Jong en oud ontmoeten elkaar online. Een handreiking voor het organiseren van online-ontmoetingen

Jong en oud ontmoeten elkaar online Een handreiking voor het organiseren van online-ontmoetingen

1

| Handreiking Kletskoppen - gemeente Rotterdam 2015

Voorwoord

‘Het college zet in op een stad waarin wij prettig met elkaar kunnen samenleven en waarin wij elkaar letterlijk en figuurlijk verstaan.’ Uit: beleidskader ‘Met taal versta je elkaar’

Voor u ligt de handreiking voor het uitvoeren van ‘Kletskoppen: jong en oud ontmoeten elkaar online’. Deze handreiking beschrijft een leuke en zinvolle activiteit die u in uw organisatie kunt implementeren. Leuk, omdat dit soort ontmoetingen voor de deelnemers waardevolle en leuke contacten oplevert. Zinvol, omdat deze interventie een antwoord biedt op enkele maatschappelijke uitdagingen van de stad. Die uitdagingen wil de gemeente Rotterdam samen met haar maatschappelijke partners aangaan. Hoe kunnen we samen eenzaamheid van ouderen tegengaan? Hoe kunnen wij de in- en doorstroom van (kansarme) jongeren in het onderwijs en op de arbeidsmarkt bevorderen? En wat is er nodig om de integratie van verschillende groepen in Rotterdam naar een hoger plan te tillen? De gemeente Rotterdam heeft de wens om bij de aanpak van maatschappelijke problemen te vernieuwen en te experimenteren. We willen kijken wat werkt en wat daarvoor nodig is.

De methodiek voor het organiseren van onlineontmoetingen kan worden toegepast ter ondersteuning van beleid dat zich richt op een betere sociale binding tussen verschillende groepen in de stad. Daarnaast biedt deze handreiking een onderbouwd verhaal voor alle ouderenorganisaties die in samenwerking met de ROC’s activiteiten voor ouderen en jongeren willen organiseren. Van mei tot september 2015 heeft de gemeente Rotterdam, samen met Stichting Humanitas, het Albeda College en Stichting Lezen & Schrijven een pilot uitgevoerd, waarbij ouderen en jongeren elke week een uur met elkaar in gesprek gingen via Skype. De pilot kreeg de naam Kletskoppen. De idee van de pilot is eenvoudig: jongeren die beter Nederlands willen leren, skypen met ouderen. De ouderen leren zo online communiceren, waardoor hun wereld groter wordt. Ook benutten ze op deze manier hun kennis en ervaring en blijven ze actief. Voor de jongeren geldt dat ze kunnen doorleren en zo meer kans maken op een baan. Deze handreiking bevat, naast de evaluatie van de pilot, ook tips om online-ontmoetingen te organiseren. We laten u niet alleen zien dat het werkt, maar ook hoe het werkt. We geven u daarmee een leidraad om van de pilot Kletskoppen een nog groter succes te maken. Tim Cathalina, projectleider jongeren Maureen Konigferander, projectleider ouderen

Handreiking Kletskoppen - gemeente Rotterdam 2015 | 2

Inhoud

Voorwoord 2 Aanleiding 4 Organiseren van online-ontmoetingen 5 - Opzet pilot 5 - Doelen 6 - Doelgroepen 6 - Methodiek 7 - Regisseur 7 - Werving ouderen 7 - Werving jongeren 8 - Inrichting ruimte tijdens skype-sessies 8 - De eerste ontmoeting 9 - Slotontmoeting 9 - Risico’s en planning 10 - Organisatie 10 - Taakverdeling en samenwerking 11 Colofon 12

3


Aanleiding

Een goed idee!

