Kennisplatform Renovatie & Proeftuin Woningrenovatie: energiezuinig verbouwen met 10 innovatieve proeftuin renovatie projecten

26/12/2014

Kennisplatform Renovatie & Proeftuin Woningrenovatie: energiezuinig verbouwen met 10 innovatieve proeftuin‐renovatie‐projecten Johan Van Dessel, WTCB Coordinatie Kennisplatform Renovatie

Het gebouwenbestand Woningbestand Vlaanderen (kadaster 2013) 700000

600000

500000 Appartementsgebouwen

400000

Open bebouwing Halfopen bebouwing

300000

Gesloten bebouwing 200000

100000

0 voor 1900

1900 à 1918

1919 à 1945

1946 à 1961

1962 à 1970

1971 à 1981

na 1981

Vlaanderen (2013) Gebouwen Gesloten bebouwing 645,409 Halfopen bebouwing 562,069 Open bebouwing 880,385 Appartementsgebouwen 109,438 Totaal 2,197,301

Wooneenheden 692,724 567,513 885,978 720,434 2,866,649

Verschil Ratio 47,315 1.07 5,444 1.01 5,593 1.01 610,996 6.58 669,348 J Van Dessel - Pagina 3

1

26/12/2014

Het gebouwenbestand

Vlaanderen (2013) Gebouwen Gesloten bebouwing 645,409 Halfopen bebouwing 562,069 Open bebouwing 880,385 Appartementsgebouwen 109,438 Totaal 2,197,301

Wooneenheden 692,724 567,513 885,978 720,434 2,866,649 J Van Dessel - Pagina 4

Gebouwenbestand Bouwperiode van de woning Eerste thermische reglementering o K70->K55 in Wal (1985/1996) o K65 ->K55 in VL (1992/1993) o K55 in BXL (2000)

Geen enkele thermische isolatie tijdens de bouw

Op basis van statistieken beschikbaar op http://statbel.fgov.be Slopen of renoveren? De uitdagingen

13/11/2014

5

2

26/12/2014

Energetische prestatie van de woningen Toestand in het Vlaamse Gewest o Statistiek bestaande gebouwen o Vlaanderen: 10/2013 – 636.000 certificaten (bestaande gebouwen)

www.energiesparen.be

6

Slopen of renoveren? De uitdagingen

Verhouding eigenaars/ huurders ◘ 70% van de woningen bewoond door de eigenaars

Bron: Census 2011 – FOD Economie J Van Dessel - Pagina 7

7

3

26/12/2014

J Van Dessel - Pagina 8

8

EU doelstellingen op vlak van energie en koolstofarme economie ‐ 88…91%

‐ 20…30% Richtlijn 2012/27/EU legt kader vast voor 20% energiereductie in 2020.

De “EPBD recast” richtlijn 2010/31/EU : Vanaf 2021 moeten nieuwe gebouwen bijna energieneutraal zijn. J Van Dessel - Pagina 9

4

26/12/2014

De bouwen renovatie-activiteit Vlaams Gewest : bouwvergunningen ‐ woningbouw Vlaams Gewest : aangroei woongebouwen / wooneenheden (stippenlijn) 35,000 30,000 Aantal gebouwen

25,000 20,000 15,000 10,000 5,000 0

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Nieuwbouw

23,867 22,631 16,719 19,137 17,553 16,684 16,177 17,174 19,640 22,072 20,506 18,326 18,198 16,476 18,775 16,019 17,199 16,900

Renovatie

13,143 12,739 14,652 16,150 16,689 16,405 17,404 19,692 18,026 18,036 18,019 17,560 17,898 17,216 18,054 16,298 15,848 16,244

Aangroei woongebouwen

13,114 13,220 12,121 12,318 13,851 14,852 16,286 16,272 14,037 13,501 14,008 12,994

Aangroei wooneenheden

22,139 24,370 23,181 23,004 25,562 28,491 30,730 33,311 29,668 30,220 30,391 30,356

Vlaanderen (2013) Aantal woongebouwen Nieuwbouw vergunningen (A) Renovatie vergunningen (B) Aangroei woningen (C) aangroei wooneenheden

2,197,301 16,900 0.77% 16,244 0.74% 12,994 0.59% 30,356 J Van Dessel - Pagina 11

De bouwen renovatie-activiteit Vlaams Gewest : bouwvergunningen ‐ woningbouw Vlaams Gewest : aangroei woongebouwen / wooneenheden (stippenlijn) 35,000 30,000 Aantal gebouwen

25,000 20,000 15,000 10,000 5,000 0

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Nieuwbouw

23,867 22,631 16,719 19,137 17,553 16,684 16,177 17,174 19,640 22,072 20,506 18,326 18,198 16,476 18,775 16,019 17,199 16,900

