Kadernota Bonhoeffer College
Geef, Groei & Geniet
Centrale Directie Bonhoeffer College
2015-2017
Voorgenomen besluit: Behandeld in CDO Behandeld in DO/LDO’s/studiedag Behandeld in DO Behandeld in MR Definitief besluit CD
Onderwerp 12 januari 2015 6 februari 2015 26 mei 2015 16 juni 2015 29 juni 2015
Kadernota Bonhoeffer College – 2015-2017
INHOUDSOPGAVE
1. 1.1 1.2 1.3 1.4
GRONDSLAG, MISSIE, ONDERWIJSVISIE ................................................................................... 3 Grondslag en missie ......................................................................................................................... 3 Onderwijsvisie ................................................................................................................................... 3 Locaties............................................................................................................................................. 4 Centrale speerpunt Bonhoeffer College ........................................................................................... 4
2. 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
ONDERWIJS EN LEERLINGEN ...................................................................................................... 5 Talentoptimalisatie ............................................................................................................................ 5 Gepersonaliseerd leren en 21e eeuwse vaardigheden ..................................................................... 5 Opbrengstgericht onderwijs .............................................................................................................. 6 ICT-ondersteund onderwijs............................................................................................................... 6 Burgerschapsvorming en maatschappelijke stage ........................................................................... 6 Leerlingenbegeleiding ....................................................................................................................... 7
3. 3.1 3.2 3.3
ONDERWIJS EN MEDEWERKERS ................................................................................................ 8 Professionalisering en loopbaanbeleid ............................................................................................. 8 AOS-ON ............................................................................................................................................ 8 Professionalisering en loopbaanbeleid leidinggevenden ................................................................. 9
4. 4.1 4.2 4.3
ONDERWIJS EN ORGANISATIE .................................................................................................. 10 Financiën, beheer en huisvesting ................................................................................................... 10 Communicatie, voorlichting en PR ................................................................................................. 10 Administratieve processen .............................................................................................................. 10
5. 5.1 5.2 5.3
ONDERWIJS EN KWALITEIT ....................................................................................................... 12 Kwaliteitszorg en kwaliteitsbewaking .............................................................................................. 12 Verticale en horizontale verantwoording ........................................................................................ 12 Tevredenheid leerlingen/ouders en medewerkers ......................................................................... 13
Inleiding & leeswijzer In de kadernota 2015-2017 (schoolplan) beschrijft het Bonhoeffer College (hierna te noemen BC) op welke wijze de verbetering van de kwaliteit van het onderwijs en de belangrijkste onderwijsondersteunende processen plaatsvindt. Dit document wordt jaarlijks besproken en herzien. Dit gebeurt naar aanleiding van: Nieuwe wet- en regelgeving De strategie (koers 2020) en beleidsvoornemens dan wel opdrachten van Stichting Carmelcollege. Aangepaste dan wel nieuwe kaders en/of speerpunten van de centrale directie Adviezen van de directie. De kaders en beleidsvoornemens zullen in het Schoolplan en de teamplannen van de locatie verder uitgewerkt worden. Het eerste hoofdstuk beschrijft de huidige formulering van de grondslag, de missie en de onderwijsvisie van de school. De vier overige hoofdstukken van de kadernota beslaan de vier onderling met elkaar verbonden terreinen waarop het beleid van de school vorm en inhoud krijgt, te weten onderwijs en leerlingen (hoofdstuk 2), onderwijs en medewerkers (hoofdstuk 3), onderwijs en organisatie (hoofdstuk 4) en onderwijs en kwaliteit (hoofdstuk 5). Elk hoofdstuk begint met de doelstellingen van Stichting Carmelcollege. Daarna beschrijft het BC hoe en met welke middelen de doelstellingen van de school wil behalen. Dit gebeurt kaderstellend. Tevens worden uitgangspunten en voornemens voor de komende periode genoemd. Allen staan samengevat aan het einde van het desbetreffende hoofdstuk.
2
Kadernota Bonhoeffer College – 2015-2017
1.
GRONDSLAG, MISSIE EN ONDERWIJSVISIE
Het Bonhoeffer College is een van de instellingen die valt onder de Stichting Carmelcollege. In dit hoofdstuk staat de grondslag, missie (1.1), onderwijsvisie (1.2) en de locaties (1.3) samen met het centrale speerpunt van onze school.
1.1
Grondslag en missie
Grondslag “Het Bonhoeffer College is een school voor christelijk interconfessioneel voortgezet onderwijs, waar de christelijke normen en waarden richtinggevend zijn. Het onderwijs- en vormingsaanbod van het Bonhoeffer College heeft ten doel om in een pluriforme wereld van geloof en cultuur bij te dragen aan de humanisering van de wereld in een christelijk perspectief.” Missie Geef, Groei & Geniet Onze leerlingen bevinden zich in een levensfase waarin bijzonder veel gebeurt. Tussen 12 en 20 jaar. De fase van het ontdekken van “Wie ben ik, wat vind ik leuk, waar baal ik van of waar geniet ik van? In deze fase leren onze jongelui ook waar hun waarde voor anderen ligt, voor hun buurt, voor de stad of nog verder. Wij willen onze leerlingen maximaal bijstaan in deze turbulente levensfase. Wij zien hen alsof het onze eigen kinderen zijn. Deze levensfase is vaak beslissend voor het verdere leven. Wij gunnen hen het beste. Wat we hun dus willen leren is te genieten van het leven, genieten van de persoonlijke en vakmatige groei. Wij willen het onderwijs zó aantrekkelijk maken dat onze leerlingen ervan genieten. En… genieten van geven! Geven van je talenten, geven om de ander, geven om de stad. Niet omdat het moet, maar omdat je het wilt. Sturen op aansprekende locaties Meer dan de helft van de jeugd tussen 12 en 18 jaar van Enschede kiest met hun ouders voor een opleiding aan het Bonhoeffer College. Na afronding van de opleiding blijft zo’n 70% van de leerlingen in Enschede of directe omgeving studeren, wonen en werken. Dat betekent dat het Bonhoeffer College substantiële invloed heeft op de toekomst van onze stad. Op de manier waarop onze maatschappij in alle facetten functioneert. Ieder mens levert een eigen bijdrage aan de samenleving en daarom willen we recht doen aan ieder mens. We doen dat door een portfolio van locaties die onderling verschillen. Bij de één ervaar je een tweede thuis, bij de ander een gestructureerde omgeving waarin je jezelf leert belonen met je (leer)prestaties. We kiezen bewust voor dit portfolio omdat mensen van elkaar verschillen. En wij willen dat verschillende mensen kunnen kiezen wat bij hen past. Het Bonhoeffer College: Geef, groei & geniet… Geef je unieke talenten en je kracht, Groei door te delen en anderen te laten meedelen en Geniet van het resultaat.