De pilot Kletskoppen is geïnspireerd door een ontroerend en succesvol project in de Verenigde Staten en Brazilië, waarbij jongeren in Brazilië via een chatproject met Amerikaanse ouderen de Engelse taal oefenen. Uit de casestudie naar aanleiding van dit project bleek niet alleen dat de jongeren na afloop beter Engels spraken, maar ook dat de online-ontmoetingen voor beide partijen een culturele en emotionele waarde hadden. Een goed idee dus. Kijk voor meer informatie op Adweek, http://bit.ly/1RhVY2p. Een verklaring voor het succes van het Braziliaans chatproject biedt het netwerkperspectief: het behoren tot een netwerk heeft een meerwaarde. Ook uit ‘Welkom in Rotterdam’, een studie naar interculturele ontmoetingen tussen oude en nieuwe Rotterdammers, blijkt dat mensen met een uitgebried netwerk meer vertrouwen hebben en minder vrees om in interactie te treden met anderen. En ze vertonen een groter gevoel van betrokkenheid bij de samenleving (Muijers & Aarts, 2011).

Wie hebben er meegewerkt aan het project Kletskoppen? Deelnemers: • Ouderen met een goede beheersing van de Nederlandse taal; • Laaggeletterde jongeren die moeten oefenen met de Nederlandse taal. Gemeente Rotterdam: • Cluster Maatschappelijke Ontwikkeling (MO) / Programma Voor Mekaar; • Cluster MO / Jongerenloket Rotterdam; • Cluster MO / Beleidskader ‘Met taal versta je elkaar’. Maatschappelijke partners: • Albeda College; • Stichting Humanitas (locatie Bergweg); • Stichting Lezen & Schrijven.

Naar aanleiding van een Braziliaans taalproject is binnen de gemeente Rotterdam, bij het beleidskader ‘Met taal versta je elkaar’, het idee ontstaan om verbinding te zoeken tussen de in- en doorstroomvoorzieningen voor jongeren (het Jongerenloket Rotterdam) en het programma ‘Voor Mekaar’, tegen eenzaamheid van ouderen. In de daaropvolgende gesprekken werd dit idee verder uitgewerkt. Er werden twee projectleiders aangesteld: één om het proces bij de ouderen te begeleiden en één voor de jongeren.


Organiseren van onlineontmoetingen

‘Voor (migranten)ouderen is het een leuk idee, omdat ze zo leren skypen met familieleden ver weg. Maar sowieso laat het project de mogelijkheden van sociale media zien.’ Natalia dos Santos Sousa, activiteitencoördinator Stichting Humanitas Bergweg

Opzet pilot Op Skype voeren Rotterdamse ouderen en jongeren Skype-gesprekken met elkaar. De pilot bestaat uit tien Skype-gesprekken en is opgesplitst in twee deelprogramma’s, te weten: • Deelprogramma Ouderen; • Deelprogramma Jongeren & Taal.

De keuze voor Skype

Met Skype kon de pilot Kletskoppen op een goedkope (= gratis) en veilige manier contact tot stand brengen tussen groepen in de samenleving die normaal gesproken niet veel contact met elkaar hebben. Ouderen zijn niet altijd even mobiel. En jongeren hebben vaak een vrij druk opleidingsprogramma. Live-ontmoetingen kosten toch meer tijd dan de gekozen online-ontmoetingen die in de reguliere schooltijd van de jongeren werden gepland. Door dit contact kunnen ouderen en jongeren veel van en over elkaar leren. Dit brengt hopelijk meer vertrouwen en begrip tussen beide groepen. Ook andere programma’s dan Skype zijn geschikt. Denk aan Facetime, ooVoo en Tango. Skype is echter een programma dat op verschillende soorten besturingsprogramma’s kan werken (Apple, Microsoft, etc.).

5


Voor de Skype-gesprekken tussen de ouderen en de jongeren gebruikten we twee locaties: Humanitas Bergweg (ouderen) en het Albeda College, Baljuwstraat (jongeren). De Skype-gesprekken vinden plaats op donderdagen (van 10.00 uur – 11.00 uur). Op de bovengenoemde locaties zijn voldoende ICT-middelen beschikbaar voor de videogesprekken. Een inhoudelijk programma voor de videogesprekken wordt geleverd door het Albeda College. Een aanvullend programma, met een uitwerking van de gespreksthema’s, door Stichting Lezen & Schrijven en het Jongerenloket Rotterdam. Voor de pilot Kletskoppen zijn de volgende gespreksthema’s gekozen: • • • • • • • • • •

Werk Hobby’s Kleding Eten De stad School Jeugd Gezondheid Muziek Liefde

De uitgewerkte gespreksthema’s zijn te vinden op www.rotterdam.nl/kletskoppenviaskype.

