Kerknieuws
Austin Friars Londen Jaargang 94, nummer 8/9, augustus/september 2012
Religie zonder God? Over 'buiten de kerk gelovig en in de kerk ongelovig' schreef Henk de Roest vorige keer. Ik ga daar nog even op door. Alain de Botton* , schrijver van 'Religie voor atheisten, gebruikersgids voor heidenen', organiseert in Londen druk bezochte kerkdiensten zonder God en wil er een tempel bouwen. Ook in Nederland geniet hij grote bekendheid. Religie zonder God, kan dat? De Botton vindt dat je met het badwater van de christelijke religie niet ook de wijsheid en ethiek ervan moet weggooien.
Verschil tussen religie en godsdienst? Confucianisme, taoïsme en boeddhisme zijn geen godsdiensten. God speelt er geen rol. Maar ze worden dikwijls wel als religies beschouwd. Ze hebben ook veel kenmerken van een godsdienst zoals een stichter, mystieke personen, predikers, getuigenissen, geschriften en rituelen. Maar omdat er van dienst aan God geen sprake is, kun je beter van religies spreken. Bij godsdienst staat de dienst van God aan mensen en van mensen aan God centraal. Bij religie gaat het om de ervaring van verbondenheid met het Al in tijd, ruimte en alle andere dimensies waarin wij leven zonder ze te kennen.
Behalve wijsheid ook mystieke verbondenheid Religie zonder God toch religie noemen kan best. Een kwestie van definiëren. Maar omdat in het westen religie tegelijk altijd godsdienst was, schept bij ons het spreken over religie zonder God verwarring. Toch hechten sommige mensen er veel belang aan om dat juist wel te doen. Zij willen niet alleen wijsheid en ethiek uit het christelijk badwater redden, maar ook de al genoemde mystieke verbondenheid met het Universum. Het komt in de buurt bij mensen die zich God niet als persoon kunnen voorstellen en die b.v. het bekende gedicht van Jan Luijken (1649-1712) zeer aanspreekt: Maar toen Gij u beliefde te openbaren (...) bevond ik U te zijn de Grond van mijne grond.
Toch spreekt Luijken nog wel van Gij. Degenen die nadrukkelijk kiezen voor religie zonder God, willen niet de ervaring missen van een diepe verbondenheid met al wat leeft. Een legitieme bekommernis. Want hoe zou een mens zonder kunnen? Zou Kerst ooit zo populair geworden zijn als het alléén maar verslag deed van een eenmalige gebeurtenis in Betlehem zonder diepe wortels in alle andere culturen en als het evangelie niet een verbijzondering was van al veel oudere onderhuidse beseffen van de mensheid?
Augustinus In 428 schrijft Augustinus de intrigerende zin: 'wat tegenwoordig christelijke religie heet, bestond al bij de Ouden en is er sinds het begin van het menselijk geslacht altijd geweest. Maar toen Christus verscheen, begon men die ware religie, die al eeuwen bestond, christelijk te noemen'. Is alles wat wij beneden over boven denken 'alleen maar verbeelding' of slaat het ergens op? Na het falen van christelijk Europa in de tweede wereldoorlog hoopte het Humanistisch Verbond een alternatief met grote aanhang te worden. Dat is niet gebeurd. Zou het ontbreken van liturgie (mythen, riten en liederen) daarvan de oorzaak kunnen zijn? Is dat ook de reden waarom het onpoëtische gelijk van mensen als Kuitert en Hendrikse ('Geloven in een God die niet bestaat') maar niet tot onze verbeelding wil spreken? Is er in ons een onderhuids weten van wat in mythen, riten en liederen van veel culturen even verschillend als verwant aan de oppervlakte komt? Als je op internet de 'diensten' van de Botton’s School of Life** volgt, komt de door hem geprezen christelijke wijsheid zeker aan bod. Toch lijkt me zijn liturgie (meestal een enkel lied aan het begin) vooralsnog te mager om haar blijvend te laten vibreren in onze botten en wortel te schieten in ons hart. Maar wie weet? Henk van Waveren emeritus remonstrants predikant * www.guardian.co.uk/books/2012/jan/26/alain-de-botton-temple-atheism ** www.theschooloflife.com/Sermons/Past-Sermons
