Programma samenwerking UvA-VU
Koers Huisvestingsprogramma AFS 2015-2023
Werkdocument Koers Huisvestingsprogramma AFS 2015-2023 versie 29-11-2013
29 november 2013
Met de vorming van de Amsterdam Faculty of Science gaan de bètafaculteiten van VU en UvA samen werken en samen leren op twee campussen, bij de VU op de Zuidas en bij de UvA op het Amsterdam Science Park. Dit betreft 3000 medewerkers in 8 departments en 9000 studenten in 17 bacheloropleidingen en 29 masteropleidingen. De UvA en VU willen zeker stellen dat AFS kan beschikken over huisvesting die aansluit op de strategie van AFS, die past bij de ontwikkeling van de VU Campus en Amsterdam Science Park en voldoet aan de financiële en huisvestingsnormen van VU en UvA. Daartoe is deze Koers Huisvestingsprogramma AFS 2015-2023 opgesteld. Daarin staat beschreven welke profielen de beide campussen hebben en hoe de realisatie van die profielen stapsgewijs worden gerealiseerd op een wijze die geen onnodige tijdelijke verhuizings- en inrichtingskosten veroorzaakt. De Koers Huisvestingsprogramma AFS 2015-2023 beschrijft de kaders voor de huisvestingsinvesteringen voor de komende jaren en is een uitwerking van het huisvestingsperspectief AFS van 2 juli jl. aangevuld met de mogelijkheden tot optimalisatie die sindsdien zijn opgesteld. Het programma is tot stand gekomen onder regie van de subwerkgroep huisvesting in nauw overleg met het bouwteam. De impact van AFS is bepaald op basis van de vastgestelde investeringskaders (baselines) van VU (investeringsprogramma VU 2012) en UvA (Huisvestingsplan (HVP) [2005, en wordt jaarlijks geactualiseerd]). De Koers Huisvestingsprogramma AFS 2015-2023 is gematched met de vastgestelde investeringskaders van VU en UvA, waaruit blijkt dat de koers naar verwachting te realiseren is binnen de geldende kaders. De VU en de UvA committeren zich beiden aan de AFS-locatieprofielen voor het Amsterdam Science Park en de VU Campus en aan het programma en de planning van het huisvestingsprogramma AFS, zoals weergegeven in deze Koers Huisvestingsprogramma AFS
Werkdocument Koers Huisvestingsprogramma AFS 2015-2023 versie 29-11-2013
1
2015-2023, als kader voor de realisatie van de huisvesting voor de AFS. Binnen dit kader wordt afzonderlijk besloten tot de individuele investeringen. Voor 1 mei 2014 worden eenduidige huisvestingsnormen voor de AFS vastgesteld, waarvan VU en UvA vaststellen dat deze passen binnen de huisvestingskaders van de VU en de UvA (o.a. meters, kosten, financiering). Ook worden afspraken gemaakt over de taak- en verantwoordelijkheidsverdeling bij huur en verhuur (incl. bijbehorende dienstverlening). Eveneens voor 1 mei 2014 bepalen de VU en de UvA gezamenlijk de waarderingsgrondslag en –methodiek die de basis vormt om de waarde van de boekhoudkundige inbreng van de huisvesting vast te stellen, zonder dat daarbij eigendomstitels worden overgedragen; het eigendom en financiering blijft bij de respectievelijke universiteiten liggen. Individuele investeringsbeslissingen worden getoetst aan de gezamenlijke normen. Om te zorgen dat de uitvoering van het huisvestingsprogramma AFS geen onnodige vertraging oploopt, stellen de VU en de UvA zich over en weer garant gedurende een periode van maximaal drie jaar voor de huisvestingslasten en leegstandsrisico’s die voortvloeien uit de bewegingen op de korte termijn (drie jaar). Het gaat hierbij om: - een garantie van de VU aan de UvA voor proeflaser en genetica (kassen) - een garantie van de UvA aan de VU voor Sils naar het O|2-gebouw. Ten opzichte van juli 2013 is door verdere verdieping een nadere optimalisatie bereikt en is de huisvesting van het NWO instituut SRON opgenomen in het huisvestingsprogramma AFS. Tijdens de ontwikkeling van dit huisvestingsprogramma in de tweede helft van 2013 is gebleken dat de instroom in de bèta opleidingen van UvA en VU significant en sneller dan verwacht is toegenomen. De verwachting is dat deze groei zich doorzet en structureel wordt. Deze autonome groei vraagt om flankerend beleid van beide universiteiten aanvullend op het voorliggende programma. Effecten van groei- en krimp moeten binnen de baselines van respectievelijk UvA en VU worden geaccommodeerd. Inhoudelijke positionering Op basis van de inhoudelijke propositie AFS is gekozen voor een sterke thematische clustering per locatie. Dit betreft Fundamentals of Science en Science for Sustainability op het Science Park en Human Life Sciences en Information Sciences op de VU Campus op de Zuidas.
