&jij
Jubileumuitgave IMC Weekendschool
Hier begint het...
Hier begint het... Iedere zondag ontmoeten ze elkaar op IMC Weekendschool. Mensen die elkaar in het dagelijks leven niet vaak tegenkomen. Hun werelden liggen ver uiteen. Maar elke zondag opnieuw, in 54 weekendschoolklassen door het hele land, laten professionals kinderen kennismaken met hun vakgebied. Ook in mijn klas in Amsterdam Zuidoost. Ik zie twinkelende oogjes, zowel bij de leerlingen als bij de docenten. Je voelt aan alles: deze ontmoetingen strekken veel verder dan kennisoverdracht. De zondagen starten een gedachtegang over waar je naartoe wilt in het leven; het begin van inspiratie en gedrevenheid. Toen ik mijn 92-jarige opa vertelde over de weekendschool, zei hij: “Kind, dit is geweldig, waarom weten niet veel meer mensen hiervan?” Zijn opmerking liet me niet los. Het weekendschool verhaal moet ook buiten de klas worden verteld. In dit speciale magazine ter gelegenheid van ons 15-jarig jubileum laten we de weekendschool voor u tot leven komen. We spraken met leerlingen en hun ouders, gastdocenten, alumni, partners en medewerkers van de weekendschool. We raakten onder de indruk van hun persoonlijke, vaak ontroerende verhalen. Alle betrokkenen hebben hun eigen verhaal bij de weekendschool. Wat ze delen is indrukwekkende toewijding en aanstekelijk enthousiasme. Wij hopen dat ook u geniet van dit weekendschool verhaal. Vooral hopen we dat u erbij blijft en erbij komt. Ook de komende 15 jaar. Van Groningen tot aan Rotterdam en van Hong Kong tot aan Johannesburg. Want wat ons betreft is dit pas het begin. Linda Lak, hoofdredacteur
Ik had geen idee wat ik later wilde worden, maar toen we al die beroepen uitgeprobeerd hadden had ik zelfs meerdere beroepen in m’n hoofd! – Isabella, derdejaars
• Toen ik naar had kunnen ik weermaken hetzelfde gevoel als gaom naar de zien weekendschool!’ altijd spannend en er komt Iedereen heeft rechtde opalumni-bijeenkomst deze kans zodat zereed ook wat van hun leven! Jevroeger, kreeg de‘Ik kans in te waarvoor je Het hierisbent! – Virgil Tevreden, alumnus
3
Op de voorkant
HKH Koningin
Inhoud Prem Radhakishun in gesprek met Heleen Terwijn over haar drijfveren en idealen.
Máxima “Toen ik 18 was had ik het gevoel dat de wereld aan mijn
Beleef een zondag op de weekendschool in Amsterdam West.
voeten lag. Ik kon alles worden wat ik wilde. Als ik naar jullie verhalen luister herken ik datzelfde heerlijke gevoel. Volg je ambitie en koester je netwerk. Jullie zijn geweldige voorbeelden voor de jongere weekendschool-generaties.” Tijdens ontvangst van alumni in villa Eikenhorst te Wassenaar
pagina 6
Jet Bussemaker
pagina 14
Waarom steunen bedrijven en instellingen de weekendschool?
In gesprek met ouders van de leerlingen.
pagina 19
pagina 24
Minister van Onderwijs
“De weekendschool laat gedurende tweeënhalf jaar kinderen, voor wie dit misschien niet altijd vanzelfsprekend is, op een bijzondere manier kennis maken met kunst, cultuur en
Wat gebeurt er als je klaar bent? Gesprekken met vijf alumni.
wetenschap en de wereld om hen heen. Door samenwerking
Internationaal: Building a global network.
met verschillende partijen buiten het onderwijs, laat de weekendschool kinderen plekken zien waar ze van huis uit waarschijnlijk niet zo gauw mee in aanraking komen. De aanpak van gastlessen brengt heel veel beroepen echt in
pagina 32
de klas zodat kinderen zien, horen en ervaren wat er allemaal
pagina 45
bij een vak komt kijken.” In gesprek met leerlingen in Amsterdam Zuidoost
4
altijd iets goeds uit. Het is zoals familie, maar dan nog beter - Parvaz Mohamed, alumnus • De weekendschool is geweldig, want het opent deuren die
anders nooit voor je open zouden gaan. Je hebt er erg veel aan in de toekomst. Ik zou het iedereen aanraden - Eveline Agyemang, alumna • Wauw! Ik ga
5
Feiten & cijfers IMC Weekendschool
JOURNALISTIEK
GENEESKUNDE
TECHNIEK
RECHT
Elke zondag: 900 leerlingen • 54 gastdocenten • 117 vrijwilligers en begeleiders • 9 locaties in
In totaal: 81 zondagen in 2,5 jaar weekendschool • 1248 alumni • 17 vakken + gastlessen op
7 steden • inspirerend en motivatiegericht onderwijs •
aanvraag • 97 financiële partners • totale begroting 2012-2013: 2,3 miljoen euro •
HORECA
THEATER
FILM
BEELDENDE KUNST
ONDERNEMEN
DIERVERZORGING
Jaarlijks: 31 zondagen • 2000 enthousiaste vrijwilligers • honderden betrokken partners die hun diensten en materiaal beschikbaar stellen • 76 vaste medewerkers • 42 fte • 15 stagiairs •
Prijzen 2003 : Edgar Donckersprijs voor Nederlandse Cultuur Integratie 2006 : Distinction, German Marshall Fund of the United States, Domestic Policy Program for Combating Social Exclusion
2009 :
Winner at The Marketplace of Ideas, United Nations, Alliance of Civilizations for Closing the Achievement Gap
2010 : Finalist
WISE Awards, World Innovation Summit for Education for Innovative Educational Reform STERRENKUNDE
6
ARCHITECTUUR
later de ruimte in en word de eerste Marokkaan op de maan! - Soufyan, tweedejaars • Kijk normaal heb je familie die misschien iets kan vertellen over
POLITIEK
2011 : Ziggo prijs voor de Open
Samenleving
zijn beroep, automonteur ofzo. Op de weekendschool is het net alsof je heel veel familie hebt met heel veel spannende beroepen. – Virgil, alumnus
7
Prem Radhakishun in gesprek met
Heleen Terwijn Bij een 15de verjaardag hoort een interview met de oprichter en die klus wilde de redactie graag aan Prem geven. Waarom? Omdat hij als gastdocent al heel vroeg bij IMC Weekendschool betrokken was, omdat hij Heleen goed kent en omdat hij een goede interviewer is. Het verslag van de ontmoeting is opgetekend door Michiel Bicker Caarten, oudhoofdredacteur van BNR Nieuwsradio waar Prem jarenlang columnist en programmamaker was. Prem is in vorm: hij hakt er meteen op in. Later vertrouwt hij mij toe: “Ik wist dat jij er een keurig verhaal van zou gaan maken, Michiel, dus ik heb er wat extra radicale opmerkingen in gegooid.” 8
Ik voel me slim wanneer een gastdocent iets moeilijks vertelt en ik het snap - Aschraf, eerstejaars • We kwamen om te geven, maar kregen elke zondag heel
veel terug van de leerlingen – Koos de Boer, gastdocent Tijdschrift • Over 15 jaar bestaat er ook een weekendschool voor oude mensen – Amine, tweedejaars
9
Prem Radhakishun in gesprek met Heleen Terwijn.
Prem en Heleen ontmoeten elkaar in de hal van Plein J in het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam Zuidoost. Hier hebben ze allebei vele zondagen met de weekendschool leerlingen door gebracht. Het is vrijdagmiddag vijf uur. Prem is wat laat, Heleen komt net uit de kantine met een glaasje wijn, cola en pinda’s. Ze vallen elkaar in de armen, Prem deelt instructies uit aan de fotografe en vult meteen de gehele ruimte met zijn schal lende stem. “Meneer Bicker Caarten moet eigenlijk een leesbril hebben maar dat durft hij natuurlijk weer niet toe te geven.” “Waarom wil jij nou niet met een glas wijn op de foto, Heleen?!” “Dat is een slecht voorbeeld voor de kinderen.” “Welk voorbeeld? Welk voorbeeld? Dat je tegen kinderen zegt dat ze hypocriet moeten zijn? Jij drinkt wijn, ik drink bruine rum. En al die mensen die zo braaf zijn en geen wijn drinken, hebben die de weekendschool bedacht?! Hebben die een kind geholpen een betere toekomst te krijgen!?” Goed, de toon is gezet. Prem zit in de rol die hij voor zichzelf heeft bedacht, maar zijn vragen – als je de provocaties een beetje wegpelt – zijn doordacht. Bovendien is Heleen niet iemand die zich laat wegblazen en ze kent Prem goed genoeg. Tussen veel gelach en geschreeuw en gegiechel komt er een mooi gesprek tot stand. En vrolijk. Het is tenslotte de weekendschool. Iedereen die dit blaadje leest en weet wat de weekendschool is kent Heleen. Dus ik wil vragen stellen waardoor we dingen te weten komen die in al die 15 jaar nog niet boven tafel zijn gekomen. Heleen, waarom ben je zo gestoord dat je met de weekendschool bent begonnen? Hoe kom je zo gek? Was je altijd al zo?
10
“Ik denk dat ik graag een stempel wil drukken. Ik vond het onbevredigend om psychologie te studeren en dan vervolgens niets te doen in de maatschappij.”
“Heleen, waarom ben je zo gestoord?” Was je als kind in de klas ook al zo vervelend? “Ja... nee... wacht, ik wil toch iets zeggen, Prem. Mijn achtergrondverhaal is relevant, ook al zeg je dat je dat niet wilt horen. Ik ben met de weekendschool gestart omdat ik een inzicht ontwikkelde waarin alles wat ik geleerd heb en wat voor mij belangrijk is samenkomt. De weekend school is een creatieve uiting, zoals een architect wil ontwerpen en een gedreven secretaresse een kantoor wil runnen. Dat is niet gek, dat is normaal. Ik was in Zuidoost en sprak daar met allerlei jongeren die hartstikke nieuws gierig zijn en daar gebeurde niets mee. Ze zaten op school om te ‘leren voor later’ en niemand liet ze zien wat ‘later’ nou eigenlijk is. Ze moesten hun weg vinden in de samenleving en stonden er alleen voor. Kinderen vroegen bijvoorbeeld aan mij: ‘Ik wil graag ingenieur worden, kent u misschien een ingenieur?’ Dus het was niet zo moeilijk om het concept van de weekendschool te bedenken. De weekendschool is iets heel logisch, iets heel natuurlijks om te doen. De stap van bedenken naar doen lijkt misschien groot maar was voor mij onvermijdelijk. Ik zag een lacune in het reguliere onderwijs, ik zag de invulling daarvan precies voor me én ik had een theorie over de te verwachten effecten. Als je iets vóór je ziet waarin alles wat je belangrijk vindt samenkomt, dan wil je dat ook tot stand brengen. Ik ben daarin niet zo uniek als persoon – dit is een verhaal over hoe gedrevenheid en vasthoudend heid tot stand komen.”
