KAPITOLA ÚVODNÍ ROZDZIAŁ WSTĘPNY

KAPITOLA ÚVODNÍ

1

O tom, že je Hradecko krajinou přímo vybízející k cyklo a pěším toulkám bylo napsáno už hodně. V každém koutě této oblasti najdeme nejednu atraktivitu, a už je to zámek, skanzen či přírodní zajímavost. Co takhle upozornit na zajímavosti, které možná nejsou na první pohled viditelné? Hradecko vás omámí nejen svojí krásou, ale i chutí a vůní svých regionálních výrobků a tradičních receptů, které, ač se možná už tak často neužívají, určitě stojí za připomenutí.

ROZDZIAŁ WSTĘPNY

O walorach regionu hradeckiego słynącego z pięknego krajobrazu, wręcz zachęcającego do pieszych i rowerowych wędrówek, napisano już wiele. W każdym jego zakątku znajdziemy wiele atrakcji takich, jak: zamki, skanseny czy niezwykłe miejsca stworzone przez naturę. A może warto byłoby przybliżyć także ciekawostki, które nie są widoczne na pierwszy rzut oka? Hradecko potrafi oczarować nie tylko niepowtarzalnym pięknem, ale też smakiem i aromatem regionalnych wyrobów oraz tradycyjnych receptur, z którymi nie spotykamy się na co dzień, ale z całą pewnością zasługują one na to, aby o nich przypomnieć.

Následující stránky upozorňují na regionální výrobky, které se mohou pyšnit oceněním Regionální potravina, Potravina roku či dalšími cenami. Tematické kapitolky se věnují právě těmto výrobkům, ale i tradičním regionálním receptům, které se s použitím zmiňovaných surovin mohou stát skvělým oživením vaší domácí kuchyně.

Poniżej znajdą Państwo informacje o regionalnych wyrobach, które mogą się pochlubić tytułem Regionalny Produkt Żywnościowy, Produkt Żywnościowy Roku itp. Poszczególne króciutkie rozdziały poświęcone są właśnie takim wyrobom, jak również tradycyjnym regionalnym recepturom, które przy zastosowaniu odpowiednich surowców mogą doskonale urozmaicić Państwa kuchnię domową.

1

KAPITOLA MASNÁ

2

ROZDZIAŁ MIĘSNY

Informacje zawarte w dawnych źródłach pisanych na temat tego, co zwykle na Hradecku jadano, mogą nas wprawić w zdumienie. Wynika z nich bowiem, że kiedyś spożywano więcej ryb, a mniej mięsa. Do dzisiaj region kontynuuje swoją tradycję:

Když zapátráme ve starých literárních pramenech po tom, co se obvykle na Hradecku jedlo, překvapí nás, že se jedlo více ryb a méně masa. Dodnes si svou tradici uchovalo: RYBÁŘSTVÍ CHLUMEC NAD CIDLINOU a.s.

ZAKŁAD RYBACKI RYBÁŘSTVÍ CHLUMEC NAD CIDLINOU A.S.

Společnost hospodaří na 235 rybnících o výměře přibližně 1700 ha vodních ploch. Ročně vyprodukují více než 1000 tun ryb, ve své nabídce mají živé ryby i výrobky z nich. V roce 2015 získal produkt Kapr filet uzený pikant ocenění Regionální potravina Královéhradeckého kraje.

Gospodarstwo posiada około 1700 ha lustra wody w 235 stawach, każdego roku odławia ponad 1000 ton ryb, a w swojej ofercie ma ryby żywe oraz produkty z nich otrzymywane. W 2015 roku produkt Kapr filet uzený pikant (Filet z karpia wędzony pikantny) zdobył tytuł Regionalny Produkt Żywnościowy Kraju Kralowohradeckiego.

Kde koupit: Boženy Němcové 711/IV, 503 51 Chlumec nad Cidlinou, tel: +420 495 703 050, [email protected] http://www.rybychlumec.cz

Gdzie kupić: Boženy Němcové 711/IV, 503 51 Chlumec nad Cidlinou, tel: +420 495 703 050, [email protected] http://www.rybychlumec.cz

Co uvařit: Chlumecký kapr na modro

Co ugotować: Karp chlumecki na niebiesko

2

Chlumecký kapr na modro

Karp chlumecki na niebiesko

1 kg kapra, 0,25 l octa, 1 l vody, 0,3 kg kořenové zeleniny, koření, sůl, 40 g másla

1 kg karpia, 0,25 l octu, 1 l wody, 0,3 kg warzyw korzeniowych, przyprawy, sól, 40 g masła

Očištěného kapra poléváme osoleným vařícím octem. Do vroucí vody přidáme mrkev, petržel, cibuli, bobkový list, nové koření, 10 kuliček černého pepře, kousek citrónové kůry a vaříme do měkka. Do vývaru vložíme kapra hřbetem vzhůru a vaříme 25 minut. Podáváme s novými bramborami.

Oczyszczonego karpia zalać wrzącym osolonym octem. Do gotującej się wody wrzucić marchew, pietruszkę, cebulę, liść laurowy, ziele angielskie, 10 ziaren czarnego pieprzu, kawałek skórki z cytryny, gotować do miękkości. Do wywaru włożyć karpia grzbietem do góry i gotować 25 minut. Podawać z młodymi ziemniakami.

3

Ačkoliv se z masa největší oblibě těšilo kůzlečí, skopové, srnčí, drůbež, ale i kvíčaly a koroptve, i vepřové maso bylo a je nedílnou součástí hradeckých kuchyní.

Chociaż z mięs najpopularniejsza była koźlęcina, baranina, sarnina, drób oraz drozdy i kuropatwy, wieprzowina była i jest nieodłączną częścią hradeckiej kuchni.

CHOVSERVIS a.s.

CHOVSERVIS a.s.

Firma získala ocenění v soutěži Potravina a potravinář roku 2013 Královéhradeckého kraje za výrobek Klobása vídeˇnská, značku Regionální potravina za výrobek Selská paštika TORO. Šunka Sedlák byla oceněna Klasou od ministra zemědělství ČR. Výrobky z TORO Hlavečník získaly ocenění mimo jiné i na výstavě v Dijonu ve Francii nebo na veletrhu Grune Woche v Berlíně. Kvalita produkce byla oceněna v roce 2001, kdy získaly národní značku kvality KLASA na výrobky Selská paštika, Pirožkový bok, Piccolo a Sedlák.

Firma uzyskała nagrodę w konkursie Produkt Żywnościowy i Producent Kraju Kralowohradeckiego 2013 roku za produkt Klobása vídeˇnská (Kiełbasa wiedeńska), znak Regionalny Produkt Żywnościowy na wyrób Selská paštika TORO (Pasztet wiejski TORO). Szynka o nazwie Sedlák zdobyła nagrodę KLASA przyznawaną przez ministra rolnictwa RC. Wyroby z TORO Hlavečník zdobyły wyróżnienia między innymi na wystawie w Dijon we Francji czy też na Targach Grüne Woche w Berlinie. O wysokiej jakości produktów świadczy przyznany w 2001 roku krajowy znak jakości KLASA, który otrzymały następujące wyroby: Selská paštika (pasztet wiejski), Pirožkový bok (boczek) i szynki Piccolo oraz Sedlák.

