Kinderrechten en Empowerment voor de Jeugd

Kinderrechten en Empowerment voor de Jeugd

verslag 2012/2013

Kinderrechten en Empowerment voor de Jeugd projectverslag okt 2012 - sep 2013


Inhoudsopgave

projectverslag okt 2012 - sep 2013

2

1. Inleiding

5

2. Het project Aanleiding Doel Doelgroep

7 7 9 9

3. Bereikte doelen Stuurgroep Resultaten Aanbevelingen

10 11 12 13

4. Conclusie

15

5. Nawoord

16

3


Inleiding VGV Doelstelling en Visie FSAN FSAN speelt sinds eind jaren 90 een centrale rol in de bestrijding van Vrouwelijke Genitale Verminking (VGV) in Nederland. De inzet van FSAN is vooral gericht op voorlichting en preventie binnen de risicogroepen. Daarnaast functioneert FSAN op het gebied van bestrijding van VGV al jarenlang als advies- en steunpunt voor leden uit de praktiserende gemeenschappen, professionals van verschillende instanties, studenten en onderzoekers. Verder participeert FSAN in verschillende overlegorganen met betrekking tot de strijd tegen VGV, zowel op nationaal als internationaal niveau. Op Europees niveau is FSAN lid van EuroNet-FGM en END FGM European campaign. FSAN is tevens lid van Inter-African Committee on Traditional Practices (IAC) (gezeteld in Addis Abebe) dat gehele uitbanning van de schadelijke praktijk VGV nastreeft. Als IAC-lid heeft FSAN actief geparticipeerd in verschillende internationale conferenties. FSAN beschouwt VGV als gender-gerelateerd geweld en als schending van de rechten van meisjes en vrouwen. Haar missie is dan ook totale uitbanning van alle vormen van deze traditie. Ouders/familieleden binnen de risicogroepen dienen er goed van doordrongen te zijn dat VGV verboden is. Wie hun dochters nu nog laten besnijden, moeten gestraft worden. FSAN gelooft in een centrale rol voor lokale zelforganisaties en sleutelpersonen in preventie en bestrijding van VGV. Zij hebben direct toegang tot de praktiserende gemeenschappen en kunnen de mensen voorlichten, thuis bezoeken, een vertrouwensband opbouwen en activiteiten op lokaal niveau organiseren.


4

5

Kinderrechten en Empowerment voor de Jeugd Essentieel is de brug die deze zelforganisaties en sleutelpersonen vormen

Het project

tussen de risicogroepen aan de ene kant en zorginstellingen (o.a. GGD'en), ketenpartners, beleidsmakers, maatschappelijke organisaties en gemeen-

Aanleiding van het project

ten aan de andere kant.

Vrouwelijke Genitale Verminking (VGV) is een eeuwenoude traditie die in 29 landen voorkomt.

Werkwijze FSAN • •

• •

Volgens de WHO (World Health Organisation)

Het trainen van nieuwe sleutelpersonen en bijscholing van de

heeft Somalië het hoogste percentage besneden

oude sleutelpersonen.

meisjes ter wereld, 97,9%. Sinds 1993 zijn alle

Het begeleiden van deze sleutelpersonen bij de voorlichtingen,

vormen van VGV verboden in Nederland. Het is strafbaar als een vorm van

huisbezoeken, huiskamergesprekken en activiteiten die zij voor

kindermishandeling. Er staat een maximale gevangenisstraf van 12 jaar op.

hun lokale achterban organiseren.

Er kan een nog hogere straf worden opgelegd als de meisjesbesnijdenis

Het vergroten van het draagvlak voor de uitbanning van VGV door

door de ouder van het kind zelf wordt uitgevoerd (artikel 300 tot en met

middel van een website en voorlichtingsmaterialen in eigen taal.

304 Wetboek van Strafrecht). Ouders zijn ook strafbaar als zij iemand

Het informeren over en bekendmaken van de Verklaring tegen

anders opdracht geven voor de besnijdenis.

