Kenniskring schakelklassen 10 januari 2012 Presentatie Sjak Rutten
KINDERUNIVERSITEITEN EN ANDERE VORMEN VAN ONDERWIJSTIJDVERLENGING Verlenging van de leertijd krijgt een steeds prominentere plaats in het onderwijs. Trend: van achterstandsbestrijding naar talentontwikkeling Veel wordt gedaan in kader verlenging leertijd. De regeling onderwijstijdverleging die bedoeld is voor otv via de verlengde schooldag en zomerscholen. Buiten de OTV-experimenten hebben gemeenten eigen beleid: Leerkansen in Den Haag, BSA in Overvecht. Maar er is ook veel particulier initiatief Kinderuniversiteiten Educatieve instellingen IMC Weekendschool Bedrijfsleven: JINC Vaker gericht op talenten dan op achterstandsgroepen. Indien op achterstandsgroepen dan horizonverbreding. Open programma’s en programma’s waarvoor kinderen zich moeten kwalificeren Eenmalig tot langjarig
www.schakel-klassen.nl, Sardes Utrecht, kenniskring schakelklassen 10-1-12
1
1. UNIVERSITEITEN
TILBURG Waarom een Kinderuniversiteit? De Kinderuniversiteit wil kinderen op een speelse manier kennis laten maken met wetenschap. De Tilburgse Kinderuniversiteit doet dat sinds 2005 in de disciplines van Tilburg University: economie, recht, sociale wetenschappen, letteren, filosofie en theologie. Dit jaar komen daar een aantal disciplines van de Technische Universiteit Eindhoven bij. Door deze naschoolse vorm van onderwijs aan te bieden, hopen de universiteiten bij te dragen aan het principe van life long learning. Want leren hoeft immers niet beperkt te blijven tot het bezoeken van de basis- en middelbare school. De Kinderuniversiteit wil niet alleen het verwerven van kennis bevorderen, maar in deze kennis ook meer diepte aanbrengen dan het normale schoolcurriculum toestaat. Hoe werkt de Kinderuniversiteit? De Kinderuniversiteit omvat vijf colleges op het niveau van tien- tot twaalfjarigen. De kinderen volgen deze colleges in een collegezaal op de campus, zonder dat u daarbij aanwezig mag zijn. U kunt het college volgen via een videoscherm in een nabijgelegen ruimte. Alle colleges duren een uur. De hoogleraar is echter niet langer dan 30 tot 40 minuten aan het woord. Want elk college wordt ingeleid met muziek, theater of film en afgesloten met een vragenronde. Bij elk college hoort een uitgebreide webpagina. Hier kunnen de kinderen nog eens nalezen wat ze tijdens het college hebben gehoord. Ook vinden ze er informatie voor een werkstuk of spreekbeurt en foto's van het kindercollege. Hoe komen we aan de onderwerpen? Tijdens een brainstorm met kinderen uit groep 6,7 en 8 kwamen heel veel leuke onderwerpen voor kindercolleges naar boven. Daaruit hebben we een aantal gekozen. Die vind je terug in het programma.
