Kinderen klikvast in de auto Je baby veilig vervoeren
2
Inleiding
3
Toekomstige moeder?
4
Tegen de rijrichting?
6
Babyzitje of reiswieg?
8
Hoe installeer je een babyzitje?
10
Vaak voorkomende installatiefouten
16
Isofix, i-Size, I-wat?
18
Wat met de airbag?
20
Overzicht wetgeving
21
Beste ouders, De veiligheid van je kind ligt je na aan het hart. Zou jij je oogappel op een balkon van een appartementsgebouw laten spelen? Wel, als je je kind niet vastmaakt in de wagen, is het gevaar even groot.
Je kind veilig vastklikken is dus van levensbelang. Daarmee bedoelen we: * correct vastgemaakt in een autozitje * dat aangepast is aan het gewicht en de grootte van het kind * en dat correct bevestigd is in de wagen.
Het is nooit leuk je baby wakker te maken om hem in zijn zitje te zetten, maar bedenk dat één keertje je baby niet vastklikken hem het leven kan kosten! Als je baby huilt en je wilt hem absoluut even vastpakken, parkeer je dan eerst.
Een botsing met een snelheid van 50 km/u stemt overeen met een val van 10 meter hoog, tenminste als je je kind niet vastklikte.
Bij een botsing kan je je kind onmogelijk in je armen vasthouden. Het kan met een enorme kracht tegen het dashboard belanden of door de voorruit heen uit de wagen geslingerd worden.
De gordel vastklikken rond jullie beiden is ook geen veilige oplossing. Dan kan je kind tussen jouw lichaam en de gordel geplet worden. 3
Toekomstige moeder?
Je verwacht een baby: moet je een veiligheidsgordel dragen? Absoluut! Ook als je zwanger bent, is gordeldracht verplicht. Niet zonder reden trouwens. Bij een ongeval is de gordel het beschermingsmiddel bij uitstek voor zowel de moeder als de baby. Als je weet dat twee derden van alle letsels gedurende een zwangerschap te wijten zijn aan auto-ongelukken, is het dus een absolute noodzaak om je veilig vast te klikken!
Toekomstige moeder correct vastgeklikt! Om je baby te beschermen, draag je best altijd de driepuntsgordel. Let er daarbij op dat je het heupgedeelte van de gordel zo laag mogelijk onder je buik schuift. Zo zullen mogelijke schokken opgevangen worden door je bekken en niet door je buik.
GOED OM WETEN!
Als je wagen uitgerust is met airbags, mag je deze niet laten ontkoppelen. De airbag vervolledigt immers de bescherming die de veiligheidsgordel biedt. Bij een ongeval beschermt de airbag zowel de mama als het kind. Onderzoek wees bovendien uit dat de combinatie van de veiligheidsgordel en een airbag de beste bescherming biedt voor een zwangere vrouw in de wagen. 4
Sommige vrouwen maken zich zorgen dat de gordel de ongeboren baby bij een botsing zou kunnen verwonden. Het tegenovergestelde is echter waar. Door niet vastgeklikt te zijn, is het risico op ernstige verwondingen het grootst. Wanneer de gordel juist geplaatst is op het bekken van de vrouw, beschermt hij zowel de foetus als de moeder. Er is immers een direct verband tussen het niet voorkomen van verwondingen bij de moeder en het welzijn van de foetus.
Heupdeel van de gordel mooi onder de buik dragen.
GOED OM WETEN!
Verlies van de baby is meestal te wijten aan het feit dat de placenta lost, iets dat uiterlijk niet merkbaar is. Laat je daarom na elke aanrijding, ongeacht de ogenschijnlijke ernst ervan, onderzoeken door een arts. 5
Een baby in de wagen? Tegen de rijrichting in plaatsen!
