Kennis van verpleegkundigen een probleem? Jeroen Dikken Msc, BN
[email protected] Lectoraat Verpleegkundige en Paramedische Zorg voor Mensen met Chronische Aandoeningen
Prof. dr. Marieke Schuurmans dr. Jita Hoogerduijn
Voorstellen Verpleegkunde, Bsc Gezondheidswetenschappen, Msc Gerontologie, Msc
Onderzoeker: NO PRESS: Nurses and Older Patients Reducing Stress Study
Een voorbeeld van kennistekort Fixeren gebeurde vooral in dolhuizen welke vanaf de 15e eeuw in Nederland begonnen op te komen.
600 jaar later (2010) • Zie filmpje: Youtube: Zweedse band mensonterend
Casus dhr van de Brug • 82 jaar • Door slechte doorbloeding van de benen komt dhr voor een teenamputatie (voordat de bypass geplaatst kan worden) • Dhr wordt geopereerd en raakt in de dagen erna verward het volgende gebeurd
Afgelopen maandag “Als een afschuwelijke bijkomstigheid werd hij helemaal een beetje gek, praatte wartaal, toen wilde hij zijn bed uit” “Dat ging op het gegeven moment zo gortig want hij lag op een vier persoon kamer, dat ze zeiden, nee u gaat naar een 1 persoon kamer”
“en dat werd nog vele malen erger, want toen moest hij zelfs in een dwangbuis” “is u verteld wat er gebeurde, wat het was? Nee, nee niks. Ja in de war, dat kon ik als leek ook zien, ja”
Het probleem • Toename aantal ouderen met een complexere zorgvraag • Vergrijzing beroepsgroep • Attitude van maatschappij en ook verpleegkundigen t.o.v. ouderen is negatief • Kennistekort van verpleegkundigen betreft veroudering en geriatrische problemen
Toenemend aantal ouderen Bevolkingspiramide: http://www.cbs.nl/nlNL/menu/themas/bevolking/cijfers/extra/pira mide-fx.htm
Toenemend aantal ouderen Informele zorgverlening wordt minder – Meer scheiden – Minder huwen
CBS StatLine, 2012
Complexere zorgvraag 80%
Zorgvraag verschuift naar latere leeftijd en wordt complexer door o.a. multimorbiditeit
Vergrijzing beroepsgroep Volksgezondheid Toekomst Verkenning van het RIVM 2010 noemt het “dreigend personeelstekort in de zorg de grootste uitdaging voor de toekomst van de zorg”
Attitude t.o.v. ouderen Youtube: Een huis voor bejaarden (Andere tijden 11 november 2011)
Attitude van verpleegkundigen Ook veel verpleegkundigen hebben een negatief beeld en nemen een negatieve houding (attitude) aan tegenover oudere patiënten (F. Eulderink, 2004) Ouderenzorg is onaantrekkelijk (S. Kleefstra in Nursing, 2011)
Student hbo-v waardeert ouderen maar wil niet voor hen werken (M. Hamel in Nursing 2012) Studenten vaak minder gemotiveerd om oudere patiënten te verplegen en hun attitude ten opzichte van ouderen is nogal eens negatief gekleurd (A. Mourik, in tijdschrift voor verpleegkundigen, 2004)
Keuze eigen studenten vraag Ik weet waar ik op moet letten tijden de zorg voor de oudere patiënt
Ja: 66.7% gedeeltelijk: 30%
Ik had meer onderwijs willen hebben specifiek op aandoeningen Ja: 20% die meer voorkomen bij ouderen patiënten Nee: 80% Ik zou na mijn opleiding tot verpleegkundige met ouderen willen Ja: 16.7% werken Misschien: 43.3% Nee: 40%
Ouderen in het ziekenhuis • Bedbezetting in ziekenhuizen voor ruim 50% door 65+ (Prismant, 2005) Tabel: Opname ouderen 80+ (www.statline.nl) 1980
329.436
2010
657.771
Kennis verpleegkundigen Studies laten zien dat de verpleegkunde student naast motivatie, ook een gebrek aan kennis heeft over de geriatrie en gerontologie (Rosenfeld et al. 1999, Berman et al. 2005, Gilje et al. 2007)
Studies hebben uitgewezen dat mensen positiever over ouderen denken na het lezen van informatie over ouderen (Ragan & Bowen 2001, Lambrinou et al. 2009, McKinlay & Cowan 2003)
SIA-RAAK: NO PRESS Nurses and Older Patients Reducing Stress Study
Looptijd 2 jaar Samenspraak met het veld Internationale partners
NO PRESS - Consortiumleden • Hogeschool Utrecht • Universiteit Utrecht • Anthoniusziekenhuis : zorgeenheid Hart en Long • Diakonessenhuis Utrecht-Zeist-Doorn • Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMCU)
• Bronson School of Nursing, Western Michigan University • North west university, school of nursing • Pace university • Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN)
SIA-RAAK: NO PRESS • Doel: Verpleegkundigen ondersteunen in het verbeteren van hun attitude en kennis ten opzichte van de oudere patiënt • Dit resulteert in minder stress en een betere kwaliteit van zorg
NO PRESS – uitkomsten • Ontwikkelen en valideren van een instrument dat attitude en kennis van verpleegkundigen meet over de oudere patiënt
• Validatie OPACS: instrument dat attitude meet • Ontwikkeling en validatie van een kennis meetinstrument • Toolkit voor verpleegkundigen beschikbaar maken (educatie) • Handleiding ontwikkelen: coachen verpleegkundigen in de praktijk • Zomerschool programma 2013
OPACS • Meet attitude – Deel A: ervaring 36 • Voorbeeld: Ik heb de neiging langzamer te praten wanneer ik met een oudere patiënt spreek
– Deel B: meningen 50 • Voorbeeld: Ik vind dat oudere patiënten meer tijd in beslag nemen dan jongere patiënten
Kennis meetinstrument • Interviews – Professoren/doctoren – Verpleegkundig specialisten – Ouderen zelf
• Ontwikkeling vragenlijst – In samenwerking met studenten, verpleegkundigen
• Testen validiteit en betrouwbaarheid – Op verpleegafdelingen
Relevantie In een vergrijzende samenleving • Goede en gerichte zorg aan ouderen • Vakbekwame professionals • Inspelen op de specifieke zorgbehoefte van ouderen • Hart voor de oudere patiënt
Ouderen zijn geen bedreiging maar een verrijking van de maatschappij, goede zorg betekent verbeterde kwaliteit van een langer en beter leven!
