voorjaar 2008
Korpschef Bert Wijbenga
‘Ik verwacht van mensen geen heldendaden. Maar het alarmnummer bellen of een beveiliger aanklampen lijkt met niet te veel gevraagd’
Kijk op beveiliging en veiligheid
Inhoud
3. Point of view:
Lornah Kiplagat
van de politie morgen!?’ 15. Visie:
10. De stelling:
12. In beeld:
4. Kort nieuws 6. Interview:
‘Commercialisering politietaken… liever vandaag dan
Hoe bewaak je 160 km spoor?
‘Na Nederland nu Europa...’
vingsvermogen 20 Reportage:
Veiligheid is niet alleen een zaak
16. Onderzoek:
14. De beveiliger:
Tommy Hak
Graag wat meer beleid én inle
18. Klantcase: Rijksarchieven veilig opgeborgen, en toch toegankelijk
Topsport voor en achter de schermen
Wonen Prijs 2007
23 Column:
John van den Heuvel
22 Actueel:
Amersfoort wint Veilig
24 Veiligheid in beeld:
Thuis Op Straat
)
Colofon View, kijk op beveiliging en veiligheid, is het relatiemagazine van Securitas en verschijnt elk half jaar. Uitgave: Securitas, Nelleke Jacobs, Robin Ohm Redactie en bladmanagement: Leene.txt, Gouda: Mirjam de Graaf, Maarten Hamelink, Machteld in ‘t Hout, Alaude Jaasma, Gert Jan Kleef-
12
mann, Martine Mous, Lieuwe Ramaker, Albertine Stolk, Carolien Terlien Columnist: John van den Heuvel Fotografie: Fred Ernst Vormgeving: Carree vormgevers, Capelle a/d IJssel Druk: Drukkerij Van As, Oud-Beijerland Wilt u View gratis ontvangen of een wijziging doorgeven? Stuur een e-mail met naam en adresgegevens naar
[email protected] onder vermelding van ‘abonne-
20 2
ment op View’.
Point of view
Lornah Kiplagat
‘Sport overwint tegenstellingen’ Lornah Kiplagat, Nederlands succesvolste langeafstandsloopster, werd eind vorig jaar opgeschrikt door het geweld in haar geboorteland Kenia. Wat doet dat met haar kijk op veiligheid?
“Ik voel me in Kenia net zo veilig als in Nederland. In geen van
“Veiligheid is kunnen doen en laten wat je wilt en kunnen
beide landen heb ik slechte ervaringen gehad. Ik ben zelf ook
staan en gaan waar je wilt. Ik heb zeker niet het gevoel dat ik
niet direct in aanraking geweest met het geweld in Kenia.
word ingeperkt nu ik bekender ben. Ik word veel herkend,
Uiteraard voel je de gevolgen wanneer je door gebieden komt
in winkels, op Schiphol, maar dat is alleen maar positief.
waar problemen zijn geweest. Je ziet bijvoorbeeld veel af
Mensen waarderen wat ik doe en dat geeft een goed gevoel.
gebrande huizen. De situatie blijft voorlopig ook gespannen,
Veiligheid is vrijheid, en daar geniet ik iedere dag van.”
het voelt anders dan voorheen.”
“Kenia veiliger maken, dat kan ik niet. Wat ik wel kan is pro
Atlete Lornah Kiplagat is houdster van het wereldrecord
beren de omstandigheden te verbeteren. Dat doe ik bijvoor
op de 20 kilometer en het Nederlands record op de 10
beeld met het High Altitude Training Centre dat ik een paar
kilometer. De geboren Keniaanse komt sinds 2003 uit voor
jaar geleden heb opgericht. We geven hier voorlichting en ta
Nederland.
lentvolle Keniaanse meisjes krijgen training én een schoolop leiding. Het mooiste is om mensen door middel van sport dichter bij elkaar te brengen. Zo kun je proberen tegenstel lingen te overwinnen en een veiliger gevoel te creëren.”
www.lornahkiplagatfoundation.com
3
‘Nederland onvoldoende voorbereid op rampen’ Nederland is onvoldoende voorbereid op rampen en terroristische aanslagen. Dat meldde het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties onlangs. Bij een rampenoefening in de Rotterdamse haven in oktober vorig jaar, is gebleken dat de informatie-uitwisseling tussen de verschillende organisaties beter kan. De deelnemers aan de oefening hadden een ander beeld van wat er aan de hand was waardoor onderlinge afstemming te wensen over liet. Henk Mikkers, ‘Product Manager Police, Justice & Defense bij Securitas’ vindt dat de overheid meer gebruik kan maken van particuliere beveiligers bij een ramp en de voorbereidingen daarvan. Flexibele interventieteams van professionele beveiligers kunnen namelijk een waarde volle rol vervullen. De inzet van beveiligers is nu vaker uitzondering dan regel waardoor de veiligheid onnodig in het geding komt.