Meisjesbesnijdenis. • •

•

•

Het stimuleren van zelforganisaties in de

FSAN is al sinds 1996 actief in de bestrijding van meisjesbesnijdenis door

activiteiten tegen VGV.

het initiëren en uitvoeren van projecten en geven van voorlichting. De

Het bieden van podia/media waarop tegen-

organisatie werkt hierin nauw samen met Pharos, GGD’en, Vluchtelingen-

standers van VGV hun stem kunnen laten

Organisaties Nederland (VON) en talloze Afrikaanse zelforganisaties in

horen en “NEE” kunnen zeggen tegen VGV.

Nederland. FSAN assisteert Nederlandse instanties bij het signaleren van

Het vergroten van de rol van vrouwen, man-

besnijdenis en het handhaven van de wet en adviseert hulpverleners over

nen, jongeren en religieuze leiders in de

de lichamelijke en psychische gevolgen van besnijdenis. In haar eigen

strijd tegen VGV.

projecten kiest FSAN voor bestrijding van VGV door middel van voorlichting-

Deelnemen aan relevante internationale

en bewustwordingscampagnes en huisbezoeken om een cultuurverande-

conferenties en congressen en het geven

ring teweeg te brengen.

van presentaties over de VGV aanpak in Nederland.

De afgelopen jaren heeft FSAN haar aandacht gevestigd op voorlichting over Vrouwelijke Genitale Verminking voor Afrikaanse gezinnen


6

7

Kinderrechten en Empowerment voor de Jeugd in Nederland, Afrikaanse nieuwkomers in de Asielzoekerscentra en Afrikaanse jongeren. Daarnaast hield FSAN zich bezig met de training van

Doel van het project •

Vroegtijdig informatie geven aan meisjes en

sleutelpersonen en professionals. Met het project “Agents of Change”

jongens in de leeftijdscategorie 10-16 jaar

heeft FSAN een nieuwe groep bereikt, meisjes in de leeftijdscategorie

over kinderrechten, kindermishandeling en

10-16 jaar. Voor dit project zijn jonge vrouwen tussen de 18 en 22 jaar

VGV (in het kader van kinderrechten).

getraind om gezinnen met jonge meisjes in de leeftijdscategorie 10-16 jaar

•

Vroegtijdig informatie geven aan meisjes en

voor te lichten. Belangrijkste leerpunt van dit project is dat het cruciaal is

jongens tussen de 10 en 16 jaar over maat

om een gesprek te starten tussen jonge meisjes en hun moeders over

schappelijk relevante onderwerpen: gevaren

meisjesbesnijdenis om het taboe te doorbreken. Tevens is het van belang

op sociale media, loverboys etc.

jonge meisjes in een vroeg stadium voor te lichten over meisjesbesnijdenis, zodat zij in de toekomst sterk in hun schoenen staan en zich met behulp

•

Communicatievaardigheden overdragen aan kinderen (hoe zij zich kunnen uitdrukken).

van diverse sterke argumenten kunnen verzetten tegen VGV. Het uitgangspunt is kinderrechten. Vanuit het kader van kinderrechten FSAN heeft in 2011 samengewerkt met de Egyptische organisatie Better

behandelden we de onderwerpen kindermishandeling, meisjesbesnijdenis

Life Association for Comprehensive Development (BLACD) in het project

(VGV) en andere maatschappelijk relevante onderwerpen (bv. Loverboys).

“Our decision: no female circumcision” met als doel kennisuitwisseling.

