KISS wijzer een huis met antwoorden
ENKELE REACTIES UIT DE PRAKTIJK
Branche-organisatie Uneto-Vni De heer A. van Duijne ( s e c retaris verenigingszaken): ‘In de bouwkolom is nu ook de klantgedachte centraal gesteld. Prima toch zou je denken, maar we zijn er nog lang niet. Want wie bedoelen we nu als klant? De aannemer ziet de projectontwikkelaar als klant. De projectontwikkelaar ziet pensioenfondsen als klant. De installateur ziet de aannemer als klant. De aannemer ziet de opdrachtgever als factuuradres. De woningbouwvereniging ziet de huurder als lastig en ga zo maar door. De echte klant, namelijk degene die in de woning gaat wonen of het kantoor betrekt, wordt onvoldoende serieus genomen. Eigenlijk zou de bouwketen omgedraaid moeten worden. Uitgangspunt is de toekomstige klant en zijn wensen en eisen. Partijen kunnen al hun kennis en kunde bundelen om de klant maximaal comfort te l e v e ren. Hager heeft hier het goede voorbeeld gegeven met het KISS systeem. Fabrikanten en installateurs zijn in staat om dit flexibele leidingconcept op de markt te brengen, maar er zijn nog andere creatieve concepten nodig. Want wie moet i n v e s t e ren? De woningbouwverenigingen, die de woningen beheren of zorgverzekeraars, die met toepassing van ICT besparing op zorg kunnen realiseren? Door strategische allianties aan te gaan kunnen zij zogenaamde zorgwoningen op de markt b rengen. Beide partijen kunnen zich hiermee pro f i l e ren in een sterk concurre re n d e markt. Waar wachten we op? De installatiebranche is er klaar voor. Naast Hager zouden meer fabrikanten de handen ineen moeten slaan om totale concepten en activiteiten te ontwikkelen om de keten om te draaien. Dit levert voor alle partijen een hoger re ndement op. Welke fabrikanten volgen het voorbeeld?’
E n t ron Nederland Jan Wille m Theuns:
E n t ron Nederland is een groeiende netwerkorganisatie van samenwerkende domotica systemintegrators. Wij zijn er groot voorstander van een domoticaconcept te ontwikkelen met een uiterst flexibele infrastructuur waarmee je in kunt spelen op technische ontwikkelingen en de veranderende vraag van bewoners. Bij nieuwbouw zitten wij zo v roeg mogelijk in het bouwproces met betrokkenen om de tafel. Samen denken we goed na over de huidige én toekomstige wensen van de bewoners. Denk hierbij naast zaken als comfort, veiligheid, energiebesparing en klimaatbeheersing ook aan z o rg, zoals het automatisch openen van gordijnen en monitoring op afstand. Samen met betrokkenen maken we een goed concept waarna wij op zoek gaan naar leveranciers van kwaliteitsproducten en -diensten die ook in de toekomst gegarandeerd zijn. Entron Nederland werkt merkonafhankelijk, en kent daardoor verschillende mogelijkheden in infrastructuur. Wel implementeren we steeds vaker KISS van Hager. Omdat je met dit concept een woning kunt re a l i s e ren die zich gemakkelijk functioneel aan laat passen aan de levensfase en de dynamische behoeftepatronen van haar bewoners. Doordat dit resulteert in minder verbouwingen, een hogere mate van flexibiliteit en dus ook minder verloop in bewoners, werkt dit uiteraard kostenverlagend door.
Projectontwikkelaar Seinen Nieuwbouw b.v. uit Leeuward e n Uitvoering van diverse particulier gebouwde KISS woningen De heer H. Seinen (dire c t e u r ) : ‘De huidige markt heeft een hoog en kritisch verwachtingspatroon, zowel in kwaliteit van product en ontwerp als in afwerking. Vooral innovatieve oplossingen hebben een g rote belangstelling, mits deze niet ten koste gaan van kubieke meters inhoud of beperking in de vormgeving. Het KISS-systeem draagt bij aan onze marktfilosofie: een kostenbesparende logistiek in de bouw enerzijds en een zeer eigentijdse oplossing voor het transport van elektra en data-verkeer anderzijds. De geavanceerde uitrusting van het KISS-systeem heeft zijn reclamewerking binnen ons bedrijf reeds bevestigd. In onze toekomstvisie is KISS een onomkeerbaar onderdeel van onze bedrijfsvoering. Het systeem past bij de ontwikkeling van onze projecten van de 21ste eeuw.’
PAGINA 2
I n g e n i e u r s b u reau SWEL (Slim Wonen En Leven) Adviseur bij project van 97 appartementen met KISS installatie en Stichting Smart Homes (Nationaal Kenniscentrum voor Domotica en Slim Wonen) De heer A. van Berlo (adviseur): ‘SWEL is een groot en warm pleitb e z o rger van KISS, omdat een woning pas echt slim is als die zich gemakkelijk laat aanpassen, ongeacht levensfase, woon- en leefwensen, of type woning. KISS geeft SWEL de kans om zich mede te pro f i l e ren als innovatief en v o o r u i t s t revend, dankzij een revolution a i re manier van denken in flexibele infrastructuur. De Stichting Smart Homes was een van de pioniers met KISS in De Slimste Woning van Nederland en de ervaringen hiermee tonen die ultieme flexibiliteit. De toekomstvisie van SWEL en Smart Homes is dat KISS de trots wordt van iedere nieuwe huurder of woningeigenaar met een uitgebreide keuze in plintdesigns en opzetcontacten.’
S t u u r g roep Experimenten Vo l k s h u i s v e s t i n g
U i t v o e r i n g s o rgaan van het programma IFD-bouwen De heer ir. H. Westra: ‘Het KISS-concept van Hager Tehalit heeft in december 2002 van het Ministerie van VROM de demonstratiestatus Industrieel, Flexibel en Demontabel (IFD) Bouwen 2002 ontvangen. Uit 108 voorstellen is het KISS-concept, samen met 22 andere onderzoeks- en projectvoorstellen g e s e l e c t e e rd als voorbeeldproject, ter inspiratie en als stimulans voor andere partijen in de bouwsector. Het Programma IFD-bouwen wordt sinds 1999 door de Stuurg ro e p Experimenten Volkshuisvesting (SEV) u i t g e v o e rd op verzoek van de ministeries van VROM en EZ, om het gebruik van IFD-concepten en -technieken te bevord e ren. Flexibiliteit is bij IFD-bouwen een sleutelbegrip en heeft zowel betrekking op de te bouwen producten als op het te volgen b o u w p roces. Als een gebouw langer passend te maken is voor zijn gebruikers, dan wordt de duurzaamheid van zowel het gebouw als de locatie gediend.’
Wellicht heeft u al eens iets over KISS g e h o o rd; het Komfort Installatie Systeem, waarmee de consument zijn leven lang – volledige keuzevrijheid heeft op het gebied van de elektrische installatie in zijn huis. De ontwikkelaar van dit systeem is Hager Tehalit. Internationaal pro d uceert en verkoopt Hager al tientallen j a ren elektrotechnisch materiaal. In 30% van de woningen en gebouwen in Europa vindt u dit merk terug. Het idee achter KISS is niet eens zo nieuw. De veranderingen die KISS voor het bouwproces met zich mee b rengt, zijn dat echter wel. In gesprekken, die het afgelopen jaar met allerlei partijen uit de bouw zijn gevoerd, kwamen vragen en opmerkingen naar voren. Die vragen hebben we voor u verzameld in deze b ro c h u re. Ze geven u een duidelijk beeld van KISS, maar zullen u ook te denken zetten over de huidige gang van zaken in het bouwproces, hedendaagse belemmeringen én de mogelijkheden die KISS u kan bieden. Bekijkt u KISS met een open blik en u zult zien dat het ook anders kan. Wij nodigen u graag uit deze bro c h ure te lezen en uw mening over KISS te vormen. Mocht u een vraag hebben, die in deze bro c h u re nog niet b e a n t w o o rd wordt, dan kunt u deze uiteraard altijd stellen. U zult niet verbaasd zijn, dat wij op iedere vraag een meer dan bevredigend antwoord kunnen geven. Bijvoorbeeld tijdens een bezoek aan de KISS ExpoWoning in ’s-Hertogenbosch heeft u alle mogelijkheid om KISS in de praktijk te bekijken en uw kansen met KISS met ons te bespreken. Met vriendelijke gro e t , Hager Tehalit ‘s-Hertogenbosch
KISS IN VOGELV L U C H T
HET KISS SYSTEEM
Kort gezegd is een KISS systeem een
Deze unit komt ergens in elke leef-
basis infrastructuur, die er voor zorg t
ruimte uit in de vloer tegen een
KISS geeft de consument de vrij-
dat alle apparatuur - waar dan ook in
wand die integraal deel uitmaakt
heid om de installatie helemaal zelf
huis - eenvoudig aangesloten kan
te kiezen en (in de toekomst) aan te
w o rden.
van het casco. - een plintsysteem; vanuit de
passen. De consument bepaalt óf
KISS unit in elke leefruimte kunnen
en wanneer hij een functie wil gaan
alle functies door de plint de hele
gebruiken.
kamer rond gebracht word e n .
