Klimopstraat Za u. Aaltje Noordewierstraat. Za u Zo

Segbroek / Open Monumenten

75

Open Monumenten / Loosduinen

Papaverhof

76 Heilige Pastoor van Arskerk

Papaverhof/ Klimopstraat Za 10.00 – 17.00u

Informatie Information Zaterdag 10.00, 11.30, 13.30 en 15.00u rondleidingen

Saturday Guided tours at 10.00, 11.30, 13.30, and 15.00

www.daalenberg.nl

96

Aaltje Noordewier straat 4-6 Za 11.00 – 17.00u Zo 12.00 – 17.00u

De woningen in de Papaverhof maken deel uit van woningbouwcomplex Daal en Berg, dat in 1921 gebouwd werd naar ontwerp van ‘De Stijl’ archi tect Jan Wils. Het complex bestaat in totaal uit 68 eengezinswoningen en 60 etagewoningen die zijn aangelegd in een hoefijzervormige ring rond een verdiept plantsoen. Hierin integreerde Jan Wils de Britse tuinstadgedachte rond de thema’s ‘licht, lucht en ruimte’. Details in de woningen wijzen op de invloed van Stijl-kunstenaars Gerrit Rietveld (schoorsteen), Piet Mondriaan (kastdeuren en kleuren), Vilmos Huszár en Theo van Doesburg (glas-in-lood). De woningen behoren tot het enige wooncomplex dat is ontworpen vol gens de opvattingen van De Stijl.

The homes on the Papaverhof are part of the Daal en Berg housing complex. This complex was built and designed by ‘De Stijl’ architect Jan Wils. The area consists of 68 single-family homes and 60 flats that are constructed in a horseshoe-shaped ring around a sunk en garden. Incorporating the themes of ‘light, air, and space’, Jan Wils based his design on the philosophies of the British garden city movement. The details in the homes point towards the influences of ‘Stijl’ artists Gerrit Rietveld (chimney), Piet Mondriaan (cupboard doors and colours), Vilmos Huszár, and Theo van Doesburg (leaded windows). The homes are part of the only housing complex that was built entirely in accordance with the principles held by ‘De Stijl’ Movement.

Deze uit grijze betonsteen opgetrok ken kerk, een ontwerp uit 1966 van Aldo van Eyck, is uniek in Nederland. De kerk bestaat feitelijk uit twee hoofdelementen: een gesloten drie hoek met daarin een lage kerkruimte en een hoge dwarsruimte, die door Van Eyck wordt uitgelegd als een straat: de ‘Via Sacra’ waarin twee kapelletjes zijn opgenomen. Het cirkelmotief ziet men herhaaldelijk in het interieur in verschillende grootte terug, zoals in de vorm van de lichtkoepels en kapellen. Er is geen toren, slechts een kruis verwijst naar de functie van het gebouw. Door de aparte uitgang hoeft de kerkganger na de dienst niet zijn rug te keren naar de ‘heilige zaken’.

Constructed of grey concrete blocks, this church was designed by renowned architect Aldo van Eyck. The design is particularly unique among buildings in the Netherlands. The church consists of two main elements: a closed trian gle containing a low-lying area, and a higher placed diagonal element. The latter was described by Van Eyck as a ‘street’; a ‘Via Sacra’ which contains two small chapels. The circle motif is repeated various times throughout the interior, in multiple sizes. Examples are the skylights and chapels. There is no tower; only a cross referring to the building’s purpose. The separate exit allows churchgoers to leave the building without turning their back on ‘all things sacred’.

www.pastoorvanarskijkduin.nl

97

Loosduinen / Open Monumenten

77


Bunkercomplex

78 Bunker op het schijnvliegveld Ockenburg

Widerstandsnest 67 hl Kijkduin Za 10.00 – 16 .00u

Informatie Information Zaterdag Naast het NH Atlantic Hotel het duinpad op

Saturday Take the pathway next to NH Atlantic Hotel

www.atlantikwallmuseum.nl

98

Za 10.00 – 17.00u

Vlakbij de boulevard van Kijkduin ligt onder de duinen een verborgen gangenstelsel, een deel van het complex Widerstandsnest 67 hl. Het grootste deel van dit enorme complex is gesloopt voor de aanleg van het winkelcentrum en de achterliggen de flats. In het duin achter het nh Atlantic Hotel resteert echter nog circa honderd meter tunnel met vier aangesloten bunkers. In dit gedeelte van het complex bevond zich onder andere de ‘Flugwache’ (vluchtwacht), een onderdeel van de Luftwaffe die het luchtruim moest afspeuren naar vijandelijke vliegtuigen. Doordat er een stuk tunnel na de oorlog is gesloopt is het gangenstelsel nu nog maar deels toegankelijk.