Kde koupit: Zemědělská 897, 500 03 Hradec Králové, tel: +420 466 750 023, +420 603 844 062, [email protected] http://www.chovservis.cz

Gdzie kupić: Zemědělská 897, 500 03 Hradec Králové, tel: +420 466 750 023, +420 603 844 062, [email protected] http://www.chovservis.cz

Co uvařit: Třebechovický uzený řízek

Co ugotować: Třebechovicki kotlet wędzony

4

Třebechovický uzený řízek

Třebechovicki kotlet wędzony

600 g uzené krkovičky na plátky, 40 g kysaného zelí, 200 g hladké mouky, 1-2 dcl mléka, 2 vejce, 5 stroužků česneku, pepř, sůl, majoránka

600 g wędzonej karkówki pokrojonej na plastry, 40 g kiszonej kapusty, 200 g mąki tortowej, 100-200 ml mleka, 2 jajka, 5 ząbków czosnku, pieprz, sól, majeranek

Maso potřeme rozdrceným česnekem a obalíme ho v mouce. Z mléka, vajec, nadrobno rozkrájeného vymačkaného zelí a koření připravíme husté těstíčko. Přidáme i trochu prolisovaného česneku. Řízky obalíme v těstíčku a na sádle usmažíme.

Mięso natrzeć roztartym czosnkiem i obtoczyć w mące. Z mleka, jajek, drobno pokrojonej wyciśniętej kapusty i przypraw przygotować gęstą masę. Dodać trochę przeciśniętego przez praskę czosnku. Mięso panierować w przygotowanej masie o konsystencji ciasta i smażyć na smalcu.

5

KAPITOLA ZELENINOVÁ

3

ROZDZIAŁ WARZYWNY

Obecnie na Hradecku działa kilka firm i gospodarstw rodzinnych, które z dużym powodzeniem rozwijają hodowlę zwierząt domowych oraz uprawę owoców i warzyw. Dowodem na to są wielokrotnie nagradzane produkty.

V současnosti je na Hradecku hned několik fi rem a rodinných farem, které se mohou pyšnit mimořádně úspěšným chovem domácích zvířat a pěstováním ovoce a zeleniny. Důkazem jsou nejednou oceněné výrobky. SMETANŮV STATEK

GOSPODARSTWO SMETANY

Rodina pěstuje brambory, zelí, cibuli, dýně a další zeleninu. David Smetana získal ocenění Živnostník roku, statek se umístil na druhém místě v soutěži Farma roku 2012. Pěstovaná zelenina je na statku i zpracovávána do podoby salátů. V roce 2012 získal Zelný salát s koprem ocenění Regionální potravina Královéhradeckého kraje, o 2 roky později toto ocenění získalo Farmáˇr ské kysané zelí.

Rodzina uprawia ziemniaki, kapustę, cebulę, dynię i inne warzywa. David Smetana uzyskał tytuł Przedsiębiorca Roku, gospodarstwo zajęło drugie miejsce w konkursie Gospodarstwo 2012 Roku. Uprawiane w tym gospodarstwie warzywa są przerabiane również na sałatki. W 2012 roku Zelný salát s koprem (Sałatka z kapusty z koprem) zdobył tytuł Produkt Żywnościowy Kraju Kralowohradeckiego, 2 lata później ten tytuł uzyskał wyrób Farmáˇr ské kysané zelí (Farmerska kapusta kiszona).

Kde koupit: Klacovská 50, 503 11 Hradec Králové, tel: +420 777 741 473, [email protected] http://www.penzion-smetanuvstatek.cz

Gdzie kupić: Klacovská 50, 503 11 Hradec Králové, tel: +420 777 741 473, [email protected] http://www.penzion-smetanuvstatek.cz

Co uvařit: Toč z Máslojed

Co ugotować: Baba ziemniaczana

6

Smetanův statek / Gospodarstwo Smetany

Toč z Máslojed

Baba ziemniaczana

Brambory, hrubá mouka, mléko, kmín, sůl, pepř, máslo, kysané zelí

Ziemniaki, mąka krupczatka, mleko, kminek, sól, pieprz, masło, kapusta kiszona

Oloupeme velké syrové brambory a nahrubo je nastrouháme. Přidáme také několik vařených brambor, hrubou mouku, trochu mléka a uděláme řídké těsto. Okořeníme kmínem a solí a opepříme. Těsto vylijeme na máslem vymazaný pekáč a v rozpálené troubě upečeme do červena. Nejlepší přílohou k toči je kysané zelí.

Obrane duże, surowe ziemniaki zetrzeć na grubej tarce. Dodać kilka ugotowanych ziemniaków, mąki krupczatki i tyle mleka, aby uzyskać rzadkie ciasto. Przyprawić solą, kminkiem i pieprzem. Ciasto wlać do formy wysmarowanej masłem i piec, aż do zbrązowienia. Podawać z kiszoną kapustą.

7

VITAL CZECH, S.R.O.

VITAL CZECH, S.R.O.

V roce 2014 byla Cibule ze Všestar oceněna značkou KLASA, kterou uděluje ministr zemědělství ČR. Mateřská společnost Zemědělské družstvo Všestary má Všestarskou cibuli zapsánu v Rejstříku chráněných označení původu a chráněných zeměpisných označení. Od roku 2008 má společnost Vital Czech certifikát pro výrobu bio potravin.

W 2014 roku cebula z miejscowo´sci Všestary otrzymała znak KLASA, przyznawany przez ministra rolnictwa RC. Tutejsza Spółdzielnia Rolnicza Všestary (Zemědělské družstvo Všestary) wpisała Všestarską Cebulę do Rejestru Chronionych Nazw Pochodzenia i Chronionych Oznaczeń Geograficznych. Od 2008 roku firma Vital Czech posiada certyfikat umożliwiający produkcję wyrobów bio.

Kde koupit: Všestary 2, 503 12, tel: +420 495 458 115, +420 724 304 384, [email protected] http://vitalczech.optidat.cz

Gdzie kupić: Všestary 2, 503 12, tel: +420 495 458 115, +420 724 304 384, [email protected] http://vitalczech.optidat.cz

Co uvařit: Hradecké kyselo

Co ugotować: Hradecki przysmak, czyli kyselo

8

Hradecké kyselo

Hradecki przysmak, czyli kyselo

Balíček chlebového kvásku, 1 cibule, 3 uvařené brambory na 1 porci, sůl, kmín, 1 l vody, 2 vejce, máslo, nadrobno nakrájenou cibuli na osmahnutí

Opakowanie zakwasu chlebowego, 1 cebula, na 1 porcję 3 ugotowane ziemniaki, sól, kminek, 1 l wody, 2 jajka, masło, drobno pokrojona cebula (do zarumienienia)

Kvásek máčíme 3 hodiny ve vodě, nalijeme do hrnce, přidáme sůl, kmín, celou cibuli a vodu. Dáme povařit a po celou dobu vaření mícháme. Těsně před podáváním do směsi rozmícháme 2 vajíčka. Na talíře naklademe uvařené brambory, zalijeme polévkou a posypeme osmaženou cibulkou.

Zakwas moczyć 3 godziny w wodzie, następnie wlać do garnka, dodać sól, kminek, całą cebulę i wodę. Zagotować, cały czas mieszając. Tuż przed podaniem dodać 2 jajka i wymieszać. Na talerzu ułożyć ugotowane ziemniaki, zalać zupą i posypać zarumienioną cebulką.

9

KAPITOLA PIVNÍ

4

Pořádné jídlo je potřeba pořádně zapít. Častou volbou lahodného moku bývá pivo, na Hradecku se připravuje přibližně od husitských válek. Termín „hradecká míra stará“ se stal známým pojmem pro celou oblast, kam se dováželo hradecké pšeničné pivo neboli hradecké bílé.

ROZDZIAŁ PIWNY

Porządne jedzenie trzeba porządnie zapić. Wybór często pada na łagodny napój, czyli na piwo, które na Hradecku jest przygotowywane mniej więcej od czasów wojen husyckich. Termin „dawna miara hradecka” stał się znanym pojęciem na całym obszarze, gdzie sprowadzano hradeckie piwo pszeniczne, innymi słowy hradeckie białe.

PIVOVAR RAMBOUSEK V tomto pivovaru se pivo vyrábí výhradně na zakázku a získalo už více ocenění. Nabízí se i možnost naučit se o pivě více a uvařit si vlastní. Pivovárek se stal jako vůbec první u nás producentem celé škály, a to 8 druhů medových piv!