2
augustus/september 2012
Nederlandse Kerk Kerkelijk bureau 7 Austin Friars, London EC2N 2HA Tel. 020 7588 1684, fax. 020 7374 0790 Email:
[email protected] Facebook: https//www.facebook.com/nederlandsekerk Kosters: Rein Roos en George Rudolph Administratief medewerkster: Saskia Verweij
Predikant ds. Hans Uytenbogaardt 66 Russell Road, Woking, GU21 4UY Tel. 01483 769 167. Email:
[email protected]
Kerkenraad/trustees Irene Lansen, ouderling/trustee, preses/scriba 48 Bellamy House, Garratt Lane, Tooting, SW17 0LS Tel. 020 8767 4746. Email:
[email protected] ds. Hans Uytenbogaardt, assessor Marianne van Wingerden, ouderling/trustee Tel. 020 7423 9809. Email:
[email protected] Jeroen Geut, diaken/trustee Tel. 07907 860 302. Email
[email protected] Ronald van Ballegooijen, ouderling/trustee Tel. 07552 702 105. Email:
[email protected] Marc Rovers, ouderling/trustee Tel. 07725 448 425. Email:
[email protected] Marijn Veuger, diaken/trustee Tel. 07949 946 856. Email:
[email protected]
Organisten Director of Music: Prof. David Titterington Tel. 020 7873 7339. Email:
[email protected] Anne Page Tel. 01223 240 026 Email:
[email protected] Tom Mohan Email:
[email protected]
Redactie Kerknieuws Ditte Donnelly Tel. 020 8789 4960 Email:
[email protected] ds. Hans Uytenbogaardt Paul Donnelly Layout and design
Website www.dutchchurch.org.uk Webmaster: Arend Jan van der Marel Tel: +31 (0)55 7508694; +31 (0)627 371061 Email:
[email protected]
Charity De Nederlandse Kerk is geregistreerd als charity onder nummer 214 686. www.charity-commission.gov.uk
Financiële bijdrage U kunt uw cheque met bijdrage t.n.v. Dutch Church sturen naar het Kerkelijk bureau of uw bijdrage overmaken naar rekeningnummer 03009971, sortcode 50 00 00. In Nederland is het rekeningnummer van de kerk 3402644 (ING)
Nederlandse instellingen Ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden 38 Hyde Park Gate, London SW7 5DP Tel. 020 7590 3200 Website: www.netherlands-embassy.org.uk
Het Koning Willem Fonds Steunfonds voor behoeftige Nederlanders Coördinator: dhr. P. Eliott-Lockhart, tel. 01932 355 885 Email:
[email protected] Website: www.koningwillemfonds.org.uk
Nederlandse City Lunch Inlichtingen bij het kantoor van de kerk, tel. 020 7588 1684 Website: www.nedcitylunch.org Email:
[email protected]
Kinderactiviteiten Inlichtingen:
[email protected]
De Cirkel Iedere eerste dinsdag van de maand in de Social Hall vanaf 12.00 uur. Tel: 020 7588 1684
Nederlandse Bezoekgroep Contactpersoon: mw. A. Sigley, tel. 020 8393 7166
Stichting Vrienden van de Nederlandse Kerk Secretariaat Middenlaan 17, 1405 CD Bussum, Nederland Tel/Fax: +31 (0)35 6952 564
Vereniging 'Neerlandia' Secretariaat mw. Mary Hummerston, 5 The Knoll, Ealing, London W13 8HZ Tel. 020 8998 4465 Email:
[email protected] Website: www.neerlandia.org.uk Voor meer informatie en Nederlandse instellingen zie onze website: www.dutchchurch.org.uk
Kerknieuws
3
Rondom Austin Friars Lief en leed In de afgelopen tijd waren er voor meerderen in de gemeente blijde, gedenkwaardige momenten of gebeurtenissen die hen met zorg vervullen. Een vijftigjarig trouwverbond, dat met kinderen, kleinkinderen, vrienden en familie gevierd kon worden. Een verjaardag op hoge leeftijd, een dubbele belevenis als velen uit de naaste omgeving al zijn heengegaan. Het overlijden van een oude vader en een beminde stiefmoeder. Zorg is er om kwaadaardige ziekte die niet in te dammen lijkt. Soms klinken hun namen in de gebeden op zondag, soms ook niet. Hoe dan ook: steeds is er verbondenheid die wijder is dan ons kennen en groter dan ons hart. Een gebed voor iedereen Heer, onze God, in mensen komt u ons tegemoet, in hun gelaat kunnen wij u herkennen. Wij bidden u dat wij aan deze uitnodiging niet voorbijgaan, maar openstaan voor ieder die uw gezant kan zijn en ons op zijn of haar eigen manier verhaalt van uw Zoon, Jezus Christus, onze Heer.