Near the Kijkduin boulevard, a hidden network of corridors lies underneath the dunes: a part of block Wider standsnest 67 hl. Most of this vast structure was demolished to allow for construction of the shopping mall and the apartment blocks behind it. However, the dune behind the nh Atlantic Hotel still holds about one hundred yards of tunnel with four connected bunkers. This section of the structure held the ‘Flugwache’ (flight watch), a part of the Luftwaffe that was to search the airspace for enemy airplanes. Due to the fact that a large portion of the tunnel has been demol ished, now only part of the network of corridors is accessible.

Tegenover de grote parkeerplaats en nabij het restaurant ‘De Haagsche Beek’ ligt een Duitse bunker van het voormalige schijnvliegveld Ockenburg. De Duitsers vorderden na de Neder landse capitulatie in mei 1940 het terrein van het voormalig gemeente lijk kampeerterrein Kijkduin om het te gebruiken als een schijnvliegveld. Dit gebied werd door de Duitsers aange duid als ‘Gelande Maifeld’. Het com plex bestond uit acht bouwwerken met uiteenlopende functies. Hiervan is de overgebleven bunker opengesteld. Een ‘Schaltbunker mit MG-stand’. In deze bunker werden de lichten en het nepvliegtuig bediend en waar vandaan ook het complete schijnvliegveld te overzien was. Na de bevrijding is de bunker tot in de jaren zestig gebruikt voor opslag van springstoffen voor het opblazen van bunkers.

On the opposite side of the large car park, and near the ‘De Haagsche Beek’ restaurant, lies a German bunker of the former dummy airport Ockenburg. After the Dutch capitulation in May 1940, the Germans claimed the terrain of the old municipal camping site. They then used the site as a dummy airport. The Germans called this area the ‘Gelande Maifeld’. The complex con sisted of eight structures that served multiple purposes. The remaining bunker has been opened to the public, namely the ‘Schaltbunker mit MG-stand’. The bunker controlled the lights and the dummy aircrafts. Also, the entire dummy airport was visible from here. After the liberation, the bunker was used up until the 1960s for the storage of explosives that were developed to blow up bunkers.

www.atlantikwallmuseum.nl

99


79


Villa Ockenburgh

80 Onze Lieve Vrouw Hemelvaartkerk

Monsterseweg 4 Za 10.00 -17.00u Zo 10.00 -17.00u

Informatie Information Zaterdag & zondag Restauratie en oude ambachten Begeleide wandelingen over het landgoed (H)eerlijk eten + drinken markt

Saturday & Sunday Restoration and old crafts Guided walks across the country estate Natural food + drink market

100

Loosduinse Hoofdstraat 4 Za 10.00 – 16.00u

Dit In oorsprong 17de-eeuws landgoed werd gesticht door dichter en medicus Jacob Westerbaan. Het landgoed Ockenburgh is ontstaan uit een samenvoeging van het oude landgoed Ockenburgh met een deel van het toen aangrenzende landgoed Sant voort en het Santvoortsche Bosch (nu Hyacintenbos). Het huidige landhuis dateert uit 1851 en werd in 1889 verbouwd en uitgebreid in eclectische stijl met neoclassicistische elementen. Wegen en groen werden in classicis tische landschapsstijl ontworpen. Het landgoed had tussen 1650 tot aan 1840 een formele tuinaanleg. Rond het jaar 1840 werd deze aanleg vervangen door de vroege landschaps stijl. De rechte lijnen en de strakke perken werden omgevormd naar de vloeiende lijnen met glooiende gazons. De eigenlijke reconstructie naar de landschapsstijl, zoals je die nu nog kunt zien, dateert van 1889. De Middeleeuwse aarden wallen zijn ook heel bijzonder. Deze zijn van de 17de-eeuwse boerenhofstede Santvoort.

This 17th century country estate was founded by poet and doctor Jacob Westerbaan. Country estate Ockenburgh was created by joining the old Ockenburgh country estate with a part of the then adjacent country estate Santvoort and the Sant voortsche Bosch (now Hyacintenbos). The present country house dates from 1851 and was altered and extended in eclectic style with neo-classicistic elements in 1889. The roads and the greenery were designed in classicistic landscape style. The country estate knew a formal landscaping from 1650 until 1840. Around 1840, the formal landscaping was replaced by the early landscape style. The straight lines and taut beds were transformed to flowing lines with sloping lawns. The actual reconstruction to the landscape style still visible today dates from 1889. The medieval earth walls are very special, too. They belong to the 17th century farmstead Santvoort.

