betrokkene het dossier heeft ingezien - als betrokkene expliciet om MO heeft verzocht, maar commissie besluit geen MO te houden
N.B. van het voornemen te verhoren ex 15 lid 7 onder a in het kader van een MO moet betrokkene in kennis worden gesteld, gezien 58 lid 2 (recht om daarbij aanwezig te zijn), tenzij het een anoniem verhoor betreft (58 lid 2)
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
N.B. als anoniem: geanonimiseerd!
8
Stukken die aan het dossier worden toegevoegd nadat een MO heeft plaatsgevonden
Altijd kennisgeving
N.B. Verder is besloten, dat de tuchtcommissies in de districten bijhouden hoe vaak een getuige buiten aanwezigheid van betrokkenen wordt gehoord en om welke reden(en).
1.12 Verhoor anonieme getuige Het is een bijna vanzelfsprekende regel in tuchtzaken, dat de beschuldigde kennis heeft van de bron van de tegen hem afgelegde belastende verklaringen. In artikel 72 lid 5 wordt als uitzondering op die hoofdregel de verklaring van de anonieme getuige geregeld voor het geval “de commissie van oordeel is, dat er klemmende redenen zijn de identiteit van de getuige te beschermen”. Van deze mogelijkheid dient een uiterst spaarzaam gebruik gemaakt te worden, teneinde te voorkomen, dat: het anoniem horen regel in plaats van uitzondering wordt; het onderzoek langer duurt dan strikt noodzakelijk; de bewijspositie voor de tuchtcommissie gelet op artikel 76 lid 4 onnodig wordt beperkt. Van de hier bedoelde bevoegdheid mag de tuchtcommissie daarom alleen gebruik maken als voldaan is aan de volgende voorwaarden: a. De getuige verzoekt schriftelijk en gemotiveerd anoniem gehoord te worden. b. De motivering wordt uit andere, betrouwbare bron bevestigd (bijvoorbeeld uit politie-informatie). c. Uit de (geverifieerde) motivering blijkt, dat de getuige en zijn familie fysiek bedreigd worden. d. De tuchtcommissie kan gebruik maken van de bijzondere bevoegdheden als bedoeld in hoofdstuk 6 TRAV. e. Voor de tenlastegelegde overtreding kan aan betrokkene ingevolge de handleiding straftoemeting tuchtrechtspraak amateurvoetbal een schorsing van ten minste zes maanden worden opgelegd. N.B. Verder is besloten, dat de tuchtcommissies in de districten bijhouden hoe vaak een getuige anoniem wordt gehoord en waaruit de motivering bestond.
1.13 Bewijskracht verklaringen van anonieme getuigen (artikel 76 lid 4 RTAV) Gebleken is dat er onduidelijkheid bestaat over de toepassing en reikwijdte van de bewijskracht van anonieme getuigenverklaringen. De strekking van artikel 76 lid 4 RTAV is dat een bewezenverklaring met strafoplegging niet uitsluitend op grond van anonieme verklaringen kan worden uitgesproken. Naast de anonieme verklaringen dienen ook andere bewijsmiddelen aanwezig te zijn, bijvoorbeeld dàt het feit heeft plaatsgehad, wànneer het heeft plaatsgevonden en dàt er personen bij betrokken waren waarvan men de identiteit niet precies kent. Zo kan een veroordeling uitgesproken worden op grond van rapport van de scheidsrechter waarin hij stelt dat zich wanordelijkheden of een geval van geweld heeft voorgedaan, maar dat hij niet weet wie van de spelers er precies bij betrokken waren. Indien naast deze verklaring twee verklaringen van anonieme getuigen aanwezig zijn waarin wel nadrukkelijk met betrekking tot datzelfde feit de identiteit van de dader(s) wordt vermeld, dan staat er niets aan in de weg tot een veroordeling te komen. Uiteraard dient aan het algemeen geldende beginsel te worden voldaan dat de commissie de overtuiging heeft dat betrokkene de overtreding heeft gepleegd.
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
9
1.14 Gerechtigdheid spelers bij vaststellen restant van de wedstrijd na staken (inclusief competitie onder 23 jaar) Staken De tuchtcommissie kan bij schuld aan staken bepalen hoe en onder welke voorwaarden de wedstrijd dient te worden uitgespeeld (een en ander conform artikel 27 RTAV); Spelers die tijdens het eerste gedeelte van de wedstrijd gerechtigd waren om uit te komen, zijn dit ook bij het uit te spelen restant, ook indien zij op dat moment in een uitsluiting lopen; Lopende uitsluitingen mogen niet in mindering worden gebracht; Als men tijdens het eerste gedeelte van de wedstrijd uit het veld is gezonden, mag men ook niet aan het restant deelnemen, ook niet als de tuchtcommissie de speler later vrijspreekt (artikel 9 lid 2 onder a RWAV/artikel 9 lid 2 onder a RWAF); Gewisselde spelers mogen niet aan het restant deelnemen (alleen bij categorie A); Spelers die tijdens het eerste gedeelte van de wedstrijd een gele kaart hebben gekregen moeten bij het restant bij een gele kaart van het veld worden gezonden vanwege twee gele kaarten; Spelers hoeven niet dezelfde te zijn uit het eerste gedeelte van de wedstrijd; Speler(s) die geschorst zijn mogen niet aan het restant deelnemen. Onder 23 Uitsluitingen opgelopen als gevolg van gele kaarten tellen enkel voor de competitie O23; Uitsluitingen als gevolg van rode kaarten in de competitie van O23 tellen voor alle competities; hierop is ook de verkorte procedure van toepassing (artikel 9 lid 2 onder a RWAV/artikel 9 lid 2 onder a RWAF); Uitsluitingen als gevolg van rode kaarten mogen niet in mindering worden gebracht bij wedstrijden van O23; Uitsluitingen tijdens de reguliere competitie houden in dat men gedurende deze periode ook niet mag spelen in wedstrijden van O23, maar deze ook niet op het totaal van de straf in mindering mag brengen.
1.15 Dopingovertredingen De regeling van de FIFA, waaraan de KNVB is gehouden, houdt het volgende in: 1. De straf voor een eerste overtreding bedraagt 2 jaar uitsluiting. Bij een tweede overtreding wordt de speler ontzet uit het lidmaatschap. 2. In geval van gebruik van specifieke stoffen zoals vermeld in hoofdstuk IV van de dopinglijst wordt minimaal een berisping uitgesproken. Bij een tweede overtreding volgt minimaal een uitsluiting van 2 jaar. Een derde overtreding leidt volgens de FIFA tot een schorsing voor het leven, vertaald naar het Reglement Tuchtzaken Amateurvoetbal betekent dit ontzetting uit het lidmaatschap, omdat een schorsing voor maximaal vijf jaar kan worden uitgesproken. 3. De strafmaat voor handel in dopinggeduide stoffen of methoden of betrokkenheid bij handel bedraagt minimaal 4 jaar schorsing. Betreft het handel in niet specifieke stoffen, dus andere dan die in hoofdstuk IV van de dopinglijst zijn vermeld, en is de handel gericht op minderjarige spelers, wordt direct een levenslange schorsing opgelegd (Reglement Tuchtzaken Amateurvoetbal: ontzetting uit het lidmaatschap). Dit is niet beperkt tot spelers. 4. Het niet verstrekken van informatie of het verstrekken van onjuiste informatie over (de verblijfplaats van) spelers wordt bestraft met minimaal 3 maanden schorsing. 5. Bij overtreding door meer spelers van een team, kan het hele team gestraft worden met puntenaftrek en in geval van (eindrondes van) toernooien, uit het toernooi gehaald kan worden. N.B.. De mildere strafmaat genoemd onder 2 is uitsluitend dan van toepassing als aangetoond is dat de stof niet is gebruikt ter bevordering van de sportprestatie.
