Frankrijk/België/Nederland/Luxemburg 7,70 e / Duitsland/Spanje/Italië 11,55 e / Switzerland 13,3 CHF / Canada 13,3 $ / USA 10 $ / AFS 38,5 / Australië 11 $
TWEEMAANDELIJKS - 7,70c P708338
Wijntoerisme
in avignon
Bordeaux 2013 in Primeur (2)
update in beaujolais
• Gerard bertrand, vinisud 2014, Bubbles, lievelingswijnen, chinon
Juni/Juli 2014 nr166
Editoriaal
inhoud
Will Robert Parker age well ? Veroudert Robert Parker slecht, of wat is er aan de hand? Fier op zijn 35 jaar proefervaring (onmogelijk het te vergeten, hij herhaalt het vaak genoeg) geeft hij zowat iedereen een veeg uit de pan die het niet met hem eens zijn, de ‘absolutists’, ‘mystificators’ en ‘falsificators’, zoals hij ze graag noemt. Onlangs had hij het ook nog over ‘a vociferous minority’, een fulminerende minderheid, waar we niet verder over zullen uitwijden. Verder zijn er de bloggers, die hij incompetent en/of kankeraars noemt. Er zijn de naturisten, en meer algemeen zij die zich afvragen of de moderne oenologie wel de enige juiste is. Er zijn de collega’s die de term ‘geparkeriseerd’ in de mond durven nemen, daar waar hij er zeker van is nooit bodybuilderwijnen naar voren geschoven te hebben of dat genre van wijnmaken willen beïnvloeden heeft. Er zijn volgens hem de ‘Eurocentristen’ die niet van alcohol houden en die te vroeg oogsten. En ga zo maar door. Van mijn part mag hij dat allemaal vinden (trouwens, in elke stelling zit wel een deel waarheid), maar opmerkelijk is dat dit allemaal te lezen staat in één artikel, kriskras door elkaar, gepubliceerd eind januari op eRobertParker.com. Van de pot gerukte veralgemeniseringen, het hele artikel lang. Stond de vitriool in de afslag in Monkton? Nu lig ik daar niet wakker van en zou ik er nooit een column aan besteden, ware het niet dat er een stuk is dat dicht tegen het krankzinnige aanleunt, dat over de zogeheten vergeten druivenrassen. Overduidelijk stelt onze vriend Bob dat hij nauwelijks gelooft in minder bekende druivenrassen, en ik citeer: ‘Trousseau, savagnin, grand noir, négrette, lignan blanc, peloursin, auban, calet, fongoneu, blaufrankisch (sic) zorgen zelden voor goede wijnen, behalve wanneer ze aan andere druivenrassen worden toegevoegd.’ Mister Parker gaat zelfs verder: ‘Waarom zouden consumenten de gekende paden verlaten om wijnen te vinden en te kopen die geoxideerd zijn of naar fecaliën ruiken ...’ Een zootje ongeregeld Zelf, en ik ben lang geen goeroe, kreeg ik in de afgelopen 35 jaar de kans om verschillende wijnen te proeven op basis van deze ‘vergeten druivenrassen’. En lang niet allemaal roken ze naar Brettanomyces of waren ze geoxideerd. Niettemin mag ik hopen dat het orakel van Delaware vin jaune niet verwart met het geknoei van een stel pseudo-wijnmakers ergens in een vieze stal. Maar dat savagnin, négrette en vooral blaufränkisch (met een umlaut, alstublieft) in het rijtje staat van de vergeten druivenrassen, dat gaat er bij mij niet in. Dan is meneer Parker (met z’n 35 jaar ervaring) nog niet vaak in Fronton, Mareuil, Arbois of Rust geweest. Ook blijkt hij slecht in cijfers te zijn. Ter informatie: blaufränkisch is in Oostenrijk goed voor 3335 ha, in Hongarije voor 8000 ha en in Duitsland voor 1700 ha. Voeg daar nog Tsjechië, Slovakije en Kroatië aan toe en je hebt een oppervlakte met blaufränkisch die groter is dan die van alle cabernets in Napa Valley. Verwaarloosbaar, zei u? Dan wat de kwaliteit betreft: hoe komt het dat Parker een score van 95 geeft aan de Blaufränkisch van Moric (jaartal 2006) en 94 punten aan de Côtes du Jura Savagnin Les Sarres 2008 van Jean Rijckaert? Heeft u zich daar vergist, meneer Parker? Of leidde u uw lezers om de tuin? Gezien uw bekendheid is dat erg. Hier is dat iets minder erg. Wij dronken al een hele tijd wijn vóór de Amerikanen dat deden en u ze wijnen liet ontdekken die wij reeds lang kenden. Ach, meneer Parker, eigenlijk wil ik u niets verwijten. Er zijn goede bloggers en minder goede. Er zijn goede natuurwijnen en minder goede. Er zijn goede wijnen van internationale druivenrassen, net zoals er goede en minder goede zijn van onbekende druivenrassen. Er zijn zowaar grote wijncritici (met 35 jaar ervaring, stelt u zich eens voor) die af en toe zelfs slechte artikels schrijven! Hervé Lalau
Bordeaux 2013 in primeur (2) Wijntoerisme: In Avignon Lievelingswijnen Voor u getest: Gérard Bertrand, de ‘top’ Bubbles Vinisud 2014 Update in Beaujolais Œnologie: Gisten Chinon
2-4 6-8 9-10 11-12 13-14 15-17 18-21 22-23 24-26
Photo cover : © Christophe Grilhé
IN VINO VERITAS, PROBABLY THE MOST MODEST WINE MAGAZINE IN BELGIUM.
JUNI/JULI 2014 nr166 www.invinoveritas.apic.be • http://ivv-vl.skynetblogs.be/
n Redactie - Administratie - Abonnement : A.P.I.C. - Dieweg 294 - 1180 Brussel - België - Tel: +32(0)2.375.44.44 - Fax: +32(0)2.375.52.51 n Banque : 210.0461297-17 -
[email protected] n hoofdredacteur : Philippe Stuyck n Redactiesecretaris : Hervé Lalau n Publiciteit : A.P.I.C. - Dieweg 294 - 1180 Brussel - België - Tel: +32(0)2.375.44.44 - Fax: +32(0)2.375.52.51 n Bank: 210.0461297-17 -
[email protected] n verantwoordelijke uitgever: Philippe Stuyck, Dieweg 294, B-1180 Brussel n journalisten I.V.V: Bernard Arnould, Fabian Barnes, Johan De Groef, Gérard Devos, Hervé Lalau, Daniel Marcil, Youri Sokolow, Philippe Stuyck, Marc Vanhellemont, Jérôme Van der putt, Ann Van Steenbergen, Julie Verbeke
Onze Neuzen
Verschijnt 6 maal per jaar. De artikels en mededelingen verbinden slechts de auteurs en de adverteerders. ISSN 0779-2557
1
evenement
BORDEAUX 2013, in primeur, (2) We zeiden het al, wijnjaar 2013 is in het algemeen bijzonder teleurstellend (zie IVV 165). Moeder Natuur zal in Bordeaux nog lang herinnerd worden. Ook de moderne wijntechnologie zorgde voor geen mirakels (gelukkig, wie zou het anders nog over terroir hebben). Oenoloog Fabian Barnes geeft meer tekst en uitleg.
Klimaat Om grote rode bordeauxwijnen te hebben, werd in 2013 aan geen enkel van de vijf condities voldaan. Volgens het lnstitut des Sciences de la Vigne et du Vin zijn dat: - Een vroege en snelle bloesem voor een goede bevruchting waardoor de opbrengst toereikend is en de rijping homogeen verloopt. - Een lichte waterstress tijdens de vruchtzetting waardoor de jonge bessen niet te groot worden en waardoor in de toekomst de rijkdom van de tannines bepaald wordt. - Een groeistop van de druif net vóór de verkleuring, veroorzaakt door hevige waterstress.
nchâteau la tour blanche
2 Juni/JUli 2014
- Een volledige rijping van de druiven door een optimale bladverdeling, tot en met de oogst, zonder merkbare vermeerdering van het groen. - Milde weersomstandigheden tijdens de oogstperiode waardoor er kan gewacht worden, zonder angst voor verwatering of rot, tot wanneer bepaalde percelen en laatrijpende druivenrassen perfect rijp zijn. Met deze condties in het achterhoofd kijken we samen met het wijninstituut naar de omstandigheden van 2013. De winter was fris en regenachtig waardoor de druivenstokken laat van start gingen met uitbotten. ‘De winter van 2012-2013 staat in het geheugen gegrift als een van de meest lange en grijze winters, met tussen oktober en maart meer neerslag dan het gemiddelde van de laatste 30 jaar, goed voor 91 regendagen. De bodem bleef lange tijd heel vochtig en koud, wat een vroege heropstart van de wijnstok onmogelijk maakte.’ Een kille en vochtige lente zorgde voor een vertraging van 15 dagen, met een massale verstoring en afbreuk van de bloesem. ‘Begin april was het nog steeds winter (…) vanaf 15 april zagen we de eerste botten, met twee weken vertraging. Vrieskou in de nacht van 27 en 28 april gooide roet in het eten. Ook daarna kwam de lente niet echt op gang. De maand mei was een van de vochtigste maanden van de laatste 20 jaar, met 22 regendagen en sedert
1984 ook een van de koudste. De groei verliep extreem traag. Het groen, met een veel lichtere kleur dan normaal, wees op een tekort aan fotosynthese en zorgde vaak voor symptomen die op verstikking van de wortels wezen en een tekort aan allerlei mineralen. Het tekort aan zon zette door in juni dat dramatisch koud was met gemiddelde temperaturen die tot 7°C lager zaten dan normaal en met twee keer zoveel neerslag dan het gemiddelde van de laatste 30 jaar. Juni 2013 was na 1992 de meest vochtige maand in 50 jaar. De ‘mi-floraison’ zette zich door na 15 dagen vertraging. Percelen met vroegrijpe druivenrassen, meerbepaald met merlot, ontwikkelden zeer slecht, wat aanzette tot zelden geziene aanvallen van ‘coulure’ en ‘millerandage’ in de Gironde.’ Een zomer gekenmerkt door verwoestende stormen en hagel, met overvloedige regen en wijnstokken die hun groei niet konden stoppen. ‘Eind juni tekenden we een temperatuurachterstand op van 3 weken. De eerste twee condities voor een goed wijnjaar voor rood, bloesem en uitbotten in mooi en droog weer, waren ver van toereikend. De zomer ging de eerste week van juli eindelijk van start, resulterend in een bijzonder zonnige en warme maand. Helaas zorgden hevige stormen met intense regenbuien en lokale hagelstormen de avonden van 25 en 26 juli voor veel schade in de Médoc, Graves, Entre-Deux-Mers en Libournais. Forse rukwinden tijdens deze stormen zorgden er tevens
vaak voor dat veel wijnstokken opnieuw moesten worden opgebonden. De eerste week van augustus bleef stormachtig en opnieuw kreeg de wijnstreek van Entre-Deux-Mers op 2 augustus af te rekenen met hagel, waardoor op bijna 10.000 hectare 80% van de oogst vernield werd. Na deze chaotische omstandigheden bleef de rest van de maand augustus rustig en zonnig met normale temperaturen voor de tijd van het jaar. Maar het kwaad was geschied. Ondanks de relatief droge condities van de maand augustus was de waterstress ontoereikend. Zo bleven de wijnstokken vrijwel doorgroeien tot helemaal op het eind van augustus. De ‘mi-véraison’ van de merlot en de cabernet kende een achterstand van 15 dagen. Aan de derde en belangrijste conditie voor een groot wijnjaar in rood werd in 2013 al helemaal niet voldaan. September zorgde totaal niet voor een trage en volledige rijping van alle druiven. Enkel de eerste week, die droog en zonnig was, bleek gunstig voor de kleurzetting. Daarna volgden 15 miezerige dagen, relatief fris en regenachtig, die al snel voor een degradatie van de schillen zorgden. In de laatste week kreeg men af te rekenen met grijsrot dat agressiever en oncontroleerbaarder werd met de dag en waardoor er vroeger moest geoogst worden. Door deze vochtige omstandigheden in september kon er dus niet aan de vierde en vijfde condities voldaan worden voor een goed wijnjaar in rood, hetzij een trage en volledige rijping dankzij warme en droge klimatologische omstandigheden, condities die even slecht waren als de drie voorgaande.’
Oogst Droge witte wijnen De oogst van de druiven voor droge witte wijnen ging relatief laat van start, rond 10 september. Door de slechte weersomstandigheden en de agressiviteit van het grijsrot moest er snel geoogst worden. Niettemin waren de druiven fruitig met behoorlijke suikerconcentraties en prima zuren. ‘Over de kwaliteit van wit in 2013 bestaat geen enkele twijfel. De droge witte wijnen bezitten intens en complex fruit met opmerkelijke zuren, waardoor ze noordelijker lijken dan we gewend zijn. Hun bewaarcapaciteit zal dan ook uitstekend zijn.’ Rode wijnen Aan de vijfde conditie voor een goed wijnjaar in rood werd totaal niet voldaan. ‘Merlot (…) moest razendsnel worden geoogst door het vele grijsrot. De druiven werden de laatste week van september geplukt (…) 10 dagen eerder dan zou moeten. De oogst duurde 4 weken. De dreiging van rot betrof alle druivenrassen. Volledige percelen cabernet waren van de ene op de andere dag rot, zonder voorgaande indicaties (...). De druiven bezaten veel minder suikers dan in vorige jaren en veel hogere zuren. 2013 was ongetwijfeld het moeilijkste wijnjaar van de laatste 30 jaar.’ Zoete witte wijnen ‘De vochtigheid van begin september zette aan tot een algemene ontwikkeling van Botrytis cinerea. De hoge temperaturen van 22 tot 26 september zorgden voor een snelle concentratie van de druiven. De oogst startte de laatste week van september, met tweede en derde passages in de wijngaard van 8 tot 25 oktober. De oogst van grote wijnen uit Sauternes en Barsac was lastiger omdat de klimatologische omkadering die voor een concentratie van de druiven zorgde, vrij kort was. Hoe dan ook zorgde de snelle ontwikkeling van Botrytis in deze warme herfst voor een gelijkmatige en hele pure vorm van edelrot.’