Voor meer informatie neemt u contact op met Henk Mikkers, Product Manager Police, Justice & Defense,
[email protected]
Vaker brand in ziekenhuizen Schade door brand is in ziekenhuizen de laatste twee jaar enorm gestegen. Tot 2006 was de jaarlijkse schade nog geen miljoen euro. De laatste twee jaar bedroeg de schade 110 miljoen euro. De belangrijkste oorzaken zijn onvoorzichtigheid bij verbouwingen en slecht onderhoud. Dit blijkt uit gegevens van verzekeringsmakelaars Aon en Medfire, die een lijst bijhouden van brandschades in Nederlandse ziekenhuizen. De afgelopen twee jaar waren er volgens hen zes branden. Vóór 2006 waren er nauwelijks incidenten en als ze er waren, was de omvang kleiner. De brandschade in ziekenhuizen is vaak groot doordat de rook apparatuur en materialen vervuilt. Deze moeten worden weggegooid of door gespecialiseerde bedrijven worden gereinigd. 4 Bron: NRC Handelsblad
Kort nieuws
Securitas start training Overheidsbeveiliging ‘Agressie tegen overheidspersoneel harder aangepakt’ of ‘Overheid strenger bij geweld tegen ambtenaren’. Het zijn twee krantenkoppen die laten zien dat de veiligheid van ambtenaren aandacht vraagt. Securitas is om die reden gestart met de speciale training Overheidsbeveiliging. Het aanvragen van een paspoort, rijbewijs of uitkering mag dan niet klinken als een risicovolle handeling, toch is het dat voor gemeenteambtenaren soms wel. Steeds vaker krijgen zij te maken met verbale en fysieke agressie van burgers waardoor professionele beveiliging geen overbodige luxe is. Om met geweldplegers in gesprek te kunnen gaan, is het noodzakelijk te weten hoe de gemeentelijke organisatie in elkaar zit. In de training Overheidsbeveiliging is hier uitgebreid aandacht voor. Beveiligers weten zo bij welke afdelingen, loketten of instanties bezoekers met hun vraag of klacht terechtkunnen.
Meer informatie De vijfdaagse training Overheidsbeveiliging is bedoeld voor beveiligers, maar ook voor overheidspersoneel - al dan niet met een balie- of loketfunctie. Voor meer informatie neemt u contact op met Ruben van Berg, Country Product Manager Government & Institutions,
[email protected]
Bron: Securitas Nederland
Noodknop voor vrachtwagenchauffeurs Criminelen hebben het steeds vaker voorzien op vrachtwagenchauffeurs en hun lading. De overvallen nemen niet alleen in aantal toe, maar worden ook steeds gewelddadiger. Dat meldt Transport en Logistiek Nederland (TLN). De overvallen worden vooral ’s avonds en ’s nachts uitgevoerd op parkeerplaatsen bij tankstations. TLN vindt het tijd voor maatregelen en stelt voor vrachtwagens te voorzien van een noodknop. Hiermee kan de chauffeur op snelle en eenvoudige wijze in contact komen met een particuliere alarmcentrale. TLN verwacht dat de aan wezigheid van de noodknop een preventief effect zal hebben, omdat alarmcentrales meldingen direct doorgeven aan de politie.
Bron: NOS
5
Bert Wijbenga
Interview
is niet alleen een zaak van de politie De samenleving krijgt een steeds korter lontje, zo lijkt het.
ons dan ook hoge prioriteit. Dat vertaalt zich concreet in het
In plaats van het beslechten van een burenruzie met een
feit dat we bij straatroof en overvallen altijd rechercheonder
flinke scheldpartij, grijpen mensen bij een conflict steeds
zoek én technisch-forensisch onderzoek doen. Iedereen is er
sneller naar fysiek geweld en vallen er klappen. Een breed
op gespitst om de daders zo snel mogelijk te pakken. En
maatschappelijk fenomeen waar de politie als ‘frontorga
gelukkig werpt dat zijn vruchten af.”
nisatie’ dagelijks mee te maken heeft. Volgens korpschef Flevoland Bert Wijbenga is de oplossing van het probleem
Alle hulp is bruikbaar en nodig
niet alleen een zaak van de politie, maar van de samenle-
Naar zijn idee is de bezorgdheid die hij uitte over de toename
ving als geheel.
van het aantal geweldsdelicten in zijn regio goed overge komen bij bestuurders. “Ik zou graag willen dat de kans om
Hoewel het oplossingspercentage van misdrijven in Flevoland
slachtoffer te worden van een misdrijf in Flevoland daalt
hoger ligt dan het landelijk gemiddelde, is het aantal delicten
en daar is stevige samenwerking voor nodig. Wij zijn 24 uur
waarbij sprake is van geweld vorig jaar in de politieregio toe
per dag en zeven dagen in de week op straat en bieden
genomen. De daders zijn vaak jong en nemen veel risico’s.
(nood)hulp, doen opsporingsonderzoeken en maken de straf
Vorig jaar werden er 88 jonge straatrovers gepakt, allemaal
rechtdossiers klaar voor justitie. Maar veiligheid is niet alleen
onder de twintig jaar. Wijbenga: “Vooral straatroven en over
onze zaak. Alle hulp is bruikbaar en nodig. Ook die van be
vallen laten diepe sporen achter bij slachtoffers en getuigen.
stuurders, bewoners en ondernemers; veiligheid is een zaak
Een effectieve en goede aanpak van dit probleem heeft voor
van de samenleving als geheel.”
7
De politie is niet het ultieme wondermiddel, vindt korpschef Bert Wijbenga
Veiligheid serieuzer nemen
bijvoorbeeld door te investeren in goede beveiligingscamera’s
Als het gaat om de hulp van de samenleving valt er echter
en -apparatuur, maar ook door met elkaar alerter te zijn. Dat
nog veel te winnen, maakt Wijbenga duidelijk: “Ik vind dat de
zijn praktische zaken die wij in onze opsporing goed kunnen
Flevolanders in de breedste zin van het woord veiligheid nog
gebruiken. Nu wordt het criminelen in veel gevallen niet echt
niet serieus genoeg nemen. Dat baseer ik op incidenten die
moeilijk gemaakt. Goede samenwerking, van alle veiligheids
wij dagelijks tegenkomen. Allerhande apparatuur zoals navi
partners, is een absolute ‘must’ om meer slagkracht over de
gatiesystemen, dure autoradio’s of andere kostbaarheden
gehele linie te realiseren.”