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
10
Nadrukkelijk bepaalt de FIFA ter zake van de feitelijke beoordeling van de individuele tuchtzaak nog het volgende: a. bij aanwezigheid van de stof, maar afwezigheid van enige verwijtbaarheid bij de speler, volgt geen strafoplegging; b. bij zeer geringe verwijtbaarheid, mag de straf worden teruggebracht tot de helft van de minimale strafmaat. In geval van levenslang wordt dit vertaald naar minimaal 8 jaar schorsing. Het onder a gestelde is een van de uitgangspunten van het tuchtrecht van de KNVB en behoeft derhalve geen nadere toelichting. Het onder b gestelde dient als aanvulling op het straftoemetingsbeleid door de tuchtrechtelijke organen te worden overgenomen. Van belang om te weten • FIFA heeft op 15 juni 2005 benadrukt dat ingeval van dopingovertredingen de minimumstraf onvoorwaardelijk dient te worden opgelegd. De mogelijkheid om bij dopingovertredingen een deels voorwaardelijke straf op te leggen, bestaat dus alleen voor dat deel van de straf dat boven de minimumnorm uitstijgt. •
KNVB heeft de plicht om dopingzaken bij de FIFA te melden. De FIFA toetst marginaal, d.w.z. dat de FIFA beoordeelt of de KNVB conform de vastgestelde procedures heeft gehandeld, zowel wat betreft de dopingcontrole als de behandeling van de tuchtzaak. Doorstaat de zaak deze toetsing, dan verklaart de FIFA de door de tuchtrechtelijke organen van de KNVB opgelegde straffen wereldwijd van toepassing. Wordt naderhand gratie verleend, volgt de FIFA ook hierin de nationale bond.
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
11
2. Handleiding straftoemeting tuchtrechtspraak amateurvoetbal toepassing artikel 9 lid 7 van het Reglement Tuchtrechtspraak Amateurvoetbal
2.1 Administratieve verzuimen Bij administratieve verzuimen worden geen administratiekosten berekend. Omschrijving administratief verzuim
Termijn
Sanctie in €
Niet of niet tijdig verstrekken van bestuurssamenstellingen etc. Niet of niet tijdig verstrekken van financiële gegevens Niet of niet tijdig indienen wedstrijdformulier of afkeuringsbericht Niet volledig of onjuist invullen wedstrijdformulier
1 e verzuim per 15-11 2 e verzuim per 15-12 1 e verzuim per 01-02 2 e verzuim per 15-02 1e verzuim 2 e verzuim
8,30 22,10 15,00 100,00 8,30 55,30
Niet of niet tijdig indienen rapportformulieren tuchtzaken Niet of niet tijdig indienen rapportformulieren gestaakte wedstrijden Niet verrichte zaaldienst Te laat aanvangen wedstrijd veld/futsal Spelen tegen elftal betaald voetbalorganisatie zonder toestemming Spelen tegen buitenlands elftal zonder toestemming
verzuim
8,30
verzuim
8,30
verzuim verzuim verzuim 1e verzuim 2e verzuim 1e verzuim 2e verzuim
22,10 83,10 5,60 55,30 138,60 55,30 138,60
De vereniging krijgt van elk vastgesteld verzuim bericht onder vermelding van een nieuwe termijn, (indien van toepassing). Na het (tweede) verzuim wordt aangenomen dat de vereniging bewust niet voldoet aan de verplichting. Het niet nakomen van de reglementaire verplichting zal dan bij de tuchtcommissie aanhangig worden gemaakt als overtreding. Indien het vermoeden bestaat dat de vereniging bewust de reglementaire verplichting niet nakomt, kan het niet naleven ook eerder als overtreding van de reglementen aanhangig worden gemaakt bij de tuchtcommissie. Daarvan kan bijvoorbeeld sprake zijn, indien het wedstrijdformulier te laat wordt ingezonden, teneinde de gevolgen van een gele of rode kaart een week op te schuiven.
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
12
2.2 Overtredingen Sancties zijn exclusief de (administratie)kosten. Bij het opleggen van sancties hanteert de commissie in principe de ondergrens. Indien de commissie hiervan afwijkt, wordt dit gemotiveerd.
2.2.1
Misdragingen van leden en/of toeschouwers jegens scheidsrechters, assistent-scheidsrechters en officials
2.2.1.1 Omschrijving van het handelen In het schema worden vijf categorieën van niet toelaatbaar handelen omschreven, te weten: a. protesteren b. beledigen c. bedreigen d. fysiek gewelddadig handelen e. mishandelen 2.2.1.2 Strafoplegging Het plegen van een feit samen met een of meer andere personen werkt strafverzwarend. Er dient dan wel sprake te zijn van (bewuste) samenwerking en gezamenlijk uitvoering. Bewuste samenwerking kan stilzwijgend ontstaan en ook uit “niet-doen/nalaten” bestaan. Het is niet nodig dat er sprake is van vooraf gemaakte afspraken tussen betrokkenen. In het schema is per feit en modaliteit een minimum en een maximum aangegeven, waarbij “wedstrijden” betrekking hebben op de straffen uitsluiting (spelers) en ontzegging functie (andere betrokkenen). Indien een straf voor een bepaalde periode doelt op schorsing is dat expliciet vermeld. In het andere geval wordt weer gedoeld op uitsluiting of ontzegging functie. Voor de goede orde zij nog opgemerkt dat een schorsing inhoudt dat degene die een schorsing krijgt opgelegd, niet mag spelen, geen functie binnen de vereniging/KNVB mag bekleden en zelfs niet de accommodatie van een vereniging mag bezoeken (ook niet om bijvoorbeeld de wedstrijd van zijn zoontje te bekijken)! Bij een uitsluiting mag iemand voor een bepaalde periode niet deelnemen aan wedstrijden en bij een functieontzegging mag men voor een bepaalde periode de functie niet vervullen. Indien de commissie de bedoeling heeft een straf van bijvoorbeeld een half jaar op te leggen, dient zij zich dus tevens af te vragen of de strafreden zo ernstig is dat een schorsing op zijn plaats is of dat volstaan kan worden met een uitsluiting. 2.2.1.3 De vereniging verantwoordelijk stellen voor gedrag leden en/of toeschouwers Overeenkomstig artikel 9 lid 7 van het tuchtreglement is afgesproken, dat de vereniging op grond van artikel 23 lid 1 verantwoordelijk wordt gesteld, indien leden of functionarissen gedragingen ten laste worden gelegd die vallen in de categorieën bedreiging, fysiek gewelddadig handelen en mishandeling (3, 4 en 5) van het hierna onder 2.2.1.4 volgende schema. Op grond van artikel 23, lid 2 wordt de vereniging verantwoordelijk gesteld voor vergelijkbare gedragingen van toeschouwers. In de artikelen 96 en 97 is de procedure voor toepassing van artikel 23 lid 1 en lid 2 vastgelegd. Zie ook paragraaf 1.3.
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
13
2.2.1.4 Strafnormering voor overtredingen van spelers en/of toeschouwers jegens scheidsrechters, assistent-scheidsrechters en officials categorie 1: protesteren
alleen gepleegd
a. als niet-speler speelveld betreden zonder toestemming scheidsrechter (code 7) b. als niet-speler het door woord en/of gebaar te kennen geven het niet eens te zijn met een beslissing van de scheidsrechter (code 8)
berisping t/m 2 wedstrijden berisping t/m 4 wedstrijden
categorie 2: belediging in woord en/of gebaar (tegen persoon of tegen gezag) a. eenvoudig b. grof (waaronder discrimineren)
alleen gepleegd
categorie 3: bedreiging
2 t/m 4 wedstrijden 4 t/m 8 wedstrijden alleen gepleegd
samen met een of meer anderen gepleegd 2 t/m 4 wedstrijden 2 t/m 6 wedstrijden
samen met een of meer anderen gepleegd 4 t/m 6 wedstrijden 6 t/m 10 wedstrijden samen met een of meer anderen gepleegd 8 t/m 10 wedstrijden
a. dreigen met niet nader omschreven handelen, 6 t/m 8 wedstrijden c.q. eenvoudig (v.b. “Ik krijg je nog wel”) 8 t/m 10 wedstrijden 4 t/m 6 maanden uitsluiting b. dreigen met concreet fysiek gewelddadig handelen c.q. ernstig. (v.b. “Ik sla je straks in elkaar”) categorie 4: fysiek gewelddadig handelen alleen gepleegd
a. b.
c.
d.
e.