BROWAR RAMBOUSEK Produkowane w tym browarze wyłącznie na zamówienie piwo może się pochlubić wieloma nagrodami. Nadarza się tu jedyna w swoim rodzaju okazja, aby dowiedzieć się czegoś więcej o piwie i przygotować własne piwo. Minibrowar jako pierwszy w kraju produkuje całą skalę (dokładnie 8 gatunków) piw miodowych!

Kde koupit: RegioCentrum Nový pivovar, Pivovarské nám. 1245, 500 03 Hradec Králové, tel: +420 603 730 816, [email protected] http://www.rambousek.wz.cz

Gdzie kupić: RegioCentrum Nový pivovar, Pivovarské nám. 1245, 500 03 Hradec Králové, tel: +420 603 730 816, [email protected] http://www.rambousek.wz.cz

Co ochutnat: V nabídce piv najdeme: Classic, Flieger, Eliščino Královské, Hradecké bílé. Speciály jsou vařeny s použitím netradičních surovin, např. fíky, kaštanový med, chilli papričky či dýně.

Czego spróbować: W ofercie piw znajdziemy: Classic, Flieger, Eliščino Královské, Hradecké bílé. Do produkcji specjalnych rodzajów piwa wykorzystywane są nietradycyjne surowce, np. figi, miód kasztanowy, papryczki chili czy też dynia.

10

PIVOVAR U HUŠKŮ

BROWAR U HUŠKŮ

Minipivovar byl založen v roce 1993. Na pivě si můžete pochutnat přímo v hostinci. Název piva Car je podle bývalého majitele hostince – Jozefa Huška, který byl přezdívaný „Car“. Jeho „zlatý mok“ je jako většina českých piv plzeňského typu, připravován podle starého zákona z počátku 16. století o jeho čistotě Reinheitsgebot. Nařízení povoluje připravovat pivo pouze ze sladu, chmele a vody.

Minibrowar został założony w 1993 roku. Piwem można się delektować bezpośrednio w restauracji. Piwo Car swoją nazwę zawdzięcza jej byłemu właścicielowi – Jozefowi Hušce, któremu nadano właśnie przydomek „Car”. Jego „złoty napój”, tak jak większość czeskich piw typu pilzneńskiego, jest przygotowywany zgodnie z historyczną normą prawną, czyli Bawarskim Prawem Czystości (Reinheitsgebot). Zgodnie z tym prawem jedynymi składnikami piwa może być słód, chmiel i woda.

Kde koupit: Běleč nad Orlicí 2, 503 46 Třebechovice pod Orebem, tel: +420 737 451 100, [email protected] http://pivovaruhusku.webnode.cz

Gdzie kupić: Běleč nad Orlicí 2, 503 46 Třebechovice pod Orebem, tel: +420 737 451 100, [email protected] http://pivovaruhusku.webnode.cz

Co ochutnat: V jeho nabídce jsou piva Car - domácí nefiltrovaný ležák 12°, Carevna - domácí nefiltrovaná černá 13° a Včelka - domácí nefiltrovaný ležák 12° s příchutí.

Czego spróbować: W ofercie znajdziemy następujące piwa: Car – domowe piwo typu lager, niefiltrowane 12°, Carevna – domowe piwo ciemne niefiltrowane 13° i Včelka – domowe piwo typu lager, niefiltrowane 12° smakowe.

Pivovar u Hušků / Browar U Hušků

11

RODINNÝ PIVOVAR PROPPER

RODZINNY BROWAR PROPPER

Pivo je vařené tradiční technologií, je kvasnicové a nepasterované.

Produkcja piwa opiera się na tradycyjnej technologii. Powstaje tu drożdżowe piwo niepasteryzowane.

Kde koupit: Praskačka 71, 503 33, tel: +420 603 463 068, +420 604 212 391, [email protected] http://www.pivovarpropper.cz

Gdzie kupić: Praskačka 71, 503 33, tel: +420 603 463 068, +420 604 212 391, [email protected] http://www.pivovarpropper.cz

Co ochutnat: Pivovar nabízí světlý ležák Propper 11°, polotmavý ležák Propper 14°, raritou je Rakytníkové pivo. Na jaře a na podzim vaří pšeničné pivo a v zimních měsících silnější černá piva.

Czego spróbować: Browar oferuje piwo jasne typu lager Propper 11°, piwo półciemne typu lager Propper 14°, rarytasem jest Piwo Rokitnikowe. Wiosną i jesienią warzone jest piwo pszeniczne, a w miesiącach zimowych mocniejsze piwa ciemne.

Co uvařit, bylo-li piva moc: Couračka - polévka, která si vysloužila svůj název v dobách, kdy se jídalo ze společné mísy a nabírané dlouhé zelí „couralo“ polévku po stole.

Co ugotować, jeśli wypiliśmy za dużo piwa: Couračka – zupa, której nazwa pochodzi z czasów, kiedy jadano z jednej miski i nabierane długie kawałki kapusty „wlekły” zupę po stole.

12

Couračka

Couračka - zupa

Brambory, kysané zelí, máslo, hladká mouka, smetana, sladká paprika, slanina, bobkový list, nové koření, černý pepř, sůl, kmín

Ziemniaki, kapusta kiszona, masło, mąka tortowa, śmietana, papryka słodka, słonina, liść laurowy, ziele angielskie, pieprz czarny, sól, kminek

Na menší kousky nakrájené brambory vaříme se solí a kmínem. Zvláš uvaříme kysané zelí s bobkovým listem, novým kořením a třemi kuličkami pepře. Obojí smícháme dohromady a zahustíme světlou jíškou. Povaříme asi 8 minut, a pak přidáme čerstvé máslo a smetanu. Zamícháme a už nevaříme. Přidat můžeme špetku sladké papriky a uškvařenou slaninku.

Pokrojone na mniejsze kawałki ziemniaki ugotować w wodzie z dodatkiem soli i kminku. Oddzielnie ugotować kiszoną kapustę z liściem laurowym, zielem angielskim i 3 ziarnami pieprzu. Wszystkie składniki wymieszać i zagęścić jasną zasmażką. Gotować około 8 minut, następnie dodać świeże masło i śmietanę. Zamieszać i już nie gotować. Można dodać szczyptę słodkiej papryki i roztopioną słoninkę.

13

KAPITOLA NEPIVNÍ

5

Kdo neholduje zlatavému moku, může si pochutnat na něčem jiném, neméně chutném.

ROZDZIAŁ BEZ PIWA

Kto nie jest zwolennikiem złotawego napoju, może spróbować czegoś innego, co nie znaczy mniej smacznego.

FARMÁŘSKÝ CIDER Z CHLUMCE NAD CIDLINOU

FARMERSKI CYDR Z CHLUMCA NAD CIDLINĄ

Přírodní nápoj z jablek. Vyráběný kvašením v dřevěných sudech při nízké teplotě bez použití konzervačních činidel.

Naturalny napój z jabłek. Powstaje w procesie fermentacji w drewnianych beczkach w niskiej temperaturze bez dodatku środków konserwujących.

Kde koupit: Agro Neyrinck s.r.o. Achátová 831, 503 51 Chlumec nad Cidlinou, tel: +420 724 945 280, [email protected] http://www.agro-neyrinck.cz

Gdzie kupić: Agro Neyrinck s.r.o., Achátová 831, 503 51 Chlumec nad Cidlinou, tel: +420 724 945 280, [email protected] http://www.agro-neyrinck.cz

LITOBOŘSKÝ MOŠT

LITOBOŘSKI MOSZCZ

Ovocné a zeleninové šávy mají 100% podíl ovoce a zeleniny, neobsahují žádné další chemické přísady ani dochucovadla. Veškeré při výrobě použité ovoce a zelenina pochází od českých pěstitelů a je prvotřídní kvality. Litobořský mošt získal ocenění Potravina a potravinář roku 2014 Královéhradeckého kraje.