Een baby heeft in verhouding met een volwassene een veel zwaarder hoofd. Bij een frontale botsing, is het daarom belangrijk dat de nekwervels de schok niet moeten opvangen. Bij installatie in de rijrichting (kijkrichting van de bestuurder), wordt het hoofd bij een frontale botsing zwaar naar voren geslingerd. De weinig ontwikkelde nekwervels kunnen dit onmogelijk verhinderen en dit kan dodelijk zijn of leiden tot verlamming.
GOED OM WETEN! Niet de leeftijd, maar de grootte en het gewicht zijn de doorslaggevende factoren bij het overschakelen naar een volgend zitje. 6
Schakel over als de maximumwaarden van het gewicht of de grootte bereikt zijn of als het hoofdje boven het zitje uitsteekt. Stel gebruik van een zitje in de rijrichting zo lang mogelijk uit.
Een baby tegen de rijrichting installeren (richting achterruit) zorgt ervoor dat het hoofdje en de romp tegen het zitje geduwd en opgevangen worden wat de schok verdeelt en lichter maakt. Zo verkleint het risico op letsels aan de nekwervels enorm.
Plaats nooit een zitje tegen de rijrichting bij een actieve frontale airbag! Dit is levensgevaarlijk. 7
Babyzitje of reiswieg?
In een babyzitje tegen de rijrichting wordt een kind het best beschermd bij een frontale botsing. Kies dus bij voorkeur voor deze vervoersmethode voor je kleine spruit. Kies je voor een reiswieg, dan moet die over een geldig homologatielabel beschikken. Enkel dan zit in de wieg een speciaal systeem om de baby vast te maken en om de wieg op haar beurt vast te maken op de achterbank van de wagen. 8
Belangrijk is dat de lange zijden van de wieg evenwijdig lopen met de lange zijde van de achterbank. Plaats de reiswieg steeds op de achterbank met het hoofd naar de binnenkant van de wagen.
Is een babyzitje slecht voor de rug van je baby? Neen, op voorwaarde dat het hoofdzakelijk wordt gebruikt voor autoritten. Het is niet de bedoeling dat men een babyzitje gaat gebruiken als een soort ligbedje / relaxstoel voor thuis of voor installatie op de kinderwagen bij wandelingen tenzij bij wijze van uitzondering.
9
Hoe installeer je een babyzitje? Zo installeer je de baby in het zitje Als je dit stappenplan volgt, ben je al een heel eind op weg om je kind veilig in de wagen te vervoeren. Maar let op: controleer nauwgezet de gebruiksaanwijzing van het zitje in kwestie om zeker te zijn dat het zitje een optimale bescherming biedt. In geval van twijfel kan je de website van de fabrikant raadplegen. 1
Je plaatst je baby in het zitje tegen de rijrichting.
10
2
Klik de riempjes in het zitje dicht.
3
Span de riempjes aan.
OPGELET! Plaats je jouw baby op de passagierszetel tegen de rijrichting? Schakel dan verplicht de eventuele frontale airbag uit! Als dit onmogelijk is of je weet niet hoe, moet het kind verplicht achterin vervoerd worden.
OPGELET! Is je baby zo gegroeid dat zijn voetjes over de rand van het zitje komen? Geen probleem, gebruik het zitje verder tot het aangeduide maximumgewicht is bereikt of tot het hoofdje boven het zitje uitsteekt.
4
5
6 A B
Laat maximum 1cm speling tussen de riempjes en je baby.
Plaats de draagsteun rechtop.
Plaats het zitje in de auto: A) met de veiligheidsgordel (vervolg p 12). B) met het Isofix-systeem (vervolg p 14).
11
Babyzitje tegen de rijrichting vastmaken met de veiligheidsgordel Je maakte je kind reeds correct vast in zijn kinderbeveiligingssysteem (p. 10-11). Nu is het tijd om dat zitje ook correct en veilig vast te leren maken in de wagen. Hier lees en zie je hoe je dat doet met behulp van een driepuntsgordel. Verkies je het Isofix-systeem? Ga dan naar pagina 14. 1
2
3
Klik Neem de gordelsluiting in de hand en schuif het korte deel van de gordel tussen de gleufjes links en rechts. 12
Klik de gordel vast.