Doelen ‘Het hoofddoel van het organiseren van online-ontmoetingen is bijdragen aan de verbetering van de sociale integratie van ouderen en laaggeletterde jongeren in de Rotterdamse maatschappij.’ Uit: uitvoeringsplan pilot Kletskoppen

De pilot Kletskoppen is ambitieus opgezet. Vooraf is bedacht wat het proces moet opleveren. Dit heeft geleid tot een groot aantal doelen en subdoelen: • Activiteiten organiseren voor ouderen, waardoor ze uit een sociaal isolement kunnen komen; • Ouderen leren omgaan met computers en sociale media; • Talenten en ervaringen van Rotterdamse ouderen inzetten voor de maatschappij; • Ouderen hun kennis van de Nederlandse taal en maatschappij laten delen; • De Nederlandse taalbeheersing van laaggeletterde Rotterdamse jongeren bevorderen, door het bieden van oefenmogelijkheden buiten de geboden reguliere lessen om; • Een invulling bieden voor de maatschappelijke tegenprestatie van Rotterdamse jongeren; • In- en doorstroommogelijkheden organiseren voor Rotterdamse jongeren met en zonder startkwalificatie, om hun kansen op vervolgonderwijs en/of werk te vergroten; • De samenwerking tussen de gemeente en haar maatschappelijke partners bevorderen.

‘Een slechte taalbeheersing leidt tot verminderde gezondheid, lagere inkomsten, werkloosheid, lagere sociale cohesie, minder sociale contacten en een lagere participatiegraad.’ Uit: Pricewaterhouse Coopers, 2013: laaggeletterdheid in Nederland kent aanzienlijke maatschappelijke kosten

Uitgangspunten

Doelgroepen De methodiek voor het organiseren van onlineontmoetingen kan in principe bij diverse doelgroepen worden ingezet. Mensen die graag een praatje maken en die redelijk tot goed Nederlands spreken, kunnen meedoen. De opdracht van de pilot was om onlineontmoetingen te organiseren tussen eenzame ouderen en jongeren die een bepaald taalniveau moeten halen om toegelaten te kunnen worden tot een vervolgopleiding en/ of baan.

Minder eenzaamheid

In sommige Rotterdamse wijken voelt één op de drie ouderen zich eenzaam. Met een actieprogramma tegen eenzaamheid, ‘Voor Mekaar’, wil het college het aandeel eenzame ouderen in die wijken significant doen afnemen. Door ouderen bij activiteiten te betrekken en hun talenten en ervaring te benutten wordt voorkomen dat zij geïsoleerd raken. Bovendien kunnen ouderen zo hun talenten blijven inzetten voor de maatschappij. Bij de deelnemende jongeren, die nog moeten oefenen met de Nederlandse taal, werd uitgegaan van minimaal taalniveau A1 (vergelijkbaar met vier jaar basisonderwijs). In de pilot Kletskoppen ging het voornamelijk om jongeren die recent in Nederland zijn komen wonen of die in het onderwijs zijn uitgevallen. Aan de pilot hebben ouderen meegedaan die het leuk vinden om iets te doen met taal. Deze ouderen volgden wekelijks een Nederlandse taalles bij Humanitas, waarbij ook Rotterdamse gezegden en uitdrukkingen de revue passeerden. En deze ouderen wilden graag leren omgaan met sociale media, zoals Skype.

Tegenprestatie

Wanneer beheersing van de Nederlandse taal een barrière is om aan het werk te gaan, is taal een onderdeel van de re-integratie. Rotterdammers met een bijstandsuitkering, voor wie betaald werk nog geen reële optie is, leveren naar vermogen een tegenprestatie. De Nederlandse taal leren kan een onderdeel zijn van de tegenprestatie.

• De gesprekken kunnen worden gevoerd vanuit een veilige en vertrouwde omgeving; • De gesprekken stimuleren de betrokkenheid van jongeren en ouderen bij elkaar; • De leefwerelden van ouderen en jongeren raken elkaar, waardoor mogelijke vooroordelen worden bestreden; • De gesprekken vergroten de integratie van verschillende bevolkingsgroepen; • De pilot kan een invulling zijn van het onderwijsprogramma, waardoor de doorstroom van laaggeletterde jongeren wordt vergroot.