Wil de consument over een paar
- huisautomatisering/domotica;
jaar de inrichting veranderen of een
alle schakelaars in de woning zijn
ruimte een nieuwe functie geven,
draadloos en kunnen naar wens
dan veranderen de aansluitingen
e rgens op de muur geplaatst wor-
gewoon mee.
den of als afstandsbediening gebruikt worden. De KISS woning heeft standaard een huisautomati-
Vrij de functie van de ruimte bepalen
seringssysteem, waarmee de installatie ook via de computer g e regeld kan worden.
Het voordeel van KISS (Komfort
- de KISS EnergyBox; deze onder-
Installatie Systeem) zit hem er in, dat
v e rdeelinrichting voorziet de keuken
de consument helemaal vrij is om de
van stroom.
inrichting te bepalen. Hij bepaalt
Er ligt slechts één kabel tussen
eerst, waar de meubels en apparaten
meterkast en keukenblok. Alle gro t e
komen en daarna pas, waar alle aan-
Dit bestaat uit de volgende onderd e-
keukenapparatuur en stopcontacten
sluitingen voor stroom, radio/tv, tele-
len:
w o rden re c h t s t reeks op de
foon en computer moeten komen.
- de KISS verd e l e r in de meterkast.
E n e rgyBox aangesloten.
Ook de plaats van de (draadloze)
Bundelt alle techniek uit het huis
schakelaars is vrij te kiezen. Iedere
( s t room, telefoon, radio/TV, compu-
Tijdens de bouw van het huis wordt
KISS woning heeft standaard een
ter, internet en huisautomatisering).
het KISS systeem aangelegd. Zelfs na
huisautomatiseringssysteem (EIB
- de KISS kabel; vanuit de meterkast
de oplevering kan de consument nog
Konnex). Dit systeem is later gemak-
loopt een KISS kabel naar elke leef-
de plaats van alle aansluitingen in de
kelijk uit te breiden met handige
ruimte in huis. Deze kabel ligt inge-
ruimtes bepalen. Ook in veel bestaan-
functies. Zoals een knop in huis om
goten in de afwerkvloer (of wegge-
de woningen zijn er mogelijkheden
bij onraad in één keer alle lampen
werkt in de kruipruimte).
KISS te integre ren.
aan te doen.
Alle functionaliteiten zitten in de KISS kabel. - de KISS unit; aan het einde van elke KISS kabel zit een verbindingsunit aangesloten.
PAGINA 4
Met een KISS installatie als basis is de levensloopbestendigheid van de woning gewaarborg d .
Investeren wanneer het uitkomt Startende samenwoners hebben bij het betrekken van hun woning meestal weinig geld over om de installatie naar wens in te vullen. Na enkele j a ren is er vaak wel interesse voor bijvoorbeeld een comfortsysteem, waarmee allerlei functies in huis automatisch of via een afstandsbediening g e regeld kunnen worden. In een KISS huis liggen ook de aansluitingen voor zo’n comfortsysteem er al. Zelfs na vele jaren is de woning hiermee uit te b reiden, zonder moeilijke verbouwingen. Het zorgwoning concept is hiermee ook gemakkelijk door te voeren in vele typen woningen.
WELKE VOORDELEN ZIET U IN KISS?
VOORDELEN CONSUMENT
P R O J E C TONTWIKKELAAR
Wat zijn de belangrijkste voordelen voor de consument?
Wat zijn de belangrijkste voordelen voor de projectontwikkelaar?
De consument krijgt voor hetzelfde
De projectontwikkelaar kan met KISS
bedrag als een standaard woning een
een huis aanbieden, dat heel veel
KISS-woning, waarin hij de keuzevrij-
v o o rdelen biedt voor de bewoner. Het
heid krijgt om zijn gehele electrische
project krijgt daardoor een uniek ver-
installatie naar eigen inzicht in te
koopargument en hogere marketing-
delen en later uit te breiden of te
w a a rde. Bij gro t e re projecten kan men
wijzigen. In iedere leefruimte zijn de
alle woningen met dezelfde infra-
faciliteiten voorzien voor stro o m ,
structuur voor de installatie uitvoere n
radio/TV, telefoon, computer en huis-
en pas in een vrij late fase van de
automatisering.
realisering iedere woning nog
De plaats van de aansluitpunten in de
geschikt maken voor ouderen, als
Snel en efficiënt bouwen met een
ruimte is naar wens te bepalen, per-
zorgwoning, als woning met meer
minimum aan faal- en org a n i s a t i e k o s-
fect afgestemd op de indeling van
comfort en luxe, enz. Met het KISS
ten zijn verreweg de belangrijkste
meubels en apparatuur. Achteraf
installatieconcept kan men een stan-
f a c t o ren om een project winstgevend
wijzigen en uitbreiden of een ruimte
d a a rd huurwoning met basisvoorzie-
te realiseren. KISS voldoet optimaal
een nieuwe functie geven, is pro-
ningen veel eenvoudiger dan nu
aan deze voorwaarden. De basis
bleemloos mogelijk.
upgraden tot luxe koopwoning.
uitgangspunten van KISS om dit te
De consument investeert in zijn
KISS past 100% binnen DuBo en IFD
bewerkstelligen zijn: geen leidingen
installatie op het moment dat hem
concepten. Keuzevrijheid en flexibili-
in wanden, geen verbindingen tussen
het beste uitkomt. Hakken en bre k e n ,
teit zijn optimaal bij KISS, zonder
horizontale en verticale vlakken,
v e r l e n g s n o e ren en aansluitpunten
prijsverhoging in de projectkosten tot
beperkte aanwezigheid van de instal-
op een onhandige of lelijke plek zijn
gevolg. Er zijn grote besparingen te
lateur in de ruwbouw en het re a l i s e-
voortaan verleden tijd.
re a l i s e ren in het bouwproces, klan-
ren van klantspecifieke wensen ná de
Alle schakelaars in de woning zijn
tenbegeleidingstrajecten, org a n i s a t i e-
bouwfase.
draadloos en kunnen naar wens
kosten, definitief oplossen van veel
w o rden aangebracht op de muur of
voorkomende faalkosten en vermijden
u i t g e v o e rd worden als afstandsbedie-
van meerwerk dat de bewoner alleen
ning. De KISS woning is standaard
s u m m i e re flexibiliteit geeft.
u i t g e v o e rd met een EIB bussysteem
Individuele wensen van bewoners
(ofwel domotica), waardoor de instal-
hebben geen nadelige invloed meer
lateur of bewoner via een computer
op het verloop van het bouwproces.
VOORDELEN AANNEMER Wat zijn de belangrijkste voordelen voor de bouwkundig aannemer?
VERHUUR SECTOR Wat zijn de belangrijkste voordelen van een KISS huurwoning?
kunnen bepalen hoe de installatie in het huis moet werken. Allerlei comfortfuncties, zoals een knop om bij onraad alle verlichting in één keer in
Huurwoningen kunnen worden uitge-
te schakelen, kunnen goedkoop en
v o e rd en verhuurd met een standaard
zonder rommel aangelegd worden.
installatie. Door het aanbieden van optiepakketten kan de huurwoning flexibel op maat worden gemaakt voor de huurder en de huurprijs daaro p aan te passen. Dezelfde huurwoning is geschikt voor allerlei gezinssamenstellingen, van starters tot ouderen of zelfs als zorgwoning. Met het KISS installatieconcept kan men een stand a a rd huurwoning met basisvoorzieningen veel eenvoudiger dan nu upgraden tot een luxe koopwoning. PAGINA 6
VOORDELEN I N S TA L L AT E U R Wat zijn de belangrijkste voordelen voor de ET installateur? KISS geeft de installateur de mogelijkheid om zich als zelfstandige partij in het bouwproces op te stellen. De basisinfrastructuur wordt tijdens het b o u w p roces aangelegd, maar het invullen van de installatie naar wens van de klant wordt na de ruwbouwfase of de bouwkundige oplevering gedaan. De installateur kan een blijvende relatie met de bewoner opbouwen en als ‘system integrator’ zijn toekomstige wensen invullen. De opties kunnen zonder bouwkundige voorzieningen of wijzigingen worden aangebracht. Dit maakt de installateur tot directe aanspreekpartner van de klant. De basisinstallatie bestaat uit een combinatie van de infrastructuur met een EIB (Konnex) bussysteem. De prijsstelling daarvan ligt hoger dan de huidige standaardinstallaties, terwijl het arbeidscomponent op hetzelfde niveau blijft. Aangezien alle partijen in het bouwproces essentiële voord e l e n re a l i s e ren met het KISS systeem, zal de samenwerking met deze partijen snel groeien.
MEER MOGELIJKHEDEN, NIET MEER KOSTEN!
