Kip, kipper, kippest! Doelen •
1.00f1J1 Vul in elk Ode juiste ei / ij in
•
aardbO - bewOs - blO - vermOden - kOstrOken - wereldwOd - benOden - palOs - begrOpen - kOer
- aanwOzen - mOsje
spOtig - reislQder - wereldrOziger lOsterbes - Ogenaar - klO - b()de
• •
de inhoud van woorden met 'ei' en 'ij'-klank (ook als homoniem), kennen en juist kunnen schrijven; aan de hand van een verklaring het juiste spreekwoord noteren, al of niet met behulp van het woordenboek of de pc; over denk- en oplossingsstrategieën interactief communiceren (opdracht 4); creatief schrijven over kippen en dit rond filosofische uitspraken of ludieke stellingen.
Noteer nu de woorden in de juiste kolom. WOORDEN MET EI
WOORDEN MET IJ
)}
kip en ei - vijfde leerjaar - pagina 3
Kip, kipper, kippest ! 2. EI of IJ... Ik eis een blokje ijs in mijn frisdrank. Je hoort geen verschil in de uitspraak bij de onderstreepte woorden. Ze worden wel anders geschreven en... ze hebben een verschillende betekenis. Nog een voorbeeld? bei: om een aardbei te plukken, heb je geen ladder nodig; bij: de honingbij is een nuttig insect OF ik loop even bij mijn vriend; Ken je nog zo'n woorden? Noteer ze hieronder en schrijf er telkens een passende zin bij (met het woord erin). We helpen nog even. reist: II
pijl:
n6st
I-p_e)..~-e
_
wal: / tmeÄCL -:5~t .I ,J;)v'eie~
--_:~
I
_
UI&'
3. Het ei van wie? Verbind elk 'ei' met de juiste verklaring. Vertel straks aan je vrienden hoe je te werk ging! ei (voeding) ei (dier)
>< ><
ei van Kortrijk ei van Columbus russisch ei • verrassingsei ei (Kagoshima)
><:.
dierlijk product waaruit nakomelingen ontstaan dierlijk product dat dient als voedingsmiddel voor de mens
simpele maar geniale oplossing verkeerswisselaar • gerecht •
een gemeente in Japan snoep- en speelgoed
kip en ei - vijfde leerjaar - pagina 4
Kip, kipper, kippest! 4. Spreekwoorden Wistik heeft maar half opgelet in de klas I Van elk spreekwoord weet hij iets, maar geen enkel is volledig juist ... help jij even? Je mag hulpmiddelen gebruiken. Noteer het juiste spreekwoord
op de lijn, de betekenis eronder is correct.
1. Met de stok op de kippen slaan.
AeAr
da
k;,fl'E'ln op 4>roh
> vroeg gaan slapen
era-m----------
2. Hij was er als de kuikens bij. ~
/l.slrJ.D
liL
aiJJ
do kA'prflY\
tf-.--------------
> Hij was er erg snel bij. 3. Praten als een ei zonder dooier.
g?/L(! KelY\
a lA
.pOLo
k A:P
~
le_QQ~,
_
I
> nietszeggend praten 4.Hij is boos in het kippenhok als de haan er niet is.
H~ Lc ciL.ba.a.o
(',n
h~.ip.pe4\bo~
tîÁ~
cU
h.a.am
Q/L
.Ctlrek'À-
> Hij heeft helemaal niets te vertellen. 5. Het kuiken wil wijzer zijn dan de haan.
JjeteL:
lA
ei
e
~-ZM
~-a_/l\-d-;-k.t-p-.---------
> het kind denkt het beter te weten dan zijn ouders
5. En nu... Pennen over hennen ... Kies uit onderstaande zinnen één of meerdere uitspraken en schrijf er jouw idee over ... laat je fantasie haar gang gaan! Houd je 't ernstig als een advocaat of maak je er een komisch verhaal van? Ik ben benieuwd! (schrijf op de achterkant) a. b. c. d. e.