Methodiek De methodiek kan ook worden toegepast om de sociale verbinding tussen diverse groepen te versterken; bijvoorbeeld tussen inburgeraars (nieuwe Rotterdammers) en ‘oude’ Rotterdammers. Het grote voordeel is dat er geen live-ontmoetingen georganiseerd hoeven worden. Dat kan gemakkelijk zijn als afstand een probleem is, of als er fysieke beperkingen zijn (ouderen die slecht ter been zijn). Maar ook als tijd een belangrijke factor is, zoals bij de jongeren die vijf dagen per week een lesprogramma Nederlands moeten volgen. Omdat de pilot Kletskoppen onderdeel is van hun schoolprogramma, kost het de jongeren geen extra tijd.

Feiten op een rij • • • • •

Duur proefproject: tien weken; Start: juni 2015; Einde: september 2015; Aantal deelnemers: tien ouderen en tien jongeren; Gespreksthema’s: werk, hobby, kleding, eten, de stad, school, de jeugd, gezondheid, muziek en liefde.

Werving ouderen Bij de werving van de tien ouderen voor de pilot Kletskoppen is gekozen voor een persoonlijke benadering. De projectleider ouderen keek, in overleg met de directeur van woonzorgcentrum Humanitas Bergweg, naar geschikte kandidaten.

Wat kunt u doen om ouderen te werven?

• Ga in gesprek met een organisatie of groep ouderen; • Organiseer een voorlichtingsbijeenkomst en nodig ouderen uit; • Plaats een oproep in de wijkkrant; • Maak een poster of folder; • Vraag mogelijke deelnemers persoonlijk, in of na een kort gesprek; • Zet de website in, of een (digitale) nieuwsbrief of sociale media zoals Facebook en Twitter; • Maak een filmpje over de online-ontmoetingen en gebruik dit ter promotie van de activiteit.

Ambassadeurs

Regisseur Wat moeten de regisseurs kunnen?

De regisseurs moeten ervoor zorgen dat de koppels worden gevormd. Zij moeten op organisatorisch vlak veel aankunnen en hebben verschillende rollen en taken. De regisseurs moeten zorgen dat de bijeenkomst goed verloopt; van de binnenkomst van de deelnemers tot en met het schoon achterlaten van de ruimte waar de bijeenkomst is gehouden. De regisseurs bouwen een relatie op met de deelnemers. Zeker met de deelnemers die in meerdere groepen meedoen. Een luisterend oor kan een regisseur altijd bieden, maar grenzen aangeven en bewaken is ook erg belangrijk. Uiteraard kunnen de regisseurs tips of adviezen geven, maar niet als een maatschappelijk werker of coach. Ten slotte moeten de regisseurs integer omgaan met wat zij van de deelnemers te horen krijgen.

Eigenschappen van een regisseur

Wat zijn de eigenschappen van een goede regisseur? In ieder geval flexibiliteit, improvisatievermogen en een flinke dosis mensenkennis. Daarnaast moeten de regisseurs goed kunnen organiseren, stressbestendig zijn, leiding kunnen geven, kunnen luisteren en inlevingsvermogen hebben.

7


De deelnemers zijn de beste ambassadeurs. Vraag ouderen die hebben toegezegd te zullen deelnemen, of zij ook anderen in hun omgeving kunnen motiveren om deel te nemen. Bijvoorbeeld vrienden, familie of een verzorgende, Als er eenmaal een bestand met mogelijke namen is, kan de projectleider de ouderen telefonisch of persoonlijk benaderen om meer uitleg te geven. De ambassadeurs kunnen ook worden ingezet bij voorlichting of andere activiteiten.