www.schakel-klassen.nl, Sardes Utrecht, kenniskring schakelklassen 10-1-12
2
GRONINGEN
De Kinderuniversiteit organiseert colleges voor basisschoolleerlingen. De colleges worden gegeven door hoogleraren van de RUG. De Scholierenacademie organiseert de Kinderuniversiteit in samenwerking met Studium Generale Groningen en het Universiteitsmuseum. Twee keer per jaar organiseert de Rijksuniversiteit Groningen de Kinderuniversiteit, een leerzaam en leuk college speciaal voor kinderen uit groepen 7 en 8 van het basisonderwijs. Alle basisscholen uit de regio ontvangen een uitnodiging. Op 4 november 2011 werd het college van de Kinderuniversiteit verzorgd door professor Elmer Sterken, Rector Magnificus van de Rijksuniversiteit Groningen, en tot zijn aantreden als Rector werkzaam als hoogleraar Monetaire Economie. Er kwamen meer dan 500 kinderen luisteren naar zijn college, dat ging over geld. Prof. Sterken legde deze ingewikkelde zaken op een begrijpelijke manier uit tijdens zijn college voor de Kinderuniversiteit. MAASTRICHT De Kinderuniversiteit Maastricht is een initiatief van de Universiteit Maastricht. Kindercolleges voor 11 - 12-jarigen zijn heel gebruikelijk aan buitenlandse universiteiten. Als internationale universiteit kan de Universiteit Maastricht niet achterblijven! Ook in de kindercolleges past de Universiteit haar typerende onderwijssysteem toe: er is veel aandacht voor participatie van de kinderen in de colleges en het direct toepassen van het geleerde. De Kinderuniversiteit Maastricht organiseert elk academisch jaar Kindercolleges en maakt de inhoud van deze colleges via deze website bekend. Technische Universiteit Eindhoven decor voor Kinderuniversiteit collegezaal dit najaar compleet gevuld met leergierige basisschoolleerlingen Op 7 en 28 november a.s. nemen kinderen van 10 t/m 12 jaar plaats in de schoolbanken van Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) om te studeren aan de Kinderuniversiteit. In navolging van een succesvolle reeks colleges van Tilburg University biedt de TU/e dit jaar twee bijeenkomsten aan over de actuele onderwerpen ‘het genezen van kanker’ en ‘gamen’. Kinderen uit groep 6, 7 en 8 krijgen les van hoogleraren die de ingewikkelde materie op een toegankelijke manier onderwijzen. De Kinderuniversiteit beoogt kinderen op deze manier op een speelse manier in aanraking te laten komen met wetenschap en meer diepte aan te brengen dan het normale schoolcurriculum toestaat.
www.schakel-klassen.nl, Sardes Utrecht, kenniskring schakelklassen 10-1-12
3
WAGENINGEN
De kinderuniversiteit Datum: Woensdag 5 oktober 13.15 – 16.30 uur Locatie: Forum (gebouw 102 van Wageningen UR) Droevendaalsesteeg 2, Wageningen Leeftijd: voor kinderen van groep 6, 7 en 8 Word je happy van een Happy Meal? Zit je in groep 6, 7 of 8? Geef je dan op voor de Food4you Kinderuniversiteit! Altijd al willen weten wat er allemaal in voeding zit en wat er nu wel of niet goed voor je is? Is het waar dat je je lekker voelt als je goed eet? Echte professoren geven daar college over. Je ontvangt na afloop een echt diploma van de professor.
Wakker Worden Kinderlezingen De Wakker Worden Kinderlezingen worden georganiseerd door science center NEMO en de Universiteit van Amsterd Het uitgangspunt van iedere lezing is een echte kindervraag. Samen met een wetenschapper van de UvA gaan de kinderen tijdens een interactieve lezing op zoek naar het antwoord op die specifieke vraag. Het Parool is mediapartner van de Wakker Worden Kinderlezingen. Iedere zaterdag na de lezing wordt in deze krant een uitgebreid verslag gepubliceerd
www.schakel-klassen.nl, Sardes Utrecht, kenniskring schakelklassen 10-1-12
4