Wie was Waarom Waarom Waarom Zou een
er het eerst, de kip of het ei? kan een kip niet zwemmen? maken kippen geen nest in een boom? vliegen kippen niet hoog in de lucht? kip gelukkig kunnen zijn in een vogelkastje? kip en ei - vijfde leerjaar - pagina 5
Beter een half ei dan ... 1. Enkele ei-weetjes op een r'ij'tje : Doelen De gemiddelde Belg kocht in de periode juli 2006 tot juni 2007 bijna twee eitjes meer dan het jaar ervoor. Dit brengt het totaal op 96 eieren per Belg en per jaar. De gemiddelde prijs van een ei bedroeg 14 eurocent.
• • • •
Daarnaast consumeren we ook heel wat eieren die verwerkt zitten in maaltijden & voedingswaren.
relevante gegevens uit een tekst halen om een wiskundig probleem op te lossen; ruimtelijke oriëntatie ontwikkelen via werken met het tangram; wiskundige gegevens overbrengen in een tabel; gegevens in procent, kunnen omzetten in getallen.
Vul onderstaande tekst in:
.96
Elke Belg eet gemiddeld per jaar Dat is gemiddeld
1, '8
eieren.
eieren per week (tot op 0,1 nauwkeurig)
Hoeveel eieren mag je gemiddeld eten per week volgens de actieve voedingsdriehoek? A
A.
2
Jv-err
'A
Qd'/(UD
1£Q,~_._-
_
Wat kun je daaruit besluiten? Hoeveel euro geeft een Belg gemi äeld uit aan eieren?
36 )( '4.Alt.RM!lO
.A~ l-lll J2M/lO
2. Vul de tabel aan: Bevat dit gerecht eieren? Straks bespreken met je klasgenoten! bevatten deze bereidingen eieren?
JA
roomijs' quiche lorraine
X
NEE
X X.
pannenkoeken omelet met spek mayonaise
X
X
yoqhurt met frambozen
X X
geYtenkaas met honing
X
vlaamse stoverij
Op zoek naar een lekker ei-gerecht?
Bezoek de website www.ei.be
kip en ei - vijfde leerjaar - pagina 6
De vvereld van de kip en het ei 2. Een woordje uitleg bij de proefjes A. Een ei doorgelicht: Nodig: een zaklantaarn - toiletrolletje-
plakband - een ei
Werkwijze: Plak de toiletrol met plakband zo op de voorkant van een zaklantaarn dat er geen licht door de rand schijnt. Steek de zaklantaarn aan en houd een ei met de bolle kant tegen de toiletrol aan. Welke delen kun je onderscheiden? Hoe groter de luchtkamer, hoe ouder het ei. B. Een ei observeren: Nodig: een ei - een diep bord Werkwijze: Breek het ei, door het tegen het bord te tikken. laat de inhoud voorzichtig op het bord glijden. Welke delen zie je? Hoe zien ze er uit? Weet je de functie er van?
3. De delen van het ei In de tekst vind je de verschillende
delen van het ei terug. Noteer ze hieronder.
Schrijf nu het cijfer van elk deel op de juiste plaats op bovenstaande tekening.
kip en ei - vijfde leerjaar - pagina 10
De \Nereld van de kip en het ei 4. De Ikipl doorgelicht Noteer de juiste naam bij elk cijfer. Het antwoord kun je vinden in de weetjes bovenaan!
1.
di
2.
d.e
3.--e1.e 4.
);)~
-daJr/>n.,
~.op c~------
dg
Ar}' ennn<:l
ad'
5. Het ene ei is het andere niet In de kippenweetjes vind je vier soorten kippeneieren terug. Noteer ze hieronder en noteer er telkens een paar eigenschappen bij. SOORT EI
1.
EIGENSCHAPPEN
jcJeÄ-~
2.À~ t2«A
iAJODe1\ ~MmeV!
