JURYRAPPORT UNIZO PRIJS ONDERNEMENDE SCHOOL 2007
JURYRAPPORT UNIZO PRIJS ONDERNEMENDE SCHOOL 2007
COLOFON: UNIZO-VORMING Spastraat 8 1000 Brussel Tel: 02/238.05.73 Fax: 02/230.93.54 E-mail:
[email protected] www.ondernemendeschool.be
2
ALGEMEEN UNIZO-VORMING organiseert in samenwerking met Cera, CEGO (Centrum voor ErvaringsGericht Onderwijs, K.U.Leuven), en Flanders DC (Flanders District of Creativity) de sensibiliseringscampagne ‘UNIZO Prijs Ondernemende School’. Met de campagne wil UNIZO-VORMING een bewustwordingsproces op gang trekken in de onderwijs- en ondernemerswereld, informeren over ondernemingszin en ondernemerschap en leerkrachten ertoe aanzetten om projecten in de school op te zetten om de ondernemingszin van kleuters, leerlingen en studenten te stimuleren. UNIZO-VORMING richt zich met de campagne bewust naar alle scholen in Vlaanderen om een maximale sensibilisatie en deelname te garanderen. Vorig jaar koppelde UNIZO-VORMING voor de UNIZO Prijs Ondernemende School 2006 het thema creativiteit aan de campagne. Zij werkte hiervoor samen met Flanders DC. Ook dit jaar wil zij haar partnership met Flanders DC bestendigen. Aan de campagne dit jaar werd een nieuw thema verbonden: ‘Wie durft, wint!’. Bij de lancering van de UNIZO Prijs Ondernemende School 2007 (schooljaar 2006 2007) werden alle schooldirecties in Vlaanderen (meer dan 4.000) geïnformeerd over de nieuwe campagne. Zij ontvingen allen de campagnefolder ‘UNIZO Prijs Ondernemende School 2007’. Scholen konden zich via de website ‘Ondernemende School’ inschrijven. De deelnemende scholen ontvingen tijdens het schooljaar van UNIZO een kandidaatsdossier met concrete vragen over hun project. De scholen stelden hun dossier op via de website.
CONCREET In 2006 ontving UNIZO 110 inschrijvingen. -
37 projecten uit het basisonderwijs 46 uit het secundair onderwijs 27 uit het hoger onderwijs.
PRIJZEN NEGEN UNIZO-PRIJZEN Per onderwijsniveau twee “UNIZO Genomineerde Ondernemende School 2007” (t.w.v. 1.000 euro) en één “UNIZO Laureaat Ondernemende School 2007” (t.w.v. 3.000 euro). DRIE FLANDERS DC- CREATIVITEITSPRIJZEN Per onderwijsniveau één Creativiteitsprijs (t.w.v. 1.000 euro) TMF-PRIJS voor het meest hippe project.
3
JURERING DE VRAGEN Alle ingeschreven onderwijsinstellingen, ongeacht het niveau, kregen van UNIZO een ‘Handleiding voor verslaggeving’. Aan de hand van deze vragen, konden scholen een online kandidaatsdossier opstellen over hun ondernemingsproject. Hieronder vindt u de gestelde vragen. -
Beschrijf kort het initiatief.
-
Omschrijf het doel van het initiatief. Waarom zet u dit initiatief op touw?
-
Beschrijf in chronologische volgorde welke stappen ondernomen werden om het project te realiseren.
-
Beschrijf wat voor u de grootste verrassing was bij het uitwerken van het project, zowel positief als negatief?
-
Werkte de school voor dit initiatief samen met externe organisaties of personen (bijvoorbeeld andere scholen, deskundigen, zelfstandige ondernemers, …)? Beschrijf kort deze organisaties of personen en hun rol in het initiatief.
-
Wat betekent voor u ‘ondernemend gedrag’?
-
Schets het enthousiasme van de kleuters, leerlingen of studenten. Illustreer met een voorbeeld.
-
Hoe kwam enerzijds creativiteit en anderzijds ondernemend gedrag aan bod in het project? Illustreer met een voorbeeld.
-
Het thema dit jaar is durf. Hoe gedurfd is uw project? Illustreer met een voorbeeld.
-
Ontdekte u tijdens het project nieuwe of andere capaciteiten of talenten bij de kleuters, leerlingen of studenten? Zo ja, welke? Illustreer met een voorbeeld.
-
Beschrijf de verantwoordelijkheid van enerzijds de jongeren en anderzijds de begeleiders van het project. Illustreer met een voorbeeld.
-
Is het project geslaagd? Illustreer met een voorbeeld.
-
Welke invloed of impact heeft het project op de schoolomgeving (leerlingen, ouders, leerkrachten, andere scholen, de buurt …)? Illustreer met een voorbeeld.
-
Zou uw project gestart kunnen worden in andere scholen, studiejaren of niveaus? Beschrijf waarom of waarom niet.
-
Wat gebeurt er volgend schooljaar met het project?
4
DE CRITERIA De criteria zijn: 1. 2. 3. 4. 5.