Profiel ouderen • • • • • • • •

Ouderen speken redelijk tot goed Nederlands; Ouderen vinden het leuk om gesprekken te voeren; Ouderen kunnen ook over zichzelf vertellen; Ouderen hebben een goed gehoor (dit in verband met mogelijke koptelefoons die voor het Skypen worden gebruikt); De ouderen kunnen aanwezig zijn op de afgesproken tijd; Ouderen zijn bekend met internet en/of sociale media, of willen leren om daarmee om te gaan; Ouderen zijn bereid om jongeren te helpen met de Nederlandse taal; Ouderen weten goed grenzen aan te geven en regels te stellen in de gesprekken.

Werving Jongeren Wat is een in- of doorstroomvoorziening?

De instroomvoorziening is bedoeld voor nietinburgeringsplichtige jongeren van 18 tot en met 27 jaar. Door hun huidige taalniveau zijn de jongeren nog niet toelaatbaar voor een mbo-1 opleiding. Deze jongeren zullen een intensief taaltraject volgen met als doel in te stromen op het startcollege of een entreeopleiding. De doorstroomvoorziening is bedoeld voor jongeren van 18 tot en met 27 jaar die al in het bezit zijn van een mbo-1 of 2-diploma. Vanwege hun taal en/of rekenniveau worden zij niet toegelaten tot een reguliere opleiding in het mbo. Deze jongeren zullen een intensief taaltraject volgen met als doel in te stromen in een mbo-2 of mbo-3 opleiding.

‘Taalverbetering begint bij het individu zelf. Iedereen wil immers iets van zijn of haar leven maken. Waar nodig, bieden wij steun, maar wij verwachten ook dat mensen en organisaties zelf een actieve rol spelen en een bijdrage leveren.’ Wethouder Schneider in beleidskader ‘Met taal versta je elkaar’

Bij de werving van de tien jongeren voor de pilot Kletskoppen is gekozen voor een persoonlijke benadering. De jongeren werden benaderd tijdens hun intake van het intensieve taal- en rekentraject (instroomvoorziening- en/of doorstroomvoorziening). De jongeren zijn na de taalmetertoets aangemeld door het Jongerenloket Rotterdam, omdat ze als laaggeletterd geclassificeerd zijn. De jongeren hebben de wens om aan hun taal en rekenen te werken, zodat zij uiteindelijk kunnen doorstromen naar een mbo-opleiding.

Laaggeletterdheid

Helaas verlaten nog veel jongeren in Rotterdam, al dan niet voortijdig, het middelbaar onderwijs met een te laag taal- en rekenniveau. Een goede beheersing van de Nederlandse taal is noodzakelijk. Niet alleen voor onderwijs en werk, maar ook om als burger deel te kunnen nemen aan een samenleving waarin mensen elkaar verstaan en respectvol met elkaar omgaan.

Wat kunt u doen om jongeren te werven? • • • • •

Ga in gesprek met een organisatie of groep jongeren; Organiseer een voorlichting en nodig jongeren uit; Zet een oproep in de wijkkrant; Maak een poster of folder; Vraag mogelijke deelnemers persoonlijk, in of na een kort gesprek; • Zet de website in, of een (digitale) nieuwsbrief of social media, zoals Facebook en Twitter; • Maak een filmpje over de online-ontmoetingen en gebruik dit ter promotie van de activiteit. Neem contact op met het Jongerenloket Rotterdam en vraag naar de mogelijkheden

Profiel jongeren

• Jongeren zijn laaggeletterd/spreken niet goed Nederlands; • Jongeren vinden het leuk om gesprekken te voeren; • Jongeren kunnen ook over zichzelf vertellen; • Jongeren hebben een goed gehoor (dit in verband met mogelijke koptelefoons die voor het skypen worden gebruikt); • De jongeren kunnen aanwezig zijn op de afgesproken tijd; • De jongeren zijn bekend met internet en/of sociale media of willen leren om daarmee om te gaan; • Jongeren zijn bereid om met de ouderen te praten om hun Nederlandse taal te oefenen; • Jongeren weten goed wat de algemene grenzen en gedragsnomen zijn van ouderen en houden zich eraan.

Dag en tijdstip vaststellen

Vragen die je vóór het inplannen van de skype-sessies moet beantwoorden zijn: • Kunnen beide doelgroepen op dat tijdstip? • Zijn er aansluitende activiteiten voor de doelgroep? • Vallen er dagen in een vakantie? • Is er concurrentie van een andere activiteit (denk ook aan feestagen van een religie)? • Is de locatie beschikbaar?

