Komen tot succesvolle implementatie van Digital Care Charles G.Willems Lector Technologie in Zorg en Welzijn Saxion Senior medewerker Kenniscentrum Zorg en Technologie HsZuyd
Digital care • Vernieuwingen in de zorg die gebruik maken van Ambient intelligence – E-health – Zorg 2.0
Ambient intelligence • Verschillende lagen van intelligentie inbedding
Apparatuur wordt onzichtbaar; geintegreerd in de omgeving
omgevingsbewustzijn
De omgeving herkent u en uw specifieke omstandigheden
personalisatie
Diensten zijn toegesneden op uw wensen en behoeften
Adaptatie(aanpassing)
De omgeving past zich automatisch aan u aan
Anticipatie
De omgeving anticipeert automatisch op uw behoeften
Aarts.E Marzano S (2003) The new Everyday: Views on ambient intelligence Rotterdam 010 publishers
Ambient intelligence • Schetst mogelijkheden in de vorm van scenario‟s • Oppert thema‟s voor publiek debat • Schetst de noodzaak van veranderingen in huidige wijze van zorgverlening • Schetst ook de kwaliteitsimpuls/dilemma‟ s die verbonden zijn aan de toepassing van Ambient intelligence J-G Schuurman et al studie 50 Rathenau 2007
• De geschiedenis van het EPD laat zien hoe moeizaam de behartiging van een collectief belang kan verlopen. Na vele jaren is er nog steeds geen nationaal EPD. Volgens experts is de informatisering van het zorgdossier technisch gezien nauwelijks een uitdaging. Het probleem schuilt in het georganiseerd krijgen van de zorgsector. J-G Schuurman et al studie 50 Rathenau 2007 pp 145
IT in de zorg en het uitrollen ervan • Door de bank genomen moeizaam • Een opmerkelijke uitzondering: Veterans Health Administration – 6 miljoen klanten – Geavanceerde IT (EPD, voorschrijven en overdracht dossiers) – Klanten tevreden – Kosten laag
Centraal geleid en een succes Marmor TH.R and Okma K.G.H. NRC 10 januari 2010
Nl en innovatie in de zorg
Condities aanwezig ter bevordering van innovatie?
Nl en innovatie in de zorg • Rekenkamer rapport Zorg op afstand een innovatie in de langdurige zorg juni 2009 – Meer sturing nodig omdat verspreiding onvoldoende vanzelf tot stand komt • Geen prikkels tot innovaties • Geen continuiteit in financiering • Veel remmende factoren aanwezig – Regelgeving – Draagvlak vanuit de sector – Geen standaarden
Nl en innovatie in de zorg • Nictis rapport “Zorg op Afstand, Het perspectief van de zorgprofessional in de langdurige zorg” dec 2009 – – – – –
ICT/Techniek is nog niet volwassen. ICT/Techniek sluit niet aan op de werkprocessen ICT/Techniek sluit niet op elkaar aan. ICT/Techniek is moeilijk in de praktijk te gebruiken. ICT en technische kennis is binnen de organisatie beperkt aanwezig.
– Betrek de zorgprofessional vanaf het begin bij zorg-op-afstand
Wat doen we dan zoal aan zorgvernieuwing Zorg voor beter
zorginnovatieprogramma Slimme Zorg Brabant
Toekomst Thuis Utrecht
ZonMW
Innovatieprogramma Wonen zorg
En wat vinden de werkers in de zorg van de toepassing van technologie in de zorg?