samen met een of meer anderen gepleegd handtastelijkheden (v.b. trekken aan kleding, 4 t/m 10 wedstrijden 8 t/m 10 wedstrijden wegduwen etc.) 3 t/m 5 maanden uitsluiting het gooien en/of trappen van voorwerpen 6 t/m 8 wedstrijden 3 t/m 5 maanden uitsluiting in de richting van de official / spuwen naar (niet raak) het gooien en/of trappen van voorwerpen 8 t/m 10 wedstrijden 4 t/m 7 maanden uitsluiting tegen de official / spuwen van (raak) slaan en/of schoppen in de richting van de 4 t/m 7 maanden 5 t/m 12 maanden uitsluiting official uitsluiting (niet raak) slaan en/of schoppen van de official 7 t/m 12 maanden 7 t/m 14 maanden uitsluiting uitsluiting (raak, geen pijn)
categorie 5: mishandeling a. lichte vorm: geen letsel, wel pijn b. middelvorm: letsel (v.b. blauw oog) c. ernstige vorm: genezingsduur: > 10 dagen d. zware vorm: blijvend letsel
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
alleen gepleegd 12 t/m 24 maanden schorsing 24 t/m 36 maanden schorsing 36 t/m 48 maanden schorsing Ontzetting uit het lidmaatschap KNVB
samen met een of meer anderen gepleegd 24 t/m 36 maanden schorsing 36 t/m 48 maanden schorsing 48 t/m 60 maanden schorsing ontzetting uit het lidmaatschap KNVB
14
2.2.2
Strafnormering voor overtredingen van spelers en functionarissen jegens spelers en toeschouwers
In de meeste gevallen zullen het spelers zijn, die zich misdragen jegens tegenspelers of toeschouwers, maar de normen gelden ook voor bestuursleden, trainers, coaches, verzorgers en andere officials, van wie een voorbeeldfunctie verwacht mag worden. Vanwege die voorbeeldfunctie zal er gauw reden zijn een hogere dan de minimumstraf op te leggen. Als de norm staat aangegeven in wedstrijden, betreft het de sancties uitsluiting (voor spelers) of functieontzeggingen (voor officials). Daar waar uitsluiting staat, dient functieontzegging gelezen te worden, indien betrokkene een functionaris is. Alle normen zijn in onvoorwaardelijke vorm vermeld. Een (deels) voorwaardelijke straf dient bepaald te worden door de bijzonderheden van het individuele geval. Recidive werkt strafverzwarend. Indien betrokkene een C-junior of pupil is, behorend tot de categorie B, worden de hierna te melden straffen in beginsel gehalveerd. Code Omschrijving
Strafmaat
22
1 t/m 3 wedstrijden
24
gebruiken grove/beledigende taal tegenover een speler het trappen van een speler - in een spelsituatie - buiten een spelsituatie
25
het slaan van een speler - in een spelsituatie - buiten een spelsituatie
26 27
28
29 30 31 32 33 34 35 36 37
het spuwen van een speler trappen naar een speler - in een spelsituatie - buiten een spelsituatie het slaan naar een speler - in een spelsituatie - uiten een spelsituatie het spuwen naar een speler het geven van een kopstoot aan een speler het geven van een kniestoot aan een speler het geven van een elleboogstoot aan een speler het pogen een kopstoot te geven aan een speler het pogen een kniestoot te geven aan een speler het pogen een elleboogstoot te geven aan een speler de bal in het gezicht/tegen het lichaam van een speler duwen de bal in het gezicht/ tegen het lichaam van een speler gooien of trappen
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
Strafmaat bij ernstig letsel *
Strafmaat bij langdurig letsel **
4 t/m 6 wedstrijden
1 t/m 3 maanden. uitsluiting 6 t/m 10 wedstrijden 3 t/m 6 maanden uitsluiting
6 t/m 12 maanden uitsluiting 12 t/m 24 maanden uitsluiting
4 t/m 6 wedstrijden
6 t/m 12 maanden uitsluiting 12 t/m 24 maanden uitsluiting
1 t/m 3 maanden. uitsluiting 6 t/m 10 wedstrijden 3 t/m 6 maanden uitsluiting 6 t/m 8 wedstrijden 2 t/m 4 wedstrijden 4 t/m 8 wedstrijden 2 t/m 4 wedstrijden 4 t/m 8 wedstrijden 4 t/m 6 wedstrijden 6 t/m 10 wedstrijden 2 t/m 4 maanden uitsluiting 6 t/m 10 wedstrijden 2 t/m 4 maanden uitsluiting 6 t/m 10 wedstrijden 2 t/m 4 maanden uitsluiting 3 t/m 6 wedstrijden
6 t/m 12 maanden uitsluiting 6 t/m 12 maanden uitsluiting 6 t/m 12 maanden uitsluiting
3 t/m 6 wedstrijden 3 t/m 6 wedstrijden 3 t/m 5 wedstrijden 3 t/m 5 wedstrijden
1 t/m 3 maanden uitsluiting 1 t/m 3 maanden uitsluiting
6 t/m 12 maanden uitsluiting 6 t/m 12 maanden uitsluiting
15
38
39
40
41
42
43 44
* **
het weigeren naam op te geven aan scheidsr., ass.scheidsr. of secretaris - tijdens de wedstrijd - speler - aanvoerder (eigen naam) - na of tijdens de wedstrijd - aanvoerder (naam medespeler) - na de wedstrijd - leider/andere verantwoordelijke het weigeren het speelveld te verlaten - speler - aanvoerder - trainer, coach, verzorger, leider het opgeven van een verkeerde naam aan scheidsrechter, assistentscheidsrechter of secretaris - tijdens de wedstrijd - speler - aanvoerder - trainer/coach/verzorger/ leider - na de wedstrijd - aanvoerder, leider of andere verantwoordelijke het opzettelijk de bal met de hand spelen en daardoor een scoringskans ontnemen het op onreglementaire wijze ontnemen van een scoringskans door - shirtje trekken, duwen, blokkeren - een andere overtreding het op grove wijze onderuithalen van een speler het discrimineren van een speler
2 t/m 4 wedstrijden 2 t/m 5 wedstrijden 1 t/m 3 maanden ontzegging functie 1 t/m 3 maanden ontzegging functie
2 t/m 5 wedstrijden 3 t/m 6 wedstrijden 2 t/m 6 wedstrijden ontzegging functie
3 t/m 5 wedstrijden 3 t/m 6 wedstrijden 3 t/m 6 wedstrijden ontzegging functie 2 t/m 6 maanden ontzegging functie 1 wedstrijd
1 wedstrijd 2 t/m 3 wedstrijden 3 t/m 4 wedstrijden
1 t/m 3 maanden uitsluiting
6 t/m 12 maanden uitsluiting
6 t/m 10 wedstrijden
Hierbij valt te denken aan: tanden door de lip, kneuzingen, blauw oog, open wonden, noodzakelijk huisartsenbezoek (genezingsduur minder dan 2 maanden. Hieronder vallen bijvoorbeeld breuken, losse/verloren tanden met noodzakelijk ziekenhuisbezoek, verwondingen met een langere genezingsduur dan 2 maanden.
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
16
2.2.3
Strafnormering voor overtredingen van functionarissen
Strafnormering voor overtredingen van assistent-scheidsrechter/leider/begeleider/verzorger/trainer/ coach/bestuurslid of andere personen niet zijnde een speler Overtreding code 7
code 21
Omschrijving van overtreding het speelveld betreden zonder toestemming van de scheidsrechter het door woord en/of gebaar te kennen geven het niet eens te zijn met een beslissing van de scheidsrechter het bedreigen van de scheidsrechter, assistent-scheidsrechter, secretaristijdwaarnemer idem met fysiek geweld
code 22
het beledigen van de scheidsrechter
code 22
idem (op grove wijze)
code 23
het protesteren, gepaard gaande met handtastelijk optreden, waaronder begrepen het trekken aan lichaam of kleding, of het wegduwen van de scheidsrechter idem (op ernstige wijze)
code 8
code 21
code 23 code 99 code 99
* **
Aanzetten tot wangedrag, waaronder weglopen van het speelveld andere niet genoemde overtredingen, als bedoeld in artikel 12, lid 1 sub a en b van het RTAV en artikel 17 van het AR
Strafmaat berisping tot max. 4 wedstrijden ontzegging van functie * berisping tot max. 6 wedstrijden ontzegging van functie * 6 tot max. 10 wedstrijden ontzegging van functie * (boete max. € 150,--) ** 3 t/m 12 maanden ontzegging functie c.q. schorsing (boete max. € 250,--) ** 4 tot 8 wedstrijden ontzegging van functie * (boete max. € 100,--) ** 2 t/m 12 maanden ontzegging functie c.q. schorsing (boete max. € 200,--) ** 8 tot max. 10 wedstrijden c.q. 3 tot 5 maanden ontzegging van functie * (boete max. € 500,--) **
schorsing tot max. 36 maanden (boete max. € 1.000,--) ** 2 t/m 6 wedstrijden ontzegging van functie * nader te bepalen door de overlegvergadering tuchtzaken.