worden nog te vaak in de auto achtergelaten. En we komen
8
bedrijven en woningen tegen waar niet of nauwelijks maat
Meer investeren in veiligheid
regelen zijn getroffen tegen criminele activiteiten. Door te
Gevraagd naar een mogelijke rol voor de particuliere beveili
investeren in goed hang- en sluitwerk voor woningen en be
gingsbranche, antwoordt Wijbenga: “Ik ga niet op de stoel
drijfspanden ontneem je het dievengilde de eerste prikkel om
van de particuliere beveiligingsbranche zitten. Maar gezien de
hun slag te slaan. Ook moet de pakkans omhoog. Dat kan
kennis en kunde waarover de branche beschikt, spreek ik de
Interview
Politiecapaciteit beperkt, keuzes noodzakelijk
om als politie samen met de branche te investeren in de
“Nu al is er sprake van samenwerking van politie met de
manier waarop we het publiek bejegenen en de toon die
particuliere beveiligingsbranche”, zegt Jelle Egas, woord-
we daarbij zetten. Hoe trek je daar samen in op? Het lijkt
voerder van de Raad van Hoofdcommissarissen. “Zeker
mij zeer zinvol om daar energie in te steken.”
als het gaat om de ‘klassieke tak’ zoals het beveiligen van bedrijventerreinen. Het is interessant om te zien dat de
Goede partner
discussie over de rol van de beveiligingsbranche zich
“De concrete invulling van de rol van particuliere beveili-
nu verbreedt. Gemeenten gaan bijvoorbeeld aan de slag
ging in het publieke domein is niet zozeer een zaak van
met integrale veiligheidsplannen, maar tegelijkertijd is de
de politie”, maakt Egas duidelijk, “het is vooral een poli-
politiecapaciteit beperkt en moeten er keuzes gemaakt
tiek en bestuurlijk vraagstuk: waar liggen de grenzen en
worden. Dat leidt tot de vraag in hoeverre particuliere be-
welke van oudsher bestaande politietaken zou je naar het
veiligers een rol kunnen spelen in het publieke domein.”
private domein kunnen overbrengen? Wanneer de branche taken gaat verrichten op terreinen
Extra ogen en oren op straat
waar we nu nog niet samenwerken, dan moeten we daar
“Voorlopig zien wij als politie dat er absoluut een rol is
samen met elkaar ervaring mee opdoen. De basis daar-
weggelegd voor particuliere beveiligers als het gaat om
voor ligt er, want de relatie is goed: over het algemeen
toezichthoudende taken. Dat zie je – vaak onder regie van
vinden we in de particuliere beveiliging een goede partner
de politie – nu al ontstaan. Daarmee breng je extra ogen
die er alles aan doet om de dienstverlening – ook in relatie
en oren op straat. De particuliere branche zal dan wel in
tot de politie – naar een optimaal niveau te trekken. Dat is
toenemende mate te maken krijgen met het kortere lontje
absoluut positief.”
van de samenleving. Ik denk daarom dat het goed zou zijn
hoop uit dat ondernemers meer gebruik gaan maken van de mogelijkheden die er zijn om de veiligheid te vergroten en hun
‘Ik hoop dat ondernemers meer gebruik gaan maken van de mogelijkheden die er zijn om de veiligheid te vergroten’
bedrijf te beveiligen. Door meer te investeren in veiligheid kun nen we Flevoland minder aantrekkelijk maken voor criminelen.” rigens moet de individuele burger hierin ook zijn verantwoor Samenwerking beveiligingsbranche
delijkheid nemen, vindt Wijbenga: “Als mensen iets zien wat
Over het algemeen is Wijbenga tevreden over de samenwerking
niet door de beugel kan verwacht ik geen heldendaden, maar
met de particuliere beveiligingsbranche op het operationele
wel dat ze 112 bellen of een beveiliger aanklampen. Dan kun
vlak. “Dan gaat het bijvoorbeeld over de beveiliging van win
nen we snel in actie komen en wordt het voor mensen met
kelcentra en de inzet van de branche bij evenementen. Door
minder goede bedoelingen steeds minder interessant om in
goede afspraken te maken en samenwerking te zoeken op de
Flevoland hun slag te slaan. De politie is niet het ultieme won
terreinen waar dat mogelijk is, creëren we meer ogen en oren
dermiddel. Het gaat om een gezamenlijke aanpak van crimi
en dat komt de veiligheid in z’n algemeenheid ten goede.” Ove
naliteit en de zorg voor veiligheid.”
9
Commercialisering politietaken… liever vandaag dan morgen!? Beveiligingsbeambten surveilleren nu al in uniform door stadswijken. Ze zijn bevoegd mensen te beboeten voor kleine overtredingen als fietsen in voetgangersgebied. De verwachting is dat particuliere beveiligers in de toekomst vaker worden ingezet voor dergelijke taken, mede met het oog op de vergrijzing van de huidige politiekorpsen. Is commercialisering van politietaken een goede zaak?
10
Ronald van Steden, onderzoeker bij de Faculteit der Soci-
staan! Ik snap daarom de recente roep om extra bevoegd
ale Wetenschappen, Vrije Universiteit te Amsterdam
heden. Toch lijkt me dit niet de goede weg. De politie heeft
‘Samenwerken met politie essentieel’
het geweldsmonopolie. Dat heeft alles te maken met het
“Het idee om publieke taken in de handen van marktpartijen
vertrouwen in en de legitimiteit van de rechtsstaat. Daarom
te leggen vindt steeds meer weerklank. Zo ook als het gaat
zijn goede afspraken tussen overheid en beveiligingsbranche
om veiligheidstaken die door de politie als ‘secundair’ worden
onontbeerlijk.
beschouwd. Particuliere toezichthouders zijn dan mogelijke
Als de vergrijzing bij de politie doorzet, zoals de particuliere
partners. Zij kunnen naar gelang de behoefte van gemeenten
beveiligingsbranche verwacht, dan is commercialisering on
flexibel worden ingehuurd. De vraag is vervolgens of de kwa
omkeerbaar. Dat proces is nu al gaande. De politie trekt zich,
liteit en professionaliteit van de dienstverlening gewaarborgd
onder invloed van prestatiecontracten, terug op kerntaken.
blijven. Maar ook of het echt zoveel goedkoper kan.