En dan nu, de proeverij ... toch wel! Met al deze klimatologische informatie in het achterhoofd, werden we tijdens de proeverij nauwelijks verrast: 2013 is enkel interessant voor wit (vooral zoet wit). Zo starten we eerst met de zoete wijnen, gaan
nchâteau PAPE CLéMENT
we vervolgens over naar de droge witte wijnen, om met rood te eindigen. Zoals gewoonlijk worden de wijnen naargelang hun complexiteit (volheid, intensiteit, inhoud, lengte, diepte) in diverse categorieën onderverdeeld. De witte wijnen krijgen ook een cijfer voor ‘plezier’ mee – gelinkt aan het frisse en krokante van de droge witte wijnen en het elegante van de zoete wijnen. Voor de rode wijnen is deze ‘plezierfactor’ op dit moment weinig geloofwaardig en gaat dit cijfer vooral naar het plezier op basis van evenwicht en fruit. Zoet 2013 2013 is een heel goed jaar voor zoete wijnen, ondanks de moeilijke omstandigheden. Dat merkten we ook tijdens het proeven: aan de ene kant zorgden de fraaie zuren voor frisse wijnen met goed ontwikkeld edelrot dat voor heel florale en diepe tonen zorgde, maar aan de andere kant zorgde de razendsnelle ontwikkeling van rot dat er nauwkeurig moest opgelet worden en er soms overhaast moest geoogst worden. Het was dus perfect mogelijk om grote zoete wijnen te maken, maar veel hing af van de algemene omstandigheden en de precisie waar de wijnbouwers en de plukkers mee aan de slag gingen. Complexiteit 15/20 Château Guiraud (18/20), Château Raymond Lafon (18/20), Château La Tour Blanche (17/20) 14+/20 Château Rayne Vigneau (16/20), Château Rieussec (17-/20), Château Doisy Daene (17+/20), Château Sigalas Rabaud (16+/20), Clos Haut Peyraguey (16+/20), Château Lafaurie Peyraguey (16/20), Château de Fargues (16/20), Château Suduiraut (16/20) 14/20 Sauternes : Château Closiot (17/20), Château de Malle (16/20), Château Romer du Hayot (17-/20), Château Rabaud Promis (16+/20), Château Doisy Védrines (16+/20), Château Coutet (16/20) 13+/20 Sauternes : Château du Coustet (16+/20), Château Caillou (16/20), Château Laville (17/20) 13/20 Sauternes : Château Cantegril (18/20), Symphonie de Haut Peyraguey (16/20), Château Piada (16/20), Château Tuyttens (16/20), Château de Bouade (16/20), Château de Veyres (16/20)
3
nevenement
Loupiac : Château Grand Peyruchet (17/20), Château Dauphiné Rondillon (15/20) 12+/20 Sauternes : Château Lapinesse (15/20) Loupiac : Loupiac Gaudiet (15/20) Droog wit 2013 De droge witte wijnen zijn niet groot. Ze missen vlezigheid en een vetje. Niettemin zijn ze fris en floraal met een prima evenwicht, pittig en vief, dankzij de fraaie zuren tot op het moment van de oogst. Dit voert ons naar droge witte bordeauxwijnen met een duidelijk noordelijk accent, zoals we lange tijd niet meer proefden, meer richting wijnen met een evenwicht dat we bijvoorbeeld in wijnen van de Loire zien. Sommige wijnen speelden perfect in op de omstandigheden van dit wijnjaar en zijn wellicht prima bewaarwijnen. Toch zijn er ook veel wijnen waarin het vlezige en de diepte het laten afweten, wijnen met bijtende zuren. 14/20 Pessac-Léognan : Château Couhins Lurton (17/20), Domaine de Chevalier (16/20) 13+/20 Pessac-Léognan : Smith Haut Lafitte (16+/20), Château Fieuzal (16/20), Latour Martillac (16/20), Château Pape Clément (15/20),Château Olivier (15/20) 13/20 Pessac-Léognan : Château Picque Caillou (17/20) Graves : Château Rahoul (16/20), Château Cruzeau (16/20), Château Chantegrive (15/20), Château de Cérons (16/20) Bordeaux : Ad Francos «Les Pierres Blanches» (16/20) Château Tour de Mirambeau (17/20), Château La Perrière (16+/20), Château Sainte-Marie (16/20) 12+/20 Blaye : Château des Tourtes (16/20) Bordeaux : Château de Reignac (16/20), Château Thieuley (16/20), Château Jean Faux (15/20), Château de Lussac (15/20), Château Charmes Godard (15/20)
4
Rood 2013 De twee weken lang van degustaties in Bordeaux was een aaneenschakeling van teleurstellende reeksen in rood. Heel af en toe sprong er een wijn uit, aangenaam en evenwichtig, niet groot maar prettig. Vervolgens werd er opnieuw overgegaan naar een onaangename reeks, hopend op een volgende verrassing. Ik heb niets tegen kleine wijnjaren, het zijn die jaren die maken dat grote wijnjaren echt ‘groot’ zijn. Doch, als een klein wijnjaar wil zeggen dat er niet te lang moet gewacht worden om de wijn nadat hij gebotteld is te drinken, dan heb ik daar totaal niets van gemerkt. Buiten de schrale en ruwe bitters waren de zuren soms zodanig scherp dat je het gevoel kreeg een scheermes in je mond te hebben! En dan heb ik het nog niet over de gechaptaliseerde wijnen, wat je proefde vanaf de eerste slok. De druiven zijn nooit dik geworden en waren nooit rijp, de concentraties aan suikers zaten extreem laag en de zuren torenhoog. Verbazend is dat de wijnen nooit duidelijke impressies van pyrazine bezaten, met de overbekende smaak van groene pepers. En tegelijk waren er wijnen met een behoorlijk evenwicht. Hebben ze daar ontzuurd, risico’s genomen, mildere weersomstandigheden gehad of bezitten ze terroirs die meer geschikt zijn voor dit soort van crisissen? Al deze gevallen vinden we terug in onderstaande wijnen. Sommige appellations hadden iets meer geluk dan andere, met vergelijkbare parameters tussen klimaat, bodem en druivenras die iets gunstiger waren in dit ongelooflijk complex wijnjaar. In de wijngebieden van merlot, die het sedert het einde van de lente zwaar te verduren Juni/JUli 2014
kregen, komen Pomerol en Fronsac er iets beter vanaf dan hun buren. En op de linkeroever van de Garonne vinden we in Saint-Estèphe en Pessac-Léognan de betere wijnen op basis van cabernet terug. 14/20 Saint-Emilion : Le Carré de Jonathan Malthus (17/20), Le Dôme de Jonathan Malthus (17/20), les Astéries de Jonathan Malthus (16/20), Château Sansonnet (16/20), Château Valandraud (16/20) Pessac-Léognan : Château Les Carmes Haut Brion (16/20), Domaine de Chevalier (16/20) Margaux : Château Labégorce (15/20) 13+/20 Saint-Emilion : Château Guadet (15/20), Château Pavie Macquin (15/20), Château Troplong Mondot (15/20), Château Rol Valentin (15/20), Château Latour Figeac (15/20) Pauillac : Château Grand Puy Lacoste (15/20) Saint-Estèphe : Château Haut-Marbuzet (15/20) Pessac-Leognan : Château Fieuzal (15/20), Château Pape Clément (15/20), château Smith Haut Lafite (15/20), Château Malartic Lagravière (15+/20) 13/20 Pomerol : Château La Croix de Gay (15/20), Château Petit Village (15/20), Château La Conseillante (15/20), Château Le Bon Pasteur (15/20), Château Beauregard (14+/20), Clos Vieux Taillefer (14+/20), Clos L’Eglise (14/20), Clos du Clocher (14/20), Moulis : Château Poujeaux (15/20) Margaux : Château du Tertre (15/20) Pauillac : Château Batailley (14+/20) Saint-Estèphe : Château Lafon-Rochet (14+/20), Château Cos Labory (14/20) Saint-Emilion : Vieux Château Mazerat (15/20), Château La Dominique (14/20), Château Bellefont-Belcier (14/20), Château Villemaurine (14/20), Château de Pressac (14/20) Pessac-Léognan : Château Rahoul (16/20) 12+/20 Castillon : Château Veyry (15/20), Château Valmy Dubourdieu Lange (14/20), Château Monlandrie (15/20) Franc : Ad Francos (14+/20) Fronsac : Château Dalem (14/20), Château Haut Carles (14/20), Château Moulin Haut-Laroque (14/20), Château La Vieille Cure (15/20), Château Fontenil (14/20), Château La Rousselle (14/20) Haut-Médoc : Château Sociando Mallet (15/20), Château Belgrave (14/20) Saint-Estèphe : Château Meyney (14+/20) 12/20 Bourg : Château Tayac Cuvée Rubis (14/20) Blaye : Château Haut Bertinerie (15/20) Château Magdelaine Bouhou (14/20) Graves de Vayres : Château Lesparre (15/20) Médoc : Château Cambon La Pelouse (14/20) Franc : Château Puygueraud (16/20) Bordeaux : château Tour Mirambeau cuvée Passion (14+/20) 11+/20 Bourg : Château Rousselle (15/20) Castillon : Château Franc Lafleur (14/20) Franc : Château Puygueraud (16/20) Bordeaux : Château Jean Faux (15/20) Haut-Médoc : Château Hanteillan (14/20) Puisseguin Saint-Emilion : Château Claud Bellevue (14+/20) Fabian Barnes
Imported by VA.S.Co NV / SA
5
Wijntoerisme
De familie Vanwijn
in Avignon Super, we gaan naar Avignon! We logeren er niet, maar vader beloofde ons een paar theatrale uitstapjes in de middeleeuwse binnenstad. Mijn zus en ik weten wel niet goed wat we moeten verstaan onder ‘theatraal’.
npalais des papes
Aankomst bij valavond Vroeg vanuit het kille noorden vertrokken, bereiken we bij valavond de poorten van de pauselijke stad, mooi gezegd, al vind ik het zelf. Tussen de Rhône en de middeleeuwse gebouwen glippen we tussen de vele auto’s door. Het festival is reeds een tweetal weken bezig en je kunt er op de koppen lopen. Nog een klein halfuur en we arriveren aan onze chambre d’hôtes.
Intermezzo Ik stel me de brug van Avignon voor in het rood, met de stroom in dezelfde kleur, identiek als een grenache, op een grote pijl getekend aan de andere kant van de Rhône, waar we toostten en dansten als nooit tevoren ... Papa, hou op, het is groen! We komen sowieso terug half augustus voor de Luminessences. Van dinsdag 12 augustus tot 11 oktober 2014, met twee voorstelling per avond, vormt het
Pausenpaleis het decor voor een fantastisch lichtspektakel in 3D. De voorstelling duurt telkens 35 minuten en is een creatie van Bruno Seillier. www.lesluminessences-avignon.com
Uitpakken Clos Saint-Saourde ligt aan de ingang van Beaumes de Venise en is vrij moeilijk te vinden, vooral in het donker. Ik weet niet hoe mijn vader dit prachtige logement gevonden heeft, maar we voelen er ons van in het begin thuis. Zelfs Djibou, onze hond, is blij dat hij eindelijk kan rennen. Toch heeft deze plek ook iets apart. Mijn zus en ik spelen er holbewoners. De ‘mas’ zelf staat op zandsteen gebouwd. Schitterend ingericht trouwens, die oude paardenstallen en varkenshokken waar we straks in moeten slapen. Onze ouders opteren voor een klein huisje ietwat verderop waar ze van de rust genieten. Morgen zwembad voor iedereen, vooraleer we allerlei dingen gaan bezoeken. www.leclossaintsaourde.com
Richting Tavel Helemaal uitgerust zijn we klaar voor een dagje rosé. We misten net de tweede editie van Couleur Tavel en de danspasjes van wijnbouwers en wijnbouwers op het ritme van Happy, de megahit van Pharell Williams, maar
6 Juni/JUli 2014
goed. www.vin-tavel.com/fr/actus-et-presse/ actualites/couleur-tavel-fait-son-happy In de de Jardins de la Condamine is alles opnieuw rustig. Onze keienfan, vader dus, heeft besloten ons de verschillende terroirs van Tavel te tonen. www.vin-tavel.com . Hij stelt ons een spel voor: rolkeien zoeken met scherpe hoeken, geërodeerd door winden van vóór de zondvloed, met onze zonnebril op om stalen van ‘lauze’ te zoeken, die witte kalkachtige keien die geluid maken wanneer je er over wandelt. Grappig, in het zand spelen met keienstalen in je vuist. Afspraak in Château d’Aquéria. Het is warm, de koelte van de proefruimte zal ons goed doen. Er komt net een groep Duitsers buiten. Vincent de Bez heet ons welkom en stelt eerst een glas koud water voor vooraleer we naar de wijn overstappen. Ik hou van rosé met een diepe kleur. Vineus van karakter, bezitten ze knapperig fruit en tannines, vol en smeuïg van smaak. Help, ik ben net mijn vader die praat! De laatste wijn is pittig en krachtig van smaak, heerlijk. Château d’Aqueria is in totaal 98 ha groot, waarvan 66 ha wijngaarden zich rondom het kasteel bevinden. Het domein produceert ook Lirac, in rood en in wit, en Côtes du Rhone in rood en rosé.
Nog meer wijn Château de Manissy dateert van de 16e eeuw en behoort reeds een honderdtal jaren toe aan de paters-missionarissen van de Heilige Familie. Het waren zij die de druivenstokken aanplantten en tal van parochies rondom van miswijn voorzagen. De paters-wijnbouwers volgden elkaar op tot in 2003, het jaar waarin Florian André het domein overnam. In de kelders treffen we een collectie oude wijnen waarvan de oudste dateert van 1917. Een stuk jonger is de Tavel 2013 Château de Manissy die naar aalbes en framboos met peper ruikt, afgewerkt met een blaadje munt dat voor verfrissing zorgt. Een smakelijke wijn, vlezig en met veel fruit, een mix van bessen en citrus met specerijen. Je kunt er ook een hapje eten en overnachten, maar we moeten verder. Wij hebben zin om een duik in het zwembad te nemen dat voor het restaurant ligt, maar Domaine du Joncier wacht. We steken de grens over van Tavel naar Lirac en stappen ook over van biologische naar biodynamische wijnbouw. Marine Roussel zette reeds enkele toastjes klaar met tapenade en worst. Alles was al afgesproken, de stiekemerd. De hapjes passen uitstekend bij de Lirac blanc 2013, een goudgele wijn met impressies van anijs en gekonfijte citroen, gevolgd door zoete amandel en gegrilde pistache. Le Gourmand 2012 Lirac rouge barst van de kersen, heerlijk! Echt een wijn waar je blij van wordt en die onze eetlust aanscherpt, ondanks de lekkere toastjes.