Ondernemend gedrag Creativiteit Betrokkenheid van de jongeren Inspirerend Continuïteit
Criterium 1 – ONDERNEMEND GEDRAG De mate waarin het project de ondernemingszin van kleuters, leerlingen of studenten stimuleert. De mate waarin jongeren er tegenaan gaan en initiatief nemen. De term ondernemingszin dekt een krachtige lading: gebeten zijn door iets, aan de slag gaan, beslissingen nemen, initiatieven nemen, plannen, organiseren, creatief zijn, durven innoveren, hindernissen overwinnen en doelen bereiken. In welke mate krijgen de jongeren de kans om eigen ideeën uit te werken, om te innoveren, om zichzelf te ontdekken en eigen kwaliteiten te ontwikkelen. Criterium 2 – CREATIVITEIT Ondernemingsprojecten met een hoge graad van creativiteit stimuleren creativiteit bij leerlingen/studenten. Creativiteit stoelt op verbeeldingskracht, maar voegt er iets extra aan toe. Creatieve mensen durven afwijken van de norm, zijn vindingrijk en flexibel. Zij zien originele kansen, mogelijkheden, initiatieven en oplossingen voor problemen vanuit nieuwe invalshoeken. Criterium 3 – BETROKKENHEID VAN DE JONGEREN De mate waarin de jongeren het project in handen hebben. Dragen de jongeren het project of zijn eerder de lesgevers de drijvende kracht? Van wie komt het idee? Wat is de taak van de leerkracht in het project? En welke taak vervullen de jongeren? Hoe is het project ontstaan? Zijn de jongeren de uitvoerders of zijn zij de verantwoordelijken? Bepalen de jongeren mee de koers van het project? Criterium 4 – INSPIREREND De mate waarin het project inspirerend en enthousiasmerend werkt op de hele schoolwerking. Het moet de motor van een creatief proces worden dat enthousiasme opwekt en aanstekelijk werkt voor andere leerkrachten, leerlingen of studenten en ouders.
5
Criterium 5 – CONTINUITEIT De mate waarin het project geen ééndagsvlieg is, zodat ondernemingszin in de school een blijvende aandacht wordt. Zijn het project en de methodes bruikbaar voor andere schooljaren, studieniveau’s, klassen of scholen? Het project is geen toevalstreffer, maar vatbaar voor evaluatie, verbetering en opvolging.
6
DE WIJZE VAN JUREREN Drie deeljury’s (met vertegenwoordigers van de onderwijs- en ondernemerswereld en specialisten ondernemingszin) lazen in een eerste fase de kandidaatsdossiers na en gaven scores per criterium. UNIZO stelde per niveau een scorematrix op. Elke deeljury selecteerde tijdens de eerste samenkomst (19 april 2007) een aantal beloftevolle projecten die nadien bezocht werden door een delegatie van de deeljury. Doelstelling van dit bezoek was het projectdossier te toetsen aan de realiteit. Hierbij werd eveneens rekening gehouden met het durfgehalte (thema) van het project. De UNIZO-rapporteur stelde van het bezoek een bezoekrapport op. Na de bezoeken kwamen in een laatste fase de voltallige deeljury’s samen in de algemene jury (21 mei 2007). Deze jury selecteerde uit de lijst van beloftevolle projecten per onderwijsniveau drie nominaties en vervolgens een ‘Laureaat Ondernemende School 2007’.
SAMENSTELLING VAN DE JURY De algemene jury werd voorgezeten door de heer Rik Donckels, ere-gedelegeerd bestuurder van Cera. Onderaan vindt u de samenstellingen van de deeljury’s: Deeljury Basisonderwijs -
Voorzitter: Mevrouw Julia Moons (CEGO K.U.Leuven) Secretaris: Mevrouw Leen Mestdagh (UNIZO)
-
De heer Jos Heiremans (UNIZO) Mevrouw Sonja Van Craeymeersch (Departement Onderwijs) Mevrouw Martine Nijsters (Koffie Kàn) De heer Philippe Venstock (Gemeenschapsonderwijs) De heer Paul Degreef (Cera)
Deeljury Secundair Onderwijs -
Voorzitter: De heer Wim Geirnaert (UNIZO) Secretaris: Mevrouw Céline Lebbe (UNIZO)
-
De heer Matthieu Vanhove (Cera) De heer Herman Hillaert (UNIZO) De heer Luc Brion (Gemeenschapsonderwijs) De heer Johan Fouquaert (VVKSO) Mevrouw Nicole Speleers (Departement Onderwijs) Mevrouw Isabelle Goudeseune (UNIZO) De heer Guido Vonck (UNIZO)
7
Deeljury Hoger Onderwijs -
Voorzitter: De heer Jerry Crombez (UNIZO) Secretaris: Mevrouw Carolien De Hertogh (UNIZO)
-
Mevrouw Mieke Vandromme (Gamma Publishing) Mevrouw Liesbeth Cornelissen (Departement Onderwijs) Mevrouw Griet Wauters (Gemeenschapsonderwijs) De heer Bram Verstraeten (voormalig adviseur UNIZO Onderwijs & Ondernemen)
8
JURYVERSLAG ALGEMENE JURY Onder vindt u het verslag van de algemene jury. Deze jury besprak op 21 mei 2007 per onderwijsniveau de scholen die werden geselecteerd en bezocht door de deeljury’s.