Begripsbepalingen van een ontzegging van een functie; zie artikel 31 van het RTAV. Aan een bezoldigd trainer kan naast de bovenvermelde straffen ook een geldboete worden opgelegd (max. € 2.360,-- indien sprake is van recidive).
Geadviseerd wordt bij alle uitspraken in dit kader in de uitspraak het navolgende mee te nemen: "dat u als trainer (of een andere functie) tekort bent geschoten resp. ernstig of zeer ernstig tekort bent geschoten in uw voorbeeldfunctie, waarbij rekening moet worden gehouden met het feit dat herhaling(en) tot ingrijpende maatregelen van de tuchtcommissie zal kunnen leiden". Gegeven gele en /of rode kaarten aan bezoldigde trainers, verzorgers etc. Eenvoudige 1ste vergrijp berisping overtredingen(code 7, 8) 2de vergrijp 1 wedstrijd voorwaardelijk+ geldboete € 50,00 N.B. Dit betreft eenvoudige overtredingen waarvoor een gele kaart werd getoond.
2.2.4
Straffen aan verenigingen
Indien schuld is vastgesteld en besloten wordt de wedstrijd opnieuw vast te stellen, dient deze wedstrijd per definitie op het terrein van de tegenstander vastgesteld te worden, tenzij de tuchtcommissie het nodig vindt hiervan af te wijken.
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
17
2.2.4.1 Strafnormering voor niet opkomen van een elftal/team de boetes zijn exclusief de (administratie)kosten Niet opkomen gebeurt nagenoeg altijd opzettelijk en is daarmee nagenoeg altijd "schuld" van het niet opkomende team/elftal. De redenen voor het niet opkomen kunnen echter sterk verschillen: van pure overmacht tot botte onverschilligheid. Die verschillen in verwijtbaarheid behoren in de strafmaat tot uitdrukking gebracht te worden, omdat ongenuanceerd over één kam scheren leidt tot demotivatie bij goedwillende besturen en tot terugtrekken van met name lagere elftallen/teams, junioren- en pupillenteams. Het bovenstaande is vertaald in drie uitgangspunten: 1. zorgvuldig of onzorgvuldig handelen van een vereniging; 2. onderscheid tussen senioren, junioren en pupillen; 3. onderscheid tussen elftallen/teams die spelen in de A- of de B-categorie. I. II.
Geen straf wordt opgelegd, indien er sprake is van overmacht op de wedstrijddag zelf. (Betrokken raken bij een ongeval of een sterfgeval waarop het bestuursbesluit van toepassing is). Een gematigde straf kan worden opgelegd aan elftallen/teams die spelen in categorie B, mits het rapport van de vereniging tijdig op het bureau is ontvangen en een acceptabele reden bevat. Gebrek aan spelers kan voor alle elftallen/teams in categorie B een acceptabele reden zijn. Categorie B: Pupillen C- junioren A/B-jun.+ senioren 1e keer € 12,€ 25,€ 37,2e keer ** € 25,€ 49,€ 74,3e keer ** € 25,€ 49,€ 74,** Het bestuur heeft bovendien de mogelijkheid het elftal/team uit de competitie te nemen op grond van artikel 33 lid 1 onder a RWAV resp. artikel 29 lid 1 onder a RWAF.
III.
Een zwaardere straf wordt opgelegd voor: - alle elftallen in de A-categorie en - de elftallen in de B-categorie, indien de vereniging niet de moeite neemt te rapporteren of geen acceptabele reden geeft - niet spelen door schuld vanwege onvoldoende spelers met geldige spelerspas Categorie A en categorie B (zonder reden): Pupillen C- junioren
A/B-junioren + senioren cat. A cat. B cat. A cat. B cat. A cat. B 1e keer * € 25,- € 25,- € 49,- € 49,- € 74,- + € 74,- + + wp* + wp* wp* 1 wp 2e keer */** € 37,- € 37,- € 74,- € 74,- € 123,- € 123,+ wp* + wp* + wp* + 2 wp 3e keer */** € 37,- € 37,- € 74,- € 74,- € 123,- € 123,+ wp* + wp* + wp* + 3 wp * Elftallen/teams die spelen in de A-categorie krijgen drie winstpunten in mindering, tenzij er zeer acceptabele redenen worden aangevoerd. In dat geval zullen er twee winstpunten in mindering worden gebracht. Elftallen/teams die spelen in de B-categorie krijgen naast deze boetes bij de eerste keer niet opkomen één winstpunt, bij de tweede keer twee winstpunten en bij de derde keer drie winstpunten in mindering. ** Het bestuur heeft bovendien de mogelijkheid het elftal/team uit de competitie te nemen op grond van artikel 33 lid 1 onder a RWAV resp. artikel 29 lid 1 onder a RWAF.
Indien schuld is vastgesteld en besloten wordt de wedstrijd opnieuw vast te stellen, dient deze wedstrijd per definitie op het terrein van de tegenstander vastgesteld te worden, tenzij de tuchtcommissie het nodig vindt hiervan af te wijken.