En nu is het een bureaucratisch ding geworden, Heleen. “Dat is absoluut niet waar! We hebben wel 76 mensen, in 42 fte’s zoals dat heet, maar massa betekent beslist geen routine. Ik zeg altijd ‘een weekendschoolvak is geen trucje.’ Iedere zondag opnieuw moet je zorgen voor magie - dat er iets gebeurt tussen de gastdocenten en de leerlingen.” Als ik een school zou hebben zou ik dit iedere dag doen. “Gelukkig komen die scholen er nu ook. Een school in Zaandam heeft de vrijdag leeggeveegd om weekendschool onder wijs te geven. Daar helpen we ze bij.” Er was even sprake van dat jullie subsidie zouden krijgen. Jij zou nooit subsidie hebben gekregen want het past nergens in. Het past niet in een hokje. “Ik dacht er niet eens aan om te beginnen in een context van overleg, afstemming en verantwoording vooraf. Daar heeft de ontmoeting met IMC enorme vaart aan gegeven. Ik wilde een goed idee ongeschonden ter wereld brengen. IMC begreep dat: voor vernieuwing is vrijheid nodig. En toen de weekendschool er eenmaal was, kreeg ze ongelooflijk veel maat schappelijke steun. Tweeduizend gast docenten per jaar op de negen vestigingen. Twee miljoen euro per jaar. Politici geven les. Uiteindelijk is dat wat je wilt. Dat vernieuwend onderwijs door de maatschappij wordt gedragen.”
“Ik zou enorm hoge toelatingseisen stellen voor de Pabo en zorgen voor heel goed onderwijs op Pabo’s. En dan bezielde leraren heel veel vrijheid geven. Weinig regels voor scholen, maar zeer goed opgeleide leraren.”
“Weinig regels voor scholen, maar heel goed opgeleide leraren.”
Had je 15 jaar geleden verwacht te zien wat je nu hebt opgebouwd? “Ik zal je vertellen wat ik had verwacht. Ik dacht: ‘ik maak een opleiding van drie jaar, ik ga zelf ook voor de klas staan en dan na drie jaar ben ik klaar – dan ga ik er een boek over schrijven, een film over laten maken en ermee op de kermis staan en roepen ‘komt dat zien, komt dat zien,’ ‘wie gaat dit ook doen?’ En toen merkte ik dat het nog best ingewikkeld was om mensen in te werken. Ik moest mijn ideeën gaan vertalen in concrete doelen en handvaten, zonder de ziel eruit te snijden. Kortom, een organisatie opzetten is nog best lastig.”
Als jij nu Minister van Onderwijs kon zijn en al die geitenwollensokkendragende, subsidievretende [volgt een tirade van een minuut]... Wat zou jij concreet veranderen?
Laat ik zeggen, over vijf jaar kun je weg. Met een boot de wereld rondzeilen. “Maar dat wil ik helemaal niet! Weet je wat mijn missie is? Motivatiegericht onderwijs. Jongeren niet wijsmaken dat alleen het
• Ik had geneeskunde les, een patholoog anatoom en die begon zelf op het VMBO-kader heeft hij mij verteld en dat is in mijn achterhoofd blijven hangen
hoogste diploma goed genoeg is – en dat je eigenlijk hebt gefaald als je dat niet haalt. Nee, wat ik bij kinderen teweeg wil brengen is dat ze het beste uit zichzelf halen, dat ze een plek vinden in de samenleving waar ze denken ‘hier zitten goede mensen, hier word ik gewaardeerd, hier wil ik me voor inspannen, hier blijf ik me ontwikkelen.’ Onderwijs moet ertoe leiden dat jongeren goed in het leven staan, niet per se als CEO van een multinational of winnaar van de Nobelprijs voor de natuurkunde maar als persoon die zin heeft in zijn werk. Dat kan op elk niveau, van chauffeur tot kok tot minister. Maar het gevoel ‘dit is het voor mij’ komt niet vanzelf. Daar is voor bereiding voor nodig. Dat uitleggen en uitdragen is mijn missie.”
“Weet je wat mijn missie is? Motivatiegericht onderwijs.”
Het lijkt zo simpel, die weekendschool, maar het is echt iets heel ingewikkelds, hè? “Ja. Het idee is supersimpel, gedreven gastdocenten geven les aan gemoti veerde kinderen. Maar de beoogde effecten komen niet vanzelf. Je kunt niet zomaar een dokter uit het AMC plukken, voor de klas zetten en zeggen: ‘Nou jongens, stel maar vragen.’ Jij weet ook dat we met de gastdocenten heel goed nadenken wat we willen overbrengen. Het is fijn als kinderen een fijne zondag hebben, maar de weekendschool is niet de Efteling. Dus het idee van de weekendschool is oersimpel en moet tegelijk beschermd worden tegen zielloze imitatie en versimpelde lekentheorie. Dat vereist gedegen opleiding van medewerkers zonder dat je hun enthousiasme verstikt. Ook vereist het voortdurende nieuws gierigheid naar de vraag hoe jongeren zich ontwikkelen en hoe wij daaraan het best kunnen bijdragen. In de loop der jaren heb ik stapje voor stapje beschreven welk verschil de weekendschool maakt in het leven van haar studenten en hoe de routes lopen
– Mohamed el Bouaalate, alumnus • Spelend leren was het eigenlijk en dat blijft echt het meest hangen – Aysenur Mercimek, alumna • O, dus als rechter
11
Prem Radhakishun in gesprek met Heleen Terwijn.
naar motivatie voor een sociale rol. Pas nu de oudste alumni oud genoeg zijn om op hun weekendschool periode terug te kunnen blikken, hebben we de bodem voor een rond verhaal. We hebben net een mooie alumni film af en dit jaar verschijnen ook een kwantitatieve en een kwalitatieve studie.”
“Het idee van de weekendschool is oersimpel en moet tegelijk beschermd worden tegen zielloze imitatie en versimpelde lekentheorie.” Ik herken in jou dat koppige – die koppigheid komt voort uit je passie. “Ja, en ik wil niet alleen dat de weekend school er is en dat er dan twee of drie of vijftig zijn – ik wil systems change. Ik wil de effecten van motivatiegericht onderwijs wereldwijd uitdragen en ik wil het alumni netwerk over de hele wereld. Onze alumni
zien nu een filmpje over de vestiging in Hong Kong en zeggen tegen elkaar: ‘hé, we hebben vrienden in Hong Kong’.” Ik voorspel dat je op je 25-jarig jubileum meer dan 100 scholen hebt. Schrijf het op, mijn voorspelling: met 25 jaar meer dan 100 weekendscholen. “Ja, maar nog belangrijker dan die scholen vind ik de verandering die eruit komt. Dat mensen het meemaken en anders over onderwijs gaan denken. Zoals Lodewijk Asscher zei toen hij wethouder was: ‘Als ik somber word over het onderwijs denk ik aan de weekendschool en dan denk ik: het kan wel.’ Dat wil ik. Dat wil ik.” Heleen, ik moet wat bekennen. Toen jij mij vroeg voor de weekendschool is mijn belangstelling voor het basisonderwijs ontstaan. Eigenlijk ben jij de geestelijke vader achter een aantal reportages in Premtime over leerachterstanden in het onderwijs en ben jij de geestelijke moeder achter De School van Prem en De Herkansing. Ik heb door de weekend school geleerd dat je er als volwassene moet zijn voor jongeren. Motiverend en streng. Er zijn veel te weinig jongeren die écht met volwassenen mee mogen doen. En er zijn veel te weinig volwassenen die echt iets aan jongeren willen leren, zonder vervelende betuttelaars te zijn.
“Dat heb je mooi gezegd, Prem! Dat is de magie van de weekendschool: iedereen trekt zich op. De kinderen zijn eager, dus jij komt niet weg met een schools verhaal. Je gaat staan voor je vak, daagt de kinderen uit om zo goed mogelijk mee te doen en bent niet mals als ze slap meedoen. En wat is daar het effect van?”
“Ik wil systems change. Ik wil de effecten van motivatiegericht onderwijs wereldwijd uitdragen.” “Niet per se dat kinderen ook advocaat of journalist willen worden – al kan dat gebeuren. Nee, jongeren voelen hierdoor wat het is om bezield in het leven te staan. Dat maken ze tweeënhalf jaar lang mee, in talloze vakgebieden. En als je bezieling hebt ervaren – niet alleen gezien, maar ervaren – dan wil je nooit meer anders. Zoals Aysenur zegt in de alumni film: ‘… wat ik later ook ga doen, één ding is zeker, ik zal het doen met een big smile on my face.’”
Bloedprikken bij Geneeskunde in het AMC
JUBILEUM IMC WEEKENDSCHOOL – 13 januari 2013
Amsterdam Noord
Amsterdam Zuidoost
Utrecht
Tilburg
Rotterdam
Nijmegen
Pieter Hilhorst, wethouder van onderwijs.
Minister Jet Bussemaker van OCW in gesprek
Burgemeester Aleid Wolfsen feliciteert de
Burgemeester Peter Noordanus tijdens
Burgemeester Ahmed Aboutaleb gaf een
Burgemeester Hubert Bruls onthult het bord met
“Over 15 jaar is de wethouder van onderwijs een
met alumni uit de eerste lichting van de
leerlingen en wenst: “dat over 15 jaar
een gastles met de leerlingen in de kring.
gastles en iedere leerling een boek cadeau.
toekomstwensen van leerlingen: “Over 15 jaar is
oud-leerling van IMC Weekendschool!”
weekendschool.
IMC Weekendschool nog steeds bestaat.”
12
heeft altijd het laatste woord, u bent eigenlijk een soort meester? – Damarichio, tweedejaars • Het vak geneeskunde vond ik het leukst, wat je vooral bij
de weekendschool wereldberoemd.”
blijft zijn toch echt de organen die je uiteindelijk te zien krijgt en mag aanraken – Jacqueline, alumna • Over 15 jaar ben ik de nieuwe Epke Zonderland–
13
•
15 jaar toekomst • leerlingen blikken vooruit •
•
15 jaar toekomst • hier begint het •
Alumna SHANEEQUA VREDE Oud-leerling Amsterdam Zuidoost Shaneequa (18) studeert communicatie management aan de Hogeschool van Amsterdam, in september begint zij met communicatiewetenschap aan de Vrije Universiteit. Ze schrijft over haar herinneringen aan de weekendschool. Spotlights en media zijn altijd mijn roeping geweest. Op de weekendschool kreeg ik de kans om me daarin uit te leven. De prachtige photoshoot: ‘van Bijlmer chick tot topmodel’, waaraan ik mee mocht doen voor ons zelfgemaakte magazine zal ik nooit vergeten. Ook de dag dat mijn eigen documentaire over tienermoeders, die we bij het vak Film gemaakt hadden, vertoond werd in de
14
Anwar, eerstejaars • Toen ik voorzitter was van de alumniraad, heb ik dankzij het netwerk van IMC Weekendschool een dag meegelopen met SER-voorzitter
Pathé kan ik me nog herinneren met een brede smile. Zo kan ik uren doorgaan over de geweldige ervaringen die ik heb opgedaan dankzij de weekendschool. Doordat ik steeds nieuwe dingen meemaakte leerde ik over veel verschillende beroepen. Ook leerde ik dat piloten, BN’ers en artsen hele lieve mensen zijn en dat het mogelijk is om laagdrempe lig contact met ze te hebben. Ik kon ze van alles vragen; hoe zij hun huiswerk maakten, waarom ze voor hun beroep gekozen hadden en hoe ze er waren gekomen. De weekendschool was voor mij een eye-opener. Ik wist veel beter wat ik wel en niet wilde. Zonder het te weten
ontdekte ik mijn sterke en zwakke kanten. Ik een ondernemer? Nooit geweten, maar daar stond ik dan op onze eigen markt met mijn eksi koekoe (Surinaamse eiercake) en een zelfgemaakte ‘making of dvd’ en een rij die opeens super lang werd. De weekendschool heeft grotendeels bepaald wie ik nu ben: communicatief vaardig, waardoor ik veel connecties heb. Hierbij is de weekendschool vaak een brug geweest. Dankzij de weekendschool onderscheid ik mij van mijn klasgenoten. Ik beschik over een ruime algemene kennis, weet veel over beroepen en heb herinneringen aan een super jeugd en tweeënhalf jaar lang geweldige zondagen.
