JURYRAPPORT PIRANDELLOPROJECT SCHOLEN VOORTGEZET ONDERWIJS PIRANDELLO FESTIVAL – HELMOND 2005
Juryrapport Pirandelloproject scholen voortgezet onderwijs Pirandellofestival – Helmond 2005 Juryleden Vincent van Ojen, beeldend kunstenaar Mia Naaijkens, medewerkster Kunstcentrum Helmond Herman Peeters, oud-rector Deelnemende scholen Carolus Borromeuscollege, Helmond; begeleidend docente: Maike Wijsbek Jan van Brabantcollege, Helmond, begeleidend docenten: Lisa Speckens & Ger Jacobs Scheppersinstituut Mechelen (België), begeleidend docent: Guy Kestens Strabrechtcollege Geldrop, begeleidend docent: Rob van Otterdijk Bovengenoemde scholen zijn aan de slag gegaan met het thema «Pirandello, verhalen die tot leven komen». De scholen waren vrij in hun keuze wat betreft de verhalen en/of toneelstukken van Pirandello; ook waren ze vrij in de uitwerking daarvan. Leerlingen van deze scholen (havo en vwo) zijn tussen oktober 2004 tot begin april 2005 met Pirandello in aanraking gebracht vanuit de lessen CVK (Cultureel Kunstzinnige Vorming), of Nederlands en Literatuur, of vanuit een toneeltraditie op school. Iedere school heeft daarbij ander werk van Pirandello als uitgangspunt gekozen. Zo koos het Carolus Borromeuscollege (CVK 1) voor de uitwerking van een verhaal «De Vlieg», maar las daarnaast in een systematische aanpak ter voorbereiding ook gezamenlijk andere verhalen.De uitwerking kreeg tenslotte gestalte in beelden, plastieken, affiches. Het Jan van Brabantcollege (CKV 3) koos de film Kaos (met vijf onderliggende verhalen) als inspiratiebron. De realisatie geschiedde ook hier op een zeer gevarieerde wijze en met gebruik van diverse materialen. Elk werkstuk werd begeleid door een studiemap waarin de student weergaf op welke manier hij/zij tot zijn/haar uitwerking was gekomen. Het Scheppersinstituut Mechelen werkte met een reeks van verhalen en toneelstukken: «Antwoord» en «Dikke Vrienden» en de eenakters Cecè, Limoenen uit Sicilie en Bellavita. Verhalen werden bewerkt, indien nodig dialogen geschreven, ensceneringen bedacht, scenario’s geschreven, hetgeen uiteindelijk resulteerde in een aantal zelf opgenomen en zelf gespeelde (video-) films. Het Strabrechtcollege koos voor de opvoering van het toneelstuk Cecè.
[2]
Beoordeling Uit bovenstaande valt op te merken dat de aanpak van de diverse scholen zeer verschillend was en dat ook binnen een en dezefde school de vrijheid die er was verschillend uitgewerkt werd. Dat maakte het voor de juryleden heel moeilijk om tot één uitverkiezing te komen: appels en peren vallen nu eenmaal moeilijk met elkaar te vergelijken.Daarom heeft de jury ervoor gekozen om per school een prijs toe te kennen. In zijn algemeenheid vindt de jury dat de kwaliteit van de werkstukken hoog is en dat het geheel getuigt van een gedegen aanpak waaraan, zo is de indruk van de jury, door de leerlingen met plezier gewerkt is. Dit bleek ook uit de eindpresentatie, waar ruim honderd belangstellende participanten(en anderen) in stilte en met veel aandacht luisterden(en keken) naar wat hun collega´s gepresteerd hadden en dat op een wat late namiddag na schooltijd!! Pirandello heeft indruk gemaakt en het project heeft de leerlingen zeker aangesproken en is volgens de jury zeker voor herhaling vatbaar.
[3]
De uitverkorenen (de primi inter pares) Het Strabrechtcollege Als slot van de eindpresentatie voerden leerlingen van het Strabrechtcollege de eenakter Cecè op. Hoewel er geen sprake was van «concurrentie», is de jury unaniem van mening dat de opvoering een onderscheiding verdient door haar kwaliteit: boeiend, helder, duidelijk; in al zijn simpelheid van enscenering is de bedoeling van Pirandello zeer treffend weergegeven – rekening houdend met de jeugdigheid van de uitvoerenden een compliment en een heropvoering meer dan waard, waarbij de wat zwakke kantjes dan nog wat bijgewerkt kunnen worden. Dat het publiek, de collega-studenten, de mening van de jury bevestigde, bleek uit de ademloze stilte waarmee geluisterd en gekeken werd en applaus dat opklaterde bij het einde. Carolus Borromeuscollege De keuze is gevallen op de «affiches» van Martijn Wilbers, Michiel van Hout en Steven van Stiphout. Het zijn echte affiches: uitnodigend, opvallend, het thema van het verhaal «De vlieg» weergevend, precies en nauwkeurig, beeldend uitgewerkt met veel zorg. Dat er ook nog een invulling werd gegeven aan het project via een eigen website, www.mijnschoolproject.nl.nu maakte het helemaal eigentijds. Jan van Brabantcollege Het werkstuk in de vorm van een mobiel/draaimolen van Farrida El Maach viel de jury het meeste op. Er was veel zorg aan besteed, had een nauwkeurige afwerking, was toch speels. In zijn uitwerking verbeeldt het een gedachtegang die bij Pirandello dikwijls tot uitdrukking komt. Scheppersinstituut Zoals bij de andere scholen was het ook hier moeilijk een keuze te maken. Het lijkt een platitude, maar door de jury van dit project in alle oprechtheid uitgesproken, omdat de kwaliteit van vele werkstukken zeer dicht bijeen lag. De uitwerking van het thema door de studenten was heel complex: ze moesten niet alleen teksten lezen, eventueel omwerken, maar ook acteren en daar nog een film van maken met zijn eigen eisen; het beheersen van verschillende disciplines is noodzakelijk om tot een goed resultaat te komen. De jury vindt dat dit complexe geheel het beste tot zijn recht is gekomen in de film gebaseerd op het verhaal «Antwoord». De film heeft een mooi begin; muziek en beeld stemmen dikwijls met elkaar overeen, er is sprake van een juist gebruik van filmtechnische aspecten, zoals overvloeiers en verschillende perspectieven en ook erg belangrijk: het geven van het verhaal van Pirandello bleef op een juiste manier overeind. Een compliment aan Ine, Sara, Marianne en Saskia.
[4]
Slotopmerkingen Zoals eerder genoemd:de kwaliteit was in het algemeen van voldoende tot hoog niveau; daarom heeft de jury het vermeden «tweede», «derde» namen te noemen, omdat dat de niet-genoemden tekort zou doen. Het project is zeker voor herhaling vatbaar. De jury vond het een eer, hoewel het een flinke tijdsinvestering kostte, dit werk te mogen doen, gelet op enthousiasme en kwaliteit; Naar de toekomst toe: de schrijver Pirandello is zo inspirerend en de opzet is zodanig dat het project verdient dat in de toekomst nog meer scholen(en dus leerlingen) mee zullen doen om op deze manier leerlingen in staat te stellen op een zeer verrijkende manier te leren.
[5]