Tegelijkertijd krijgen gemeenten meer toezichts- en hand
Er wordt veel verwacht van beveiligers en toezichthouders.
havingstaken toegeschoven. In dat spanningsveld zou de
Hangjongeren aanspreken op hun gedrag, mensen die over
beveiligingsbranche aanvullend personeel kunnen leveren.
de stoep fietsen een standje geven, soms zelfs agressieve
Overheidsondersteunende diensten vormen naar verwachting
supporters in een stadion de baas blijven. Ga er maar aan
een groeimarkt voor de komende jaren.”
De stelling
‘De particuliere beveiligingsbranche kan de politie werk uit handen nemen en kan vaak nog goedkoper werken ook’
Carlo Cahn, secretaris Vereniging van Particuliere Beveiligingsbedrijven (VPB) ‘Geen extra geweldsmiddelen nodig’ “We zijn groot voorstander van de inzet van particuliere
Fred Teeven, kamerlid VVD
beveiligers in het publieke domein. Als je spreekt over
‘Commercialisering waarschijnlijk onomkeerbaar’
commercialisering van politietaken, dan denken wij dat we
“De particuliere beveiligingsbranche kan een belangrijke taak
vooral een rol kunnen spelen bij het overnemen van toezicht
vervullen in het publieke domein. Maar dan vooral ondersteu
houdende taken. Dat zijn vaak taken waar de politie nu geen
nend in de vorm van surveillance en ordehandhaving. Ik blijf
tijd voor heeft. Extra geweldsmiddelen zijn daarvoor wat ons
wel van mening dat het geweldsmonopolie alleen in handen
betreft niet nodig zijn. Een beveiliger gebruikt vooral zijn
kan en mag zijn van de overheid. Daar mogen beslist geen
gezonde verstand! Voor ons is hier geen enkele discussie
enorme concessies aan worden gedaan!
over. De ervaringen die we momenteel in de branche hebben
De particuliere beveiligingsbranche kan de politie veel werk
met particulier toezicht in het publieke domein zijn goed.
uit handen nemen en kan vaak nog goedkoper werken ook.
Overleg tussen politie en beveiligers is daarbij van groot belang.
Wat ik wel wil benadrukken is dat het van essentieel belang is
En de eindregie blijft te allen tijde in handen van de politie!
dat opvolging door de politie goed is geregeld. Als de samen
Gemeenten zijn tot nu toe nog wat huiverig om particuliere
werking met de politie faalt, sta je als beveiliger met lege
beveiligers in te zetten bij toezicht in de openbare ruimte. Het
handen. Dat zag je in probleemwijken als Kanaleneiland en
lijkt erop dat ze dit nog steeds beschouwen als een kerntaak
Slotervaart. In het begin werkte de inzet van particuliere be
van de politie. Politiekorpsen daarentegen staan er niet onwel
veiligers bij surveillance goed. Op het moment dat de opvol
willend tegenover. We willen een bemiddelende rol spelen om
ging door de politie ontbreekt, nemen de burgers een loopje
deze partijen bij elkaar te brengen. De VPB werkt momenteel
met je en verlies je je geloofwaardigheid. De toezichthoudende
samen met VNO-NCW, de raad van hoofdcommissarissen en
taken van de beveiligingsbranche kunnen wat mij betreft wor
Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) aan een model
den uitgebreid. Een geslaagd voorbeeld hiervan is de inzet
voor samenwerking. Dat moet vooral regelen hoe de verschil
van particuliere beveiligers in gevangenissen. Dat zie je nu al
lende partijen elkaar kunnen vinden bij privaat toezicht.”
in Amerika.”
11
12
In beeld
Hoe bewaak je 160 km spoor? Waar treinen rijden is koper en dus zijn er koperdieven. Dit als gevolg van de snelle waardestijging van het metaal. Spoorwegvervoerders hebben ermee te kampen. Ook de Betuweroute is doelwit van op koper beluste dieven. “Zodra er koper uit de bovenleidingen verdwijnt, betekent dat een directe schadepost, maar bovendien vertragingen”, aldus woordvoerster Miriam Leeflang van exploitant Keyrail. Maar hoe beveilig je een spoorlijn die in Nederland 160 kilometer beslaat? Leeflang: “We hebben particuliere beveiligingsdiensten ingeschakeld. Zij richten zich niet alleen op koperdieven overigens. Ook de hek werken en geluidsschermen bijvoorbeeld zijn gevoelig voor vernie lingen en hebben bewaking nodig. En het is gewoon niet handig als mensen op bepaalde terreinen komen, ook hier niet. Van het begin af aan wordt de Betuweroute daarom al bewaakt.”
13
De beveiliger
Tommy Hak (22), Teamleider parkeerbeheer in Zwolle
‘Eigenlijk ben ik een beetje té getrouwd met mijn werk’ Mijn studie “Na de middelbare school wilde ik Sociaal Peda
ben ik het aanspreekpunt bij alle mogelijke problemen en vra
gogisch Werk gaan studeren, maar samen met veertig mei
gen. Zo komt mijn interesse in de sociale dienstverlening toch
den in één klas vond ik een beetje veel van het goede. Voor
weer een beetje terug.”
de marechaussee was ik te jong. Als ik het oriëntatiejaar be veiliging zou doen, werd ik wel toegelaten. Maar na dat jaar
Mijn passie “Ik begon bij Securitas toen ik nog studeerde.
vond ik de beveiliging zo leuk, dat ik ben gebleven. Inmiddels
Officieel werkte ik alleen in het weekend, maar in de praktijk
ben ik teamleider parkeerbeheer in Zwolle. Ik werk onder
was ik al snel zo’n twintig uur per week in de weer. Als collega’s
meer met medewerkers van de sociale werkplaats. Voor hen
’s avonds problemen hadden met het inschakelen van een alarm, konden ze mij bellen. Eigenlijk ben ik een beetje té getrouwd met mijn werk. Zelfs tijdens de trouwerij van mijn broer ben ik even weggegaan om iets op mijn werk te regelen. Ik kan niet zo goed ‘nee’ zeggen. Maar dat komt ook omdat ik het allemaal zo leuk vind.”