Alexander Rinnooy Kan. Hij heeft me laten zien hoe ik een goede voorzitter moest zijn - Suraj O’Niel, alumnus • Meneer dat u al die dingen doet, u bent
15
Zondag 1 dag op bezoek in Amsterdam West
11:15
11:20
11:15 Muharrem en Hafida zijn vandaag klassenmanagers, een gewilde functie. Hafida: “je mag de begeleiders ophalen en ik vind het leuk om te zien hoe jongens en meisjes zich gedragen.” Muharrem is het duidelijk op het lijf geschreven, hij wil meester of advocaat worden. Hafida ziet een toekomst als tandarts wel zitten: ”lijkt me leuk en interessant en ik wil ook zien of Nederland hygienisch is.” Zij halen gastdocenten Ben van Berkel en Harm Wassink en de begeleiders op. 11:20 Ben van Berkel heeft een groot internationaal architectenbureau (UNStudio) en ontwierp onder andere de Erasmusbrug in Rotterdam. Als een mimespeler, met eerst golvende, dan weer hoekige gebaren, laat hij zien waar de bijzondere vormen zitten in zijn ontwerpen. Het Mercedes Benz museum in Stuttgart en zijn meubels maken de meeste indruk. Zoals het ontwerp van “de tafel waar je in kunt zitten”. “Cool!”
09:00
10:15
9:00 Voorbespreking team: v.l.n.r. Thijs (locatiemanager), Layla (klassendocent), Wilco (coördinator tweede jaar), Charlotte (klassendocent) 10:15 Gastdocent Harm Wassink, architect van UNStudio: “We gaan een paar ontwerpen laten zien, zodat de leerlingen een idee krijgen wat voor buitenissige dingen je kunt maken.” 10:45 De kinderen worden opgehaald. 11:00 Dagopening. Marieke (coördinator eerste jaar) vertelt wat ze gaan doen bij de tweede les Architectuur. Mohammed presenteert zijn zwempaleis, een schets die hij vorige week heeft gemaakt “Een bol op pilaren, waar liften in zitten. Ik ga het dak uitwerken, een bol met vlekken. Die vlekken zijn een soort zonneschermen.”
10:45
16
11:00
echt een goed mens – Shiquilla, tweedejaars • Het aantal mensen dat wil helpen, dat musea, bedrijven enzovoorts openstelt om de kinderen erin te
11:20
11:30
11:30 Vragen, vragen, vragen: “Welk meubel vindt u zelf het mooist? U mag niet “alles” zeggen!” “Als er wordt gebouwd, wie ruimt dan de troep op?” “Heeft u kinderen?” “Alleen eentje?!” “Hoe heet ze?” “Bewondert ze uw baan?” “Hebben architecten ook al die saaie huizen ontworpen?” Manal: “Is die villa al verkocht?” 11.45 Rida ontwerpt een huis voor zes personen in Amsterdam. “Voor een man, een vrouw en vier kinderen. Met twee slaapkamers, één voor de ouders en één voor de kinderen. Er is ook een gamekamer. In de kinderkamer hangen posters van idolen en er is een lift voor als je geen zin hebt om de trap te nemen.” Op de deurmat voor het huis staat groot WELKOM, want “dat ben je altijd”.
11:45
laten ronddartelen, dat vind ik hoopgevend – Rob Defares, directeur IMC • Juf, ik durf te dansen op het podium! Dit is de coolste avond van mijn leven!
17
Een zondag in Amsterdam West
Gastdocent aan het woord
Rohied Mokiem 12:30
13:00
12:30 Een kwartiertje buiten spelen en lunchen. Manal (10): “In de klas is het lekker gezellig en met de weekendschool kan ik zien wat voor banen er zijn.” 13:00 Na de pauze weer verder met de ontwerpen. Houssam, Aya en Muharrem kijken hoe Harm Wassink een idee uitwerkt van een andere leerling. Een trap van trampolines. Voor het vernieuwde stadion Santiago Bernabeu voor Real Madrid heeft Houssam een dak van zonnepanelen ontworpen: “Milieuvriendelijk, want als je ’s nachts gaat voetballen hoef je geen elektriciteit te verspillen.”
Rohied Mokiem (1977) studeerde computationele astrofysica en promoveerde in de astrofysica aan de Universiteit van Amsterdam. Hij onderbrak zijn studie een jaar om als IT-specialist te werken. Sinds 2006 is Rohied werkzaam bij OC&C Strategy Consultants. Hij is op dit moment manager in het Nederlandse kantoor van OC&C en adviseert het topmanagement van grote, veelal beurs genoteerde bedrijven en investeringsmaatschap pijen op het gebied van strategische vraagstukken. Rohied is al 8 jaar gastdocent Sterrenkunde aan de weekendscholen in Amsterdam. Ik had heel gemiddelde kinderen verwacht – hun slimheid overviel me. Wow! Ik vroeg me wel af hoe ze tegen mij aan zouden kijken. Ik ben een Hindoestaanse Surinamer. Maar je kleur maakt niets uit bij de weekendschool. Voor het lesgeven zelf was ik niet bang. Daar had ik aardig wat ervaring mee opgedaan tijdens mijn periode als assistent in opleiding (aio).
13:30
14:00
13:30 Harm bekijkt het ontwerp van Rida. Harm: “Je kunt alles vanuit je fantasie tekenen. Daar kun je vervolgens een dwarsdoorsnede of een plattegrond van maken.” 14:00 De leerlingen presenteren hun werk. Rida presenteert zijn ontwerp: “Vandaag heb ik geleerd wat een stramien is. Een stramien werkt met letters, net als bij een plattegrond van Nederland.” De klas is onder de indruk, minstens 8 klasgenoten willen in zijn huis wonen. 14:15 Dagafsluiting. De klassenmanagers geven cijfers voor de dag. 14:30 Tot volgende week!
14:15
18
14:30
De leerlingen gaan voldaan naar huis
- Nicoloeschja, tweedejaars • Bij Future for Life zeggen we tegen de jongeren: ‘kom met vragen bij ons, wij kennen iedereen.’ Daaraan kunnen we nu
Toen ik zelf gastdocent werd heb ik de lessen fanatiek voorbereid. Samen met een collega heb ik de bestaande les vernieuwd. We hebben onder andere opdrachten en een quiz toegevoegd. We beginnen ‘s ochtends met een interactieve presentatie. Dat is het theoretische deel. Er ligt dan een belangrijk accent op gevaar in de ruimte. Ruimtegruis, straling, gebrek aan zwaartekracht etc., dat soort zaken kent niemand van dichtbij. We denken dan na over vragen als “wat heb je nodig om veilig door de ruimte te reizen?” ‘s Middags bouwen we een raket die dan natuurlijk ook de lucht in gaat. Mijn doel is om de kinderen met wat meer praktische kennis naar huis te laten gaan. Dat ze bijvoorbeeld de namen van de planeten weten. Of inzien waarom Mars witte poolkappen heeft.
In mijn presentatie zit een plaatje aan de hand waarvan ik vertel over wat er gebeurt als er een meteoriet op de aarde inslaat. Ik vraag de kinderen om te raden wat de diameter is van de krater die deze meteoriet heeft geslagen. Dat valt niet mee. En als ik vertel dat die diameter een kilometer is, zie je het kwartje vallen. Eén kilometer, dat is net zo groot als het stadshart van Amsterdam. Nog een voorbeeld? Ik leg uit dat een reis naar andere sterren heel lang duurt. Dat je pas aankomt als je zelf klein kinderen hebt of pas wanneer je kleinkinderen kinderen hebben en jij er dus niet meer bent. Als ik dan vraag wie er mee zou willen, gaan er toch heel veel vingers omhoog. Ik draag bij aan het verbreden van hun horizon. Letterlijk: wat is er meer in deze wereld. Ze ontdekken de puurheid van het heelal, van ons zonnestelsel. Ze krijgen letterlijk en figuurlijk perspectief, ze beschouwen hun relatie tot de aarde en tot het heelal. Dat roept een gevoel van nederigheid op en een groot besef van schoonheid. De andere kant van mijn lessen is dat ze goed leren nadenken en slimme dingen bedenken. Je leert over iets waar je nooit bij kan, wat moeilijk te bevatten is. Op het persoonlijke vlak is het voor mij een verrijking. Ik ontmoet hele leuke kinderen, gastdocenten en klassendocenten. Mijn wereld wordt op die manier ook groter. Het leert me ook om met beide benen op de aarde te blijven. In mijn werk adviseer ik over de strategie van bedrijven en organisaties; het lesgeven leert me om te observeren en snel te schakelen. In de klas heb je met verschillende niveaus te maken.
Dit is één van de interviews uit een boek waarin ruim 20 gast- docenten vertellen over wat het lesgeven aan weekend school leerlingen voor hen betekent (publicatie najaar 2013).
toevoegen: ‘en Prinses Máxima steunt ons - Mabel Konadu, alumna • Je hebt het idee dat er om je wordt gegeven en op een hele bijzondere manier – Xiao Yu
19
Partners
Dankzij betrokken partners kan IMC Weekendschool haar activiteiten op niveau uitvoeren. Dat vertaalt zich in een wisselwerking. Veel partners vertellen geïnspireerd te raken door de samenwerking. Hieronder vertellen acht van hen over hun relatie tot de weekendschool.
