Kennisnetwerk CVA Nederland Voor en door CVA zorgketens
Inhoudsopgave Inleiding
p. 2
1. Hoe werkt het Kennisnetwerk CVA Nederland? 2. Wat biedt het Kennisnetwerk aan? En wat is de bijdrage van de zorgketens? 2.a De website 2.b Het jaarlijks symposium 2.c Producten van de werkgroepen 2.d Ketencoördinatoren 2.e Registratie en terugkoppeling 2.f Implementatie
p. 4 p. 6 p. 8 p. 9 p. 9 p. 10 p. 11 p. 12
3. Wat kost deelname aan het Kennisnetwerk CVA Nederland?
p. 14
Kennisnetwerk CVA Nederland Voor en door CVA zorgketens
Inleiding
3
Waarom is het Kennisnetwerk CVA Nederland opgericht? Hoe werkt het Kennisnetwerk, wat biedt het de deelnemende ketens en wat houdt deelname aan het Kennisnetwerk CVA Nederland voor de CVA ketens in? En wat kost deelname aan het Kennisnetwerk? Antwoorden op deze vragen treft u aan in deze brochure. Meer informatie over de verschillende onderwerpen is te vinden op de website www.kennisnetwerkcva.nl. Waarom het Kennisnetwerk CVA Nederland? De Stichting Kennisnetwerk CVA Nederland is in september 2006 door en voor professionals in de CVA zorg opgericht, met als gemeenschappelijke doelstelling de zorg voor
patiënten met een CVA te verbeteren. Deze professionals zijn: zorgverleners, managers en andere betrokkenen bij de CVA zorg. Uitgangspunt hiervoor waren de uitkomsten van de ‘Helsingborg Consensus Conference on European Stroke Strategies’, die dat jaar plaatsvond. Deze uitkomsten zijn opgenomen in een verklaring die alle plannen en doelen toont op het gebied van zorg voor patiënten met een CVA. Deze plannen en doelen moeten in 2015 in Europa zijn gerealiseerd. CVA zorgketens in Nederland kunnen deelnemen aan het Kennisnetwerk CVA Nederland. In 2006 is gestart met 21 CVA zorgketens. Medio 2012 nemen 70 CVA zorgketens deel aan het Kennisnetwerk.
1 Hoe werkt het Kennisnetwerk CVA Nederland?
5
Het Kennisnetwerk heeft in 2012 een visiedocument vastgesteld. In dit visiedocument zijn de doelstellingen van het Kennisnetwerk CVA Nederland geformuleerd voor de periode t/m 2015 respectievelijk t/m 2020 en de acties/basisvereisten die nodig zijn om deze doelstellingen te realiseren. In het visiedocument is een onderverdeling gemaakt in verschillende onderwerpen; 1) het verbeteren van de kwaliteit van de CVA zorg in Nederland in a) preventie en voorlichting over CVA, b) behandeling en zorgverlening en c) organisatie van de zorg in de CVA keten en 2) positionering van het Kennisnetwerk CVA Nederland. Het visiedocument, dat te vinden is op de website, is bepalend voor de activiteiten die binnen het Kennisnetwerk plaatsvinden. De deelnemers, de CVA zorgketens, zijn de belangrijkste ‘actoren’ van het Kennisnetwerk. Onder CVA zorgketens verstaat het Kennisnetwerk: regionale netwerken van zorgverleners, die gezamenlijk een integrale, deskundige en samenhangende zorg en behandeling voor
CVA patiënten waarborgen in alle fasen van de aandoening; de acute fase, de revalidatiefase en de chronische fase. De deelnemers aan het netwerk dragen in gezamenlijkheid zorg voor een adequate transfer van patiënten tussen voorzieningen en voor de kwaliteit van de keten in zijn totaliteit, waarbij begeleiding van de mantelzorg expliciet onderdeel uitmaakt van het zorg- en behandelplan in elke schakel van de keten. De beste zorg bij CVA; Handreiking voor het verbeteren van de CVA-zorgketen, Redactie: M. Minkman, R. Huijsman en P. van Splunteren, Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO. Utrecht, 2005.