1.2
Onderwijsvisie
Wij zien in de maatschappij in toenemende mate een ik-gerichtheid. Dat zorgt voor afstand tussen mensen en mensen die elkaar niet meer om hulp durven vragen. Maar iedereen heeft een eigen talent. Als de bakker het brood niet bakt voor de metselaar en de metselaar de muur niet bouwt voor de bakker, dan doen ze toch iets niet helemaal goed. In onze onderwijsvisie geven we mensen de ruimte zodat de talenten van medewerkers, ouders en leerlingen daar komen, waar ze het beste tot hun recht komen. In het perspectief van maatschappelijke relevantie en altijd gericht op persoonlijke en vakmatige groei. We doen recht aan individuele verschillen, in onze voorzieningen (bijvoorbeeld begaafdheidsprofielschool, Technasium, leren door te doen, ICT, sport, etc.), maar vooral ook in de attitude van onze leerlingen en medewerkers. Wij zijn erop gebrand om uit te vergroten en relevant te maken waar onze leerlingen goed in zijn. Trots zijn op wie je bent in plaats van je schamen voor wat je niet kunt. Dat vergt kleinschaligheid, aandacht en toewijding van medewerkers, ouders en leerlingen. En daar sturen wij bewust op. Onderwijs komt tot stand in een setting 3
Kadernota Bonhoeffer College – 2015-2017
waarin de leerling kan genieten van zijn of haar groei, en die van anderen. Om deze onderwijsvisie te realiseren, wil het Bonhoeffer College een school zijn waar: bijzondere aandacht wordt gegeven aan leerlingbegeleiding in al zijn facetten; onderwijs wordt gegeven binnen een gemeenschap waarin men oog voor elkaar heeft en een ieder geaccepteerd wordt; uitdaging, innovatie (in het bijzonder op het gebied van ICT), aandacht voor internationalisering en actualiteit een belangrijke plaats innemen; leerlingen begeleid worden in hun ontwikkeling naar zelfbewuste en kritische mensen die hebben geleerd keuzes te maken; rekening wordt gehouden met individuele verschillen tussen leerlingen en hun leerstijlen; leerlingen en personeel kansen krijgen in een cultuur waarin fouten gemaakt mogen worden en het goede in leerling en werknemer wordt benadrukt; leerlingen en personeel zich veilig weten, met aandacht voor welbevinden en respect voor elkaars waarden en normen; een werkomgeving wordt geboden die de motivatie van de werknemers versterkt en hen inspireert om hun competenties verder te ontwikkelen en hun eigen ambities te realiseren.
1.3
Locaties
Deze kadernota is geen keurslijf. We beschrijven een kader om ons gezamenlijke doel in het belang van onze leerlingen te bereiken. Daarbij hebben we elkaar nodig. De bijdragen van een ieder kunnen en mogen verschillen, maar ze vormen wel bijdragen aan de realisatie van de kaders en voornemens uit deze kadernota. Binnen de kaders van de gezamenlijke doelstellingen en de missie hebben de locaties van het Bonhoeffer College ruimte om eigen beleid te voeren en zelf prioriteiten in de schoolontwikkeling te stellen. Dit gebeurt in samenspraak met elkaar en onder supervisie van de schoolleiding. Elke locatie behoudt zo zijn specifieke karakter. Centraal in de onderwijsontwikkelingen staat het thema ‘gepersonaliseerd leren’. Elke locatie geeft hieraan invulling op een wijze die past bij het eigene van die locatie. Het Bonhoeffer College heeft 6 verschillende locaties, verspreid over de stad. Elke locatie heeft een eigen gezicht, kent een eigenonderwijsaanbod, sfeer en heeft een eigen, uniek karakter. Op basis van het motto: Geef, groei & geniet, heeft elke locatie een merkbelofte geformuleerd. Elke merkbelofte bestaat uit een aantal pijlers. Locatie WL
Onderwijsaanbod mavo, havo en vwo
BS GW WB VS pro VS vmbo
mavo-havo, havo, atheneum en gymnasium. mavo (gt), havo vmbo-b en vmbo-k. praktijkonderwijs biedt tijdelijke trajecten in het kader van Passend Onderwijs. Je kunt je niet voor deze locatie aanmelden.
1.4
Merkbelofte Overwinningen op jezelf, kansen voor de ander Recept voor jezelf Leren door te doen Zorg dat jij ertoe doet De specialisten van Enschede Diversiteit is rijkdom
Centrale speerpunt Bonhoeffer College
Op basis van het bovenstaande, kan het centrale speerpunt van het beleid van de school gevat worden in het volgende beleidsvoornemen: Om daadwerkelijk te kunnen “Geven, Groeien & Genieten”, wil het Bonhoeffer College onderwijs bieden dat qua vorm, inhoud en inrichting uitdagend en activerend is voor de leerling en voor iedere medewerker waarbij gepersonaliseerd leren en 21e eeuwse vaardigheden een prominente rol spelen (Zie verder hoofdstuk 2). Dit centrale speerpunt wordt in de volgende hoofdstukken per beleidsterrein verder uitgewerkt.
4
Kadernota Bonhoeffer College – 2015-2017
2.