IMC ROB DEFARES, directeur van marketmaker IMC en medeoprichter van IMC Weekendschool, was sceptisch toen Heleen Terwijn in 1997 haar plan voor de weekendschool aan hem presen teerde. Lachend vertelt hij: “Ik heb even geaarzeld toen Heleen voorstelde om kinderen tussen 10 en 14 jaar oud ook op zondag naar school te laten gaan. Ik wilde op die leeftijd echt niet een extra dag naar school.” Defares: “Heleen viel op door haar gedrevenheid en het plan op zich. Ook stond ze open voor een zakelijke aanpak. Maar de inhoudelijke autonomie moest bij de weekendschool liggen. IMC Weekendschool wil kinderen iets meegeven waar ze écht iets aan hebben. Dit alles moet op professionele wijze gebeuren. Realistisch idealisme.” IMC vindt dat het als bedrijf een maatschappelijke verantwoorde lijkheid heeft en was op zoek naar een geschikt doel om zich aan te verbinden. Zo vonden IMC en de weekendschool elkaar. Defares ziet een verbindende rol die de weekendschool in de samenleving speelt: “Het mooiste is de interactie tussen de gastdocent en de leerling. Het moment dat de strafrechtadvocaat naar de 11-jarige Hassan kijkt en denkt: “ik herken veel van mijn eigen Sebastiaan-Willem in hem”. En Hassan kijkt naar de advocaat en denkt: wel een prima kerel, die er op zijn vrije zondag wil zijn. Zo zou ik later ook wel willen worden.” Zijn vertrouwen in het concept werd versterkt toen in Amsterdam Zuidoost bleek dat niet alleen de leerlingen enthousiast waren, maar dat ook gastdocenten en de omgeving mee wilden doen. En nog steeds: “Ik word altijd blij als ik zie hoe enthousiast de buitenwereld reageert. Er zijn zoveel mensen die willen helpen! Zoveel mensen die hun musea, bedrijven etcetera openstellen om de kinderen erin te laten ronddartelen, dat vind ik hoopgevend.” De eerste vijf jaar was IMC de enige financiële partner van IMC Weekendschool. Vanaf het begin was duidelijk dat de school geen overheidsgeld zou krijgen. Toen na 5 jaar de weekendschool goed op de kaart stond, konden ook andere partners worden aangetrok ken. Inmiddels zijn er 9 vestigingen en is IMC Weekendschool uitgegroeid tot een vooraanstaande partner voor scholen en gemeenten. “Ik ben er trots op dat IMC mede aan de wieg hiervan heeft gestaan.” 20
Long, alumna • Ik maakte als gastdocent kennis met IMC Weekendschool en werd volledig gegrepen door het concept – Marion Weijman, directeur operationele
AMC
MARCEL LEVI
Het Academisch Medisch Centrum neemt in de geschiedenis van IMC Weekend school een bijzondere plek in. Het AMC, gevestigd in Amsterdam Zuidoost, is de eerste thuisbasis van de school. “Het is een ziekenhuis, 24 uur open, ook op zondag en voor de ouders is het ook wel een prettige omgeving – het zal wel veilig zijn”, vat bestuursvoorzitter Marcel Levi samen. Onder zijn voorgangers Leendert Krol en later Louise Gunning werden de deuren van het AMC geopend voor de toen nog prille weekendschool. Levi, zelf internist, zit nog maar twee jaar in het bestuur, maar kent de weekendschool al langer. Hij is verschillende malen gastdocent geweest. Is de weekendschool na 15 jaar niet een belasting voor het AMC? Levi schudt het hoofd. “Nee, afgezien van soms een mopperende portier hoor ik daar niemand over. En we willen graag open zijn. Een ziekenhuis kan een intimiderende, heilige tempel zijn waar soms vreselijke dingen gebeuren. Die drempel willen we juist niet hebben.” Het AMC is nu eenmaal onderdeel van Zuidoost. “Wij zijn diep verbonden met het stadsdeel. Wij zijn een grote werkgever, dus kinderen kennen het als het ziekenhuis maar ook als de plek waar een tante, een vader, een broer of iemand anders werkt. Dat is een band die we koesteren. De weekendschool blijft dus voorlopig meer dan welkom.”
“Wij zijn diep verbonden met het stadsdeel.”
zaken IMC Weekendschool • Ik had het niet willen missen, omdat de weekendschool me zoveel meer heeft geboden dan les over beroepen op de zondagmiddag.
21
Nationale Postcode Loterij
Mooiland
Achmea
Adessium
Delta Lloyd
Deloitte
JUDITH LINGEMAN
BEN WOUTERS
ANNEMIEKE BROEKEMA
PIETER STEMERDING
NIEK HOEK
ANNE-MARIE DE JEU
“Woningcorporaties zijn voortdurend bezig om de leefbaarheid en de vitaliteit van hun buurten te verbeteren”, zegt Ben Wouters, bestuursvoorzitter van de corporatie Mooiland. Dus voor hem is het logisch dat corporaties IMC Weekend school steunen.
Wij kennen de naam Achmea als verzeke raar, maar de betrokkenheid bij de weekendschool komt primair voort uit het IT-bedrijf van het concern. Directievoorzitter Ton van der Linden raakte persoonlijk geïnteresseerd en wist gaandeweg collega’s te enthousiasmeren.
Adessium Foundation besloot IMC Weekendschool te steunen “omdat het een heel sprankelend en mooi initiatief is”, zegt algemeen directeur Pieter Stemerding. “Het is mooi omdat kinderen in hun kracht worden gezet en op een subtiele en originele manier met de praktijk in contact komen.”
“Het feit dat IMC Weekendschool in Nederland werkzaam is en onze mede werkers een actieve rol kunnen innemen is erg belangrijk voor Delta Lloyd”, zegt bestuursvoorzitter Niek Hoek.
Drie jaar geleden richtte Deloitte de Fair Chance Foundation op om ‘jongeren in achterstandssituaties in Nederland’ een betere toekomst te bieden. Maar Deloitte steunt IMC Weekendschool al veel langer, al sinds 2005.
“Er zijn studies die zeggen dat als je speciale aandacht schenkt aan kinderen in achterstandswijken, dat dan bijzondere emancipatie tot stand komt”, zegt hij. “Het is moeilijk te definiëren wat dan de relatie is met de leefbaarheid van een wijk”, beaamt hij. Maar hij is er zelf van overtuigd dat de weekendschool bijdraagt aan de ontwikkeling van kinderen en dus aan hun omgeving. “Het is geen vrijblijvende aangelegenheid. Het is een contract tussen ouders, leerlingen en de scholen.”
Als mensen van Achmea gastdocent zijn praten ze dan ook niet over verzekeren, maar over hoe je beter kunt werken. Ze maken de kinderen vertrouwd met het ‘lean’-concept dat door Toyota is ontwik keld en intussen door vrijwel alle grote bedrijven in de wereld in meer of mindere mate is omarmd. “Iedere dag ietsje beter”, zo vat Annemieke Broekema, hoofd P&O van Achmea IT, het samen. “Hoe zorg je ervoor dat je processen zo slim mogelijk inricht, zodat mensen leren hoe ze steeds beter kunnen worden.” Dat klinkt nogal theoretisch, zeker voor een zo pragmatische school als de weekendschool, maar het wordt met praktijkgerichte games heel snel duidelijk.
De Nationale Postcode Loterij besloot in 2006 om naast de grote, internationale organisaties voor mens en natuur ook organisaties te steunen die specifiek in Nederland werkzaam zijn op het gebied van sociale cohesie. “Onze loterij is gebaseerd op je postcode, dus waar je woont. Daarom is het heel logisch om ook activiteiten te steunen die sociale cohesie en samenhang in onze eigen maatschappij vergroten”, zegt Hoofd Goede Doelen Judith Lingeman. In 2008 leidde dat onder andere tot het besluit om de weekendschool te steunen gedurende vijf jaar, met een vrij te besteden, ‘niet-geoormerkt’ bedrag. Eind 2012 werd de samenwerking geëvalueerd, en besloot de Postcode Loterij om de weekendschool opnieuw voor een periode van vijf jaar te onder steunen. “Het is heel mooi te zien hoe de weekendschool is geprofessionaliseerd”, zegt Lingeman. “Met een stevige filosofie, die elk jaar dieper wordt. De research die ze doen en het uitbouwen van het alumni netwerk, dat zijn echt dingen waar wij – dankzij de deelnemers aan de loterij – graag aan blijven bijdragen.”
“Sociale cohesie en samenhang in onze maatschappij vergroten.” 22
En sinds de weekendschool haar alumni intensief volgt, worden de effecten van de opleiding duidelijker. “Het wordt goed bijgehouden door de school. Wat de kansen zijn die de kinderen krijgen, hoe hun loopbaan vordert, etcetera.” Sinds 1998 steunt Wouters Heleen Terwijn als pleitbezorger voor de weekendschool in zijn sector. Hij noemt zichzelf ‘ambassa deur in de sector’. Hij heeft presentaties gehouden bij branche-vereniging Aedes en andere corporaties laten kennismaken met het concept. Dat heeft geleid tot steun bij het oprichten van nieuwe vestigingen. Sinds een paar jaar geeft Mooiland ook financiële steun.
“Ambassadeur in de woningcorporatie sector.”
Achmea is sinds begin 2012 partner van IMC Weekendschool en heeft zich financieel gecommitteerd voor drie jaar. “Wij geloven in dit project,” zegt Broekema. “Het is voor Ton en mij nadrukkelijk niet een MVO-dingetje, zodat we in het sociaal jaarverslag weer een vinkje kunnen zetten. Nee, wij geloven erin.” Achmea probeert ook door zijn partnernetwerk bij Nijenrode andere bedrijven te interesseren in de weekendschool.
“Wij geloven in dit project.”
Alle kansen die ik nu krijg, heb ik doordat ik me toen heb ingeschreven – Cadisha, alumna • Over 15 jaar ben ik afgestudeerd als architect en heb ik een
Adessium Foundation begon drie jaar geleden met het helpen opzetten van de vestiging in Rotterdam Delfshaven. Onlangs werd besloten er nog eens drie jaar aan vast te plakken. In Rotterdam ziet Stemerding het nut van de weekendschool. “Ze krijgen de haven te zien en het belang van de haven, het Sophia Ziekenhuis – ze krijgen een ander perspectief aangedragen dat niet nood zakelijk het perspectief van hun ouders is. Ze krijgen de kans om hun eigen mogelijk heden te ontdekken.” “Wij zijn als stichting altijd aan het na denken over hoe je mensen kunt helpen, maar hier leer je eigenlijk kinderen zichzelf te helpen. Om de regie te pakken.” Stemerding besluit: “De weekendschool is eigenlijk geboren uit de observatie dat het reguliere onderwijs iets laat liggen. Het zou zo mooi zijn als het reguliere onderwijs iets van het enthousiasmerende van de weekendschool zou kunnen overnemen.”
“Mooi omdat kinderen in hun kracht worden gezet.”
“De inzet van medewerkers als vrijwilliger is belangrijk voor ons. Een cheque uit schrijven is niet zo moeilijk. De mogelijk heid om vrijwilligerswerk te kunnen doen is voor veel collega’s een reden om trots te zijn op het bedrijf. Mensen vinden het leuk en leerzaam om op deze manier anders met hun werk bezig te zijn. En het levert heel veel op: het buiten de kaders treden, voor de klas staan, kennismaken met jongeren uit een andere omgeving en zien waar zij tegen aan lopen: dit maakt grote indruk.” “Delta Lloyd Foundation is een belangrijk onderdeel van ons programma voor maatschappelijke betrokkenheid. De Foundation richt zich op het bevor deren van de financiële zelfredzaamheid van vooral kwetsbare groepen in Neder land. Daarom zijn we sinds de oprichting van Delta Lloyd Foundation in 2008 hoofdsponsor van de weekendschool in Amsterdam Zuidoost.” “Kinderen die naar de weekendschool gaan, leren niet alleen ontzettend veel, maar ze kunnen ook ontdekken waar hun passie en hun talenten liggen. Dat kinderen ervoor kiezen om hun vrije zondag te besteden aan de weekend school zegt veel over hen. Daar spreekt ambitie uit, hoe jong ze ook zijn.”