9
BASISONDERWIJS Delegaties van de deeljury Basisonderwijs bezochten volgende scholen: - Freinetschool Klimop (Oostkamp) – De ‘MOS-mobiel’ - Stedelijke Basisschool (Beveren-Leie) – Spaar water voor later - Vrije Basisschool Ter Waere (Westkerke) – Een kindvriendelijk speelplein, midden in een woonwijk - Sint-Amandusschool (Meulebeke) – Een internationale en virtuele schoolomgeving - Vrije Basisschool De Zonnebloem (Hooglede) – Vrede in de wereld … begint in onze klas De algemene jury nomineerde volgende scholen (zonder rangorde van tweede en derde plaats): - Freinetschool Klimop (Oostkamp) – De ‘MOS-mobiel’ - Vrije Basisschool De Zonnebloem (Hooglede) – Vrede in de wereld … begint in onze klas De algemene jury selecteerde volgende school tot ‘UNIZO Laureaat Ondernemende School 2007 – basisonderwijs’: - Vrije Basisschool Ter Waere (Westkerke) – Een kindvriendelijk speelplein, midden in een woonwijk De creativiteitsjury van Flanders DC selecteerde volgende school voor de Creativiteitsprijs: - Freinetschool Klimop (Oostkamp) – De ‘MOS-mobiel’
10
FREINETSCHOOL KLIMOP (OOSTKAMP) – DE ‘MOS-MOBIEL’ UNIZO - NOMINATIE 2007 Flanders DC - CREATIVITEITSPRIJS Kort: Enkele jaren geleden heeft de school een eigen kruiden- en groententuintje aangelegd. Alle leerlingen heeft de opbrengst van dit tuintje verwerkt tot producten. De kleinste kinderen maakten onder andere badzout, goudsbloemzalf en zaadzakjes. De kinderen van de lagere graad hielden zich bezig met moeilijkere bereidingen zoals handcrème, bodymilk e.d. Met o.a. hulp van enkele rusthuisbewoners hebben zij een breed gamma aan producten kunnen verwezenlijken. Via een zelfgemaakt rijdend winkeltje – de MOS1-mobiel – verkochten zij hun aanbod. Waarom is dit project verkozen tot UNIZO- Nominatie 2007? • De leerlingen maken kennis met diverse aspecten van het ondernemen. Het stimuleren van ondernemingszin gaat breder dan enkel ‘winkeltje spelen’. In dit project leren de kinderen wat het is om op basis van eigen geproduceerde grondstoffen producten te maken, alvorens ze te verkopen. De kinderen deden zelf de boekhouding. • Het is een klasoverschrijdend project. De hele school wordt ingeschakeld. • De kinderen hebben zeer enthousiast aan dit project gewerkt. Zij werden nauw betrokken bij het ontwerp en het versieren van de MOS-mobiel. • Integratie van het project in een ecologische schoolfilosofie. • De proefverkoop in het bejaardentehuis is origineel. • Opmerking: Freinetonderwijs is een zeer creatieve onderwijsmethode. Het is dus niet zo verwonderlijk dat een dergelijk project in een Freinetschool een groeibodem kan vinden. Ouders waren bij dit project ook nauw betrokken. • Opmerking: het innoverende karakter van het project is niet zo groot. Er is wel een vernieuwend verkoopsinstrument ontwikkeld. Waarom krijgt dit project de Flanders DC - Creativiteitsprijs? • Er wordt ingespeeld op een actueel thema, maar het blijft niet bij het sensibiliseren van de leerlingen, zij gaan verder ! • De hele school werkt mee, heel gedurfd! • Dit project inspireert en enthousiasmeert niet alleen de hele school, maar ook ouders. • Het project is creatief én ondernemend. • De impact op de omgeving, school, ouders, gemeenschap is groot. • De leerlingen doen veel zelf en krijgen de kans hun eigen creativiteit te gebruiken. • Laat misschien eens de jongere kinderen samenwerken met de ouderen. Werk een aantal producten klasoverschrijdend uit. Misschien door middel van een peter/meter – concept.