Trek het lange stuk van de gordel over het zitje heen.
4
Schuif de lange gordel tussen de gleuf aan de achterkant of zijkant van het zitje.
5
Verifieer of de gordel nergens gedraaid zit en voldoende aangespannen is.
Als je al deze stappen correct uitvoerde, wordt je baby normaliter veilig vervoerd in de wagen (te controleren met behulp van de gebruiksaanwijzing van je zitje).
13
Babyzitje tegen de rijrichting vastmaken met Isofix Je maakte je kind reeds correct vast in zijn kinderbeveiligingssysteem (p. 10-11). Nu is het tijd om dat zitje ook correct en veilig vast te leren maken in de wagen. Hier lees en zie je hoe je dat doet met behulp van het Isofixsysteem. Verkies je om het zitje vast te maken met de driepuntsgordel? Ga dan naar pagina 12. 1
Je auto beschikt over Isofix-bevestigingspunten.
14
2
Je beschikt over een Isofixbasis met bevestigingshaken.
3
Klik de bevestigingshaken vast in de bevestigingspunten. (De controlepunten die tot nu rood waren worden groen.)
4
5
Als je al deze stappen correct uitvoerde, wordt je baby normaliter veilig vervoerd in de wagen. Plaats de steunpoot stevig op de bodem van het voertuig zoals omschreven in de gebruiksaanwijzing.
Bevestig het babyzitje op de Isofix-basis.
15
Vaak voorkomende installatiefouten
Quasi alle ouders denken dat hun kind perfect vast zit, maar niets is minder waar. Uit recent Belgisch onderzoek blijkt immers dat 1 op 2 kinderen fout vastgeklikt zit in de wagen. Bekijk hier de meest voorkomende fouten en vermijd ze! 1
Het babyzitje is slecht vastgemaakt met de gordel in het voertuig. Gevolg: het zitje riskeert los te geraken bij een ongeval. 16
2
3
Het babyzitje werd in de verkeerde richting geïnstalleerd. Gevolg: het veiligheidsvoordeel van de positie tegen de rijrichting gaat verloren.
De riempjes binnen het zitje zijn onvoldoende aangespannen. Gevolg: de baby riskeert uit het zitje te geraken bij een ongeval.
GOED OM WETEN! Een kind mag op eender welke plaats in de auto vervoerd worden.
4
De frontale airbag is niet uitgeschakeld. Gevolg: in geval de airbag uitklapt, is dit levensgevaarlijk.
5
Anti-kantelsysteem (= steunpoot) bij Isofix-systeem wordt niet gebruikt. Gevolg: rotatiemogelijkheid van het zitje is zo groter waardoor systeem minder doeltreffend is.
17
OPGELET! Noch i-Size noch Isofix zijn verplicht! Je kan m.a.w. even goed kiezen voor een kinderbeveiligingssysteem dat enkel met de veiligheidsgordel kan vastgemaakt worden.
Isofix, i-Size, I-wat?
Hoor je het in Keulen donderen als de winkelverkoper spreekt over een i-Size- of Isofix-zitje? Geen nood! Hier vind je een korte verklaring.
Isofix Isofix is een systeem waarbij het zitje stevig wordt vastgemaakt aan de binnenstructuur van de wagen. Dit kan afhankelijk van het merk of model met een Isofix-onderstel waarop een babyzitje bevestigd wordt of met een Isofix-zitje zelf. De beide methodes hebben twee sluitingen die we bevestigingshaken noemen. Die worden vastgeklikt in de verankeringsholtes tussen de rugleuning en de zitbank van de wagen. Er is vaak een derde bevestigingspunt voorzien (= steunpoot) die de rotatiemogelijkheid van het zitje verkleint. Kijk goed na in de handleiding hoe het zitje correct moet geïnstalleerd worden. Voordelen
18
• Het zitje kan eenvoudig en snel worden bevestigd in de wagen: het gevaar op verkeerd gebruik is veel kleiner. • Over het algemeen kan het zitje ook zonder de Isofix-bevestigingshaken maar met behulp van een driepuntsgordel worden vastgemaakt in een auto die niet over een Isofix-systeem bezit. Kan handig zijn als bv. oma of opa plots het kind moeten vervoeren.