Eten in Dolium Richting Beaumes de Venise is dit het gastronomisch restaurant van de wijncoöperatie Balma Venetia. Chef Fabrice Martin zorgt er voor rivierkreeft met saffraan, wat perfect combineert bij de Côtes du Rhône blanc Légende des Toques 2011. De jonge duif daarentegen doet het beter bij het krokant fruitige en vlezige van de cuvée Notre Dame d’Aubune 2012 Beaumes de Venise. Twee fraaie wijnen van de coöperatie: www.cavebalmavenitia.com. Voor we vertrekken, nog een rondje muscat, een voor elk. Voor mij de betoverende Rosé met accenten van peer en framboos, verbluffend. Mama neemt de Rougexclusif, met heel veel kers in maraschino, kruidig en licht gerookt. Mijn zus prefereert de klassieke Carte d’Or, hoe origineel, en papa gaat voor de Muscat Paparotier die wel speciaal voor hem gemaakt lijkt, geurend naar amandelbloesem en oranjebloesem met een vleugje ijzerkruid en munt, heel apart. www.dolium-restaurant.com Tijd om te gaan slapen
Met de fiets tot aan de etappe Mijn vader heeft er niets beter op gevonden dan fietsen te huren om tot aan een etappe van de Tour de France te rijden. Zondag 20 juli rond 15.30 uur passeren de renners Coustellet, in de gemeente Cabrières d’Avignon. We zeiden ja, maar op één voorwaarde dat hij het traject uitstippelt. Mijn zus, die nog niet zo stom is, vindt ondertussen via haar tablet de website van Provence à Vélo waar je routes tussen de wijngaarden kunt vinden, weg van
de grote verbindingswegen, tot aan de voet van de Luberon: www.provence-a-velo.fr. Ondertussen stoppen we voor een picknick met twee flessen Côtes du Rhône Village Gadagne, een nieuwe appellatie waarvan papa de wijnen wil proeven. Deze beschermde herkomstbenaming behoort tot de zuidelijke Côtes du Rhône en bevindt zich op een plateau van rolkeien in het dorp Châteauneuf-deGadagne, op 15 km van Avignon. Geologisch gezien ligt dit oud terras op 115 meter hoogte en correspondeert het met de terrassen uit het Villafranchien (1,8 miljoen jaar geleden) van Châteauneuf-du-Pape en Côtes du Rhône Villages Signargues: www.gadagne.fr
Van fietsen krijg je honger Iets te laat terug voor een barbecue stoppen we bij Coteaux et Fourchettes op de weg van Cairanne, hartje Plan de Dieu. Gelegen op de kruising van de D975 en de D8 zie je restaurant al van ver liggen. Van de vrij uitgebreide wijnkaart, met tal van uitstekende wijnen tegen milde prijzen, kiezen we de Vacqueyras Domaine de la Ganse van Coralie Onde en de Vacqueyras Domaine d’Ouréa van Adrien Roustan. Beide combineren uitstekend bij het rundvlees dat we bestellen. De eerste speelt in op de smakelijke breedte, is charmant, vlezig en bijzonder lekker. De tweede wijn is meer strikt en rechtlijnig en linkt de tannines aan het sappige van het vlees, heel puur. We stappen van de ene wijn over op de andere, leuk, en bij elke slok krijgen we nieuwe indrukken. De elegante en geraffineerde seizoenskeuken van Cyril Glémot past perfect bij deze stijloefening. Drie acteurs die elk hun rol met verve spelen, wat voor heerlijke smaakmomenten zorgt.
nDe 3 terroirs van Tavel
7
nwijntoerisme
Dineren in La Table de Sorgues Sorgues ligt op de weg en het restaurant La Table de Sorgues werd ons sterk aanbevolen, waar we niet rouwig om zijn. Bijzonder verrassend zijn de gebakken langoustines met de rode Côtes du Rhône 2013 Clos du Caillou, een heerlijk samenspel van jodiumtoetsen die omwikkeld worden door succulent fruit, onverwacht delicieus. De man achter deze smakelijke prestaties is chef Jean-Paul Lecrocq. www.latabledesorgues.fr
Olijfolie
nDe bar van Inter Rhône
Dagje Avignon Door de straten wandelen tijdens het festival is een bijzondere ervaring. Overal waar je gaat of staat stellen toneelacteurs en straatmuzikanten hun stuk voor, in heel de stad. Leuk, die menigte, drinken we een glas en eten we een hapje in de AOC, een wijnbar vlak bij de hallen vooraleer we ons aan de cultuurschok in het Palais des Papes overgeven? De hele zomer lang loopt er een tentoonstelling met werken van Szczesny, een restrospectieve van deze kunstenaar. Persoonlijk hou ik er niet zo van, terwijl mijn moeder perplex staat, mijn zus er helemaal wild van is (ik had het kunnen denken) en mijn vader een selectie maakt van werken die hij top vindt en andere die hem koud laten. Hoe dan ook, de acrylschilderijen en aquarellen van Stefan Szczesny laten niemand onverschillig. Geboren in München in 1951 maakte Szczesny begin jaren 80 deel uit van de Nieuwe Wilden (Neue Wilde), een groep van jonge figuratieve
nle pont d’avignon
8 Juni/JUli 2014
kunstenaars. Hij is gekend voor zijn opulente en sensuele stijl. Szczesny voelt zich reeds lange tijd aangetrokken tot het licht en de landschappen van de Côte d’Azur en woont sedert 2001 in Saint-Tropez. www.palais-des-papes. com/fr/content/exposition-szczesny Een luchtje scheppen op de Pont Saint-Bénézet, beter gekend als de Pont d’Avignon, is meer bevreemdend dan we denken. Toeristen overal, zouden we durven dansen? Vroeger werd er trouwens onder de brug gedanst, niet erop. We verlaten de drukte en passeren langs het Maison des Vins. Op de binnenkoer van dit historisch gebouw is er een bar waar schitterende wijnen van de Côtes du Rhône kunnen geproefd worden. Voor ieder van ons een andere kleur! Papa, we zijn met vier!’ De witte Per El 2013 van de zussen Saladin voor mama, een wijn die aan onze vorige vakantie doet denken. Rosé voor ons, de kinderen, de Chusclan 2013 van Domaine de la Romance, fris en fruitig, niet overdreven, elegant en delicaat, en de Régulus 2013 van Domaine Clavel uit SaintGervais, rechtlijnig en beendroog, dorstlessend en super smakelijk. De rode Côtes du Rhône Villages Laudun 2011 van Maison Brotte weet papa te verrassen met zijn accenten van garrigue, zijn mooie structuur, zijn smakelijk fruit en frisheid. Kortom, heerlijke wijnmomenten, ver weg van het feestgedruis. Het Maison des Vins in Avignon is ondergebracht in het Hôtel du Marquis de Rochegude en verandert in juli tijdens het Festival onder meer in een tentoonstellingsruimte waar foto’s te zien zijn van Stéphane Couturier, van 11.00 tot 18.00 uur, en in een wijnbar met Côtes du Rhône-wijnen, van 19.00 tot 22.00 uur. www.vins-rhone.com/planete-rhone/article/ festival-des-cotes-du-rhone
De vakantie zit er bijna op en naast wijn willen we ook een kleine stock olijfolie inslaan. Mama heeft een zwak voor de kracht van de olijfolie met ‘fruité intense’ op het etiket, een olijfolie van de oliemolen van Beaumes. Ze maken er ook een ‘fruité noir’, waarvan één fles genoeg is. De smaak van deze hele rijpe druiven is apart en fantastisch op een carpaccio van rundvlees. Voor de smaken van artisjok en zoete appel die we in de ‘fruité mûr’ proeven, vallen we alle vier. www.labalmeenne.fr Nog een laatste nacht in ons optrekje en morgen richting het grijze noorden. Er resten ons nog tal van plaatsen te bezichtigen, wijndomeinen te bezoeken en fietstochten te maken, maar die zullen moeten wachten tot een volgende uitstap. Marc Vanhellemont
Lijst van de verdelers • Aquéria - Tgvins/De Clerck/Van DenBussche Van Durme - www.aqueria.com • Brotte - De Clerck Wijnen- www.brotte.com • Cave de Balma Venitia - Global Wineries Wijnhuis Tom Vermeersch/Magnus www.cavebalmavenitia.com • Clavel - Couleur Vin - www.domaineclavel.com • Clos du Caillou - Rhone Vins*/Vins/Pavans QualityWines/Primavinum/Vinotheek/Vinesse Wijnmakelaarsunie/Courtiers Vinicoles/Jublou Patrick Vino Estoria – Accrovinum/Walter Schmocker Cave de Reverolle/Crelier Importations Vins Passeur de Vin/Gerstl Weinselektionen Badaracco(Ch) Les Genereux/Moolenaar/Goessens/Edouard Mol Aventura/Unique Hollande(Nl) www.closducaillou.com • Ganse - Rabotvins - www.domaine-de-la-ganse.fr • Joncier - Van DenBussche/Vinikus http://domainedujoncier.com • Manissy - PHD Wine/Wijnschuur(Nl) www.chateau-de-manissy.com • Ouréa - Cave des Oblats*/Mostade Maison des Vins Fins - www.domainedourea.fr • Romance - Vin Degrève - www.domainelaromance.com • Saladin - Jacques Delire - www.domaine-saladin.com
nieuwigheden
Lievelingswijnen IVV Domaine Mistral 2012 Côtes Rhône Villages Plan de Dieu Fluwelige wijn met een paarse schijn die telkens wanneer we walsen impressies van garrigue en zwart fruit loslaat. De smaak volgt dezelfde lijn, maar voegt daar nog het vlezige van zwarte bes, aardbei en kers aan toe, alsook wat specerijen. Breed en zacht komt hij vrij vol over, maar de nog wat ruwe tannines zorgen voor reliëf aan deze smeuïge textuur. Sappig maar ook fris van smaak, met een persistente finale waarin we peper en zoethout herkennen. Sympathieke wijn, vlot drinkbaar. Assemblage van grenache, mourvèdre en syrah. €5.15
C de Courteillac 2012 Bordeaux Domaine de Courteillac Donker robijnrood met granaatkleurige toets. Fraaie en smakelijke geur van rood fruit, aalbes en framboos, waar zwarte bes en braambes aan toegevoegd worden. Een licht gegrild accent onderstreept het getoaste van deze wijn, maar staat het fruit nergens in de weg. Daarna krijgen we een kleine hint van specerijen. Breed en aangenaam in de aanzet, gevolgd door heerlijke aroma’s van aalbes tot zwarte bes, van zoethout tot bosbes, van peper tot kinabast, stuk voor stuk doorregen met zijdezachte tannines. Fris en soepel van smaak met een fraaie textuur. Deze tweede wijn van het domein is natuurlijk iets sneller op dronk en is een selectie van jonge wijnstokken merlot, aangevuld met cabernet sauvignon en cabernet franc. Tijdens de vinifica-
tie verblijft de wijn een tijdje in barriques. Dit domein van 50 ha groot, met een wijnproductie op 28 ha, is eigendom van Dominique Mèneret. De wijngaard ligt op een kalkplateau in de gemeente Ruch, in Entre-deux-Mers ten zuidoosten van Saint-Émilion. De wijnen bezitten heel wat minder hout dan voorheen en wonnen aan finesse van zodra Dominique de hulp inriep van Stéphane Derenoncourt. ‘Vandaag vergelijk ik mijn wijn met de finesse van de meest fijne kasjmierwol of met de diepe en zachte stem van Norah Jones ...’ , aldus Dominique Mèneret. €7.85
Vin de France « Vin Gaulois », Marcel Lapierre
Montbenoit. Zij zoeken naar terroirexpressie met hun typische cuvées Marne, Silex en Caillote en L’inédit. Les Chasseignes is hun klassieke witte Sancerre op basis van de oudste stokken op een rijke kalkbodem. De rendementsbeheersing tot 28hl/ha draagt bij tot de complexiteit en diepgang van deze (prijs/kwaliteit) schitterende sauvignon blanc. Helschitterende witgoude kleur. In de neus exotisch fris fruit met toetsen van rijpe ananas. In de mond opnieuw veel exotisch fris fruit, vol met een sappige fraîcheur. Een fijnmineralige lange afdronk met op het einde een verrassend puntje rijpe limoen doet verlangen naar méér. €12.50*
Voorzanger van de ‘biojolais’, Marcel Lapierre, maakte deze wijn reeds enkele jaren geleden. Deze ‘instapgamay’, zoals wij hem toen noemden, draagt het Vin de France-label. Een kwestie van meer vrij te zijn. Na zijn overlijden in 2010 nam zijn zoon Mathieu het bedrijf over en zorgt vandaag voor een vlotte wijn, een echte dorstlesser, fruitig als hel, met een rustiek puntje. Een wijn waar je blij van wordt! €8.95
L’Inédit – Coteaux du Giennois Vignobles Berthier 2012
Clément & Florian Berthier «Les Chasseignes», Sancerre 2012
«Antidoto», Ribera del Duero 2011
De Vignobles Berthier omvatten zo’n 19 ha, waarvan 8,5 AOC Sancerre en 10,5 ha Coteaux du Giennois. Clément en zijn jongere broer Florian staan in voor een dynamische aanpak van het in 1983 gestichte familiedomein des Clairneaux en het grootouderlijk domein de
Kort decanteren die wijn, want de eerste impressie is enkel hout! Na het luchten krijg je frambozen en bessen op het palet aangevuld met wat zoete kruiden. Je krijgt een typisch Pinot Noir gevoel, dat zalvend en zacht rond je gehemelte blijft kleven. Mag best een beetje gekoeld worden. €14.50*
Dit is een door Bernard Sourdais gevinifieerde volbloed Ribera del Duero van 14,5 % alc/vol die heel elegant overkomt. Sourdais, afkomstig uit een wijnbouwersfamilie in ChinonLoire , is duidelijk verliefd op Soria, het meest Oostelijke deel van Ribera del Duero. De wat hoger gelegen wijngaard met oude
9
nnieuwigedhen
pre-phylloxera tempranillosttokken op een schrale zanderige bodem, zorgen voor kracht, rijkheid én finesse. Diepdonkerrood. In de neus veel blauw bosfruit en moerbeien. In de mond veel fluwelig donker en rijp fruit , met een ochtendlijke parelende frisheid. Peperige en zacht prikkelende kruidige toetsen geven deze volle wijn een gracieuze textuur. De tannines zijn suave. De afdronk is lang en fris. Het hout moet nog wat vervlechten, maar is niet storend dominant. Een lekkere wijn die in combinatie met saignant vlees van een stiertje ongetwijfeld een ‘heilzaam’ effect oplevert. Deze Antidoto weet de essentie van deze appellatie op een in alle opzichten aantrekkelijke manier tot uiting te brengen. Een koopje. €14.58
Fontanafredda Barolo Serralunga d’Alba 2009 Deze pure nebbiolo dankt zijn naam aan de plaats waarvan hij afkomstig is: Serralunga, beroemd om zijn kasteel ... en zijn fraai wijnlandschap, golvend onder de zon in het hart van de DOCG Barolo. Deze hooggelegen wijngaard bezit een bodem van zandsteen. Qua geur ruiken we bloemen, fruit en specerijen, met in de smaak impressies van blonde tabak en mokka, eindigend met subtiele nuances van rozenwater en notenlikeur. Deze 2009 smaakt veel jonger dan hij is. ‘Heel statig’, zegt een van de proevers. En dat is hij ook, een en al emotie. €34.10
Blaufränkisch Eisenberg 2010 Burgerland Wachter Wiesler Robijnrood en een hint van karmozijn, met de geur van friszuur rood fruit. Aan deze rode bessen worden kaneel, zoethout en kurkuma toegevoegd, maar ook een hint van gedroogde bloemen. In de smaak zijn de tannines nauwelijks merkbaar, discreet en delicaat als
fijne organza. Daarop komt een toefje geplette kers, intens en vlezig, smakelijk en rood. Aardbei, aalbes en framboos zorgen voor extra fruittonen, geaccentueerd met peper. Florale toetsen versterken deze dynamische en frisse wijn, geparfumeerd en heerlijk zacht. Elegantie van begin tot eind, verfijnd en subtiel. De wijnstokken staan op een bodem van klei en schist. Vergelijkbaar met het typische van gamay is blaufränkisch een veel voorkomend druivenras in Centraal-Europa. In Hongarije heet deze druif kékfrankos en in Duitsland is hij ook gekend onder de naam lemberger. €41.89
€*: prijs op het domein, taksen inbegrepen. Hervé Lalau / Marc Vanhellemont Johan de Groef
De 40 ha van het domein zijn ideaal gelegen, aan de voet van de Montagne Sainte-Victoire. Enkele percelen uit één stuk gaan tot 946 meter hoog, het cijfer dat voor de naam van de topwijn van het domein gebruikt wordt. Deze wijn bestaat in wit en rosé. De rosé is meteen een van de meest elegante: fijn, fruitig en floraal.