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
18
N.B. Indien bij het futsal een club schuldig wordt bevonden aan niet opkomen, wordt naast de hierboven genoemde boete bovendien een extra boete van € 38,- opgelegd voor de zaalhuur, tenzij de desbetreffende club zelf de zaal huurt en betaalt. 2.2.4.2 Strafnormering voor niet uitspelen van een wedstrijd Minder dan 7 spelers Weglopen c.q. niet meer willen hervatten
€ 74,- en 1 of 2 winstpunten € 74,- en 1 winstpunt
2.2.4.3 Strafnormering voor wangedrag tegenover official/functionaris door speler, functionaris, toeschouwer (al dan niet gevolgd door staken van de wedstrijd) Na herhaald verzoek weigeren het speelveld te verlaten door: - Eenmansactie - Collectief, 2 of meer spelers, functionarissen of toeschouwers - Collectief, 2 of meer spelers, functionarissen of toeschouwers (recidive) Bij herhaling leveren van commentaar op de scheidsrechter door: - Eenmansactie - Collectief, 2 of meer spelers, functionarissen of toeschouwers - Collectief, 2 of meer spelers, functionarissen of toeschouwers (recidive) Het beledigen van de scheidsrechter door: - Eenmansactie - Collectief, 2 of meer spelers, functionarissen of toeschouwers - Collectief, 2 of meer spelers, functionarissen of toeschouwers (recidive) Bij herhaling protesteren gepaard gaande met handtastelijkheden: - Eenmansactie - Collectief, 2 of meer spelers, functionarissen of toeschouwers - Collectief, 2 of meer spelers, functionarissen of toeschouwers (recidive) Het bedreigen in woord, gebaar of houding van de scheidsrechter en het belemmeren van de bewegingsvrijheid van de scheidsrechter (het zgn. insluiten of blokkeren) - Eenmansactie - Collectief, 2 of meer spelers, functionarissen of toeschouwers - Collectief, 2 of meer spelers, functionarissen of toeschouwers (recidive) Het mishandelen van de scheidsrechter door: - Eenmansactie - Collectief, 2 of meer spelers, functionarissen of toeschouwers - Collectief, 2 of meer spelers, functionarissen of toeschouwers (recidive)
geen (individuele bestraffing) € 50,- * € 100,- en 1 winstpunt
geen (individuele bestraffing) € 100,- * € 200,- en 1 winstpunt
geen (individuele bestraffing) € 150,- en 1 winstpunt * € 300,- en 2 winstpunten
geen (individuele bestraffing) € 200,- en 1 winstpunt * € 400,- en 2 winstpunten
geen (individuele bestraffing) € 400,- en 3 winstpunten, en voorwaard. uit competitie * uit de competitie nemen
geen (individuele bestraffing) € 400,- en 5 winstpunten, en voorwaard. uit competitie * uit de competitie nemen
Proeftijd is 1 jaar. Deze verenigingsstraf staat los van de individuele straffen overeenkomstig 2.2.1.4. 2.2.4.4 Strafnormering voor wangedrag van spelers, functionarissen en toeschouwers (al dan niet gevolgd door staken van de wedstrijd) Deelnemen aan (collectief) duw- en trekwerk (opstootje): Eenmansactie - Collectief, 2 of meer spelers, functionarissen of toeschouwers - Collectief, 2 of meer spelers, functionarissen of toeschouwers (recidive)
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
geen (want individuele bestraffing) € 400,- en 3 winstpunten en voorwaard. uit competitie * uit de competitie nemen
19
Deelnemen aan (collectieve) vechtpartij: - Eenmansactie - Collectief, 2 of meer spelers, functionarissen of toeschouwers - Collectief, 2 of meer spelers, functionarissen of toeschouwers (recidive)
geen (individuele bestraffing) € 600,- en 5 winstpunten en voorwaard. uit competitie * uit de competitie nemen
* De hoogte van de straf is mede afhankelijk van de inspanningen die de vereniging heeft gepleegd om de gewraakte overtreding te voorkomen door bijvoorbeeld: 1. preventief beleid (actief, normen en waarden beleid) 2. gelet op de (on)mogelijkheden adequaat optreden tijdens het incident; 3. effectief handelend optreden na het incident (opsporen en rapporteren daders en/of bestraffing daders). Onder omstandigheden kan dit bij lichte overtredingen leiden tot alleen bestraffing van individuele daders. De bovengenoemde verenigingsstraffen staan los van de individuele straffen overeenkomstig 2.2.1.4. Onder collectief wordt verstaan twee of meer personen die een gemeenschappelijk doel nastreven en waarbij het optreden van deze personen, hetzij passief, hetzij actief, erop is gericht om dit gemeenschappelijk doel te bereiken. Onder collectief wordt mede verstaan het door het weliswaar niet gelijktijdig doch wel binnen dezelfde wedstrijd misdragen van meerdere spelers. N.B.: dit is geen sluitende omschrijving, maar een handreiking voor leden van de tuchtcommissies. Pupillen:
C-junioren: A/B- junioren:
2.2.5
geen richtlijnen, met uitzondering van de teams die vallen onder de categorie A. Voor teams die uitkomen in de categorie A geldt halvering geldboetes en geen winstpunten in mindering; halvering geldboetes, geen winstpunten in mindering, met uitzondering van de groep teams behorend tot de categorie A. Hiervoor geldt het gestelde onder A-/B-junioren; vol tarief, overeenkomstig de senioren.
Strafnormering voor onregelmatigheden wedstrijdformulier en rapportformulier
De boetes zijn exclusief de (administratie)kosten Als het wedstrijdformulier tengevolge van slordigheid niet geheel juist is ingevuld, valt de gedraging onder de administratieve verzuimen, waarvoor de sancties in paragraaf 2.1 vermeld staan. Als het wedstrijdformulier evenwel expres onjuist wordt ingevuld, valt de gedraging onder de overtredingen en zijn de navolgende sancties van toepassing. 1. Het (laten) inzenden van een niet volledig ingevuld en/of ondertekend wedstrijdformulier of rapportformulier a. De vereniging € 25,b. De verantwoordelijken 1 t/m 2 maanden ontzegging functie c. De scheidsrechter 1 t/m 2 maanden ontzegging functie 2. Het vermelden van een verkeerd relatienummer van een wel speelgerechtigde speler a. de vereniging € 37,b. de verantwoordelijken 2 t/m 4 maanden ontzegging functie 3. Het vermelden van een verkeerde naam van een wel speelgerechtigde speler a. de vereniging € 74,- + 1 winstpunt in mindering b. de verantwoordelijken 3 t/m 6 maanden ontzegging functie 4. Het niet vermelden van een gele of rode kaart a. de vereniging € 125,- + 1 winstpunt in mindering b. de verantwoordelijken 6 t/m 9 maanden ontzegging functie c. de scheidsrechter 3 t/m 9 maanden ontzegging functie
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
20
5. Het plaatsen van een valse handtekening op het wedstrijdformulier a. de vereniging € 184,- + 1 winstpunt in mindering b. de verantwoordelijken 6 t/m 9 maanden ontzegging functie 6. Het plaatsen van een valse handtekening op het rapportformulier a. de vereniging € 125,b. de verantwoordelijken 3 t/m 6 maanden ontzegging functie 7. Het vermelden van een verkeerde uitslag op het wedstrijdformulier a. de vereniging € 184,- + 1 winstpunt in mindering b. de verantwoordelijken 6 t/m 9 maanden ontzegging functie 8. Het vermelden van een fictieve uitslag op het wedstrijdformulier a. de vereniging € 230,- + 2 winstpunten in mindering b. de verantwoordelijken 8 t/m 10 maanden ontzegging functie
2.2.6
Strafnormering voor niet gerechtigde spelers
de boetes zijn exclusief de (administratie)kosten 1. Ongerechtigde speler met valse/verkeerde naam op het wedstrijdformulier Reden ongerechtigdheid Vereniging Speler Aanvoerder Maatregel boete winstpunt en/of trainer a. geschorst/ uitgesloten of € 350,5 10 wedstr. 4 wedstr. 3 - 0 eindstand* lid andere vereniging functieontz. b. geen lid KNVB € 350,5 -4 wedstr. 3 - 0 eindstand* functieontz. c. >14 wedstrijden € 200,3 4 wedstr. 4 wedstr. 3 - 0 eindstand* functieontz. 2. Ongerechtigde speler met juiste naam op het wedstrijdformulier Reden ongerechtigdheid Vereniging Speler Aanvoerder boete winstpunt a. geschorst/ uitgesloten € 250,3 8 wedstr. 8 wedstr. uitsluiting functieontz. b. geen lid KNVB € 250,3 --c. geen lid van de € 250,3 4 – 6 wedstr. 4 – 6 wedstr. vereniging en heeft uitsluiting functieontz. overschrijving nodig, categorie A d. geen lid van de € 150,1 4 - 6 wedstr. 4 – 6 wedstr. vereniging en heeft uitsluiting functieontz. overschrijving nodig, voorw. voorw. categorie B e. geen lid van de € 150,3 4 – 6 wedstr. -vereniging maar heeft bij uitsluiting aanmelding geen overschrijving nodig f. wel lid, maar niet-spelend € 250,3 4 – 6 wedstr. -lid en moet uitsluiting overschrijving hebben g. wel lid, maar niet€ 37,--spelend lid, na aanmelding direct spelen h. > 14 wedstrijden / niet € 100,3 3 wedstr. -speelgerechtigd voor Uitsluiting hetzelfde niveau
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
Maatregel overspelen ** overspelen ** overspelen **
overspelen **
overspelen **
overspelen **
overspelen **
overspelen **
21
Tenzij in het belang van de competitie, de wedstrijd moet worden overgespeeld vanwege het uitkomen van een ongerechtigde speler ** Indien de wedstrijd niet door de betrokken vereniging is verloren. Bij de verkorte procedure dient deze maatregel alleen opgelegd te worden indien het uit competitietechnisch oogpunt mogelijk en relevant is. Anders dient gekozen te worden voor een andere maatregel. *** bij het herhaaldelijk opstellen van niet gerechtigde spelers kan de tuchtcommissie bepalen een elftal/team uit de competitie nemen.