NAdelen • Je kan zitjes enkel vastmaken met het Isofixsysteem (bevestigingshaken of basis) in wagens die uitgerust zijn met Isofixbevestigingspunten. • Een Isofix-zitje is duurder dan een traditioneel autozitje.
i-Size (UN R 1 29) en UNECE R44/04 Je kind langer tegen de rijrichting vervoeren, komt zijn veiligheid ten goede. Daarom wordt meer en meer ingezet op zitjes die dit principe huldigen. De nieuwe i-Size-reglementering speelt hier op in. Opgelet: deze zitjes van de nieuwe generatie zijn niet verplicht. De reeds langer bestaande UNECE R44/04-reglementering blijft eveneens in voege. Als ouder heeft u dus de mogelijkheid om te kiezen welk van beide principes best bij u past.
UNECE R44/04 • Tegen de rijrichting in tot het kind minimum 9kg weegt of liggend in een reiswieg. • Zitjes worden vastgemaakt met de veiligheidsgordel of met Isofix. • Indeling autostoelen volgens gewicht. • Minimum- en maximumgewicht voor het kind per type zitje. • Het zijwaarts testen van de zitjes is geen vereiste bij de homologatie.
I-Size
67cm-105cm / ≤ 18,5kg
E... 129R-……....
i-Size • Altijd tegen de rijrichting in tot 15 maanden. • Verplicht Isofix-gebruik, wat de kans op foutief gebruik verkleint. • Indeling autostoelen volgens lengte (makkelijker voor de consument, cfr. kledingmaten). • Stoel en kind mogen samen maximum 33kg wegen. • i-Size maakt gebruik van nieuwe side impact testen en nieuwe test-dummies, die meer sensoren hebben.
19
Wat met de airbag?
AANKOOPTIPS! Voor- of achterin? Het is zo dat de zitplaatsen achterin de veiligste zijn voor het vervoer van kinderen. Maar als je alleen met je baby reist, verkies je mogelijk om het zitje voorin te plaatsen om oogcontact te kunnen hebben. Sommige ouders voelen zich zo meer op hun gemak. Maar plaats je baby nooit voorin in een zitje tegen de rijrichting als er een actieve frontale airbag aanwezig is!
Een actieve airbag? Plaats nooit een kind tegen de rijrichting bij een actieve frontale airbag. Dit is immers levensgevaarlijk! Als je een kind in een zitje tegen de rijrichting voorin plaatst waar een frontale airbag actief is, bevinden het hoofdje en het lichaam zich te dicht bij die airbag. Als een airbag opgeblazen wordt, gebeurt dit met een enorme kracht (snelheden tot 300km/u) en belandt die tegen de achterkant van het zitje. Deze klap is levensgevaarlijk voor het kind. Laat de airbag voorin dus ontkoppelen of plaats de baby achterin.
20
Let op! Het zitje met de rijrichting mee plaatsen, is geen oplossing, want babyzitjes moeten altijd tegen de rijrichting geïnstalleerd worden.
* Controleer of het zitje over een homologatielabel beschikt. * Test het zitje eerst in uw auto vooraleer u het aankoopt. Zo zie je of de veiligheidsgordels lang genoeg zijn om het zitje correct vast te maken. * Opgelet! Koop geen tweedehands zitje als je niet weet wat ermee gebeurd is. Na een ongeval kan het immers onzichtbaar beschadigd zijn. Heb je op een bepaald moment zelf een ongeval met je wagen? Vervang dan het kinderzitje.