946 2013 Côtes de Provence Sainte Victoire Rosé met een licht gevlamde kleur van rozenblaadjes, geurend naar delicaat fruit, vooral sinaasappel, meloen, mango en abrikoos, een toets van peperige roos en groene thee, aroma’s waar je onophoudelijk aan blijft ruiken. De bijzonder frisse smaakaanzet bevalt ons, terwijl de aroma’s discreet zijn en een beetje op zich laten wachten. Vrijwel onmiddellijk daarna krijgen we te maken met fijne toetsen van meloen, granaatappelzaden en framboos. Totaal niet extravagant maar vooral licht en verfijnd, met ragfijne minerale impressies en heerlijke parfums van fruit en bloemen. Samenstelling: grenache, syrah, cinsault en rolle. De vinificatie is heel apart en steunt op drie basiswijnen. De eerste, afkomstig van het meest volle sap (met persresten) wordt eerst bewaard aan een lage temperatuur (4°C), daarna gefilterd, en zorgt voor een ronde en vette smaak. De tweede wijn, met een alcoholvergisting in nieuwe demi-muids van 500 liter uit Oostenrijks hout (Stockinger), verhoogt de complexiteit. De derde wijn, vergist in cementen tanks tussen 14 en 16°C, zorgt ervoor dat de aroma’s mooi bewaard blijven. Een keuze die duidelijk zijn vruchten afwerpt. €10,55 Ook de twee andere roséwijnen wisten ons te overtuigen.
Bezit weliswaar een iets meer uitgesproken kleur, net zoals het fruit dat van in het begin duidelijker is. Assemblage : 23% syrah, 27% grenache, 25% cinsault, 9% carignan, 10% cabernet sauvignon en 6% ugni blanc.. €27.75 Juni/JUli 2014
Zit ergens tussen de beide. Hij is kruidiger, verleidelijk fris, vrij strak van structuur maar met toch een afgeronde en sappige smaaktextuur. Assemblage: 32% grenache, 29% cinsault, 23% syrah, 8% ugni blanc en 8% rolle. €12.50
Drie keer rosé van Château Gassier
Cuvée Loubiero 2013
10
Le Pas du Moine 2013
Lijst van de verdelers • Antidoto - Van Eccelpoel* • Berthier - Dulst*/Bernard Poulet* www.vignoblesberthier.fr/ • Courteillac - Pirard* http://domainedecourteillac.com • Dom. du Mistral - Carrefour • Fontanafredda - Vasco* - www.fontanafredda.it • Gassier - Melchior Vins /B.L. Vins - Dinant Drinks Dubuisson - Hainaut Drankendiscount Het Tolhuis - Aarschot /Brandtfood / Interdrinks Beverages - Knokke Heist /Cave de Bordeaux - Knokke Heist Wijnen Moniez - Anvers La Grande Epicerie - Uccle / La Côte de Beaune - Uccle Vasco* - www.chateau-gassier.com • M L Lapierre - Vitis Vin - www.marcel-lapierre.com • Mas Amiel - Young Charly - www.masamiel.fr • Vignerons Ardéchois - Cave du Roy • Wiesler - Crombé - The Belgian Winehouse www.wachter-wiesler.at/
Voor u getest
Les Parcelles
van Gérard Bertrand Door het succes van het handelshuis Gérard Bertrand zouden we bijna vergeten dat zijn roots in het familiedomein Villemajou liggen. Daarnaast zijn er de vele domeinen die hij doorheen de jaren overnam, zowat overal in de Languedoc, waar hij steevast op zoek gaat naar expressie en persoonlijkheid.
nl’hospitalet
D
e ultieme illustratie van deze zoektocht vinden we in het Parcelles-gamma, wijnen van microterroirs in de domeinen zelf. We proefden deze wijnen en voegden daar voor de goede orde Château de la Sauvageonne aan toe. Het hoeft geen betoog dat al deze uitzonderlijke percelen nauwlettend in het oog gehouden worden (bodemanalyses, opvolging wijnstokken, rijping enz. ). Maar belangrijker is dat deze wijnen er staan, en hoe!
Languedoc Château La Sauvageonne Grand Vin 2012 (wit) Dit hooggelegen domein van Terrasses du Larzac werd in 2011 in de groep opgenomen. Het terroir is bijzonder geschikt voor witte wijnen, dankzij de grote temperatuurverschillen tussen dag en nacht in de zomer. De wijn is een mix van vermentino, grenache gris en viognier, met een gedeeltelijke rijping in barriques van 6 maand. Een tikje wild qua geur, maar niet mensenschuw, explosief eerder, heel fruitig (gele passievrucht, abrikoos, appel, verse amandel), licht parelend met een kruidige smaak, breed, rijk en toch pittig. Het mooi ziltig accent in de finale verlengt het vette van deze wijn. 15/20 Limoux Domaine de l’Aigle, Aigle Royal Chardonnay 2012 We veranderen van plaats en van druivenras en trekken naar de Haute Vallée de l’Aude, binnen de AOC Limoux, daar waar chardonnay zijn tweede thuis heeft gevonden. Het perceel
kent een hoge aanplantingsdichtheid en is gesnoeid volgens de espalier-methode. De wijn krijgt een houtrijping van 7 tot 8 maanden. Qua geur ruilen we Limoux voor meer tropische gebieden (papaya, mango, ananas) om vervolgens terug af te zakken naar meer mediterrane oorden (mirte, fenegriek). Het hout is aanwezig maar niet opdringerig. De dosering is perfect om de wijn wat ronder te maken, wat meer volume en een vetje, zonder dat het evenwicht verstoord wordt. Vraagt nog wat geduld opdat hij volledig versmolten is. 14,5/20 Domaine de Cigalus 2011 (rood) Gérard Bertrand kocht dit domein in 1995. De ondergrond van mergel en klei op zandsteen vormt een terroir dat zowel perfect is voor witte als voor rode druivenrassen (mediterrane en internationale). Sommige van deze rassen werden niet opgenomen in het lastenboek van de AOC’s Corbières of Languedoc, dus vallen de wijnen van Cigalus onder een IGP-classificatie. Maakt niet uit. Deze wijn is veel meer dan een opsomming van variëteiten, waarbij er niet minder dan 7 werden gebruikt - niet meteen de gemakkelijkste weg. Deze rode Cigalus van 2011 ruikt naar een mand rijp fruit (framboos, rode bes), tegelijk sappig en knapperig, waar kruiden (laurier, tijm, zachte paprika), een hint van gerookt en bittere koffie aan worden toegevoegd. De
structuur is dik en vol met mooie tannines en goed versmolten hout, in het register van gegrild en truffelachtig maar zonder vanille. Een wijn die niemand onverschillig laat, vooral door zijn gerookte en gebrande accenten. 15/20 Le Viala Minervois La Livinière 2011 Deze wijn is afkomstig van enkele bijzondere percelen van Château Laville-Bertrou, door Gérard Bertrand aangekocht in 1977. De lieudit is volledig naar het zuiden georiënteerd en kijkt uit over La Livinière. Bodem: afgeschuurde
ngerard bertrand
11
nvoor u getest
mergel, kalkachtige zandsteen en compacte kalk. Samenstelling: syrah, grenache en carignan. Houtrijping: 12 maanden in nieuwe vaten. Indien je nog zou twijfelen of er in Languedoc grote bewaarwijnen worden gemaakt, inclusief prachtig fruit en veel souplesse, dan moet je deze Le Viala maar eens proeven. De geur doet denken aan rijpe kwetspruimen en zwarte kersen met een strakke smaak van kruiden als tijm en koriander, onmiddellijk aangevuld met zachte impressies van mokka en leder, waarna op het gegrilde en truffelachtige van de finale sappige tannines tevoorschijn komen. Uitzonderlijk en complex, met een houtrijping die niets wegveegde maar deze materie alleen maar fraai onderstreept. 17/20 Corbières Boutenac «La Forge» 2011 Deze wijn is afkomstig van een selectie van bepaalde percelen syrah en carignan van Domaine de Villemajou, van de lieu-dit La Forge. Zwarte bes en braambes qua geur, gevat in leder, maar ook specerijen als zwarte peper en zoethout en een vleugje gerookt. De smaak is mooi vlezig. Geen vanille, enkel een hint van gegrild en mokka. Fraaie houtrijping. Krachtig maar zacht tot in de finale. Een ijzeren hand in een fluwelen handschoen of een gentleman in een rugby-outfit. 16/20 L’Hospitalitas 2011 Dit perceel dat tot het wijngaardareaal van Château de l’Hospitalet behoort in La Clape, ligt aan de voet van een klif en is perfect beschut tegen de noordenwind. De bodem is tegelijk samengesteld uit kalk en mergel en een rode grondlaag op kalk: elementen die bijdragen tot de finesse en de concentratie van de wijn. Eerst ruiken we aroma’s van zwart fruit en leder, heel smakelijk, gevolgd door specerijen - alsof er takjes rozemarijn en garrigue in het glas rondzweven. De smaak is weelderig en
12 Juni/JUli 2014
zonovergoten, maar ook ontzettend fris, met een schitterend accent van munt en eucalyptus in de finale. De som van al deze elementen (aroma, textuur, inhoud, materie) zit nog een pak hoger. Een soort van magie is het, een wijn uit één stuk maar opgebouwd uit onwaarschijnlijk veel lagen. 17/20 We eindigen met een citaat van Gérard Bertrand: ‘Een grote wijn is niets anders dan het resultaat van iemand die op zoek gaat naar het allerbeste, naar perfectie en raffinement, naar het fijnste wat het terroir te bieden heeft.’ Met zijn gamma Les Parcelles kunnen we stellen dat hij daarin geslaagd is, met brio zelfs. Hervé Lalau
Lijst van de verdelers • Gérard Bertrand - Melchior*/Drinks Dubuisson/La Casière/Paradise Drinks Rob Gourmet’s Market/La Grande Epicerie/Wine Square/B.L. Vins/Meryvin/Stassen Vin/Wijnen & Drankenhandel Vets/ijnen Moniez/Verhelst Drankencentrale Wine Select/Concept Vins/Drankendiscount Het Tolhuis/Bacchus Knokke/Caves de Bordeaux / Werbrouck Wijnhuis - Vasco* - www.gerard-bertrand.com
Bubbles
Zomer,
tijd voor extra bubbels ! Ter herinnering: alle wijnen worden blind geproefd en er wordt zowel een selectie gemaakt uit schuimwijnen van de Jura, Saumur, Touraine, Champagne, Luxemburg als andere streken en landen. Arthur Metz Crémant d’Alsace - Réserve de l’Abbaye Blanc de Noirs Van zodra hij in het glas loopt, kan hij zijn rode basis van 100% pinot noir niet verbergen. Andere huizen hadden wellicht deze kleur iets meer willen verdoezelen, maar niet dit bedrijf dat voor openheid kiest. Na 24 maanden ‘sur lattes’ biedt hij de liefhebbers van fijne belletjes dat wat ze willen, terwijl de dikke mousse vrij snel verdwijnt. Ondanks zijn krachtige impressies van rood fruit (kers, aalbes, bosaardbei) aangevuld met een klein beetje wit fruit, is hij bijzonder fris. Zijn eerlijke smaakaanzet nodigt uit als aperitiefwijn en bezit een licht bittertje. In het midden is de smaak expressief met een finale die goed standhoudt, met daarin toetsen van gebrand. Lijnbaars in zoutkorst, kabeljauw met pepers, kalfsfilet of gevogelte met roomsaus zijn geschikte tafelpartners voor deze wijn die daarbovenop een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding bezit, wat ook mooi meegenomen is. €12.40 Crémant du Jura Désiré Petit - Brut De Jura, bekend om specialiteiten als vin jaune en vin de paille, bezit ook fraaie schuimwijnen. Deze op basis van 85% chardonnay en 15% pinot noir komt van een wijngaard op een hoogte tussen 200 en 400 meter. Hij charmeert van zodra hij in het glas komt: intens goud met groene schijn, afgedekt met een romige schuimlaag die vervolgens plaatsmaakt voor een schitterende pareling. De fijne en pittige belletjes vertrekken razendsnel; het lijkt wel de start van een marathon! De geur gaat richting impressies van witte bloemen, mandarijn, appel en Spaanse meloen. De smaakaanzet, delicaat en geraffineerd, wordt onderstreept door fijne zuren. Het klein bittertje wekt de eetlust op, waarmee dit meteen een fraaie aperitiefwijn is. Wie op zoek is naar uitdagende contrasten kan hem combineren met vergeten groenten of desserts op basis van witte chocolade. €10.95
Crémant du Jura – Rolet – Cœur de Chardonnay 2010 Het sap van de eerste persing, zacht geperst, en dat van de beste wijnstokken chardonnay van het domein wordt er voor deze uitzonderlijke cuvée geselecteerd. Even fijn als complex is hij. Helder en fonkelend goudgeel bij het uitschenken, afgewerkt met een genereuze en romige mousse. De geur doet denken aan witte perzik omwikkeld met impressies van broodkorst en echte boter. Wanneer de wijn in het glas iets warmer wordt, komen er aroma’s van amandel en abrikoos opzetten. De smaakaanzet mag dan zacht zijn, toch wordt die perfect ondersteund door een mooie minerale frisheid. In het midden wordt hij nog frisser. De finale is eerder geraffineerd dan krachtig. Deze crémant doet het uitstekend bij schaaldieren, oesters, gebakken zeetong en forel (ronduit heerlijk zelfs) €16.61 Cava Proa Afkomstig uit een mooie Catalaanse vallei en samengesteld uit de drie autochtone druivenrassen (xarello, macabeo en parellada), alle ongeveer in gelijke delen. Gevinifieerd volgens de traditionele methode onderging deze cava een kelderrijping van 12 maand. De lichtgouden kleur met een hint van smaragd fonkelt en schittert in het glas, met aan de rand een fijne maar persistente kraag. De geur is genereus en complex. Toetsen van meloen, banaan, abrikoos, citrus en pepermunt komen subtiel tot uiting. De smaak is delicaat en breed, heerlijk, met een fijn bitter dat de eetlust opwekt. Door zijn lange finale met gekonfijte citroen doet hij het zowel goed bij voorgerechten als bij desserts op basis van citrus of in combinatie met sorbet. €8.39 Cava Mas Pere 2010 Mig Cami Brut Nature - Gran Reserva fles nr 617 Deze Brut Nature is op basis van de drie bekende druivenrassen: xarello, macabeo en parellada - de twee eerste elk goed voor 40% en de laat-
13
nbubbles
ste voor 20%. De term Brut Nature staat hier voor minder dan 3 gram restsuiker en geen enkele toevoeging van suikers net voor de definitieve kurk wordt aangebracht, zonder dosage dus. De productie van deze cava is uiterst beperkt en hij geniet een kelderrijping van 30 maanden opdat zijn kwaliteiten volledig tot uiting zouden komen. Zijn lichtgouden kleur met groene toets is bijzonder uitnodigend. De geur is licht, elegant en geraffineerd, met impressies van appel, citrus, verse hazelnoot, brioche en gegrilde tonen. De soepele aanzet wordt onderstreept door romige en zachte belletjes. De smaak is mooi breed en de afdronk houdt meerdere seconden aan. Deze uitstekende cava is een prima aperitief maar doet het ook erg goed bij voorgerechten met eendenlever, gekaramelliseerde appel en rosé gebraden eendenborst. Halfharde kazen appreciëren dan weer zijn fijne zuren die het romige van de kazen counteren. Buiten hun interessant prijskaartje worden de flessen van deze beperkt geproduceerde cava ook genummerd. €17.69 Cava Gramona Illustros Gran Reserva 2006 Licht goudgeel met een hint van smaragd voor deze cava op basis van 70% macabeo en 30% xarello - de kracht en fraaie aroma’s van het eerste druivenras, de frisheid van het tweede. De wijn rustte 5 jaar ‘sur lies’, afgesloten met een kurk, waardoor hij bijzonder rijk overkomt. Het omschrijven van de geur kan makkelijk een halve pagina in beslag nemen, zo talrijk zijn de aroma’s die voorbijkomen en constant veranderen. Zowel in de geur als in de smaak herkennen we een licht oxidatief karakter. De aanzet is fris en rechtlijnig (dosage van 3 gram) met fijne belletjes die op onze tong aangenaam openbarsten, breed van smaak in het midden. De persistente finale is complex, ook de afdronk is dat, met accenten
14 Juni/JUli 2014
van toast, bloemen, boter, cappuccino en gebak. Josep Batlle kan fier zijn op dat wat er vandaag in zijn bedrijf wordt gemaakt, de stichter van Gramona. Deze cava kan probleemloos op zich gedronken worden, maar combineert ook fantastisch met sint-jakobsmossel met pepers, kazen en zelfs jonge duif met oosterse specerijen. Een van de grootste cava’s die ik ooit proefde. €16.61 Gérard Devos Lijst van de verdelers • Arthur Metz GCF* - Leymarie/De Vin en Vin/Place du Vin http://fr.arthurmetz.com • Domaine Désiré Petit - Vitis Vin* - www.desirepetit.com/ • Dom. Rolet - Dulst* - www.rolet-arbois.com • Gramona - Buena Vida* - www.gramona.com • Pere ventura - Wine* - Colruyt via Collishop - www.pereventura.com • Proa- Dulst* - www.vallformosa.com/
ERRATUM In ons artikel over “bubbles” (IVV van april) is een fout geslopen. De Cuvée de l’Ecusson van Bernard Massard die we daarin voorstelden is geen Crémant de Luxembourg, zoals we fout noteerden, maar een ‘méthode traditionelle’. Enkel de wijnen met een jaartal binnen dat gamma zijn Crémants de Luxembourg. Mea culpa. HL
het degustatieboekje van...