Werkdocument Koers Huisvestingsprogramma AFS 2015-2023 versie 29-11-2013
2
Science for Sustainability
Human Life Science Interdiscipl. Units Earth & Ecology
Institutes / Research Priorities
Institutes / Research Priorities
Neuro Sciences Chem & MLS Human Life* Chem & MLS Sustainability* Physics & Astronomy Institutes / Research Priorities
Mathematics & Logic
Institutes / Research Priorities
Informatics
Information Science
Campus
Science Park
Fundamentals of Science
Figuur 1 thema / cluster AFS naar locatie De AFS onderzoeksdepartments zijn volgens bovenstaande thematische clustering verdeeld over beide campussen. Daarmee wordt invulling gegeven aan het locatieprofiel. Deze locatieprofielen voor respectievelijk Science Park Amsterdam en de VU Campus zijn kaderstellend voor de uitwerking van het huisvestingsprogramma AFS.
Werkdocument Koers Huisvestingsprogramma AFS 2015-2023 versie 29-11-2013
3
AMSTERDAM SCIENCE PARK
Kassen Matrix SCM
Ec W GEN
FNWI – deel D
Ontwikkel locatie
Laserlab Fundamentals Incl AFM SRON CR + WP
ILLC
HTIF
AW WP WP WP + CR FNWI Laser Ontwikkel
IvM
SILS locatie API SRON HIMS Staf TS AW FNWI WIS VU IIS WIS OWPOWGEN FNWI UvA KDVi
CWI
NIKHEF AMOLF
IOP Ec W
Ontwikkel locatie
AUC Carolina MacGillavrylaan
Eindbeeld 2020 - 2023 ACTA Poli VUmc
FEW
POW
CAMPUS
FALW FYS n.t.b. Neuro POW VU & UPC MMI MCB Schoolwerktuinen O2 SILS ANW NINAlliantiesOW WP SFW MCBI derm
SILS
Laserlab life
Boelelaan OW OW Alliantie NU.VU OZW gebouw INF INF
AmC
VU mc
Amstel academie MF- Ath VUmc gebouw FBW AVAG GW HIH
Imaging Cycl. RNC
n.t.b. IvM UPC
EM
MH Diagnostiek gebouw
VUmc
Figuur 2 Onderzoeksgroepen verdeeld over beide locaties Het bestaande en toekomstige aanbod aan vastgoed op beide locaties is gematched met de vraag op het gebied van onderzoek. Daarbij is bijzondere aandacht besteed aan de speciale researchinfrastructuur die nodig is. Vraag en aanbod op het gebied van onderwijs en studentenvoorzieningen zijn op hoofdlijn meegenomen. Uitgangspunt is dat de huisvestingslast voor AFS past binnen de kaderstellingen zoals beide instellingen die hanteren in hun respectievelijke huisvestingsplannen. Daarom is goed gekeken naar efficiënt en effectief ruimtegebruik, zowel in nieuwbouw als bestaande panden van VU en UvA. Tevens is rekening gehouden met flexibiliteit in samenwerking met derden. Doel van AFS is immers ook om de nationale en internationale netwerken te versterken en gelden en partners voor contractonderzoek en -onderwijs aan te trekken. De locatieprofielen bieden hier goede mogelijkheden voor; op Amsterdam Science Park door de samenwerking met SRON en het Centrum voor Nanolithografie en op de VU Campus door de vorming van het Neurocluster en Informatica.