“Kinderen ontdekken waar hun passie en talenten liggen.’’
Deloitte directeur Hans Teuben wilde met zijn team de weekendschool financieel helpen en door deskundigheid ter beschikking te stellen. Deloitte heeft de workshop ‘finance for dummies’ in het leven geroepen om locatiemanagers te ondersteunen bij zaken als budgetteren, het bijhouden van KPI’s en de boek houding. Deloitte heeft geholpen bij het opzetten van een online community voor de alumni. Walter Wijnhoven, één van de communicatie-medewerkers van Deloitte, schrijft hiervoor maandelijks een column. Een groep consultants hielp in het kader van hun promotie-traject de weekend school om het jaarverslag te laten mee dingen naar de ‘Transparantieprijs’. In vier steden wonen maandelijks vrijwilligers van Deloitte als adviseurs de vergaderingen van de vestigingsraden bij. “Het werkt twee kanten op”, zegt AnneMarie de Jeu, manager van de Fair Chance Foundation. “Onze mensen komen terug en zeggen: ‘ik word me meer bewust van hoe ik presenteer en hoe ik in elkaar zit.’ Het is fantastisch om te merken dat je jongeren enthousiasme en zelfvertrouwen kunt meegeven.”
“Fantastisch dat je jongeren zelfvertrouwen kunt meegeven.”
eigen architectenbedrijf – Elvin, tweedejaars • Het belangrijkste is dat je niets fout kunt doen en dat je het gevoel hebt dat er mensen voor je zijn die
23
Talent in de dop
Tijdens de lessen op de weekendschool stappen de leerlingen in de schoenen van professionals. Er worden huizen ontworpen, tijdschriften gemaakt, ondernemingen
In Den Haag maakten leerlingen gedichtenposters voor het vak Taal & Poëzie. Deze twee posters werden genomineerd voor de BoekieBoekie Poem-award en Vishant won met zijn ‘reuzenrad’ de landelijke finale.
gestart en nog veel meer. Hieronder een greep uit de resultaten uit de weekendschool lessen.
De leerlingen van de weekendschool Rotterdam maakten voor het vak Journalistiek een krant met lokaal nieuws en een mooi artikel over de burgemeester.
Voor het vak Tijdschrift maken leerlingen hun eigen tijdschrift. Deze cover illustratie is gemaakt door talentvolle tekenaar Haitam, leerling uit Amsterdam Noord.
Rawiena Bhaggan, oud-leerling dichtte voor de weekendschool.
Voor het vak Tijdschrift kroop Angelo in de huid van een modeontwerper en ontwierp een feestjurk voor zijn klasgenootjes.
24
aan jouw toekomst denken – Virgil Tevreden, alumnus • Ik vind de leerlingen erg intelligent en snel van begrip. Ik heb de workshop vaak aan volwassenen
Ik ben trots !!! De weekend school voel ik me thuis. De weekend school, ja daar tieke leerling , fana een als on beg ik r Het is waa . ling leer e als een spontan enten. doc gast el zove , en vakk el Zove aal allem zo fanatiek zo georganiseerd 1e 2e 3e jaar kend school afgestudeerd wee de ik ben van nu ben ik een alumna alumna van Groningen , mijn eigen ik wil zoveel dingen bereiken name Suri in nen ope tijk prak fisio in Suriname nen ope ol mijn eigen weekend scho school heeft kend wee de t wan iken bere Ik kan het aakt gem mij gek het kan zijn. hoe leuk het is , hoe fanatiek kend school en wee de Ik ben jong begonnen met kend school wee de met den wor oud wil ik wil ... ik n rede verb t oms want ik wil mijn toek ag voor de zond vrije mijn op ik k wer daarom weekend school IK BEN TROTS
Oumaima uit Rotterdam maakte een digitale strip over haar lessen op de weekendschool.
gegeven, maar ik heb er nooit zo van genoten als met de kinderen - Mabel Konadu, alumna, gastdocent • Op de weekendschool heb ik zoveel verschillende
25
Ouders in beeld
Moeder Mirelle Berhitu, Felicia (12) en vader Michel Wonsjoworino
GRONINGEN
UTRECHT
Michel Wonsjoworino & Mirelle Berhitu
Hafida & Abdel El Kaddouri
In haar eerste jaar kwam Felicia Wonsjoworino (12), nu net afgestudeerd van de weekendschool in Groningen, thuis en vertelde haar ouders dat ze een varkenspootje had geopereerd. Ze wist daardoor wat ze wilde worden: een wetenschapper. Een wetenschapper die een medicijn tegen kanker ontwikkelt. Voor de vader van Felicia was deze toekomstwens extra bijzonder aangezien hij zijn beide ouders verloor aan kanker. “Was ik toen maar alvast wetenschapper geweest papa dan had ik oma kunnen helpen, zei ze laatst”, vertelt vader Michel Wonsjoworino. ”Ik vind het mooi om te zien dat ze zo veel ambitie heeft gekregen.” De ouders van Felicia hebben haar zien groeien in de tweeënhalf jaar weekend school. “Ze is van een klein verlegen meisje dat niets durfde, naar een meisje
Hafida trok de stoute schoenen aan en belde juf Samira om te vragen of dochter Nada wel werd aangenomen. “Ze was zo enthousiast door de verhalen van haar nichtje en zo gemotiveerd, ik vreesde dat het niets uit zou maken maar ik gunde haar enorm een plek op de weekendschool.” Er was plek voor Nada en haar broertje Anwar. Hafida: “Iedere zondag, dat is best veel, maar de kinderen willen niet anders. We plannen familiezaken om de weekendschool heen, want ze willen geen les missen.” Anwar vindt de afsluitende excursies het leukst: “dan zie je hoe het echt is”. Nada wil dokter worden en vond het vak Geneeskunde geweldig: de operatie kamer, oefenen met prikken en gipsen. Haar eigen gips heeft ze nog een paar dagen omgehouden. Hafida en Abdel zien het programma als een verrijking van het gewone onderwijs. “Het leren is anders, de kinderen doen veel leuke dingen en leren tegelijk”, zegt
vol zelfvertrouwen gegaan”, vertelt moeder Mirelle Berhitu. Als voorbeeld noemen ze de keer dat Felicia een ondernemingsplan moest schrijven op de basisschool. “Felicia had dit al gedaan op de weekendschool en nam meteen de rol van algemeen directeur op zich. Ze nam dit heel serieus. Ze was ziek geworden maar dwong haar moeder met een briefje met instructies naar school te gaan. Zij wist immers het beste hoe het moest”, lacht vader Michel.
Moeder Hafida, vader Abdel El Kaddouri, Amal (7), Anwar (10) Yara (3) en Nada (12)
Welk beroep Felicia uiteindelijk gaat beoefenen is nog de vraag. “Ze merkt nu wel dat de exacte vakken best pittig zijn”, vertelt moeder Mirelle. Maar dit gaat niet ten koste van haar zelfvertrouwen. “Ze zegt altijd tegen ons dat ze één ding zeker weet en dat is dat ze gaat slagen in het leven.”
AMSTERDAM ZUIDOOST
Ahmed Sharif & Sahra Ibrahim
Vader Ahmed Sharif, moeder Sahra Ibrahim, Omar (10), Khadija (7), Mohamed (11) Ibrahim (4) en Amira (10)
26
Mohamed is de oudste van vijf kinderen en dus de eerste en misschien niet de laatste die naar IMC Weekendschool gaat. “Ik denk dat ze ook wel willen. Ze zeggen dat ze jaloers zijn”, zegt hij over zijn broers en zussen. Zijn ouders Ahmed en Sahra hadden al van de school gehoord, van een buur meisje. Dus toen Mohamed door de selectiekwam en hij zelf graag wilde gaan, was de keuze snel gemaakt. Hij vindt het geen straf: “Als ik zondag thuis ben, zit ik toch maar de hele dag binnen.” “Hij staat zelf op, maakt zelf zijn boter hammen en gaat zelf met de bus”, zegt zijn moeder. Sahra kwam 14 jaar geleden als vluchteling uit Somalië, Ahmed 21 jaar geleden. Ze ontmoetten elkaar in het asielzoekershuis, waar zij destijds woonde en waar de tante van Ahmed werkte.
Ze spreken nu allebei goed Nederlands, ook met de kinderen als er bezoek is. Ahmed werkte 19 jaar op Schiphol in verschillende banen en raakte begin 2013 onverwacht zijn baan kwijt. “Crisis, hè?” “Ik wil graag dat mijn eigen kind een papier krijgt”, zegt hij over Mohamed. “Heel Europa is een papier geworden. Als hij deze school goed afrondt, heeft hij weer een diploma. Dat gaat hem overal mee helpen. En hij heeft ervaring op gebouwd in zijn leven. Dat maakt het allemaal makkelijker voor hem om een keus te maken.” Sahra volgt een MBO-opleiding kinder opvang en hoopt binnen een maand haar diploma te krijgen. Over haar voortref felijke Nederlands zegt ze: “Ja, dat moet je gewoon leren. Als je altijd ‘moeilijk’ zegt dan lukt nooit iets.”
vakken meegemaakt dat ik veel eerder van dingen mijn lijstje af kon strepen, de meeste mensen komen daar pas achter aan het eind van de middelbare
Abdel. “En ze worden nieuwsgieriger”, meent Hafida. “Je ziet deurtjes bij hen opengaan. Ze willen steeds meer weten. Dat kun je als ouders niet allemaal meegeven.” Abdel vult aan: “Anwar kwam thuis van Sterrenkundemet vragen die wij niet konden beantwoorden. Toen hebben we een atlas over planeten voor hem gekocht.” Het ouderpaar vertelt dat ze zelf ook wat oppikken. Zo kijken ze met plezier terug op de middag in de recht bank waar de kinderen gehuld in toga optraden als advocaat, officier van justitie of rechter. Ook de afsluiting van Genees kunde, een simulatie van een huisartsen praktijk, was een hoogtepunt. Abdel: “De praktijk wordt naar school gehaald, dat maakt het echter.” Hafida is ook enthousiast over de docen ten van de weekendschool. “Ze zijn zo positief en geven veel complimenten, je ziet de kinderen echt opbloeien. Er zitten niet alleen gemotiveerde kinderen op de weekendschool maar ook gemotiveerde docenten.”
NIJMEGEN
Joan Merx & André Verstappen
Vader André Verstappen, moeder Joan Merx, Bas (11) en Tom (16)
Joan Merx (medewerker van de Zeven heuvelenloop) en André Verstappen (medewerker klantcontacten bij SNP Natuurreizen) uit Nijmegen hebben twee weekendscholers in huis: zoon Tom (16), een actieve alumnus en zoon Bas (11) die nu het tweede jaar doet. Was het Tom die erom vroeg of de ouders die hem een duwtje gaven? Ze weten het geen van drieën meer. “Ik denk een beetje van allebei”, zegt Tom tenslotte. Wat wel hielp was dat vier van zijn klas genoten ook gingen. Het was in het begin anders. Toen werden kinderen met een taxibusje opgehaald, nu moeten ze op eigen houtje. Toch, zegt Tom: “Het is hetzelfde sfeertje.”