Voorgangers In de komende weken verwelkomen wij opnieuw prof. Henk de Roest en ds Henk van Waveren. De laatste heeft te kennen gegeven dat hij aan het eind van 2012 stopt met het voorgaan in kerkdiensten. Een ingrijpend besluit voor wie met zoveel overgave en ds Henk van Waveren inventiviteit het voorgangerschap draagt. Wij komen daar zeker op terug. Maar voor nu: op 2 september zal hij voor het laatst in 2012 in Austin Friars voorgaan. Het is maar dat u het weet. Een bijzonder welkom op 30 september aan ds Juup van WerkhovenRomeijn. Voor het eerst na haar afscheid zal zij weer voorgaan in Austin Friars. Onze consulent dr Tjaard Barnard is per 1 september a.s. benoemd als rector/docent praktische theologie bij het Remonstrantse Seminarium. Samen met collega dr. Christa Anbeek mag hij de remonstrantse predikantenopleiding vormgeven. De opleiding zal nog tot 1 januari 2013 verbonden zijn aan de theologische opleiding aan de universiteit Leiden, daarna wordt de opleiding verplaatst naar Amsterdam,
naar de Vrije Universiteit. Graag wensen wij hem geluk met deze eervolle benoeming. In december zal hij onze gemeente bezoeken en voorgaan in de dienst.
Kerknieuws Ook in deze aflevering is er enig verband tussen het artikel op de voorpagina en de column. Beide gaan over de plaats van religie in ons leven en samenleven. Henk van Waveren schrijft over ‘religie zonder God?’. Daarin confronteert hij Alain de Botton, die hier in Londen een tempel voor kerkdiensten zonder God bouwt, met Augustinus, de naamgever van onze kerk. In de column bespreekt Sjoerd Mulder een intrigerend boekje van Henk en Pieter van Os, met als ondertitel ‘Vader en zoon krijgen de geest’. Henk was de bekende directeur van het Rijksmuseum en zijn zoon is journalist. Zij hebben het over de ‘drang tot godsdienst’, die de zoon de vader toedicht. Een ontroerend autobiografisch boekje. Sjoerd Mulder is een oecumenisch theoloog en lid van de Gemeenschap Oudezijds 100, een oecumenische communauteit op de Amsterdamse walletjes. Waar ook ondergetekende regelmatig mag voorgaan in de wekelijkse eucharistievieringen op dinsdagavond. (Zie ook pagina 7)
Vakantie Van 13 augustus t/m 4 september is ondergetekende met vakantie. Als u contact zoekt met een vervanger kunt u zich tot het kerkelijk bureau wenden. ds Hans Uytenbogaardt
Bericht van de redactie:
De mededelingen kolom: ‘Vanuit de kerkenraad’ vindt u deze keer niet in het Kerknieuws. Een uitgebreid verslag van de kerkenraad heeft u in de eerste Nieuwsbrief kunnen lezen die begin juli aan u gestuurd is per email of, als u geen email heeft, per post. Deze Nieuwsbrief die 1 keer per 2 maanden zal verschijnen, wordt verzorgd door het kerkelijk bureau van de Nederlandse Kerk in Londen. Email:
[email protected]
4
augustus/september 2012
Bij de tijd Kenterend tij Het aanbrengen van een overgang tussen zomer en herfst is betrekkelijk willekeurig. Zoals in de natuur de bladeren aan de bomen het ene jaar veel vroeger bruin worden dan het andere. Toch staan we, min of meer bewust, stil bij die wissel rond de zonnewende op 21 september. De kentering van de tijden vraagt kennelijk om aandacht. Nu velen in de zomertijd vakantie vieren en anderen mede daardoor