2.2.7
Strafnormering voor overtredingen van het Dopingreglement binnen amateurvoetbal
De speler die schuldig wordt bevonden aan dopinggebruik wordt bestraft met een uitsluiting van 2 jaar. In geval van recidive wordt de speler ontzet uit het lidmaatschap van de KNVB. Uitzondering: betreft het een zgn. specifieke stof uit hoofdstuk IV van de Dopinglijst, dan wordt bij eerste overtreding minimaal een berisping uitgesproken. Bij tweede overtreding een uitsluiting van ten minste 2 jaar, bij derde overtreding ontzetting uit het lidmaatschap. De (on)bezoldigde functionaris die bij het dopinggebruik door een speler betrokken is, wordt bestraft met een schorsing voor een periode van ten minste 4 jaar. Iedereen die betrokken is bij de handel in middelen wordt bestraft met een schorsing voor een periode van ten minste 4 jaar. Is de handel gericht op spelers jonger dan 21 jaar en betreft het andere stoffen of methodes dan die genoemd in hoofdstuk IV van de dopinglijst, dan wordt direct een ontzetting uit het lidmaatschap opgelegd. Iedereen die onjuiste informatie verschaft over de verblijfplaats of beschikbaarheid van een te controleren speler wordt bestraft met een schorsing van minimaal 3 maanden en maximaal 2 jaar. Vanwege de actieve informatieplicht van de vereniging aan de spelers en functionarissen, wordt aan de vereniging altijd op grond van het bepaalde in artikel 23 RTAV (verantwoordelijkheid voor gedragingen van leden en functionarissen) een boete van € 125,- opgelegd, als een speler en/of een functionaris schuldig verklaard wordt aan een overtreding van het Dopingreglement. Afhankelijk van de mate van betrokkenheid van de vereniging bij de overtreding, kan de vereniging ook uit eigen hoofde (artikel 21 RTAV) worden bestraft met: - de in artikel 27 RTAV genoemde maatregelen; - het uit de competitie nemen van het team; - een boete van maximaal € 2360,-. Zijn meer spelers van hetzelfde team in overtreding van het Dopingreglement, krijgt het team winstpunten in mindering. Houdt de overtreding verband met wedstrijden in een (eindronde van een) toernooi, dan wordt het team uit het toernooi genomen. Afhankelijk van de ernst van de overtreding kan aan functionarissen tevens een geldboete worden opgelegd: - voor spelers en onbezoldigde functionarissen tot een maximum € 1500,-. - voor bezoldigde functionarissen tot een maximum van € 2360,-. speler
overtreding artikel 2 lid 2 en lid 3, (stof komt niet voor in hfst. IV Dopinglijst )
overtreding artikel 2 lid 2 en lid 3, (stof komt wel voor in hfst. IV Dopinglijst, èn niet gebruikt ter bevordering sportprestatie)
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
- uitsluiting 2 jaar, onvoorwaardelijk - ev. boete van maximaal € 1.500,- recidive: ontzetting - 1e overtreding: berisping - 2e overtreding: uitsluiting 2 jaar, onvoorwaardelijk - 3e overtreding:ontzetting - ev. boete van maximaal € 1.500,-
22
functionarissen onbezoldigd
overtreding artikel 2 lid 3 en lid 4
functionarissen bezoldigd
overtreding artikel 2 lid 3 en lid 4
iedereen
overtreding artikel 2 lid 3 en lid 4 (niet verstrekken / verstrekken van onjuiste informatie over verblijfplaats/beschikbaarheid speler) op grond van artikel 23 RTAV
vereniging (verantwoordelijk voor gedraging van leden) vereniging (meer spelers uit zelfde team strafbaar) vereniging (uit hoofde van eigen schuld/betrokkenheid)
2.2.8
op grond van artikel 22 RTAV
overtreding artikel 2 lid 3 en lid 4 Afhankelijk van mate van betrokkenheid bij overtreding door functionarissen of spelers (georganiseerd dopinggebruik)
- schorsing voor de duur van 4 jaar - ev. boete van maximaal € 1.500,- schorsing voor de duur van 4 jaar - ev. boete van maximaal € 2.360,- 3 tot 12 maanden schorsing
boete van ten minste € 125,-
- 3 winstpunten in mindering - uit het toernooi halen (i.g.v. (eindronde) toernooi) - maatregelen van artikel 27 RTAV - boete van maximaal € 2.360,- team uit de competitie
Strafnormering voor overtreding van de ordemaatregelen
Het straftoemetingsbeleid wordt toegepast bij overtredingen van het bestuursbesluit ordemaatregelen, waarbij de overtreding geen andere calamiteiten tot gevolg heeft. Indien een overtreding van de ordemaatregelen gepaard gaat met andere zaken, zoals b.v. het handtastelijk optreden naar de arbitrage, wanordelijkheden, vechtpartijen enz. zijn uiteraard ook andere strafnormeringshoofdstukken uit de handleiding van toepassing. Deze strafnormering is ook van toepassing op het niet inzenden van het draaiboek veiligheid. Bij zaken als gevolg van een derde en volgende overtreding wordt bij verenigingen uitkomend in de landelijke competities ook een landelijke kamer ingesteld. Eerste overtreding Tweede overtreding Derde overtreding binnen 1 jaar Vierde en volgende overtreding binnen 1 jaar
2.2.9
boete van € 100,- met een proeftijd van één jaar; boete van € 200,- + 1 wedstrijd voorwaardelijk zonder publiek, met een proeftijd van één jaar; een boete van € 500,- + 1 winstpunt in mindering alsmede een wedstrijd zonder publiek als gevolg van de tweede overtreding; boete van € 500,- + 3 winstpunten in mindering alsmede een wedstrijd zonder publiek.
Strafnormering voor onbevoegd trainen
Onbevoegd trainen 5e of 6e klasser 3e of 4e klasser 1e of 2e klasser hoofdklasser
boete aan vereniging èn aan trainer € 250,- (te laag diploma) tot € 400,- (geen diploma) € 500,- (te laag diploma) tot € 650,- (geen diploma € 750,- (te laag diploma) tot € 900,- (geen diploma) € 1.000,- (te laag diploma) tot € 1.500,- (geen diploma)
Bij een tweede overtreding binnen 1 jaar wordt de boete aan vereniging en trainer verdubbeld en krijgt het desbetreffende elftal/team 2 winstpunten in mindering. Bij een derde overtreding en volgende binnen 1 jaar wordt de boete aan vereniging en trainer verdrievoudigd en krijgt het desbetreffende elftal/team 3 winstpunten in mindering. De boete opgelegd aan de trainer kan evenwel per opgelegde straf niet uitkomen boven € 2.360,-.
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
23
2.2.10 Strafnormering voor het niet (tijdig) verstrekken van inlichtingen De boetes zijn exclusief de (administratie)kosten. Verenigingen zijn reglementair verplicht binnen bepaalde termijnen te rapporteren. De sancties voor het niet (tijdig) rapporteren tengevolge van slordigheid staan vermeld in paragraaf 2.1, de administratieve verzuimen. Indien rapportage ook na rappel achterwege blijft, wordt aangenomen, dat de vereniging bewust niet voldoet aan de verplichting. Het niet nakomen van de reglementaire verplichting zal dan als overtreding behandeld worden. Indien het vermoeden bestaat, dat de vereniging bewust de reglementaire verplichting niet nakomt, kan het niet naleven ook eerder bij de tuchtcommissie als overtreding van de reglementen aanhangig worden gemaakt. Onder deze rubriek valt ook het niet beantwoorden van verzoeken om inlichtingen door een tuchtrechtelijk orgaan. Het niet (tijdig) verstrekken van inlichtingen a. de vereniging - zonder invloed op de tuchtzaak € 37,- cruciaal voor de tuchtzaak € 236,- +3 winstpunten t/m uit de competitie nemen b. de verantwoordelijke persoon - zonder invloed op de tuchtzaak 1 t/m 3 maanden functieontzegging - cruciaal voor de tuchtzaak 6 t/m 12 maanden schorsing c.