Overzicht wetgving
Algemene regel Op zitplaatsen in een auto* die uitgerust zijn met veiligheidsgordels: • kinderen (tot 18 jaar) < 1,35 m: verplicht in een voor hen geschikt kinderbeveiligingssysteem. • kinderen (tot 18 jaar) ≥ 1,35 m: verplicht in een voor hen geschikt kinderbeveiligingssysteem of de veiligheidsgordel dragen. Deze algemene regel geldt dus niet in taxi’s, autocars, autobussen en auto’s met meer dan 8 zitplaatsen (excl. plaats bestuurder). In deze voertuigen is het verplicht de veiligheidsgordel te dragen op plaatsen die ermee zijn uitgerust. In taxi’s zonder zitje moeten kinderen < 1,35 m bovendien verplicht achterin meereizen.
Uitzonderingen op de algemene regel in personenauto’s en lichte vrachtauto’s • Geen plaats genoeg om een derde zitje te installeren op de achterbank? ÖÖ Een 3e kind (≥ 3 jaar en < 1,35 m) mag achterin zonder zitje, indien het de veiligheidsgordel draagt. • Incidenteel vervoer over een korte afstand? ÖÖ Indien de bestuurder niet de ouder van het kind is en er zijn geen of onvoldoende zitjes beschikbaar, mogen kinderen ≥ 3 jaar zonder zitje achterin. Ze moeten wel de veiligheidsgordel dragen. Een kind van de bestuurder moet altijd verplicht in een zitje.
*personenwagen, auto voor dubbel gebruik, minibus, lichte vrachtauto.
21
Mogen kinderen voorin zitten?
Homologatie
Ja. Kinderen mogen op elke leeftijd voorin op de passagiersplaats zitten, op voorwaarde dat ze worden vastgemaakt zoals de wet het voorschrijft. Enige beperking: het is verboden een kind voorin te zetten op de passagiersplaats in een autozitje tegen de rijrichting wanneer er een frontale airbag aanwezig is in de wagen, tenzij deze is uitgeschakeld.
Alle kinderbeveiligingssystemen die in België verkocht worden, moeten gehomologeerd zijn volgens de Europese norm. Ze dragen een standaard homologatielabel of een i-Size-homologatielabel.
Hoeveel kinderen mag ik vervoeren? Elk kind moet beschikken over een volledige zitplaats in de wagen. Men mag dus zoveel kinderen vervoeren als er passagiersplaatsen zijn in de wagen.
Wat in auto’s zonder veiligheidsgordels? Kinderen jonger dan 3 jaar mogen niet meerijden. Kinderen van 3 jaar en ouder die kleiner zijn dan 1,35 m moeten achterin meereizen.
22
Voorbeeld van een standaardlabel: 2 3 5
1 4
1. Het zitje is goedgekeurd voor gebruik in alle wagens. 2. Gewichtsklasse. 3. E= goedgekeurd volgens de Europese norm. 4. Cijfer na de E duidt het land aan dat de homologatieproeven heeft uitgevoerd. 5. Homologatienummer. Dit moet beginnen met 03 of 04.
Meer informatie en filmpjes omtrent het veilig vervoer van kinderen in de wagen zijn terug te vinden op de site www.kinderenindeauto.be. Voor vragen omtrent het veilig vervoer van kinderen in de wagen kan je terecht bij de cel jongeren van het BIVV: Liesje Pauwels. E-mail:
[email protected] Tel.: 02/244 15 11 Redactie: Liesje Pauwels en Bénédicte Vereecke, cel Jongeren van het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid vzw. Grafisch ontwerp: Ria De Geyter Illustraties: Katrien Van Schuylenbergh Deze brochure werd gedrukt in juli 2014. De inhoud stemt overeen met de op dat tijdstip beschikbare gegevens. Verantwoordelijke uitgever: K. Genoe Haachtsesteenweg 1405, 1130 Brussel D/2014/0779/49
23