Deze neogotische kerk is met haar hoge toren een markant herkennings punt aan de rand van de oude dorps kern van Loosduinen gebleven. De kerk is gebouwd in 1881 naar ontwerp van Eduard Margry. In de transepten zijn gebrandschilderde ramen uit de bouwtijd te zien: in het zuidelijke raam de ‘Doop van Christus’ en in het noordelijke de ‘Annunciatie’. Het inte rieur is zoveel mogelijk teruggebracht naar de oorspronkelijke staat en de kruiswegstaties zijn gerestaureerd. Het orgel uit 1903 bevindt zich in een neogotische kast van Maarschalker weerd. De koperen lichtkronen zijn afkomstig uit de Engelbewaarderskerk aan de Brandtstraat.

This neo-Gothic church with its tall tower remains one of the most striking buildings on the edge of the old Loosduinen village centre. The church was built in 1881 and designed by Eduard J. Margry. Located in the transepts are stained-glass windows that date back to the build period. The southern window depicts the ‘Baptism of Christ’ and the northern window the ‘Annunciation’. The interior was renovated in order to be similar to its original state, and the Stations of the Cross were restored. The organ (1903) is located in a neo-Gothic cabinet by Maarschalk erweerd. The brass chandelier used to belong to the Engelbewaarderskerk on the Brandtstraat.

www.mariavaneikenduinen.nl

101


81


Abdijkerk

82 Molen De Korenaer

Willem III straat 40 Za 10.00 – 16.30u

Informatie Information Zaterdag Boekenmarkt Tussen 13.30 en 15.30u kan het publiek het historisch Reichner-Bätz orgel zelf bespelen 15.30u orgelconcert Vincent Hildebrandt, organist van de Abdijkerk

Saturday Book market Between 13.30 and 15.30 unique opportunity of playing the historical Reichner-Bätz organ

Margaretha van Hennebergweg 4 Za 10.00 – 17.00u

De middeleeuwse abdijkerk in het centrum van Oud-Loosduinen is om streeks 1230 gesticht door Machteld van Brabant en haar gemaal graaf Floris iv een Cisterciënzer nonnen klooster, waarvan de Abdijkerk het laatste overblijfsel is. De kerk is een fraai voorbeeld van de Scheldegotiek. Kenmerkend voor deze vroeggotische stijl zijn de smalle lancetvensters. Alle ramen zijn onderling verbonden door een 30 cm brede gang die in de kerk muur is uitgespaard. Opvallend zijn de beschilderde preekstoel uit circa 1620 en een orgel uit 1780 in rijk gesneden Lodewijk xvi-kast van J. Reichner. Achter de kerk bevindt zich een begraafplaats, deze is nog steeds in gebruik.

This medieval abbey church was built in the centre of Oud-Loosduinen and was officially founded in 1230 by Machteld van Brabant and her consort Count Floris iv. It was originally meant as a Cistercian convent. The only remaining trace of this convent is the abbey. The abbey church is an excellent example of Schelde Gothic. The narrow lancet windows are char acteristic of this early Gothic style. All of the windows are connected by a 30 centimetre-wide channel in the church wall. Eye-catching are the painted pul pit (around 1620) and the organ (1780) placed in a richly carved Louis-xvi cabinet, created by J. Reichner. Located behind the church is a grave yard, which is still in use today.

Deze molen is van oorsprong één van de oudste korenmolens van Neder land. In 1595 schonk Prins Maurits een nieuw te bouwen molen aan de bevolking van Loosduinen. Toen de ‘Maurits-molen’ werd gebouwd, was deze geheel van hout. In 1720 woedde een zware storm waarbij het houten bovengedeelte vernield werd. De herbouw werd meteen ter hand genomen. Het sluitsteentje boven de ingang herinnert aan deze herbouw: op dat steentje staat het jaartal 1721. Vanaf dat moment heet de molen ‘De Korenaer’. De stenen onderbouw dateert dus nog van de eerste molen uit 1595.

This was originally one of the oldest corn mills in the Netherlands. In 1595, Prince Maurits gifted a new, yet-to-bebuilt mill to the people of Loosduinen. When the ‘Maurits Mill’ was built, it was completely constructed of wood. The wooden upper section of the mill was almost entirely destroyed by a storm in 1720. Large-scale renovations immediately took place. The small key stone above the entrance recalls these renovations. Marked on the keystone is the year 1721 – the year that the mill was named ‘De Korenaer’. The stone substructure dates back to the first mill from 1595.