1
Milieuzorg op school
11
12
VRIJE BASISSCHOOL DE ZONNEBLOEM (HOOGLEDE) – VREDE IN DE WERELD … BEGINT IN ONZE KLAS UNIZO - NOMINATIE 2007 Kort: Met dit project willen de leerlingen van het vijfde jaar hun steentje bijdragen tot vrede in de wereld. Zij verzamelden in hun klas tips en ideeën om het klasklimaat te verbeteren en trokken dit open naar andere klassen en vooral naar het speelplaatsgedrag. Vervolgens gingen de leerlingen in Hooglede op zoek naar sporen van de wereldoorlogen. Ze namen interviews af en maakten filmreportages voor de school. Ze mobiliseerden alle kinderen, van de eerste kleuterklas tot het zesde leerjaar, door een knutsel- en een poëzieles over het thema ‘vrede’ te geven. Ouders en bewoners van Hooglede konden op een tentoonstelling deze knutselwerken en poëziestukjes bewonderen. Het project wordt in juni afgesloten met een zelfgeschreven toneel. Waarom is dit project verkozen tot UNIZO- Nominatie 2007? • Sterk project waarin heel wat ondernemersattitudes en -competenties aangeboord zijn (geen ondernemingszin in enge zin). • Hoge graad van zelfwerkzaamheid van de leerlingen. Zij hebben autonoom dit project uitgewerkt terwijl de leerkracht op de achtergrond bleef. • Het betreft een vakoverschrijdend project (Wereldoriëntatie, Muzikale Opvoeding, taal etc.). • Hoge opvoedkundige waarde van het project: het stimuleren van verantwoordelijkheidszin via ‘vredespijpen’ op de speelplaats (kinderen die bemiddelen bij conflicten op de speelplaats). • Het thema ‘Durf’ komt aan bod: kinderen geven les aan hogere leerjaren en zelfs aan ouders. • Knap dat de kinderen rond een moeilijk thema zoals ‘Vrede in de wereld’ een creatief en ondernemend project hebben gerealiseerd. • Eén klas heeft een volledige school kunnen mobiliseren voor dit project. • Sterke maatschappelijke dimensie van het project. • Bredere interpretatie van het thema door bij bejaarden uit een rusthuis uit de buurt oorlogsverhalen te beluisteren en te verwerken in een les voor ouders.
13
VRIJE BASISSCHOOL TER WAERE (WESTKERKE) – EEN KINDVRIENDELIJK SPEELPLEIN, MIDDEN IN EEN WOONWIJK UNIZO - LAUREAAT 2007 Kort: De leerlingen van het vijfde en zesde leerjaar hebben het idee opgevat om in een woonwijk te Westkerke een speeltuin aan te leggen. Zij hebben een rondvraag bij buurtbewoners en ouders gehouden, handtekeningen verzameld, contact opgenomen met stedelijke diensten en informatie ingewonnen over verschillende speeltuigen. In april 2007 was het speeltuintje een feit. De kinderen hebben zelf een officiële opening voor stedelijke instanties, leerkrachten, ouders en buurtbewoners georganiseerd. Waarom is dit project verkozen tot UNIZO - Laureaat 2007? • Het project is zeer overstijgend: de enge betekenis van ondernemingszin – kopen en verkopen- wordt doorbroken. • De kinderen hebben zelf het idee aangebracht om in een woonwijk een speeltuin aan te leggen. Dat de speeltuin is aangelegd op ruime afstand van de basisschool, onderstreept het maatschappelijke aspect van het project. • De kinderen hebben zelf alle stappen ondernomen om de speeltuin te realiseren. Zij hebben de moed gehad om aan officiële instanties zoals de burgemeester het project voor te leggen. Het contact met de burgemeester gebeurde o.m. via de kinderburgemeester. • De kinderen hebben de pro’s en contra’s van diverse locaties afgewogen. Op basis hiervan hebben zij gekozen om de speeltuin in de woonwijk aan te leggen. Dat veel kinderen niet in deze wijk wonen, bevestigt hun belangenloze inzet voor dit project. • De durf-factor komt aan bod: de kinderen hebben geleerd te onderhandelen en toegevingen te doen. Nog tijdens het verloop van het project, brachten de kinderen verbeteringen aan. Er ontbrak namelijk een bankje voor de (groot)ouders en een vuilbakje. Zij durfden het aan om dit aan te kaarten bij de burgemeester en haalden hun slag thuis. Op hun zelf georganiseerde openingsreceptie blonken niet enkel de speeltuigen, maar ook een bank en een vuilbakje. • De kinderen zijn aan de slag gegaan als echte ‘consultants’projectontwikkelaars. • Het enthousiasme van de kinderen, om het project succesvol te realiseren, was zeer groot. Ze hebben alles voor mekaar gekregen in twee trimesters. Op enkele maanden tijd hebben de kinderen dus ondervonden wat nodig is om een idee te realiseren. • Het project bevat sterke elementen van duurzaam verantwoord maatschappelijk ondernemen.