In de CVA zorgketens dienen samenwerkingsafspraken tussen de partners met betrekking tot de hele CVA zorgketen gemaakt te worden Naast de deelnemende CVA zorgketens bestaat het Kennisnetwerk uit: aangesloten organisaties, werkgroepen (waar ook professionals van de deelnemende ketens aan deelnemen), het bestuur, de Raad van Advies en het bureau. Op de website www.kennisnetwerkcva.nl is hierover meer informatie te vinden.
2 Wat biedt het Kennisnetwerk aan?
7
Het Kennisnetwerk biedt aan alle professionals van de deelnemende CVA zorgketens mogelijkheden om onderling te communiceren en kennis te delen om de kwaliteit van de zorg aan patiënten met een CVA te verbeteren en ondersteunt hen zo nodig hierbij. Daarnaast organiseert het Kennisnetwerk specifieke activiteiten voor de ketencoördinatoren, omdat zij voor het Kennisnetwerk de aanspreekpunten van de CVA zorgketens zijn. In dit hoofdstuk is het aanbod van het Kennisnetwerk opgenomen. Ook wordt aangegeven welke bijdragen de deelnemende CVA zorgketens hieraan dienen te leveren.
En wat is de bijdrage van de zorgketens?
2a
8
De website … De website van het Kennisnetwerk (www.kennisnetwerkcva.nl) kent een ‘open’ gedeelte, dat voor iedereen toegankelijk is. Hier is algemene informatie te vinden over het Kennisnetwerk, de ketens en de verschillende werkgroepen. Ook zijn hier nieuwe publicaties/ontwikkelingen, relevante symposia, en ‘openbare’ documenten van het Kennisnetwerk, zoals de nieuwsbrief, het visiedocument, werkplannen en jaarverslagen te vinden. Alle professionals, die werken in een deelnemende CVA zorgketen, kunnen via persoonlijke inloggegevens gebruik maken van het ‘beschermde’ deel van de website van het Kennisnetwerk CVA Nederland. Het ‘beschermde’ deel van de website is enkel toegankelijk voor personen, aan wie toegang is verleend. Dit deel van de website, biedt o.a. de volgende mogelijkheden: ➺ Voor de deelnemende ketens → Individuele ketens kunnen hierbinnen een afzonderlijk deel voor onderlinge communicatie krijgen. ➺ Voor de professionals → De interactieve uitwisseling van kennis en ervaring, bv. door het stellen van vragen en plaatsen van oproepen. → Het invullen van vragenlijsten en aanmelden voor bijeenkomsten. ➺ Voor de ketencoördinatoren → Op een eigen ‘besloten’ deel van de website kunnen ketencoördinatoren onderling communiceren. Op deze plek worden, ook vanuit de verschillende werkgroepen, specifieke activiteiten/vragenlijsten uitgezet.
➺ Voor de werkgroepen → Producten van de werkgroepen (bv. de brochure Uitbehandeld! Hoezo? van de werkgroep Zorg in de Chronische fase en de brochures van de werkgroep Sturing en Borging ) worden via de website verspreid. → Ook de werkgroepen hebben elk een eigen ‘besloten’ deel ten behoeve van interne communicatie, het plaatsen van agenda’s en notulen enz. ➺ Voor het bestuur van het Kennisnetwerk CVA Nederland → De deelnemende ketens vragen om medewerking aan projecten en relevant (wetenschappelijk) onderzoek. De ketencoördinatoren stimuleren de professionals in hun keten deel te nemen aan het ‘beschermde’ deel van de website. Het streven is om van elke organisatie van de keten tenminste één vertegenwoordiger per discipline uit iedere organisatie en de leden van de stuurgroep van de keten aan dit deel van de website te laten deelnemen. De ketencoördinator speelt hierin een centrale en stimulerende rol. De ketencoördinatoren dienen er voor te zorgen dat de gegevens, die op de website staan en waarover het Kennisnetwerk beschikt, zo actueel en zo volledig mogelijk zijn. Dit betreft zowel gegevens van de organisaties, die onderdeel uitmaken van de CVA zorgketen, als van de zorgverleners die werkzaam zijn in deze organisaties en toegang hebben tot het ‘beschermde’ deel van de website.
2b
9
2c
Het jaarlijks symposium
Producten van de werkgroepen
…
…
Elk jaar organiseert het Kennisnetwerk in het najaar een symposium rondom een specifiek thema.