Vinisud 2014 : lievelingswijnen Het was moeilijk een keuze te maken uit de 1642 producenten en hun duizenden flessen. Tal van wijnen werden overgeslagen, met wellicht ook tal van gemiste kansen om daar precies dé ontdekking van het jaar te doen. Hoe dan ook stond mijn notitieboekje vol met lievelingswijnen, waarvan deze voor mij de beste waren. Om te beginnen, alle eer aan een gebied met een uitzonderlijk potentieel. nDomaine de l’anhel
Terroir de Cazelles, Minervois. Zes domeinen presenteerden op hun stands enkele Peyre Ficat-wijnen, afkomstig van een ondergrond van witte kalkstenen die onder je schoenzolen lijken te zingen wanneer je over de percelen wandelt. Deze stenen zijn typisch voor Cazelles, een gehucht op een heuvel 200 meter hoog met zonovergoten flanken, gesteund door uitlopers van de Montagne Noire. Dit ruw en schraal plateau bezit het nodige potentieel om grote en zonnige wijnen te produceren, fijn en elegant van smaak. Deze drie onderstaande domeinen zijn er het perfecte bewijs van. Domaine Anne Gros et Jean-Paul Tollot Het was tijdens Vinisud 2010 dat ik de wijnen van dit koppel ontdekte, beiden afkomstig van de Bourgogne. Ook toen vertelden ze me dat ze dit plateau kozen omwille van bepaalde redenen: ‘We kozen Cazelles om de diversiteit van de bodems op basis van kleikalk en zandsteen. Dat gekoppeld aan de vier belangrijkste druivenrassen van de Languedoc, de kwaliteit van de wijnstokken van diverse leeftijden, de uitzonderlijke plek aan de voet van de Montagne Noire, de hoogte van 220 meter, net zoals in Vosne Romanée, enz.’ Hun wijnen zijn elegant, puur en harmonisch, kwaliteiten die voor Minervois eerder zeldzaam zijn omdat de wijnen vaak nogal over-
vloedig en extreem krachtig zijn. Zowel bij de La CinsO (nieuwe wijn van 100% cinsault in 2012) als bij de L’O de la Vie (van een jonge wijngaard met syrah) proeven we finesse en heel precies fris fruit. Een clos met een ondergrond van klei en kalk brengt ons naar een ander register met de Les Carrétals, genoemd naar een lieu-dit dat in 1909 werd aangeplant met carignan en grenache. Pure energie, de 2012! Heel precies fruit en een strakke textuur gelinkt aan kracht en finesse. Voor de La Ciaude verwijs ik je graag door naar de verticale 2012/2008, wat verder in dit artikel. Domaine Cailhol Gautran Van de 50 ha worden er 5 ha bewerkt door het jonge koppel Olivia en Nicolas Gautran. Ze produceren een aantal wijnen waaronder de Tradition 2012, een AOP Minervois. Het is een assemblagewijn van drie druivenrassen met hoofdzakelijk grenache en carignan, aangevuld met syrah. Rood en zwart fruit, garrigue en specerijen qua geur, sappig en met elegante tannines, fris en rechtlijnig, intens maar ook vlot drinkbaar. Dezelfde druivenrassen maar in andere proporties vinden we in de Carrétal 2011 terug, een wijn die krachtiger is en het terroir van Cazelles perfect uitademt. Vol en heel strak van smaak, gecompenseerd door aroma’s van zwart fruit en garrigue.
Le Clos des Suds Deze wijngaard van 7,5 ha die te midden van het beschermd gebied van Causse de Cazelles ligt, stelt acht wijnen voor. Er is de droge en minerale La Note Bleue op basis van 90% terret gris, aangevuld met muscat à petits grains en grenache blanc. Voor 100% gevinifieerd in tanks zit hij boordevol leven, fris met veel citrus en mineralen, heel delicaat en elegant. In rood is er de Nocturne 2011, met oude carignan, cinsault en grenache die voor een vrij vlezige wijn zorgen en met rijp zwart fruit dat
ndomaine de la marfée
15
nhetdegustatieboekje van...
voor extra pit zorgt. Met de Coeur de Pierre 2012 (1/3 syrah, 1/3 carignan, 1/3 grenache), vergist in vaten van drie jaar, krijgen we een wijn met een elegante geur van zwart fruit, terwijl de smaak vol en fris is. Kracht en finesse gelinkt aan het terroir van Cazelles, met een rechtlijnige finale en fraaie tannines.
Cocktail van ontdekkingen Clos des Augustins, Pic Saint Loup Een familiedomein waar de jonge generatie het voor het zeggen heeft. Voor de vijf verschillende bodems op 35 ha wijngaard wordt er sedert 2004 biologisch gewerkt, met biodynamische preparaten sedert 2008. Van de elf wijnen onthield ik vooral de wijnen van een bepaald perceel, zoals Les Deux Rogers 2001 (syrah en mourvèdre): uiterst karaktervol, vol van smaak, fris zwart fruit, sappig en spannend. Ook de L’Aîné 2010 (syrah en grenache op kalk) viel op: super ambitieus met fijnere tannines, zwart fruit, heel vol en pittig. Domaine Saint Martin, IGP Cité de Carcassonne Het was de eerste keer dat ik wijn van deze Cité proefde. Twee wijnen uit 2012. Er is de Rouge, een mix van merlot en caladoc die voor een prettige wijn zorgen met klein rood fruit en specerijen, heel aangenaam en soepel. En er is de Merci!, een assemblage van marselan en caladoc, die meer gekonfijt fruit bezit, sappig en met een licht tanninerijke vlezigheid. Wijnen aan milde prijzen, waar je niet te lang over moet nadenken. Domaine de Joncas Over dit nieuw domein in Montpeyroux had ik het reeds in een artikel dat in februari jongstleden verscheen. Deze keer stond ik paf van hun allereerste witte wijn, de Alba 2013, een pure grenache gris. Een hele mooie wijn, vol, fruitig, fris, met een zilt accent, heel puur allemaal. Nog verrassender was de Canta 2013, riesling met een citrusfrisheid, vergist in een betonnen ei, met een lange finale en een fraai mineraal bitter.
16
Domaine de Saumarez Gelegen in de AOP Saint-Georges d’Orques bezit dit domein 11 ha wijngaarden, samengesteld uit negen percelen op diverse hellingen, tussen 80 en 150 m hoogte. Het terroir is uniek in deze kleine uithoek van de Languedoc. We vinden er kwarts, schist, kalk en mergel. De structuur van de Aalenien 2011 (90% syrah en 10% grenache) is top, met een complexe geur met impressies van gerookt, gekookt zwart fruit, viooltjes en zwarte peper, waarbij de rijpheid van het fruit perfect wordt ondersteund door fraaie zuren en brede tannines. Juni/JUli 2014
Domaine de la Marfée Dit domein dat in België reeds goed gekend is, is geen ontdekking, maar aan de Della Francesca 2011 (80% mourvèdre en 20% syrah) kon ik niet weerstaan. Piero Della Francesca is een meester uit de Italiaanse renaissance en vond het perspectief in de schilderkunst uit. De naam van de wijn is een knipoog naar de grote lijnen van de wijn, naar het dieptezicht, zaken waar de wijnbouwer naar eigen zeggen gevoelig voor is wanneer hij een wijn proeft. Deze wijn koppelt dan ook rechtlijnigheid aan breedte en diepte, met een minerale frisheid die voor extra pit en spanning zorgt. De druiven komen van twee kleine percelen met veel keien op een onderlaag van klei en kalk uit het Jura (tijdperk), te vinden in de gemeente Murviel-lez-Montpellier, hartje Saint-Georges d’Orques. Clos de l’Anhel Sedert enkele jaren runt Sophie Guiraudon alleen het domein dat ze met haar ex-man in 2000 oprichtte. De kwaliteit van de wijn staat er nog steeds. Er is de Les Terrassettes 2011 op basis van allemaal verschillende druivenrassen van diverse percelen, wat resulteeert in een zachte wijn met elegante tannines, heerlijk fris en enorm sappig. Meer finesse en subtiliteit bezit de Les Dimanches 2012 die kracht en evenwicht aan elkaar koppelt: een schitterende Corbières op basis van syrah en carignan, met diepgang en persoonlijkheid. Nog drie tot vier jaar bewaren en dan drinken op een zondag!
Grote witte wijnen van de Roussillon Vrijwel elke keer tijdens Vinisud breng ik een bezoek aan Roc des Anges, ook deze
nliz & robin williamson
keer. Marjorie en Stéphane Gallet boekten de afgelopen jaren een enorme vooruitgang wat de frisheid van hun witte wijnen betreft (terwijl ook de rode niet mogen vergeten worden). We starten met een 100% macabeu, Oca 2012: ragfijn en heel subtiel, fijn en met een frisse ziltigheid. Dezelfde wijn uit 2009 geurt naar menthol en bezit qua smaak een schitterende minerale spanning. De volgende wijn is de Les Vignes Métissées 2013, een aanplant van 15 mediterrane druivenrassen bij elkaar van 100 jaar oud die alle tegelijk geoogst worden. Eigenlijk is het een rosé die als een witte wijn smaakt, met wat tannine en een vrolijke citrusfrisheid, type pompelmoesschil, gevolgd door een fijn bitter in een lange finale. Een wijn die ik voor het eerst proefde was de Imalaya 2013, afkomstig van een oud perceel carignan gris op 500 meter hoogte: pittig, mineraal, vol en fijn tegelijk, op Himalayaanse hoogte wat puurheid betreft, ondanks de licht korrelige tannines. Met de Chamane 2013 gaan we naar een muscat à petits grains die door het terroir wordt opgetild, verbazingwekkend strak. Llum betekent licht in het Catalaans en voor de wijn van 2013 werd grenache gris en macabeu gebruikt die voor een luchtige aanzet zorgt, dankzij de algemene minerale frisheid. Opgelet, in het midden zorgt de grenache voor een wat meer ronde smaak in deze kristalheldere wijn met zijn lange afdronk. Als ik van al deze wijnen, die elk verschillende terroirs en druivenrassen van het domein tot uiting brengen, één wijn zou moeten kiezen, dan is het de Iglesia Vella, een 100% grenache gris. De 2013 is nog een baby en bezit een bredere en rondere aanzet dan alle andere wijnen,
maar gaat dan razendsnel richting een minerale frisheid, heel delicaat en subtiel, om te eindigen met ragfijne en minerale bitters. Wat een wijn, wat een karakter!