BUITEN DE UNIVERSITEITSSTEDEN Stichting KinderUniversiteit Haarlem is een Goede Doelen Stichting opgericht in 2007 met als doel kinderen die op Haarlemse scholen zitten en waarvan het aanwezige talent te weinig aangespoord wordt een kans te bieden op een succesvolle toekomst. Stichting KinderUniversiteit Haarlem geeft talentvolle en leergierige kinderen de mogelijkheid dit talent verder te ontwikkelen door het aanbieden van uitdagende en aanvullende lesprogramma’s. Niet schools, maar praktisch. Zij wil de kans dat het kind mét diploma het voortgezet onderwijs verlaat, vergroten. Het kind zal beter in de maatschappij kunnen functioneren en gebruik kunnen maken van het netwerk dat het in 3 jaar tijd opbouwt. Schooljaar Elk nieuw schooljaar start er een groep van 15 Collegekids uit groep 7 van de basisschool, aangemeld door scholen en geselecteerd door de coördinator op basis van diverse criteria zoals een goede motivatie en het ontbreken van mogelijkheden in de directe omgeving. Collegekids De kinderen mogen 3 jaar lang deelnemen aan leuke lessen op zondag. De Collegekids maken kennis met de achtergronden en bedrijfsprocessen van bedrijven en instellingen uit zeer diverse branches en met de beroepen van gastdocenten. Om maar een paar voorbeelden te noemen: van politieagent tot bankmedewerker, van sportinstructeur tot technicus met audiovisuele middelen en van laborant tot verpleegkundige. KinderUniversiteit Haarlem De KinderUniversiteit biedt kinderen vooral leuke en praktische lessen, vaak op locatie van het bedrijf of instelling die verantwoordelijk is voor het dagprogramma. De gastdocenten vertellen zo concreet mogelijk over hun beroep waardoor de collegekids zich een goed beeld gaan vormen en zich oriënteren op de eigen beroepskeuze. In de toekomst kunnen de kinderen ook gebruik maken van het netwerk dat zij in deze 3 jaar opbouwen. Deelname Deelname aan de KinderUniversiteit Haarlem is een unieke kans voor een kind om op een bijzondere manier de eigen mogelijkheden te kunnen ontdekken, een breder perspectief te krijgen op de toekomst, een versterkt gevoel van zelfverzekerdheid te krijgen, een breder zicht te krijgen op scholing of werk, gestimuleerd te worden op een positieve manier, inzicht te krijgen in diverse culturen en te leren samenwerken.
WEEKENDSCHOLEN Welkom bij IMC Weekendschool Wat is IMC Weekendschool? IMC Weekendschool is in 1998 door psycholoog Heleen Terwijn - in samenwerking met handelshuis IMC - opgericht als school voor aanvullend onderwijs voor gemotiveerde jongeren van tien tot veertien jaar uit sociaaleconomische achterstands- wijken. Op de weekendschool kunnen jongeren kennismaken met interessante vakgebieden uit de wereld van cultuur en wetenschap. Het 2,5-jarig curriculum omvat vakken als Recht, Geneeskunde, Journalistiek, Filosofie, Wiskunde, Sterrenkunde en Beeldende Kunst. Wat leer je er? Voor elk vak bieden enthousiaste professionals, in samenwerking met de medewerkers van IMC Weekendschool, een boeiende, waarheidsgetrouwe introductie op hun vakgebied. De leerlingen kunnen er trainingen volgen in presenteren, informatie zoeken en debatteren. Verder is er aandacht voor actualiteiten en worden de leerlingen gestimuleerd om zelf gastcolleges te organiseren over onderwerpen waar zij nieuwsgierig naar zijn.
www.schakel-klassen.nl, Sardes Utrecht, kenniskring schakelklassen 10-1-12
5
SPECIALE STICHTINGEN
STICHTING COGNITIEF TALENT Dit is de website van de Stichting Cognitief Talent, een ideële stichting die zich inzet om talent van jeugdigen op het gebied van leren, weten en denken tot uiting te brengen en uiteraard tot grote hoogte. We willen dat het intellectuele kapitaal van ons land zo goed mogelijk wordt benut en Nederland zich kan handhaven als innovatieve kenniseconomie. Daaraan draagt de stichting bij door de jaarlijkse Toptoets te organiseren, De Digitale Topschool te regelen in samenwerking met oud-deelnemers aan de Toptoets en door kennisverwervende, leerzame evenementen voor de ouddeelnemers op te zetten.
Stichting Techniekpromotie Stichting Techniekpromotie is namens Technische Universiteit Eindhoven verantwoordelijk voor de uitvoering van activiteiten om alle kinderen in de leeftijd van 4 t/m 15 jaar te helpen een positieve attitude, kennis en kunde ten aanzien van techniek en wetenschap te ontwikkelen. Om aansluiting te blijven vinden bij actualiteit en behoefte bouwt Stichting Techniekpromotie aan een community of practice waarin onderwijsinstellingen samen met overheden, bedrijven en partnerorganisaties zijn vertegenwoordigd. In het platform zijn kennis, expertise en creativiteit geclusterd en worden budgetten en onderzoeksresultaten gedeeld. De gezamenlijke know-how dient als basis en kwaliteitskeurmerk voor het netwerk en pallet van programma’s dat Stichting Techniekpromotie coördineert.