Ons hoofddoel was om jonge meisjes en jongens uit de risicolanden te

Een van de leerpunten van dit project betreft het vroegtijdig informeren

empoweren.

over VGV, kindermishandeling en kinderrechten. In Egypte krijgen jonge meisjes tussen de 10 en 16 jaar voorlichting over kinderrechten (meisjes-

In dit project werd voorlichting gegeven aan kinderen door actieve leden uit

besnijdenis wordt ingebed), persoonlijke hygiëne en koken met als doel

hun gemeenschap. Deze groep bestaat uit koranonderwijzers, huiswerkbe-

jonge meisjes te empoweren en te onderwijzen over meisjesbesnijdenis.

geleiders en oude VGV sleutelpersonen uit de directe omgeving. Kinderen stonden dus centraal in dit project.

In dit kader hebben wij onze aandacht gevestigd op jonge meisjes en jongens in de leeftijdscategorie 10-16 jaar. In het verleden hebben wij

Doelgroep van het project

gezien dat vroegtijdig informeren essentieel is in de strijd tegen VGV.

De doelgroep van het project waren Somalische en West-Afrikaanse

Daarom is het in dit project belangrijk dat jonge meisjes en jongens bewust

kinderen tussen de 10 en 16 jaar.

worden van hun rechten en de juiste informatie en middelen toegespeeld krijgen om hun rechten en die van hun zusjes en nichtjes te verdedigen.


8

9

Kinderrechten en Empowerment voor de Jeugd 6. Met deze brede en gerichte aanpak zijn de betrokken actieve leden en

Bereikte doelen van het project

zelforganisaties in staat om de verkregen kennis te gebruiken voor hun 1. Met dit project hebben we aandacht gevestigd op de jeugd en het

toekomstige projecten en activiteiten.

belang van vroegtijdige informatie over de onderwerpen kinderrechten, empowerment, kindermishandeling, VGV en actuele maatschappelijk relevante onderwerpen zoals gevaren van sociale media en loverboys.

7. Met dit project is de samenwerking tussen de instellingen GGD, Pharos, Defence for Children en Afrikaanse zelforganisaties versterkt. Daarnaast is ook de samenwerking tussen FSAN als overkoepelende

2. Dankzij de lokale aanpak kreeg FSAN medewerking van ouders, omdat

organisatie en de betrokken zelforganisaties versterkt.

hun kinderen werden voorgelicht door personen uit de eigen gemeenStuurgroep van het project

schap.

Tijdens dit project heeft FSAN een stuurgroep 3. Daarnaast hebben wij met dit project empowerment en kinderrechten-

opgericht die bestaat uit de organisaties: Defence

voorlichting op lange termijn gestimuleerd. De zelforganisaties willen

for Children, Pharos en GGD en de lokale zelf-

graag, mits daar de middelen voor zijn, de voorlichtingen structureel

organisaties Stichting Asiya, Stichting Wadata en

toevoegen in hun wekelijkse lessen in de lokale buurthuizen.

Stichting Somaliers Haarlem en Omgeving. Deze stuurgroep had als doel: kennis uit te wisselen en

4. Bovendien is toenadering tot ouders gezocht door onderwerpen te

successen en uitdagingen met elkaar te delen

behandelen zoals gevaren op sociale media. Door deze voorlichtingen

tijdens stuurgroepbijeenkomsten. Daarnaast was de stuurgroep ook betrok-

begrijpen ouders de omgeving van hun kinderen en zijn ze bereid

ken bij het trainingsweekend waarin actieve leden werden getraind.

gesprekken met hun kinderen te voeren over wat er speelt in hun leefwereld. De relatie tussen kind en ouder is hierdoor sterk verbeterd.