14
SECUNDAIR ONDERWIJS Delegaties van de deeljury Secundair Onderwijs bezochten volgende scholen: - Gemeentelijk Technisch Instituut (Londerzeel) – Een educatieve website over duurzaam wonen - Don Bosco Instituut (Helchteren) – Noise Guard - Koninklijk Atheneum (Kapellen) – Milieusensibilisering van lokale bedrijven - Annuntiata Instituut (Veurne) – @nnuntiata.com - Gemeentelijk Instituut voor Technisch en Handelsonderwijs (Nijlen) – De groene motor De algemene jury nomineerde volgende scholen (zonder rangorde van tweede en derde plaats): - Don Bosco Instituut (Helchteren) – Noise Guard - Gemeentelijk Instituut voor Technisch en Handelsonderwijs (Nijlen) – De groene motor De algemene jury selecteerde volgende school tot ‘UNIZO Laureaat Ondernemende School 2007 – secundair onderwijs’: - Gemeentelijk Technisch Instituut (Londerzeel) – Een educatieve website over duurzaam wonen De creativiteitsjury van Flanders DC selecteerde volgende school voor de Creativiteitsprijs: - Provinciaal Technisch Instituut (Zottegem) – REG - ambassadeurs, de Rationeel EnergieGebruik – ambassadeurs De TMF-jury selecteerde volgende school voor de prijs van het hipste project: - Gemeentelijk Instituut voor Technisch en Handelsonderwijs (Nijlen) – De groene motor
15
DON BOSCO INSTITUUT (HELCHTEREN) – NOISE GUARD UNIZO - NOMINATIE 2007 Kort: Leerlingen van het zesde leerjaar Elektriciteit – Elektronica hebben op vraag van een ziekenhuis de ‘Noise Guard’ ontworpen. Het toestel detecteert overmatig geluid. Indien het geluid een in te stellen norm overschrijdt, wordt een visueel alarm gegeven. Leerlingen van het zesde leerjaar Industriële ICT hebben een website over de ‘Noise Guard’ ontworpen. Waarom is dit project verkozen tot UNIZO - Nominatie 2007? • Het project heeft een maatschappelijk draagvlak: het is ontstaan naar aanleiding van een concrete vraag van een ziekenhuis. De leerlingen hebben een toestel ontwikkeld om mensen op de afdeling neonatologie te waarschuwen dat er teveel lawaai geproduceerd wordt. Teveel decibels kan namelijk hoorschade opleveren bij kinderen. • De leerkracht heeft zijn leerlingen de vrijheid gelaten om het project zelfstandig uit te werken. • De leerlingen waren zeer gedreven, hebben zeer goed en collegiaal samengewerkt. Zij wilde de verwachtingen van haar opdrachtgever inlossen en deden zelfs meer: ze maakten zelfs een website over de Noise Guard (klasoverschrijdend). • Gedurfd om een project in de sociale sector te voltooien. Het getuigt van echte ondernemingszin om vanuit een vage vraag uit de sociale sector te brainstormen en tot een effectief resultaat te komen. • De leerlingen hebben tijdens het bezoek aan de juryleden de Noise Guard op een bevattelijke en niet-technische wijze hebben uitgelegd. De leerkracht bleef tijdens de presentatie op de achtergrond en liet zijn leerlingen aan het woord. • Het project is zeer succesvol. Reeds een ander ziekenhuis heeft interesse getoond in de Noise Guard. Kent ongetwijfeld navolging. Ze verkennen de mogelijkheid naar andere doelgroepen (geluidsnormen op fuiven) en verkennen het terrein om dit product te commercialiseren. • Het project vroeg een extra inspanning van de leerlingen want het kaderde niet in een eindproef. Ook waardering voor de leerkracht: hij gaf aan zijn leerlingen de kans om een concreet project te realiseren. Het is wel jammer dat de contacten met het ziekenhuis zijn verlopen via de leerkracht. Het zou een meerwaarde zijn om de leerlingen hierin meer initiatief te laten nemen.
16
GEMEENTELIJK INSTITUUT VOOR TECHNISCH EN HANDELSONDERWIJS (NIJLEN) – DE GROENE MOTOR UNIZO - NOMINATIE 2007 TMF - WINNAAR Kort: Technologie maakt elke dag vorderingen, zeker in de auto-industrie. Om de theoretische kennis te toetsen aan de praktijk, hebben de leerlingen van het zevende jaar studierichting Auto een groene motor ontworpen. Het gaat hierbij enerzijds om het laten draaien van een moderne tdi-dieselmotor op koolzaadolie en anderzijds om het eraan koppelen van een asynchrone motor om zo een warmtekrachtkoppeling te bekomen. De aangekoppelde asynchrone motor biedt tenslotte nog de bijkomende mogelijkheid om elektrische energie op te wekken aan een rendement van 90%. Waarom is dit project verkozen tot UNIZO - Nominatie 2007? • De motor is door de leerlingen zelf gemaakt. De leerkracht trad niet al te sturend op, hij heeft veel vrijheid aan zijn leerlingen gegeven. • De leerlingen zijn gegroeid in dit project. Ze hebben het project eigen gemaakt en hebben geleerd hoe motiverend een goed groepsgevoel kan werken. • De leerlingen zijn zeer trots over hun project en hebben er enthousiast aan gewerkt. • Op technisch vlak is het zeer gedurfd om een warmtewisselaar aan de motor te koppelen. • De maatschappelijke meerwaarde van het project ligt in het implementeren van dit project in de Filippijnen. • De studenten hebben de presentatie aan de juryleden zelfstandig gebracht. Ze deden dit op een verzorgde en begrijpelijke manier gebracht. Er werd veel aandacht aan het taalgebruik besteed. • Vakoverschrijdend karakter. Krachtig voorbeeld van competentiegericht leren. Niet alleen technische vaardigheden worden ontwikkeld, ook ondernemerscompetenties (zoals creativiteit en zelfsturing) en sociaalcommunicatieve vaardigheden worden gestimuleerd. • Mooie verwijzing met dit project naar het behalen van de Kyoto-normen.