15.30 organ concert by Vincent Hildebrandt

www.abdijkerk.nl

102

www.westlandsemolens.nl

103


83

TE DOEN

Het Loosduins Museum ‘De Korenschuur’ Margaretha van Hennebergweg 2a Za 11.30 – 16.30u

Informatie Information Zaterdag 13.00, 14.15 en 15.30u rondvaarten Verkoop van Westlandse producten In de middag optreden koor ‘Together Again’ Kleedjesdag voor de kinderen

Saturday 13.00, 14.15 and 15.30 Boat trips Sale of products from the Westland district Appearance of choir ‘Together Again’ in the afternoon Rug sale day for the children

www.loosduinsmuseum.nl

104

Het Loosduins Museum is gevestigd in de reeds 125 jaar oude ‘Korenschuur’ die vroeger bij de molen behoorde. Toen werd deze gebruikt voor het ag gregaat, zodat ook bij weinig of geen wind de molen toch werd aangedre ven, om het koren te kunnen malen. Ook het meel werd hier opgeslagen. Op de bovenverdieping is een permanente tentoonstelling die de ontstaansgeschiedenis van het tuin dersdorp Loosduinen weergeeft.

The Loosduins Museum is established in the 125 year-old ‘Korenschuur’ (granary) that once belonged to the windmill. Then, it was used for the aggregate, so that the windmill could still be driven for milling the grain when there was little or no wind. The granary was also storage for the flour. The upper floor holds a permanent exhibition presenting the history of the development of market gardener village Loosduinen.

A CT I VI TE IT EN TO DO

AC TI VI T I E S

Activiteiten / Activities

Fietstocht langs de Hollandse Meesters


Wandelroute: Een Hechte Verbintenis Informatie / Information

Tijdens deze fietstocht door de Schilderswijk komt u langs beroemde ‘werken’ van o.a. Paulus Potter, Brueghel, Frans Hals en Rem brandt en de vroegere woonhuizen van Jan van Goyen, Jan Steen en Paulus Potter. Ook wordt één van de parels van de Schil derswijk bezocht: de Van Ostadewoningen. Na deze fietstocht zult u de wijk en de wer ken van onze Hollandse Meesters met andere ogen bezien. On this bicycle tour through the Schilder swijk you will see famous ‘works’ of Paulus Potter, Brueghel, Frans Hals and Rembrandt, among others, and the former residences of Jan van Goyen, Jan Steen and Paulus Potter. You will also visit one of the pearls of the Schilderswijk: the Van Ostade-houses. After this bicycle tour you will look at the district and works of our Dutch Masters in a different way.

Zaterdag

12.00 en 14.30u Vertrekpunt

Verzamelen bij kraam op het Binnenhof Duur 60 min Prijs gratis Reserveren

Op zaterdag vanaf 10.00u bij de kraam van Monumentenzorg op het Binnenhof

Informatie / Information Zaterdag / Saturday

11.00, 12.00, 13.00, 14.00 en 15.00u

Prijs / price

Vertrekpunt / starting point

Reserveren / reservation

City Mondial, Wagenstraat 193 (verlengde van / continuation of Chinatown) Duur / duration

90 min

Saturday

12.00 and 14.30

gratis / free

Starting point

Please assemble at the stand on the Binnenhof

Op zaterdag vanaf 10.00u bij de kraam van Monumenten zorg op het Binnenhof / On Saturday from 10.00 at the Monumentenzorg stand, Binnenhof

Duration 60 min Price free Reservation

On Saturday from 10.00 at the Monumenten zorg stand, Binnenhof

Fiets huren / Bike Rental Dit jaar is het ook mogelijk om leenfietsen te gebruiken (van 11.00 tot 15.00 uur). U kunt dan op de fiets naar de verschillende stadsde len om de daar opengestelde monumenten te bezoeken. Deze fietsen zijn te verkrijgen bij de informatiestand van Open Monumen tendag op het Binnenhof, of bij City Mondial (www.citymondial.nl), Wagenstraat 193. This year we also offer bike rentals (from 11.00 – 15.00), allowing you to easily visit sev eral parts of the city, and see the monuments that are open to the public. These rental bikes are available at our information stand. You can also rent them from City Mondial (www.citymondial.nl), located on the Wagenstraat 193.

106

Den Haag heeft een groot aantal gevel sculpturen. Overal in het straatbeeld zijn opvallende, mooie en soms ook bizarre beel den te vinden. Dieren, planten, mensen en maskerkoppen komen in talloze variatie op woonhuizen, kantoren en warenhuizen voor. Laat u op deze wandeling verrassen door al deze geveldetails. Meer weten? Bekijk dan het boek uit de vom-reeks: Een Hechte Verbintenis. Beelden en architectuur in Den Haag geschreven door Botine Koopmans met foto’s van Dick Valentijn.