een voorbedenboek zou kunnen zijn. Daarin kunnen dan gebedsintenties worden genoteerd en in de kring worden gebeden. Om allerlei redenen is dat in Austin Friars nog niet tot een vast gebruik geworden. De diakonale werkgroep heeft nu het initiatief genomen om daar verandering in te brengen. Vanaf zondag 9 september zal er iedere zondag op de kist naast de hoofdingang een schaal staan met daarnaast briefjes en een pen. Op die briefjes kan wie dat wil een gebedsintentie schrijven en dichtgevouwen in de schaal leggen. Deze gebedsintenties worden dan in de kring rond de tafel opgenomen in de gebeden. U kunt uiteraard ook thuis al een gebedsintentie op een briefje noteren en die in de schaal deponeren. Na de dienst worden de briefjes door de diakenen op een gepaste wijze verwijderd. Wij hopen op reacties uit de gemeente op dit initiatief en de ervaring daarmee. Na enkele maanden doen wij daarvan verslag. ds Hans Uytenbogaardt
Bijbel voor beginners Mirjam Elbers & Ad van Nieuwpoort 100 en enige ‘eyeopeners’ en misverstanden over de bijbel Van Gennep Amsterdam, juni 2012 Herfst in de tuin van Paleis Soestdijk
thuis in een zekere windstilte doorbrengen, is de behoefte aan het markeren van een ‘begin’ in september overal voelbaar. Ook in de kerk. Dat wij ons daarmee in een eerbiedwaardige traditie bevinden, zal niet iedereen zich realiseren. Toch zijn wij ook op dit punt de eersten niet. In de Joodse traditie worden in deze tijd de Nieuwjaarsdag, de Grote Verzoendag en het Loofhuttenfeest gevierd. De beide eerste dagen vormen het begin en de afsluiting van tien dagen van bezinning, reiniging en vernieuwing. Ze worden gevolgd door een oogstfeest. Dat wordt gevierd in loofhutten die de blik op de hemel open houden. Herinnering aan de woestijntocht van veertig jaar. Herinnering met name ook aan het manna, het dagelijks brood dat geheel niet vanzelfsprekend uit de hemel wordt ontvangen. Hoe kijken wij dus naar de ‘oogst van ons leven’ en hoe gaan wij daar mee om. In Austin Friars vieren wij die nieuwe inzet op zondag 23 september, de eerst zondag van de herfst. Wij doen dat uiteraard in het vieren van de Maaltijd van de Heer: het breken en delen van de gaven die wij aandragen om ze in gebed en handeling toe te wijden tot leeftocht voor onderweg. We vieren die dag met jong en oud samen. Na de dienst volgt het gemeenteberaad: op zoek naar nieuwe wegen.
Voorbede In de kring rond de tafel komen wij met onze gaven en gebeden en leggen die neer voor God. We noemen namen en gedenken wie ons zijn voorgegaan op de weg van dood en leven. Verschillende keren is in meerdere verbanden van de gemeente, de vraag aan de orde geweest of er niet
Hebben de woorden van de bijbel echt niets meer te zeggen of krijgen ze de kans niet? Het zou kunnen dat de bijbelse teksten zo bedolven zijn onder onze christendommelijke vooroordelen en misverstanden, dat het de moeite loont nog eens opnieuw naar ze te luisteren. Daartoe doet Bijbel voor beginners een poging. Aan de hand van tien misverstanden over de bijbel neemt Bijbel voor beginners de lezer mee op ontdekkingstocht. Gaat het in de bijbel bijvoorbeeld om een ‘hiernanogmaals’? Bevat de bijbel een chronologisch verslag van historische gebeurtenissen? Is schepping hetzelfde als natuur? Is het zogenaamde Oude Testament een boek vol oorlogen en achterlijke voorschriften? Komen heidenen in de hel en heilige boontjes in de hemel? Wij rekenen ermee dat het in de bijbel nog wel eens over iets geheel anders zou kunnen gaan. Met bijdragen van Karel Deurloo, Piet van Midden, Jessa van der Vaart, Marco Visser en Rochus Zuurmond. ND schreef: ‘vlot geschreven teksten en bespiegelingen, voldoende om een dag op te kauwen’.
