relatiemagazine | november 2015
Kinderen moeten weer aan de Bijbel!
IN DIT NUMMER:
Is het erg als kinderen geen bijbelkennis meer hebben? Vluchtelingenberaad
Speciale uitgave van het magazine IDEAZ, 15- 4a
5 tips! Zó praat je over geld.
“Moslims, komen hier ook moslims?”
1
WELKOM
Ze lezen niet meer!
INHOUD
COLOFON: MissieNederland (voorheen EA-EZA) is een breed netwerk van honderden
E
christelijke organisaties en plaatselijke gemeenten, zes kerkgenootschappen
04. Nieuws
en vele betrokken individuen. Samen
06. Bijbelkennis kinderen
en nieuw ‘Bijbel-analfabetisme’ doemt op.
08. Column: Moslims
spannen we ons ten volle in om de Kerk te helpen haar missionaire
09. Vluchtelingenberaad
roeping vorm te geven.
10. Zó praat je over geld
Steeds minder mensen lezen boeken, laat
@ MarkMdeBoer Ik weet niet hoe ik het voor elkaar krijg om bij meetings altijd als laatste de zaal te verlaten. @MissieNL
Wereldwijd is MissieNederland deel van de World Evangelical Alliance, een netwerk dat actief is in 129 landen en
staan de Bijbel. En als ze wel iets met de Bijbel
willen, ‘googelen’ ze vaak wat teksten bij elkaar die hen aanspreken. De grote lijn, het verhaal van God met deze wereld, raakt hierdoor steeds verder op de achtergrond. Ben ik te somber? Ik hoop het van harte. Als directeur
ruim zeshonderd miljoen christenen vertegenwoordigt. ISSN1381-7345 ©
van MissieNederland juich ik het in elk geval toe dat
Verpak je boodschap niet in missionaire, kerkelijke taal maar in woorden die relevantie laten zien. @michielgouman #creativiteit
MissieNederland Uitgever
MissieNederland 0343-513693
2016 is uitgeroepen tot Bijbeljaar. Wat zou het geweldig zijn als het verhaal van God weer centraal komt te staan en ook toegankelijk wordt gemaakt voor een digitale generatie die anders met boeken omgaat. Een blik op de geschiedenis leert dat individuele acties van mensen ertoe leidden dat de Bijbel
[email protected] IBAN NL26 INGB 0000 0044 02 KvK 41188580
hoeveel lezen zij nog?
www.missienederland.nl
06
@missienl
f
schoksgewijs een steeds grotere lezerskring kreeg.
Wat waardevol om vandaag samen te overleggen met andere christelijke kampen! Veilig & onvergetelijk! @MissieNL
missienederland Redactie
Bid u met me mee dat het Bijbeljaar ook een stimulans zal zijn? Jan Wessels Directeur MissieNederland
[email protected]
Suzanna Blackmore Jantine Dekker-Smits
P.S. Op pagina 6 legt onze beleidsmedewerker Dorina
Vormgeving Corina Nsengimana-Groenesteijn Coverfoto ThirzaFotografie
help mij om te helpen praten over geld. 5 tips
Nauta nog eens uit waarom bijbelkennis juist voor
09
kinderen van groot belang is.
05
MissieNederland is dankbaar voor:
Toerusting voor Thuisfrontteams
Stagiair
Bijbeljaar
INNOV8-ontmoeting
In september kwamen 150 mensen bij elkaar om toe-
Vanaf september versterkt derdejaars CHE-studente
2016 is uitgeroepen tot Jaar van de Bijbel. Op 17 sep-
In samenwerking met onder andere AKZ+ konden we
gerust te worden op de dag voor Thuisfrontcommis-
Rianne Wernsen ons team als projectleider voor de
tember kwamen - op uitnodiging van MissieNederland -
op 30 september vijftig professionele jeugdwerkers
sies (TFC) van zendelingen. “De TFC waarvan wij lid zijn
Prayer Night. “Ik vind het heerlijk om eindelijk in de
vijfentwintig organisaties bij elkaar om te kijken hoe
een gratis college aanbieden over de invloed van
is in maart 2015 gestart. Juist in deze opstartfase heeft
praktijk aan de slag te kunnen. De Prayer Night is een
we juist dit jaar het gebruik van de Bijbel in Nederland
recente ontwikkelingen in de kerk op het jeugdwerk.
deze dag ons geholpen, met praktische tips, ervaringen,
enorme uitdaging, maar heel gaaf om te doen. Ik heb veel
en in de wereld kunnen bevorderen.