Soki owocowe i warzywne zawierają 100% naturalnego wsadu owocowego lub warzywnego, nie mają żadnych innych dodatków chemicznych czy też środków aromatyzujących. Wszystkie owoce i warzywa wykorzystywane do produkcji pochodzą od czeskich plantatorów i są najwyższej jakości. Litobořski moszcz uzyskał nagrodę w Konkursie Produkt Żywnościowy i Producent Kraju Kralowohradeckiego 2014 roku.

Kde koupit: Moštárna Litoboř, Litoboř 104, 552 05, tel: +420 608 747 545, [email protected] http://mostarna.webnode.cz

Gdzie kupić: Moštárna Litoboř, Litoboř 104, 552 05, tel: +420 608 747 545, [email protected] http://mostarna.webnode.cz

14

MEDOVÁ VÍNA NATUREL s.r.o.

MIODOWE WINA NATUREL s.r.o.

Výroba medových vín podle starých receptur s použitím bylin a koření. Vzniká naprosto přírodní výrobek, tzv. živá přírodní medová vína, která neobsahují aromata, tresti, umělá barviva a chemikálie. Recepty na výrobu jsou z území dnešních Čech, ale i Litvy, Polska či Bavorska.

Wina miodowe produkowane według dawnej receptury z zastosowaniem ziół i przypraw. Są to całkowicie naturalne produkty, tzw. „żywe” naturalne wina miodowe, które nie zawierają olejków aromatycznych, sztucznych barwników i związków chemicznych. Receptury wykorzystywane do produkcji pochodzą z terenu dzisiejszych Czech, ale też z Litwy, Polski czy Bawarii.

Kde koupit: Kurlandová Petra, Na Ostrově 324, 503 46 Třebechovice pod Orebem, tel: +420 608 984 039, +420 608 400 522, [email protected] http://www.naturel.cz

Gdzie kupić: Kurlandová Petra, Na Ostrově 324, 503 46 Třebechovice pod Orebem, tel: +420 608 984 039, +420 608 400 522, [email protected] http://www.naturel.cz

MLSOUN - VÍNA, KÁVA, ČOKOLÁDA MLSOUN – WINA, KAWA, CZEKOLADA

Ve specializovaném obchůdku najdete kolem 80 druhů vybraných vín malých a rodinných vinařství z jižní Moravy a jižní Francie, 60 druhů výborné kávy z různých koutů světa a 300 druhů nejlepších světových čokolád. Pravidelně pořádané řízené degustace vína, kávy i čokolády.

W specjalistycznym sklepiku znajdą Państwo około 80 gatunków wykwintnych win pochodzących z małych rodzinnych winnic z południa Moraw i południa Francji, 60 gatunków przepysznej kawy z różnych zakątków świata i 300 gatunków najlepszych czekolad na świecie. Regularnie organizowane są degustacje wina, kawy i czekolady.

Kde koupit: Mlsoun, Tomkova 911/6, 500 03 Hradec Králové, tel: +420 777 598 580, [email protected] http://www.mlsoun.eu

Gdzie kupić: Mlsoun, Tomkova 911/6, 500 03 Hradec Králové, tel: +420 777 598 580, [email protected] http://www.mlsoun.eu

15

PEPE COFFEE

PEPE COFFEE

Pražírna z východních Čech, která si zakládá na čerstvé a kvalitní kávě. Vybírat můžete z 11 druhů káv té nejvyšší kvality z různých světových produkčních regionů.

Palarnia kawy ze wschodnich Czech, która przywiązuje wagę do świeżej i wysokiej jakości kawy. Obecnie ma w swojej ofercie 11 gatunków kawy z różnych regionów produkcyjnych świata. Gdzie kupić: Nároží ulic Pospíšilova a Pouchovská, OC Atrium - MAJU, 500 02 Hradec Králové, tel: +420 733 502 606, [email protected] www.pepecoffee.cz

Kde koupit: Nároží ulic Pospíšilova a Pouchovská, OC Atrium - MAJU, 500 02 Hradec Králové, tel: +420 733 502 606, [email protected] www.pepecoffee.cz

16

KAPITOLA PŘIKUSOVACÍ

6

ROZDZIAŁ O PRZEKĄSKACH

K dobré kávě neodmyslitelně patří i dobrý moučník. Ke sklence dobrého vína pak určitě kousek dobrého sýra, nemyslíte? Nechte se inspirovat níže uvedenými tipy...

Do dobrej kawy najlepiej pasuje dobre ciasto. Natomiast do kieliszka dobrego wina z całą pewnością kawałek dobrego sera, prawda? Może zainspirują Państwa poniższe propozycje...

NIVA s.r.o.

NIVA s.r.o.

V letech 2006, 2007, 2008 a 2009 získali prvenství v soutěži Potravina a potravinář roku Královéhradeckého kraje, vyhlašované Královéhradeckým krajem a Agrární komorou. Na celostátní přehlídce sýrů pořádané Ústavem technologie mléka a tuků pražské Vysoké školy chemicko-technologické získala Niva: první místo v letech 2000, 2001 a 2003; druhé místo v roce 2002 a třetí místo v roce 1999.

W latach 2006, 2007, 2008 i 2009 producent uzyskał pierwsze miejsce w konkursie Produkt Żywnościowy i Producent Roku Kraju Kralowohradeckiego, zorganizowanym przez Kraj Kralowohradecki i Czeską Izbę Rolniczą. Na ogólnokrajowym przeglądzie serów zorganizowanym przez Zakład Technologii Mleka i Tłuszczów Uniwersytetu Chemiczno-Technologicznego w Pradze Niva zdobyła: pierwsze miejsce w latach 2000, 2001 i 2003, drugie miejsce w 2002 roku i trzecie miejsce w 1999 roku. Gdzie kupić: Sýrárna a mlékárna vyrábějící plísňový sýr NIVA Dolní Přím 2, 503 16, tel: +420 602 148 113, +420 495 441 060, [email protected] http://www.syr-niva.cz

Kde koupit: Sýrárna a mlékárna vyrábějící plísňový sýr NIVA Dolní Přím 2, 503 16, tel: +420 602 148 113, +420 495 441 060, [email protected] http://www.syr-niva.cz

17

RODINNÁ FARMA F. KEJKLÍČEK

GOSPODARSTWO RODZINNE F. KEJKLÍČEK

V nabídce farmy jsou hlavně brambory, cibule, mléčné výrobky a sýry. Nakládané kostky sýra ve slunečnicovém oleji s chilli (Plotišt’ské tajemství) získaly ocenění Regionální potravina Královéhradeckého kraje 2013, o rok dříve získal toto ocenění produkt Selský sýr zrající.

Gospodarstwo ma w swojej ofercie przede wszystkim ziemniaki, cebulę, wyroby mleczne i sery. Marynowane kawałki sera w oleju słonecznikowym z chili (Plotišt’ské tajemství) zdobyły nagrodę w konkursie Regionalny Produkt Żywnościowy Kraju Kralowohradeckiego 2013, rok wcześniej tę nagrodę zdobył Selský sýr zrající (wiejski ser dojrzewający).

