KNELPUNTBEROEPEN Nood aan zorgverlening door artsen: Trends in Zorgvraag & Zorgaanbod
Colloquium Medisch Aanbod
Rob van den Oever
Vlaamse gemeenschap
LCM, Brussel
TRENDS IN ZORGVRAAG Epidemiologie & Vergrijzing Veranderende epidemiologie
Stijging zorgvraag bij beter opgeleide
en mondiger patiënt
10 Leading causes of death (US 2010) 1.
HEART
6.
ALZHEIMER
2.
NEOPLASMS
7.
DIABETES
3.
COPD
8.
INFLUENZA & PNEUMONIA
4.
CEREBROVASCULAR 9.
5.
ACCIDENTS
NEJM,2012;2333-8
NEPHRITIS …
10. SUICIDE
10 Leading causes of death (US 2010)
NEJM,2012;2333-8
Diagnosen Vlaamse huisartsenpraktijk ICPC L01 L02 L03 L83 L87
1994 0,67 8,2 35,75 28,29 29,19
2008 2,62 10,06 46,9 36,92 36,4
nekklachten rugklachten lage rugklachten neksyndroom bursitis/tendinitis..
D01 D03
buikpijn pyrosis
8,24 1,51
8,38 2,51
R80 R96
griep astma
39,2 9,54
63,64 14,63
T90 T91
ouderdomsdiabetes voedingsdeficiëntie
3,48 0,61
4,52 2,3
Z04
sociale/culturele probl.
0,92
2,49
1,07 15
1,25 11,87
F92 cataract S88 contacteczeem Intego databank
Cave : alleen huisartsenpraktijk
huisarts → specialist
Demografie Vergrijzing 40% % 60+
% 80+
30%
31,10%
32,50%
23,50% 20%
20,60% 18,00% 10,30%
10%
11,80% 9,50% 3,50% 0,70%
0% 1900
0,80%
1930
4,90%
6,30%
1,90%
1960
1990
2020
2040
2050
Demografie Vergrijzing (LCM 2011) Totale en gemiddelde ZIV-uitgaven voor CM leden in 2011, volgens leeftijd en geslacht 160.000.000
16.000 V Totale uitgaven V Gemiddelde uitgaven
140.000.000
14.000
120.000.000
12.000
100.000.000
10.000
80.000.000
8.000
60.000.000
6.000
40.000.000
4.000
20.000.000
2.000
0
0 0
3
6
9 12 15 18 21 24 27 30 33 36 39 42 45 48 51 54 57 60 63 66 69 72 75 78 81 84 87 90 93 96 99 Leeftijd
Gemiddelde uitgaven (euro)
Totale uitgaven (euro)
M Totale uitgaven M Gemiddelde uitgaven
TRENDS IN ZORGVRAAG Epidemiologie & Vergrijzing 1. bewegingsstelsel
5. centraal zenuwstelsel
2. hart- & vaatstelsel
6. oogaandoeningen
3. ademhalingsstelsel
7. algemeen
4. spijsverteringsstelsel
8. kanker
TRENDS IN ZORGVRAAG Epidemiologie & Vergrijzing 1
bewegingsstelsel
2
hart- & vaatstelsel
3
ademhalingsstelsel
4
spijsverteringsstelsel
5
centraal zenuwstelsel
6
oogaandoeningen
7
algemeen
8
kanker
heup- & knieprothesen, fysiotherapaeut reuma, arthrose wervel, orthopedisch chirurg reumatoloog osteoporose AMI, VKF, ritme pacemaker, ICD klepchirurgie/CABG/PCI COPD longtumoren
cardioloog
reflux, ulcera poliepen, colorectale tu bloedingen CVA, dementie, depressie
gastro-enteroloog
cataract/glaucoom
oftalmoloog
polypathologie
geriater
borst, prostaat, long, darm, galblaas, meta’s, survival
oncoloog oncologisch chirurg
longarts
neuroloog, geriater, psychiater
Incidentie Kanker Vlaanderen (1999-2008) Flemish Region 400 350
WSR( n/100,000)
300 250 200 150 100 50 0 '99
'00
'01
'02
'03
'04
'05
'06
'07
'08
Prevalentie RRT Vlaanderen (1997-2012)
NBVN,2012
VERANDERENDE EPIDEMIOLOGIE → psyche (neurosen, psychosen, suicide,
kinderen mt leer-/gedrags- stoornissen) → psychiatrie
→ verschuiving reproductieve leeftijd (meer IVF, meer sectio, meer complicaties,
meer meerlingen) → medisch geassisteerde procreatie & neonatologie → ….