ONDERWIJS EN LEERLINGEN
In Koers 2020 staan de volgende doelen geformuleerd. Onze leerlingen voelen zich veilig, welkom en thuis, weten zich gekend, gerespecteerd en gewaardeerd en beleven hun schooltijd als ‘waarde(n)vol’, inspirerend, relevant en uitdagend; Onze leerlingen zijn breed gevormd (kwalificatie, socialisatie en persoonsvorming) en beschikken over 21e eeuwse vaardigheden: zijn eigenaar van hun leerproces, stellen doelen, maken gemotiveerde en verantwoorde keuzes, nemen verantwoordelijkheid, leggen verantwoording af, zijn flexibel, reflecteren op eigen handelen; Onze leerlingen halen het maximale uit zichzelf doordat zij de mogelijkheden tot gepersonaliseerd leren optimaal benutten: maximaal gedifferentieerde leerroutes naar leerstijl en niveau, ook m.b.v. ICT; Deze doelstellingen heeft het BC vertaald in een aantal thema’s: talentoptimalisatie (2.1) en gepersonaliseerd leren en 21e eeuwse vaardigheden (2.2). Hoe en met welke middelen het BC dit wil bereiken staat uitgewerkt in de paragrafen: opbrengstgericht werken (2.3), ict (2.4), burgerschapsvorming (2.5), en leerlingbegeleiding (2.6). Tot slot volgt na de laatste paragraaf een kader met de uitgangspunten, kaders en voornemens voor het terrein ‘onderwijs en leerlingen’.
2.1
Talentoptimalisatie
Het Bonhoeffer College heeft een breed onderwijsaanbod gericht op het stimuleren en optimaliseren van talenten op alle niveaus. Het totale onderwijsaanbod is meer dan gemiddeld en kent op diverse locaties mogelijkheden tot verdieping naast het reguliere aanbod. De school wil deze vormen van talentoptimalisatie handhaven en streeft ernaar deze waar mogelijk uit te bouwen. Vooral daar waar een verdiepingsmogelijkheid gekoppeld is aan een vorm van externe predicaat- of certificaatverlening, is het beleid van de school als geheel erop gericht dat de betreffende locatie het predicaat of certificaat behoudt. Het huidige verdiepingsaanbod bestaat uit de volgende onderdelen: WL BS GW WB VS pro VS vmbo
2.2
Begaafdheidsprofielschool en Cambridge certificering Engels voor vwo, life and science en wetenschapsoriëntatie Technasium (havo/vwo), Carmel business school, mavo/havo combiklas, extra aandacht voor sport en cultuur, gymnasium Leren met de iPad, Beta challenge, techniek als examenvak mavo (g)t, internationalisering, gym als examenvak: beweging, sport en Maatschappij (BSM) en een havo traject voor leerlingen met een diploma vmbo-t Versterking van praktijkleren voor vmbo-bbl en vmbo-kbl branchegerichte certificering voor het praktijkonderwijs Extra ondersteuning & begeleiding
Gepersonaliseerd leren en 21e eeuwse vaardigheden
Speerpunt van de school is onderwijs dat qua vorm, inhoud en inrichting uitdagend en activerend is. Voor dit speerpunt zijn twee thema’s die de komende periode prioriteit krijgen binnen de school. Dat is gepersonaliseerd leren en 21e eeuwse waardigheden. ‘Gepersonaliseerd leren is, volgens de definitie van de vo-raad, het leerproces waarbij leerlingen op hun eigen wijze en in hun eigen tempo werken aan leerdoelen. Per vak, leerinhoud of onderdeel wordt afhankelijk van de prestaties en voorkeuren van de leerling een op de leerling aangepast programma voor herhaling, verdieping en/of verrijking aangeboden. Bij gepersonaliseerd leren zijn leerlingen en leraren, ieder met een eigen rol, samen verantwoordelijk voor het leerproces. Bij gepersonaliseerd leren staat de individuele leerling centraal en organiseert de leraar een uitdagend onderwijsproces rondom de leerling. De leeromgeving maakt vraagsturing voor de leerling mogelijk, waarbij rekening wordt gehouden met de interesses en leerstijl van de leerling. De leerling wordt uitgedaagd door bij realistische vraagstukken de eigen creativiteit te ontwikkelen. Spannende opdrachten, die regelmatig ook samen met andere leerlingen moeten worden uitgevoerd, educatieve games en directe feedback maken onderdeel uit van het leeraanbod. Op die wijze wordt iedere leerling gestimuleerd het maximale uit zichzelf te halen.
5
Kadernota Bonhoeffer College – 2015-2017
Gepersonaliseerd leren kan deels plaats- en tijdonafhankelijk plaatsvinden waarbij een virtuele leeromgeving een belangrijke rol speelt; de fysieke aanwezigheid van de leraar als vakdocent of coach is daarbij niet op alle momenten noodzakelijk.’ 21e eeuwse vaardigheden bevat volgens de slo de volgende elementen. Creativiteit, kritisch denken, Probleemoplossingsvaardigheden, communiceren, samenwerken, digitale geletterdheid, waartoe behoren: basiskennis ICT, mediawijsheid, informatievaardigheden, sociale en culturele vaardigheden en zelfregulering. In essentie gaat het hierbij om het realiseren van een uitdagende verandering in ons onderwijs: ‘Van het centraal stellen van het doceren van de docent, naar het centraal stellen van het leren van de leerling’.
