Joh. Boers….vocaal vuurwerk rond de jaarwisseling.
D e W e s t l a n d s c h e C o u r a n t va n 4 j a n u a r i 1 9 3 0 n e e m t o n s m e t e r u g n a a r d e t i j d d a t e r n o g g e e n t e l e vi s i e , g e e n c o m p u t e r e n … g e e n vu u r w e r k w a s . O u d e j a a r s d a g 1 9 2 9 : O u d e j a a r s a v o n d 1 9 2 9 / 1 9 3 0 . ’s - G r a v e n za n d e v e r t o o n t h e t ze l f d e b e e l d a l s e l d e r s , i n d e D o r p s s t r a a t e e n d r u k v e r k e e r , me n s c h e n l o o p e n h a a s t i g n o g e e n p a a r b o o d s c h a p p e n t e d o e n , a n d e r e n d r e n t e l e n d o o r d e D o r p s s t r a a t h e e n e n w e e r . U i t d e h u i ze n s l a a t d e g e u r v a n o l i e b o l l e n en appelbeignets ons tegen. Overal drukte en bedrijvigheid. W a n n e e r n a 1 0 u u r d e w i n k e l s s l u i t e n , w o r d t h e t d o n k e r d e r l a n g s d e n w e g . S o ms k l i n k e n s t r a a t d e u n e n g a l me n d d o o r h e t d o r p , ma a r t o c h , h o e dichter we de sylvesternacht naderen, hoe rustiger het zi c h l a a t a a n zi e n . Tegen het gewichtige oogenblik echter, waarop het oude j a a r i n h e t n i e u w e za l o v e r g a a n , v e r t o o n e n zi c h a n d e r ma a l v e l e me n s c h e n o p s t r a a t . E n - me r k w a a r d i g a l l e n b e g e v e n zi c h n a a r h e t d o r p s p l e i n . H e t i s a l s o f e e n g r o o t e f a mi l i e t e za me n k o mt o m e l k a a r e e n g e l u k k i g nieuwjaar te wenschen. Inderdaad blijkt dat het geval te zi j n , ma a r d a n o o k o p e e n ze e r o r i g i n e e l e w i j ze . K l o k s l a g 1 2 u u r , a l s me n b i n n e n k a me r s zi c h v e r h e f t , o m me t e e n h a r t e l i j k g e me e n d e n h a n d d r u k i n d e n f a mi l i e k r i n g zi j n w e n s c h t e u i t e n , w o r d t i n e e n v a n d e w o n i n g e n , w a a r o mh e e n e e n me n s c h e n ma s s a v a n w e l v i j f h o n d e r d k o p p e n zi c h v e r za me l d h e e f t , h e t d a k r a a m ontsloten. H e t r u mo e r i g s t e mg e l u i d v a n d e me n i g t e v e r s t o m t e n v a n u i t d e h o o g t e k l i n k t h e t : “ U r e n , d a g e n , ma a n d e n , jaren vliegen als een schaduw heen”. H e t i s d e b e k e n d e t e n o r za n g e r J o h . B o e r s , d i e e v e n a l s a n d e r e j a r e n o p zi j n w i j ze d e s n e l h e i d d e r t i j d e n i n herinnering brengt. Het was een treffend besluit en een waardig begin, dat nieuwe jaa r; een oogenblik dat ontroerde.
Joh. Boers
Wie was Joh. Boers? J o h a n n e s B o e r s we r d g e b o r e n o p 1 2 f e b r u a r i 1 8 9 3 . Z i j n va d e r wa s t u i n d e r e n o o k J o h a n n e s wa s vo o r b e s t e m d o m t u i n d e r t e worden. En dat is hij dan ook een tijdje geweest. J o h . B o e r s k o n a l s k i n d a l g o e d zi n g e n . Z o g o e d , d a t h i j l e s n a m b i j d e b e k e n d e c o m p o n i s t A r n o l d S p o e l . H i j wa s o o k e e n ve r d i e n s t e l i j k t e k e n a a r . U i t e e n b e w a a r d g e b l e ve n t e k e n s c h r i f t va n h e m h e b b e n wi j n e ve n s t a a n d ze l f p o r t r e t g e k o p i e e r d . H o e we l h i j s t a m d e u i t e e n t u i n d e r s g e s l a c h t , k w a m B o e r s e r a l s n e l a c h t e r d a t zi j n h a r t t o c h n i e t l a g b i j d e t u i n .