Werkdocument Koers Huisvestingsprogramma AFS 2015-2023 versie 29-11-2013
4
Human Life Sciences De AFS-onderzoeksgroepen die vallen onder het thema Human Life Sciences worden onder meer gehuisvest in het gebouw OI2 dat eind 2015 wordt opgeleverd. In dit gebouw zullen binnen het AFS-overstijgende thema Human Health & Life Sciences ook VUmc-groepen gehuisvest worden. De OI2 investering is onderdeel van het Investeringsprogramma VU Campus. Vanwege AFS waren beperkte aanpassingen nodig in het gebouw in aanbouw die leiden tot extra investeringskosten: deze zijn opgenomen in de Koers huisvestingsprogramma AFS 20152023 en kunnen worden gedekt binnen de financiële kaders. Campusprogramma fase 2 i.r.t. sloop W&N In fase 2 van het VU Campusinvesteringsprogramma is de laatste fase binnen de scope van 10 jaar van vervangende nieuwbouw voor het huidige Wis & Natuurkunde (W&N) gebouw voorzien. Binnen het thema Human Life Science wordt op de locatie Schoolwerktuinen (SWT) nieuwbouw voor neurowetenschappen en onderwijs gepland. Dit betreft een volume van 22.500 m2. Naar verwachting zal hier i.v.m. de vorming van AFS een deel (ca.2.250 m2) kunnen worden vrijgespeeld voor gebruik door andere groepen of derden, aansluitend bij de valorisatieagenda van VU en UvA. Uitgangspunt is dat hier ruimte ontstaat voor bijvoorbeeld een incubator, waar spin-off bedrijven zich kunnen vestigen. Onderdeel van het bouwprogramma op de SWT is een kleine proefdierfaciliteit. De proefdierfaciliteit betreft een investering die zal worden toegevoegd aan het VU Campus Investeringsprogramma. Information Sciences De AFS-groepen die onderdeel uitmaken van het thema Information Sciences worden gehuisvest in het nieuwe universiteitsgebouw op de VU Campus dat eind 2017 wordt opgeleverd, werktitel NU.VU. Information Sciences krijgt in dit gebouw een groot onderzoeksen onderwijsprogramma en er komen multimedia voorzieningen, ruimten voor studenten en diverse publieksvoorzieningen. Deze investering is onderdeel van het Investeringsprogramma VU Campus. Als gevolg van AFS zal een aanpassing in het ontwerp van het gebouw benodigd zijn. Deze kan worden gedekt binnen de gezamenlijke financiële kaders. Science for Sustainability De AFS-groepen die onderdeel uitmaken van het thema Science for Sustainability (S4S) worden gehuisvest op Amsterdam Science Park in het bestaande FNWI gebouw, SPA 904. Tevens zal gebruik worden gemaakt van het kassencomplex op Science Park. Om de gezamenlijke huisvesting van de S4S groepen in FNWI SPA 904 mogelijk te maken, zijn diverse
Werkdocument Koers Huisvestingsprogramma AFS 2015-2023 versie 29-11-2013
5
aanpassingen noodzakelijk. Deze kunnen worden gedaan binnen de gezamenlijke financiële kaderstelling. Fundamentals of Science De AFS-groepen die onderdeel uitmaken van het thema Fundamentals of Science worden gehuisvest op het Science Park. Hier zijn goede mogelijkheden om gezamenlijke voorzieningen te realiseren met SRON waar ook derden gebruik van kunnen maken (zoals bijvoorbeeld ASML/CNL/ECN.) Gedacht wordt dan aan een High Tech Instrumentation Facility (HighTIF), waarvoor bijdragen van NWO/SRON in de vorm van mede-investering en/of een exploitatiebijdrage voorwaardelijk is. De totale benodigde investering is in beeld gebracht en is voor het deel VU/UvA opgenomen in de investeringsprogramma's van beide universiteiten en meegenomen in de toets integrale huisvestingslasten. Bij het realiseren van gezamenlijke voorzieningen met SRON moeten circa 4.000 m² bvo kantoorfuncties worden ondergebracht. Gebruik van bestaande huisvesting is daarbij deels mogelijk, maar in financiële zin wordt rekening gehouden met te realiseren nieuwbouw. Deze investeringen zijn opgenomen in het investeringsprogramma. Het laserlab kan naar verwachting worden ingehuisd in de zogenaamde D-vleugel van FNWI SPA 904. Deze heeft een goede conditie voor het bereiken van een trillingsklasse D/E. Er zijn beperkte aanpassingen nodig. Deze aanpassingen zijn opgenomen in het gezamenlijke investeringsprogramma AFS. FNWI SPA 904 zal in 2018 gereed gemaakt zijn om het totale laserlab te ontvangen. Als NWO/SRON besluiten mede te investeren en/of een kostendekkende bijdrage te leveren aan de exploitatie in bijvoorbeeld huur in gezamenlijke faciliteiten in het Science Park, kan de HighTIF per 2018/2019 gereed zijn.