Kerknieuws
5
Diaconie Collecte in augustus Get Kids Going!
Diaconie Collecte in september Tower Hamlets Foodbank
Eindelijk is het zo ver! Augustus, de maand van de Olympische en Paralympische Spelen in Londen. Get Kids Going! is een engelse nationale liefdadigheidsinstelling die gehandicapte kinderen en jongeren (tot leeftijd van 26 jaar), de gelegenheid geeft om deel te nemen aan sport op hoog niveau.
De Tower Hamlets Foodbank heeft als vrijwilligersorganisatie sinds 2010 al 2200 mensen - van wie 55 % minderjarige kinderen - voorzien van 24.000 Emergency food for local maaltijden. people in crises. Er zijn in de UK ongeveer 200 Foodbanks. Het doel is de 'verborgen honger' in de UK te bestrijden. De grootste clientengroep van de Foodbank zijn mensen met lage inkomens, die met moeite elke maand weer de touwtjes aan elkaar knopen. Tower Hamlets is één van de armste deelgemeentes van Londen. 70 % van de gezinnen in Tower Hamlets moet rondkomen van minder dan £20,000 bruto per jaar. Verborgen honger komt voor wanneer er, na de noodzakelijke uitgaven als huur, gas, water en electra, geen geld overblijft om eten te kopen. Mensen die door onvoorziene omstandigheden (zoals de afwijzing van een uitkering, werkloosheid, het ontvluchten van huiselijk geweld, of een onverwacht hoge rekening enz.) in financiele crisis zijn geraakt kunnen een voedselpakket bij een Foodbank ophalen. Dit pakket bestaat uit 10 verantwoorde maaltijden, genoeg voor drie dagen. Voor het samenstellen van de voedselpakketten is de Foodbank aangewezen op donaties; misschien hebt u de vrijwilligers van de voedselbank ook wel eens bij u in de buurt bij de supermarkt gezien? De donaties worden in een opslagruimte gesorteerd op uiterste houdbaarheidsdatum; hierna worden de pakketten samengesteld. Met een verwijsbon, die door diverse maatschappelijke hulpverleners wordt uitgereikt, kan iemand een Foodbank Centre bezoeken, waar behalve een voedselpakket ook andere hulp, zoals bijvoorbeeld van het Citizens Advice Bureau aangevraagd kan worden. De Tower Hamlets Foodbank runt op het moment drie centra. Om aan de toenemende vraag te voldoen, wordt er naar middelen gezocht om een vierde centrum te openen en om de beschikbare opslagruimte uit te breiden. Meer informatie vindt u op: www.towerhamletsfoodbank.org.uk Duidelijkheidshalve; met onze collecte willen we de organisatie van de Tower Hamlets Foodbank ondersteunen, zodat deze haar werk kan uitbreiden. Aangezien alle voedsel aan de Foodbank geschonken wordt, zal uw gift niet worden gebruikt om voedsel te kopen. De diaconie beveelt deze collecte van harte bij u aan,
Get Kids Going! verzorgt voor deze sporters, speciaal gebouwde rolstoelen, zodat ook zij deel kunnen nemen aan atletiek, marathons, tennis, skiën, rugby, zeilen, boccia, basketbal, slee hockey, tafeltennis, schermen, schieten, boogschieten, powerlifting en nog veel meer. Get Kids Going! inspireert gehandicapte jongeren om deel te nemen aan sportevenementen, van beginfase tot Paralympisch niveau. Hiervoor worden sport subsidies gegeven om te helpen met training, fysiotherapie, reizen, onkosten vergoedingen, ontwerp en ontwikkeling van rolstoelen enz. Net als elke hoopvolle atleet, hebben deze jongeren op lange termijn ondersteuning nodig - vaak voor vele jaren - om hun sportieve dromen waar te maken. Get Kids Going! heeft als doel deze ondersteuning te geven in de aanloop naar de Paralympische Spelen Londen 2012 en natuurlijk ook daarna! Helaas, zijn deze sporters meer dan ooit aangewezen op vrienden en familie voor financiële hulp, door de bezuinigingen van overheid en een tekort aan andere bronnen voor de financiering van dit soort doelen. Er zijn meer dan 200 talentvolle jongeren die de potentie hebben om deel te kunnen nemen aan de Paralympische Spelen 2012 in Londen. Met onze hulp kunnen zij hun dromen verwezenlijken. De diaconie wil daar graag aan bijdragen en beveelt deze collecte van harte bij u aan.