Inrichting skype-sessies Wekelijks werd tijdens het lesprogramma van de Instroom- en Doorstroomvoorziening geskypet. Iedere donderdagochtend zaten de jongeren en de ouderen van 10.00 tot 11.00 uur achter de computer of iPad. De pilot duurde tien weken en in iedere sessie werd een thema behandeld aan de hand van het lesboek waaruit de jongeren les kregen. De ouderen werden iedere week door hun taaldocent geïnstrueerd over het thema dat behandeld zou worden. Zij hadden een leidraad op papier, met aandachtspunten. Er kan bij de thema’s ook gebruik worden gemaakt van verschillende vormen, zoals een rollenspel, een verkoopgesprek of een interview.


Een geschikte locatie?

Wanneer je naar een geschikte locatie zoekt voor het houden van de skype-sessies, is het belangrijk antwoord te geven op de volgende vragen: • Is de locatie goed bereikbaar met eigen of openbaar vervoer? • Is de ruimte toegankelijk voor lichamelijk beperkten (denk aan mensen met een rollator of een rolstoel)? • Is de ruimte groot genoeg voor het aantal deelnemers? • Is de akoestiek goed (niet rumoerig!)? • Zijn er genoeg tafels en stoelen? • Kan er koffie en thee worden gezet? • Zijn er toiletten? • Is er iets wat met een beheerder moet worden afgestemd? • Is er een goede wifi- of internetverbinding? • Zijn er computers, iPads en koptelefoons beschikbaar? • Is er een technisch ondersteuner tijdens de sessies?

• Geef de ouderen en jongeren vooraf een training ‘omgaan met computers’; • Plan voldoende oefentijd in; • Zorg dat er voldoende begeleiding is tijdens de skype-sessies.

De eerste ontmoeting In de pilot Kletskoppen kregen de jongeren voorafgaand aan de eerste ontmoeting een rondleiding in het Herinneringsmuseum van Humanitas op de locatie Bergweg. Daarbij kregen ze uitleg over de thuiszorg. In de pilot Kletskoppen is de speedmeet georganiseerd op donderdagmiddagen van 14.00 uur tot 15.00 uur, na de taalles van de ouderen. De speedmeet werd gehouden in het woonzorgcentrum Humanitas, op de locatie Bergweg in het Oude Noorden van Rotterdam.

‘Een speedmeet is spannend; de deelnemers ontmoeten immers mensen die zij niet kennen.’ Projectleider ouderen

Na de rondleiding ontmoetten de jongeren de ouderen voor een speeddate. Waarbij de ouderen aan één kant van de tafel zaten en de jongeren tegenover hen. De jongeren hadden de ontmoeting al tijdens een taalles voorbereid. Ze wisten hoe ze zich moesten voorstellen, wat ze konden vragen, of hoe ze een gesprek konden beginnen. Na vijf minuten schoven de jongeren een plaats door om met de volgende oudere te praten. Dat ging door tot alle jongeren zich aan alle ouderen hadden voorgesteld. De speeddate ging natuurlijk gepaard met thee en koffie en… kletskoppen.

9


Een ruimte inrichten voor een speedmeet:

• Tafels en stoelen in de juiste opstelling; • Mixattributen per deelnemer klaarleggen: mixformulier, leeg blaadje, pen, stickertjes, glas water of koffie en thee; • Tafel met spullen voor de regisseur: deelnamelijst, bevestiging van deelname, bel, stopwatch, pen en notitieblokje, stickers met namen van deelnemers; • Tafel voor de catering; • Eventueel aankleden zaal met posters, banner en dergelijke.

Startmoment Een mooie pilot vraagt altijd om een bijzonder communicatiemoment. Op 19 juni was het officiële startmoment voor de pilot. Wethouder Ronald Schneider (stedelijke ontwikkeling en integratie) was aanwezig op de leslocatie van het Albeda College, waar de jongeren en de wethouder skypten met een oudere van Humanitas. Daarnaast was wethouder Hugo de Jonge (onderwijs, jeugd en zorg) op het zelfde tijdstip aanwezig bij Humanitas waar hij samen met een oudere skypte met een jongere van het Albeda College.