The Hague has a large number of façade sculptures. Many city streets present eye-catching, fine and sometimes bizarre sculptures. Animals, plants, people and mask heads appear on residences, offices and department stores in countless variations. Be surprised by all façade details on this walking tour. Would you like to know more? Then please take a look at the book Een Hechte Verbin tenis. Beelden en architectuur in Den Haag, written by Botine Koopmans with photos by Dick Valentijn, a book from the vom-series.

107



Koninklijk paviljoen Hollands Spoor Informatie / Information Zaterdag

11.00 – 17.00u, alleen toegankelijk met toegangskaarten. Start rondleiding elk kwartier vanaf 11.00u, de laatste start om 16.45u Locatie / startpunt

Stationsplein 25, verzamelen bij perron 1 van Station HS

Rondritten met historische trams

Tours with historic Trams

Op zaterdag 12 september rijden historische Haagse trams van het Haags Openbaar Vervoer Museum (hovm) en van de Tramweg Stichting rondritten door Den Haag. U kunt zich per rijdend monument laten vervoeren tussen de verschillende bezienswaardighe den. Zowel de vooroorlogse trams van wel 80 tot 100 jaar oud (onder meer de Tweeramer 2, de oudste motorwagen uit 1904), als de mo dernere pcc-cars worden ingezet. Ook zal de welbekende ‘Gele Tram’ haar rondjes rijden.

On Saturday 12 September, historic trams of Haags Openbaar Vervoer Museum (hovm) (The Hague Public Transport Museum) and of Tramweg Stichting will ride tours through The Hague. These riding monuments can bring you to the various sights. Both the prewar trams of 80 to 100 years old (!) (among them the Tweeramer 2, the oldest motor car from 1904), and the more modern pcc-cars will take part. The famous ‘Yellow Tram’ too, will do her laps.

Duur 15 min Reserveren

Op zaterdag 12 september vanaf 10.00u bij de kraam van Monumentenzorg op het Binnenhof Saturday

11.00 – 17.00, entry is only possible with tickets. Guided tour starts every quarter of an hour from 11.00. The final tour starts at 16.45. Location / starting point

Stationsplein 25, start at platform 1 of the Hollands Spoor railway station. Duration 15 min Reservation

On Saturday September 12 from 10.00 at the Monu mentenzorg stand, Binnenhof

Z

108

Architect Dirk Margadant designed the Hollands Spoor station that was opened in 1893. He designed it in a Neo-Renaissance style. The left wing of the main building is the Royal Pavilion, consisting of the Royal Waiting Rooms, several salons and cabinets, a dressing room for the royal ladies, and a staircase. The neo-Luis xvi style furniture, made by the firm Mutters, has almost entirely been preserved. The monumental staircase is beautifully finished, with its colourful marble with bronze ornamental fences and lanterns, wall pillars with candelabra motifs and putti, painted ceilings and sidewalls, and stained-glass windows. At the top of the main staircase is a very richly, Neo-Renaissance style, decorated hall with polychrome attire, reliefs, party gilded stucco, corbels with crowned women’s heads, and a mosaic floor. The Royal Waiting Rooms, parallel to the high plat form, consists of three rooms separated by arches and pilasters that are illuminated by arched win dows. They all have wall hangings with flower motifs above high panel work.

N

Spoorwegarchitect Margadant ontwierp het station Hollands Spoor dat in 1893 feestelijk in gebruik werd genomen. Het station is in neorenaissancestijl opge trokken. In de linkervleugel is het Koninklijk Paviljoen gevestigd. Het bestaat uit verschillende verblijfsruim ten zoals de salonruimte, een tweetal kabinetten, een vestiaire voor de hofdames en een trappenportaal. Het historische meubilair is gemaakt door de firma Mutters in neo-Lodewijk xvi-stijl. Het monumentale trappenhuis is rijk gedecoreerd met kleurige elementen in marmer met bronzen sierhekken, sierlantaarns en glas-in-loodvensters. Bovenaan de staatsietrap is de schitterende hal beschilderd met mythologische figuren en voorzien van een mozaïekvloer. De evenwijdig aan het perron gelegen koninklijke wachtruimten bestaan uit drie door middel van bogen en halfzuilen gescheiden vertrekken met rondboogvensters. De ruimten hebben wandbespan ningen boven een hoge lambrisering. De koninklijke wachtkamer wordt door de ns nog steeds ter be schikking gesteld aan leden van de koninklijke familie.

Route 2

Route 1

109

Klimopstraat Za u. Aaltje Noordewierstraat. Za u Zo

Recommend Documents