Attitudemeting • Doel meting attitude studenten en docenten t.o.v. toepassing van technologie in de zorg • Nulmeting voorjaar 2008 • Deelname Studenten, docenten Saxion, docenten ROC • Werkwijze: enquête via webapplicatie ingevuld • Vergelijking met gegevens Thuiszorg medewerkers Limburg 2007
Technologie acceptance model
Origineel model van Davies et al 1989 Modificatie door E.Claus 2007
resultaten
Negatief
neutraal
positief
conclusies • • • •
Onderlinge verschillen zijn niet groot Meeste waarden zijn neutraal of zwak positief Studenten scoren het laagst Uitsplitsing naar leerjaar laat voor AGZ studenten lichte stijging van de intentie zien, bij weerstand geen effect • ROC docenten positiever dan Saxion docenten, positiever dan Thuiszorg medewerkers. • ROC Zorg en AGZ docent zijn positiever dan AMM en ROC SPW docent
Problematiek • “Hoe kan de relatie tussen cliënt en professional voor de toekomst worden vormgegeven, opdat kwalitatief hoogwaardige zorg voor iedereen die daarop is aangewezen beschikbaar is.” (Bussemaker, juni 2009) • kwantitatieve veranderingen in de gezondheidszorg
VRAAG-gestuurde rol van technologie kwalitatieve veranderingen in de gezondheidszorg ontwikkelingen in zorgtechnologie
• •
Kwalitatieve & kwantitatieve veranderingen Rol van technologie
AANBOD-gestuurde rol van technologie
„SNIJVLAK-OPLEIDING‟
Zorg
Technologie
‘snijvlak’ ‘Met technologie méér zorg voor mensen’
Rollen bij innovatie proces
• ACTOR • Power promotor
• ROLE • Visie, initiatief
• Kennis promotor
• Ervaring met innovatieve processen proces
• Relaties promotor
• Bruggen bouwen tussen alle betrokkenen
• Betrokkenheid gebruik
• Acceptatie van innovatief proces
INNOVATION
Technology
idea
Organization
Smal scale Try ouit
Redefine + implement
People
POWER
KNOWLEDGE
RELATIONS
COMMITTMENT
Voorbeeld Caring Home.nl • Technologie vanuit USA Quietcare systems
Activity chart zaterdag
Cliënt 3 • Cardiovasculaire problemen, slechte kniefunctie • 22-28 oct wake up alert – toegenomen alertheid op de conditie van de client • 29 okt – 4 nov verminderde mobiliteit • 5 nov gezwollen linker been, bezoek huisarts, extra medicatie • 19 nov consultatie cardioloog, ziekenhuis opname • 22 nov weer naar huis in stabiel conditie
Cliënt 16 • • • • • •
Beginnende dementie Woont zelfstandig dochter gebruikt QC data Wisselende activiteiten Nachtelijk dwalen Verlaat woning zonder toezicht Deze gegevens leiden tot indicatie opname door CIS
Implementatie eenvoudig? woning
Sensor geactiveerd Data verstuurd
Sensor en quietcare
server
centralist
Data verwerkt
Melding beoordeeld Melding verstuurd
zorgorganisatie
zorgverlener
Uitvoering zorgopvolging telefoongesprek
Zorg verleend zorghandeling
HCIS
Wat is eigenlijk implementeren? • Implementation is niet: – Het installeren van de sensoren en het gebruiken van een software pakket
• Implementatie is wel: – Het invoegen van de applicatie in het zorgprotocol
Implementatie is moeilijk: • • • •
Het verandert je werk Steile leercurve Het is veilig om de innovatie apart te houden van de regulier bussines Kosten berekenen is makkelijker dan opbrengsten
Complementare activiteiten van innovatietraject – Protocol ethische commissie – Instructie personeel – Informeren mantelzorgers – voorlichten – Gedetailleerde discussie over werkproces – stakeholders informeren(local overheid, verzekerar, zorgkantoor) – Financiele analyse
Organisatorische en Maatschappelijke case • Doorwerken van protocollen die veranderen door implementatie • Analyseer de organisatorische case (alle procesonderdelen kwalitatief en kwantitatief benoemen • Geef maatschappelijke baten aan op alle denkbare niveau‟s uitgaande van de waarde propositie die in de toepassing zit • Maak afweging mogelijk • Geef inzicht in maatschappelijk rendement
kortom • Een nieuwe technologie implementeren als onderdel van een zorgproces is niet eenvoudig
conclusies • Eerst en vooral redeneer vanuit de inhoud van het proces • Begin klein (pilot) en organiseer het het verandertraject • Veranker • Betrek stakeholders erbij • Laat zien dat het een verandering is die verbeteringen inhoudt