Mijn uitdaging “Ik kwam bij parkeerbeheer in Zwolle niet in een gespreid bedje terecht. De medewerkers moesten wennen aan mijn aanpak en zaten niet echt op mij te wachten: de gemiddelde leeftijd is vijftig en daar kwam ik als broekie bij. In het begin heb ik me daarom bescheiden opgesteld. Inmid dels vertrouwen ze me steeds meer en accepteren ze mij als leidinggevende. Ik vind het een erg leuke werkomgeving. Deze mensen zeggen wat ze denken, daar houd ik wel van.”
Mijn ambitie “Vroeger was ik niet zo gemotiveerd om te stu deren. Maar toen ik de opleiding beveiliging had gedaan, had ik het idee dat ik wel meer kon. Toen ben ik naast mijn werk de hbo-opleiding ‘Overheidsmanagement, Integrale Veiligheid’ gaan volgen. Die heb ik inmiddels bijna afgerond. Mijn volgen de uitdaging? Ik wil Branch Manager worden bij Securitas!” Dan lachend: “De eerste uit Friesland.”
14 Tommy Hak
Visie
‘Na Nederland nu Europa...’ “De beveiligingsbranche heeft er een zware dobber aan om
Nederland hebben we hiermee al veel bereikt. Het is nu de
goede medewerkers te werven en te behouden. Dat is
uitdaging om het personeelsbeleid en kennismanagement
typerend voor een sterk concurrerende sector als de onze.
binnen heel Europa op dit niveau te krijgen. Als directielid
Voor Securitas ligt er een extra uitdaging. Ondanks de hui-
van Securitas Europa ga ik me daar onder andere op richten.
dige krapte op de arbeidsmarkt willen wij de hoge kwaliteit
‘Ook als directielid bij Securitas Europa richt ik me op het behoud van personeel én kennis voor de organisatie’
blijven bieden die klanten van ons gewend zijn. Die kwaliteit wordt in de eerste plaats geleverd door onze vijfduizend medewerkers. Vanuit dat besef gaat bij Securitas de medewerker vóór de winst. Op de lange termijn zorgt dat voor de beste resultaten, weten we uit ervaring. Respect,
De leiding van Securitas Nederland is vanaf april in goede
aandacht en begeleiding – daar draait het om. Het is geen
handen bij Vinz van Es. Ik wens hem alle succes bij zijn
toeval dat Securitas het personeelsverloop tot een mini-
taak. Zeker is dat ook voor hem de medewerker centraal
mum weet te beperken.”
blijft staan!”
“We doen er alles aan om goede en gemotiveerde medewerkers voor lange tijd te binden. Eén van de manieren om dat te doen, is een strenge selectie. Want als mensen de juiste drijfveren hebben om bij Securitas te werken, zullen ze minder snel vertrekken. Een Securitasser heeft plezier in het werk, plichtsbesef én passie. Op deze eigenschappen selecteren we streng waardoor we mensen met de juiste instelling aantrekken. Wat we ook belangrijk vinden, is dat medewerkers goed begeleid worden. Nieuwe medewerkers krijgen een opleiding en van hen haalt 99,5% binnen het jaar het diploma Beveiliger 2. We proberen het beste uit medewerkers te halen door eigen verantwoordelijkheid te geven en ruimte voor ontwikkeling.”
“Waar we ook trots op zijn, zijn de verschillende gespecialiseerde units die we hebben opgezet. Per unit hebben de
Erik-Jan Jansen neemt afscheid als
medewerkers zich gespecialiseerd in één van de segmen-
Algemeen Directeur van Securitas
ten van onze markt. Op deze manier kunnen we klanten op
Nederland en gaat een directiefunctie
maat bedienen en garant staan voor onze hoge kwaliteit. In
vervullen bij Securitas Europe
15
Beveiliging in het onderwijs:
Graag wat meer beleid én inlevingsvermogen Het bieden van een goed onderwijspakket is vanzelfsprekend de belangrijkste doelstelling van een school. Maar de randvoorwaarden om dat onderwijs mogelijk te maken, vragen ook de nodige aandacht. Veiligheid is daarbij een onmisbaar ingrediënt. Een veilig gevoel is voor zowel leerlingen als leraren noodzakelijk voor goede kennisoverdracht. Dit gaat verder dan kluisjes en camera’s.
Om inzicht te krijgen in hun veiligheidssituatie kunnen scholen
Conciërge of beveiliger
gebruik maken van het programma Incidentenregistratie In
In de praktijk zijn het vaak de conciërges die incidenten op
School (IRIS). Door ieder schooljaar incidenten als discrimi
middelbare scholen oplossen. “Zij vervullen een waardevolle
natie, diefstal en mishandeling te registreren is goed in kaart te
taak op een school maar zijn natuurlijk niet opgeleid als bevei
brengen met wat voor problemen een school te kampen heeft.
liger”, aldus Komen. “Als er een keer een incident plaatsvindt,
“Jammer is dat het vaak bij registreren blijft”, aldus Jean-Marc
wordt er tijdelijk een beveiligingsdienst ingeschakeld. Omdat
Komen, adviseur Education bij Securitas. “Vaak worden inci denten intern opgelost. En aan ontwikkeling van een beleid voor veiligheid en het vastleggen van de kosten komen scholen al helemaal niet toe.”