de scheidsrechter - zonder invloed op de tuchtzaak - cruciaal voor de tuchtzaak
1 t/m 3 maanden functieontzegging 6 t/m 12 maanden schorsing
2.2.11 Strafnormering voor het laten functioneren van een niet-lid van de KNVB De boetes zijn exclusief de (administratie)kosten. De vereniging is verplicht er zorg voor te dragen dat alle leden, spelers, oefenmeesters/trainers en andere functionarissen lid zijn van de KNVB. N.B. De statuten of reglementen bepalen niet, dat trainers lid moeten zijn van de vereniging waar ze als trainer fungeren. De omstandigheden kunnen zo verschillen, dat de sanctie per geval bepaald moet worden. Voor het niet-lid van de KNVB zijn van een speler is paragraaf B.6 van toepassing (niet gerechtigde speler). Voor de overige groepen geldt, dat op de vereniging een zo grote zorgplicht rust om aan deze verplichting te voldoen, dat een beroep op slordigheid in beginsel niet gehonoreerd kan worden. Alleen in zeer overtuigende gevallen kan een lagere sanctie worden opgelegd dan hierna aangegeven. Gelet op de definitie van administratieve verzuimen in artikel 25 lid 3 van het Reglement Tuchtrechtspraak Amateurvoetbal vallen de hier beschreven gedragingen onder de definitie van overtreding. De verschillen in sancties kunnen gebaseerd worden op: onbezoldigd of bezoldigd; functionerend bij een prestatie (eerste- of tweede) elftal of team, of bij een lager elftal of team; wel of niet betrokken bij ongeregeldheden. Teneinde zoveel mogelijk ruimte te laten voor de bijzonderheden van de tuchtzaak wordt volstaan met het aangeven van een algemeen minimum. Afhankelijk van de omstandigheden kan dus een hogere boete worden opgelegd.
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
24
In beginsel kan alleen de vereniging als betrokkene worden aangemerkt. Geen lid van de KNVB a. Leider b. Verzorger c. assistent-scheidsrechter d. (club)scheidsrechter e. trainer/coach/oefenmeester
€ 25,€ 25,€ 37,€ 49,€ 74,-
2.2.12 Strafnormering voor getuigen Leden van de KNVB zijn verplicht in tuchtzaken naar waarheid te verklaren. Als ze worden opgeroepen als getuige bij een mondeling onderzoek, zijn ze verplicht te verschijnen. Zonder bericht van verhindering of zonder geldige reden niet verschijnen is dus een overtreding van de reglementen van de KNVB. De geldigheid van de reden om niet te verschijnen moet door de commissie beoordeeld kunnen worden. De enkele mededeling, dat een getuige verhinderd is, levert dus nog niet een geldige reden op. Getuigen a. niet verschijnen bij een mondeling onderzoek b. opzettelijk een onjuiste verklaring afleggen, (mondeling of schriftelijk)
2 t/m 4 maanden schorsing 3 t/m 6 maanden schorsing
2.2.13 Strafnormering voor overtredingen m.b.t. financiële gegevens Overtreding a. De vereniging heeft meegedeeld het nieuwe seizoen geen elftallen in te schrijven b. De vereniging heeft niet gereageerd, maar bekend is, dat het nieuwe seizoen geen elftallen zullen worden ingeschreven. c. De vereniging heeft de financiële gegevens na de tenlastelegging alsnog verstrekt d. De vereniging heeft wel gereageerd op de tenlastelegging, maar nog geen financiële gegevens verstrekt
e. De vereniging heeft niet gereageerd op de tenlastelegging en ook nog geen financiële gegevens verstrekt f.
De vereniging levert (definitief) geen stukken in binnen 30 dagen na de uitspraak van de tuchtcommissie
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
Straf
€ 49,-
€ 125,€ 49,€ 235,-, waarvan € 135,- voorwaardelijk en een voorwaardelijke schorsing van de vereniging van 1 jaar, ingaande 1 juli met de voorwaarde binnen 30 dagen de stukken alsnog in te leveren. € 235,-, en een voorwaardelijke schorsing van de vereniging van 1 jaar, ingaande 1 juli met de voorwaarde binnen 30 dagen de stukken alsnog in te leveren. m.i.v. 1 juli onvoorwaardelijke schorsing van de vereniging van 1 jaar
25
2.2.14 Strafnormering voor overtredingen m.b.t. spelerspas Uitgangsprincipe: GEEN PAS = NIET SPELEN Overtreding 1.1 Spelen zonder pas of met ongeldige pas.
Betrokkene Vereniging
Speler Verantwoordelijke personen (trainer, aanvoerder en/of leider)
1.2
Spelen zonder pas of met ongeldige pas van meerdere spelers.
Vereniging
Speler Verantwoordelijke personen (trainer, aanvoerder en/of leider)
1.3
1.4
1.5
2.1
2.2
Niet, niet voldoende en/of niet zorgvuldig controleren van passen. Spelen met een pas van een ander.
Het aan een ander voor gebruik afstaan van de eigen pas. Niet meewerken aan, hinderen of verhinderen van de controle van de passen door de scheidsrechter. Het zoek maken, laten verdwijnen, vernietigen van een spelerspas.
Scheidsrechter
Vereniging Speler Verantwoordelijke personen (trainer, aanvoerder en/of leider)
Strafmaat • Bij geen bevrijdend verweer: € 74,00 + 1 winstpunt • Bij bevrijdend verweer: alleen de geldboete 3 t/m 6 wedstrijden Bij pupillen straf halveren. De trainer niet bestraffen. Aanvoerder en/of leider afhankelijk van verweer: • 1 t/m 3 maanden functieontzegging • 3 t/m 6 maanden functieontzegging • Bij geen bevrijdend verweer € 148,00 + 1 winstpunt • Bij bevrijdend verweer: alleen de geldboete 3 t/m 6 wedstrijden Bij pupillen straf halveren. De trainer niet bestraffen. Aanvoerder en/of leider afhankelijk van verweer: • 1 t/m 3 maanden functieontzegging • 3 t/m 6 maanden functieontzegging • Niet: 2 t/m 4 maanden functieontzegging • Onvoldoende: 1 t/m 3 maanden functieontzegging
Speler
€ 184,00 + 3 winstpunten 6 t/m 10 wedstrijden De trainer niet bestraffen. Aanvoerder en/of leider afhankelijk van verweer: • 1 t/m 3 maanden functieontzegging • 3 t/m 6 maanden functieontzegging 4 t/m 8 wedstrijden
Vereniging
€ 184,00 + 3 winstpunten
Speler
6 t/m 10 wedstrijden
Verantwoordelijke personen (trainer, aanvoerder en/of leider) Vereniging
Aanvoerder, trainer en/of leider afhankelijk van verweer: 3 t/m 6 maanden functieontzegging € 369,00 + 5 winstpunten
Speler + verantwoordelijke personen
3 t/m 6 maanden schorsing
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
26
3.
4. 5.1
5.2
5.3
Geen of geen goede gelegenheid bieden tot opbergen van de passen tijdens de wedstrijd. Speler laten spelen zonder pas. Niet tonen van de pas ter gelegenheid van een mondeling onderzoek. Tonen van een pas van een ander ter gelegenheid van een mondeling onderzoek. Tonen van een ongeldige pas ter gelegenheid van een mondeling onderzoek
Vereniging
€ 74,00
Scheidsrechter
1 t/m 3 maanden functieontzegging
Betrokkene in tuchtzaak
2 t/m 4 maanden schorsing
Betrokkene in tuchtzaak
4 t/m 6 maanden schorsing
Betrokkene in tuchtzaak
2 t/m 4 maanden schorsing
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
27
3. Administratiekosten registraties en directe straffen Per categorie worden de registraties afzonderlijk opgeteld. Administratiekosten per registratie Senioren Junioren De eerste, tweede en derde registratie Vanaf de vierde registratie Strafoplegging bij directe straffen, alsmede twee waarschuwingen in een wedstrijd
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
€ 12,60 € 20,-€ 20,--
€ 5,80 € 11,40 € 11,40
28
4. Leidraad voor mondelinge onderzoeken Een mondeling onderzoek moet in elk geval plaats te vinden in de volgende gevallen: Cumulatief: 1. er dient sprake te zijn van een overtreding waar een straf op staat van een schorsing van negen maanden of meer of het uit de competitie nemen van een elftal/team; en 2. de feiten zijn omstreden wat onder meer blijkt uit (onvoldoende) eenduidige getuigenverklaringen; en 3. er is door betrokkene de wens geuit gehoord te worden. Daarnaast kan de commissie altijd zelf besluiten om bij mindere overtredingen en lagere straffen, ook zonder dat erom is gevraagd, een zaak mondeling behandelen. Het betreft hier een mondeling onderzoek door de gehele kamer die de zaak behandelt en niet het horen door een lid van de commissie.