Het Kennisnetwerk verspreidt de producten van de werk groepen onder de professionals van de deelnemende ketens.
De organisatie van dit symposium ligt bij de Werkgroep Opleiding en Scholing. Professionals van deelnemende ketens kunnen tegen een gereduceerd tarief hieraan deelnemen. Daarnaast organiseert de werkgroep incidenteel bijeen komsten, waaraan deelnemers ook tegen gereduceerd tarief kunnen deelnemen.
Naast de digitale verspreiding van de verschillende produc ten, verspreidt het Kennisnetwerk verschillende producten van de werkgroepen breed binnen de deelnemende ketens. Dit zijn veelal brochures (bv. de brochure Uitbehandeld! Hoezo? van de Werkgroep Zorg in de chronische fase (februari 2012) en de boekjes van de werkgroep Sturing en Borging). Meestal zijn hier ook aanbevelingen voor implementatie in de keten bij opgenomen. Vanuit de werkgroepen vindt veelal ondersteuning bij de implementatie plaats.
2d
10
Ketencoördinatoren … In de CVA zorgketen is de ketencoördinator het aanspreekpunt voor het Kennisnetwerk. Voor het uitoefenen van de functie van ketencoördinator heeft het Kennisnetwerk een functieomschrijving opgesteld en voor de activiteiten ten behoeve van het Kennisnetwerk een takenlijst. De functieomschrijving is opgesteld door de werkgroep Sturing en Borging en de takenlijst door de werkgroep Ketencoördinatoren. Beide documenten zijn te vinden op de website. De deelnemende CVA zorgketens dienen in de samen werkingsafspraken specifiek aandacht te schenken aan de structurele inbedding en financiering van de functie van ketencoördinator. De ketencoördinator is een belangrijke succesfactor in de verdere ontwikkeling van de zorgketen, de patiëntenzorg en het aanleveren van verschillende gegevens. Het Kennisnetwerk heeft via Zorgverzekeraars Nederland de zorgverzekeraars geadviseerd om in de besprekingen met de instellingen in te zetten op kwaliteitsverbetering en transparantie, onder meer door de functie van een CVA ketencoördinator te versterken en hier (financiële) afspraken over te maken. Jaarlijks vinden twee bijeenkomsten met de ketencoördinatoren van de deelnemende ketens plaats.
In het voorjaar vindt het overleg bestuur - ketencoördinatoren plaats. Op deze bijeenkomst vindt terugkoppeling vanuit het bestuur en de verschillende werkgroepen plaats. In het najaar vindt een bijeenkomst over specifieke onderwerpen plaats. Op deze dagen hebben de ketencoördinatoren de mogelijkheid om onderling kennis en ervaring uit te wisselen.
2e
11
Registratie en terugkoppeling …
Benchmarkgegevens
Zelfevaluatie-instrument ketenzorg
Het Kennisnetwerk stelt jaarlijks een invulformulier op over indicatoren voor de CVA zorgketens. De ingevulde en geretourneerde gegevens verwerkt het Kennisnetwerk en koppelt de resultaten terug naar de individuele CVA zorgketen.
Het Kennisnetwerk biedt het zelfevaluatie-instrument aan de deelnemende CVA zorgketens aan ter ondersteuning van de verdere ontwikkeling van de keten en zorgt voor terugkoppeling van de resultaten.
De benchmarkgegevens, die door de ketencoördinatoren worden aangeleverd, verzamelt het Kennisnetwerk sinds 2006. Na verwerkingen en analyse van deze gegevens koppelt het Kennisnetwerk deze resultaten terug naar de individuele CVA zorgketens, samen met de landelijke gemiddelden/medianen per indicator. Er vindt ook een vergelijking met voorgaande jaren plaats. Jaarlijks vindt evaluatie van de indicatorenset plaats en zo nodig past de werkgroep Benchmark de indicatoren aan.