B.Arnould
Mini verticale bij Anne Gros Deze merkwaardige dame, afkomstig van de Bourgogne, stelde voor om samen met haar vijf jaargangen van Les Ciaudes te proeven, de wijn die van bij de start gemaakt wordt. Ze omschrijft deze assemblage van syrah, carignan en grenache (in mindere mate) als ‘een zonovergoten wijn waar een groot terroir met een bodem van klei en kalk, volledig zuidelijk georiënteerd en met de verblindende witte kalklaag van Agel, voor wijnen zorgt die barsten van de energie. Het is de magische verbinding van een brandende zon en een koele ondergrond waar de wijnstokken heel diep waterreserves kunnen vinden. De druiven zijn vroeg rijp, regelmatig ook, met fraaie zuren.’ 2012 : nog een baby, maar met een opmerkelijk evenwicht tussen rijkdom en karaktervolle elegantie. Het fruit van 2012 is heel delicaat, waarbij tannines en minerale tonen versmelten richting een super frisse finale. 2011: prachtig wijnkarakter met zijdezachte tannines in een relatief zacht jaar. Elegantie en harmonie zoals we maar weinig tegenkomen in het warme Minervois. 2010: een compleet wijnjaar, karaktervol en met mooi rijp fruit. Een volle wijn waar de kracht gecounterd wordt door frisse tonen en tannines die momenteel nog vrij strak zijn, met een persistente finale. 2009 : de warmte van het wijnjaar patineerde de tannines, ze zijn zacht. Niettemin bezit deze ronde wijn toch de nodige vitaliteit, met verbluffend precies fruit voor 2009. 2008: deze allereerste wijn geurt naar gekonfijte sinaas, zwart fruit en een hint van leder, heel complex. Met de jaren is de wijn volumineuzer geworden, gesteund door minerale tonen afkomstig van de zuren. Een grote wijn met een opmerkelijke spanning en met een geraffineerd bitter dat voor een frisse finale zorgt. B.Arnould
Lijst van de verdelers • Cailhol Gautran - Thierry Martin Consulting - www.domainecailholgautran.com/ • Clos de l’Anhel - Maes Braem/Maison des vins Fins/Jacques Delire/H et H www.anhel.fr/ • Clos des Augustins - www.closdesaugustins.com • Clos des Suds - Fermette de Faulx - www.leclosdessuds.com/ • Domaine de la Marfée - Basin Marot*/TGVins - www.la-marfee.com/ • Domaine de Saumarez - Cuvee/Lelievre/La Maison des Vins Fins/Predikaat www.domainedesaumarez.com • Domaine du Joncas - www.domaine-du-joncas.com • Domaine Saint Martin - Vinum Est Sanus/Vents d’Anges/Bestvins/Landolium www.domaine-saintmartin.fr/ • Gros A.et J.P. Tollot - Le Madec*/Bernard Poulet*/Vinesse Art et Terroirs Groupe M/Vents d’Anges/Gorsco/BSM Vins www.anne-gros.com/minervois.html • Roc des Anges - www.rocdesanges.com/fr
17
IVV dossier
Nieuws uit
Beaujolais Waarom zouden we niet een keer Beaujolais verkennen, niettegenstaande alle clichés, niettegenstaande de populaire beaujolais nouveau ... Dit dossier gaat over wijnbouwers in de Beaujolais, jong en oud, al dan niet met cru-wijnen, maar vooral met typische wijnen uit de streek.
D
e eerste wijn heet l’Ancien en symboliseert de andere beaujolaiswijn, deze die men het hele jaar door drinkt en niet gedurende een weekje in november.
18
Domaine des Terres Dorées Sinds 1979, het jaar dat zijn vader de coöperatie verliet om zijn eigen wijn te maken, runt Jean-Paul Brun het domein des Terres Dorées in Charnay. Vandaag wordt 44 ha verbouwd, waarvan een 15-tal met de status van cru. «L’Ancien 2011» Hoewel het hier gaat om een 2011, geeft Jean-Paul Brun deze wijn de naam l’ Ancien, een woordspeling die de term ‘nouveau’ moet ontkrachten. In tegenstelling tot de traditionele koolzuurweking of macération carbonique, de vinificatietechniek die algemeen gebruikt wordt in de streek, maakt Jean-Paul zijn wijn op de klassieke manier en past hij ontristen en oproeren (pigeage) toe. Het resultaat is een wijn met materie en complexiteit. De geur is fruitig, rijp met een toets van zoethout, specerijen en wat tonen van wild. In de mond volgt een stevige smaak met een tikkeltje zout in de finale. Deze wijn is een bewijs dat buiten de appellation villages en buiten de cru-wijnen, men ook een betere wijn kan maken dan de simpele, direct te drinken versies. Vergeet dus wat men vertelt over beaujolais en proef Juni/JUli 2014
de wijnen zonder vooroordelen, maar hoe ze in werkelijkheid zijn. Alliance des Vignerons du Beaujolais Deze organisatie omvat drie coöperaties: Les Vignerons des Pierres Dorées, La Cave du Château des Loges en La Cave du Château de Chénas. De Alliance telt 510 leden en beheert 1361 ha wijngaarden. Moulin à Vent Cave du Château de Chénas Cœur de Granit 2011 In de neus ontwikkelt zich mooi zwart fruit en peper. De smaak is mineraal met presente, gladde tannine. In de finale volgt een aangename frisheid. Dit is een grote wijn. En zoals de wijn doet vermoeden, bestaat de bodem uit graniet, porfiet en schist. Chénas Cave du Château de Chénas 2009 Aroma’s van cassis en braam, een peperige smaak, wat dierlijk, maar zacht en met een mooie lengte. Domaine de Milhomme Niet duizend man maar twee, Robert en Manuel Perrin, exploiteren het domein in Ternand, een middeleeuws dorpje aan de voet van Mont Chatard. We zijn in het zuiden van Beaujolais, nabij Bois d’Oingt. Het landschap is fascinerend mooi met zeer steile hellingen. De ondergrond bestaat uit graniet.
Cuvée Le Mûrier 2012 Mooi donker fruit (cassis) in de neus met veel specerijen (peper, kaneel en zoethout). De smaak is harmonieus met een mooie balans tussen frisheid en zachtheid. Een mooie en smakelijke materie ontwikkelt zich. 60% van de oogst wordt ontrist. De eerste jaargang voor deze cuvée was 2009. De cuve was te mooi om te assembleren met andere cuves. De naam
Algemeen De AOC Beaujolais wordt in drie categorieën opgesplitst: -de generieke beaujolaiswijnen: 50% van de totale oppervlakte, hetzij 23.000 ha -Beaujolais Villages -de 10 crus Alle rode wijnen worden gemaakt met gamay. Witte beaujolais wordt gemaakt op basis van chardonnay. Beaujolais is de thuishaven voor gamay met 55% van de totale wereldaanplant en beslaat zo’n 20.000 ha.
voor de wijn refereert naar de grootvader. Hij beweerde dat precies deze cuve altijd rijper was dan de andere. Julien Merle Julien Merle is een levende paradox, tegelijk traditioneel en progressief, ernstig en aangenaam. Thuis wordt geen energie verspild, de enige toegeving aan de moderne samenleving is een koelgroep. Er wordt geen sulfiet toegevoegd aan de wijn en er wordt gebruik gemaakt van de wilde gisten. Hij weigert pertinent tot een bepaalde groep te behoren. Hij staat nergens geregistreerd, noch als biologisch noch als natuurlijke wijnmaker, al leunt hij er dicht tegenaan. Daarentegen heeft voor hem het weigeren van alle technologie niets met noninterventionisme te maken: ‘Eenvoud is veel gecompliceerder.’ En vooral ook risicovoller. Cuvée Philibert 2010 Deze wijn is een eerbetoon aan zijn grootvader: ‘Ik wou een wijn maken zoals hij dat zou gewild hebben’, een cuvée gemaakt met druiven van oude wijnstokken groeiend op een zanderige bodem en opgevoed in gebruikte eikenhouten vaten. Het perceel is 1,2 ha groot. In de aanzet ruik je mooi zwart fruit, nadien volgt witte peper. In de mond komt een wijn met mooi hout, goed geïntegreerd. De wijn is vrij rond maar niet warn, integendeel, en getuigt van een mooie frisheid in de finale. Château de Bois Franc In het hart van de regio Pierres Dorées, in Jarnioux, omringd door 10 ha wijnstokken met zicht op Villefranche, ligt het kasteel de Bois Franc, gebouwd in de periode van het tweede Franse keizerrijk. In één generatie tijd werd de wijngaard omgeschakeld van chemische naar totaal biologische teelt. Château de Bois Franc Beaujolais 2011 Kenmerkend gamay: krokant, kers en aalbes. In
njulien merle
nbroer en zus Desvignes
de mond smakelijk met veel materie, wat zuren, klaar om te drinken. Côtes de la Molière Wanneer je in het charmante dorpje Veaurenard bent, loont het zeker de moeite om bij Isabelle Perraud te passeren. Deze gepassioneerde dame heeft wijn een vaste plaats gegeven in haar leven. Als wijnbouwster weet ze de consument te benaderen, de natuur te beschermen door biologisch te werken en zich te bevrijden van alle valse schijn Côtes de la Molière Moulin à Vent 2011 Een oprechte wijn met speels fruit en een grote drinkbaarheid. Slechts 12% alcohol. Niettegenstaande dat is de wijn helemaal niet tenger, maar eerder vloeiend. En voeg daar nog dat tikkeltje zout aan toe in de afdronk, heerlijk! Julien Duport In Brouilly en Côtes de Brouilly bezit Julien 8 ha. De wijngaard geniet, dankzij de oriëntatie van west naar oost en de grillige topografie, van een mooi palet microterroirs. Côte de Brouilly Vendanges 2010 Een expressief aroma met framboos, braam, aalbes en wat florale toetsen. De smaak is fris met een goede structuur, met aroma’s van kriekenlikeur en zoethout, eindigend in een lange finale. Côte de Brouilly Cuvée la Boucherate 2009 De geur is discreet en wat gesloten, maar de smaak is rijp en rijk, intens en zonnig. De tannine is strak maar niet groenig en droogt de mond niet uit. In de afdronk ontwikkelt zich opnieuw zwart en rood fruit, goed rijp. Je krijgt een gemengde indruk van enerzijds finesse en anderzijds volheid. Het is duidelijk dat we hier dicht tegen het beste aanzitten
Richard Rottiers Richard Rottiers bracht enige tijd door in Chablis, Gaillac, Provence, Nieuw-Zeeland en ZuidAfrika, voor hij zich definitief in RomanècheThorins vestigde op een klein domein met 3 ha gronden. Vernieuwer in hart en ziel, begon hij te experimenteren met wat hij elders had geleerd. Hij focust sindsdien vooral op het behoud van de omgeving Richard Rottiers Moulin à Vent Dernier Souffle 2011 Een beetje luguber als je bedenkt dat het perceel zich bevindt net achter het kerkhof van Romanèche-Thorins, maar de wijn heeft echter helemaal niets luguber. De bodem is graniet en de naam refereert naar een gehucht en de plaatselijke windmolen. In de neus ontwikkelen zich toetsen van zure kersjes, pruimen, kersenpit, violet en nootjes. In de mond volgt een grote frisheid en een lange finale. Ziltigheid hangt mooi samen met sappigheid. Je kan dit de adem noemen van een creatieve wijnbouwer
Een regio die werkelijk de moeite loont! Met zijn heuvels, zijn glooiend landschap, zijn heuveltoppen, zijn prachtige uitzichten, zijn notelaars te midden van de wijngaarden, zijn goudgekleurde huisjes in het zuiden, zijn landhuizen en kastelen, zijn gefragmenteerd reliëf in het noorden, is Beaujolais zonder enige twijfel een van de mooiste wijnstreken van Frankrijk. En met wat geluk, wanneer de zon op de heuvels schijnt en het zeer helder weer is, kun je tot aan de Alpen kijken. Kortom, prachtig!
19
nivv dossier
Domaines Piron Dit familiale domein in Villié-Morgon exploiteert 60 ha in Morgon. Verder maakt men ook Beaujolais, Beaujolais-Villages, Brouilly, Moulin-à-vent, Chénas en sinds kort Regnié. Régnié La Croix Penet 2011 Een geur van zeer mooi zwart fruit met een goede en malse structuur in de mond, zeer lang en smakelijk. Deze cuvée werd gecreëerd in samenwerking met vrienden die een restaurant hebben tijdens een avond zwaar doorzakken. Kan men zich betere dingen voorstellen om van te dromen? Domaine Stephen Durieu de Lacarelle Stephen Durieu de Lacarelle, nazaat van een oude edele wijnbouwersfamilie, richtte zijn eigen domein op in 2000 in Saint-Etienne des Oulières. Er wordt biologisch gewerkt. Beaujolais Villages 2010 « Lou. y es-tu ? » Deze wijn illustreert perfect hoe boeiend het is om een goede beaujolais te laten liggen. De wijn is vandaag drie jaar oud en ontwikkelt mooi zwart en rood rijp fruit (framboos en cassis) in de neus met daarnaast veel finesse in de mond en een lang einde. Dit is een schitterend product, het beste van alle fijne wijnen. Julie Balagny Julie is een Parisienne en bezeten door wijn. Ze komt uit Costières waar ze wijn maakte voor het bedrijf Terre des Chardons. Aangetrokken door enerzijds gamay en anderzijds de uitdaging, brachten haar in de Beaujolais. Sinds 2009 worden zowel de wijngaard als haar wijnen beschouwd als een van de mooiste visitekaartjes voor de regio. Fleurie La Carioca 2011 In de aanzet ontwikkelt zich stapje voor stapje, op een minerale achtergrond, een wervelende samba gevormd door fruitige
ndomaine des marrans
20 Juni/JUli 2014
Château de Vaurenard: bewaarbeaujolais Wanneer je twijfelt of er in Beaujolais wijnen bestaan om te bewaren, dan is hier het bewijs met Château de Vaurenard in Gleizé. In november 1983 verkocht Ghislain de Longevialle, zoals hij dat elk jaar deed, zijn totale productie als beaujolais nouveau. Gedurende 10 maanden per jaar was de kelder leeg en werd er niet gewerkt. Ghislain begon zich af te vragen of dat wel de ambitie was die hij nastreefde. Waar waren de wijnen van zijn grootvader gebleven, de wijnen die zo goed evolueerden? Hij startte met een deel van de oogst apart te houden, en elk jaar groeide dat deel aan. Dit was voor de regio een première; zelfs vandaag nog, al is dit een voorwaarde binnen de AOC. Andere kenmerken van dit mooie domein met 25 ha wijngaard is het niet gebruiken van insecticiden sinds 1999, noch middelen tegen botrytis. Ghislain beweert dat de wijnstok zichzelf in stand houdt. In tegenstelling tot zijn beaujolais nouveau, waar de maceratie 4 tot 6 dagen beslaat, is dit voor de andere wijnen 5 weken. De opvoeding gebeurt in fusten, met uitzondering van de chardonnay die in eiken vaten rijpt. Château de Vaurenard Baron de Richemont, Beaujolais Supérieur 2009 Een echte lekkernij! Wel ernstig en goed in het vlees. De wijnstokken zijn 40 jaar oud en meer. Zure kers en specerijen tekenen de smaak. De wijn kreeg twee jaar rijping op fusten. Château de Vaurenard Cuvée Quintessence 2003 Dit is uiteraard niet de beaujolais die we in gedachten hebben, integendeel! De geur heeft toetsen van overrijp fruit en doet denken aan Maury. In de mond volgt een mooie frisheid met nog steeds fruit. De wijn heeft een structuur van een grote wijn, goed opgevoed en met veel charme. Château de Vaurenard 1999 Het aroma is erg floraal met violet en pioen, nadien leder en specerijen. De smaak heeft een aangename en korrelige structuur, is mollig met wat glycerol en doet denken aan een bos. Hervé Lalau arabesken en specerijen op een zijdeachtig tapijt. Een zachte wijn, elegant en met fijn fruit omringd door bloemen die elkaar afwisselen. Julie maakte slechts één wijn in 2011, een moeilijk jaar. Château Thivin In Odenas aan de voet van de Mont Brouilly verzorgt de familie Geoffray met liefde de wijngaard met als appellatie Brouilly en Côte de Brouilly. Men maakt er verschillende versies: hetzij per perceel, hetzij als assemblages. Côtes de Brouilly 2011 Les Griottes de Brulhié Deze paarsrode wijn ontwikkelt een parfum van zure kers, zoals de naam reeds doet vermoeden. Zoethout en violet voegen zich toe aan het palet. De mollige smaak wordt verrijkt door fris en sappig fruit van aardbeien en kersen met toetsen van peper en komijn. De zijdeachtige tannine omringt met elegantie het rijkelijk fruit. De luchtige stijl maakt hem direct drinkbaar, hoewel deze wijn gerust een jaartje of tien mee kan gaan, of misschien wel meer. Domaine de la Madone Dit domein situeert zich in het gelijknamige plekje en produceert niet minder dan 8 cuvées binnen Fleurie, met onder meer deze afkomstig van 70 jaar oude wijnstokken verbouwd in een breuk van graniet waar warmte wordt gecumuleerd. Fleurie 2010 Cuvée Grille Midi De wijn is karmijnrood en reflecteert het
warme gesteente. Theeblaadjes, aalbes en pruim tekenen het aroma. Het minerale accent vind je terug in de mond. Het reliëf raakt je papillen en geeft hem een wild en ruw aspect met tannine die zich met het geheel vermengen. De stevigheid van het fruit fungeert als een balsem en tempert de ijverige toetsen van violet die accelereren op de tong. Louis-Claude Desvignes Het bedrijf produceert Morgon sinds 8 generaties en bezit mooie percelen in Douby en Côte de Py. Van deze laatste cru (die in feite Premier Cru zou zijn, waar dan ook buiten Beaujolais) maakt men de wijn Côte de Py (van het noordoosten van de flank) en de cuvée Javernières (zuidelijk van de helling). Morgon Côte de Py 2011 Een paarsrode tot karmozijnkleurige wijn met een geur van toast belegd met confituur van kersen en bramen, rijkelijk gepeperd. De smaak is zacht, met cacao opgekrikt door strakke tannine. Een zijdeachtige maar gesloten textuur met smakelijk sap. ‘Een verleidelijke jaargang met het zonnig karakter van 2009 en met de nodige intensiteit van 2010. De wijnstokken situeren zich op de top van de Côte’, preciseert Claude Emmanuelle. Claire & Fabien Chasselay Claire en Fabien komen van een oude wijnbouwersfamilie. Zij exploiteren het domein Châtil-
gekonfijte kers, braam en cassis optilt. Deze delicate bitterheid benadrukt het delicieuze van zoethout en de zachtheid van amandel. Een smakelijke en moderne wijn.