Kde koupit: Petra Jilemnického 75/134, 503 01 Hradec Králové, tel: +420 603 570 033, [email protected] http://farmakejklicek.webnode.cz

Gdzie kupić: Petra Jilemnického 75/134, 503 01 Hradec Králové, tel: +420 603 570 033, [email protected] http://farmakejklicek.webnode.cz

Co uvařit: Postní královéhradecký kucmoch

Co ugotować Postne kluski ziemniaczane na słodko

18

Postní královéhradecký kucmoch

Postne kluski ziemniaczane na słodko

1 kg brambor, hrubá mouka, máslo na omaštění, cukr a mák, nebo prachovka na posypání

1 kg ziemniaków, mąka, masło, cukier i mak lub zmielone suszone gruszki do posypania

Uvaříme hrnec oloupaných a osolených brambor, 2/3 vody scedíme. Vařečkou uděláme díry, vše posypeme vrstvou hrubé mouky a znovu proš oucháme. Zakrytý hrnec odstavíme na 10 minut. Pak vše promícháme a lžící namáčenou do másla tvoříme hrudky na talíř, poléváme máslem a sypeme mákem a cukrem nebo prachovkou sušenými mletými hruškami.

W osolonej wodzie ugotować pełen garnek obranych ziemniaków, po czym odcedzić dwie trzecie wody. Lekko rozgnieść ziemniaki, posypać całość mąką krupczatką, ponownie utłuc i odstawić przykryty garnek na około dziesięć minut. Po dziesięciu minutach wszystko dokładnie wymieszać i łyżką posmarowaną masłem formować niewielkie kluski, które wykładać bezpośrednio na talerz, polać roztopionym masłem, posypać makiem z cukrem lub zmielonymi suszonymi gruszkami.

19

Powyższe przepisy bazują zazwyczaj na kuchni domowej, gdzie do dnia dzisiejszego przykłada się dużą wagę do jakości surowców. Należą do nich bez wątpienia także dżemy i inne produkty z owoców i ziół.

Zmíněné recepty pocházejí většinou z domácích kuchyní, kde se dodnes dbá na kvalitní suroviny. K nim se bezpochyby řadí i džemy a další výrobky z ovoce a bylinek. NOŽIČKA s.r.o.

NOŽIČKA s.r.o.

Výroba extra ovocných džemů (výbˇe rové džemy), zakázková cukrářská a pekařská výroba, výroba čistě přírodních bylinných sirupů. Firma nabízí i různé sušenky a zapékané müsli se sušeným ovocem.

Produkcja dżemów owocowych ekstra (d˙zemy wyborowe), wyroby cukiernicze i piekarnicze produkowane na zamówienie, produkcja naturalnych ziołowych syropów. Firma oferuje również różne herbatniki i prażone musli z suszonymi owocami.

Kde koupit: Kmochova 576/28, 500 09 Hradec Králové, tel: +420 732 624 616, [email protected] http://www.nozickovi.cz

Gdzie kupić: Kmochova 576/28, 500 09 Hradec Králové, tel: +420 732 624 616, [email protected] http://www.nozickovi.cz

Co uvařit: Cukrovinky z mišpulí

Co ugotować: Łakocie z nieszpułki

20

Cukrovinky z mišpulí

Łakocie z nieszpułki 350 g przecieru z nieszpułki lub pigwy (owoce nieszpułki i pigwy powinno się zbierać po pierwszych przymrozkach), 182 g cukru, sok z 1 cytryny, cukier puder, foremki aluminiowe Umyte owoce rozgotować, usunąć gniazdo nasienne i przetrzeć przez gęste sito. Na 1 kg przecieru dodać 182 g cukru i gotować, aż zgęstnieje. Kiedy przecier zaczyna gęstnieć, dodać skórkę cytrynową i sok z jednej cytryny. Wlać dwucentymetrową warstwę przecieru do foremek ze staniolu, po wystygnięciu pokroić w kostkę 2 x 2 cm, obtaczać w cukrze-pudrze, suszyć na deseczce przez mniej więcej miesiąc.

350 g mišpulového protlaku /mišpule i kdoule sklízet po prvním mrazíku/ Umyté mišpule uvaříme, uřízneme bubáka a propasírujeme přes síto. Na 1 kg protlaku přidáme 182 g cukru a vaříme do zhoustnutí. Když začíná hmota tuhnout, přidáme citrónovou kůru a š ávu z 1 citronu. Vylijeme do staniolových formiček asi 2 cm vrstvu, kterou po ztuhnutí krájíme na kostky 2x2 cm, obalujeme v moučkovém cukru a sušíme na prkénku asi 1 měsíc.

21

CVRČEK PAVEL

CVRČEK PAVEL

Malá rodinná firma se zaměřením na zpracování rakytníku řešetlákového, který je znám svými hojivými a léčebnými účinky. Kromě rakytníku zpracovávají i další ovoce: brusinku, borůvku, ananas, meruňku, malinu, broskev, višeň, ostružinu, červený a černý rybíz nebo jablko. V roce 2013 získal produkt Rakytník ovocná náplˇn ocenění Regionální potravina Královéhradeckého kraje.

Mała firma rodzinna zajmująca się przetwarzaniem rokitnika zwyczajnego, który znany jest ze swojego działania gojącego i właściwości leczniczych. Oprócz rokitnika firma przetwarza także inne owoce: borówki brusznice, borówki czarne, ananasy, morele, maliny, brzoskwinie, wiśnie, jeżyny, porzeczki czerwone i czarne lub jabłka. W 2013 roku produkt Rakytník ovocná náplˇn (rodzaj dżemu z rokitnika) uzyskał nagrodę w konkursie Regionalny Produkt Żywnościowy Kraju Kralowohradeckiego.

Kde koupit: Lhota pod Libčany 147, 503 27, tel: +420 603 306 140, +420 777 253 568, [email protected] http://www.rakytnik.eu

Gdzie kupić: Lhota pod Libčany 147, 503 27, tel: +420 603 306 140, +420 777 253 568, [email protected] http://www.rakytnik.eu

Co uvařit: Rozcuchaná nevěsta

Co ugotować: Rozcuchaná nevěsta, czyli „rozczochrana panna młoda“

22

Rozcuchaná nevěsta

Rozcuchaná nevěsta, czyli „rozczochrana panna młoda“

1 kg vařených brambor, 1 kg jablek, 5-6 vajec, 20 dkg cukru, 20 dkg hrubé mouky, skořice, máslo na vymazání pekáče a omaštění, 0,1 l smetany nebo mléka.

1 kg ugotowanych ziemniaków, 1 kg jabłek, 5-6 jajek, 20 dkg cukru, 20 dkg mąki z pełnego przemiału, cynamon, masło do wysmarowania brytfanny i do omaszczenia, 0,1 l śmietany lub mleka.

Na vál posypaný moukou nastrouháme brambory a opět je zasypeme moukou. Rukama pak směs zpracováváme tak, aby se z brambor a mouky utvořila drcenka. Oloupaná jablka zbavíme jádřince a nakrájíme nebo nastrouháme na tenké plátky. Pekáč vymažeme máslem, a to velmi důkladně. Střídavě vrstvíme brambory a jablka posypaná skořicí a cukrem. Poslední vrstvu tvoří brambory. Vše nakonec pokapeme rozpuštěným máslem a necháme zapéct. Rozpečenou směs vyjmeme z trouby, zalijeme smetanou, ve které jsme rozkvedlali vejce a do červena upečeme.

Na stolnicę wysypać mąkę. Na mąkę zetrzeć ziemniaki i przesypać je mąką. Rękoma połączyć składniki w taki sposób, aby z ziemniaków i mąki powstała kruszonka. Jabłka obrać, usunąć gniazda nasienne i pokroić w cienkie plastry. Brytfannę dokładnie posmarować masłem i na przemian układać ziemniaki z mąką i jabłka. Warstwę jabłek posypać cynamonem i cukrem. Ostatnią warstwą są ziemniaki. Na koniec wszystkie składniki polać roztopionym masłem i włożyć do piekarnika. Kiedy składniki lekko się zapieką wyjąć brytfannę z piekarnika i zalać śmietaną wymieszaną z jajkami. Ponownie włożyć do piekarnika i zapiekać do zrumienienia.