9000 KISS WONINGEN
installaties standaard uitvoeren en in een vrij late fase van de re a l i s e r i n g i e d e re woning nog geschikt maken
Er zijn al zoveel uitvindingen geweest, maar meer dan 5 proefwoningen werden het nooit!
als ouderen woning, zorg w o n i n g , woning met meer comfort en luxe, enz. Met het KISS installatieconcept kan men een standaard huurwoning met basisvoorzieningen veel eenvou-
Bij de introductie van KISS heeft
diger dan nu upgraden naar een luxe
Hager haar doelstelling aangegeven
koopwoning.
om in 2006 alle nieuwbouwwoningen met een flexibele installatie uit te
De besparingen
v o e ren. Momenteel (mei 2004) zijn
KISS past 100% binnen DuBo en
er bijna 500 woningen met KISS
IFD concepten. De keuzevrijheid en
g e ï n s t a l l e e rd. Bij meer dan 9.000 nieuwbouwwoningen heeft de beslis-
flexibiliteit bij KISS is optimaal en niet
KINDERZIEKTES?
ser aangegeven actief met Hager te onderzoeken wat de mogelijkheden van KISS zijn. 9.000 Woningen vertegenwoordigen ongeveer 15% van het
prijsverhogend in de totale kosten van een project. Er zijn grote bespa-
Hoe lang duurt het voor de kinderziektes in het KISS concept zijn opgelost?
jaarvolume aan nieuwbouwwoningen
ringen te realiseren in het bouwproces, klantenbegeleidingstrajecten, organisatiekosten, definitief oplossen van veel voorkomende faalkosten en
en een meeromzet van 25 miljoen
Het KISS concept bestaat uit
vermijden van meerwerk dat de
voor de ET-branche.
p roducten, die Hager Tehalit al jare n
bewoner alleen summiere flexibiliteit
succesvol op de markt brengt. Met
geeft.
deze producten is al veel praktijkervaring opgedaan. Nieuw aan het
INGEWIKKELD?
KISS concept is het doorbreken van de gewoontes in de Nederlandse
Mijn klant zit niet te wachten op ingewikkelde systemen die niemand snapt!
installatietechniek. Om fouten bij de installatie van de producten te voorkomen, heeft Hager Tehalit een gro o t aantal installatiebedrijven opgeleid in
Een KISS installatie is niet ingewikkel-
het installeren van KISS. Daarnaast
der dan een conventionele installatie.
w o rdt ieder project tijdens de monta-
In een standaard KISS woning
ge intensief begeleid door onze spe-
w o rden alleen de normale schakel-
cialisten.
functies voorzien en met normale schakelaars in- en uitgeschakeld. De KISS unit en het plintsysteem zijn eenvoudig van opbouw en logischer opgezet dan een huidige conventio-
GEEN MEERPRIJS VOOR KISS
nele installatie. Door een zuiver stersysteem toe te passen (alle KISS units zijn verbonden met de meterkast) is de installatie ook voor de consument beter te
Een KISS installatie zou even duur zijn als een standaard installatie. Hoe kan dat nu?
begrijpen. Daarnaast worden domoti-
PAGINA 8
De besparingen die zijn opgenomen zijn gemiddelden en natuurlijk sterk afhankelijk van het bouwpro j e c t , g rootte en uitvoering. Wij beseff e n dat de indicatiebedragen door ieder
ca-systemen vaak met veel toeters en
KISS kan kostenneutraal worden
bedrijf anders kunnen worden
bellen gepre s e n t e e rd.
toegepast in woningen en projecten
g e ï n t e r p re t e e rd. Achterin deze
Hager Tehalit legt zich er op toe, dat
waar de consument flexibiliteit wordt
folder vindt u een matrix van de
de bediening van haar installaties
geboden. Koopwoningen hebben
besparingen en de opbouw van de
voor de gebruiker eenvoudig en
een betere marktwaarde als er meer
verschillende bedragen. Via internet
logisch is.
flexibiliteit wordt aangeboden.
(www.kisshome.nl - zakelijke site)
Bij gro t e re projecten kan men alle
kunt u deze matrix als excelbestand
downloaden. Dit overzicht kan ook door uzelf worden ingevuld met bedragen die overeenkomen met uw situatie. Identieke infrastructuur Alle woningen in een project hebben dezelfde infrastructuur. Het is niet nodig om een grote hoeveelheid varianten uit te rekenen en tekenen. Meerwerk bespreken en vastleggen voor extra aansluitpunten, loze leidingen of verplaatsen van aansluitpunten is niet meer nodig. In het kopersbegeleidingsproces is dit t i j d rovend, omdat dit sterk afhankelijk is van de inrichting van de woning, die maanden voor de oplevering nog niet bekend is. De wensen hoeven niet meer te w o rden geadministre e rd en doorgegeven aan de aannemer en installateur. Er zitten geen leidingen meer in wanden. De bestelpro c e d u re en informat i e - o v e rdracht naar de leverancier van p refab wanden of aannemer word t veel eenvoudiger. Dat geeft de volgende besparingen: • Men hoeft de wensen van de klant niet meer per individueel kavel op tekening te zetten. • De aannemer hoeft deze wensen niet meer bij te houden per kavel. • De bestelling van prefab wanden is voor alle woningen in het pro j e c t gelijk. • De fabrikant van prefab wanden kan per project dezelfde wanden pro d uc e ren zonder leidingen. • De fabrikant van prefab wanden hoeft zijn pro d u c t i e p roces niet op kavel volgorde af te wikkelen. • De logistiek om de wanden van het eerste kavel op het juiste moment te regelen wordt veel eenvoudiger. • Er ontstaan minder faalkosten bij montage van de wanden, de kraan kan optimaal worden ingezet en hoeft niet te worden afgestemd met de volgorde van aanleveren op de bouwplaats van de prefab elementen.
Vervolg volgende blz.
MEERWERK: NIET AUTOMATISCH MEER WINST
• Er zijn geen verbindingen meer tus-
MINDER FA A L K O S T E N
STANDAARD DOMOTICA
Er zijn veel besparingen op faalkosten; kunnen die worden begroot?
Wat is een EIB Konnex domotica- of bussysteem?
sen wand en plafond. Geen afgeb roken leidingen meer. • Tunnelbouw zonder voorzieningen in de wanden. • Geen installateur meer nodig bij
EIB staat voor Europese Installatie
montage wanden. Alle installatie
Onderstaand vindt u een opgave
Bus. Dat is een samenwerking van
delen zitten in horizontale
van de besparingen op faalkosten.
80 grote Europese fabrikanten, die
vlakken.
Alhoewel het verminderen van de
samen producten hebben ontwikkeld,
faalkosten de belangrijkste mogelijk-
die volgens een soort pro g r a m m e e r-
heid is om een project winstgevend af
taal met elkaar kunnen praten. Net als
te sluiten, worden deze maar zelden
bij een computer kunt u allerlei pro-
sleuven op de wanden vervalt.
in de begroting tastbaar gemaakt en
ducten van verschillende fabrikanten
Sleuven frezen in wanden niet meer
zeker niet vermeld bij de onderwer-
aansluiten en toch vormen die met
noodzakelijk.
pen die daar het meest gevoelig voor
elkaar een werkend systeem. Bij een
zijn. Deze besparingen zullen dan ook
EIB Konnex domotica- of bussysteem
de meeste discussie opleveren,
kunt u ook producten van verschillen-
omdat de meeste bedrijven dit
de fabrikanten aan elkaar koppelen,
wanden eenvoudiger en goedkoper
-bewust of onbewust- niet meenemen
die samen een goed werkende elec-
als gevolg van ontbreken van
in de projectkosten. Ieder welden-
trische installatie vormen. U bent dus
sleuven.
kend mens weet echter dat de
nooit afhankelijk van de pro d u c t e n
genoemde faalkosten in nagenoeg
van één fabrikant. De gebruiker kiest
alle projecten aanwezig zijn.
producten met de beste prijs/kwaliteit
• Geen dozen meer uithakken na montagefouten. • Aantekenen van aansluitpunten en
• A f s m e ren van sleuven na het aanb rengen van de leidingen vervalt. • Afwerken of stucwerk van de
Algemene besparingen • Plinten vervallen.
verhouding in zijn installatie.
• S c h i l d e ren van plinten vervalt.
Een KISS woning is standaard met
• De installateur is minder op de
een EIB bussysteem uitgevoerd en
bouw, waardoor de bouwtijd
ook daarin kunt u dus producten van
korter wordt.
a n d e re EIB fabrikanten toepassen om de installatie uit te breiden of aan te
De koper bespaart veel meerwerk
passen. Een bussysteem werkt in
kosten. Het merendeel van het meer-
principe als volgt: u drukt op een
werk bij koopwoningen wordt vero o r-
draadloze schakelaar (of afstandsbe-
zaakt door extra stopcontacten,
diening); het bussysteem ontvangt dit
CAI- of data-aansluitingen of het ver-
signaal en weet dat hij dan een
plaatsen van deze aansluitpunten. Dit
bepaalde lamp of ander apparaat
moet de koper de mogelijkheid geven
moet inschakelen.
de ruimtes flexibeler in te richten. Bij
De installateur kan in een eenvoudig
KISS is dit al standaard in het con-
programma vastleggen, welke
cept mogelijk.
schakelaar een bepaalde lamp of apparaat moet bedienen. Door het programma aan te passen, kan eenzelfde draadloze schakelaar ook een andere lamp in- of uitschakelen, of bijvoorbeeld alle lampen in het huis gelijktijdig. Op deze wijze kunt u een-
Besparingen met KISS
Tunnelbouw
(in Euro’s)
Kalkzandsteen
P refab
voudig allerlei opties aanbrengen. Met
wanden
wanden
dit bussysteem kunt u ook weer draadloos allerlei aansluitpunten aan-
PAGINA 1 0
Huur (snelle roulatie)
525
665
625
s t u ren in het plafond, op de plint of in
Huur (lange huurtijd)
625
735
725
de meterkast.