Renovatie

13,143 12,739 14,652 16,150 16,689 16,405 17,404 19,692 18,026 18,036 18,019 17,560 17,898 17,216 18,054 16,298 15,848 16,244

Aangroei woongebouwen

13,114 13,220 12,121 12,318 13,851 14,852 16,286 16,272 14,037 13,501 14,008 12,994

Aangroei wooneenheden

22,139 24,370 23,181 23,004 25,562 28,491 30,730 33,311 29,668 30,220 30,391 30,356

Volledige vernieuwing van het park (= renovatie + sloop/heropbouw)

zal meer dan …100 jaar duren… J Van Dessel - Pagina 13

5

26/12/2014

Tempo van de vernieuwing van het park Noodzakelijke groei in nieuwbouw, vernieuwbouw en woningrenovatie 2.5 % vervanging / verbetering van het woonpark

Bron: Visierapport VCB 2014

J Van Dessel - Pagina 14

13/11 14

opschaalbaarheid

Met de medewerking van:

PROEFTUIN Woningrenovatie: innovatie bij energiezuinig verbouwen

Kennisplatform Renovatie Master title - 26/12/2014 - Pagina 15

6

26/12/2014

PROEFTUIN “Woningrenovatie: innovatie bij energiezuinig verbouwen”

Master title - 26/12/2014 - Pagina 16



7

26/12/2014



PROEFTUIN “Woningrenovatie: innovatie bij energiezuinig verbouwen” 10 proeftuinprojecten


8

26/12/2014

PROEFTUIN: Woningrenovatie: innovatie bij energiezuinig verbouwen

Resultaat oproep proeftuinen renovatie Drie Hofsteden Kortrijk

RenBen

Duurzame (t)huis

Gefaseerde betaalbare energierenovatie van sociale flatgebouwen

Renovatie voor Bijna Energie Neutrale (rij)woningen in private huur

Samen bouwen aan een duurzame (t)huis

Goedkope woning cvba

Intercommunale Leiedal

Stad Roeselare

Grote sociale appartementen met huurappartementen

3 groepen van 10 rijwoningen in private huur

5 woningen


PROEFTUIN: Woningrenovatie: innovatie bij energiezuinig verbouwen Drie Hofsteden Kortrijk Bouwteam (& aanbesteding) Prestatiebestekken Samenwerking Respect FS3 norm VMSW

RenBen

Duurzame (t)huis

Single point of Contact

Groepsrenovaties

(aannemer) / Business

Groepsaankoop Financieringsmodel

(split‐incentive)? Financieringsmodellen

Burgercoöperatie, derde‐ betalersysteem, renteloze leningen… Herwerkt stimili‐beleid

Hinderarme renovatie en Renovatiebegeleiders (gebrek verhuisbewegingen professionalisme doelgroep) Klantenbenadering Scorecard (woning/eigenaar/vehuurder)

Woningpaspoort Renovatie‐begeleider (light/plus)

BEN‐renovatie Prefab‐schil E ‐ ambitie Per circulatiekern

Veiligheid & gezondheid Energie ‐ Water Label : duurzame thuis Draaiboek ‘innovatieve woningrenovatie’

E30 < 70 kWh/m²/jaar Rekenmodel kostenoptimale BEN‐renovatie Fasering Gebruikersgedrag energie (3#)


9

26/12/2014

PROEFTUIN: Woningrenovatie: innovatie bij energiezuinig verbouwen Drie Hofsteden Kortrijk

RenBen

Duurzame (t)huis

Bouwteam (& aanbesteding) Prestatiebestekken

Single point of Contact (aannemer) Groepsaankoop

Groepsrenovaties

Respect FS3 norm VMSW

Financieringsmodel (split‐incentive)?

Burgercoöperatie, derleningen… Herwerkt stimili‐beleid

Hinderarme renovatie en verhuisbewegingen

Renovatiebegeleiders (gebrek professionalisme doelgroep) Scorecard (woning/eigenaar/vehuurder)


BEN‐renovatie Prefab‐schil Per circulatiekern


Veiligheid & gezondheid Energie ‐ Water Label : duurzame thuis Draaiboek ‘innovatieve woningrenovatie’ Master title - 26/12/2014 - Pagina 25

PROEFTUIN: Woningrenovatie: innovatie bij energiezuinig verbouwen Drie Hofsteden Kortrijk