“Het lijkt vloeken in de kerk als je zegt dat je kinderen en
handvatten, inspiratie en bemoedigingen. “
contact met organisaties en met jongeren en daarin is het
jongeren graag wilt verbinden aan je kerk.”
de kunst om ze te overtuigen om mee te doen!”
@josdekock #jonggeloven
Relatiemagazine van MissieNederland
2
3
Relatiemagazine van MissieNederland
Nieuws
Nieuws
NIEUW! Nieuw!
week van gebed
MissieNederland introduceert
Praten met pioniers
Gebedsarmbandjes Met de jaarlijkse Week van Gebed in januari hopen we dat meer mensen de waarde van gebed ontdekken. Maar hoe houd je het ritme van regelmatig bid-
Portretten en lessen van kerkplanters uit twaalf landen
den na die week ook vast? Als hulpmiddel hebben we daarvoor een armbandje
Money, money, money Op 19 september riep MissieNederland kerkleiders en directeuren bij elkaar voor een ontmoeting over Geld & Discipel-
ontwikkeld met vier icoontjes. Bij dit relatiemagazine krijgt u er alvast een
Wie zijn die mannen en vrouwen die dwars
schap. De aanwezigen benadrukten dat
cadeau! Wilt u er meer bestellen voor uw gezin, kerk of tienerclub?
tegen de ‘seculiere’ stroom in nieuwe christe-
niet het geefgedrag, maar vooral het hart
Ga dan naar onze webshop www.missienederland.nl/webshop_gebed
lijke geloofsgemeenschappen beginnen? In
van de gever belangrijk is. Dorina Nauta:
het boekje Praten met pioniers stellen twaalf
“We signaleren dat christenen onderling
Basisschoolpakket
Europese gemeentestichters zich aan u voor.
weinig over geld spreken, terwijl het onlos-
Stuk voor stuk vertellen ze openhartig over de
makelijk verbonden is met discipelschap.”
droom en werkelijkheid van het stichten van
Besloten is om op niet al te lange termijn
Wij verlangen ernaar dat meer mensen gaan bidden, dat meer
een kerk. Waardevol voor iedereen die actief is
een landelijke studiedag te organiseren.
in de kerk en leuk als (kerst)geschenk!
mensen dat samen doen en dat meer kinderen en jongeren daar
Meer info:
[email protected]
al op jonge leeftijd mee beginnen. Dat motiveert ons jaar na jaar om nieuwe materialen te ontwikkelen voor de Week van Gebed.
U kunt het boekje voor € 6,95 bestellen via
Zo komt er dit jaar ook een speciaal pakket voor basisscholen.
Wilt u ons helpen om te blijven investeren in gebed?
Kijk op welke manieren u nog meer kunt meedoen met de Week van Gebed op www.weekvangebed.nl
Lees op pagina 11 vijf tips om het gesprek over geld in uw gemeente los te trekken!
Missienederland.nl/webshop
Maak dan uw gift over met de acceptgiro bij dit magazine of kijk op www.missienederland.nl/steun
geloofsopvoeding
h c n u L
Hartelijk welkom op 12 en 13 februari bij
voor
Vrouwentheologen
de vierde Rondom Het Kind conferentie. Het thema is ‘Exce!!ent’. Kerkleiders, (groot) ouders, kinderwerkers of leerkrachten, laat u inspireren op het gebied van geloofsopvoeding.