2.3
Opbrengstgericht onderwijs
Opbrengstgericht werken is het systematisch en doelgericht werken aan het maximaliseren van de prestaties van haar leerlingen’. Op een school die opbrengstgericht werkt, stelt zowel management als onderwijzend personeel doelen, volgt vorderingen, evalueert resultaten en stelt doelen bij, aldus de inspectie. Opbrengstgericht werken, de beleidscyclus en de wijze van verantwoording is vastgelegd in “GGG Figures and facts, permanente aandacht voor onderwijskwaliteit”. Opbrengstgericht onderwijs is o.a. gericht op het rendement (de opbrengst) van het onderwijs. Het Bonhoeffer College wil dit rendement op alle niveaus naar een hoger plan brengen door de kwaliteit en de resultaten van het onderwijs verder te verbeteren. Bewustwording op alle niveaus in de organisatie van ieders rol in het proces dat tot verbetering van de onderwijsprestaties moet leiden, is hierbij van groot belang. Het eerste uitgangspunt ten aanzien van het rendement is dat alle locaties minimaal moeten voldoen aan de basisnormen zoals de Inspectie die stelt in het toezichtkader VO en de meerjarenopbrengsten. Om opbrengstgericht werken te stimuleren werkt het BC met de vijf a’s. Dat betekent Aandacht: het vergt de nodige focus, aandacht en zorg en aandacht voor elkaar. Afstemmen: met elkaar afstemmen voor het beste resultaat om onze doelstellingen te bereiken. Afspreken: tot afspraken te komen waar we elkaar aan houden; we zeggen wat we doen en doen wat we zeggen. Aanspreken: elkaar aanspreken op verantwoordelijkheden. Afscheid nemen: soms zal dit nodig zijn, indien het doorlopen van de gehele gesprekkencyclus niet tot verbetering / dan wel het gewenste resultaat heeft geleid.
2.4
ICT-ondersteund onderwijs
Het Bonhoeffer College wil haar leerlingen een aantrekkelijk, inspirerend en motiverend onderwijsprogramma aanbieden. In dit kader kiest de school er nadrukkelijk voor om ICT als activerend (hulp)middel een prominente rol te geven in het onderwijsproces. De inzet van beschikbare ICThulpmiddelen (“devices”) is erop gericht het onderwijs voor zowel leerlingen als docenten aantrekkelijker en doelmatiger te maken. Bovendien kan ICT worden ingezet om individuele leertrajecten te realiseren waarbij leerlingen zich makkelijker op eigen niveau en in eigen tempo en eigen tijd de leerstof eigen maken. Er is een programma werkgroep ict opgericht die de bestaande documenten m.b.t. ict-beleid integreert en aanpast aan de nieuwe onderwijskundige ontwikkelingen zoals, rondom gepersonaliseerd leren, 21e eeuwse vaardigheden en e-didactiek. Dit omvat tevens het onderwerp mediawijsheid
2.5
Burgerschapsvorming en maatschappelijke stage
In het proces waarin leerlingen zich ontwikkelen tot verantwoordelijke, kritische en zelfstandige jong volwassenen staat het BC hen bij op sociaal-emotioneel en op cultureel, sportief en creatief gebied. Denk hierbij aan diverse activiteiten, zoals excursies, projecten, internationale uitwisselingen, sport, muziek en toneel. Een paar voorbeelden zijn Mission Olympic, het RAW-project (respect, aandacht en Wilskracht) voor de brugklassers, art2go en de theatervoorstellingen over homoseksualitiet, anti-pesten, maar ook bijvoorbeeld voorlichting van Tactus m.b.t. verdovende middelen.
6
Kadernota Bonhoeffer College – 2015-2017
Het BC bereidt leerlingen voor op wereldburgerschap. In lessen en projecten wordt aandacht besteed aan andere landen, volken en culturen. Met goed-doelacties voor de Derde Wereld krijgen leerlingen inzicht in de situatie van ontwikkelingslanden. Werkweken en schoolreizen staan vaak in het teken van andere culturen en gewoonten. De maatschappelijke stage (vrijwilligerswerk) is bij uitstek een vorm van burgerschapsvorming. Het BC onderschrijft het belang van vrijwilligerswerk en buitenschools leren. Het biedt leerlingen de gelegenheid om de samenleving te verkennen en daaraan een bijdrage te leveren. Ondanks de afschaffing door de overheid, de maatschappelijke stage in ieder geval tot 2018 verlengd.
2.6
Leerlingenbegeleiding
Het Bonhoeffer College stelt zich ten doel de doorgaande lijn van onderwijs en begeleiding (van basisonderwijs tot en met vervolgonderwijs) te optimaliseren. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van een begeleidingsstructuur die uitgaat van een goede afstemming tussen de betrokken partijen, te weten de leerling, zijn ouder(s)/verzorger(s) en de school. Om recht te doen aan de begeleiding voor elke leerling, beschikt het Bonhoeffer College over een uitvoeringsnotitie passend onderwijs waarin de begeleiding op het BC staat vastgelegd. Het BC wil in het samenwerkingsverband haar bijdrage leveren aan een regionaal dekkend aanbod van onderwijs/begeleidingsarrangementen. Uitgangspunt hierbij is dat voor elke leerling die begeleiding nodig heeft in de regio een passend onderwijs/begeleidingstraject kan worden aangeboden. Passend onderwijs is sinds het schooljaar 2014-2015 van start gegaan en sindsdien heeft het BC een nieuwe organisatiestructuur rondom de begeleiding van leerlingen en zijn de taken en verantwoordelijkheden voor verschillende betrokkenen gewijzigd. In het voorjaar van 2015 vindt er een tussenevaluatie plaats waarin de nieuwe structuur en werkwijze worden geëvalueerd onder leerlingen, ouders, docenten, de nieuwe begeleidingsteams en het management. Uitgangspunten, kaders en voornemens voor het beleidsterrein onderwijs & leerlingen 1. Het BC zorgt ervoor dat locaties hun huidige verdiepingsaanbod behouden en waar mogelijk versterken om leerlingen zoveel mogelijk te stimuleren hun talenten maximaal te ontplooien. 2. Elk schooljaar zijn er bc-brede studiedagen. Deze staan in het teken van de kwaliteit van onderwijs en lessen. In de schooljaren 2014-2015 en 2015-2016 ligt het speerpunt op handelingsgericht werken, gepersonaliseerd lesgeven, 21e eeuwse vaardigheden en digitale didactiek. 