RenBen

Duurzame (t)huis



Groepsrenovaties










10

26/12/2014

Kennisplatform Renovatie Drie Hofsteden Kortrijk

RenBen

Duurzame (t)huis



Groepsrenovaties










Kennisplatform renovatie Drie Hofsteden Kortrijk

RenBen

Duurzame (t)huis



Groepsrenovaties










11

26/12/2014


RenBen - Renovatie voor Bijna Energie Neutrale (rij)woningen in private huur


Kennisplatform Renovatie



12

26/12/2014







13

26/12/2014







14

26/12/2014


Resultaat oproep proeftuinen renovatie De Schipjes

Renoseec

Kieltoren

Renovatie van godshuizen

Renovatie van 19de eeuwse gordel woningen in Sint‐ Amandsberg

Ontwikkeling van (kosten‐) optimale renovatiestrategieën voor architectuurhistorisch waardevolle woonblokken

OCMW Brugge

KU Leuven | Campus Gent

Bureau Bouwtechniek

Beschermd erfgoed in woonerf

19de eeuwse woningtypologie architectuurhistorisch waardevol woonblok


PROEFTUIN: Woningrenovatie: innovatie bij energiezuinig verbouwen De Schipjes

Renoseec

Kieltoren

Cluster van gebouwen

Collectieve uitvoering van renovatie

(Kosten‐) optimale renovatiestrategieën

Sociale tewerkstelling

Financieringsmodellen (inventarisatie) Juridische kader voor collectieve renovatie

Instrument voor Esco‐audit Derde partij financiering Koppeling met huurprijs ?

Kredieten vs energiewinst

Bewoners‐info/sensibilisatie voor opmaak Business model

Sensibilisatie bewoners

Klein warmtenet voor lage temperatuurverwarming Binnenisolatie Hygrothermische prestaties VIPs (dagkant)

Gestandaardiseerde renovatiemodules (wand/dak/gevel) Cataloog van oplossingen Duurzaam materiaalgebruik Max 70 kWh/m²

Audit bouwschil Hygrothermische risico’s Kostenefficiëntie (schil‐ installaties) Luchtdichtheid bij renovatie Impact gebruikersgedrag


15

26/12/2014

PROEFTUIN: Woningrenovatie: innovatie bij energiezuinig verbouwen De Schipjes

Renoseec

Kieltoren

Collectieve uitvoering van renovatie

(Kosten‐) optimale renovatiestrategieën

Financieringsmodellen (inventarisatie) Juridische kader voor collectieve renovatie

Instrument voor Esco‐audit Derde partij financiering Koppeling met huurprijs ?

Bewoners‐info/sensibilisatie voor opmaak Business model

Sensibilisatie bewoners

Gestandaardiseerde renovatiemodules (wand/dak/gevel) Cataloog van oplossingen Duurzaam materiaalgebruik Max 70 kWh/m²

Audit bouwschil Hygrothermische risico’s Kostenefficiëntie (schil‐ installaties) Luchtdichtheid bij renovatie Impact gebruikersgedrag



Resultaat oproep proeftuinen renovatie Mutatie +

Ecoren

Werfgoed

Mutatiewoningen harmonieus geüpgraded met modulaire technieken in functie van levensloop, leefcomfort en energiebesparing’

Energetische renovatie van Vlaamse representatieve eengezinswoningen en appartementsgebouwen

Limburg Renoveert

Van de Kreeke bvba

Cordium CVBA

Dubo Limburg

2 rijwoningen 1 woning met beschermde gevel

8 geschakelde woningen 1 appartementsblok

Tuinwijk Eisden, Wijk Houthalen Oost, … (20 à 50 woningen)


16

26/12/2014

PROEFTUIN: Woningrenovatie: innovatie bij energiezuinig verbouwen Mutatie +

Ecoren

Werfgoed

Mutatie‐woning Energie & comfort

Renovatie tijdens bewoning

Clusteren van gelijkaardige woningen Ketensamenwerking van bouwteams

Alternatieve financiering ESCO‐formule vr SHM & prive Optoppen als financiering

Financieel‐juridische toolkit

Dashboard verbruik (SLIMME woning)

Bewonersbegeleiding Mobilisatie‐pakket voor SHM

Collectieve renovatie Toeleidingsmodellen Renovatie‐winkel

Prefab‐modules (bouwkundig & installatie) Plug & Play modules Betaalbaarheid / economisch optimum Mogelijke fasering Levenslang wonen & Comfort Mutatie + ‐ certificaat

Buitenschil en installaties Combinatie schil en technieken Integratie technieken in schil 4 / 5 werkdagen werf

E30 Fasering


Ecoren

Renovatie tijdens bewoning Alternatieve financiering ESCO‐formule vr SHM & prive Optoppen als financiering Bewonersbegeleiding Mobilisatie‐pakket voor SHM Buitenschil en installaties Combinatie schil en technieken Integratie technieken in schil 4 / 5 werkdagen werf


17

26/12/2014

Ecorens

Werfgoed








E30 Fasering


PROEFTUIN: Woningrenovatie: innovatie bij energiezuinig verbouwen Mutatie +

Ecoren

Werfgoed

Mutatie‐woning Energie & comfort





Dashboard verbruik (SLIMME woning)