Joh. Boers
V o c a a l vu u r w e r k r o n d d e j a a r w i s s e l i n g
J . B u s k e s , H AW 2 0 1 5
echtpaar Boers
Sigarenmagazijn en zaadhandel B o e r s b e s l o o t e e n s i g a r e n m a g a zi j n e n za a d h a n d e l t e b e g i n n e n . Z i j n wi n k e l o p d e h o e k v a n d e L a n g e s t r a a t e n h e t Ma r k t p l e i n i n ’ s - G r a ve n za n d e o p e n d e 18 juli 1925. B o e r s wo o n d e m e t zi j n g e zi n b o ve n d e wi n k e l en het pand daarnaast. H i j wa s t r o u we n s n i e t d e e n i g e s i g a r e n h a n d e l a a r i n h e t d o r p . S c h u i n t e g e n o ve r h e m o p h e t Ma r k t p l e i n z a t V a n B a a r ze l . D i e w a s “ n i e t k e r k s ” e n B o e r s we l ( h i j w a s k e r k vo o g d ) . E n d a t ve r z e k e r d e h e m va n e e n va s t e c l i e n t è l e . Ma a r o o k h e t vr o l i j k e k a r a k t e r va n B o e r s h e e f t daar zeker toe bijgedragen. “In de winkel was h e t a l t i j d l o l m a k e n . I k g i n g l i e ve r n a a r J o B o e r s o m p o s t ze g e l s t e h a l e n d a n n a a r h e t p o s t k a n t o o r ” s c h r i j f t H e n k va n T r i g t . D e g u n s t i g e l i g g i n g va n d e wi n k e l h e e f t B o e r s o o k g e e n k wa a d g e d a a n . O p h e t p l e i n t e g e n o ve r zi j n w i n k e l s t o n d e e n b a n k j e , w a a r vr i j w e l a l t i j d o u d e m a n n e t j e s za t e n t e r o k e n . D e p l a a t s vo o r d e wi n k e l g r o e i d e u i t t o t e e n soort hangplek….de hele dag stonden daar mensen te praten en te pruimen. E n d e vr o u w va n B o e r s h a d a l t i j d ve e l o p t e r u i m e n a a n h e t e i n d va n d e d a g . . !
Joh. Boers
V o c a a l vu u r w e r k r o n d d e j a a r w i s s e l i n g
J . B u s k e s , H AW 2 0 1 5
“ouderenhangplek” op het Marktplein recht tegenover de winkel van Boers
B o e r s ve r k o c h t n i e t a l l e e n s i g a r e n , t a b a k e n za d e n i n zi j n wi n k e l . J e k o n e r o o k k a a r t j e s k o p e n vo o r m u zi e k - o f t h e a t e r v o o r s t e l l i n g e n i n h e t d o r p . E n B o e r s ve r k o c h t e r i n e i g e n b e h e e r u i t g e g e ve n a n s i c h t k a a r t e n va n ’ s - G r a ve n za n d e . Z o o n L e e n we e t n o g d a t h i j i n d e h o e k va n d e w i n k e l r e e p j e s c h o c o l a d e m o c h t ve r k o p e n . E n o f h i j h e t a l n i e t d r u k g e n o e g h a d , n a m h i j i n 1 9 3 4 d e b e g r a f e n i s o n d e r n e m i n g o ve r v a n V o o r b e r g i n ’ s - G r a ve n za n d e .