Overige samenwerkingen FSAN heeft ook samengewerkt met het Cultureel Educatief Centrum in

5. Met een brede aanpak onder het kopje kinderrechten zijn de schade-

Amsterdam Zuidoost (CEC). Zij hebben een conferentiezaal beschikbaar

lijke traditie VGV en kindermishandeling behandeld. Juist omdat deze

gesteld voor de afsluiting van het project. Tevens hebben ze op hun website

onderwerpen vanuit een brede invalshoek werden benaderd, kregen

reclame gemaakt voor de afsluiting van het project. Daarnaast is lokale

we minder weerstand vanuit de gemeenschap. Bovendien was het

Afrikaanse media erbij betrokken. Dit is één van pluspunten van dit project

hoofddoel van dit project empowerment: jongeren informeren over

geweest.

hun rechten en capaciteiten helpen ontwikkelen, zodat zij in staat zijn hun rechten te claimen. projectverslag okt 2012 - sep 2013

10

11

Kinderrechten en Empowerment voor de Jeugd 8. Professionaliteit en kennis van zelforganisaties is vergroot. Het project

Resultaten

heeft bijgedragen aan de kennis van vrijwilligers en ouders over kinder1. 4 Actieve leden getraind uit de steden Amsterdam, Capelle a/d IJssel en Haarlem, in totaal zijn er 12 actieve leden getraind.

rechten en gerelateerde onderwerpen. De zelforganisaties hebben kenbaar gemaakt deze kennis te zullen inzetten voor toekomstige projecten en activiteiten.

2. Iedere organisatie heeft 8 voorlichtingen georganiseerd, in totaal zijn er 24 voorlichtingen georganiseerd.

9. De samenwerking tussen professionals en zelforganisaties is versterkt.

3. 70 Kinderen bereikt in de steden Amsterdam, Capelle a/d IJssel en Haarlem.

Aanbevelingen 4. 3 Keer met de stuurgroep overlegd en kennis uitgewisseld m.b.t. leerpunten en successen.

1. Nadat FSAN en de zelforganisaties hebben gesproken over de inhoud van het project, hebben de zelforganisaties voorgesteld om ook de

5. Vaardigheden en kennis van actieve leden

ouders in te lichten over de voorlichtingen. Daarom is het een aanbeve-

over kinderrechten, mensenrechten en

ling voor de volgende keer om ook de ouders te informeren over de

communicatie en empowerment is vergroot.

plannen van de zelforganisaties. Voor de ouders dient er een informatie avond georganiseerd te worden om hen in te lichten over de voorlich-

6. Vaardigheden en kennis van kinderen op het

tingen. Het is belangrijk dat ouders op de hoogte zijn van de activitei-

gebied van kinderrechten, mensenrechten,

ten, zodat ze hun kinderen thuis kunnen opvangen als ze vragen

VGV en communicatie en expressiviteit is

hebben. Daarnaast is het goed om ruimte te hebben waarin de kinde-

vergroot.

ren en de ouders met elkaar kunnen praten en naar elkaar kunnen luisteren.

7. Er is een informatiepakket samengesteld voor de actieve leden dat up to date is

2. Ouders blijken ook interesse te hebben en nieuwsgierig te zijn naar de

gehouden en op lange termijn zal worden

voorlichtingen. Tevens hebben ze behoefte aan opvoedondersteuning:

gebruikt door de zelforganisaties.

hoe ga je om met het mobiele telefoongedrag van je kind? Waar trek je als ouder de grens? Hoe weet je zeker dat je


12

13

Kinderrechten en Empowerment voor de Jeugd kinderen veilig aan het surfen zijn? Wat te doen als je kind gepest

gemaakt worden voor de zelforganisaties om de kinderen te kunnen

wordt? Vaak weten ouders niet hoe ze moeten omgaan met deze

opvangen in de ruimtes die ze gebruiken voor de voorlichtingen.

kwesties. Maar als ouders via de voorlichtingen informatie krijgen over

Bijvoorbeeld, in plaats van 25 kinderen kan de groep worden vergroot

waar hun kinderen mee te maken hebben, kunnen ze hier beter op

tot 30. Zo kunnen bijvoorbeeld van 11:00 tot 13:00 ongeveer 15 kinde-

inspelen. Ook daarom zijn de voorlichtingen onmisbaar, het creëert

ren voorlichting krijgen, en de tweede groep van 15 kinderen daarna.