Nina Booth
Marijn Veuger
6
Gebed bij het Diamanten Jubileum van Koningin Elizabeth II Zondag 3 juni vierde de Nederlandse Kerk haar wekelijkse eredienst in de Templum Domini Jesu (de tempel van de Heer Jezus) zoals koning Edward VI in zijn charter van 24 juli 1550 de voormalige Augustijner kloosterkerk noemde, die hij ter beschikking stelde aan de vluchtelingen uit de Lage Landen. Alle zondagen sindsdien, tot op deze dag, wordt in deze kerk naar kerkelijk voorschrift de publieke eredienst op de eerste dag van de week gevierd. Ook sindsdien bidt de gereformeerde traditie voor de overheid. Zij doet dat tezamen met alle kerken die in de brede katholieke traditie staan. Week in week uit. Een Nederlandse Kerk in het buitenland is daarbij niet alleen gehouden voor de overheid in Nederland te bidden, maar evenzeer voor die in het land van haar gastvreemdelingschap. Gedachtig de opdracht van de profeet Jeremia aan de ballingen in Babel: ‘Bidt tot de Heer voor de stad waarheen ik jullie weggevoerd heb en zet je in voor haar bloei, want de bloei van de stad is ook jullie bloei’ (Jer. 29,7). De kerk die bidt voor de overheid als signaal dat de kerk een publieke functie in de samenleving heeft: haar verkondiging en haar gebed en dat zij daarin solidair is met die samenleving. Daarom hebben wij op de jubileumzondag 3 juni het ‘A Prayer for the Queen’s Majesty’ gebeden. O Lord our heavenly Father, high and mighty, King of kings, Lord of lords, the only Ruler of princes, who dost from thy throne behold all the dwellers upon earth; most heartily we beseech thee with thy favour to behold our most gracious Sovereign Lady, Queen Elizabeth; and so re-plenish her with the grace of thy Holy Spirit, that she may alway incline to thy will, and walk in thy way: endue her plenteously with heavenly gifts; grant her in health and wealth long to live; strengthen her that she may vanquish and overcome all her enemies; and finally, after this life, she may attain everlasting joy and felicity; through Jesus Christ our Lord. Amen.