Werkdocument Koers Huisvestingsprogramma AFS 2015-2023 versie 29-11-2013
6
Samenvattend overzicht verhuisbewegingen AFS 2015-2023 Variant AFS + SRON Vraag Stap nr Jaar Kw Van Naar Beweging 1 a 2014 CA SP VU - Laser fund (test opstelling) deel 1
Gebouw SPA 904 - BD D
2 a b
2015 2015
SP CA
CA deel UvA Sils (incl fellow) CA VU - Lasers life (uit W&N)
O|2 O|2
a
2016
CA
SP Genetica
SPA 904
a b
2017 2017
SP SP
CA Informatica UvA SP Interne schuif FNWi tbv inpassing laser in BD D
SPA 904
a b c d e f g h i
2018 2018 2018 2018 2018 2018 2018 2018 2018
CA
SP Laser wp + Natuurkunde Fund Werkplaast FNWI uithuizen naar shared infra KDV uit FNWI uithuizen SP Wiskunde VU FNWI staf uit FNWI uithuizen IIS uit FNWI uithuizen SP Theoretische scheikunde inhuizen SP Aardwetenschappen SP Aardwetenschappen WP en Cleanroom
a b
2019 2019
a b c
2022 2022 2022
SP CA SP
CA SILS Neurowetenschappen - deel UPC UvA CA VU Neurowetenschappen - deel UPC VU CA Droog onderwijs + practicum
a b
2023 2023
CA CA
SP Ecologie SP IVM (deel)
>2028
CA
CA
3
4 NU.VU
5
CA
CA CA CA
SPA 904
HighTIFF ntb ntb ntb ntb SPA 904 SPA 904
HighTIFF
6 SRON kantoren + labs verhuist naar SP SRON cleanroom + werkplaats verhuist naar SP
SPA 904
HighTIFF
7 SWT SWT SWT
8 SPA 904 SPA 904
9
Figuur 3 Verhuisbewegingen AFS 2020 – 2023
Werkdocument Koers Huisvestingsprogramma AFS 2015-2023 versie 29-11-2013
7
Research Infrastructuur De beschikbaarheid van de juiste research infrastructuur is een belangrijke voorwaarde voor het welslagen van AFS. Naast de reguliere kantoren en (bio)chemische laboratoria, is de volgende bijzondere researchinfrastructuur opgenomen in de Koers Huisvestingsprogramma AFS 2015-2023: FNWI SPA 904 en HighTIf: laserlabs (bio)chemische labs kassen radioactiviteitslab werkplaatsen hoogste klasse cleanrooms O|2:
hoogwaardig ML3 biochemisch lab radioactiviteitslab laserlabs (bio)chemische labs
NU.VU: techlabs SWT proefdierfaciliteit bio(chemische)labs werkplaatsen W&N Onderwijs Uitgangspunt is dat het onderwijs zoveel mogelijk plaatsvindt binnen de thematische AFS clustering per campus. Op de VU Campus zal gebruik worden gemaakt van de complete onderwijspool. Met oplevering van het Nieuwe Universiteitsgebouw in 2017 is voorzien in structurele uitbreiding van de onderwijsruimten. In O|2 wordt voorzien in een deel van de nodige practicumruimten. Daarnaast wordt in fase 2 van de Campusontwikkeling op de locatie SWT ruimte voorzien voor uitbreiding van practicumruimten. Op de locatie Science Park is, met de verwachte verschuiving in onderwijs als gevolg van vorming AFS, op termijn voldoende ruimte voor onderwijs en practicum. Indien nodig kan ook
Werkdocument Koers Huisvestingsprogramma AFS 2015-2023 versie 29-11-2013
8
gebruik worden gemaakt van andere locaties van de UvA en de VU, waar hoogwaardige nieuwe collegezalen zijn of worden gerealiseerd. Verder zal voor zowel collegezalen en werkgroepruimtes als voor practicumruimtes gekeken worden naar optimale roostering en ruimtegebruik. Studentenvoorzieningen De studenten van AFS kunnen op beide locaties onder de huidige voorwaarden gebruik maken van voorzieningen voor studieruimten, bibliotheek, sport en cultuur. Eigen ruimten voor studenten- en studieverenigingen worden voorzien