‘De meeste scholen komen niet toe aan ontwikkeling van veiligheidsbeleid’ Grote verschillen Op een basisschool heb je met andere risico’s te maken dan in het voortgezet onderwijs of op een universiteit. Komen: “Basisschoolleerlingen halen misschien wat kattenkwaad uit. Meer last hebben ze daar van agressieve ouders, diefstal en vernieling. Bouwtechnische en elektronische veiligheidsmaat regelen liggen hier het meest voor de hand.” In het voortgezet onderwijs is dat anders. “Daar heb je te maken met door elkaar geschudde colaflesjes waar af en toe de dop even af moet.” In het schooljaar 2006-2007 waren de meest voorkomende incidenten daar diefstal, vechtpartijen, vernieling, ongevallen, bedreiging, pesten, mishandeling en vermissing.
16
Onderzoek
scholen deze dienst vaak weer opzeggen zodra de dreiging
om het opruimen van koffiebekertjes maar om inlevingsver
voorbij is, wordt er zelden gewerkt aan een concreet veilig
mogen. Zo moet het in een bibliotheek vaak stil zijn, maar
heidsbeleid. In de ideale situatie heeft een school eigenlijk een
gezonde discussies zijn af en toe nodig. Dat moet je snappen.
conciërge met een beveiligingsachtergrond nodig of een be
Op een universiteit moet een beveiliger een goede gastheer
veiliger met een pedagogische achtergrond. Iemand die kan
zijn en het goede voorbeeld geven.”
omgaan met jongeren én met veiligheid.” Liever een leraar Concurrentie door gastvrijheid
Vooral in het voortgezet onderwijs valt er nog veel te verbete
Op hogescholen en universiteiten vervallen er enkele risico’s.
ren op het gebied van beveiliging. Registratie van incidenten
Studenten hebben bewust gekozen voor de school en studie,
is slechts het begin. Scholen moeten zich meer in het veilig
en daardoor is er geen sprake van agressieve ouders en ko
heidsvraagstuk gaan verdiepen, bijvoorbeeld door onderlinge
men pesten of vechten minder vaak voor. Komen: “Hier ligt
samenwerking. Daarnaast heeft een school ook te maken met
het accent op zaken als diefstal, vernieling en vitale gebieden
financiën. Komen: “Het geld dat ze te besteden hebben,
zoals chemische stoffen bij laboratoriumproeven. Een ander
geven zij liever uit aan een nieuwe wiskundeleraar en dat is te
aspect is dat de scholen met elkaar concurreren. Vandaar dat
begrijpen. Toch hecht ik eraan te benadrukken dat je de rand
gastvrijheid een steeds grotere rol speelt. En dan gaat het niet
voorwaarden niet uit het oog moet verliezen.”
Universiteit Maastricht wil ‘brede’ beveiligers Op de Universiteit Maastricht hechten ze veel waarde aan hoe een beveiliger overkomt. Paul van Eekeren, Safety en Security Consultant, vertelt over de vernieuwde samenwerking die zij zijn aangegaan met Securitas: “De rol van beveiligers is breder getrokken. Zij gaan voor ons in de avonden en de weekeinden de universiteitsbibliotheek bemannen.” Dit stelt andere eisen aan de beambten ter plaatse. Van Eekeren: “Ze moeten de huisregels handhaven, maar bijvoorbeeld ook achtergebleven boeken verzamelen. En omdat wij veel buitenlandse studenten over de vloer hebben moet een beveiliger Engels spreken.” Belangrijk bij de beveiliging van een universiteit is volgens Van Eekeren de zogenaamde omgevingssensitiviteit: “Je moet in de gaten hebben wat er speelt en studenten met tact aanspreken op dingen die niet kunnen. We hebben voor de nieuwe beveiligers dan ook een heel eigen competentieprofiel opgesteld. Al met al gaat het om de dienstverlenende functie, niet alleen om toezicht. Securitas kan ons dat bieden.”
17
Rijksarchieven veilig opgeborgen, ‘Onze dossiers zijn binnen een dag beschikbaar’ Erik Olivier, documentatiespecialist bij Dienst Landelijk Gebied (regio Noord) van het ministerie van LNV
De vraag: “Als Dienst Landelijk Gebied (DLG) beheren we uiteenlopende dossiers, bijvoorbeeld over grondaankopen, landinrichting en Europese geldaanvragen. Het is vereist dat deze dossiers zorgvuldig zijn opgeborgen in een goed beveiligd en bewaakt gebouw, zonder dat onbevoegden hier zomaar bij kunnen komen. Securitas Data & Archief is voor ons geografisch een geschikte partner en kwam met een gunstig prijsaanbod. Maar wat belangrijker is: ze voldoen aan alle eisen die de overheid aan archiefopslag stelt. Het personeel kent de regels die voor rijksarchieven gelden en weet aan welke geheimhouding ze gebonden zijn.”
Erik Olivier over Peter Fokkens:
‘Peter is zakelijk, duidelijk en recht door zee’ “Je herkent een goed archief mede aan de faciliteiten, zoals een goed beveiligd archiefdepot met klimaatbeheersing. In Tynaarlo zijn die faciliteiten aanwezig. Daar komt bij dat het voor ons mogelijk is snel over de juiste dossiers te beschikken. Als we bij Securitas Data & Archief een dossier opvragen of retourneren is dat binnen een dag geregeld. Op dit moment huren we als dienst ook kantoorruimte van Securitas Data & Archief. Dit biedt ons de mogelijkheid om op een efficiënte manier aan ons archief te werken. We zijn er erg mee geholpen dat we dit terplekke kunnen doen.”
“Ik weet dat Securitas Data & Archief ook gespecialiseerd is in het digitaliseren van archieven. Op dit moment maken we geen gebruik van deze dienstverlening. Voor ons ontbreekt nu nog de noodzaak. Daar komt bij dat het bijzonder ingrijpend is en veel middelen opslokt. Op landelijk niveau is wel een pilot gestart voor het digitaliseren van rijksarchieven. De praktijk wijst echter uit dat sommige documenten helemaal nog niet gedigitaliseerd mogen worden. Tot dusver is alleen een fysiek, officieel document met handtekening rechtsgeldig. Maar het is duidelijk dat digitale archieven de toekomst hebben.”