3. Er is een programma werkgroep ict opgericht die de bestaande documenten m.b.t. ict-beleid integreert en aanpast aan de nieuwe onderwijskundige ontwikkelingen zoals, rondom gepersonaliseerd leren, 21e eeuwse vaardigheden en e-didactiek. Dit omvat tevens het onderwerp mediawijsheid 4. De teams maken gebruik van een systeem om de kwaliteit van de toetsen te waarborgen. Hierbij dient kennis, inzicht en toepassen getoetst te worden, waarbij een analyse mogelijk is op team- en individueel niveau voor de juiste plaatsing van leerlingen en juiste advisering naar het team, de leerling en ouder(s)/verzorger(s). 5. Het BC heeft een reken- en taalbeleid ontwikkeld. De school realiseert in alle opleidingen een reken- en taalniveau dat voldoet aan de wettelijk vastgestelde referentieniveaus. De gegevens van de cito-toetsen worden op locatieniveau gebruikt ter verbetering van de onderwijskwaliteit. 6. Het BC voldoet aan de gestelde normen van de onderwijsinspectie. Voor alle locaties geldt dat op de meerjarenoverzichten alle afdelingen minimaal voldoende scoren. De doorstroom- en de examenresultaten liggen op alle locaties en in alle afdelingen van het Bonhoeffer College minimaal op het landelijk gemiddelde. 7. Realiseren van doorlopende leerlijn: ontvlechting en herstructurering vmbo (vmbo b-k WB en vmbo-t op de WL, GW) 8. Het BC heeft schoolbreed beleid m.b.t. maatschappelijke stage vastgelegd en heeft een convenant afgesloten om de maatschappelijke stage in ieder geval tot 2018 voort te zetten. 9. Het Bonhoeffer College heeft een uitvoeringsnotitie passend onderwijs vastgesteld. Deze wordt geïmplementeerd op locatieniveau. De school levert in het regionaal samenwerkingsverband haar bijdrage aan een regionaal dekkend aanbod van onderwijs/begeleidingsarrangementen. 10. In het voorjaar van 2015 vindt een tussentijdse evaluatie plaats omtrent passend onderwijs en de nieuwe organisatiestructuur en werkwijze. Onderdeel van deze evaluatie is ook de tevredenheid van verschillende betrokkenen. Met de monitor passend onderwijs zijn de eerste ervaringen opgedaan. De eerste ervaringen van deze monitor en evaluatie worden aan de uitvoeringsnotitie toegevoegd.
7
Kadernota Bonhoeffer College – 2015-2017
3.
ONDERWIJS EN MEDEWERKERS
In Koers 2020 staan de volgende doelen geformuleerd. Onze medewerkers/leidinggevenden zijn bezield en betrokken, bereiken beloofde resultaten met leerlingen en worden door leerlingen en ouders positief beoordeeld; Onze medewerkers/leidinggevenden zijn allen bevoegd en bekwaam en staan aldus geregistreerd en onderhouden actief hun bekwaamheid; Onze medewerkers/leidinggevenden geven gerichte feedback, beschikken over reflecterende vaardigheden, evalueren systematisch het eigen handelen/bereikte resultaten, verbeteren en innoveren verantwoord; Onze medewerkers/leidinggevenden geven invulling aan gepersonaliseerd leren. Deze doelstellingen heeft het BC vertaald in een aantal thema’s: professionalisering en loopbaanbeleid (3.1), academische opleidingsschool Oost Nederland (AOS-ON) (3.2) en professionalisering leidinggevenden (3.3). Tot slot volgt na de laatste paragraaf een kader met de uitgangspunten, kaders en voornemens voor het terrein ‘onderwijs en medewerkers’.
3.1
Professionalisering en loopbaanbeleid
Bij het onderwijzend personeel ligt de nadruk in de IPB-cyclus op het verbeteren van zowel de inhoud als de opbrengst van het onderwijs(leer)proces met als belangrijkste speerpunten, gepersonaliseerd . leren en 21e eeuwse vaardigheden. Verdere professionalisering op dit terrein is nodig en aan bewustwording van de rol die iedere medewerker heeft bij het verbeteren van de doorstroom- en (examen)resultaten. Als onderdeel van de Stichting Carmelcollege geeft het BC mede invulling aan de landelijke afspraken in de CAO-VO en het Convenant Actieplan Leerkracht van Nederland en binnen de kaders van de Stichting om voor docenten zoveel mogelijk loopbaanperspectieven te creëren binnen hun docentfunctie (van LB naar LC en LD). Bij het ter beschikking stellen van LC- en LD-functies kent het beleid van de school zowel een kwantitatieve als een kwalitatieve component. Dit houdt in dat niet alleen de gestelde doelen in de functiemix gehaald worden, maar dat bij het toekennen van LC- en LD-functies deze ook inhoudelijk worden gevuld aan de hand van ontwikkelopdrachten op locatie-, team- en/of vakniveau. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de onderwijsinnovator en vakinnovator waarbij professionalisering en kennisdeling tussen de locaties van belang is. De IPB-gesprekscyclus met de daaruit voortvloeiende persoonlijke ontwikkelplannen en scholing is het belangrijkste instrument om de professionele ontwikkeling van medewerkers op individueel en op collectief niveau te sturen. Tevens laten docenten zich registreren in het lerarenregister. De focus van de werkgroep IPB, ligt voor de komende periode, op het vereenvoudigen, actualiseren en harmoniseren van de IPB-cyclus.
3.2
AOS-ON
Het Bonhoeffer College maakt deel uit van AOS-ON (Academische opleidingsschool Oost Nederland). De instelling is een opleidingsschool. Dat betekent dat de instelling niet alleen aandacht heeft voor het opleiding van studenten, maar ook voor die van eigen medewerkers. Professionele medewerkers zijn essentieel om het onderwijs dat het Bonhoeffer College voor ogen staat optimaal vorm te geven en uit te voeren. Van het Bonhoeffer College wordt verwacht dat zij elk jaar aan zo’n 70 studenten , waaronder 7 lio’s een opleidingsplaats biedt. Om deze studenten een goede opleidingsplaats te bieden zijn daarvoor diverse vakcoaches, 5 schoolopleiders, een onderzoekscoördinator en een opleidingsfunctionaris nodig. Deze medewerkers dienen hiervoor goed geschoold te zijn. In het beleidsstuk over opleiden in de school is het volledige beleid beschreven. De doelen en de werkwijze van AOS-ON zijn op een herkenbare wijze opgenomen in het integraal personeelsbeleid van de school. In oktober 2015 vindt de accreditatie plaats.