op de basislocatie van de AFSopleiding. De bestaande voorzieningen in het FNWI SPA 904 blijven gehandhaafd. Op de VU Campus worden voorzieningen getroffen in NU.VU en SWT. Tot die tijd blijven de voorzieningen in W&N beschikbaar. De FSR AFS zal op beide locaties terecht kunnen. Investeringsprogramma De Koers Huisvestingsprogramma AFS 2015-2023 is gematched met de vastgestelde investeringskaders van VU en UvA. Met diverse optimalisaties in ruimtegebruik en gebruik van ruimten door derden is het mogelijk te komen tot een verantwoord investeringsprogramma, dat inpasbaar is binnen de financiële kaderstelling van de huisvestingsplannen van beide instellingen. Per deelproject worden investeringsbeslissingen voorgelegd aan de beide Colleges. Afspraken over Huisvesting & (huisvestingsgebonden) Dienstverlening Voor 1 mei 2014 worden eenduidige huisvestingsnormen voor de AFS vastgesteld, waarvan VU en UvA vaststellen dat deze passen binnen de huisvestingskaders van de VU en de UvA (o.a. meters, kosten, financiering). Ook worden afspraken gemaakt over de taak- en verantwoordelijkheidsverdeling bij huur en verhuur (incl. bijbehorende dienstverlening). Uitgangspunt is dat de locatiehouder (VU en UvA van resp. VU Campus en Amsterdam Science Park) opdrachtgever, verhuurder en dienstverlener is voor alle huisvestingsgebonden services, zoals schoonmaak, catering, beveiliging et cetera. Beslissingen over investeringen worden door beide Colleges van Bestuur genomen. De kostentoedeling vindt plaats op basis van werkelijke integrale kosten, behorende bij het aantal m² aan kantoren, labs en voorzieningen in gebruik bij AFS en voor wat betreft onderwijs op basis van het aantal studenten. Eveneens voor 1 mei 2014 bepalen de VU en de UvA gezamenlijk de waarderingsgrondslag en –methodiek die de basis vormt om de waarde van de inbreng van de huisvesting vast te stellen.
Werkdocument Koers Huisvestingsprogramma AFS 2015-2023 versie 29-11-2013
9
Effecten vorming AFS op basis van huisvestingslasten (afschrijving & kapitaalslasten) Het in deze Koers Huisvestingsprogramma AFS 2015-2023 beschreven programma is haalbaar binnen de baselines van VU en UvA. In het Huisvestingsperspectief AFS van juli jl. was nog sprake van extra huisvestingslast van circa € 3 mln per jaar. Over het geheel van de portefeuilles van VU en UvA voor AFS worden optimalisaties bereikt en mitigerende maatregelen genomen, die als volgt zijn opgebouwd en in samenhang bijdragen aan een haalbaar programma binnen de kaders van VU en UvA: -
-
-
1 mio optimalisatie is gerealiseerd door meer gebruik te maken van bestaande gebouwen in combinatie met de huisvesting van SRON, waardoor een externe dekking ontstaat. 1,2 mio optimalisatie op de VU Campus is bereikt door rekening te houden met een kostendekkende exploitatie van 2.250 m2 (10% van vervangende nieuwbouw W&N fase 2 VU Campus) voor bijvoorbeeld Incubatorfaciliteiten waaraan behoefte is op de Zuidas in Amsterdam Kennismetropool 0,8 mio optimalisatie op ASP is gevonden door meer gezamenlijk gebruik te maken van (aangepaste) bestaande faciliteiten (kassen) en nieuw te bouwen faciliteiten (werkplaats in HIGH Tif).
Werkdocument Koers Huisvestingsprogramma AFS 2015-2023 versie 29-11-2013
10