Koopwoning sociaal
2270
2370
2700
Koopwoning midden / hoog
2380
2470
2800
Particuliere woningbouw
3175
3215
3425
RIJK VAN MEERWERK De projectontwikkelaar en aannemer worden rijk van meerwerk; hoe kan ik hen overtuigen? Alhoewel deze stelling vaak gehoord w o rdt, is dit naar onze mening vols t rekt onjuist. Consumenten vragen steeds meer om woningen en installaties die volledig aansluiten bij hun wensen. Het re a l i s e ren van deze wensen binnen een gro o t s c h a l i g g e o rg a n i s e e rd proces, zoals de woningbouw, brengt zeer veel kosten en begeleiding met zich mee. Een g root deel van de faalkosten tijdens v o o r b e reiding en bouwproces zijn toe te schrijven aan het invullen van die klantspecifieke wensen. De -vaak hoge- prijs die men moet betalen voor meerwerk is meestal niet eens voldoende om de werkelijke kosten te dekken. Er zijn dan ook veel bedrijven, die in principe liever een standaard woning bouwen, omdat dit winstgevender is. Snel en eff i c i ë n t bouwen met minimale faal- en o rganisatiekosten is verreweg de belangrijkste factor om een pro j e c t winstgevend te re a l i s e ren. KISS voldoet optimaal aan deze voorwaard e .
KISS BENOEMD TOT IFD DEMONSTRAT I E P R O J E C T
GOEDKOPER PA R T ICULIER BOUWEN KISS bespaart veel in grote projecten; is een particuliere woning met KISS dan niet veel duurder?
WANDEN LEIDINGVRIJ Waarom zitten er geen leidingen in de wanden? D o o rdat er geen leidingen in wanden zijn opgenomen, kan het b o u w p roces veel efficiënter en
Nee, in tegendeel zelfs. KISS biedt
goedkoper worden. Hierdoor word t
daar meestal zelfs meer besparingen
het mogelijk om een kwalitatieve
dan in de pro j e c t b o u w. In de particu-
installatie als KISS toe te passen
l i e re woningbouw is het vaak gebrui-
zonder meerkosten t.o.v. een stan-
kelijk dat de opdrachtgever veel extra
d a a rd installatie. In een conventionele
stopcontacten en andere aansluitpun-
installatie zit altijd bedrading tussen
ten laat maken om er zeker van te
de schakelaar en de lamp die hij
zijn, dat hij over enkele jaren de leef-
bedient. In een KISS woning zijn de
ruimtes anders kan inrichten. In alle
schakelaars draadloos verbonden
hoeken TV- en radio-aansluitingen,
met een ontvanger ergens in huis of
overal extra stopcontacten, op meer-
met de stopcontacten of lichtpunten
d e re plaatsen computeraansluitingen,
in het plafond. In de wanden zitten
enz. Hierdoor is de electrische instal-
geen leidingen meer die verbonden
latie vaak onnodig duurd e r, met als
moeten worden met het plafond of
enige voordeel dat men flexibeler is
de vloer. Tijdens het bouwproces kan
met het inrichten en veranderen van
men in een KISS woning standaard
De besparingen kunnen voor een
de woning. Deze voordelen zijn stan-
p refab wanden toepassen zonder
g root gedeelte blijven bestaan. Indien
d a a rd al voorzien in een KISS woning.
rekening te houden met leiding-
in een aantal ruimtes een stopcontact
Een extra voordeel daarbij is, dat het
systemen. Er hoeft geen re k e n i n g
w o rdt geplaatst naast de deur, dan
huis niet vol zit met allerlei aansluit-
gehouden te worden met meerwerk
voldoet een inbouwdoos in de wand
punten, die men zelden gebruikt. Hoe
of speciale wensen van de bewoner.
met een leiding of buis tot aan de
fraai en duur men het schakelmateri-
Dit kan nadien in de installatie wor-
plint. Er hoeft dus geen verbinding te
aal ook kiest, echt mooi is het nooit.
den aangebracht. Indien de woning
w o rden gemaakt tussen wand of pla-
De aansluitpunten die men wel nodig
niet met prefab wanden wordt uitge-
fond en vloer. Bij het plaatsen van de
heeft, kunnen met KISS naar wens
v o e rd, hoeven geen sleuven meer te
plint wordt het stopcontact vanuit de
netjes achter een bank, naast een
w o rden aangebracht en kan de wand
plint aangesloten. In een groot pro j e c t
kast of achter een plantenpot gezet
d i rect worden afgewerkt.
kan men alle wanden identiek
w o rden.
De installatie wordt in een veel latere
uitvoeren.
fase aangebracht.
De schakelaars kunnen bij het stop-
TOCH STOPCONTA C T IN MUUR Als ik toch een stopcontact in de muur wil, vervallen dan alle besparingen in de bouw?
contact worden geplaatst, naar keuze in een inbouwdoos of zonder. Zo kan men in particuliere woningbouw ook eenvoudig aansluitingen voorzien voor bijvoorbeeld een wandlamp. Dit is echter niet noodzakelijk, omdat ook een wandlamp na enkele jaren meestal niet meer op de juiste plaats zit, wanneer de inrichting is verand e rd. Er zijn zeer fraaie verlichtingsoplossingen, waarmee men indirecte verlichting op de wand kan re a l i s e re n en die toch verplaatsbaar zijn.
PAGINA 1 2
DUBO Past KISS binnen een DuBo project? Ja; DuBo staat voor Duurzaam Bouwen. Dit wordt vaak alleen uitgelegd als het hergebruiken van materialen in de bouwfase alsmede in de fase dat de woning weer afgebroken w o rdt. KISS raakt de kern van Duurzaam Bouwen nog veel beter. Een KISS woning heeft een langere levensduur, omdat men de woning langer kan inzetten voor allerlei doelg roepen. Wijken worden momenteel vaker gesloopt, omdat ze niet meer voldoen aan de minimale eisen van een doelgroep dan vanwege verval.
UNETO-VNI Wat is de mening van branche-organisatie Uneto-Vni over KISS? Uneto-Vni staat pal achter een infrastructuur, die het de installateur mogelijk maakt zich als zelfstandige partij in het bouwproces op te stellen. Uneto-Vni is ook grote voorstander van de mogelijkheid voor installateurs om een blijvende relatie op te bouwen met de bewoner en als ‘system integrator’ de toekomstige wensen van de bewoner in te kunnen vullen. In een infrastructuur als KISS kunnen de opties zonder bouwkundige voorzieningen worden aangebracht, waardoor de installateur de d i recte aanspreekpartner wordt van de klant. Momenteel is Hager Tehalit de enige aanbieder van een compleet werkend concept met op elkaar afgestemde producten. Uneto-Vni spre e k t de wens uit, dat meer fabrikanten dit voorbeeld volgen. Op de eerste pagina van deze bro c h u re leest u meer over de visie van Uneto-Vni.
KISS BENOEMD TOT IFD DEMONSTRAT I E P R O J E C T
SUBSIDIE
DRAADLOZE PRODUCTEN
Klopt het dat er subsidie is op KISS woningen?
Er komen steeds meer volledig draadloze producten op de markt; heeft KISS dan nog wel zin?
Ja, het ministerie van VROM heeft in het kader van de stimuleringsre g e l i n g IFD bouwen een subsidie toegekend aan de KISS woning. Doelstelling van de subsidie is partijen in de bouwko-
KISS is een combinatie van draadloze
lom te motiveren dit concept actief te
techniek en normale bekabeling met
i n t e g re ren in het bouwproces.
als effect dat de aansluitpunten een-
De subsidie bedraagt maximaal 250,-
voudig kunnen worden uitgebreid en
e u ro per woning en wordt re c h t s t-
verplaatst. In een KISS woning wor-
reeks uitgekeerd aan de bewoner van een KISS woning. Alleen KISS
den alle leidingen, waarover privacy
WA N D L A M P E N
Garantie Dealers kunnen en mogen de subsidie toekennen aan installaties die zij hebben aangelegd. Neemt u dus contact op met uw Garantiedealer voor meer informatie. Aangezien een KISS woning niet
met vaste bekabeling aangesloten.