Vanaf maart 2012 biedt de het Kennisnetwerk dit instrument aan, met als doel de ontwikkeling van de ketens te stimuleren. Dit instrument is ontwikkeld door dr. Mirella Minkman (voorheen CBO, nu Vilans) en ‘CVA-proof’ gemaakt door de werkgroep Sturing en Borging. De ketencoördinatoren dienen dit instrument, in samenspraak met ketenpartners, in te vullen. De uitkomsten van dit instrument geven input aan de CVA zorgketen om voor een komende periode te kiezen waarmee de keten aan de slag gaat. Het instrument kan om het jaar ingevuld worden. Zo kan de ontwikkeling van de keten verder gestalte krijgen.
De deelnemende CVA zorgketens hebben een inspanning verplichting met betrekking tot het jaarlijks aanleveren van de benchmarkgegevens.
De deelnemende CVA zorgketens hebben een inspanning verplichting met betrekking tot het invullen van het zelf evaluatie-instrument. Zorgverzekeraars Nederland heeft in haar inkoopdocument 2010 het lidmaatschap aan het Kennisnetwerk CVA aanbevolen en een opslag op de DBC voorgesteld voor de verdere ontwikkeling van de benchmark en het zelfevaluatie instrument door het Kennisnetwerk.
2f Implementatie … Het Kennisnetwerk ondersteunt de ketens bij de implementatie van uitkomsten en aanbevelingen van de werkgroepen en andere relevante ontwikkelingen. Uitkomsten van activiteiten en aanbevelingen van werkgroepen dienen in de praktijk ingevoerd te worden. Naast het breed uitzetten hiervan vraagt het Kennisnetwerk soms een beperkt aantal ketens om gericht mee te werken aan de implementatie in het veld (bij bv. de brochure Uitbehandeld! Hoezo? van de werkgroep Zorg in de Chronische fase) . Naast deze activiteiten zet het Kennisnetwerk ook landelijk relevante ontwikkelingen in gang om de zorg voor patiënten met een CVA te verbeteren. Zo zal ook de Zorgstandaard CVA/TIA , die in 2011 met subsidie van het Ministerie van VWS is ontwikkeld worden geïmplementeerd. Ook werkt het Kennisnetwerk mee aan relevant onderzoek, waarvan de resultaten in de praktijk ingevoerd dienen te worden. De deelnemende ketens bieden de professionals mogelijk heden om uitkomsten en aanbevelingen en nieuwe ontwikkelingen te implementeren.
12
13
3 Wat kost deelname aan het Kennisnetwerk CVA Nederland?
15
Deelname aan het Kennisnetwerk CVA Nederland kost de CVA zorgketen per kalenderjaar € 1250 (niveau 2010). Dit bedrag wordt elke 4 jaar aangepast, in verband met de indexering van de kosten. In maart verzoekt het Kennisnetwerk middels een brief de deelnemende ketens de jaarlijkse bijdrage te voldoen. Deelname aan het Kennisnetwerk CVA Nederland gaat in na aanmelding van de keten bij het bureau, indiening van de gegevens van de CVA keten en betaling. De deelname van de CVA zorgketens aan het Kennisnetwerk CVA Nederland wordt stilzwijgend verlengd voor onbepaalde tijd. De ketens kunnen te allen tijde opzeggen, met een opzegtermijn van één maand. Er vindt geen restitutie van het deelnemersgeld plaats. De deelnemersbijdrage van € 1250 staat los van de eerder onder 2e genoemde opslag op de DBC CVA.
Werkgroep Ketencoördinatoren Christa Bom ketencoördinator en transmuraal CVA verpleegkundige, stroke service DWO (Delft)
Tonnie van de Laar voorzitter Kennsinetwerk CVA Nederland
Ingrid Middelkoop projectcoördinator Kennisnetwerk CVA Nederland
Marian Oosterhof CVA nazorgverpleegkundige en CVA ketencoördinator, stroke service Assen
Mario Pietersma transmuraal CVA verpleegkundige en ketencoördinator CVA-Zorgketen Leeuwarden
Suus Benjaminsen programmamanager Kennisnetwerk CVA Nederland
Colofon Tekst
Werkgroep Ketencoördinatoren Grafisch ontwerp
Ontwerpburo Bertus, Maastricht Drukwerk
Drukkerij Walters, Maastricht © Maastricht, juli 2012
postadres p/a azM Patiënt & Zorg
Postbus 5800 | 6202 AZ Maastricht telefoon +31 (0) 43 387 44 28 email
[email protected]
www.kennisnetwerkcva.nl