augustus/september 2012
In zijn huidige vorm staat dit gebed sinds 1662 in het Book of Common Prayer. Het vertoont inhoudelijk gelijkenis met ons volkslied, het ‘Wilhelmus’. Dat is het gebed dat Marnix van Sint Aldegonde prins Willem van Oranje in de mond legde. De kern daarvan vinden we in het zesde couplet: ‘Dat ik toch vroom mag blijven, / uw dienaar te aller stond, / de tirannie verdrijven / die mij mijn hart doorwondt.’. In het gebed voor Koningin Elizabeth wordt God gebeden om zijn genade, ‘that she may alway incline to thy will, and walk in thy way’. Ditzelfde gebed is ook gebeden met en voor ‘onze’ koning-stadhouder Willem III en koningin Mary II ‘Our Sovereign Lord and Lady, King William and Queen Mary’. Als teken van die dienstbaarheid stond en staat de oorspronkelijke koningsstoel (gemaakt op bevel van Edward I in 1300-1) bij de kroning recht tegenover het hoogaltaar, zodat de koning kan opzien naar Hem in wiens dienst hij staat en van wie hij alles te verwachten heeft. Bij de kroning van William en Mary, moest zij als ‘joint monarch’ op een replica zitten, die speciaal voor de gelegenheid was gemaakt! Met die dienstbare plaats tegenover het altaar wordt aangeduid wat er wordt bedoeld als de koningin ‘Supreme Governor of the Church of England and Defender of the Faith’ wordt genoemd. Het is tekenend dat de huidige Nederlandse gemeenschap in Londen samen met de gemeenschap van het Verenigd Koninkrijk een gebed kan bidden dat ons, volgens de opdracht van Jeremia, verbindt in onze roeping en dat ook gebeden is met en voor een koning die uit Nederland afkomstig was. Ter gelegenheid van het Diamanten Jubileum is een nieuw gebed gemaakt, waar de koningin zelf richting aan heeft gegeven. Het werd in de dankdienst op dinsdag 5 juni jl. in St. Paul’s Cathedral gebeden. Hoewel het al gepubliceerd was, gebruikten wij het niet, maar drukken het hierboven af. Het ging niet aan om vooruit te lopen op wat nog geschieden moest. ds Hans Uytenbogaardt
Kerknieuws
7
Vader & zoon krijgen de geest Heeft godsdienst voor deze tijd nog betekenis? En is het geloof in het bestaan van God daarvoor noodzakelijk? Acht brieven, vier heen en vier terug, schrijven vader en zoon Van Os over deze vragen. De vader, Henk van Os, is oorspronkelijk hervormd maar deed er jarenlang Sjoerd Mulder niets mee. Pas op latere leeftijd vindt hij bij de Episcopaalse Kerk in Massachusetts zijn plek. Zoon Pieter heeft van huis uit weinig meegekregen van het geloof en gaat niet naar de kerk. Hij gelooft niet, althans, hij weet niet of God bestaat. De briefwisseling laat het grote verschil tussen twee generaties zien. Henk zet zich als naoorlogs vrijdenker af tegen de gereformeerde orthodoxie, waarbij alles zeker geweten moest worden en echt gebeurd moest zijn. Godsdienst vervult bij hem primair een behoefte, of God nu bestaat of niet. De vijfendertig jaar jongere Pieter heeft niet veel op met het atheïsme van zijn generatie, en vindt orthodoxen daarom juist wel interessant. Pieter gelooft niet in pogingen om religie los te koppelen van een geloof in God, zoals Alain de Botton of Klaas Hendrikse ondernemen. Het lijkt hem dat de mens niet geholpen is met religieuze gebruiken ‘an sich’, maar enkel met de vaste overtuiging dat God bestaat. Een overtuiging die hij zelf overigens niet heeft. Of zou het al helpen om te hópen dat God bestaat, te leven alsóf? De correspondentie wordt onverwacht zeer persoonlijk wanneer ze elkaar schrijven over de periode dat Wouter, Pieters broer, een einde aan zijn leven maakte. Alles wat eerder gezegd werd, over steun bij God, vertwijfeling, het niet zeker weten en de hoop op zingeving wordt plotseling invoelbaar. Zo komen ze los van hun posities en nader tot elkaar, een vader en een zoon die niet gewoon zijn om zo openhartig over geloof te praten. Henk & Pieter van Os: Vader & zoon krijgen de geest. Brieven over de drang tot godsdienst. Balans, Amsterdam. (isbn 9789460034046; 176 blz. €16.95) Sjoerd Mulder Oecumenisch theoloog
Dutch Church
Dutch Centre
Concerts 2012
The next early evening concert will be held on Thursday September 20 at 6.30 pm. The concerts are free with a retiring collection in aid of the Dutch Centre. After the concert you will be able to enjoy a glass of wine or other refreshments. There will be a cash bar. Please RSVP if possible, tel. 020 7588 1684 or Email:
[email protected] We’re looking forward to seeing you all at the concert in the Dutch Church, Austin Friars.