Goed bij stem D a t B o e r s e e n k r a c h t i g e s t e m h a d e n g o e d k o n z i n g e n , we e t zi j n zo o n L e e n n o g h e e l g o e d . I n d e k e r k h o o r d e h i j zi j n va d e r a l t i j d b o ve n i e d e r e e n u i t . “ H i j zo n g h e t h e l e za a k i e p l a t ” we e t h i j zi c h t e h e r i n n e r e n . N i e t zo g e k d u s d a t h i j o o k n o g e e n t i j d j e d o r p s o m r o e p e r i s g e we e s t . G e wa p e n d m e t e e n k o p e r e n b e k k e n , w a a r o p h i j a f e n t o e e e n r o f f e l g a f , b r a c h t h i j j a r e n l a n g h e t n i e u ws r o n d i n het dorp.
Ma a r zi j n g r o t e p a s s i e w a s t o c h we l zi n g e n . B o e r s wa s een klassiek geschoold tenor. E n d a t h e e f t c u l t u r e e l W e s t l a n d g e we t e n . E r w a s g e e n ’ s - G r a ve n za n d e r d i e h e m n o o i t h a d h o r e n zi n g e n . Hij luisterde feesten en partijen op, maar heeft ook t a l l o ze k e r e n m e e g e we r k t a a n k l a s s i e k e u i t vo e r i n g e n . Z o a l s d e u i t vo e r i n g va n “ D e s c h e p p i n g ” va n H a y d n i n Ma a s s l u i s i n 1 9 1 7 ( h i j w a s t o e n 2 4 j a a r o u d ) .
Joh. Boers
V o c a a l vu u r w e r k r o n d d e j a a r w i s s e l i n g
J . B u s k e s , H AW 2 0 1 5
V o l k s z a n g a vo n d e n I n n a vo l g i n g va n A r n o l d S p o e l , zi j n l e e r m e e s t e r , i s B o e r s h a l ve r w e g e d e j a r e n ’ 3 0 i n ’ s G r a ve n za n d e vo l k s za n g a vo n d e n g a a n o r g a n i s e r e n . E n d a t vi e l n i e t m e e . H o e k r i j g j e e e n g r o e p n u c h t e r e W e s t l a n d e r s en t h o u s i a s t a a n h e t zi n g e n ? D e W e s t l a n d s c h e C o u r a n t va n 4 m e i 1 9 3 5 s c h r e e f h i e r o ve r : “ B o e r s w i s t d e o n g e d w o n g e n s f e e r t e s c h e p p e n w e l k e v o o r h e t w e l s l a g e n v a n e e n v o l k s za n g a v o n d n u e e n ma a l o n o n t b e e r l i j k i s . H i j l e v e r d e h e t d o o r s l a a n d b e w i j s , d a t me n , mi t s h e t o p d e j u i s t e w i j ze w o r d t a a n g e p a k t , z e l f s e e n z a a l v o l W e s t l a n d e r s , o n d a n k s d e zo r g e l i j k e t i j d e n , g e h e e l e n a l u i t d e p l o o i k a n k r i j g e n ”.