“Tom is iemand die voor dingen open staat”, zegt André. “Het ritme van iedere zondag moeten gaan was soms wel lastig.” “Maar na het diploma, als je terugkeek, dacht je – ach, het viel eigenlijk wel mee”, vult Joan aan. Tom is als alumnus mee op ‘studiereis’ geweest naar de EU in Brussel en met een wetenschapsproject astronomie naar Nice. Bas eet zijn boterhammetje en hoort het allemaal rustig aan. Welke vakken heeft hij tot nu toe gekregen? Recht, bètavakken, Theater. En wat vond hij het leukst? “Animatie! Hoe je een filmpje maakt door foto’s te maken van een steeds verplaatst object, 24 beelden per seconde.’’
school – Aysenur Mercimek, alumna • We zijn dus nu in de Portugese Synagoge in Nederland, is er ook een Nederlandse Synagoge in Portugal? – Damarichio,
27
Veteraan ANOUK TIJNAGEL Weekendschool veteraan Anouk Tijnagel (36) is weekendschool veteraan, met 13 dienstjaren en vele functies. Nu is ze naar eigen zeggen ‘vliegende kiep.’
“Nee, je wilt leren!” zegt Anouk resoluut. “Kinderen zijn van nature leergierig. Zodra ze ontdekken wat de weekendschool hen biedt, vinden ze het geen offer.”
Op dit moment richt zij zich op het ontwikkelen van een programma voor wat ze liefkozend de ‘boefjes’ noemt: druktemakers die wel slim zijn, maar door hun gedrag veel onrust veroorzaken. Anouk ontw ikkelt een zogenaamde prep-klas waarin deze jongens – ja, meestal jongens – in acht weken de spelregels leren voordat ze aan de weekendschool beginnen.
“Je wordt serieus genomen, je krijgt ruimte om je interesses uit te leven en je krijgt verantwoordelijkheid. Je krijgt lessen van mensen die je normaal nooit zou ontmoeten. Echte professionals en die zitten dan gewoon naast je in de kring. Ze behandelen je gelijkwaardig.” Ook de jongens van de prep-klas willen graag, maar kunnen de vrijheid op de weekendschool niet onmiddellijk aan. “Hen wegsturen zou doodzonde zijn”, zegt Anouk. “Als ze de omgangsregels doorkrijgen, ontpoppen juist zij zich als heel trouwe leerlingen.”
Maar ja, jongens willen toch voetballen? Dat is toch te verwachten?
Kijkt ze na 13 jaar niet voorzichtig om zich heen? Ze kijkt je met grote ogen aan. “Nee, er is nog zo veel te doen hier! De weekend school moet een voorbeeldrol op zich nemen, waar alle vestigingen perfect draaien. En we moeten op reguliere scholen programma’s invoeren. Zou het niet ideaal zijn als we dit doordeweeks konden doen?” De weekendschool was Anouk’s stageplek tijdens haar studie HBO pedagogiek. Ze werd er de allereerste collega. Ze begon als jaarcoördinator in Amsterdam Zuidoost. Daarna was ze locatiemanager in Amster dam Noord, zette de vestiging in Utrecht op en legde de basis voor het ‘follow-up traject,’ het alumninetwerk dat later de naam Future for Life Institute kreeg.
Jaarco ROBBERT TIMMERMANS Jaarcoördinator in Tilburg Er zijn weinig beroepen waar je in contact komt met zoveel verschillende mensen. Waar je bezoekjes brengt aan de meest uiteenlopende bedrijven en instellingen. Een jaarcoördinator (liefkozend jaarco) maakt het allemaal mee. Toegegeven, een journalist wil nog wel eens mazzelen. Een piloot komt ook nog eens ergens. Maar wij zien werkelijk alles en iedereen. Rechtbanken, ziekenhuizen, laboratoria. Loodgieters, bankiers, acteurs. Noem maar een beroep en de kans is groot dat de weekendschool een hele delegatie op kan trommelen. Dat is hartstikke mooi.
28
Zeker omdat je ongemerkt – als een soort secundaire arbeidsvoorwaarde – je alge mene kennis flink opkrikt. Jaarco’s zijn als huisartsen, we weten van veel een beetje. De gastdocenten zijn de specialisten, zij weten van een beetje veel. We weten heus wel dat wij de specialisten niet zijn. Maar we staan ook voor de klas! Daar worden we regelmatig door onze leerlingen in verlegenheid gebracht. Als zij een vraag hebben over één van die specialismes, moet je vaak het antwoord schuldig blijven. Om mijn ego enigszins op peil te houden, kaats ik de vraag soms even terug: ‘Wat denk je zelf?’, ‘Heb je al met je buurman overlegd?’, ‘Heb je echt alles al geprobeerd?’
En dan linea recta naar Google. Ach, het triggert alleen maar om altijd méér te willen weten. En de leerlingen zien de voordelen van mijn beroep: “Meester, waarom zouden we kiezen voor één beroep, als leraar op de weekendschool kunnen we alles doen.” Misschien een idee om het vak ‘Weekendschool-leerkracht’ op te zetten, dan ben ik ook eens een specialist!
De jaarcoördinatoren zijn verantwoordelijk voor het werven van inspirerende gastdocenten, betrokken begeleiders, de kwaliteit van de lessen en het contact met ouders en betrokken organisaties. Op zondag staan zij voor één van de twee klassen uit hun jaargroep.
tweedejaars • Je moet gewoon durven en dat is eigenlijk het belangrijkste van de weekendschool, je moet durven, je moet durven om naar de mensen toe te
Orgaanonderzoek met forensisch patholoog Frank van de Goot
stappen – Omerfaruk Susurlu, alumnus • Als je kinderen uit groep acht een compliment geeft, zoals: ‘Jij luistert goed naar argumenten, daarmee zou je een
29
Postvak
in
Aan: Maaike van Gestel Coördinator 1e jaar IMC Weekendschool Tilburg Coördinator Future For Life Institute Tilburg
Leerling Tilburg 2007 tot en met 2010 Jongerenadviesraad 2009 tot 2010 Masterclass Geneeskunde 26-7-2011
Ik ben echt zo blij dat ik in groep zeven ben aangenomen voor de IMC Weekendschool!! Ik heb nu zoveel leuke mogelijkheden gehad om te doen. Ik ga vandaag naar AMTERDAM als peer-educator van de Anne-Frank stichting. Zonder IMC was dat nooit gelukt! Ik ben echt superblij!! Heel erg bedankt!! xxxx Suman
Zoals je misschien wel weet wil ik erg graag geneeskunde gaan studeren en is het mijn droom om ontwikke lingsarts te worden in Afrika. Onlangs heb ik meegedaan aan de scholieren competitie aardrijkskunde met onze school, we hebben 600 euro gewonnen voor een stichting om achtergelaten baby’s in Zuid-Afrika te helpen. De voorzitter van deze stichting vertelde me dat er plek is voor 2 vrijwilligers in het huis in Zuid-Afrika waar de baby’s ook verblijven. Ik denk echt nergens anders meer aan haha!
Lieve juf Lise, Ik wil je alsnog hartelijk danken voor al je inzet, liefde en support voor Ebony de afgelopen jaren. Het was super dat je er was en ook om contact met je te hebben. Ik blijf het zeggen: je hebt mij ook geïnspireerd! Het was doodeng om uit mijn comfortzone te komen, maar je hoorde feilloos wat er nodig was om mij daaruit te krijgen. Je visie op de wereld en vooral op kinderen, heeft mij voorgoed veranderd, Lise en dat maakt me blij. Ik ben rijker geworden, relaxter en kan heel anders naar ze kijken. Het mooie is dat ik van jou leerde dat ik juist zoveel van hen kan leren. Wat een inzicht! Voor mij dan hè, maar wat een wijsheid! En dat voor een 27 jarige :). Sindsdien ben ik een stuk minder ‘bang’ voor ‘mensenkinderen’. Thank you!!! Mireille
30
goede advocaat zijn’, dan zie je ze groeien -
“De weekendschool is geweldig omdat ze nietcynisch is. Het gaat nooit over problemen, altijd staat het ontwikkelingspotentieel van jongeren centraal. Als beleidsmakers kunnen we van IMC Weekendschool nog heel veel leren.” Lodewijk Asscher oud- wethouder Onderwijs te Amsterdam, vice-premier van Nederland
Van: Marleen Wilborts
Haaaaaaii,
Bedankbriefje van een ouder
Oproepje voor Afrika
Prietpraat in de klas Tijdens het vak Recht oefenen leerlingen met het geven van een oordeel over een casus. Bij de uitleg van de gekozen straf stimuleert de gastdocent, een strafrechter, Eldri (13) om aan te geven wat dan precies de verzachtende omstandigheden zijn waardoor de dief in de casus niet zo’n hoge straf krijgt van zijn groepje. Eldri: “Nou de dief heeft immers maar een klein percentage van al het geld gestolen, slechts 1%.”
Maar het volgende is het probleem: ik ben minderjarig en ze vindt het link (heel begrijpelijk ook...) om mij daar alleen heen te laten gaan. Er moet iemand verantwoordelijkheid nemen voor mij. Nu zei zij dat ik misschien iemand boven de 18 kan vinden die met mij mee wil gaan… Gezien het feit dat jij veel connecties hebt, ook bij de weekendschool, dacht ik: waarom niet?! Dus mijn vraag is: weet jij iemand die met me mee wil gaan? Het is voor een maand, vanaf half juli. Dat is al vrij snel, ik verwacht niet dat je iemand zult vinden, maar het is het proberen waard dacht ik. Ik heb er namelijk echt álles voor over. Ik vraag misschien veel van je, sorry, als het niet lukt dan begrijp ik dat natuurlijk volkomen! Alvast heel erg bedankt! PS. als jou dit leuk lijkt, ook hartstikke leuk!