Waarom is dit project verkozen tot TMF-winnaar? Denken we aan ondernemen, dan denken we ook aan de gevolgen ervan voor de samenleving (positieve en negatieve) en dan komen we automatisch bij ‘the hottest topic in town’: het milieu en de opwarming van de aarde. Al Gore is er als eerste in geslaagd dit probleem te vertalen naar het grote publiek, naar politici, naar de bedrijfswereld,… Iedereen is er meer dan ooit mee bezig dus
17
ook de jongeren. Het zijn vooral zij die duidelijke signalen geven aan de oudere generaties, de generaties die verantwoordelijk zijn voor de huidige stand van zaken. In Al Gore’s ‘An Inconvenient Truth’ was het ook vrij choquerend te merken dat de auto-industrie (vooral VS) zo weinig doet rond deze problematiek. Het is voor TMF dan mooi te merken dat Belgische jongeren hun tanden zetten in de ontwikkeling van een groene motor. Dit project van het Gemeentelijk Instituut voor Technisch en Handelsonderwijs te Nijlen bewijst dat ondernemen en milieubewustzijn mooi samengaan en verdient de TMFprijs.
18
GEMEENTELIJK TECHNISCH INSTITUUT (LONDERZEEL) – EEN EDUCATIEVE WEBSITE OVER DUURZAAM WONEN UNIZO - LAUREAAT 2007 Kort: De leerlingen van het vijfde en zesde leerjaar Industriële Wetenschappen hebben een educatieve website over duurzaam wonen gemaakt. Op de website kan je een bezoekje brengen aan een virtuele (maar op basis van een bestaande oude bedrijfssite in Duffel) ecologische woonwijk met een ecologische ontspanningsruimte. Naast het informatieve gedeelte zijn er ook doe-activiteiten over een bepaald thema. Waarom is dit project verkozen tot UNIZO - Laureaat 2007? • De samenwerking tussen de leerkracht en de leerlingen onderling liep perfect. Iedere leerling nam zijn taak in het geheel plichtsbewust op. De leerkracht heeft zijn leerlingen volledig vrij gelaten. • Het project gaat verder dan enkel de opbouw van een website. Verschillende elementen zitten in het project verweven. Op de website vind je een virtuele ecologische woonwijk en kringlooptuin, een speelbos,….Er is een veelheid aan achtergrondinformatie, een overzicht van de bezoeken die de leerlingen hebben afgelegd ter voorbereiding, foto’s, filmpjes, advies,… • Het project is zeer professioneel opgezet: de leerlingen hebben zelf contact opgenomen met brouwerijen, gemeentebesturen,…. • De inzet van de leerlingen was zeer groot. Zij hebben de website volledig zelf ontworpen en geschreven. • Vakoverschrijdend karakter (technische vakken zoals elektriciteit/elektronica, fysica, chemie, Nederlands, aardrijkskunde, toegepaste informatica,…) • Krachtig voorbeeld van competentiegericht leren. Niet alleen technische vaardigheden worden ontwikkeld, ook ondernemerscompetenties (zoals creativiteit en zelfsturing) en sociaal-communicatieve vaardigheden worden gestimuleerd. De kennis blijft geen theorie op papier, maar de leerlingen realiseren er iets concreets mee. • Een verademing om te zien hoe enthousiaste leerlingen zich vastbijten in dit project. • Dit project toont aan dat ondernemend zijn niet hetzelfde is als winst maken. • Grote realiteitswaarde van het project: de inhoud behoort tot hun curriculum. Dit zal hen helpen in verdere studies. • De maatschappelijke meerwaarde van het project: in het kader van klimaatsverandering, duurzame ontwikkeling en energiebewust wonen een website creëren. Deze website maakt iedere bezoeker milieubewuster. Hierin slagen ze in hun opzet. Bovendien is deze website voor iedereen toegankelijk.
19
PROVINCIAAL TECHNISCH INSTITUUT (ZOTTEGEM) – REG-AMBASSADEURS, DE RATIONEEL ENERGIEGEBRUIKAMBASSADEURS FLANDERS DC - CREATIVITEITSPRIJS Kort: Oudere mensen zijn vaak bang om vreemde personen in hun huis een energie-audit te laten uitvoeren. Berichten in de pers over ‘nep-agenten’ voeden dit gevoel. Leerlingen van het PTI Zottegem (vijfde leerjaar) bieden deze service aan en geven advies waardoor de bewoner minder energie zal verbruiken. Waarom krijgt dit project de Flanders DC - Creativiteitsprijs? Er wordt ingespeeld op een concrete nood, dit project vult een vraag vanuit de markt. Op deze manier creëren de REG-ambassadeurs ook een echte toegevoegde waarde. Het vraagt durf van de leerlingen om bij de mensen binnen te gaan, hen op hun gemak te stellen en een energie-audit te doen. Dit is een domein die ook in het kennisdomein ligt van de leerlingen, vandaar ook een echte toegevoegde waarde voor de bejaarden waar zij op bezoek gaan. Het project is vakoverschrijdend Het project doet beroep op de creativiteit van de leerlingen.