nfabien chasselay
lon d’Azergues, in het zuiden van de appellation Beaujolais. In 2007 zijn ze overgeschakeld naar biologische teelt. Beaujolais Quatre Saisons 2012 Een rechtlijnige beaujolais, zonder franje. Dit is een lekker glas wijn dat zich zo makkelijk laat drinken, dat zonder dat je het merkt de fles leeg is, dit tot grote wanhoop! Roodviolet, hyperfruitig, met een verrassende structuur en strakke maar fijne tannine vormen samen een verrukkelijke wijn geparfumeerd met violet, framboos en aalbes. ‘Dit is waar ik van hou, drinkbare wijn, vooral om met vrienden van te genieten. Om die reden is gamay een formidabele druif’, lacht Fabien. Jean François Cuzin Ongetwijfeld een van de jongste telgen uit Beaujolais. Jean François installeerde zich in Quincié begin 2011. De voorgestelde wijn is zijn eerste jaargang. Vin de France L’Air du Temps 2011 Deze robijnrode wijn met paarse tint heeft een gracieuze bitterheid die de toetsen van
Het genot van een proever Wat een plezier is het om naar Beaujolais te trekken en er een Beaujolais tegen te komen of een Beaujolaise, hoewel deze laatste zeldzaam zijn. Je wordt er warm en vriendelijk onthaald zonder franje. Spontaan worden de flessen geopend. Je wordt onmiddellijk bediend en er wordt zonder meer geklonken. Glimlachend knikt onze gesprekspartner, wetend dat zijn beaujolais ons bevalt. Gedaan met de angst voor een minderwaardig product! Vandaag waait er een nieuwe wind door de wijngaarden en veranderen de flessen in smakelijke wijnen die je met iedereen kan delen. Marc Vanhellemont
Domaine de la Bonne Tonne Dit domein wordt met drieën gerund: Marcel Grillet, de vader, Aurélien, de zoon, en Caline, het jonge veulen dat helpt bij het bewerken van de bodem. En neen, hier maakt men geen tonnen wijn, enkel twee crus, twee cuvées: Les Charmes en la Côte de Py. Morgon Côtes de Py 2010 Een verleidelijke wijn met zure kers, aalbes, framboos en zachte confituur die de mond geheel vult. Een toets van zoethout, nootjes en peper onderstrepen het sap en geven wat meer complexiteit. De wijn wordt opgevoed in eiken vaten van 5 jaar gedurende 1 jaar. Cédric Vincent In Pouilly le Monial zet Cédric de familietraditie voort: ‘Vanaf mijn 10de droomde ik er al van om mij als wijnbouwer te vestigen. Dat was niet simpel. Vandaag heb ik 4 ha, waarvan 2 ha van mijn grootvader en 2 ha van mijn grootmoeder. Beaujolais 2011 Levendig met violet in de neus, strakke tannine in de mond, een eerlijke opbouw die zich mooi openplooit om dan de molligheid van gekonfijt fruit af te leveren. De wijn is fris en sappig. Jean-Claude Lapalu Jean-Claude Lapalu was vroeger lid van de coöperatie. Hij bewerkt 12 ha wijnvelden in Brouilly, Côte de Brouilly en Beaujolais Villages. Hij verkiest om te werken met wilde gisten, niet te chaptaliseren noch sulfiet toe te voegen. Ons hoor je niet klagen! Brouilly Cuvée Alma Mater 2011 Een beloftevolle wijn rijk aan rijp fruit met een fris lint, een krokante en aangename smaak met wat zoethout en een wolkje kruidnagel. Nonchalant en voluptueus. Guy Breton ‘Le p’tit Max’, zoals men hem ter plekke noemt, nam het domein in Quincié over van de familie in 1986. Het grootste deel van de 3 hectare liggen in Morgon. Hij trad in de voetsporen van Jules Chauvet en werd een van de artisanale wijnbouwers waarvan de wijnen een hoog niveau bereiken. Morgon Le P’tit Max 2011 Deze sappige en vloeiende morgon ontwikkelt al snel zijn zurig fruit geparfumeerd met lelie, rozen en violet, met een tikkeltje zilt die de papillen doet trillen en met peper die prikkelt aan het einde. En dat alles in één slok! De wijn heeft een jaar vatrijping gehad in eikenhouten vaten. Jean Foillard ‘Wijnmaker van natuurlijke wijn in Beaujolais’, de toon is gezet. Het domein, in handen van Jean
en Agnès Foillard sinds 1985, tref je in VilliéMorgon. Naast wijn maken kan je er ook overnachten in de mooie kamers van hun chambres d’hôtes, wat een voordeel is bij het proeven van hun wijnen. Zo hoef je hun morgon en fleurie tenminste niet uit te spuwen! Fleurie 2009 Het zwarte etiket heeft iets apart en toont karakter. Dezelfde eigenzinnigheid vind je terug in de wijn. Zijn charme provoceert je. Vlezig en zacht fruit, pruimpjes en zwarte kersen gedompeld in kruidnagel en kaneel zijn volop aanwezig. Nadien volgt sap ondersteund door minerale elementen. Dit is een schitterende wijn, je verliest er haast je hoofd bij. Marcel Lapierre Matthieu Lapierre in Villié-Morgon zet sinds 2010 het werk verder van zijn vader. Geen pesticiden, geen toevoeging van gisten, geen chaptalisatie, een minimum of geen toevoeging van sulfiet. Alles wordt in het werk gesteld om wijnen te produceren zoals Jules Chauvet voorschrijft, wijnen die de smaak hebben van druiven.. Morgon 2012 In de neus ontwikkelen verleidelijke toetsen van aardbei en framboos. De smaak is levendig en oprecht. Een indruk van zoet (hoewel het eerder de kracht van het fruit is dan suikerzoetheid) ontwikkelt zich in de wijn. De zuurgraad en tannine ondersteunen het geheel. De wijn combineert elegantie en complexiteit tot een mooie harmonie. Hervé Lalau en Marc Vanhellemont
Lijst van de verdelers • Bonne Tonne - 20/20/Boutique de l’Harmonie/Ghoos Les Vins de Julien/Toby/Vinodis/Werco www.bonne-tonne.com • Chasselay Claire et Fabien - Fruit de la Passion* www.domaine-chasselay.com • Côtes de la Molière - Taste Affair/Vinodis/Cave Lacroix http://cotes-de-la-moliere.com • Desvignes Louis-Claude - Basin et Marot*/Boutelegier Frank Fissette/Mostade /Okhuyzen (Nl) www.louis-claude-desvignes.com • Foillard Jean - Basin Marot* • Lapalu Jean-Claude - Vinikus/Laurent Melotte www.domainedegaranches.com • Lapierre Marcel - Basin & Marot*/Soulwines Portovino/Profiel - www.marcel-lapierre.com • Madone - Cosmovin/Vignoble International/Wijnrank www.domaine-de-la-madone.com • Milhomme - www.milhomme.com • Piron - Chemin des Vignes - www.domaines-piron.fr • Rottiers Richard - Vin’Arte*/Oenologic Jacques Delire/Thierry Martin/Comptoir Champenois http://domainerichardrottiers.com • Thivin - Velu vins/Courtiers Vinicoles/Boutelegier Verlinden(Nl) - Divo/Paul Ulrich(Ch) www.chateau-thivin.com • Vaurenard - Colruyt - www.chateaudevaurenard.com
21
OENOLOGIE
Gisten:
de ultieme revelatie van het terroir ? We trekken naar de jungle van de vinificatie en richten ons op de essentiële schakel die nodig is voor de vergisting: de gisten. Het is dankzij deze trouwe en harders werkers dat we onze slagzin kunnen uitroepen: in vino veritas!
Wat zijn het, wat doen ze?
Gedrag
Het is opnieuw Louis Pasteur, de opa van de moderne oenologie, die in 1866 aantoont dat die kleine, levendige dingetjes gisten zijn die hij onder zijn nieuwe microscoop ziet, oftewel micro-organismen die verantwoordelijk zijn voor de vergisting van de suikers in de druiven. Onder de benaming ‘gisten’ vinden we een uiteenlopende groep van micro-organismen terug die kunnen worden onderverdeeld in drie klassen van schimmels.
• Eerst is er hun aantrekkingskracht tot bepaalde suikers in de most. Sommige gaan voluit voor glucose en fructose, terwijl andere zich op galactose storten. • De alcoholopbrengst : sommige gisten produceren 1 graad alcohol wanneer ze 17 gram suiker verwerkt hebben, terwijl andere 21 tot 22 gram suiker nodig hebben om dezelfde hoeveelheid alcohol te produceren. • De capaciteit van de gisten om alcohol te produceren. Bijvoorbeeld : de kloeke Saccharomyces oviformis vergist vlot 17 graden alcohol zonder ophouden, terwijl de tere Kloeckera apiculata het opgeeft na amper 4 graden. • Het belang van secundaire producten dat ze tijdens de vergisting aanmaken. Tijdens het ingewikkeld fermentatieproces volgen 90% van de suikers de weg (volgens de formule van Gay-Lussac) dat er ethanol en koolstofdioxide geproduceerd wordt. Het is echter de resterende 10% die ons interesseren en die het verschil maken doordat ze zich aan tal van secundaire producten vastklampen, dankzij extreem gediversifieerd enzymatisch materiaal dat voor talrijke producten zorgt waarvan meerdere ervan bijdragen tot de aromatische complexiteit van de wijn. Het is onder meer rond dit aspect dat wijnbouwers tegenover elkaar komen te staan: zij die voor ‘natuurlijke’
We onderscheiden gisten door hun : • Morfologisch karakter: door hun vorm en dimensie (rond, ellipsvormig, puntig, langwerpig). • Botanisch karakter: door sporenvormig of geen sporenvorming, wat te maken heeft met de manier van voortplanting die seksueel of aseksueel kan zijn. • Biochemische eigenschappen: door hun gedrag en de kwaliteit van het werk dat ze leveren tijdens het fermentatieproces. De ‘gistachtige’ gisten verbruiken alle suikers om ethanol en aromatische stoffen te produceren, terwijl de ‘oxidatieve’ gisten niet alle suikers in alcohol omzetten en de kwalijke gewoonte hebben ongewenste molecules aan de wijn toe te voegen, zoals ethylacetaat (verantwoordelijk voor de geur van azijn).
22 Juni/JUli 2014
gisten kiezen (die van de wijngaard) en zij die voor ‘cultuurgisten’ kiezen (één giststam, vermenigvuldigd en verkocht in poedervorm). De eerste beweren dat de grote diversiteit van gisten, eigen aan elk terroir, tijdens de vergisting voor meer complexliteit in de wijnen zorgen. De tweede daarentegen menen dat er in deze natuurlijke gisten ook tal van soorten zitten die een gezonde fermentatie in de weg staan en dat cultuurgisten voor meer zekerheid zorgen.
• De resistentie tegen zwaveldioxide, variërend naargelang de gistsoort. Deze eigenschap zorgde ervoor dat er een hele reeks toegelaten gisten gemaakt werden die tijdens het fermentatieproces kunnen ingezet worden (tot ergernis van onze vrienden-naturisten). Zo is juffrouw apiculata heel gevoelig voor meneer sulfiet en heeft ze vrijwel geen kans. • De capaciteit om verschillende substanties van stikstofsamenstellingen op te nemen die in de most aanwezig zijn en nodig zijn voor hun reproductie. • De capaciteit om het vergistingsmilieu te domineren, door een ‘killer’ factor in the schakelen. Deze stof is onafhankelijk van de soort en het genre gist, het is een toxine dat door sommige giststammen wordt afgescheiden. We onderscheiden drie gedragsoorten: zij die een ‘killer’gedrag hebben (doders), zij die gevoelig zijn (slachtoffers) en zij die neutraal zijn. Uiteraard houden laboratoria die cultuurgisten produceren daar rekening mee en zijn hun gisten dus van het ‘killer’type of neutraal. Om het allemaal nog wat ingewikkelder te maken, gaat het niet over één ‘killer’factor en kan (in functie van de omstandigheden van het milieu) deze ‘killer’activiteit bij sommige stammen verdwijnen en worden ze dus neutraal of gevoelig.