Jørgen Snitker, strafrechter, gastdocent Recht • Is het strafbaar om de Harlem shake voor de rechtbank te
“Soms denk ik op zondagochtend, 'Ooo.... ik moet naar de weekendschool, en ik heb het al zo druk.' Maar altijd, echt altijd, ga ik 's middags met een heel bij gevoel naar huis.” Bart Vos IBM Nederland
“De weekendschool geeft de leerlingen een voorsprong, geeft ze inzicht in mogelijke beroepen, leert ze samenwerken en maakt ze assertief. Zij ontdekken hierdoor ook steeds meer zichzelf.” Gilbert Wawoe lid Raad van State, namens Antillen. Betrokken bij IMC Weekendschool sinds 1998
Gefeliciteerd met jullie jubileum! “Omdat mijn vrouw Rebecca al jaren bij IMC Weekendschool werkt, heb ik van een afstandje jullie werk kunnen bekijken. De glunderende gezichten van jongeren bij hun diploma-uitreiking of hun filmpresentatie: je moet wel een ijskoude cynicus zijn, om op zulke momenten niet onder de indruk te raken van de kracht van de weekendschool. Persoonlijk vind ik mooi, dat het mes aan twee kanten snijdt: kinderen uit een moeilijke situatie doen machtige ervaringen op en verrijken hun levensinzicht. En de gastdocenten maken hetzelfde mee. Dat is de kracht van IMC Weekendschool. Twee uitersten komen samen en hebben er allebei wat aan. Het levert niet alleen winst op voor beide groepen, het heeft ook nog nut voor de hele samenleving: een zin-zin-situatie.” Joris Linssen zanger van de band Caramba en tv-presentator van onder andere Hello Goodbye
“Je moet elke avond als je gaat slapen slimmer zijn dan toen je opstond, dus ook in de weekeinden moet je blijven leren. IMC Weekendschool doet dit en geeft kids een brede oriëntatie door ze met verschillende disciplines in contact te brengen! Proficiat met het Jubileum en keep up the good work!” Jörgen Raymann
UNESCO streeft naar een vreed zame wereld, door jongeren kennis laten maken met andere culturen en thema’s die groter zijn dan zijzelf. UNESCO herkent dezelfde idealen in IMC Weekendschool. Jongeren worden gestimuleerd om verder te denken, hun wereld groter te maken, en geen genoegen te nemen met het bekende. Hierdoor kunnen ze zich ontwikkelen tot bewuste, maatschappelijk betrokken burgers. Het UNESCO Scholennetwerk feliciteert IMC Weekendschool van harte met haar 15-jarig bestaan. We hopen partners te blijven in het uitdragen van onze gedeelde idealen.
Gastdocent SANDER KOENEN Gastdocent Journalistiek in Groningen Het gaat om dat ene, magische moment. Het moment waarop je de klik ziet in hun ogen. Op dat moment weten ze: ik kan dit! Het sleutelmoment speelt zich halverwege de les af. Ik heb verteld dat een goede journalist altijd twee pennen bij zich heeft, voor als er eentje leeg raakt. Dat een beetje lef wel handig is, maar dat je heus niet superstoer hoeft te zijn om een goede journalist te worden. Ik was zelf tenslotte ook een verlegen mannetje.
En dat je kunt ontdekken wat het nieuws is door zes simpele vragen te stellen: Wie? Wat? Waar? Wanneer? Waarom? En Hoe? Voor het nieuwsbericht verzinnen we de antwoorden bij elkaar, want dat mag bij een oefening. Zo kan het gebeuren dat Kabouter Puntmuts in het grote sprookjesbos de moord op Justin Bieber moet oplossen. Of dat Patty Brard naar de ruimte is gevlogen voor een super dieet. Driftig schrijvend – je kunt een speld horen vallen – krabbelen de eerstejaars hun eerste nieuwsbericht in elkaar. Daarna lezen ze voor. Op dát moment gebeurt iets magisch. Leerlingen lezen soms schoorvoetend, soms ginnegappend hun eerste
zelfgeschreven nieuwsbericht voor. Ze hebben geluisterd, ze hebben geleerd, ze hebben het helemaal zelf gedaan. En zoals ik ze had beloofd: hun nieuws bericht klinkt net zo echt als de korte stukjes in de krant. Toen ik zo oud was als de leerlingen was er geen weekendschool. Maar ik weet nog goed dat mensen uit de praktijk mij meer inspireerden dan de docenten op school. Omdat ze bevlogen waren over hun vak en er zo mooi over konden vertellen. Mijn vak, journalistiek, is het mooiste vak, omdat het gaat over nieuwsgierigheid en over mensen. Ik ben nu al nieuwsgierig welke leerlingen volgend jaar voorlezen en dan opkijken met die ene, magische blik in hun ogen...
doen? – Joe, tweedejaars • Het enige wat ik wilde was naar de weekendschool, want ik hoorde al die leuke verhalen over wat ze allemaal mochten doen dus
31
ik&mijn voorbeeld
Interview met astronaut
André Kuipers Esrah van Emde Boas en Ria Karsoredjo
Na drie zondagen op de weekendschool Amsterdam Zuidoost, tijdens de tweede les Journalistiek, besloten Ria (11) en Esrah (11) dat zij graag hun held André Kuipers wilden interviewen. Onder het motto: als je nooit iets vraagt, krijg je ook nooit een ‘ja’, kozen zij een praktische aanpak en schreven hem een brief. André Kuipers was sportief en zei ‘ja’.
Waarvan kreeg u in de ruimte met uw collega’s de slappe lach? “Ik zweefde een keer precies in het midden van een module. Ik hing zo stil dat ik de kant niet meer kon bereiken. Ik spartelde wat en toen moesten mijn collega’s heel hard lachen.” Wat is het belangrijkste om te weten als je astronaut wilt worden? “Dat je een echte doorzetter moet zijn. Astronaut worden is best lastig, want er zijn niet zo heel veel astronauten, zeker niet in Europa. Je moet heel graag willen en er ook heel veel voor over hebben. Vrienden en familie zie je niet zoveel bijvoorbeeld.”
24 derdejaars leerlingen van IMC Weekendschool in Den Haag portretteerden hun voorbeeldfiguur. Onder begeleiding van een profes sionele fotograaf gingen ze aan het werk. Op deze manier
Haleema & Anna van Duin
zijn ze van alles te weten
Locatie: Advocaten kantoor Pels Rijcken, Den Haag
gekomen over het vak Foto
ik&mijn voorbeeld
grafie. Het leverde prachtige beelden op en het was vaak een waardevol weerzien tussen gastdocent en leerling.
32
ik wou er meteen bij – Nathalie Brooks, alumna • Ik heb onbewust bewust geleerd. Ik bedoel dat ik veel geleerd heb door gewoon te kijken en te doen
Haleema (13) over haar voor beeld: “Ik heb Anna gekozen omdat zij mij begeleidde bij het vak Recht. Anna wilde eerst piloot worden, maar ging toch rechten studeren. Ze wilde advocaat worden omdat ze het leuk vind om in een toga te staan. Het moeilijkste van advocaat zijn is als de rechter een vraag stelt waar je niet op voorbereid bent.”
Waarom heeft u ervoor gekozen om astronaut te worden? “Ik wilde als jongetje al astronaut worden. Ik vond de ruimtevaart een spannende wereld en las er ook veel over. Toen ik mensen op de maan zag rondrijden in auto’s wist ik helemaal zeker dat ik naar de ruimte wilde. Later wilde ik ook astronaut worden omdat ik dan iets nuttigs kon doen voor de wetenschap.” Kunt u iets vertellen over de proefjes die u deed in het ISS? “Ik heb meer dan vijftig wetenschappelijke experimenten uitgevoerd. Dat deed ik voor wetenschappers op aarde. Die willen bijvoorbeeld meer weten over de botten en spieren van mensen en waarom die op een gegeven moment slapper worden. Maar ik deed ook proeven met natuurkunde, biologie en techniek.”
Hoe houdt u in de ruimte contact met uw familie? “Ik kon ze bellen met de telefoon aan boord. De verbinding wordt dan gelegd via satellieten die rond de aarde draaien. En één keer per week was er een vide ocontact, waarbij ik vrienden en familie ook kon zien. Dat was heel leuk. Ik kon ze ‘rondleiden’ door het ruimtestation en een beetje laten meegenieten van het mooie uitzicht.” Hoe was het om de aarde van bovenaf te zien? “Heel bijzonder. Vooral ‘s nachts kun je goed zien dat mensen overal op de wereld zijn gaan wonen, want de steden hangen als een soort spinnenweb van lichtjes aan elkaar. Soms is het uitzicht ook minder mooi. Bijvoorbeeld als je in het regenwoud de kale plekken ziet waar veel bomen zijn gekapt. We moeten voorzichtig omgaan met onze mooie aarde!”
- Amir, eerstejaars • De landelijke reunie is één groot feest. Deze dag maakt je ervan bewust dat je deel uitmaakt van een groot netwerk; dat je vrienden
33
Alumni in beeld
Virgil Tevreden Oprichter van Stichting Jongeren Die het Kunnen Virgil Tevreden (26) behoorde tot de allereerste lichting van de weekendschool. Vijftien jaar later is hij oprichter van de Stichting Jongeren Die het Kunnen (www.jongerendiehetkunnen.nl) die dit jaar zijn eerste verjaardag beleeft. Virgil is doordeweeks schoolbegeleider op het Orion College in Amsterdam Zuidoost, een school voor kinderen met een verstandelijke beperking. “Als je met ze praat merk je er niks van”, zegt Virgil. “Maar ze hebben leer- en gedragsproblemen.” Buiten school zijn ze beïnvloedbaar en kwetsbaar. “Ik merkte dat ik op school heel veel tijd bezig was problemen op te lossen die buiten de school ont stonden”, zegt hij. Om het gat in de middag op te vullen tussen het einde van de school en het moment waarop de – werkende, vaak alleenstaande – moeders thuiskomen, begon Virgil een klasje. Woensdag voetballen, zondag kickboksen. Je moet ergens beginnen. Hij heeft nu elf jongens van 16, 17 jaar. Voor zo’n voetbalmiddag krijgt hij een busje van de Voedselbank – één van de sponsors – te leen. Ze gaan voetballen onder leiding van een trainer, eten samen een lunchpakket en rijden dan weer naar huis. Dat programma moet naar vijf dagen, vindt Virgil: maandag muziek, dinsdag voetbal, woensdag fitness, donderdag kickboksen en vrijdag dansen. Dus – hint, hint – hij kan nog wel wat sponsors gebruiken. “Als je lichamelijk gehandicapt bent zijn er allerlei voorzieningen”, zegt Virgil. “Rolstoelen, taxi’s, busjes, verpleging, noem maar op. Maar deze verstandelijk gehandicapten zijn een blinde vlek in de maatschappij. Als wij ze nu helpen, voorkomen we een hoop problemen voor later.” De motivatie om zijn stichting op te richten “komt puur uit IMC Weekendschool: ik heb iets gekregen, en ik wil iets terugdoen.” Heeft hij Heleen Terwijn om hulp gevraagd? “Nee”, zegt hij met een brede lach. “Als leerling wil je altijd je leraar overtreffen. Ik heb haar pas gebeld toen alles op de rails stond. Om te vragen of ze in het bestuur wilde.”