Ik maak veel particuliere woningen; kan ik dan KISS toepassen en toch aansluitingen in de wanden maken?
d u u rder is dan een normale woning,
Alleen de schakelaars en afstandsbedieningen voor het schakelen van de installatie zijn draadloos. De consument kan uiteraard in een KISS woning ook draadloze producten toepassen. Voor het flexibel verplaat-
is de subsidie niet bedoeld als bijdra-
Ja, men kan in particuliere woning-
sen van stroompunten is het KISS
ge in extra kosten. De overheid geeft
bouw ook eenvoudig aansluitingen
systeem toch noodzakelijk. Deze
door middel van deze subsidie een
voor bijvoorbeeld een wandlamp
infrastructuur kan men dan ook
stimulans aan de consument om bij
voorzien door een verbinding te
gebruiken voor het aansluiten van alle
de koop of bouw van een woning de
maken met de plint. Dit is echter niet
overige apparatuur. Computers, TV en
wens voor een KISS systeem uit te
noodzakelijk, omdat ook een wand-
breedband toepassingen word e n
s p reken.
lamp na enkele jaren meestal niet
steeds veeleisender en sneller. Een
meer op de juiste plaats zit, wanneer
KISS woning is nu al voorbereid om
de inrichting is veranderd. Er zijn zeer
supersnelle glasvezelverbindingen in
fraaie verlichtingsoplossingen, waar-
elke leefruimte aan te sluiten.
mee men indirecte verlichting op de wand kan realiseren en die toch verplaatsbaar zijn.
SUBSIDIE AANVRAGEN Ik ben aannemer; hoe kan ik die subsidie aanvragen? U kunt uw klant attenderen op de
B ATTERIJ LEEG Als de batterij van de schakelaar leeg is, kun je niets meer; hoe lost de bewoner dat op?
subsidie. Meer informatie daarover vindt u op www.kisshome.nl.
De schakelaars geven een signaal af,
De subsidie wordt echter na opleve-
wanneer de batterij bijna leeg is,
ring door de KISS Garantie Dealer
zodat u deze tijdig kunt vervangen.
direct aan de koper / bewoner uitge-
Indien de schakelaars toch onver-
k e e rd .
wacht niet meer functioneren, kunt u door middel van drukknopjes in de meterkast iedere aansluiting apart schakelen.
PAGINA 1 4
gevoelige informatie wordt verstuurd ,
DRAADLOOS Zijn de schakelaars draadloos? In een conventionele installatie zit er altijd bedrading tussen de schakelaar en verlichting. In een KISS woning zijn de schakelaars draadloos verbonden met een ontvanger ergens in huis of met de stopcontacten of lichtpunten in het plafond. De schakelaars kunnen naar wens w o rden aangebracht op de muur of u i t g e v o e rd worden als afstandsbediening. De KISS woning is standaard uitgevoerd met een EIB bussysteem (ofwel domotica), waardoor installateur of bewoner door middel van een computer kunnen bepalen hoe de installatie in het huis moet werken. Zo kan de consument heel eenvoudig en zonder veel kosten bijvoorbeeld een knop krijgen, waarmee bij onraad alle verlichting in het huis in één keer inschakelt.
ZORGWONINGEN Ik maak veel zorgwoningen. Kan dat ook met KISS? Ja; het KISS concept kan in elk type woning worden toegepast. Speciaal voor zorgwoningen zijn in samenwerking met specialisten op dit gebied p roducten ontworpen. In zorg w o n i ngen kan een speciale infrastructuur w o rden aangebracht, die wat kosten betreft efficiënter is, dan een stand a a rd KISS woning. Partners in deze sector bieden u op basis van KISS een volledig zorg-woning concept.
HOE PAST KISS BINNEN UW PROJECTEN?
ALLEEN IN NEDERLAND?
De totale bouwkolom en vooral de korte termijn voldoende pro d u c t e n
Verkoopt Hager Tehalit KISS alleen in Nederland?
PLAFOND
consument is erbij gebaat dat er op verkrijgbaar zijn. Op dit moment zijn een groot aantal producten in de markt verkrijgbaar, waarmee een ver-
Heeft Hager voor het plafond ook een oplossing of blijft dat zoals het nu gaat?
Het KISS concept wordt alleen in
g e l i j k b a re infrastructuur kan word e n
Nederland verkocht, omdat het
opgebouwd. Deze producten zijn ech-
Op dit moment heeft Hager Tehalit
specifiek op de Nederlandse bouw-
ter meestal niet op elkaar afgestemd
nog geen systeem, waarmee u de
methodes is afgestemd. In de meeste
en vormen geen compleet systeem.
plafondaansluitpunten eenvoudig en
a n d e re Europese landen is het
onzichtbaar kunt verplaatsen. In een
gebruikelijk dat een bewoner of koper
KISS woning heeft u -indien gewenst-
veel meer invloed heeft op de uitvoering van zijn woning. In die landen bestaat echter dezelfde
nog steeds vaste plafondaansluitpun-
SCHADELIJKE STRALING
behoefte om een woning eenvoudig te kunnen veranderen. Hager Tehalit zal het KISS concept dan ook in a n d e re landen van Europa aan gaan
v e r k e e rde plaats zitten. In een KISS woning kunt u deze plafondaansluit-
Zijn draadloze schakelaars niet schadelijk vanwege straling?
bieden in een vorm die past bij de aldaar gehanteerde bouwmethodiek.
ten, die inderdaad meestal net op de
punten wel allerlei verschillende functies geven, zoals het gelijktijdig aan-/uitschakelen met overige verlichting in de ruimte.
Zeker de laatste jaren is er veel discussie over gezondheidspro b l e m e n die mogelijk ontstaan door straling van draadloze apparatuur. Vooral de
CONCURRENTIE
snelle opkomst van GSM telefoons heeft deze discussie aangewakkerd .
Waarom komen andere bedrijven niet met een dergelijk concept?
Wij doen geen specifiek onderzoek naar deze invloeden en kunnen daarover dan ook geen uitspraken doen. De straling van de draadloze schake-
Momenteel is Hager Tehalit de enige
laars in een KISS woning is echter
aanbieder van een dergelijk compleet
verwaarloosbaar ten opzichte van die
werkend concept met op elkaar afge-
van een GSM telefoon. De zender van
stemde producten. Naast Hager
een draadloze schakelaar hoeft maar
Tehalit zijn er weinig grote bedrijven,
een kleine afstand te overbruggen en
die een compleet programma kunnen
is derhalve aanzienlijk minder sterk.
bieden van meterkast tot aan het
Bovendien heeft u een telefoon
stopcontact. Alle overige grote
meestal aan het oor. Een draadloze
leveranciers hebben zich al jare n
schakelaar bedient u met de handen,
g e s p e c i a l i s e e rd op schakelmateriaal
waardoor eventuele schadelijke
in de muur. Het is logisch dat deze
invloeden al veel minder zijn.
bedrijven eerst afwachten of het KISS concept de ondersteuning krijgt van
WERKT TOCH BIJ STORING Als het bussysteem defect is, werkt er dan niets meer?
de bouwkolom. Bovendien zijn er niet veel bedrijven die kunnen en durven
Indien het bussysteem, dat alle scha-
te investeren in nieuwe concepten in
kelaars en aansluitpunten re g e l t ,
een tijd van teruglopende economie.
defect zou raken, blijven alle aansluit-
Hager Tehalit heeft het KISS installa-
punten in hun laatste stand staan. Zo
tieconcept niet gepatenteerd om alle
blijft de verlichting in de woonkamer
overige fabrikanten in de gelegenheid
bijvoorbeeld aan staan en in de
te stellen producten te ontwikkelen
slaapkamer blijft hij uit. Door middel
binnen een dergelijk concept.
van drukknopjes in de meterkast kunt u dan nog steeds alle aansluitpunten apart schakelen.
PAGINA 1 6
IS WIJZIGEN ONVEILIG? De klant kan straks makkelijk zelf aansluitingen bijmaken en veranderen; is dat niet onveilig? De veranderingen die de consument zelf in een KISS woning kan aanbre ngen zijn zeker niet onveiliger dan de aanpassingen, die een consument nu ooit aan zijn eigen installatie doet.
LEIDINGEN V E R VA N G E N Bij huidige installaties kan men bij een storing de leidingen vervangen. Hoe gaat dat bij KISS? Bij KISS kan men de leidingen in de vloer niet vervangen, alleen de leidingen in de plint zijn eenvoudig te verplaatsen. In conventionele installaties worden de leidingen echter zelden vervangen vanwege defecten, maar meestal omdat de installatie een a n d e re functie krijgt. Bij KISS kan men niet alleen de installatie eenvoudig aanpassen maar ook de plaats van de aansluiting eenvoudig verand e ren.
HOE PAST KISS BINNEN UW BEDRIJFSVOERING?