‘Ook de startbijeenkomst is goed gegaan. De ouderen vonden het leuk en het is ook goed voor de organisatie en andere bewoners. De aanwezigheid van de wethouder laat het belang van de pilot zien en de steun vanuit de gemeente.’ Natalia dos Santos, activiteitencoördinator Stichting Humanitas Bergweg

Slotontmoeting Na een speedmeet tussen jong en oud en de wekelijkse skype-sessies (van juni tot en met september) werd de pilot Kletskoppen op een leuke manier afgesloten. Alle betrokken partijen hebben in het Theehuis van Trompenburg Tuinen & Arboretum tijdens een high tea teruggekeken op de pilot. Er was een bijdrage van het beleidskader ‘Met taal versta je elkaar’, van het programma ‘Voor mekaar’ en er waren persoonlijke speeches zoals die van een docent die namens de jongeren sprak. Een van de deelnemende ouderen van Humanitas Bergweg reikte een cadeau uit aan de betrokken partijen: het boek over het Herinneringsmuseum. Alle deelnemers aan de pilot, jong en oud, kregen een certificaat uitgereikt.

Een slotbijeenkomst organiseren:

• Leuke locatie voor de doelgroepen; • Goede facilitaire voorzieningen (toegankelijk voor deelnemers met beperking); • Niet te hoge kosten; • Goed bereikbaar voor alle deelnemers; • Centraal gelegen in de stad; • Het moet de doelgroepen aanspreken.

Risico’s en planning Het organiseren van onlineontmoetingen tussen jong en oud kent ook risico’s: • uitval van deelnemers (jong en oud); • technische mankementen; • grote tijdsdruk om in korte tijd een volledig programma op te stellen; • juiste uitvoering van het volledige programma; • reservedeelnemers; • technische ondersteuning.

Het is belangrijk om vooraf goed te bedenken wat er mis kan gaan en wat mogelijke alternatieven zijn. Maar ook dan kan het nog wel eens anders lopen dan gepland. Dan is het zaak om te improviseren.

‘Er moet ook meer tijd worden uitgetrokken voor de wervingsperiode/-proces; zeker een maand. Nu zijn we erg snel van start gegaan. Ook de criteria van de deelnemers waren vooraf niet helemaal duidelijk. Een voorstel is om een presentatie te geven in het atrium, waarna ouderen zich kunnen aanmelden.’ Natalia dos Santos Sousa, activiteitencoördinator Stichting Humanitas Bergweg

Organisatie Voorafgaand aan de start van Kletskoppen zijn organisaties benaderd met de vraag om hun expertise en netwerk in te zetten om Kletskoppen te laten slagen. Denk aan organisaties die konden ondersteunen op het gebied van personeel en overhead en die konden bijdragen aan de uitvoering van de pilot. Ook werden er organisaties betrokken die de deelnemersgroepen in huis hadden. Zij hebben zich gezamenlijk ingezet voor de werving van kandidaten: Albeda College, Jongerenloket Rotterdam, Humanitas Bergweg en Stichting Lezen & Schrijven.

‘Dit kunnen wij niet alleen, daar zijn andere partners bij nodig. Alle belanghebbenden: bedrijven, zorginstellingen, maatschappelijke organisaties.’ Uit: beleidskader ‘Met taal versta je elkaar’


‘De grootschalige veranderingen in onze samenleving onder andere in het sociale domein, de drastische daling van de beschikbare gelden voor het bestrijden van laaggeletterdheid en de groeiende kloof in de Nederlandse samenleving tussen groepen met een lage of met een excellente taalbeheersing vragen om een nieuwe aanpak.’