VERANDERENDE EPIDEMIOLOGIE → verslavingsziekten → obesitas
gemiddelde % stijging BMI aantal bariatrische ingrepen gewrichtsletsels hypertensie
% Belgische bevolking met overgewicht
WIV, Gezondheidsenquête 2008 Rob van den Oever, 2012
Evolutie diatbetespatiënten (LCM, extrapolatie 2012) 10%
9%
8,60%
% van de Belgische bevolking
8%
7%
6,70%
6%
5,00%
5%
4% 3,10%
3%
2%
1%
0% 2001
2011
2020
2030
Rob van den Oever, 2012
Evolutie bariatrische ingrepen (1989-2011) 14.000
12.000 11.110
10.000
9.690
9.477
9.004
8.996 8.883 8.299
8.000
7.697 7.100
6.000 5.148
4.976
4.310 4.395
4.000 3.183
3.340
2.807
2.182
2.000
2.490 2.452
2.303
2.141
1.750 1.722
0 1989
1994
1999
2004
2009
Rob van den Oever, 2012
Evolutie PCI/PTA (1991-2011) 30.000
CABG + 2 coronair
25.000
20.000
20.000
2 coronair
18.000
PCI
16.000
PTA
14.000 12.000 10.000
15.000
10.000
PTA
35.000
8.000 6.000 4.000
5.000 2.000
0
0
Rob van den Oever, 2012
Evolutie Kindercardio (1991-2011) 1.200
1.000
962
808 800
614 600
565
790
785
598
528
387
400
417
322
200
192
0 2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Rob van den Oever, 2012
Evolutie cataractingrepen (1989-2011) 160.000
140.000
120.000
100.000
80.000
60.000
40.000
20.000
0 1989
1991
1993
1995
1997
1999
2001
2003
2005
2007
2009
2011
Rob van den Oever, 2012
50.000
45.000
Evolutie heup-/knieprothesen (1989-2011) KP
THP
40.000
35.000
30.000
25.000
20.000
15.000
10.000
5.000
0 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Rob van den Oever, 2012
Evolutie liaisongeriatrie (2007-2011) 35.000
30.000 26.558
25.000
23.823 22.399
20.000 15.450
15.000
10.000
8.377
5.000
0 2007
2008
2009
2010
2011
Rob van den Oever, 2012
TRENDS IN ZORGAANBOD TANDARTSEN HUISARTSEN GENEESHEREN-SPECIALISTEN
Analyse zorgaanbod ifv planning zorgverleners = huisartsen, specialisten en tandartsen demografie work-life balance
vervrouwelijking werkdruk, praktijkdiversiteit (privé-praktijk,
patiënten- en/of procedure-selectie …)
Demografie tandartsen 2011
RIZIV, P. MEEUS
Analyse zorgaanbod tandartsen
tandartsen
1997
aantal
8.095 7.655
per 000
WIV, Gezondheidsenquête 2008
2008
0,79
0,72
1997
2008
totale bevolking
48%
58%
6-18 jaar
63%
76%
Analyse zorgaanbod tandartsen
verouderd korps vervrouwelijking zorgvraag ↑ incentives beroepskeuze tandarts gewenst?
