‘Kijken met andere ogen’ Perspectieven vanuit de opleiding intercultureel management Jo Bastiaens & Guido Minne
Studiedag Interculturele competentie… (g)een evidentie 12 oktober 2011
Overzicht CIMIC: structuur en visie Competenties een containerbegrip Opleiding intercultureel management
Programma Doelen en competenties Agogisch concept en beeld op interculturele competentie Illustraties
Illustraties/getuigenissen uit praktijk Focus op talenten Breedhoeklens op interculturele competentie
Structuur CIMIC Lessius
CIMIC expertisecentrum voor interculturaliteit Onderzoek & valorizatie
Ontwikkeling van didactische tools, methodieken, valorizatie en producten
Visie • • • • • • •
Zelfkennis & zelfreflectie als vertrekpunt Erkenning ipv culturalisering Ontvankelijkheid door actief luisteren Brede taalvisie (ook symbolische taal) Inclusief denken en handelen Met ruimte voor weerstand en frustratie Grenzen én meerwaarde van verschil
Beelden
Competentie: een containerbegrip? • Kwalificatie, talent, potentie, vermogen, expertise… • UK: standaardkwalificatie • US: persoonsgebonden gedragskenmerken
• EVC/complex, bekwaamheid (persoonlijk), gedrag, mogelijkheden van de lerende, instrument voor inzetbaarheid, kennen/kunnen, vereiste voor uitvoeren van taken, onbruikbaar construct voor onderwijs? • Statisch of dynamisch • Een geïntegreerd geheel van ‘kennis’ (brainset), ‘gedrag’ (skillset), ‘houdingen’ (affectieve), en ‘bewustzijn’ (mindset).
Kenmerken • Authentieke contexten – – – –
Probleemgericht Toepassingsgericht Professioneel gericht Persoonlijk gericht
• Verweven met andere competenties • Vormen een samenhangend geheel • Competenties komen tot uiting in concreet handelen maar ook in bewustzijn – – – –
Verkenning, experiment, ervaring en verbeelding Introspectief en reflectief Moeilijk omkeerbaar proces Versterkt ‘kennis’, ‘vaardigheden’, en ‘houdingen’ op een dieper niveau
Opleiding Intercultureel Management We create the world we live in.. We leven in de wereld die we maken In welke wereld willen wij leven? In welk onderwijs willen wij leren? Wat aandacht krijgt, groeit. Wat krijgt aandacht?
Opleiding Intercultureel Management • Concept en programma
Doelen opleiding • Elf algemene opleidingsdoelen – Kritische reflectie, empatisch vermogen, multiperspectivisme, sociaal communicatief, creativiteit, contextueel, interdisciplinair, analytisch vermogen, praktijkgericht, interactief en procesgericht, ethisch
• Vier professionele rollen – – – –
Interculturele Interculturele Intercultureel Interculturele
communicator creator deskundige professional
• Toch met aanvullend concept van competentie
Agogisch concept • • • • • •
Maatschappelijke betrokkenheid en sociaal leren Mens en wereldbeeld Rol van begeleiders/docenten Talenten en bezieling (o.a. via appreciative inquiry) Transculturele attitude Contextuele bril
Beelden op competentie
Een transculturele attitude (Van Endt)
• Voorbij ethno centrisme en cultuurrelativisme • Uit principe bereid tot aanpassing • Niet uitgaande van bepaalde verwachtingen of stereotypen • Strevend naar een gelijkwaardige positie • Profiterend van de verschillen die er tussen mensen zijn
Praktijken uit de opleiding • • • • • •
Beeldende verhalen (fragment video) Poëtische verhalen (fragment) Academische werkstukken Groepsrapporten Individuele verwerking Portfolio
14
“Scheppend herkaderen” ‘Elke kritiek of klacht is een onvervulde wens’, is een boutade. De kunst van het waarderend kijken is het probleem zo te draaien, dat de mogelijkheden erin weer zichtbaar worden. Waar het om gaat, is de energie bij mensen te herkennen en die positief te benutten.
Jouw talent! • Schrijf neer voor je zelf: • waar ik vandaan kom • waar ik goed in ben
• Cf. oefening in module gezondheid
Talent – een alternatief voor competentie? Een talent is: - Een eigenschap van een persoon - die in de juiste context - snel kan leiden - tot bezieling en uitzonderlijke prestaties Bron (ook de volgende slides): Erwin Debruyn & Griet Bouwen (Stebo), Luk Dewulf (Learning Company)
Mogelijkheden bestuderen is mogelijkheden creëren
Een “waarderende benadering” vertrekt vanuit positieve ervaringen: wat werkt er wél, wat maakt mensen enthousiast, wat geeft hen kracht en vitaliteit? Daarom de keuze voor de “Appreciative Inquiry”, als onderlegger voor methodiekontwikkeling. Verhalen staan centraal.
Breedbeeld op interculturele competentie
Meer info • www.cimic.be • Tel: 015 – 369 320