Klantcase
en toch toegankelijk ‘Ons archiveringsmaatwerk sluit naadloos aan op de bedrijfsprocessen van de klant’ Peter Fokkens, Branch Manager Securitas Data & Archief BV
De oplossing: “Dienst Landelijk Gebied (DLG), een agentschap van het ministerie van LNV, is alweer zo’n vijf jaar klant bij Securitas Data & Archief. We werden indertijd benaderd door regio Noord met het verzoek om met een passende oplossing te komen voor het – nog steeds groeiende – archief. De capaciteit van ons archiefdepot, in combinatie met de dienstverlening, biedt onze klanten alle ruimte. Het merendeel heeft meer dan duizend strekkende meter archiefmateriaal bij ons ondergebracht. Maar we bieden meer dan beveiligde opslag. Sinds kort huurt DLG ook werkruimte bij ons in het pand. Door archiefwerkzaamheden op korte afstand van het archief uit te voeren, beperk je het risico op bijvoorbeeld schade of verlies.”
“Onze dienstverlening aan DLG bestaat tevens uit archiveringsmaatwerk. De concur renten in onze sector archiveren op een standaardwijze. Ze plaatsen dossiers in een doos en registreren die met een barcode. De doos wordt op een pallet gezet en in een grote loods opgeslagen. Bij Securitas Data & Archief kunnen klanten hun specifieke methode van registratie en archivering behouden. Dat is precies waar DLG ook voor heeft gekozen. Wij nemen hun archiveringsmethodiek één op één over, waardoor onze werkzaamheden aansluiten bij de processen van de klant en niet andersom! Die aanpak vergt een grote dosis klant- en vakkennis. Medewerkers moeten bijvoorbeeld zowel de registratie van medische dossiers als van financiële dossiers kennen. Maat werk dus, waarmee we ons onderscheiden.”
Peter Fokkens over Erik Olivier:
‘Erik is een man met veel vakkennis, gedreven in zijn vak’ “Daarnaast heb je bij archieven per definitie te maken met vertrouwelijkheid en ge heimhouding. Behulpzaamheid, waakzaamheid en integriteit zijn voor Securitas Data & Archief belangrijke waarden. Het betekent onder meer dat iedere medewerker van Securitas Data & Archief een smetteloze reputatie moet hebben. Omdat Securitas een beveiligingsbedrijf is, ondergaan ook alle medewerkers bij Securitas Data & Archief periodiek een onafhankelijke politie-screening. Geen enkel archiefbedrijf kan ons dat nazeggen.”
19
Topsport Zondag 13 april 2008, Coolsingel. Een miljoen toeschouwers, 25.000 hardlopers en 1.300 vrijwilligers verzamelen zich voor de Fortis Marathon Rotterdam. Vooral rond de start en finish is het een heksenketel. Zenuwachtige deelnemers lopen zich warm, supporters proberen een glimp van hun ‘helden’ op te vangen, persfotografen verdringen elkaar en vips zoeken last minute een plaatsje op de tribune. Als om elf uur het startschot klinkt kunnen de atleten eindelijk beginnen aan hun race. Voor de 35 beveiligers van Securitas zit er dan al een halve dag op.
20
Voor het tweede jaar op rij beveiligt Securitas de start en
Kippenvel
finishplek van de Rotterdamse marathon. Ook voor volgend
“Je kent het hier inmiddels een beetje, maar went er nooit
jaar is het contract al getekend. “Daar zijn we erg trots op”,
aan”, zegt Molenberg. “Als Lee Towers ‘You’ll never walk
zegt Hoofd Beveiliger André Molenberg. Hij heeft zijn team bij
alone’ zingt krijg je gewoon kippenvel. Machtig mooi om die
het krieken van de dag uitgebreid gebrieft in het stadhuis:
massa te zien vertrekken.” Maar belangrijker dan genieten van
Welke toegangspassen zijn er in omloop? Wie mogen er het
de sfeer, is alert zijn. “Wij moeten de veiligheid van de lopers
middenterrein op? Wie staat er op welke post? Geen vraag
garanderen en de toegang van hulpdiensten vrijhouden. Ook
bleef onbeantwoord.
zorgen we ervoor dat de televisieploegen een goede registratie
Reportage
voor en achter de schermen kunnen maken van de start en aankomst.” Daar
vragen om assistentie. Ze hebben een groep Tibet-
naast zet Securitas hostesses in voor de ont
demonstranten gesignaleerd en vragen zich af
vangst van vips en de uitreiking van prijzen en
hoe ze moeten handelen. Ik ga erop af.”
‘Als beveiliger loop ik op een dag als deze mijn eigen marathon’
houdt ’s nachts de hondenbrigade al te nieuws gierig uitgaanspubliek op afstand.
MovesYou Ook midden tussen de atleten zijn Securitas-
Troubleshooting
medewerkers te vinden. Niet als beveiligers, maar
De weersomstandigheden zijn tijdens de 28e
als deelnemers. Zij doen dit in het kader van
editie van de marathon ideaal. Het resulteert in
Securitas MovesYou, een campagne die mede
de snelste tijd ooit gelopen in Rotterdam. Vorig
werkers aanzet tot (meer) lichaamsbeweging.
jaar was dat wel anders. Toen werd ’s middags
“Ik heb natuurlijk een goed excuus om niet mee
de race gestaakt vanwege het hete weer. “Er
te lopen, want ik moet werken”, zegt Molenberg
gebeurt altijd iets onverwachts. Eigenlijk ben ik
lachend. “Maar aan beweging heb ook ik geen
de hele dag bezig met ‘troubleshooting’, maar
gebrek. Op een dag als deze maak ik mijn meters
dat vind ik juist leuk”, zegt Molenaar terwijl hij
wel, mijn eigen marathon.”
een oproep krijgt via zijn portofoon. “De jongens
21
Actueel
Amersfoort wint Veilig Wonen Prijs 2007 Rustig wonen Voor de gemeente Amersfoort is veiligheid een prominent thema, vertelt burgemeester Albertine van Vliet-Kuiper: “Voor een groeistad als de onze is dat belangrijk. Je wilt laten zien dat jonge mensen en gezinnen hier rustig kunnen komen wonen, omdat het veilig is.” Afspraken over veiligheid komen dan ook al in een vroeg stadium aan bod binnen de woning bouwprojecten. Van Vliet: “Al in de ontwerpfase houden we alle plannen tegen het licht. We kijken naar de woningen zelf, maar ook naar hoe de wijk is ingericht, naar straten, steegjes en verlichting bijvoorbeeld.”