Oudejaarstraditie O m s t r e e k s 1 9 2 7 s t a r t t e B o e r s i n ’ s - G r a ve n za n d e e e n b i j zo n d e r e t r a d i t i e . E l k e j a a r wi s s e l i n g , k o r t n a d a t d e k l o k 1 2 h a d g e s l a g e n , o p e n d e h i j h e t d a k r a a m b o ve n d e wi n k e l e n zo n g h i j , s t a a n d e i n h e t o p e n r a a m , u i t vo l l e borst het lied “uren, dagen, maanden, jaren…”, m e e s t a l g e vo l g d d o o r h e t W i l h e l m u s . O f h i j d a t d e e e r s t e k e e r va n t e vo r e n h e e f t a a n g e k o n d i g d , i s o n b e k e n d . H e t k a n g o e d zi j n d a t d e o m wo n e n d e n va n h e t Ma r k t p l e i n ve r b a a s d n a a r b u i t e n zi j n g e k o m e n o m t e k i j k e n wa a r d a t g e l u i d va n d a a n k wa m . Ti j d e n s d e vo l g e n d e j a a r wi s s e l i n g e n wi s t d e ’ s - G r a ve n za n d s e b e vo l k i n g w a t e r g i n g g e b e u r e n . E l k j a a r stonden er meer mensen kort na middernacht op het plein. De mensen kwamen er uiteindelijk s p e c i a a l vo o r n a a r ’ s - G r a ve n za n d e . B o e r s we r d b i j t o e r b e u r t b e g e l e i d d o o r e n k e l e l e d e n va n d e m u zi e k ve r e n i g i n g e n “ K u n s t e n S t r i j d ” o f “ P r i j s G o d m e t g e k l a n k d e r b a zu i n ” , d i e a c h t e r h e m i n d e zo l d e r k a m e r s t o n d e n . Z i j n zo o n L e e n we e t h e t n o g g o e d . H i j h e e f t e e n k e e r vo o r zi j n va d e r g e s t a a n t o e n h i j s t o n d t e zi n g e n . B o e r s zo n g zo h a r d d a t b i j n a h e e l ’ s - G r a ve n za n d e h e m k o n h o r e n ( e r w a s t o e n n o g g e e n vu u r w e r k ) . Na afloop sprak Boers vaak nog een paar woorden t o t zi j n d o r p s g e n o t e n . A a n s l u i t e n d k wa m e n zi j h e m e n zi j n vr o u w e e n g e l u k k i g n i e u wj a a r w e n s e n . B o e r s h a d s p e c i a a l vo o r d i e g e l e g e n h e i d i j ze r k o e k j e s gebakken. Iedereen die langs kwam kreeg een koekje. I n 1 9 2 9 k wa m e n e r a l m e e r d a n 5 0 0 m e n s e n n a a r Boers luisteren. En dat aantal steeg, als we de k r a n t m o g e n g e l o ve n , n a a r 2 . 0 0 0 i n 1 9 3 5 . I n 1 9 3 8 g i n g h e t e ve n a n d e r s . B o e r s zo n g d i e k e e r n i e t u i t h e t d a k r a a m m a a r vi a e e n l u i d s p r e k e r i n s t a l l a t i e d i e a l s a a n d e n k e n a a n h e t b u r g e m e e s t e r s c h a p va n B r u n t wa s g e p l a a t s t . D e l a a t s t e k e e r d a t B o e r s zi j n l i e d zo n g w a s i n 1 9 3 9 . Te g e n d e h e m e l f l i t s t e n d e zo e k l i c h t e n v a n d e l u c h t a f we e r d i e n s t e n . To e n d e o o r l o g w a s b e g o n n e n m o c h t B o e r s n i e t m e e r zi n g e n . H i j o ve r l e e d o p 7 n o ve m b e r 1 9 4 3 .
Joh. Boers
V o c a a l vu u r w e r k r o n d d e j a a r w i s s e l i n g
J . B u s k e s , H AW 2 0 1 5
O m d e t r a d i t i e i n e r e t e h o u d e n n a m m u zi e k ve r e n i g i n g E MM i n 1 9 4 6 d e t a a k va n B o e r s o ve r . D a t d u u r d e e c h t e r m a a r t o t 1 9 5 6 , t o e n d e m u zi e k t e n t o p h e t Ma r k t p l e i n w e r d g e s l o o p t . D e W es t l a n d s c h e C o u r a n t s c h r e e f : “ H e t t r a d i t i o n e l e o u d e j a a r s c o n c e r t , i n g e s t e l d d o o r w i j l e n d e h e e r J o h . B o e r s , za l d i t j a a r n i e t p l a a t s v i n d e n .
Joh. Boers
V o c a a l vu u r w e r k r o n d d e j a a r w i s s e l i n g
J . B u s k e s , H AW 2 0 1 5