23

KAPITOLA SLADKÁ

7

Při procházce ulicemi Hradce Králové často cítíme příjemné a milé vůně, tolik typické pro cukrárny či pekárny. V dobách dřívějších bylo v našem městě těchto míst mnohem víc, díla cukrářů a pekařů byla často díly uměleckými. Ne jinak tomu je i dnes. A už jde o cukrárny, pekárny či specializované obchody, důležité je být něčím originální.

ROZDZIAŁ SŁODKI

Spacerując ulicami miasta Hradec Králové często czujemy przyjemny i miły zapach unoszący się z cukierni czy piekarni. Dawniej w naszym mieście takich miejsc było znacznie więcej, a dzieła cukierników i piekarzy często były wręcz dziełami sztuki. Nie inaczej jest dzisiaj. Liczy się przede wszystkim oryginalność i dotyczy to zarówno cukierni, piekarni, jak też specjalistycznych sklepów.

CUKRÁŘSTVÍ U RUDOLFA Výrobní produkce čokoládových pralinek, tabulkové čokolády a individuální zakázkové tvorby dortů z prvotřídních surovin, u kterých je kladen důraz na dokonalé řemeslné zpracování. Kolekce Hradecké pralinky získala v roce 2010 ocenění Regionální potravina Královéhradeckého kraje.

CUKIERNIA U RUDOLFA Wyrób pralin czekoladowych, czekolad w tabliczkach i tortów na zamówienie z najwyższej jakości surowców, gdzie kładzie się nacisk na doskonałe umiejętności rzemieślnicze. Kolekcja pralin Hradecké pralinky zdobyła w 2010 roku nagrodę Regionalny Produkt Żywnościowy Kraju Kralowohradeckiego.

Kde koupit: OC Atrium - MAJU, 500 02 Hradec Králové, tel: +420 737 825 361, +420 730 175 735, [email protected] http://www.dezerty.cz Další prodejní místa na Hradecku – viz. webové stránky

Gdzie kupić: OC Atrium - MAJU, 500 02 Hradec Králové, tel: +420 737 825 361, +420 730 175 735, [email protected] http://www.dezerty.cz Inne punkty sprzedaży na Hradecku – patrz strona internetowa cukierni

Co ochutnat: Hradecké pralinky, karamelovou čokoládu, ostružinové či bylinkové víno, čokoládu Matcha (matcha-tea) – Cukrářství u Rudolfa je výhradním dodavatelem této laskominy.

Co spróbować: Hradeckie praliny, czekolada Matcha (matcha-tea) – Cukiernia u Rudolfa jest wyłącznym dostawcą tego rarytasu.

24

JORDI´S CHOCOLATE

JORDI´S CHOCOLATE

Mléčná čokoláda s kousky kakaových bobu° - variace, která se snaží vyznavačům mléčné čokolády přiblížit chu jejího prapůvodu. Nakonec vzniká výjimečné spojení, které je k vidění jen velmi zřídka. Čokoláda oceněna stříbrnou medailí Academy of Chocolate v roce 2015.

Mleczna czekolada z kawałeczkami ziaren kakao – odmiana, która próbuje wielbicielom mlecznej czekolady przybliżyć smak tej słodkiej pychotki w początkach jej powstawania. W efekcie powstaje jedyne w swoim rodzaju połączenie, które można zobaczyć bardzo rzadko. Czekolada została nagrodzona srebrnym medalem Academy of Chocolate w 2015 roku.

Kde koupit: Špitálská 149/7, 500 03 Hradec Králové, tel: +420 734 125 848, [email protected] http://www.jordis.cz

Gdzie kupić: Špitálská 149/7, 500 03 Hradec Králové, tel: +420 734 125 848, [email protected] http://www.jordis.cz

Co ochutnat: Cocoa Nibs mléčná 45%, Cocoa Nibs tmavá 63%

Co spróbować: Cocoa Nibs mléčná (mleczna) 45%, Cocoa Nibs tmavá (gorzka) 63%

25

PEKAŘSTVÍ LIBOR OBEŠLO

PIEKARNIA LIBOR OBEŠLO

Výroba 70 druhů pekařských a cukrářských výrobků. Výrobek Mˇenický pecen získal v roce 2014 ocenění Regionální potravina Královéhradeckého kraje, v roce 2015 toto ocenění získal Koláč sváteční s povidlovou náplní.

Produkcja 70 rodzajów produktów piekarniczych i cukierniczych. Chleb z tej piekarni (Mˇenický pecen) w 2014 roku uzyskał nagrodę Regionalny Produkt Żywnościowy Kraju Kralowohradeckiego, w 2015 roku nagrodę tę zdobył Koláč sváteční s povidlovou náplní (okrągła drożdżówka z nadzieniem powidłowym).

Kde koupit: Měník 44, 503 64, tel: +420 495 490 197, [email protected]

Gdzie kupić: Měník 44, 503 64, tel: +420 495 490 197, [email protected]

PEKÁRNA LIPKA s.r.o. Výrobky z vlastní mouky z Mlýna Korunka v Kostelci nad Orlicí. Pekárna Lipka se zabývá výrobou chleba, běžného pečiva, jemného pečiva, koblih, domácího pečiva a cukrářských výrobků. Specialitou jsou Martinské rohlíčky s makovou náplní.

PIEKARNIA LIPKA S.R.O. Wyroby z własnej mąki z Młyna Korunka w Kostelcu nad Orlicą. Piekarnia Lipka zajmuje się produkcją chleba, zwykłego pieczywa, pieczywa delikatnego, pączków, pieczywa domowego i wyrobów cukierniczych. Specjalnością są Martinské rohlíčky s makovou náplní (rogaliki marcińskie z nadzieniem makowym).

Kde koupit: Františka Halase 1887/12a, 500 09 Hradec Králové, tel: +420 499 599 270, [email protected] http://www.pekarna-lipka.cz

Gdzie kupić: Františka Halase 1887/12a, 500 09 Hradec Králové, tel: +420 499 599 270, [email protected] http://www.pekarna-lipka.cz

26

Pravý pumprnikl k čaji

Prawdziwy Pumprnikl do herbaty

Tradicí Hradecka bylo také perníkářství a Pumprnikl k čaji byla náramná pochutina.

Tradycją Hradecka była również produkcja pierników i prawdziwy pumpernikiel do herbaty był nie lada przysmakiem.

1/2 kg cukru, 600 g pšeničné mouky, 3 vejce, 1/2 lžičky utlučeného zázvoru, 25 g kandované citronové kůry, 6 g utlučeného hřebíčku, 30 g mleté skořice, 125 g umletých mandlí, 15 g prášku do pečiva, čokoládová poleva

1/2 kg cukru, 600 g mąki pszennej, 3 jajka, 1/2 łyżeczki siekanego imbiru, 25 g kandyzowanej skórki z cytryny, 6 g siekanych goździków, 30 g mielonego cynamonu, 125 g mielonych migdałów, 15 g proszku do pieczenia, polewa czekoladowa

Rozpustíme cukr a vaříme, dokud nemá světle hnědou barvu, po vychladnutí do něj zaděláme pšeničnou mouku a necháme půl dne odpočívat. Pak přihněteme vejce, utlučený zázvor, citronovou kůru, hřebíček, skořici, mandle a prášek do pečiva. Vyválíme těsto a rozetřeme na moukou posypaném plechu a upečeme na prudším ohni, po vytažení z trouby hned krájíme na 3 cm proužky a potíráme polevou.

Rozpuścić cukier, gotować aż stanie się jasnobrązowy. Po schłodzeniu dodać mąkę pszenną i pozostawić na pół dnia do odpoczynku. Następnie ubić jaja, dodać imbir, skórkę z cytryny, goździki i cynamon, migdały i proszek do pieczenia. Rozwałkować ciasto i ułożyć na blaszce posypanej mąką i piec w wysokiej temperaturze. Po upieczeniu wyciągnąć z piekarnika i od razu pokroić w paski o szerokości 3 cm i polać polewą.