Demografie huisartsen 2011
50 jr RIZIV, Pascale MEEUS
65 jr
Analyse zorgaanbod huisartsen verouderd korps vervrouwelijking work-life balance
(overwerkt, disponibiliteit) meer beroep op specialist/spoed
Demografie geneesheren-specialisten 2011 (internisten)
50 jr RIZIV, P. MEEUS
65 jr
Demografie geneesheren-specialisten 2011 (chirurgen)
RIZIV, P. MEEUS
50 jr
65 jr
Evolutie raadplegingen geneesherenspecialisten 35.000.000 31.673.550 30.000.000
25.000.000 21.731.533 20.000.000 17.771.816 15.000.000
10.000.000
5.000.000
0 1991
2001
2011
Rob van den Oever, 2012
Analyse zorgaanbod specialisten leeftijdsverdeling beter dan huisartsen probleem aantallen : geriaters,
psychiaters, kinderpsychiaters, reumatologen, urgentisten voorkeur privé-praktijk
(dermatologen, oftalmologen ….) procedure- en/of patiëntenselectie
OUT HOSPITAL • psychiatry • pediatrics • oftalmo • dermato
(limited n of disciplines)
EXTRAMUROS • plastic surg. • gyneco • orthopaedics • stomato • pneumo • gastro-entero • cardio • ORL
INTRAMUROS + PRIVATE • neurosurg. • urology • vasc. surg. • oncology • geriatrics • med. techn. services
INTRAMUROS IN HOSPITAL Rob van den Oever, 2010
Evolutie cataractingrepen (1989-2011) 160.000
140.000
120.000
100.000
80.000
60.000
40.000
20.000
0 1989
1991
1993
1995
1997
1999
2001
2003
2005
2007
2009
2011
Rob van den Oever, 2012
Praktijkdiversiteit oftalmologie (2011) 40
n ZIV oftalmo 35
n cataract oftalmo
30
ZIV = 1342 min. 1 rdpl = 959
25
cataract = 483 20
15
10
5
0 25
30
35
40
45
50
55
60
65
70
75
80
Rob van den Oever, 2012
Analyse zorgaanbod urgentisten uitgaven urgentiehonoraria 2008
Subtotal
mio cas urgentistes 30,357 1288422 acutistes 4,512 295927 BMA 2,849 337220 37,718 1921569
% cas 67,1% 15,4% 17,5% 100,0%
spéc. Appelé CHIR INT NEURO
1,314 3,786 6,623 11,723
55547 173734 193611 422892
2,9% 9,0% 10,1% 22,0%
urgentistes spéc. app.
8,399 1,681 59,521
838201 167585
43,6% 8,7%
suppléments
Total
Rob van den Oever, 2012
Analyse zorgaanbod urgentisten uitgaven urgentiehonoraria 2007-2011 2007
2008
2010
2011
urgentistes
8,308 30,357 34,245 35,711
38,5
acutistes
0,776
4,511 656,1%
7,292
8,164
BMA
0,984
2,849 282,2%
2,584
2,403
CHIR
0,312
1,314 182,7%
1,58
1,446
INT
0,957
3,786 556,3%
4,554
4,774
NEURO
1,602
6,623 814,7%
8,676
9,293
0,029
6,483
2,589 10,791 15,528 60,231
2009
1,705
59,87 60,425 71,063 Rob van den Oever, 2012
Analyse zorgaanbod urgentisten médecin spécialiste agrée 2009
2010
Total Homme Femme Total Homme Femme médecine d'urgence (?) médecine aigue
4
2
2
15
7
8
258
157
101
303
183
120
médecin spécialiste en formation médecine d'urgence
72
39
33
106
47
59
médecine aigue
49
21
28
52
30
22
médecin spécialiste avec competence particulière soins d'urgence soins d'urgence en formation
371
288
83
397
307
90
27
19
8
27
18
9
Rob van den Oever, 2012
SFP Santé publique
Analyse zorgaanbod specialisten urgentisten - werklast/-verantwoordelijkheid - misbruik spoed ↑ - werkduur en werktijden (stagedoenden) - deficiëntie eerste lijn - ontvluchten zhk → extra-muros - gebrek aan stageplaatsen
Rob van den Oever, 2012
Analyse zorgaanbod specialisten urgentisten Nationale raad voor dringende hulpverlening
Behoeften = 1170 à 1470 VTE voor MUG en
gespecialiseerde spoedgevallendiensten
tekort 2012 : 400 à 700 urgentisten Rob van den Oever, 2012
CONCLUSIE Planning in functie van : aantal VTE demografie artsenkorps
zorgverlener
praktijkdiversiteit incidentie/prevalentie
behandelingsgraad zorgintensiteit
zorgvraag