Bedrijfsleven JINC.
485
8544
www.schakel-klassen.nl, Sardes Utrecht, kenniskring schakelklassen 10-1-12
6
JINC
Werkwijze Ontstaan Visie en ambitie Organisatie Bestuur Raad van Advies
Vacatures
Te veel jongeren vallen uit op het (v)mbo. Ze maken een verkeerde studiekeuze of slagen er niet in hun stage af te ronden. Vaak groeien deze jongeren op in wijken met sociaaleconomische achterstand en weinig rolmodellen. Dit biedt hen minder kansen zich te ontplooien; persoonlijk, maatschappelijk en economisch. JINC laat jongeren van 8 tot 16 jaar ervaren wat er te koop is op de arbeidsmarkt en welke vaardigheden je daarvoor nodig hebt. Met de projecten van JINC worden jaarlijks ruim 19.000 leerlingen van de basisschool en het vmbo bereikt. Het doel: een juiste studiekeuze, minder kans op schooluitval en beter zicht op werk. JINC is een vereniging die grotendeels wordt gefinancierd door het bedrijfsleven. Ruim 500 bedrijven en instellingen hebben zich (financieel) verbonden aan JINC. Ze stellen hun medewerkers beschikbaar als vrijwilliger, bijvoorbeeld als trainer of als coach.
Elsevier over Campus Nieuw West (sinds 17/08/09 JINC) in een achtergrondartikel! Klik hier Campus (JINC) als best practice in advies aan minister. Klik hier
De structurele bijdrage van www.schakel-klassen.nl, Sardes Utrecht, kenniskring schakelklassen 10-1-12
7
bedrijven zorgt ervoor dat JINC niet afhankelijk is van subsidies. Hierdoor is het mogelijk snel en slagvaardig te opereren. Projecten zijn er niet voor even, maar kennen continuïteit. JINC is in 2003 opgericht in Amsterdam. Inmiddels is JINC ook actief in Utrecht, Haarlem en Rotterdam.
OVERHEIDSPROGRAMMA’S Orion Programma Het ministerie van Onderwijs stelt in kader van het ‘Excellentieprogramma Primair Onderwijs’ een budget beschikbaar voor een pilotprogramma(Orion). Inzet is het beter afstemmen van de vraag naar en het aanbod van wetenschappelijke kennis voor het basisonderwijs. Er zijn steeds meer universiteiten die zich samen met basisscholen richten op talentontwikkeling van kinderen. Deze verbanden zijn echter nog weinig structureel van aard. Er valt nog een wereld te winnen. Reden voor het zogeheten Orion Programma van het Platform Bèta Techniek om in het kader van het brede ‘Excellentieprogramma Primair Onderwijs’ van OCW de totstandkoming van regionale Wetenschapsknooppunten te stimuleren. De kern van een dergelijk knooppunt bestaat uit een universiteit (penvoerder), meerdere basisscholen en een intermediair. Dat kan bijvoorbeeld een science centrum zijn, een NLT steunpunt of een Academische pabo. Het doel: een betere afstemming tussen de vraag naar en het aanbod van wetenschappelijke kennis voor het basisonderwijs. Duurzame samenwerking binnen de Wetenschapsknooppunten resulteert in inhoudelijke activiteiten en onderwijsarrangementen voor basisschoolleerlingen. Deze activiteiten/arrangementen laten kinderen op een inspirerende manier kennis maken met de wetenschap. Talentvolle leerlingen worden zo meer uitgedaagd en krijgen de kans om hun talenten te ontwikkelen en excellent te presteren.
www.schakel-klassen.nl, Sardes Utrecht, kenniskring schakelklassen 10-1-12
8