8
Kadernota Bonhoeffer College – 2015-2017
3.3
Professionalisering en loopbaanbeleid leidinggevenden
De belangrijke en volwaardige positie die de leidinggevende in de organisatie van de school heeft, wordt weerspiegeld in het professionaliseringsbeleid van de Stichting Carmelcollege in de vorm van het traject Management Development. Binnen Management Development is sprake van een startbekwaamheid en doorontwikkeling bij de diverse leidinggevende posities (teamleider, locatiedirecteur en rector/Centrale Directie). Startbekwaamheid is hierbij een vereiste is om voor die leidinggevende functie in aanmerking te kunnen komen. Nadat iemand drie jaar een bepaalde leidinggevende functie heeft uitgeoefend, dient hij/zij zich op dat niveau door te ontwikkelen. De verschillende professionaliseringstrajecten worden gevolgd bij erkende instituten en bestaan veelal uit een masterclasscyclus die wordt afgesloten met een diploma en/of uit masteropleidingen die tot een masterdiploma leiden. Het BC kent een scholingsplan voor het management. Het BC verwacht van het management een nadrukkelijke sturing op de uitvoering van de IPB-cyclus waarbij evaluatiemomenten worden gebruikt en afspraken worden vastgelegd over gepersonaliseerd lesgeven en eventuele scholing.
Uitgangspunten, kaders en voornemens voor het beleidsterrein onderwijs & medewerkers 1. De focus van de werkgroep IPB, ligt voor de komende periode, op het vereenvoudigen, actualiseren en harmoniseren van de IPB-cyclus. 2. Voor elke medeweker (op en oop) geldt dat er jaarlijks een gesprek plaatsvindt in het kader van de IPB-cyclus met zijn of haar direct leidinggevende. Van elk gesprek vindt er verslaglegging plaats en wordt een kopie gestuurd naar centraal. 3. Leraren laten zich registeren in het lerarenregister en stellen een bekwaamheidsdossier op. Met onbevoegde docenten worden prestatiecontracten afgesloten die ertoe moeten leiden dat zij daadwerkelijk binnen een termijn van twee schooljaren hun bevoegdheid halen. 4. Het Bonhoeffer College is onderdeel van de opleidingsschool AOS-ON. Er is een beleidsplan ‘opleiden binnen de school’ vastgesteld. In de periode 2014-2016 draagt het Bonhoeffer College bij aan het opleiden van nieuwe docenten en het professionaliseren van zittende docenten binnen het concept en het partnerschap Opleiden in de school Oost-Nederland. In oktober 2015 vindt de accreditatie plaats. 5. In 2016-2018 wordt de stichtingsbrede kaders voor het loopbaanbeleid geïmplementeerd. 6. Het Bonhoeffer College voldoet op 1 oktober 2014 kwantitatief aan de vereisten uit de functiemix en verbindt aan het ter beschikking stellen van LC- en LD-functies (ontwikkel-) opdrachten op locatie-, team- en/of vakniveau. Opdrachten voor aankomende LC/LD’ers dienen aan te sluiten bij de speerpunten van de locatie dan wel de schoolontwikkeling. Uitgangspunt is dat de functiemix gebruikt wordt ter verbetering van de onderwijskwaliteit. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de onderwijsinnovator en vakinnovator waarbij professionalisering en kennisdeling tussen de locaties van belang is. 7. Het BC kent een scholingsplan voor het management. Het BC verwacht van het management een nadrukkelijke sturing op de uitvoering van de IPB-cyclus waarbij evaluatiemomenten worden gebruikt en afspraken worden vastgelegd over gepersonaliseerd lesgeven en eventuele scholing.
9
Kadernota Bonhoeffer College – 2015-2017
4.
ONDERWIJS EN ORGANISATIE
In Koers 2020 staan de volgende doelen geformuleerd. Wij voldoen aan de toets van rechtmatigheid en doelmatigheid; Wij zijn financieel gezond en hebben daarmee: a) een stabiele basis voor het realiseren van ons onderwijs; b) voor onderwijsinnovatie; c) voor opvang van risico’s. Door optimalisering van onze facilitaire organisatie: besparing van kosten en/of verbetering van kwaliteit en ontzorging van het onderwijs. Voor het realiseren van optimale onderwijsprocessen zijn niet alleen professionele medewerkers van essentieel belang, maar moet er ook sprake zijn van een optimale organisatie. Hiertoe rekenen wij om te beginnen een gezonde financiële omgeving (4.1), maar verder komen hierbij ondersteunende processen aan de orde zoals, communicatie (4.2) en administratie processen (4.3).
4.1
Financiën, beheer en huisvesting
Het Bonhoeffer College wil goed onderwijs verzorgen in een financieel gezonde omgeving. Uitgangspunt bij het financiële beleid van de school en de locaties is er sprake moet zijn van een sluitende begroting/exploitatie. Goed onderwijs vereist goede huisvesting, het Bonhoeffer College heeft de afgelopen jaren al substantieel geïnvesteerd in de verschillende schoolgebouwen. Om de onderwijsvoorzieningen qua huisvesting verder op peil te brengen, dan wel te houden volgt het BC het huisvestingsplan. In de komende periode vindt de risico inventarisatie en evaluatie (2015) plaats en wordt centrale inkoop verder ingevoerd.
4.2
Communicatie, voorlichting en PR
Om de markpositie en de naamsbekendheid van de school te behouden en waar nodig te versterken, is de website en sociale media een belangrijk communicatiemiddel. Dit betekent dat we de potentiële leerlingen en hun ouders zoveel mogelijk van de school willen laten zien. Dit gebeurt tijdens informatieavonden en open dagen, maar bijvoorbeeld ook tijdens lesmiddagen voor basisschoolleerlingen. Naast het algemene aanbod zal hierbij op elke locatie ook ruim aandacht moeten zijn voor het aanwezige verdiepingsaanbod. De huisstijl en website wordt aangepast aan de nieuwe onderwijskundige profilering van de locaties. Voor aankomende leerlingen van de basisschool bestaat de site: wat kies jij? Het communicatieplan wordt bijgesteld.
