Klimaatverandering gevolgen voor weginfrastructuur
Thomas Bles
27-06-14
In Nederland veelal gerelateerd aan water
27-06-14
Maar ook
27-06-14
Niet alleen uitdaging voor de toekomst
27-06-14
Belang Rijkswaterstaat Waarom inzicht krijgen in klimaatbestendigheid weginfrastructuur? • Verantwoordelijkheid Rijkswaterstaat: • Veilig verkeer • Goede doorstroming • Duurzame inrichting • Klimaatverandering is een bedreiging • Vaststellen welke strategie het best past bij de bedreigingen • Nu iets doen? • Of later? • En wat dan?
27-06-14
Activiteiten Onderzoeken mbt aanpak • RIMAROCC • ROADAPT Onderzoeken om kwetsbaarheid en risico’s in beeld te krijgen • Blue spot onderzoeken • QuickScan Rotterdam – Ruhr corridor
27-06-14
ROADAPT
27-06-14
Blue spot project Onderscheid verschillende oorzaken wateroverlast: A. falen van waterkeringen (hoofdkeringen en regionale keringen) B. onvoldoende capaciteit omliggend watersysteem C. onvoldoende waterafvoer van de weg
9
Kwetsbaarheid A. overstroming bij falen waterkeringen • wegen niet beschikbaar voor evacuatie B. overstroming door weinig capaciteit omliggende watersysteem • kwetsbaarheid klein, iets groter bij klimaatverandering C. overstroming door weinig afvoercapaciteit wegdek of hemelwaterafvoer • leidt niet tot volledige uitval wegen • kans relatief groot, groter door klimaatverandering • onderhoud wordt kritisch
27-06-14
Overstromen door falen van waterkeringen
Potential risk of flooding of highways by main water system (potential risks ranging from 1:250 to 1: 10.000)
27-06-14
Flooding from secundary water system (potential risk 1:1000)
Onvoldoende afvoercapaciteit water op de weg
27-06-14
Blue spot project Kwetsbaarheid en kansen in beeld, maar is het een risico? QuickScan methodiek (verder uitgewerkt in ROADAPT guideline) • In kaart brengen gevolgen • Raadplegen ervaringsdeskundigen in workshops • Aansluiten bij asset management (RAMS) • Beschikbaarheid • Veiligheid • Directe kosten • Effect van verstoring op omliggende wegennetwerk • Reputatieschade • Milieuschade • Risico’s • Adaptatiestrategie 27-06-14
Blue spot risico’s Instabiliteit weglichaam door overstroming Gevolg
Risico
27-06-14
Blue spot risico’s Intense neerslag veroorzaakt waterfilm op de weg (aquaplaning) Gevolg
Risico
27-06-14
Resultaten blue spot onderzoek Top risico’s: 1. Overstroming door falen regionale keringen 2. Opdrijven van constructies door stijgende grondwaterstanden 3. Onvoldoende afvoercapaciteit water tijdens intense neerslag 4. Onvoldoende draagkracht en instabiliteit tijdens overstromingen Nu veel vervolg onderzoeken in het kader van evacuatiestrategieën: • Kwetsbaarheid constructies voor opdrijven • Nauwkeuriger beeld van instabiele locaties tijdens overstroming • Identificatie van Quick Wins
27-06-14
Top risico’s Rotterdam Ruhr corridor • • • • • • •
Overstroming door falen waterkeringen Onvoldoende capaciteit duikers onder de weg Bodemerosie brugpeilers Veranderende waterspanningen in wegopbouw leidt tot instabiliteit Instabiliteit weglichaam tijdens en na overstromingen Verminderd zicht en ‘splash en spray’ tijdens intense neerslag Vallende objecten (bomen, verkeersborden, etc.) op de weg
27-06-14
Adaptatie, wat doen en wanneer? Mooie theoretische kaders • Knikpunten benadering • Adaptatiepaden • Multi criteria analyses • kosten baten analyses
Maar hoe pas je ze nu toe in de praktijk?
27-06-14
Knikpuntenbenadering Voorbeeld uit ROADAPT: impact toenemende temperatuur op verharding Conclusie 1: klimaat is vaak niet de enige invloedsfactor
Conclusie 2: Effect van klimaat en andere factoren varieert van locatie tot locatie; knikpunten zijn niet op netwerkschaal vast te stellen
Conclusie 3: Vaak kan geen duidelijk knikpunt worden gevonden
27-06-14
Conclusie 4: Strategieën zijn niet onderscheidend
Ontwikkelen en kiezen van adaptatiestrategie ROADAPT: ontwikkeling van 10 stappen plan In de basis: • Hoe beïnvloedt bedreiging de weg? Welk ‘onderdeel’? • Wat is de verwachte levensduur van dit onderdeel? • onderhoudsfrequentie • Wat is periode waarop het klimaateffect van toepassing wordt? • Aanpassingen vs. regulier onderhoud? • Welke maatregelen kunnen gekozen worden?
27-06-14
Maatregelen matrix
STAGES
PRO-ACTION PREVENTION
PLANNING
PREPARATION
Extreme event management
Pro-active attitude
Prevention
LEGISLATION RESILIENT CONSTRUCTION
Upgrade, retrofit, new construction
MAINTENANCE AND MANAGEMENT
TRAFFIC MANAGEMENT
RECOVERY
ROBUST CONSTRUCTION
CATEGORY OF ADAPTATION MEASURE
RESPONSE
Preventive Maintenance and Replacement
Corrective Maintenance and Replacement
Traffic management Capacity buIlding Monitoring and prediction Research
CAPACITY BUILDING MONITORING RESEARCH
27-06-14
Stellingen / vraagstukken Aanpassing aan de natuurlijke variabiliteit in het huidige klimaat is de eerste stap in de aanpassing aan klimaatverandering Denken over klimaatrisico’s dwingt ons na te denken over fundamentele vragen: • Hoe beschikbaar moet een weg zijn (tijdens een extreem event)? • Hoe veilig moet een weg zijn (tijdens een extreem event)? • Welke uitgangspunten zijn ooit gehanteerd bij de aanleg van het bestaande wegennet en waarom? Waar leggen we de prioriteit bij krimpende budgetten?
27-06-14