Communicatie Een veilige leefomgeving creëer je niet alleen vanuit het gemeentehuis. “Als overheid kun je heel veel doen,” zegt Van Vliet, “maar voor de preventie heb je echt de bewoners nodig. In de Amersfoortse Vinex-wijk Vathorst is het veilig wonen.
We betrekken hen bijvoorbeeld bij het aanleggen van speel
Samen met de inwoners heeft de gemeente hard gewerkt aan
velden, we geven voorlichting en stimuleren hen om er zelf
het optimaal toepassen van het Politiekeurmerk Veilig Wonen
iets mee te doen. We investeren in sociale veiligheid en in de
(PKVW). De stad kreeg daarvoor van het Centrum voor
jeugd. De 2500 euro prijzengeld van de Veilig Wonen Prijs
Criminaliteitspreventie en Veiligheid de prijs ‘Beste PKVW-
besteden we ook in de wijk zelf. Hoe precies is nog niet dui
gemeente 2007’.
delijk, maar we gaan er herkenbaar iets goeds mee doen, bij voorbeeld op het terrein van de communicatie met bewoners.”
‘We willen laten zien dat jonge mensen en gezinnen hier rustig kunnen komen wonen, omdat het veilig is’
Veiligheidsprogramma Voor Amersfoort is het winnen van de Veilig Wonen Prijs
22
Het Politiekeurmerk Veilig Wonen is een pakket veiligheidseisen
niet het einde van een tijdperk. Inmiddels ligt het Integraal
voor bestaande en nieuwe woningen. Aandachtspunten zijn
Veiligheidsprogramma voor de komende twee jaar alweer op
de veiligheid van woningen en complexen, maar ook van de
tafel. Eén van de speerpunten is bijvoorbeeld ‘Respect’, het
hele woonomgeving. Van gecertificeerd hang- en sluitwerk tot
tegengaan van (verbale) agressie tegen beroepsbeoefenaars.
goede straatverlichting en sociale veiligheid; in de handboeken
Burgemeester Van Vliet: “Wij willen door de krachten te bun
van het PKVW staat precies waar je aan moet voldoen.
delen, Amersfoort nog veiliger maken.”
Column
Paleisbeveiliging vanuit de hangmat Koninginnedag mag dan een volksfeest zijn, het levert de per
Zelf heb ik ook ervaren hoe moeilijk het is om je scherpte te
soonsbeveiligers van de Oranjes vooral hoofdbrekens op.
bewaren. In mijn periode bij de Amsterdamse politie moesten
Want hoe filter je personen met kwade bedoelingen uit de
we regelmatig ambassadegebouwen bewaken. Vooral in de
duizenden mensen die koningin Beatrix en haar verwanten de
avond- en nachtelijke uren, wanneer de te beveiligen gebou
hand willen drukken? Het is in dit soort situaties balanceren
wen leeg stonden, was dat zwaar. Voortdurend alert blijven is
op de rand tussen veiligheid en openheid. Gelukkig durft de
ongetwijfeld een van de moeilijkste aspecten van beveiligings
koninklijke familie die grens op te zoeken en zich op deze
werk. Petje af dus voor de mensen die zich hier dagelijks – en
manier in het openbaar te vertonen.
vooral ’s nachts - voor inspannen. Zelfs een keurkorps als de koninklijke marechaussee blijkt die scherpte niet altijd op te
Minder dynamisch is de bewaking van de paleizen van de
brengen. Maar al is het feestgedruis in de paleistuin misschien
vorstin en de prinsen en prinsessen van Oranje. Ik kon een
nog enigszins te begrijpen, goed te praten is het nooit. Bijzon
glimlach niet onderdrukken toen eerder dit jaar het bericht
der was daarom de reactie van de top van de militaire politie.
naar buiten kwam dat de marechaussee de paleistuin van
Áls al sprake was geweest van de beschreven misstanden,
Huis ten Bosch al jaren als veredeld pretpark gebruikte.
de veiligheid had in ieder geval nooit onder de pret geleden...
Medewerkers van de militaire politie namen geregeld deel aan cocktailparty’s in het zwembad bij het Haagse woonpaleis van koningin Beatrix. Na een frisse duik sliepen ze in hang matten die ze tussen de bomen in de paleistuin hingen. Anderen vlijden zich op de ligstoelen rondom het koninklijke bassin. Een oud-wachtmeester die zestien jaar bij de mare
John van den Heuvel is misdaadverslaggever voor de
chaussee diende, biechtte op dat in een bijgebouw van het
Telegraaf en becommentarieert wekelijks het misdaadnieuws
paleis de Pina Colada’s werden geschud.
op radio en televisie.
23
Veiligheid in beeld
Veiligheid is een eerste levensbehoefte, maar tegelijk voor iedereen anders. Daar om in elke View een persoonlijke verras sende of artistieke invalshoek.
Thuis Op Straat TOS zorgt voor leefbaarheid en veiligheid op straat, in de wijk en op het plein. Dat gebeurt al in verschillende steden in Nederland, zoals in Leiden. Samen werken aan een positief, fatsoenlijk en ontspannen klimaat. Want de wijk is van iedereen. Kijk ook op www.thuisopstraat.nl