4.3
Administratieve processen
Gezien de elders in deze kadernota aangegeven ambities op onderwijskundig en organisatorisch (met name financieel) gebied, is het van belang de ondersteunende administratieve processen binnen de school te verbeteren. Om de voortgang van onderwijskundige en organisatorische ontwikkelingen te kunnen analyseren, dienen alle betrokkenen elk gewenst moment te kunnen beschikken over volledige, actuele en kloppende gegevens. Uitgangspunt is dat de verschillende programma’s informatie met elkaar kunnen uitwisselen en dat de verschillende systemen de directie inzicht geven op verschillende beleidsterreinen m.b.v. een aantal indicatoren. In het kader van AI/OB (administratieve organisatie en interne beheersing) zijn administratieve processen op het gebied van leerlingen, personeel, financiën en organisatie in kaart en beter op elkaar afgestemd. Er is een AO/IB-handboek. Deze dient jaarlijks aangepast te worden, In het schooljaar 2014-2015 komt er een systeem op intranet waarin alle officiële documenten van het Bonhoeffer College te vinden zijn waarin de documenten in samenhang worden weergegeven. In de komende periode wordt het nieuwe bewakingsoverzicht programma Foleta verder geïmplementeerd
10
Kadernota Bonhoeffer College – 2015-2017
Uitgangspunten, kaders en voornemens voor het beleidsterrein onderwijs & organisatie 1. Elke locatie van het Bonhoeffer College zorgt jaarlijks voor een sluitende begroting/exploitatie. 2. In het gehele proces rondom de beleidscyclus van doelen stellen, evalueren en bijstellen dient er bij elke beleidsplan een financiële paragraaf opgenomen te worden. In de begroting dienen de beleidsvoornemens van de locaties zichtbaar te zijn 3. Met betrekking tot het ontwikkelen van documenten (o.a. beleid, procedures etc.) is uniformiteit en eenduidigheid het uitgangspunt. 4. Het BC voldoet aan de criteria zoals deze geformuleerd zijn in het Stichtingshuisvestingsplan voor gezonde scholen. 5. In de komende periode vindt de risico inventarisatie en evaluatie (2015) plaats en wordt centrale inkoop verder ingevoerd. 6. De huisstijl en website wordt aangepast aan de nieuwe onderwijskundige profilering van de locaties. Het communicatieplan wordt bijgesteld. 7. Uitgangspunt is dat de verschillende programma’s informatie met elkaar kunnen uitwisselen en dat de verschillende systemen de directie inzicht geven op verschillende beleidsterreinen m.b.v. een aantal indicatoren. 8. Er is een AO/IB-handboek. Deze dient jaarlijks aangepast te worden. In het schooljaar 2014-2015 komt er een systeem op intranet (Bon-i) waarin alle officiële documenten van het Bonhoeffer College te vinden zijn waarin de documenten in samenhang worden weergegeven. In de komende periode wordt het nieuwe bewakingsoverzicht programma Foleta verder geïmplementeerd.
11
Kadernota Bonhoeffer College – 2015-2017
5.
ONDERWIJS EN KWALITEIT
In Koers 2020 staan de volgende doelen geformuleerd. Wij beschikken over een systeem van kwaliteitszorg dat ons informeert over de kwaliteit van ons onderwijs en onze organisatie en ons in staat stelt tot een adequate evaluatie van ons onderwijs en onze organisatie; Leerlingen succesvol zijn in hun volgende stap na Carmel (studie of werk); Leerlingen en ouders vertrouwen in ons hebben en houden, en tevreden zijn over de samenwerkingsrelatie met ons; Onze partners in de onderwijsketen (basis- en vervolgonderwijs) vertrouwen in ons hebben en blijven investeren in onze samenwerkingsrelatie. Onze partners in de onderwijsketen (basis- en vervolgonderwijs) hebben vertrouwen in ons en blijven investeren in de samenwerkingsrelatie met ons. Wij delen en ontwikkelen actief kennis met elkaar en met partners. Wij hebben daartoe strategische samenwerkingsrelaties. We werken met concepten als opleidingsschool, gedeeld leiderschap, professionele leergemeenschappen, verbeterteams en participeren in onderzoek en kennisnetwerken binnen en buiten de Stichting: zogenaamde Kennisallianties. Wij realiseren de afspraken uit het sectorakkoord VO; Inspectieoordelen zijn minimaal voldoende; Wij participeren in relevante maatschappelijke netwerken. De kwaliteit van het onderwijs staat binnen het Bonhoeffer College hoog in het vaandel en de school wil blijven werken aan de optimalisering van die kwaliteit. Het BC hanteert een intern systeem van kwaliteitszorg en kwaliteitsbewaking (5.1). In dit kader maakt de school ook gebruik van verschillende vormen van verantwoording (5.2) en wil de school nadrukkelijk werk maken van o.a. de betrokkenheid van leerlingen, ouders en medewerkers (5.3).
5.1
Kwaliteitszorg en kwaliteitsbewaking
De opzet en uitvoering van de kwaliteitszorg en de kwaliteitsbewaking is de verantwoordelijkheid van de Directie van het Bonhoeffer College. Deze is vastgelegd in het kwaliteitsbeleid: “geef, groei en geniet, figures and facts, permanente aandacht voor onderwijskwaliteit. Onze ambitie is het systeem van kwaliteitszorg zo in te richten, dat de verantwoordelijkheid voor kwaliteit uiteindelijk bij alle medewerkers komt te liggen en dat de kwaliteitscyclus onder alle omstandigheden wordt doorlopen. Wij meten, evalueren, verbeteren en innoveren ons onderwijs systematisch: werken met data, houden evaluaties, visitaties en werken aan het doorontwikkelen van ons kwaliteitssyteem.