4.1 Mededelingen en beslissingen bij de aanvang van het mondeling onderzoek Na opening van de zitting stelt de voorzitter de leden van de kamer voor. De voorzitter licht aan alle aanwezigen de hoofdlijnen van de procedure bij een mondeling onderzoek toe. De voorzitter meldt in elk geval dat: betrokkene en zijn raadsman of gemachtigde gedurende de gehele behandeling aanwezig mogen zijn en via de voorzitter vragen mogen stellen aan de getuigen; en dat een getuige - uit eigen wetenschap volledig en naar waarheid antwoord moet geven op de gestelde vragen; - verplicht is desgevraagd zijn op schrift gestelde verklaring met zijn handtekening te bekrachtigen; - in staat van beschuldiging gesteld kan worden als hij niet aan zijn verplichtingen voldoet; en dat een advocaat, gemachtigde of toehoorder niet tevens getuige kan zijn. -indien van toepassing- de zaak volgens de VP wordt behandeld. -indien van toepassing- welke personen als toehoorder bij het mondeling onderzoek worden toegelaten De voorzitter stelt vast: wie van de aanwezigen bevoegd is als vertegenwoordiger en woordvoerder van de vereniging op te treden; of betrokkene zich laat bijstaan door een advocaat of een schriftelijk gemachtigde of betrokkene zich laat bijstaan door een tolk of betrokkene de Nederlandse taal voldoende machtig is; De voorzitter controleert of: alle opgeroepen personen verschenen zijn en de presentielijst volledig hebben ingevuld; betrokkene nog op schrift gestelde getuigenverklaringen wil overleggen; betrokkene nog getuigen heeft meegebracht.
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
art. 52, 58, 71
art. 71
art. 25, lid 2, b
art. 68 art. 68
art. 65 art. 52 art. 58 art. 69
art. 69 art. 54 art. 57
29
De voorzitter deelt mee: wat de kamer heeft besloten inzake de legitimatieplicht; welke opgeroepen personen zich hebben afgemeld en welke gevolgen hun afwezigheid heeft voor het mondeling onderzoek; welke opgeroepen personen zich niet hebben afgemeld en welke gevolgen hun afwezigheid heeft voor het mondeling onderzoek; welke personen als toehoorder bij het mondeling onderzoek worden toegelaten; wat de regels zijn voor het indienen van declaraties en de betaling van consumpties
art. 62 art. 69 art. 69 art. 68
4.2 Het mondeling onderzoek De voorzitter deelt betrokkene de zakelijke inhoud mee van de stukken waarover de kamer beschikt.
art. 70, lid 1
Betrokkene wordt door de voorzitter en door de andere leden van de kamer ondervraagd. De advocaat of gemachtigde van betrokkene kan aanvullende vragen stellen.
art. 70 art. 70
De getuigen worden daarna achtereenvolgens gehoord.
art. 71
Betrokkene en zijn advocaat of gemachtigde kunnen aanvullende vragen stellen.
art. 71
Als alle verhoren zijn afgerond heeft betrokkene het laatste woord.
art. 73
4.3 Mededelingen voorafgaand aan het sluiten van het mondeling onderzoek De voorzitter deelt mee, dat de kamer bij de beraadslaging kan besluiten tot nader onderzoek; de kamer binnen veertien dagen na sluiting van het onderzoek uitspraak doet; bij de verkorte procedure: direct na de beraadslaging die plaatsvindt na afloop van de mondelinge behandeling; deze uitspraak dient binnen twee werkdagen schriftelijk te worden bevestigd. de uitspraak schriftelijk ter kennis van betrokkene wordt gebracht; betrokkene behalve bij de uitspraken berisping of schuldig zonder straf binnen zes werkdagen na verzending van de uitspraak (bij VP binnen drie werkdagen) schriftelijk en met redenen omkleed in beroep kan gaan bij de commissie van beroep; beroep de straf niet automatisch opschort; bij beroep een waarborgsom betaald moet worden.
art. 74 art. 80 art. 86
art. 80 art. 98 art. 99 (VP art.87)
art. 101 art. 100
4.4 Wijziging van de tenlastelegging tijdens een mondeling onderzoek Als de kamer van een tuchtcommissie tijdens het mondeling onderzoek tot de conclusie komt, dat de tenlastelegging moet worden gewijzigd, dan kan de kamer
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
art. 51
30
kiezen tussen de schriftelijke procedure en de mondelinge aanzegging tijdens de zitting. Door de wijziging vervalt de oorspronkelijke tenlastelegging.
art. 51
Betrokkene heeft de keus. Hij kan zich in dezelfde zitting mondeling verweren. Hij kan binnen een termijn van vier dagen zich ook schriftelijk verweren.
art. 94, 59, 53
De voorzitter wijst betrokkene erop, dat hij bij direct mondeling verweer een aantal van art. 94 zijn rechten prijsgeeft. Als betrokkene kiest voor een schriftelijke procedure zal de commissie de gebruikelijke procedure moeten volgen, dus inclusief het opvragen van rapporten. Als betrokkene kiest voor afhandeling tijdens het mondeling onderzoek zullen eventueel reeds gehoorde getuigen nogmaals, maar dan over de gewijzigde tenlastelegging gehoord moeten worden.
4.5 Aanhangig maken van nieuwe feiten tijdens een mondeling onderzoek Als de kamer tijdens het mondeling onderzoek vermoedt, dat er nog andere feiten zijn art. 46 gepleegd, hetzij door betrokkene, hetzij door een getuige, dan kan de kamer die zaken art. 94, 59, 53 aanhangig maken door de betrokkene mondeling in staat van beschuldiging te stellen. Betrokkene heeft weer de keus. Hij kan zich in dezelfde zitting mondeling verweren. Hij kan binnen een termijn van vier dagen zich ook schriftelijk verweren. Indien de zaak volgens de VP wordt behandeld heeft betrokkene die keuze niet: hij dient zich dan mondeling te verweren. Op verzoek kan de commissie de behandeling schorsen ter voorbereiding van zijn verweer.
art. 82
Als betrokkene kiest voor een schriftelijke procedure zal de commissie de gebruikelijke procedure moeten volgen, dus inclusief het opvragen van rapporten. Als betrokkene kiest voor afhandeling tijdens het mondeling onderzoek zullen eventueel reeds gehoorde getuigen nogmaals, maar dan over het nieuwe feit gehoord moeten worden.
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
31
5. Adreslijst KNVB districtskantoren
District Noord
Abe Lenstrastadion, Abe Lenstra boulevard 17 8448 JA Heerenveen Postbus 675, 8440 AR Heerenveen Tel. 0513 – 618900 Fax 0513 - 618908
District Oost
Keulenstraat 14 7418 ET Deventer Postbus 618, 7400 AP Deventer Tel. 0570 – 664242 Fax 0570 - 677176
District West I
Sportpark Riekerhaven Overschiestraat 194 1062 XK Amsterdam Postbus 9202, 1006 AE Amsterdam Tel. 020 – 4879130 Fax 020 - 4879140
District West II
Leningradplaats 13-15 3066 SG Rotterdam Postbus 8200, 3009 AE Rotterdam Tel. 010 – 2862111 Fax 010 - 2862110
District Zuid I
Takkebijsters 3 4817 BL Breda Postbus 5504, 4801 DE Breda Tel. 076 – 5728300 Fax 076 - 5728356
District Zuid II
Susterderweg 31 6118 CP Nieuwstadt Postbus 100, 6118 ZJ Nieuwstadt Tel. 046 – 4819400 Fax 046 - 4819429
Handleiding tuchtzaken amateurvoetbal
32
KNVB
Amateurvoetbal Woudenbergseweg 56-58, 3707 HX ZEIST Postbus 515, 3700 AM ZEIST Telefoon 0343 49 92 11 Fax 0343 49 91 99 E-mail
[email protected]