Op 11 december komt het netwerk Vrouwentheologen voor de derde keer bij elkaar. MissieNederland heeft dit netwerk opgericht om vrouwelijke theologen de kans te geven samen over hun kansen en bedreigingen te praten. In september vertelde ds. Nynke Dijkstra over haar loopbaan in de
Locatie: De Pijler, Lelystad. Toegang gratis (€ 7,50 administratiekosten en collecte voor de onkosten). Rondom het Kind is een samen-
kerk, waarna een openhartig gesprek volgde en de adviezen over de tafel vlogen. In december deelt Anne Westerduin hoe zij haar weg vond in een mannenwereld. Van harte welkom!
werking van verschillende organisaties,
Zet ook 8 maart 2016 vast in uw agenda! Het netwerk organiseert
waaronder MissieNederland.
dan een studiedag voor iedereen die nadenkt over de rol van man-
www.rondomhetkind.info
van het boek ‘Samen dansen in de kerk’ is een van de sprekers.
nen en vrouwen in de kerk. Almatine Leene, theoloog en schrijfster
Meer info en opgeven Missienederland.nl/vrouwentheologen Relatiemagazine van MissieNederland
4
5
Relatiemagazine van MissieNederland
Opinie
“Hoe kun je een verhaal vertellen als je het zelf niet kent” op eigen houtje zoveel informatie bij
Jozef, Ruth, David, Jesaja en Jezus. Er
leerkrachten die een andere mening
elkaar kunnen sprokkelen op internet?
vormt zich een rij van mensen die met
hebben. Als ze het Verhaal beter ken-
Is het niet gewoon een andere vorm van
God geleefd hebben waarbij zij zich
nen helpt dat in zulke gesprekken.
omgaan met de Bijbel, die niet per se
mogen aansluiten. Het laat kinderen
In de toekomst is ook aan onze kin-
verkeerd is?
zien dat het niet alleen gaat om hun
deren weer de taak om de volgende
individuele verhaal met God. Ze leren
generatie te vertellen over God. Maar
Volgens mij niet. Ik vind parate bijbel-
zien dat ze deel zijn van een veel grotere
hoe kun je een verhaal vertellen als je
kennis van het grootste belang voor
groep. Ze worden deel van het grotere
het zelf niet kent?
kinderen en zou dan ook de noodklok
Verhaal door alle eeuwen heen en
willen luiden over het gebrek daaraan.
daardoor leren ze hun roots kennen.
Daarmee bedoel ik niet dat alles weer
Dat helpt weer om te snappen en te
moet zijn zoals het vroeger was. Deze
begrijpen wat God door alle tijden heen
generatie leert op een andere manier
aan het doen is.
en daar moeten we wel degelijk reke-
dan op een nieuwe, passende manier
3
vertellen. Maar kennis opdoen over de
ding is kinderen leren zelfstandig te
inhoud en plaats van bijbelverhalen
leven. Dat geldt voor tijden in hun
blijft daarbij belangrijk. Ik onderscheid
leven dat het goed gaat, maar ook voor
vier argumenten.
moeilijke tijden. Daarbij zijn allerlei
ning mee houden. Als ze bijvoorbeeld minder teksten lezen en meer gericht zijn op beeld, laten we bijbelverhalen
Is het erg als kinderen geen bijbelkennis meer hebben? Het ouderwetse stampen van rijen met feitjes staat tegenwoordig geregeld
D
ren handvatten om het leven aan te kunnen
Een belangrijk onderdeel van opvoe-
door de Bijbel leren kinde-
Bijbel biedt meer dan een advies voor
ren god kennen en
het alledaagse leven. Het is een houvast
herkennen
in moeilijke tijden. Het Woord staat vol
God openbaart Zich in de eerste plaats
met hoopgevende woorden en is een
door Zijn Woord. Natuurlijk zijn er ook
richtingwijzer bij het maken van keuzes.
veel andere manieren om Hem te leren
In moeilijke tijden is het belangrijk dat
kennen: mensen die je vertellen wie Hij
die woorden in hun hart klinken of dat kinderen weten waar ze te vinden zijn.
generatie’ genoemd. Als
Nog geen abonnement?
missienederland.nl/ideaz
in op je smartphone, spelling check
het op. De noodzaak om dingen
niet meer. Ze weten niet waar een
goed plaatsen, toetsen en begrijpen.