20
HOGER ONDERWIJS Delegaties van de deeljury Hoger Onderwijs bezochten volgende scholen: - Hogeschool West-Vlaanderen, dept. PIH (Kortrijk) – Productinnovatie via een multidisciplinaire en internationale aanpak - Hogeschool West-Vlaanderen, dept. PIH (Kortrijk) – Server Optimalisatie - EHSAL (Brussel) – 4D’s voor 3P’s op EHSAL - Katholieke Hogeschool Zuid-West-Vlaanderen, dept. VHTI (Kortrijk) - Duikboot - Hogeschool West-Vlaanderen, dept. PIH (Kortrijk) – Ontwerpweek.be - Katholieke Hogeschool Brugge-Oostende, dept HW&B –International Managerial Project
De algemene jury nomineerde volgende scholen (zonder rangorde van tweede en derde plaats): - Hogeschool West-Vlaanderen, dept. PIH (Kortrijk) – Productinnovatie via een multidisciplinaire en internationale aanpak - Katholieke Hogeschool Zuid-West-Vlaanderen, dept. VHTI (Kortrijk) - Duikboot
De algemene jury selecteerde volgende school tot laureaat UNIZO Prijs Ondernemende School 2007 - hoger onderwijs: - Katholieke Hogeschool Brugge-Oostende, dept. HW&B (Brugge)– International Managerial Project
De creativiteitsjury van Flanders DC selecteerde volgende school voor de Creativiteitsprijs: - Hogeschool Gent, dept. BIOT (Gent) - Pets for Homes
21
HOGESCHOOL WEST-VLAANDEREN, DEPT. PIH – PRODUCTINNOVATIE VIA EEN MULTIDISCIPLINAIRE EN INTERNATIONALE AANPAK (Opleiding bachelor in Industriële Wetenschappen, afstudeerrichting Industrieel ontwerpen, Elektromechanica en Elektronica-ICT)
UNIZO - NOMINATIE 2007 Kort: Met zestig buitenlandse studenten uit zeven Europese landen werkten zestig derdejaarsstudenten van het departement PIH gedurende tien dagen aan de oplossing voor een concreet innovatieprobleem van een Vlaams bedrijf. De gestelde problemen zijn zeer divers en vakoverschrijdend van aard: gaande van het ontwerp van een mobiele lichteenheid voor gebouwen tot het ontwerp van een kantooromgeving in 2012.
Waarom is dit project verkozen tot UNIZO - Nominatie 2007? • Het multidisciplinaire karakter: derdejaarsstudenten uit verschillende opleidingen moesten intensief met buitenlandse studenten communiceren en brainstormen over innovatieproblemen. Elk studententeam werd ondersteund door een bedrijfsleider-peter. • De bedrijfsoplossingen blijven in een brainstorm- en een creatieve fase steken maar dit wordt door de juryleden niet als negatief beschouwd. • De studenten hebben de eigen bedrijfscasus ondernemend aangepakt. In slechts tien dagen moesten ze in groep een creatieve oplossing bedenken. Ze konden te rade gaan bij de docenten of de bedrijfsleiders, maar werden voor de rest vrij gelaten in de uitwerking van hun project. • De studenten legden goede contacten met het bedrijfsleven. Om de bedrijfscasus volledig te doorgronden, gingen ze praten met de bedrijfsleiders en kregen ze de kans om het bedrijf in kwestie te bezoeken. Op het einde van het project hebben de studenten de oplossingen voorgesteld aan hun bedrijf en kritieken hierop verwerkt in een natraject. • De bedrijven hebben de projecten opgevolgd en geëvalueerd. • De juryleden hebben de indruk dat dit project een uitgevoerd afstudeerproject blijft.