27

Hradecké koláčky paní Henclové

Náplň: maková s hřebíčkem, badyánem a skořicí, švestková, broskvová, jablková, meruňková a ořechová (35 dkg namletých ořechů, 2 nastrouhaná jablka, skořice, badyán)

Těsto: 60 dkg hladké mouky, 1 máslo, 1 kostka kvasnic, 1/8 rostlinného tuku, 4 lžíce oleje, 3 žloutky, 1 vanilkový cukr, 14 lžic mléka, 1 prášek do pečiva, rum na obalování, 1 lžíce cukru

Mouku rozdělíme na polovinu a z jedné poloviny a z tuku vypracujeme těsto. Druhou polovinu mouky použijeme na kvásek (4 lžíce mléka ohřejeme, lžíci cukru, kvasnice) a spolu s 10 lžícemi mléka zpracujeme na druhé těsto. Pak obě těsta spojíme, vypracujeme a vytváříme bochánky, v kterých sklenkou uděláme důlek pro náplň. Nakonec posypeme posypátkou (moučkový cukr, hladká mouka, máslo, vanilkový cukr, citronová a pomerančová kůra). Pečeme při teplotě 180°C do růžova. Po upečení spodek koláčů namáčíme za horka do rumu a obalujeme v cukru.

28

Hradeckie kołaczki pani Henclowej

Malý advent na Statku / Mały Adwent na farmie

Ciasto: 60 dkg mąki tortowej, 1 kostka masła, 1 kostka drożdży, 1/8 tłuszczu roślinnego, 4 łyżki oleju, 3 żółtka, 1 op. cukru wanilinowego, 14 łyżek mleka, rum do namoczenia ciasta, 1 łyżka cukru

Nadzienie: makowe z goździkami, anyżem gwiaździstym i cynamonem, śliwkowe, brzoskwiniowe, jabłkowe, morelowe i orzechowe (35 dkg zmielonych orzechów), jabłkowe (utarte jabłka z cynamonem i anyżem gwiaździstym)

Mąkę podzielić na dwie części. Z połowy mąki i tłuszczu wyrobić ciasto. Drugą połowę mąki wykorzystać do przygotowania zaczynu drożdżowego. W tym celu należy rozrobić drożdże z łyżką cukru i czteroma łyżkami ciepłego mleka. Dodać pozostałe dziesięć łyżek mleka i resztę mąki, wyrobić drugą część ciasta. Obie połowy ciasta połączyć, dobrze wyrobić i formować zgrabne kołaczki, w których dnem szklanki wycisnąć dołek na nadzienie. Na koniec posypać kruszonką (cukier-puder, mąka tortowa, masło, cukier waniliowy, skórka cytrynowa i pomarańczowa). Piec w temp. 180°C, aż do zrumienienia. Po upieczeniu gorące kołaczki namoczyć od spodu w rumie i posypać cukrem-pudrem.

29

Především pekárny potřebují pro své výrobky kvalitní mouku. A právě k takovým se řadí Předměřická mouka.

Do produkcji swoich wyrobów piekarnie potrzebują przede wszystkim wysokiej jakości mąki. I właśnie do takich należy Mąka Předměřická.

PŘEDMĚŘICKÁ MOUKA MĄKA PŘEDMĚŘICKÁ

Firma Mlýny J. Voženílek spol. s r.o. má více než stoletou tradici výroby mouky a patří mezi největší výrobce mlýnských produktů v republice. Důkazem kvality Voženílkovy mouky je získání prestižní národní značky kvality „Klasa“ a značky „Český výrobek“. Dalšími oceněními jsou „Regionální potravina“ v roce 2013, „Mouka roku 2001 a 2004“.

Zakłady Młynarskie Mlýny J. Voženílek spol. s r.o. mają ponad stuletnią tradycję w zakresie produkcji mąki i należą do największych producentów wyrobów młynarskich w Czechach. O wysokiej jakości produktu o nazwie Voženílkova mouka świadczy przyznanie mu prestiżowego czeskiego krajowego znaku jakości KLASA i znaku „Český výrobek” (czyli Produkt Czeski). W 2013 roku wyrób zdobył również nagrodę Regionalny Produkt Żywnościowy oraz nagrodę w konkursie „Mąka 2001 i 2004 Roku”.

Kde koupit: Mlýny J. Voženílek spol. s r.o. Průmyslová 107, 503 02 Předměřice nad Labem, tel: +420 495 581 311, [email protected] http:// mlynyvozenilek.cz

Gdzie kupić: Mlýny J. Voženílek spol. s r.o. Průmyslová 107, 503 02 Předměřice nad Labem, tel: +420 495 581 311, [email protected] http:// mlynyvozenilek.cz

Co uvařit: Řepánky

Co ugotować: Řepánky

30

Řepánky

Řepánky, czyli drożdżowe bułeczki nadziewane farszem z buraków cukrowych Farsz: 1 burak cukrowy, 1 filiżanka maku, 1 łyżeczka mielonego cynamonu. Ciasto: 250 ml mleka, 500 g mąki krupczatki, 100 g masła, 80 g cukru, 30 g drożdży, 2 jajka, sól

Nádivka: 1 ks řepy cukrovky, 1 šálek máku, 1 lžička mleté skořice Těsto: 250 ml mléka, 500 g polohrubé mouky, 100 g másla, 80 g cukru krupice, 30 g droždí, 2 vejce, sůl

Przygotować zaczyn: rozetrzeć drożdże z łyżeczką cukru i łyżką mąki, dodać mleko, odstawić do wyrośnięcia. Do miski wsypać mąkę, resztę cukru, wlać roztopione masło, wbić jajka, dodać sól, zaczyn, wlać resztę mleka i wyrobić gładkie ciasto, które odstaje od dłoni i miski. Wyrobione na bułeczki řepánki ciasto odstawić w pobliżu ciepłego miejsca do wyrośnięcia. W tym czasie ugotować do miękkości buraka cukrowego i zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Mak sparzyć gorącą wodą i zmielić. Startego buraka wymieszać z makiem i cynamonem. Wyrośnięte ciasto na řepánki wyłożyć na stolnicę, rozwałkować i pokroić w kwadraty. Na każdy kwadrat wyłożyć farsz i zlepić rogi. Staroczeskie řepánki ułożyć na posmarowanej blaszce i piec w nagrzanym do 180°C piekarniku przez około 20 minut.

Připravíme kvásek, přidáme lžičku cukru a lžíci mouky a necháme vykynout. Do mísy dáme mouku, zbytek cukru, rozpuštěné máslo, vejce, sůl, kvásek a zbytek mléka a vypracujeme hladké těsto, které se nelepí na stěny. Připravené těsto na řepánky necháme v teple vykynout. Mezitím si uvaříme cukrovou řepu do měkka a nastrouháme ji na hrubém struhadle. Mák umeleme a spaříme horkou vodou. Nastrouhanou řepu smícháme s mákem a skořicí. Vykynuté těsto na řepánky dáme na vál, rozválíme a nakrájíme na čtverce, poklademe nádivkou a zabalíme. Staročeské řepánky poklademe na vymazaný plech a pečeme ve vyhřáté troubě na 180°C asi 20 minut.

31

BOUČEK s.r.o.

BOUČEK s.r.o.

Výrobu znovu zavedli potomci pana Boučka, kteří v rámci restituce objevili ve zdevastovaném objektu 2 roštové pece a přestože nikdo nebyl vyučeným pekařem, rozhodli se navázat na přerušenou rodovou tradici. Sortiment výrobků vychází z původních tradičních receptů. Ochutnat musíte Boučku° v žitný chléb.