MOOIE PLINT
den vastgelegd. Voor de klant is het dan veel eenvoudiger om zijn wensen
Vinden consumenten een opbouwplint wel mooi?
aan te geven. Aangezien de klant al weet waar hij zijn meubels plaatst, hoeft hij ook geen extra kosten te
De KISS plint is nagenoeg even gro o t
maken voor extra stopcontacten of
als plinten die u nu standaard in
a n d e re aansluitingen. Bovendien kan
woningen aantreft. De plint is fraai
hij in een latere fase nog aansluitpun-
a f g e rond en derhalve veel eenvoudi-
ten verplaatsen of toevoegen. De
ger te reinigen dan de huidige houten
klant hoeft ook geen ingewikkelde
plinten. De plint en bijbehore n d e
tekeningen te maken om de exacte
componenten zijn in honderden kleu-
plaats van de aansluitingen door te
ren (alle RAL kleuren) verkrijgbaar en
geven. Hij krijgt van de installateur
kwalitatief afgewerkt. Een aantal
stickers van stopcontacten, TV-aan-
k l e u ren en designs zijn volledig
sluitingen, enz., die hij gewoon op de
vervaardigd uit kunststof en daard o o r
plaats kan plakken waar deze aan-
kleurvast, ook bij eventuele beschadi-
sluitingen moeten komen. In de parti-
gingen. Alle overige (RAL) kleure n
c u l i e re woningbouw dient de installa-
w o rden kwalitatief gespoten volgens
teur wel in een vroeg stadium zijn
hetzelfde procédé als autofabrikanten
klant te informeren over de opbouw
gebruiken. Zo is altijd een kleur ver-
van een KISS woning, zodat de klant
krijgbaar, die perfect op de inrichting
eventuele extra wensen zoals wand-
aansluit. Bovendien zijn de plinten
aansluitingen, de buiten-installatie en
Ja, KISS kan ook voor renovatie
overschilderbaar. En veel eenvoudiger
extra plafondaansluitpunten kan aan-
w o rden toegepast. Afhankelijk van de
dan bij traditionele houten plinten,
geven.
opbouw van de renovatie woning
want u klikt eenvoudig de voorzijden
KISS OOK VOOR RENOVAT I E Kan KISS ook bij verbouw of renovatie worden toegepast?
kunnen de KISS kabel en unit via de
van de plint en kunt deze vervolgens
In de projectmatige woningbouw is
kruipruimte, de balklaag of de
op een tafel schilderen.
dat voor de installateur wel anders.
bestaande vloer worden aangesloten
Alle losse bekabeling van bijvoor-
Momenteel heeft de installateur
op de meterkast. Het is ook mogelijk
beeld audioboxen is netjes en veilig
zelden contact met de consument.
om vanuit de bestaande aansluitpun-
in de plint weg te werken.
Dat verandert bij een KISS woning.
ten in de ruimtes aan te sluiten op het
Tijdens de klantenbegeleidingsfase
plintsysteem.
w o rdt de klant geïnformeerd over het
De besparingen in de bouwkosten
KISS concept. Hij moet dan besluiten
zijn vaak veel hoger dan bij nieuw-
of hij speciale wensen heeft in de
bouw.
KOPERSBEGELEIDING
wanden (gesteld dat de aannemer/ p rojectontwikkelaar deze optie wil
De aannemer hoeft de invulling van de installatie niet meer met de koper te bespreken; kost dit de installateur niet veel extra tijd?
aanbieden). Aangezien de consument alle andere besluiten kan uitstellen tot
PLINTEN SCHILDEREN
vlak voor (of eventueel zelfs na) de oplevering van de bouwkundige installatie, wordt dit proces voor hem
Kan men de plint schilderen?
veel eenvoudiger. Bij conventionele installaties is het voor de consument
Je kunt het plintkanaal verven,
Bij particuliere woningbouw spre e k t
veel moeilijker om besluiten te nemen
mits je eerst een kunststof primer
de installateur de installatie nu ook al
over zijn elektrische installatie, omdat
gebruikt (verkrijgbaar bij de
door met zijn klant. Bij een KISS
die zeer vroeg in het bouwproces
doe-het-zelf zaak). Dit is een soort
woning is dat veel eenvoudiger,
genomen moeten worden, terwijl de
g rondverf speciaal voor kunststof.
omdat de definitieve plek van de aan-
invulling zo afhankelijk is van de
U klikt eenvoudig de voorzijden van
sluitpunten vlak voor - of zelfs na -
inrichting van zijn woning.
de plint en kunt deze vervolgens op
het inrichten van de ruimtes kan wor-
een tafel schilderen in de kleur van uw keuze.
PAGINA 1 8
WIJZIGEN ORGANISATIESTRUCTUUR Voor KISS moet ik als installateur mijn organisatiestructuur sterk wijzigen. Dit is een flinke investering; hoe snel verdien ik dit terug? Om uw organisatie kwalitatief aan te passen op het aanbieden van KISS installaties hoeft u nagenoeg geen investeringen te doen in gere e dschappen of programmeerapparatuur. Het is belangrijk dat uw medewerkers het belang inzien van het omschakelen naar een consumentgerichte org anisatie. Hager Tehalit helpt u daarbij door uw medewerkers niet alleen technisch te scholen, maar ook door hen te overtuigen van de voord e l e n van klantgericht denken. Uw gro o t s t e investering zit in de tijd om uw medewerkers ervan te overtuigen dat uw klanten de belangrijkste factor zijn voor uw succes. Vooral als de economische tijden wat slechter word e n , zoals nu algemeen in Europa aan de o rde is, zijn medewerkers graag b e reid zich in te spannen voor een b e t e re toekomst. De kwaliteit van uw bedrijf is tenslotte ook uw toekomst. Aangezien KISS uw verhouding mater i a a l / u ren sterk verbetert, is de terugv e rdientijd zeer kort.
WELKE TOEKOMSTGARANTIES BIEDT KISS?
NETTE MONTEURS Mijn huidige nieuwbouw monteurs willen helemaal geen nette werkers met een stofzuiger worden. Hoe moet ik daar mee omgaan?
B E S TA AT KISS OVER 10 JAAR? Kan Hager Tehalit mij de zekerheid geven dat zij en KISS over 10 jaar nog bestaan? Die zekerheid kan geen enkel bedrijf
Dit is sterk afhankelijk van de samen-
of concept geven. Toen u 25 jaar
stelling van uw personeelsbestand.
geleden met centraaldozen begon,
Het beste advies wat wij u kunnen
vroeg u zich dat ook niet af. Een kop-
geven, is het gewoon te vragen aan
pelbare sterstructuur is dan ook geen
uw medewerkers.
b i j z o n d e re uitvinding. Hager Tehalit
Wij helpen u hier graag bij door u en
heeft deze structuur ondersteund met
uw team uit te nodigen en in de prak-
kwalitatieve op elkaar afgestemde
tijk te laten zien wat KISS is en wat
p roducten en heeft daar veel investe-
dat voor uw medewerkers betekent.
ringen in gedaan. Hager probeert nu gezamenlijk met de branche onbevangen het vaste ro l l e n p a t roon te d o o r b reken. In feite bepaalt de elektro t e c h n i s c h e
INTELLIGENTERE SYSTEMEN Hoe groot is de kans dat KISS snel wordt ingehaald door nog betere en intelligentere systemen?
GEEN TEKENWERK Als installateur moet ik nu van ieder huis een aparte tekening maken; dat kost veel geld!
branche zelf of zij klantgericht gaan werken en of zij een zelfstandige ro l
Bij een KISS woning is dat niet meer
in gaan nemen in de bouwkolom.
zo, omdat alleen de basisinfrastruc-
Deze infrastructuur is een geweldige
tuur op tekening wordt gezet. En die
kans voor de elektrotechnische bran-
is voor alle woningen in een pro j e c t
che. Vele bedrijven en fabrikanten
gelijk. Als gevolg van de intro d u c t i e
zullen het KISS concept dan ook
van het KISS concept zal de installa-
zeker ondersteunen.
teur zijn documentering moeten
De kans dat iemand een infrastruc-
aanpassen op de nieuwe flexibele
tuur kan opzetten, die de voordelen
situatie. Op de tekening komen alleen
van een koppelbaar stersysteem verbetert, is zeer klein. KISS is niet zozeer een product, maar een
de KISS units en de plafondaansluit-
MARGE I N S TA L L AT E U R
nieuwe manier van installeren met v o o rdelen voor alle partijen in de bouwkolom. Uiteraard komen er nieuwe en betere producten van zowel Hager Tehalit als van andere fabrikanten. De werkwijze en manier
vanaf de KISS unit flexibel en kan te allen tijden worden aangepast. Dit
De marges van de elektrainstallaties zijn door de aannemers al minimaal. Dat zal met KISS niet anders zijn?
van denken zal echter stabiel blijven.
punten te staan. De installatie is
deel van de installatie behoeft dan ook niet op de tekening te word e n vermeld. De gelijktijdigheidsfactor en de totale belasting hoeft niet te worden vastgelegd. Alle installatiedelen zijn volledig
Aannemers maken de marges niet
beveiligd tegen overbelasting en
minimaal. Dat doet de branche vooral
storingen. Afhankelijk van de aansluit-
zelf door te weinig maatwerk te leve-
v o o r w a a rden die de netwerkbeheer-
ren. KISS is de ultieme vorm van
der van het energiebedrijf heeft
maatwerk, zelfs nog jaren na de bouw
vastgelegd, kan de consument op
van een woning. Een klantgerichte
advies van zijn installateur de voor
o rganisatie die goed maatwerk kan
hem meest ideale aansluiting kiezen.
l e v e ren staat garant voor een goede
Gebaseerd op de keuze van de
m a rg e .
consument klikt de installateur het juiste voedingsveld in de KISS v e rd e l e r.