je via de spellingscontrole, als je een
uit het hoofd te weten is daardoor
bijbelboek te vinden is en kennen de
Klopt het verhaal dat mensen me
veel kleiner. Dat maakt ze in een
inhoud van de verhalen niet meer uit
vertellen over God? Wat is de betekenis
4
bepaald opzicht ‘slimmer’ dan
hun hoofd. In het kinderwerk zie ik
van een bepaalde ervaring? Door over
het belangrijk dat je het zelf ook goed
de generaties voor hen. Ze zijn
veel themagericht werken. Het mooie
God te lezen in de Bijbel leren kinderen
kent. In deze tijd is het steeds minder
met voldoende bijbelkennis kunnen kinderen zelf ook weer missionair zijn
Als je een verhaal wilt doorgeven is
professionals in het zoeken van
hiervan is dat het vaak dicht bij de
Hem te kennen en herkennen.
vanzelfsprekend dat je christen bent.
inspirerende bijbeltekst gebruik je
informatie.
leefwereld van kinderen komt. Maar
de tekst van de dag via Youversion.
de teksten leren ze meestal niet meer
zijde en in een bepaald opzicht
in hun context te plaatsen.
maakt het ze minder slim. Ze
De vraag is of dat erg is. Moeten we
hebben namelijk minder algemene
deze ontwikkeling niet gewoon omar-
2
Dat betekent dat kinderen ook vaker
Uiteraard heeft dit ook een keer-
Door de Bijbel heen loopt de lijn van
Kinderen kunnen gemakkelijk omver
kennis paraat.
men en blij zijn dat onze kinderen
de heilsgeschiedenis. Adam, Abraham,
geblazen worden door klasgenoten of
internet kunt vinden?
Relatiemagazine van MissieNederland
eigenlijk wel ethisch verantwoord,
is, het handelen van andere personen of zonder bijbelkennis kun je dat minder
Waarom zou je feiten leren die je op
Is evangelisatie onder kinderen
Dezelfde ontwikkeling zien we als het
een speciale geestelijke ervaring. Maar
je een YouTubefilmpje en voor een
special over missionair kinderwerk.
wordt ook wel de ‘Google-
kennen de grote lijnen van de Bijbel
thema, wil je leren breien dan kijk
In december verschijnt de IDEAZ-
Op eigen houtje gaat om bijbelkennis. Veel kinderen
werkstuk moet maken google je het
IDEAZ special over missionair kinderwerk
e generatie die nu opgroeit
ze iets niet weten, dan zoeken ze
ter discussie. Een rekensom toets je
Beleidsmedewerker Jeugd en Discipelschap bij MissieNederland
in de Bijbel krijgen kinde-
adviezen en principes behulpzaam. De
1
Dorina Nauta
6
door de Bijbel leren kinde-
moeten uitleggen waarom ze chris-
ren hun plaats in het gro-
ten zijn. Mensen stellen daar vragen
tere geheel
over. Waarom geloof je wat je gelooft?
7
vragen we ons in dit nummer af.
Voor nog geen twee tientjes heeft u elk kwartaal heel veel praktische inspiratie in huis!
Relatiemagazine van MissieNederland
COLUMN
VLUCHTELINGEN
Moslims, komen hier ook moslims? Ze barst in huilen uit als ze twee gesluierde vrouwen de tuin binnen ziet komen. “Moslims, komen hier ook moslims? Maar deze tuin is toch van de
‘Help mij, om te helpen’
kerk!” Als christen heeft ze moeten vluchten uit een land waar ze haar leven niet zeker was vanwege haar geloof. De nachtmerries en angsten achtervolgen haar nog steeds. In haar huis wordt ze gek omdat ze steeds blijft kijken naar de beelden op tv. Alleen christenen durft ze nog te vertrouwen. Als ik haar probeer te troosten en uitleg dat we het als nieuwe geloofsge-
Vluchtelingenberaad met Prisma, Nederlandse Zendingsraad en Raad van Kerken
meenschap belangrijk vinden om er voor alle mensen in de buurt te zijn, ongeacht hun geloof of achtergrond, begrijpt ze me niet en weert ze me af. Hoe kan het dat ik net nog met haar gebeden heb voor de christenen
Het is vrijdag 7 september. In de vergaderzaal van MissieNederland zijn medewerkers druk bezig ingehuurde stoelen in rijen neer te zetten. Een eerder gepland strategisch beraad over de vluchtelingenproblematiek is door de plotselinge actualiteit uitgegroeid tot een breed crisisberaad.