Tips voor samenwerking met andere organisaties • Bedenk goed wat de doelstelling is en wat je van de andere organisatie verwacht. Leg dit ook vast; • Begin open aan het kennismakingsgesprek; • Ga uit van vertrouwen en gezamenlijke doelen; • Kies voor een vriendelijke, geïnteresseerde en zakelijke aanpak; • Denk vooraf goed na over de taakverdeling en bespreek deze ruim van tevoren. Betrek hierbij: het zoeken naar een geschikte locatie, werving van de deelnemers, invulling van het programma, inrichting van de ruimte, catering, publiciteit (vooraf en achteraf); • Indien de partner (mee)betaalt, zorg voor een kostenoverzicht; • Maak een offerte/contract, dat de partners kunnen ondertekenen; • Spreek af wat het minimaal te behalen doel is en op welke moment er besloten wordt of iets doorgaat. Houd hierbij rekening met de tijd die nodig is om deelname te bevestigen of door te geven dat de bijeenkomst niet doorgaat; • Spreek tijdens het traject duidelijke deadlines af, zodat er ook een seintje gegeven kan worden wanneer iets niet binnen een bepaald tijdsbestek gerealiseerd wordt; • Maak een checklist van de dingen die afgesproken en geregeld moeten worden voor de samenwerking; • Zet op basis daarvan afspraken op papier, bijvoorbeeld in de vorm van een draaiboek; wie doet wat wanneer? Houd ook rekening met een evaluatie na de bijeenkomst; • Zorg voor goede wederzijdse bereikbaarheid.

Uit: beleidskader ‘Met taal versta je elkaar’

Je kunt op diverse manieren en met verschillende doelstellingen samenwerken met andere organisaties. Of het nu is om deelnemers te werven, om een geschikte locatie te vinden voor de bijeenkomsten of het aanbieden van activiteiten aan deelnemers: alleen door samenwerking bereik je de beoogde doelgroepen. Belangrijk bij het zoeken en samenwerken met partners is dat je je verplaatst in de belangen van (potentiële) partners.

Taakverdeling en samenwerking ‘In het begin waren mijn verwachtingen van het project niet groot. Nu vind ik het een geslaagd project, zowel voor de ouderen, als voor de jongeren. Iedereen is tevreden.’ Natalia dos Santos Sousa, activiteitencoördinator Stichting Humanitas Bergweg

Met welke organisaties je ook samenwerkt, voor elke samenwerking geldt dat je afspraken moet maken: wie doet wat en op welke manier. Als de verwachtingen niet overeenkomen en afspraken niet goed zijn vastgelegd, kan dit funest zijn voor de uitvoering van het project. Plan diverse momenten waarop je elkaar informeert over hoe de voorbereidingen lopen en vooral hoe het de werving van de deelnemers verloopt, zowel van de ouderen als van de jongeren.

Tot slot

De pilot Kletskoppen was een succes. De onlineontmoetingen via Skype bieden mogelijkheden om groepen met elkaar in contact te brengen en doelgerichte activiteiten te organiseren. We hopen dat u in uw organisatie deze interventie implementeert. Heeft u nog vragen over Kletskoppen of wilt u advies? Neem dan contact op met één van de contactpersonen van Kletskoppen. De contactgegevens zijn te vinden op www.rotterdam.nl/kletskoppenviaskype. Veel succes.

11


Colofon Dit is een handreiking voor het organiseren van onlineontmoetingen tussen jong en oud. Deze handleiding is geschreven op basis van de evaluatie van de pilot Kletskoppen, die in de periode mei tot september 2015 is uitgevoerd door de gemeente Rotterdam (Jongerenloket Rotterdam, beleidskader ‘Met taal versta je elkaar’ en het programma ‘Voor Mekaar’, tegen eenzaamheid van ouderen). De gemeente werkte daarbij samen met de maatschappelijke partners Albeda College, Stichting Lezen & Schrijven en Stichting Humanitas. Tekst - Maureen Konigferander, gemeente Rotterdam - Tim Cathalina, gemeente Rotterdam Eindredactie - Cécile de Rijk, gemeente Rotterdam Fotografie - René Castelijn Fotografie - Jeannette Melsen (Albeda College) Vormgeving - Mundus Joore, gemeente Rotterdam Deze handreiking is ook te vinden op de site van de gemeente Rotterdam: www.rotterdam.nl/kletskoppenviaskype © December 2015 12


Jong en oud ontmoeten elkaar online. Een handreiking voor het organiseren van online-ontmoetingen

Recommend Documents