PAGINA 2 0
VOORSCHRIFTEN Voldoet KISS wel aan de voorschriften? Zowel het KISS concept als alle producten in het KISS systeem voldoen volledig aan de voorschriften en normen. Wij adviseren om het in de NEN1010 genoemde minimale aantal aansluitpunten te blijven hantere n . Deze voorschriften zijn opgezet om te voorkomen dat de consument een woning met te weinig aansluitpunten krijgt en daardoor zelf met v e r l e n g s n o e ren e.d. zijn installatie onveilig gaat uitbreiden. Ook al is KISS een flexibel systeem, waarin dat kan worden voorkomen; het is natuurlijk niet zeker wat de bewoner uiteindelijk met zijn installatie doet.
MINIMUM AANSLUITPUNTEN Straks wil de koper bijna geen stopcontacten meer plaatsen; dan krijg je onveilige situaties. Wij adviseren om het in de NEN1010 genoemde minimale aantal aansluitpunten te blijven hanteren. Deze voorschriften zijn opgezet om te voorkomen dat de consument een woning met te weinig aansluitpunten krijgt en d a a rdoor zelf met verlengsnoeren e.d. zijn installatie onveilig gaat uitbre i d e n . Ook al is KISS een flexibel systeem, waarin dat kan worden voorkomen; het is natuurlijk niet zeker wat de bewoner uiteindelijk met zijn installatie doet.
PAST KISS BIJ ELKE WONING?
OPTIES IN HET BESTEK
OMSCHOLEN MEDEWERKERS
Als installateur heb ik in het project 2 opdrachtgevers, de aannemer en de koper; hoe regel ik dat?
Moet ik voor KISS allemaal ander personeel aannemen, of mijn huidige personeel omscholen?
In de particuliere woningbouw is de
KISS brengt inderdaad veel verande-
koper degene die de beslissingen
ringen met zich mee voor de elektro-
neemt en de installatie vastlegt. De
technische branche. Een verg e l i j k i n g
v e r rekening vindt plaats, zoals over-
met de autobranche gaat goed op.
eengekomen tussen koper, aannemer
Daar is het vak van automonteur
en installateur.
geweldig veranderd en electronica is
In de projectmatige woningbouw
een belangrijk onderdeel geword e n .
w o rdt meestal het aantal aansluitpun-
Deze verandering staat ook de elec-
ten per ruimte in het bestek vermeld
t rotechnische branche te wachten,
en meegenomen in de verkoopprijs
waarbij in feite meer kansen dan
van het project.
b e d reigingen ontstaan. Zo zal
De consument heeft dan altijd nog de
het vak voor veel mensen intere s s a n-
vrijheid om te bepalen op welke
ter worden, een deel van het werk
plaats het aansluitpunt komt.
w o rdt schoner en bustechnologie
De klant of de installateur hoeft geen
De extra opties die de consument
w o rdt een integraal deel van de werk-
ingewikkelde tekeningen te maken
wenst, kunnen op dezelfde wijze wor-
zaamheden. Door het contact met de
om de exacte plaats van de aanslui-
den geregeld als nu gebruikelijk is. De
consument en het leveren van maat-
tingen door te geven, omdat hij van
extra opties in een KISS woning kun-
werk ontstaat een groter tevre d e n-
de installateur stickers op ware gro o t-
nen echter aanzienlijk goedkoper
heidsgevoel bij uw medewerkers.
te krijgt van stopcontacten, TV-aan-
w o rden aangeboden.
Door deze veranderingen zal de
WAAR KOMT WAT ? Hoe moet ik precies vastleggen waar de klant de aansluitingen wil, en kost dat niet veel tijd?
sluitingen, enz.
i n s t room in de branche zeker toene-
Deze plakt hij gewoon op de plaats
men. Sommige van uw werknemers
waar de aansluiting moet komen. Wanneer de installateur de installatie
zullen wellicht moeten wennen en
V L O E R V E R WA R M I N G
af komt werken, ziet hij aan de hand van de stickers op welke plek hij de aansluitingen moet maken.
anderingen, maar er zijn zeker voor-
Kan ik de KISS unit combineren met vloerverwarming in een ruimte? De KISS kabel is ontworpen op
GEEN AFWERKVLOER, WAT DAN?
de temperatuur die in de vloer o p t reed bij het toepassen van vloerverwarming.
Past KISS ook in woningen zonder afwerkvloer?
Omdat de KISS kabel 19 mm dik is kan de kabel kruisen met de slangen van de vloerverwarming in de afwerk-
Het KISS concept kan in alle vloertypes worden toegepast. De KISS unit is zo ontwikkeld dat deze geschikt is voor de in Nederland toegepaste bouw-methodes en vloertypes. Mocht u een speciale toepassing hebben, dan levert Hager Tehalit speciale uitvoeringen van de KISS unit.
PAGINA 2 2
zich moeten aanpassen aan deze ver-
laag.
delen ten opzichte van het werken in een natte en tochtige ruwbouw omgeving.
BOREN IN VLOER Gaat de KISS kabel niet kapot als ik in de vloer boor? Ja, als u bij boren in de vloer de kabel raakt natuurlijk wel. Vo o rdeel van KISS is, dat er zich geen leidingen meer in wanden bevinden. In een woning wordt meestal in wanden geboord en maar zelden in de vloer.
MINDER ZIEKTEKOSTEN Mijn ziektekosten gaan straks geweldig omhoog, omdat we plinten moeten monteren! In een KISS woning worden plintkanalen gemonteerd, waardoor werkomstandigheden van uw medewerkers veranderen. Hager Tehalit heeft hulpmiddelen ontwikkeld om de montage eenvoudiger te maken. Overigens is het verschil niet zo gro o t tussen het afmonteren van 25 stopcontacten op 30 cm hoogte of het afmonteren van KISS op vloerniveau. De plint moet wel worden aangebracht, maar het bekabelen van de units die op de plint komen kan men op een ideale werkhoogte uitvoere n . Met het KISS concept vervallen ook een deel van de werkzaamheden in de ruwbouw.
BOUWEN EN VERBOUWEN: WAT IS HET VOORDEEL VAN KISS?
ALLEEN B A S I S I N S TA L L AT I E MAKEN Kan ik ook alleen de basisinstallatie maken, als ik liever niet voor particulieren werk?
PRIJZEN OP INTERNET
verhouding goed is. Op www.kisshome.nl kan de consument een overzicht vinden van de
Waarom noemt Hager Tehalit prijzen op de internetsite?
mogelijkheden en een indicatie van de kosten die daaraan zijn verbonden.
De consument die een woning koopt w o rdt vaak geconfro n t e e rd met
De basisinstallatie (vanaf de verd e l e r
- voor zijn gevoel- heel hoge kosten
tot aan de KISS unit) en de plafond-
voor aanpassingen en wijzigingen in
aansluitpunten kunnen door een
de electrische installatie. De consu-
ander bedrijf worden aangebracht
ment is zich vaak niet bewust van de
dan het bedrijf dat de installatie
o rganisatiekosten om deze wijzigin-
afmonteert en naar wens van de con-
gen mogelijk te maken. In een KISS
sument invult.
woning liggen de kosten voor extra
De installateur die het KISS systeem
opties veel lager dan de beleving die
afwerkt in overleg met de consument
de consument nu heeft. Door via
zal in de toekomst waarschijnlijk ook
internet prijsindicaties van deze
degene zijn, die de uitbre i d i n g e n
opties aan te geven, krijgt de consu-
maakt en wijzigingen aanbrengt.
ment een reëel beeld van de kosten die hij kan verwachten. Daarnaast krijgt de installateur hiermee weer het imago wat hij verd i e n t .
KEUKEN VERBOUWEN
ZELF KLUSSEN IN HUIS De consument kan straks zelf stopcontacten en aansluitingen bijplaatsen; raak ik mijn omzet dan niet kwijt?
Kun je de KISS EnergyBox voor de keuken ook bij verbouwingen toepassen? Bij verbouwing van een bestaande keuken biedt de KISS EnergyBox veel v o o rdelen. De belangrijkste daarvan is dat de installateur maar één aansluitpunt in de keuken hoeft aan te passen. Nadat de meterkast geschikt
In een KISS woning heeft de
is gemaakt voor de EnergyBox, is de
consument de mogelijkheid om de
installateur klaar. Alle overige aanslui-
electrische installatie aan te passen,
tingen van grote keukenapparatuur en
wanneer zijn gezinssituatie verandert
wandcontactdozen kunnen door de
of wanneer hij ruimtes anders wil
keukenleverancier in korte tijd word e n
indelen. Indien deze verandering
aangebracht, door deze re c h t s t reeks
alleen het verplaatsen of bijplaatsen
op de EnergyBox aan te sluiten. Ten
In de badkamer is naast het aard e n
van een stopcontact betreft, kan hij
opzichte van de traditionele aanpas-
van de verschillende elementen 1
besluiten om dat zelf te doen. In een
sing van de electrische installatie bij
aansluitpunt nodig voor een wand-
huidige standaard woning koopt hij
het verbouwen van een keuken, kan
meubel. Dit aansluitpunt en de aar-
nu ook gewoon een verlengsnoer.
de verbouwing enkele dagen sneller
ding kan men het beste conventioneel
Bij een KISS woning heeft de consu-
verlopen.
uitvoeren. De schakelaar is draadloos
ment veel extra mogelijkheden, die
en de verlichting past binnen het
eenvoudig te re a l i s e ren zijn.