22
KATHOLIEKE HOGESCHOOL ZUIDWEST-VLAANDEREN, DEPT. VHTI (KORTRIJK) – DUIKBOOT (Opleiding bachelor in de Elektromechanica)
UNIZO - NOMINATIE 2007 Kort: Zes studenten in de Elektromechanica ontwerpen en construeren op zes weken tijd een duikboot op schaal. Deze duikboot dient elektrisch aangedreven te worden met batterijen, moet minimum drie minuten kunnen op de bodem blijven liggen, moet zowel statisch als dynamisch kunnen duiken en moet eveneens op commando op een welbepaalde diepte kunnen blijven hangen gedurende een zekere tijd. De duikboot wordt uitgerust met een camera zodat onder water kan gefilmd worden. De studenten gebruiken recuperatiemateriaal (op de camera en afstandsbediening na) om de kosten zo sterk mogelijk te drukken. Waarom is dit project verkozen tot UNIZO - Nominatie 2007? • Het is een ondernemend en creatief project. Een vage opdracht tot een goed einde brengen, getuigt van initiatief. Dankzij dit project is duidelijk een potentieel aan ondernemingszin gebleken bij de studenten. Zelfstandig en zonder veel inbreng van de docent hebben ze een duikboot op schaalmodel gemaakt. • De studenten wisten op voorhand niet wat hun opdracht inhield. Het is dan ook gedurfd om te kiezen voor een vaag “creatief” project in plaats van het klassiek eindwerk in de bottelarij. • De studenten hebben bijna alle onderdelen zelf moeten verzamelen en hebben hiervoor contacten moeten leggen met bedrijven, containerparken,…. Hun ondernemingszin werd gekoppeld aan een low-cost en recycling-project. • De studenten vertoonden heel wat lef: Ze duwden hun ideeën door, soms tegen het advies van de docent in. Ze zijn apetrots op het resultaat. De docent erkent dat hun volharding en koppigheid een meerwaarde betekende voor het eindresultaat. • De leerlingen hebben spontaan een website over hun duikboot gecreëerd terwijl dit niet in de opdracht vervat zat. • De docent bood voor de eerste maal creatieve projecten aan zijn studenten aan. Hopelijk motiveert deze nominatie om dit te blijven doen.
23
KATHOLIEKE HOGESCHOOL BRUGGEOOSTENDE, DEPT. HW&B (BRUGGE) – INTERNATIONAL MANAGERIAL PROJECT (Opleiding bachelor in Hotelmanagement)
UNIZO - LAUREAAT 2007 Kort Achtendertig studenten ontvingen gedurende zes dagen een groep buitenlandse studenten 'Hospitality management' en hun begeleiders en boden hen een beeld van de ‘Flemish hotel, restaurant and pub culture”. Daarvoor organiseerden ze als perfecte gastheer en -vrouw onder andere zes verschillende events en een ‘farewell happening’ op het einde van de week. Ter voorbereiding van het project vormden de studenten een managersteam: van een General Manager en Duty Managers die een kernteam leiden tot Event Managers en groepsleden die een event organiseren. Waarom is dit project verkozen tot UNIZO - Laureaat 2007? • • •
• • • • • •
Het getuigt van ondernemingszin, durf en doorzettingsvermogen om een dergelijk groots opgezet evenement te organiseren. De uitvoeringsgraad is hoog: de studenten hebben alles autonoom georganiseerd. De docent plaatste zich op de achtergrond en hield langs de zijlijn de goede organisatie van het project in het oog. Vakoverschrijdend: de studenten moeten al hun competenties en kennis aanboren die ze gedurende hun curriculum hebben geleerd. Het project kadert volledig binnen hun opleiding. De hoge realiteitswaarde van dit project bezorgt de studenten een pak bruikbare ervaring die ze onmiddellijk na hun opleiding kunnen verzilveren. Bij het uitwerken van het programma werden vele contacten gelegd met het regionale toerisme-bedrijfsleven. De voertaal van het project was Engels. Het vraagt durf om een hele week in een vreemde taal te communiceren. Ze hebben binnen de krappe timing –circa anderhalve maand- de internationale week op professionele wijze georganiseerd. De studenten hebben rekening gehouden met de budgettaire beperkingen van de organisatie. De studenten hebben zelf een stevige hiërarchische personeelsbezetting op punt gezet waardoor de organisatie gestroomlijnd liep. De mate van continuïteit. Tweejaarlijks wordt een dergelijk evenement georganiseerd. In het curriculum van de opleiding maakt elke student dit project dus mee.
24
HOGESCHOOL GENT, DEPT. BIOT PETS FOR HOMES (Opleiding bachelor in Agro- en Biotechnologie)
FLANDERS DC - CREATIVITEITSPRIJS Kort: Uit recente studies is gebleken dat vele rusthuisbewoners eenzaam zijn en dat de aanwezigheid van een huisdier deze eenzaamheid kan verhelpen. Twee studenten in de Agro- en Biotechnologie, afstudeerrichting dierenzorg, hebben het unieke idee opgevat om huisdieren te verkopen/verhuren aan rusthuizen en er voor te zorgen dat deze dieren een aangenaam leven leiden. Daarnaast bieden de studenten kooien en aangepaste voeding aan. De studenten installeren alles ter plaatse, adviseren het personeel en de bewoners en staan in voor de dagelijkse verzorging van de dieren. Waarom krijgt dit project de Creativiteitsprijs? • Er wordt ingespeeld op een concrete nood, dit project vult een vraag vanuit de markt. Op deze manier wordt ook een echte toegevoegde waarde gecreëerd. • Dit is een domein die ook in het kennisdomein ligt van de leerlingen, vandaar ook een echte toegevoegde waarde voor de bejaarden waar zij op bezoek gaan. • Heel origineel concept. • Het project vergt creativiteit om bij tegenslag een andere wending te geven.
25