Reinoud Ford
Eline Bergmann
September 20 Reinoud Ford - cello Eline Bergmann - piano Two outstanding young Dutch musicians in a programme which includes Grieg’s Sonata in A minor Op. 36 and other works.
www.dutchchurch.org.uk
8
augustus/september 2012
Kerkdiensten
Agenda
De morgendiensten beginnen om 11.00 uur.
Augustus
5/8
Zevende zondag van de zomer, groen ds Hans Uytenbogaardt
12/8
Achtste zondag van de zomer, groen Maaltijd van de Heer (staand) ds Hans Uytenbogaardt
19/8
Negende zondag van de zomer,groen prof.dr. Henk de Roest
26/8
Tiende zondag van de zomer, groen ds Henk van Waveren
2/9
Elfde zondag van de zomer, groen ds Henk van Waveren
9/9
Twaalfde zondag van de zomer, groen ds Hans Uytenbogaardt
16/9
Dertiende zondag van de zomer, groen ds Hans Uytenbogaardt
23/9
Eerste zondag van de herfst, groen Maaltijd van de Heer, (staand); kinderkerk ds Hans Uytenbogaardt
30/9
Tweede zondag van de herfst, groen ds Juup van Werkhoven-Romeijn
7/10
Derde zondag van de herfst, groen ds Hans Uytenbogaardt
di di
14/8 28/8
11.00 11.00
Church Watchers Church Watchers
12.30 11.00 10.00 18.30 12.00 18.30 11.00 12.45
KWF vergadering Cirkel uitstapje 'London Open House' Kerkenraadsvergadering WNG vergadering Concert in de kerk Startzondag Gemeenteberaad
11.00 12.00 12.30 12.30 18.30
Bijbelkring Cirkel KWF vergadering WNG vergadering Kerkenraadsvergadering
September wo di zo ma do
5/9 11/9 16/9 17/9 20/9
zo
23/9
Oktober di 2/10 wo 3/10 do 18/10 ma 22/10
De Olympische Spelen, London 2012, zullen worden gehouden van vrijdag 27 juli t/m zondag 12 augustus. De Paralympic Games worden van woensdag 29 augustus t/m zondag 9 september gehouden.
Leesrooster 5/8
Deuteronomium 10,12-21; Psalm 15; Marcus 7,1-23
12/8
2 Koningen 4,8-18(37); Psalm 34,1-11; Marcus 7,24-30
19/8
Jesaja 35,1-10; Psalm 146; Marcus 7,31-37
26/8
2 Koningen 4,42-44; Psalm 78,17-29; Marcus 8,1-21
2/9
Zacharia 8,4-8.20-23; Psalm 34,12-23; Marcus 8,22-26
9/9
Deuteronomium 4,1-2.9-20; Psalm 54; Marcus 8,27-9,1
16/9
Jesaja 45,20-25; Psalm 116,1-9; Marcus 9,(9)14-29
23/9
Deuteronomium 13,1-5; Psalm 139,13-24; Marcus 9,30-37
30/9
Numeri 11,24-29; Psalm 19,8-15; Marcus 9,38-50
7/10
Maleachi 2,10-16; Psalm 8; Marcus 10,1-16 Nederlandse City Lunch Kijk voor NCL bijeenkomsten en sprekers, in september en oktober, op de website: www.nedcitylunch.org
Tulpen uit Amsterdam! Rode en gele tulpen, ter herinnering aan een geweldig optreden van het Nederlandse ‘female a cappella vocal ensemble’ Wishful Singing. Zij zongen op 5 juli jl. in de Nederlandse Kerk, als onderdeel van het City of London Festival. Het prachtige programma werd besloten met het bekende lied: Tulpen uit Amsterdam! www.wishfulsinging.nl
Kopij voor Kerknieuws sturen naar
[email protected] t.a.v. Ditte Donnelly Uiterste datum voor kopij voor het nummer van oktober/november
dinsdag, 18 september 2012.