Potomkowie pana Boučka w otrzymanym w ramach zwrotu mienia zniszczonym obiekcie odkryli 2 piece rusztowe i mimo tego, że żaden z nich nie był z zawodu piekarzem, postanowili nawiązać do przerwanej tradycji swoich przodków. Asortyment produktów bazuje na pierwotnych tradycyjnych recepturach. Muszą Państwo spróbować Chleba ˙z ytniego Bouček.

Kde koupit: Pražská 3, 500 04 Hradec Králové, tel: +420 495 535 544, [email protected] http://www.pekarstvi-boucek.cz

Gdzie kupić: Pražská 3, 500 04 Hradec Králové, tel: +420 495 535 544, [email protected] http://www.pekarstvi-boucek.cz

Co uvařit: Vodovka - polévka z Hradecka To není nic jiného než úkrop s několika sousty tvrdého chleba a strouhaným česnekem.

Co ugotować: Vodovka – zupa z Hradecka. W tym przypadku chodzi o zupę z gorącej wody (úkrop) z dodatkiem kilku kawałków czerstwego chleba i startego czosnku.

32

KAPITOLA PLNÁ AKCÍ

8

ROZDZIAŁ PEŁEN IMPREZ

Královéhradecké krajské dožínky / Dożynki Kraju Kralowohradeckiego

Je více než jasné, že po přečtení výše uvedených receptů se začaly ozývat vaše chuové buňky. Nenechte je tedy trpět! Můžete se vydat do některé z uvedených prodejen či farem pro konkrétní specialitu nebo nejprve ochutnat některé výrobky na zajímavých gastronomických akcích.

Jest rzeczą oczywistą, że powyższe przepisy pobudziły Państwa kubki smakowe. Nie pozwólmy im cierpieć! Mogą się Państwo udać do któregoś z wymienionych sklepów czy gospodarstw rolnych po konkretny specjał bądź też najpierw spróbować niektórych produktów na ciekawych imprezach gastronomicznych.

33

Hradecký koštýř / Hradecki koštýř czyli degustator

HRADECKÝ KOŠTÝŘ

HRADECKI KOŠTÝŘ CZYLI DEGUSTATOR

Každoroční akce milovníků vína ve svátek sv. Václava se stala slavností vína a burčáku. Tato bohulibá slavnost vznikla jako podpora hradeckých i mimohradeckých prodejců vína a také jako osvěta s cílem zlepšení orientace návštěvníků v oblasti vinařství a konzumace ušlechtilého vinného moku. Odehrává se na nádvoří Městské hudební síně a na přilehlých severních terasách. www.adalbertinum.cz

Coroczna impreza dla miłośników wina odbywająca się w dniu św. Wacława stała się świętem wina i burčáku, czyli rodzaju napoju winnego młodego wina. Ta godna uwagi impreza powstała w celu wspierania hradeckich oraz przybywających z innych części kraju sprzedawców wina. Ale przyświeca jej także cel dydaktyczny: ma podnieść poziom wiedzy uczestników na temat winiarstwa i konsumpcji szlachetnego winnego napoju. Impreza odbywa się na dziedzińcu Miejskiej Sali Muzycznej i na przyległych północnych tarasach. www.adalbertinum.cz

34

PŘÍJEZD MARTINA NA BÍLÉM KONI HRADEC KRÁLOVÉ, HOŘINĚVES

PRZYJAZD ŚW. MARCINA NA BIAŁYM KONIU – HRADEC KRÁLOVÉ, HOŘINĚVES

Každoročně v listopadu přijíždí do Hradce Králové a do Hořiněvse Martin na bílém koni. Přiváží s sebou nejen první sníh, jak tomu velí pranostika, ale i ochutnávky svatomartinského vína a rohlíčků. Zároveň mají návštěvníci možnost pochutnat si na svatomartinské huse a řadě dalších překvapení. www.hradeckralove.org www.horineves.cz

Każdego roku w listopadzie do Hradca Králové i do miasteczka Hořiněves przybywa św. Marcin na białym koniu. Zgodnie z przepowiednią pogodową przywozi ze sobą nie tylko pierwszy śnieg, ale też wino świętomarcińskie i rogaliki. Jednocześnie uczestnicy imprezy mogą spróbować gęsi świętomarcińskiej i wielu innych niespodzianek. www.hradeckralove.org www.horineves.cz

GASTRO HRADEC VITANA CUP

GASTRO HRADEC VITANA CUP

Již dvě desítky ročníků Národní soutěže kuchařského a cukrářského umění a desítka ročníků Mistrovství republiky kuchařů a cukrářů s mezinárodní účastí. Novinkami jsou vyhlašované další soutěže jako Nejlepší cukrárna roku, Nejlepší domácí sekaná, Nejlepší domácí zdobený koláč... www.gastrohradec.cz

Już dwadzieścia edycji czeskiego Krajowego Konkursu Kucharskiego i Sztuki Cukierniczej i dziesięć edycji Mistrzostw Kucharzy i Cukierników Republiki Czeskiej z międzynarodowym udziałem. Nowością są kolejne konkursy, jak np. Najlepsza Cukiernia Roku, Najlepsza Domowa Pieczeń Rzymska, Najlepsze Domowej Roboty Ozdobione Ciasto Drożdżowe (placek drożdżowy)... www.gastrohradec.cz

KRÁLOVÉHRADECKÉ KRAJSKÉ DOŽÍNKY DOŻYNKI KRAJU KRALOWOHRADECKIEGO

Královéhradecké krajské dožínky patří od roku 2004 k největším akcím kraje s návštěvností přes 30 tisíc lidí. Ocenění zde přebírají nejlepší potravinářské a zemědělské firmy. Bohatý kulturní program doplňuje přehlídka hospodářských zvířat a zemědělské techniky. www.chovservis.cz

Od 2004 roku Dożynki Kraju Kralowohradeckiego są jedną z największych imprez wojewódzkich, w której uczestniczy ponad 30 tys. osób. Są tu wręczane nagrody najlepszym firmom z branży spożywczej i rolniczej. Bogaty program kulturalny uzupełnia wystawa zwierząt gospodarskich i maszyn rolniczych. www.chovservis.cz

35

Masopust na statku / Karnawał w gospodarstwie

FARMÁŘSKÉ TRHY

TARGI FARMERSKIE

Návštěvníky již tradičních farmářských trhů lákají především stánky se širokým sortimentem českého zboží a jarní nabídkou. Své výpěstky a výrobky prezentují sami pěstitelé, chovatelé či malozpracovatelé, kteří ve své činnosti kladou především důraz na kvalitní suroviny a ekologický způsob zemědělství. www.adalbertinum.cz

Uczestników tradycyjnych targów farmerskich przyciągają przede wszystkim stoiska posiadające szeroki asortyment czeskich towarów i prezentujące wiosenną ofertę produktów. Wyhodowane przez siebie produkty i towary będą prezentować sami plantatorzy, hodowcy czy drobni producenci, którzy w swojej działalności kładą głównie nacisk na surowce wysokiej jakości i ekologiczny sposób produkcji żywności.

MASOPUST NA STATKU KARNAWAŁ W GOSPODARSTWIE

Každoroční pořad lidových zvyků s obchůzkou maškar a staročeskou zabíjačkou na Šrámkově statku v Pileticích. „Masopust, masopust, kobližky a masa kus“ - masopustní hodokvas, prodej zabijačkových pochutin, pečení domácího chleba a smažení Božích milostí s ochutnávkami. www.sramkuvstatek.cz

Odbywający się każdego roku program nawiązujący do zwyczajów ludowych z pochodem przebierańców i staroczeskim świniobiciem w gospodarstwie Šrámka w Pileticach. „Karnawał, karnawał, pączki i mięsa kawał” − karnawałowe biesiadowanie (hodokvas), sprzedaż przysmaków ze świniobicia, pieczenie domowego chleba i smażenie faworków (Boží milosti) połączone z degustacją.

36