KISS concept.
Deze zal hij graag door de installateur
BADKAMER Hoe moet ik de installatie in de badkamer uitvoeren?
laten uitvoeren als de prijs/kwaliteits-
PAGINA 2 4
WIE LEVERT DE KEUKENVERDELER? De KISS EnergyBox in de keuken wordt natuurlijk door de keukenleverancier geleverd; raak ik een groot deel van de installatie kwijt? De consument heeft veel voord e l e n bij het plaatsen van een KISS E n e rgyBox in zijn keuken. Hij zal deze kopen bij het bedrijf die hem de E n e rgyBox aanbiedt of bij het bedrijf waar hij het meeste vertrouwen in heeft. Dit product is een onderdeel van de electrische installatie en in de v e rdeler dienen voorzieningen voor de aansluiting van de KISS EnergyBox te w o rden gemaakt. De installateur heeft dus alle kans om in een woning de klant te attenderen op dit product of een aanbieding te maken voor zowel de levering van de EnergyBox als het aanpassen van de verd e l e r.
S T O P C O N TACT VOOR KLUSSEN De koper wil na oplevering direct stroom, ook als de installatie pas later afgewerkt wordt. De KISS units kunnen geleverd worden met ingebouwd stopcontact, zodat er voldoende aansluitpunten in de woning zijn, totdat het plintsysteem is afgemonteerd .
HOE LANG GAAT KISS MEE?
ALLEEN WOONKAMER VERBOUWEN Kan ik bij een verbouwing van de woonkamer alleen daar KISS toepassen?
KRAS-BESTENDIG Is de plint wel krasbestendig? De plint en bijbehorende componenten zijn in honderden kleuren (alle
Bij een grote verbouwing van een
RAL kleuren) verkrijgbaar en kwalita-
ruimte kan men KISS eenvoudig toe-
tief afgewerkt. Een aantal kleuren en
passen. Uw installateur kan bekijken
designs zijn volledig vervaardigd uit
of de leiding van de KISS unit op de
kunststof en daardoor kleurvast, ook
meterkast kan worden aangesloten.
bij eventuele beschadigingen. Alle
U heeft dan alle faciliteiten van KISS
overige (RAL) kleuren worden kwalita-
in deze ruimte. Indien u in een woon-
tief gespoten volgens hetzelfde
kamer alleen de voorzieningen voor
p rocédé als autofabrikanten toepas-
stroom, radio/TV en telefoon flexibel
sen. Zo is altijd een kleur verkrijgbaar,
wilt kunnen inrichten, kunt u dat re a l i-
die perfect op de inrichting aansluit.
s e ren met enkel het plintsysteem van
Bovendien zijn de plinten overschil-
KISS. Van de bestaande aansluitpun-
derbaar. Bij een traditionele houten
ten voor stroom, radio/TV en telefoon
plint is dat een lastig karwei, maar bij
maakt u een verbinding naar plint-
een KISS plint klikt men eenvoudig de
niveau. Door de plint kunt u de kabels
voorzijden van de plint en kan deze
v e rder leiden om de aansluiting te
vervolgens op een tafel schildere n .
maken op de gewenste plaats.
Alle losse bekabeling van bijvoorbeeld audioboxen is netjes en veilig in de plint weg te werken.
KISS VS. CONCURRENTEN
PAGINA 2 6
De bouwkundig aannemer levert een compleet afgemonteerd huis op met GIW-garantie (Garantie Instituut Woningbouw). Deze garantie vervalt waarschijnlijk als er geen electra-installatie in het huis zit? In een KISS woning zit natuurlijk wel een electrische installatie, alleen het
A A N TAL COMPUTERS Wat kan KISS nu meer dan de vele intelligente flexibele installaties van concurrerende merken uit de afgelopen jaren?
GIW - GARANTIE
verschil met een traditionele installatie is, dat de bewoner/koper pas na
Hoeveel computers kan ik op één KISS-unit aansluiten in één ruimte?
het leggen van vloerbedekking, parket of tegels het plintsysteem en de aansluitpunten laat plaatsen. Vo l g e n s de huidige methodes vindt dit na de
Op iedere KISS unit kunt u standaard
bouwkundige oplevering plaats.
Er zijn in de afgelopen jaren vele
twee computers aansluiten. Indien in
Nederland wil steeds meer naar een
mogelijkheden ontstaan voor
een ruimte meer computers met
systeem van gescheiden casco en
intelligente flexibele installaties.
elkaar moeten kunnen communicere n
afbouw van de woning. Hierin zal
Het grote voordeel van KISS ten
in een netwerk, dan kan in de KISS
men een scheiding van de woning in
opzichte van al deze installaties is,
plint een switch of router
o n d e rdelen moeten vastleggen.
dat zowel de consument als alle par-
w o rden gemonteerd, zodat u alle
Binnen de huidige GIW garantiere g e-
tijen in de bouwkolom grote voord e-
gewenste computers met elkaar kunt
ling en opleveringsmethodiek kan
len en besparingen vinden in het
verbinden.
men het afwerken van de electrische
KISS concept, waardoor een KISS
installatie (plintaansluitpunten en
woning zonder extra kosten kan
schakelaars) in de laatste termijn
w o rden geleverd.
laten vallen.
ANDER DESIGN PLINT Ik wil wel de plint, maar niet de opbouwcontacten. Hoe doe ik dat? Het design en de uitvoering van de opbouwcontacten is aangepast aan de plint. Andere opbouwcontacten toepassen is standaard niet mogelijk. Hager Tehalit zal echter re g e l m a t i g nieuwe designs van opbouwcontacten op de markt bre n g e n .
LEVERBAAR OVER 10 JAAR Zijn de plinten over 10 jaar ook nog te koop en uitwisselbaar? Hager Tehalit garandeert dat ook over 10 jaar nog producten voor de plint leverbaar zijn. Alhoewel het design van de plintaansluitpunten uitgebre i d zal worden, zal dit gebaseerd blijven op de huidige plint. Indien ook het plintdesign in de toekomst verandert, garandeert Hager Tehalit nog 10 jaar de levering of uitwisselbaarheid van de oude pro d u c t e n .
UW ONLINE VRAAGBAAK
Voor alle informatie over KISS surft u
U kunt kiezen voor de consumenten-
met KISS, kleuren en designs van de
naar www.kisshome.nl.
s i t e, waar onder andere een overzicht
plint en KISS installateurs per regio.
w o rdt gegeven van mogelijke functies
Of u kiest voor de zakelijke site, waar
KISS betekent voor diverse
zodat andere bedrijven uit de bouwko-
uitgelegd wordt hoe het bouwproces
d o e l g roepen uit de bouwkolom.
lom die interesse in KISS hebben,
verloopt met KISS, wat de onderd e l e n
Wilt u uw bedrijfsgegevens op
contact met u op kunnen nemen?
van het systeem inhouden en wat
www.kisshome.nl vermeld zien,
Laat ons dit weten via de site door u aan te melden als partner.
Op de zakelijke site vindt u ook de
U i t e r a a rd wordt de rubriek ‘Vraag en
Hier kunt u het systeem in de praktijk
veel gestelde vragen uit deze KISS
A n t w o o rd’ steeds bijgewerkt met de
bekijken. Neem contact op met Hager
wijzer terug. Daar vindt u ook de
laatste reacties uit de markt. Heeft u
Tehalit om u aan te melden voor één
matrix met de besparingen die in het
nog een vraag over KISS? Stel hem
van de wekelijkse bijeenkomsten.
bouwproces te re a l i s e ren zijn.
ons gerust.
U kunt dit Excel-bestand invullen met
PAGINA 2 8
uw eigen cijfers om uw winst met
U kunt ook een bezoek brengen
Wij begroeten u graag op
KISS te berekenen.
aan de KISS ExpoWoning in
w w w.kisshome.nl of in de
’s-Hertogenbosch.
KISS ExpoWoning!
PAGINA 3 0
Hager Tehalit Larenweg 36 5234 KA ‘s-Hertogenbosch Postbus 708 5201 AS ‘s-Hertogenbosch Tel (073) 642 85 84 Fax (073) 642 79 46 www.hager.nl
[email protected] www.kisshome.nl
[email protected] Consumenten infolijn (e 0,15/min): 0900-KISSHOME (0900-5477466)
Ga naar
www.kisshome.nl voor een overzicht van re f e re n t i e p rojecten of om úw vraag te stellen.