!d\
den
Yam" ksch
\"Ier?ame/d
RR/Y\ I:>eOV1M.ekotèr..Q
~érffi
Ji4t' blij t&n
kip en ei - vijfde leerjaar - pagina 11
'-'{j
.1'la.aA bihhM
De vvereld van de kip en het ei 6. Fabeltjes de wereld uit ... Plaats een kruisje in de juiste kolom. De
UITSPRAAK
waar
is ...
1. Hoe donkerder de schaal van een ei, hoe sterker de smaak.
onwaar
/(
2. Hoe donkerder de veren van de kip, hoe donkerder de schaalkleur.
X.
3. 90% van de eieren in de handel zijn bruin.
X
4. Een donkergele dooier is gezonder dan een lichtgele dooier.
X )(
5. De dooierkleur wordt bepaald door het voeder van de kip. 6. Bruine kippen leggen bruine eieren, witte kippen leggen witte eieren. 7. Eieren die niet meer vers zijn, gebruik je best niet meer rauw. 8. Bewaar een ei met de punt naar beneden. Zo blijft de dooier beter centraal.
X X X
7. Het ei in de voedingsdriehoek Op welke plaats in de actieve voedingsdriehoek vind je eieren terug?
\I\~.
r
v,s7
=
(Û etcJl/Y\
/'
.
\.lflJ~rred.u
"t€l\.-~~ _
Hoeveel mag je per dag van die producten eten?
45 - Aen
d
Hoeveel weegt een gemiddeld ei?
6-1~
_
Wat kun je daaruit besluiten met betrekking tot het ei in de voeding?
1201c.m. (~
@:«?k£
00lf\
.RA6'M
RAteA1MttLAtue
reLt
.>A,VeRk.
VJ
VO~+~
('m0Q,8 (,()
/Y\le.\r a&Vn
kip en ei - vijfde leerjaar - pagina 12
;;AItl21
te ;~.
tJR/n.
De vvereld van de kip en het ei A. Braadkippen in alle maten en gewichten Braadkippen bestaan blijkbaar in verschillende maten, elk met hun eigen naam. Zoek in de tekst die namen op en schrijf er telkens de eigenschap(pen) bij.
EIGENSCHAPPEN
NAAM
-fï~bu\
~el(\.
.- RA\k 01
#
JAN€.k OH!
~
4a?~
(re(
,_
\d .ee..o
-=-.hedoeld ... 8QJ
0
8
~VI'1h\/L)
ö
l.UY\
u:qvd.ek
- kdoe1d vcr/1. fyJep
B. Verbind wat bij elkaar hoort
legkip braadkip'
p2fl.GCl2h.
haantjes zijn waardeloos • piepkuiken winkels opfleuren kapoen soepkip mesthoen coquelet eieren leggen
kip en ei - vijfde leerjaar - pagina 14
fXYC~
J'aime les poules! 1. Ceci n'est pas une pipe Doelen Dit schilderij van René Magritte is heel beroemd, hij maakte het in 1929.
•
een eenvoudige zin of titel begrijpen en vertalen van het Frans naar het Nederlands;
•
een eigen interpretatie
geven aan de titel en
deze uiten onder de vorm van een tekening; •
bereidingswijzen
van eieren in het Frans
passief vertalen naar het Nederlands.
Wat betekent de titel? Vertaling:
____
f)~ï t
'-,S
gea
hl
e
,a---
Maak je ook zo'n mooi kunstwerk? Je krijgt alvast de titel:
Ceci n'est pas un oeuf Vertaling:
£lil: iS
(f'M'
Ceci n'est pas une poule Vertaling:
-------~rLU ,';S ~ Rif' / he-rv
eA,
2. Kleur het tekstvak van de juiste vertaling in dezelfde kleur FRANS un reuf du jour
NEDERLANDS A
l
un reuf frais
2... ...,
un reuf à la coque
.3
un reuf dur
L, 4
3
rauw ei vers ei zacht (gekookt) ei hard ei
kip en ei - vijfde leerjaar - pagina 15