in haar thuisland en dat ik nu met deze moslima’s sta te praten, die horen ook bij haar vijand! Ik schrik van haar reactie en wil wat zeggen over bidden voor je vijanden
H
en de bekering van Paulus, maar hou al snel op: deze woorden zijn misplaatst en te makkelijk uit mijn mond. Mijn idealen staan te ver af van haar realiteit. Ik heb geen idee hoe het voelt om steeds bang te moeten zijn, om de dood van familieleden en het verlies van je huis met je mee te
ulporganisaties en kerkgenootschappen die elkaar
Huis en hart
anders weinig tegenkomen, vertellen elkaar wat er
Voorganger Jan Wolsheimer vertegenwoordigt een van de
gebeurt en waar behoefte aan is. De bijeenkomst, die
grotere burgerinitiatieven in Nederland ‘Ik ben een gastgezin
georganiseerd is door MissieNederland, Prisma, Nederlandse
voor een vluchteling’ en kraakt een kritische noot: “Toen
Zendingsraad en Raad van Kerken, is opgedeeld in drie
bekend werd dat er in Apeldoorn asielzoekers zouden
blokken: de situatie aan de buitengrenzen van Europa, de
worden opgevangen, is er een oproep gedaan aan mensen
hulpverlening in Nederland en het contact met de politiek.
om hun huizen en harten te openen. Daar hebben ruim
Manon Terpstra, projectmanager Griekenland van Stichting
21.000 mensen gehoor aan gegeven. Help mij om te helpen,
Bootvluchteling, trapt af door te vertellen over de situatie op
zeggen ze. Hulporganisaties verdedigen vaak te veel hun
Lesbos. Haar organisatie kan een beroep kan doen op een
eigen terrein en lijken niet in staat om hier gehoor aan te
nodig heb. Ik zie in deze openheid vriendschappen ontstaan waarin leven
grote groep vrijwilligers, legt ze uit, maar er zijn nog weinig
geven. Daarom doen mensen het nu zelf maar.”
en geloof gedeeld worden en waar Jezus opduikt. Maar ik zie ook de angst
andere organisaties aanwezig op de eilanden. De stichting is nu
van deze vrouw en haar behoefte aan veiligheid en solidariteit en ik weet
bezig een medische estafette met artsen en verpleegkundigen
Directeur Jan Wessels: “Als MissieNederland vinden we het
niet hoe ik dit bij elkaar kan brengen.
op te zetten. Het grootste obstakel is dat hulpverleners vrijwel
belangrijk dat organisaties en kerkgenootschappen elkaar
geen toegang krijgen tot de kampen die zijn opgezet.
zoveel mogelijk versterken. Hiervoor was het nodig dat
dragen. Dat anderen jou dat hebben aangedaan in de naam van hun God. Wanneer het nieuws rood kleurt van religieus geweld ben ik blij dat we de dag daarna met moslims, christenen en hindoes in vrede aan tafel zitten en dat het gezellig is. Dat ik mijn gesluierde buurvrouw kan vertellen dat ik voor haar zal bidden en zij dat op haar beurt voor mij doet als ik het
Nog even probeert ze te blijven, maar ik zie aan haar dat ze niet anders
“Alleen christenen durft ze nog te vertrouwen”
kan dan weggaan.
Iedereen doet wel iets
Ze is hierna nooit meer langs geweest.
Foka van der Beek, beleidsmedewerker van de Nederlandse
we allereerst zouden inventariseren wat er nodig is. Het was mooi om te zien hoe organisaties met uiteenlopende achtergronden met veel respect naar elkaar luisterden.”
Zendingsraad, heeft contact met Hongaarse kerken. “De Bettelies Westerbeek
kerkleiding is zeer afwachtend in Hongarije, maar de
Vervolg
Missionair pionier bij MarcusConnect in Den Haag
gemeenteleden zelf gaan aan de slag. Iedereen doet wel iets.”