dialoog tussen kind en ouder en het brengt ze dicht bij elkaar. 6. De ervaringen die opgedaan zijn tijdens dit project dienen landelijk te 3. De training aan de actieve leden is onmisbaar, omdat de actieve leden al zelf tegen vraagstukken aanliepen die tijdens de training werden

worden uitgerold. Zelforganisaties, kinderen en betrokken instanties (stuurgroep) zijn het hier over eens.

behandeld. In hun werkzaamheden als huiswerkbegeleiders en koranonderwijzers vonden de actieve leden het moeilijk om streng op te treden als docent. Vaak weten deze actieve leden inhoudelijk veel over

Conclusie

het onderwerp, maar hoe breng je dit over op een kind? Hoe zorg je ervoor dat ze blijven luisteren? Hoe houd je kinderen geïnteresseerd in

Dankzij dit project heeft FSAN ervoor gezorgd dat 70 jongeren uit drie

de stof? Dat zijn dingen waarin de actieve leden meer ondersteuning

steden zijn geëmpowered. De voorlichtingen vonden vooral plaats binnen

zouden willen ontvangen. Voor het vervolg: de actieve leden hebben

een omgeving die voor de jongeren bekend was, namelijk hun eigen

vakdidactische training nodig ter aanvulling van de inhoudelijke training

gemeente. Via deze lokale aanpak heeft FSAN de drie zelforganisaties

om hen te leren hoe je de stof overbrengt op kinderen en hoe je

kunnen begeleiden in het voorlichten van de jeugd. Hierdoor is de jeugd

‘optreedt’ als docent.

beter in staat zichzelf uit te drukken en te communiceren. Bovendien hebben ze nu veel meer kennis over kindermishandeling, VGV in kader van

4. Het is belangrijk om bij het werven van actieve leden, meer jongeren

kinderrechten en gevaren van sociale media.

te betrekken. De jeugd reageert positief op jongeren. Ze begrijpen elkaar beter en de jonge actieve leden kunnen zich inleven in de

De actieve leden die binnen de zelforganisaties zijn getraind door FSAN en

leefwereld van de jeugd.

de professionals van de GGD, Defence for Children en Pharos, hebben ook hun kennis kunnen vergroten over deze onderwerpen. Bovendien heeft

5. De voorlichtingen kunnen in de toekomst voor meer kinderen worden

FSAN media zoals dagblad Trouw en Somalische websites kunnen betrek-

georganiseerd aangezien de interesse groot is. Veel ouders hebben bij

ken bij dit project, wat voor grotere interesse bij

de zelforganisaties kenbaar gemaakt dat ze interesse hebben om hun

Somalische ouders heeft gezorgd. De impact

kinderen de voorlichtingen te laten bijwonen. Het moet mogelijk

van dit project was enorm.


14

15

Tot slot kunnen we stellen dat de jongeren die in dit project voorlichting kregen, geëmpowered en bewust van hun rechten zijn. Maar er is in de toekomst meer empowerment nodig!

Nawoord FSAN wil bij deze alle betrokkenen bedanken, met name de ouders, vrijwilligers, de stuurgroep en de Stichting Kinderpostzegels voor de financiële ondersteuning.

Publicaties •

Krantenartikel Trouw (1 juli 2013)

•

Website Culturele Educatief Centrum (CEC)

•

Pharos nieuwsbrief (juli 2013)

•

Pharos VGV nieuwsbrief (september 2013)

•

Somalische media (5 websites)

•

FSAN website

•

Bedrukte tassen


16

Tekst & fotografie:

FSAN

Vormgeving:

DG Graphic Design

Drukwerk:

De Koning Repro

www.fsan.nl

Donker Curtiusstraat 7 1051 JL Amsterdam T: 020 - 486 16 28 E: [email protected] | www.fsan.nl

Kinderrechten en Empowerment voor de Jeugd

Recommend Documents