5.2
Verticale en horizontale verantwoording
De verticale en horizontale verantwoording omvat verschillende aspecten. De wettelijke eisen, maatschappelijke opdracht, resultaatverantwoordelijk management binnen onze school en de verantwoording naar onze omgeving, met de belangrijkste groepen: de leerlingen, ouders en medewerkers. Het Bonhoeffer College geeft in het kader van horizontale verantwoording invulling aan het project Vensters voor verantwoording van de VO-raad. Hiermee wordt in de vorm van twintig indicatoren een genuanceerd beeld geschetst van de prestaties van de school. Daarnaast maakt het BC elk jaar in de maand oktober een onderwijsrapportage waarin de stand van zaken, ontwikkelingen, rendementen en tevredenheid aan de orde komen. N.a.v. deze rapportage vindt het gesprek binnen de school plaats. Daarna vindt vastlegging van afspraken plaats. Dit kan in een managementovereenkomst dan wel afspraken in het kader van de ipb-cyclus. In de moderne samenleving wordt van scholen gevraagd verantwoording af te leggen aan hun omgeving. Het doel van deze horizontale verantwoording is dat scholen, het beleid afstemmen op de maatschappelijke behoefte en verantwoording afleggen over hun keuzes en het vertrouwen bij die omgeving vergroten. Een belangrijke partner is ook het primair onderwijs. Elk jaar koppelt het BC de adviezen van het primair onderwijs en de plaatsingen terug aan de basisscholen en besturen. In het schooljaar 2014-2015 vindt 12
Kadernota Bonhoeffer College – 2015-2017
een Enschedees onderzoek plaats ook n.a.v. plaatsing en advisering in po-vo-verband. Doel is een doorlopende leerlijn en juiste advisering en plaatsing en daarmee doorstroom in het voortgezet onderwijs. Dit onderzoek zal onderdeel zijn van een nog nader te bepalen werkconferentie in het schooljaar 20152016.
5.3
Tevredenheid leerlingen/ouders en medewerkers
De leerlingen staan centraal in onze school. Wij betrekken leerlingen bij zowel onderwijskundige als organisatorische processen in de school. Dit gebeurt n.a.v. een leerlingenraad en klankbordgroepen van leerlingen. Ouders zijn ook een belangrijke geleding uit de omgeving van de school. De ouderbetrokkenheid blijkt onder andere uit de deelname van ouders aan de ouderraad, ouderklankbordgroepen en andere vormen van ouderparticipatie. Om de mening van leerlingen en ouders te peilen, wordt in ieder geval gebruik gemaakt van de 2jaarlijkse tevredenheidsonderzoeken in het kader van vensters voor verantwoording. . In voorjaar 2014-2015 vindt afname van deze enquête plaats. De enquête wordt uitgebreid met een aantal vragen over het onderwijsleerproces en de onderwijskundige profielen en merkbeloftes van de locaties. Het BC houdt, in ieder geval, een keer in de vier jaar een tevredenheidsonderzoek onder alle medewerkers. Voor het schooljaar 2014-2015 staat een onderzoek gepland in het voorjaar. Ook hierin wordt de merkbeloftes van de locaties meegenomen. Het BC bespreekt de resultaten binnen de school en indien nodig wordt er een verbeterplan opgesteld (teamplan bijgesteld). Uitgangspunten, kaders en voornemens voor het beleidsterrein onderwijs & kwaliteit 1. Het kwaliteitsbeleid, de verbetercyclus, planvorming en resultaat verantwoordelijk management is vastgelegd in het document geef, groei en geniet, figures and facts, permanente aandacht voor onderwijskwaliteit. Voor 1 oktober herschrijven de locaties hun schoolplan en teamplannen. Het BC participeert in het visitatietraject van de stichting. In het schooljaar 2015-2016 bezoekt het BC twee andere Carmelscholen. 2. In het kader van de horizontale en verticale verantwoording en dialoog, wordt elk jaar in de maand oktober een onderwijsrapportage gemaakt. In de onderwijsrapportage wordt teruggeblikt op het afgelopen schooljaar op basis van verschillende indicatoren. Daarnaast wordt teruggeblikt op de voorgenomen beleidsvoornemens en verrichte inspanningen en resultaten op de verschillende beleidsterreinen in hun onderlinge samenhang. Deze onderwijsrapportage levert input voor de managementgesprekken die plaatsvinden tussen CD en LD en tussen LD en TL. 3. Elk jaar sluiten de CD met de locatiedirecteuren en de locatiedirecteuren met de teamleiders management overeenkomsten af. 4. De gesprekken tussen teamleiders en teamleden kennen een nadrukkelijke focus op de inhoud en de opbrengsten van het onderwijsproces (gedifferentieerd lesgeven, inclusief het gebruik van activerende werkvormen) en de opbrengst ervan (doorstroom- en (examen)resultaten). De examendocenten maken tevens een analyse van de cijfers van de examenvakken met behulp van het programma Wolff. 5. Elk jaar koppelt het BC de adviezen van het primair onderwijs en de plaatsingen terug aan de basisscholen en besturen. In het schooljaar 2014-2015 vindt een Enschedees onderzoek plaats ook n.a.v. plaatsing en advisering in po-vo-verband. Doel is een doorlopende leerlijn en juiste advisering en plaatsing en daarmee doorstroom in het voortgezet onderwijs. Dit onderzoek zal onderdeel zijn van een nog nader te bepalen werkconferentie in het schooljaar 2015-2016. 6. Het Bonhoeffer College participeert in het project vensters voor verantwoording. Het BC volgt de ontwikkelingen van vensters waarin verschillende instrumenten worden ontwikkeld om metingen uit te voeren. 7. In het voorjaar van het schooljaar 2014-2015 vindt de tweejaarlijkse afname van vensters en verantwoording onder leerlingen en ouders plaats. De enquête wordt uitgebreid met een aantal vragen over het onderwijsleerproces en de onderwijskundige profielen en de merkbeloftes van de locaties. Het tevredenheidsonderzoek onder medewerkers wordt ook afgenomen.
13