Tussen de hulporganisaties die aan de buitengrenzen van
Van der Beek vraagt zich wel af hoe lang de kerken, die zelf
Europa werken of willen werken is een vervolggesprek
ook arm zijn, dat kunnen volhouden.
geweest. Ook voor de situatie in Nederland was op 27
Overgenomen uit IDEAZ, praktijkblad van MissieNederland over missionaire
Na elke inleiding staan deelnemers om beurten op en
oktober een vervolggesprek.
gemeenteopbouw. Kijk op www.missienederland.nl/ideaz voor een abonnement.
vertellen wat ze zelf al doen of waar behoefte aan is. Verschillende mensen benadrukken dat het probleem al veel
Meer informatie:
[email protected] en
langer speelt en dat hulpverlening ook op de lange termijn
www.missienederland.nl/vluchtelingen
goed geregeld moet zijn.
Relatiemagazine van MissieNederland
8
9
Relatiemagazine van MissieNederland
advertenties
tips
Het woord is aan jou Praten over geld? Bid mee in de Week van Gebed 17-24 januari 2016
Doorbreek het taboe! Praten over geld is misschien nog wel een groter taboe dan praten over seks. Maar wil je discipelschap stimuleren, dan kun je er niet om heen. Hoe wil je Jezus namelijk volgen als je vastzit aan ‘aardse schatten’? MissieNederland geeft vijf tips om het gesprek open te gooien.
1. Portemonnees stapelen
van vrijgevigheid. Bijvoorbeeld: Zet je smartphone twee uur
Laat mensen op zondagochtend hun portemonnee naar
uit en geef je volle aandacht aan je kind/echtgenoot/buren.
voren brengen. Neem vervolgens tijd om met aandacht te
Leg een bosje bloemen in het mandje van een willekeurige
bidden voor wat we doen met ons geld en bezit. Praat hier
fiets. Koop een appeltaart en geef hem aan de persoon
eventueel in kleine groepjes over door.
achter je in de rij bij de kassa. Geef je kind twee euro om aan iemand anders te geven. Doe een envelop met geld
2. Boterham tevredenheid
door de brievenbus van iemand die het goed kan gebruik-
Daag mensen uit om veertig dagen alleen hun basisbe-
en, et cetera. Daag mensen uit het hele lijstje af te werken.
hoeften aan te schaffen. Praat na afloop door over de
Praat na afloop door over de ervaringen.
ervaringen. Wat ontdekten mensen over zichzelf en hun afhankelijkheid van geld?
5. Een lach en een traan Houd mensen door middel van een sketch een spiegel
3. Genoeg is genoeg
voor over hun omgang met geld en goed. Er zijn vast heel
Roep mensen op om op papier te zetten hoeveel geld ze
creatieve mensen bij u in de kerk. Humor blijft soms langer
per maand echt nodig hebben voor hun vaste lasten en
hangen dan een preek.
spaardoelen. Laat aan de hand van voorbeelden zien hoe Op vrijdag 18 september organiseerde MissieNederland een
mooi het is om je ‘overschot’ in te zetten voor het Koninkrijk.
sectoraal overleg over Discipelschap en geld.
4. Strippenkaart
In 2016 volgt een studiedag over dit onderwerp. Meer informatie:
[email protected]
Deel strippenkaarten uit met uitdagingen op het gebied
Relatiemagazine van MissieNederland
10
11
Relatiemagazine van MissieNederland
Bouwt u mee aan beweging?
M
eer en meer voelen we de urgentie om
Wat beweegt ons?
samen te bouwen aan een Kerk die voluit
•
Passie voor de lokale kerk
missionair is. Wij verlangen naar een Kerk
•
Geloof in de nieuwe generatie
die zichtbaar is in wijk en wereld. Het is onze droom
•
Visie voor vernieuwing
om daar ook in en vanuit Nederland aan bij te dra-
•
Verlangen naar verbinding
gen.
•
Hoop voor de volken
Gedreven door die missionaire droom verbinden we christenen, organisaties en kerken in Nederland om
Zo zien we onze rol: als bewogen mensen zetten
een beweging van ‘levende stenen’ te vormen met
wij anderen in beweging. Doet u met ons mee?
meer impact dan ooit!
U kunt ons steunen door: •
Een gift over te maken op NL26 INBG 0000 0044 02
•
Met een vast bedrag aan ons werk bij te dragen (bijv. 5 euro per maand)
•
Deelnemer te worden van ons netwerk
(voor particulieren vanaf €50,-/jaar)
Kijk voor alle mogelijkheden op www.missienederland.nl/steun