Terug naar de wijngaard Gisten vinden we overal in de natuur terug en in de winter verstoppen ze zich onder de grond. Ze verspreiden zich door kleine vliegende insekten die ze tijdens hun stop meenemen (kleine fruitvliegjes zijn ideaal). In het begin van de groeicyclus zijn de gisten niet super talrijk, maar naarmate de druiven rijper worden (en meer suikers bevatten) neemt de populatie toe. Op het einde van de zomer komen ze van overal en zijn ze ruim aanwezig op de druiven. Rond dit onderwerp lezen we bij Emile Peynaud (Connaissance et travail du Vin, édition Dunod) : ‘Naast goede gisten vinden we ook azijnzuurbacteriën, schimmels en melkzuurbacteriën terug. Op de druif vinden we zowel micro-organismen die nuttig zijn voor de vinificatie als stoffen de verantwoordelijk zijn voor afwijkingen in wijn. De microflora van de gistcellen is heel complex.’ De meest gunstige gistsoort voor een gezonde vergisting is de Saccharomyces, die meerdere geslachten telt. Op het moment van de oogst is die in een minderheid aanwezig op de druif, terwijl de kleine puntige gistcellen ervan daarentegen super talrijk zijn. Vanaf het eerste contact met de machine die ontsteelt en/of kneust, constateren we een exponentiële vermenigvuldiging van Saccharomyces en waardoor die razendsnel het vergistingsmilieu domineert. In een volgend artikel hebben we het over de twee grote soorten van vergisting: die met natuurlijke gisten en die op basis van cultuurgisten. Voor elk wat wils dus! Daniel Marcil
23
wijn onder de loep
Chinon,
een nieuwe wind
Elegantie en bewaarpotentieel, het kan. Nogal wat wijnbouwers van Chinon hebben dat goed begrepen en brengen opnieuw fijne en frisse wijnen op basis van cabernet franc die er staan.
ndomaine nicolas paget
Onze selectie
Wijnjaar 2012
Jong, nieuw, of dezelfde lijn volgend, tref je hieronder wijnen van een bonte mix van wijnmakers, doch wijnbouwers die er dezelfde filosofie op nahouden en wijnen maken die gemaakt zijn om te drinken, fruitig maar ook evenwichtig en gestructureerd. Rustiek, geraffineerd, fijn of krachtig, voor elk wat wils en voor alle gelegenheden.
Sans Dessus sans dessous 2012 Domaine Clothilde Pain Mooie robijnrode kleur met een hint van karmozijn die uitnodigt om aan de wijn te gaan ruiken. Heerlijk zijn de delicate toetsen van vlezige burlatkers en sap van sleepruim, gekruid met peper en onderstreept door zoethout. De bittere smaak van pitten en zoethout versterkt het evenwicht tussen volume en frisheid, gefundeerd op een minerale basis. Deze wijn die in het begin wat bruut is, valt niettemin snel in de smaak. Clothilde maakte haar eerste wijn in 2012, geïnspireerd op het werk van haar vader in dit familiedomein, maar waarnaast ze voldoende afstand neemt en een dubbele boodschap brengt, die van het terroir en die van haar temperament: ‘Wijnbouwster is een beroep waarin je jezelf uit, je jezelf doet gelden en emoties overbrengt ...’ Haar domein van 5 ha bevindt zich op Cramant les Coteaux.
ndomaine jean-maurice raffault
24 Juni/JUli 2014
Ferdinand 2012 Nicolas Paget Fonkelend robijnrood met een felroze toets. De neus in de vorm van een griottekers poedert zich met witte peper, versierd met blaadjes iris en viooltjes. De smaak doet denken aan een knapperige kers in maraschino
en is bijzonder verfrissend, extra fris gemaakt door minerale tonen die het knapperige nog meer versterken. In het verlengde proeven we sap van rode aalbes en aardbei. Arpèges en Mélodie zijn namen van andere cuvées die aan de eerste liefde van Nicolas doen denken : muziek. ‘Maar mijn roots bleek sterker te zijn, dus ben ik teruggekeerd, zonder
Chinon, nieuwe stijl. Sommigen denken met weemoed terug aan die goede, oude ‘vin Breton’. Nochtans kregen we meer dan een decennium lag te maken met dikke, volle en robuuste wijnen met veel hout, waardoor meerdere trouwe liefhebbers van chinon afhaakten. Maar sinds kort proeven we opnieuw fruit in de wijnen, evenwicht, smakelijke wijnen die zin geven om een lekker glas wijn te drinken, te delen en te ontdekken. Nieuwe wijnbouwers kiezen veelal voor deze stijl, terwijl andere wijnmakers er opnieuw naar terugkeren en nog andere nooit iets anders gemaakt hebben dan dit soort van ‘vlot drinkbare’ wijnen, zoals we ze vandaag graag noemen. Er wordt over gepraat, over deze nieuwe stijl. Maar meer dan erover te praten zijn de liefhebbers ervan vooral blij dat ze hun geliefde wijnstijl van weleer opnieuw kunnen proeven.
‘Een zeemeerminnenwijn’, volgens Wilfrid. Misschien omdat deze wijn zo verleidelijk is, zoals zeemeerminnen stoere zeebonken verleiden of omdat wij erdoor verleid werden €8.00* Chapelle 2011 Domaine Plouzeau Donker robijnrood, bijna bloedrood, heel intrigerend door zijn opvallende geurimpressies van cacao. In de smaak worden aan deze smeuïge ganache streepjes kers, aardbei en aalbes gevoegd. Een tikje ruw is dit ook een bijzonder smakelijke wijn, een om in te bijten, met het zachte van vlezige bessen. Marc Plouzeau nam het familiedomein over in 1999, hervormde het volledig, zette de vinificatieruimtes op punt en stapte volledig over op biologische wijnbouw.
bijgedachte. Ferdinand is mijn overgrootvader en net zoals hij maak ik wijn, hoewel ik verkies om wijnen te creëren.’ Nicolas maakt gebruik van lange maceratietijden en wil het terroir van zanderige klei op vuursteen in zijn wijnen overbrengen. €7.00*
Wijnjaar 2011 La Rouge 2011 Domaine Rémi Desbourde Mooi en diep robijnrood, geurend naar marshmallow en cacao die zin geven om te proeven, afgewerkt met een opvallende toets van griottekers, waardoor we steevast door de knieën gaan. De smaak stelt niet teleur, integendeel, en is krokant met sappige tonen van zwarte bessen, kersen en aardbeien, onderstreept door chocolade en zoethout. In de
afdronk zindert deze Rouge nog een hele tijd na, vooral door zijn weelderig fruit. Rémi wil dat zijn nieuwe cuvées er staan. Deze Rouge is een wijn om te delen, waar gedrevenheid en levenskunst hand in hand gaan, zonder de traditie van dit soort wijnen te vergeten die tot de tijd van Rabelais teruggaan. Op de vriendschap! Les Puys 2011 Wilfrid Rousse Mix van robijnrood en karmozijn, een wijn die van in het begin opvalt door zijn fijne geur van rood en zwart fruit, vol maar ook delicaat. In het verlengde van de geur ligt de smaak waar bessen over ons tong lijken te rollen en telkens streepjes sap achterlaten, gecounterd door lichte tannines die nog wat stroef zijn.
Les Chiens-Chiens 2011 Domaine de la Noblaie Donker robijnrood, bijna zo donker als de pas gebrande koffie die we ruiken, lichter gemaakt door de zoete en bloemige geur van reseda, amandelbloesem en bramenhoning. De smaakt geeft zich echter niet gemakkelijk vrij. De strakke tannines laten enkel een hint van kers en sleepruim los. Een wijn die wellicht na een paar jaar wat losser is. Het is misschien wanneer we ons niet door de wijnwereld aangetrokken voelen, dat wanneer we ouders hebben die oenologen zijn, dat we snel richting radicale veranderingen overstappen van zodra we in de wijngaard belanden: ‘Ik hou niet van radicaal breken, noch van continuíteit, maar het belangrijkste is de wijngaard waar onze stokken tussen 60 en 80 jaar oud zijn. En dat ik voor biologische wijnbouw kies, lijkt me evident.’ Van de 24 ha van het domein is 5 ha chenin, wat zeldzaam is voor deze AOC die slechts 3% witte wijnen telt. €10.00
25
nwijn onder de loep
Vieilles Vignes 2011 Domaine Philipe Alliet Vermiljoenrood met robijn voor deze wijn met ongeduldige maar betoverende en kruidige fruittonen. Charmant van smaak, fluwelig en delicaat sappig, met een verbluffende frisheid die geaccentueerd wordt door een streepje chocolade en viooltjes die voor meer harmonie in de structuur zorgen. Voor Pierre Alliet was het bedrijf van zijn ouders overnemen als vanzelfsprekend : ‘Ik wil verder doen in de richting van mijn ouders.’ En wellicht wil hij ook de wijngaard uitbreiden wanneer hij daar de geschikte percelen voor vindt. €17.32 Saint Louans Le Parc 2011 Domaine Couly P et B Robijnrood met een schijn van granaat. Een hele kers, het vlees, de steel, de pit, alles ruiken we. Dit parfum wordt nadien aangevuld met een subtiele toets van saffraan, wat vlierbes en een streepje amandelspijs. De krokante smaak doet ons volledig overstag gaan, met strakke tannines op een fraai raster van dikke kersen. Enkel inox voor Pierre en Bertrand Couly : ‘We gebruiken enkel tanks om de pure expressie van de bodem te bewaren, op zoek naar evenwicht en fruit.’ De moderne vinificatieruimte is een duidelijke stijlbreuk met het verleden €9.75 Élégance 2011 Domaine de Noiré Robijnrood karmozijn, met een weinig expressieve geur waar enkel een paar vleugjes chocolade en amandelspijs in herkenbaar zijn. Waar is het fruit? In de smaak natuurlijk ! Aardbei, framboos, gekonfijte kers, braambes, zwarte bes, te veel om op te noemen, de breedte en volle smaken overvallen ons. Fris, precies zoals het hoort, met nauwelijks opvallende tannines, super sappig van smaak. Wat valt er anders te
zeggen dan ‘daar houden we van!’ In 2001 kochten Jean-Max Manceau en zijn echtgenote Odile dit Domaine de Noiré. Het koppel besloot enkele jaren geleden om volledig biologisch te gaan werken, wat vandaag een feit is. €8.40
Wijnjaar 2010 Clos du Villy 2010 Domaine du Raifault Granaatrood met een hint van karmozijn. De geur doet hout vermoeden waarover bramen, zoethout en zwarte kersen glijden. De heerlijke smaak is bijna zoet, met veel rijpe en peperige kersen. De zijdezachte maar ook wat onstuimige tannines verfrissen het geheel. Julien Raffault verdeelt zijn tijd over 25 percelen die in totaal goed zijn voor 25 ha en waar de gemiddelde leeftijd van de wijnstokken 75 jaar is. De Clos du Villy slorpt 2,55 ha wijngaarden op en krijgt een houtrijping van 10 maanden in barriques. €8.00* Clos d’Isoré 2010 Domaine Jean Maurice Raffault Bloedrood robijnkleurig met een fruitig accent dat bijzonder veel interesse heeft voor donkere chocolade met zeste van gekonfijte sukade, vergezeld van een kop mokka met kaneel. De smaak is echter veel fruitiger en krokant, met smakelijke griottekers en framboos waarvan het pittige voor een fraai elan zorgt. De naam Isoré verwijst naar een personage uit La Chanson de Roland, een middeleeuws verhaal. Het perceel bevindt zich in de clos van het kasteel met dezelfde naam. En de kelder van het kasteel werd onder de wijngaard uitgehouwen. €9.50* Les Picasses 2010 Domaine Olga Raffault Paars robijnrood met een donkere geur van zoethout en cacao die de bessen donkerder maken. De smaak is net het tegenovergestelde met aalbessen, bramen, kersen en zwarte bes-
sen die aan hun sap een klein beetje chocolade toevoegen. De tannines, geholpen door een peperig puntje, geven kracht en structuur aan deze delicate wijn met ragfijne minerale accenten. Dit domein dat meehielp aan de prestige van de appellation hoeven we niet meer voor te stellen. Vandaag runt Sylvie Raffault het bedrijf, de kleindochter van Olga. Samen met haar echtgenoot Eric zorgen ze ervoor dat traditie en moderniteit perfect samengaan. €13.00* Les Grésaux 2010 Bernard Baudry Granaat robijnrood, ruikend naar ganache van burlatkers en sleepruim bedekt met chocolade en sesamzaadjes. De smaak is een en al kers, van in het begin, aangevuld met een paar zwarte bessen. De frisheid doet denken aan limoenzeste. De strakke tannines, een tikje ruw, omwikkelen het geheel van deze smakelijke wijn en zorgen voor extra pit. €14.21 Domaine Bernard Baudry 2010 is eleganter maar ook minder toegankelijk, vandaag toch. Wanneer het gepaste uur daar is, is deze wijn wellicht een bom boordevol fruit en bloemen. We telllen af. 12.07€ Twee mooie wijnen van dit topdomein dat resoluut voor moderniteit gaat, zonder de traditie te verloochenen. Bernards zoon, Matthieu, die de Atlantische Oceaan overstak op avontuur bij onze tegenvoeters, zit daar voor veel tussen, zonder de open geest van zijn vader te ontwijken: ‘In al onze cuvées gaan we op zoek naar de elegantie, de puurheid en de finesse van cabernet franc, gekoppeld aan elk terroir op zich.’ €*: prijs op het domein, taksen inbegrepen. Marc Vanhellemont
Lijst van de verdelers • Alliet Philippe - Vin’Arte*/Le Madec* • Baudry Bernard - Vin’Arte*/Le Madec* http://www.chinon.com/vignoble/bernard-baudry/ • Couly P. et B. - http://www.pb-couly.com/ • Desbourdes Rémi • Dom. de Noiré- Vinicole Leloup www.domainedenoire.com/ • Dom. de Raiffault - De Coninck*/Cave St Jacques www.domaineduraifault-chinon.com/ • Noblaie - SebWines/Aux Coteaux/Clos du Culot www.lanoblaie.fr/ • Paget Nicolas - www.domainepaget.fr/ • Pain Clothilde - http://clo-chinon.com/ • Plouzeau Marc - www.plouzeau.com • Raffault Jean-Maurice - Vermeiren/Brunin www.jean-maurice-raffault.com/ • Raffault Olga - www.olga-raffault.com/ • Rousse Wilfrid - Group Hch Wine Import - Fair Wine http://chinonrousse.fr/
26 Juni/JUli 2014
27 27
Advertentie
Advertentie
28 Juni/JUli 2014 JUNI/JULI
Imported by VA.S.Co NV / SA