Prefab‐modules (bouwkundig & installatie) Plug & Play modules Betaalbaarheid / economisch optimum Mogelijke fasering Levenslang wonen & Comfort Mutatie + ‐ certificaat


E30 Fasering


18

26/12/2014


Mutatie+ Mutatiewoningen harmonieus geüpgraded met modulaire technieken in functie van levensloop, leefcomfort en energiebesparing





19

26/12/2014







20

26/12/2014




PROEFTUIN: Woningrenovatie: innovatie bij energiezuinig verbouwen Remoflex

Remoflex

Modulaire renovatie van naoorlogse woningen Bouwgroep B&R 4 of 5 woningen gebouwd jaren 60 à 80

Renovatie tijdens bewoning (max 12 – 5 dagen) Prestatiegerichte aanbesteding ? financieringsmodel Bewonersparticipatie Ontzorging Renovatietypologie Modulair Flexibel renovatieconcept ‘doos buitenkant’ ‘binnenklimaat’


21

26/12/2014

PROEFTUIN “Woningrenovatie: innovatie bij energiezuinig verbouwen” 10 proeftuinprojecten


Een initiatief van


22

26/12/2014



Kennisplatform Renovatie Begeleidingsgroep Klankbord stakeholders Proeftuinprojecten‐ board Internationale klankbord‐board

Platform Aanvragers Uitvoerders

Proeftuin projecten Proeftuin projecten Proeftuin projecten (Bouwheer particulier/huurder) Bouwheer professioneel/ promotor Gebouwbeheer/sy ndicus

Architect Studiebureau Bouwmateriaal‐ producent Aannemer‐ Renovatie

Energiebedrijf Bank en kredietverstrekker ESCO

Ontwikkelings‐ maatschappijen Lokale overheid Overheid

Onderzoeks‐ instellingen Consultancy


23

26/12/2014

Kennisplatform Renovatie WP1 Coordinatie

Aanspreekpunt & zichtbaarheid

Vermenigvuldi‐ gingsfactor

Organisatorische ondersteuning

Management

WP2 Kennisopbouw Platform & Proeftuinen Platform – focus‐thema’s WP3 Kwaliteits borging

WP4 Kennis‐ verspreiding

Kennis opbouw

Kennis ondersteuning

Borging

Analyse ter kennisopbouw

Kennis (WP4) verspreiding

Proeftuinprojecten

Monitoring energie & simulatie ‐ Protocol (stapsgewijs) ‐ Monitoringsplan ‐ Ad hoc advies ‐ Opvolging implementatie

Output op maat

Liason

Financiële haalbaarheid ‐ Protocol ‐ Ad hoc advies ‐ Opvolging

Beleid Master title - 26/12/2014 - Pagina 59



Kennis opbouw


Borging Monitoring energie & simulatie ‐ Protocol (stapsgewijs) ‐ Monitoringsplan ‐ Ad hoc advies ‐ Opvolging implementatie



Proeftuinprojecten Financiële haalbaarheid ‐ Protocol ‐ Ad hoc advies ‐ Opvolging


24

26/12/2014


WP2 Kennisopbouw Platform & Proeftuinen Platform – focus‐thema’s

Kennis opbouw







Kennis opbouw


Borging Monitoring energie & simulatie ‐ Protocol (stapsgewijs) ‐ Monitoringsplan ‐ Ad hoc advies ‐ Opvolging implementatie



Proeftuinprojecten Financiële haalbaarheid ‐ Protocol ‐ Ad hoc advies ‐ Opvolging


25

26/12/2014

Kennisplatform Renovatie WP1 Coordinatie

Aanspreekpunt & zichtbaarheid

Vermenigvuldi‐ gingsfactor

Organisatorische ondersteuning

Management


WP4 Kennis‐ verspreiding

Kennis opbouw


Borging


Proeftuinprojecten

Monitoring energie & simulatie ‐ Protocol (stapsgewijs) ‐ Monitoringsplan ‐ Ad hoc advies ‐ Opvolging implementatie

Output op maat


Liason

Financiële haalbaarheid ‐ Protocol ‐ Ad hoc advies ‐ Opvolging

Beleid Master title - 26/12/2014 - Pagina 71

Kennisplatform Renovatie ◘ Meer info ? www.kennisplatform-renovatie.be ◘ Contact Johan Van Dessel WTCB [email protected]


26

26/12/2014

Kennisplatform Renovatie ◘ Meer info ? www.kennisplatform-renovatie.be ◘ Contact Johan Van Dessel WTCB [email protected]


27

Kennisplatform Renovatie & Proeftuin Woningrenovatie: energiezuinig verbouwen met 10 innovatieve proeftuin renovatie projecten

Recommend Documents