34
hebt in het hele land. De weekendschool is een web dat zich steeds verder uitbreidt - Mohamed el Bouaalate, voorzitter alumniraad • Op de middelbare
Alumni in beeld
Stacey Krom “Ik vond mijzelf toen heel erg slim” “Blijkbaar”, zegt Stacey Krom een beetje schamper, “woon ik in een achterstandsbuurt.” Stacey is 18 jaar en doet eindexamen gymnasium. Wie in een achterstandswijk woont, gemotiveerd is en leergierig maakt kans om naar IMC Weekendschool te gaan. Stacey: “Nou ja, als kind heb je er geen erg in dat je in een slechte wijk woont. Laat ik het zo zeggen: ik woon in het goeie stukje van Floradorp in Amsterdam Noord. Bekend van de rellen tijdens Oud en Nieuw. Hierachter is het meer aso, maar wij hebben totaal geen last van criminaliteit. Want dat doe je toch niet in je eigen wijk?” “Mijn broertje verklaarde mij voor gek toen ik naar de weekendschool ging. Maar ik hou nu eenmaal van leren. Wiskunde op school is doodsaai, maar daar kreeg ik het spelenderwijs. De manier waarop de stof wordt aangeboden is anders.” Op de basisschool had Stacey faalangst gekregen. Ze liep voor met rekenen maar toen kwam er een nieuwe juf van wie dat niet mocht. “Een rare vrouw.” Nog steeds heeft Stacey een hekel aan wiskunde, maar toch koestert ze de herinnering aan dit vak op de weekendschool. Zijn naam is Stacey vergeten, de wiskundedocent niet. Hij was “meer dan twee meter lang en een meter breed en heel erg slim”. Ze heeft nog lang contact met hem gehad, want Stacey had een figuurtje gemaakt met driehoeken en dat kende hij niet. Het bleek uiteindelijk niet iets nieuws te zijn. “Maar ik vond mijzelf toen heel erg slim.” Stacey is uitgeloot voor “haar droom”: verloskunde. Ze gaat biomedische wetenschappen studeren aan de VU. Haar ouders zijn trots, ze sparen om bij te kunnen dragen aan haar studie. “Soms worden ze gek van me, als ik hen verbeter. Mijn broer zit op de Havo, dus dat gaat ook de goeie kant op.” Haar vriend Mohamed (21) heeft ook IMC Weekend school gedaan. Stacey ontmoette hem tijdens de terugkomdag, nu drie jaar geleden. Mohamed studeert geneeskunde en is voorzitter van de alumni raad. “Hij zegt altijd dat wij het eerste IMC Weekend school stelletje zijn.” school zeggen docenten nu: ‘Wat ken jij al veel moeilijke woorden!’ Ze bedoelen dan woorden als infarct en principe. Die heb ik geleerd op de weekend
35
Alumni in beeld
Tarnim Hassan “Ik merkte dat ik me thuis voel op het water” “Op de weekendschool heb je eigenlijk elke week een open dag. Je leert echt wat een vak inhoudt”, vertelt oud-leerling Tarnim Hassan (16) uit Groningen. Door de weekendschool maakt hij een verassende opleidingskeuze. Tarnim gaat volgend jaar naar de Zeevaartschool. “Ik vind vooral de havens indrukwekkend. Alles is daar zo veel groter. Op zee lijkt het heel normaal, maar in de haven zie je pas hoe groot een schip is”, vertelt Tarnim. De oud-leerling mocht in de herfst vakantie, samen met drie andere alumni, vier dagen meevaren op een containerschip. De tocht ging van België naar Zweden en was georganiseerd door het Future for Life Institute van de weekendschool. “Ik merkte dat ik me thuis voel op het water”, vertelt Tarnim. Tot voor kort wilde Tarnim piloot worden, maar hij zag dat piloten lastig aan een baan komen. Hij twijfelde en bekeek vele opleidingen. Tot het tochtje met de boot. Tarnim bracht zijn vier dagen vooral door op ‘de brug’, de plaats vanwaar het schip bestuurd wordt. En hij was verkocht. “Ik ga na mijn Havo-eindexamen naar de Zeevaartschool om maritiem officier te worden”, vertelt Tarnim enthousiast. “Nu maar hopen dat ik een langere tijd op een schip ook zo leuk vind.” De weekendschool heeft hem niet alleen geholpen met de keuze voor zijn opleiding, maar ook bij zijn profielkeuze voor natuur en techniek. “Ik merkte door technische vakken op de weekendschool dat ik die kant op wilde. De telescopen bij Sterrenkunde vond ik bijvoorbeeld heel mooi”, vertelt de alumnus. “Ik zou de weekendschool echt aanraden voor kinderen die totaal niet weten wat ze willen. En wie weet komen die kleine kindjes wel een keer bij mij op de boot”, lacht Tarnim.
36
school – Naoual, alumnus • Beeldende kunst is leuk omdat je dan je emoties kunt uitdrukken - Seyma, tweedejaars • Ik heb 3 jaar op de weekendschool
Alumni in beeld
Leesa Wouter “De verhalen van ondernemers inspireerden mij” De ogen van Leesa Wouter (14) uit Amsterdam Noord gaan glimmen als ze vertelt over haar tweeënhalf jaar op de weekendschool. Ze hoefde niet lang na te denken toen de weekendschool kwam vragen wie er belangstelling had. Leesa zat toen in groep 7 van de basisschool. “Ze vroegen naar mijn motivatie: ik was er al een keer geweest en ik zei dat ik nog niet wist wat ik wilde worden. Toen was ik aangenomen.” “Kinderen die naar de weekendschool gaan zijn nieuwsgierig, ze willen meer weten.” Maar tweeënhalf jaar elke zondag naar school, hoe anders en inspire rend het ook is, dat houdt niet iedereen vol. “Van mijn groepje van zes zijn er drie overgebleven.” “Ik was wat stil. In het tweede jaar veranderde dat. Ik vond het niet meer erg dat ik niemand kende. Ik durfde meer mijzelf te zijn.” Een keur aan gastdocenten trok in die tweeënhalf jaar voorbij. “Het vak Ondernemen maakte de meeste indruk op mij. Ik heb geleerd hoe je zelf een bedrijf kunt opzetten, hoe je de touwtjes in handen houdt, hoe je moet organiseren. En hoe je het volhoudt. Ik vond het zo knap van de docenten dat ze dat kunnen. Hun verhalen inspireerden mij. Ze zeiden: als je het echt wilt, dan kom je er. Het is hen ook niet heel gemakkelijk afgegaan.” “Ik weet nu dus wat ik wil: ondernemer worden. Want ik hou van actie.” In 2011 heeft Leesa haar diploma van IMC Weekend school gekregen. Leesa zit in de vestigingsraad van de weekendschool in Amsterdam Noord. Tijdens vergaderingen komt ze altijd met ideeën. Ook thuis is niet onopgemerkt gebleven dat het enigszins verle gen jongste kind hard op weg is om een zelfs tandige jonge vrouw te worden. Leesa: “mijn moeder zegt dat ik iets brutaler ben geworden. Maar dat vindt ze wel goed. Ik was een moederskindje, ik doe nu veel meer zonder om hulp te vragen.”
gezeten en heb er GEEN spijt van! De weekendschool is leren maar dan op een leuke manier - Elizabeth Danismann, alumna • De les in de sterrenwacht is
37
Alumni in beeld
Wijai Gangpat “De architect is mij bijles wiskunde en Engels gaan geven” “Ik herinner me de mevrouw van IMC Weekend school nog goed. Ze zei dat ik dingen zou leren waar je later echt wat aan hebt. Dat boeide me. Een dagje meelopen met advocaten, mensen tegen wie je opkijkt! Mijn ouders willen dat ik iets van mijn leven maak. Het was de eerste keer dat ze zeiden: dat is echt iets voor jou.”
ik&mijn voorbeeld
Wijai, spreek uit Weejay, is 18 jaar. Hij is al weer vijf jaar van de weekendschool af maar hij praat er over alsof hij gisteren nog les had. “Ik zat op een slechte basisschool, er was veel agressie. Veel leerlingen gingen met tegenzin naar school, ze kwamen niet op tijd. Het enige wat ik me van die tijd herinner is dat ik op zondag naar de weekendschool ging.” Wijai woont in Spangen, een achterstandswijk in Rotterdam. “Veel kinderen daar hebben weinig ambitie”, zegt Wijai. “Toen ik op de Mavo zat waren veel jongens bij mij in de klas totaal niet bezig met hun studie. Nu zitten ze aan de onderkant van de maatschappij. Ze willen kinderen en samenwonen. Ik weet wat voor types dat zijn. Daar heb ik niks mee. Op straat zeg ik ze wel goedendag maar ik heb afstand van ze genomen. Ik heb graag mensen om me heen die hun zaakjes op orde hebben.” Toen Wijai op de weekendschool les kreeg van een arts wist hij dat hij in de zorg wilde werken. “Het is zo mooi dat als je kind ziek is dat je dan weet wat je moet doen. De meeste jongens doen techniek en economie, maar ik leer nu voor doktersassistent aan het ROC Zadkine. Ik zit in een klas met 28 meisjes en nog één andere jongen.” Het mooiste wat Wijai is overkomen op de weekend school is zijn contact met Jan van Ballegooijen. Als jong architect gaf Van Ballegooijen les aan Wijai en is hem vervolgens bijles wiskunde en Engels gaan geven. “Hij is zo’n tien jaar ouder dan ik, maar best jong in zijn hoofd. Hij is een goede vriend, ik spreek hem nog steeds. Jan is een voorbeeld voor mij, omdat hij in tien jaar tijd via MBO en HBO de universiteit heeft gedaan. Heel inspirerend, ik wil dat ook. Misschien lukt het niet maar dan heb ik het tenminste geprobeerd.”
38
indrukwekkend. Leerlingen kunnen kijken door een echte telescoop en mogen een meteoriet aanraken die ouder is dan de aarde - Frans Snik, gastdocent
Rayen & Eugene Hoogstad Locatie: Cruyf court, Oranjeplein Den Haag Rayen (13) over zijn voorbeeld: “Ik heb Eugene gekozen als mijn voorbeeld, omdat hij een voetballer is. Ik zit zelf ook op voetbal en vind het heel leuk, dus voor mij was de keuze snel gemaakt. Eugene heeft ons in het tweede jaar les gegeven en geleerd hoe je goed kan samenwerken, bijvoorbeeld zoals in een voetbalteam.”
Sterrenkunde • De kans om bij bedrijven binnen te kijken, zoals in mijn geval bij advocatenkantoor Boekel de Neree, vind ik interessant - Eser Altunkeser,
39
Passie
Future for Life Een school voor het leven Als leerlingen na tweeënhalf jaar hun weekend schooldiploma hebben behaald, krijgen zij toegang tot het alumni netwerk van de weekendschool: het Future for Life Institute (FFL). Future for Life biedt alumni mogelijkheden zich verder te ontwikkelen en gemotiveerde keuzes te maken in school, stage en werk. Dit gebeurt bijvoorbeeld door masterclasses en workshops, hulp bij het vinden van stageplekken en door individuele coaching trajecten en bijlessen. Daarnaast is FFL een dynamisch platform waar alumni, (gast)docenten en partners live en online met elkaar in contact kunnen blijven om zo gezamen lijk de weekendschool-spirit voort te zetten. Het is bijzonder om te zien dat onze alumni graag iets terug doen voor de weekendschool. Vanuit de landelijke alumniraad en de lokale vestigingsraden adviseren zij de organisatie, geven voorlichting en organiseren activiteiten. Alumni komen daarnaast terug als begeleider, stagair en zelfs al als gastdocent of medewerker.
Zomerweek De Future For Life Zomerweek is een zomerkamp voor jonge alumni geleid door oudere alumni. De zomerkampen versterken de groepsgeest en zijn een bron van nieuwe ideeën.
Uniek Netwerk De 1248 weekendschool alumni vormen een uniek netwerk. De oudste alumni helpen de jongeren op weg en de jongeren, van alle opleidingsniveaus, werken samen. Het netwerk is actief op alle vestigingen en landelijk, met als hoogtepunt een tweejaarlijks reünie op Business Universiteit Nyenrode. FFL stimuleert en begeleidt de alumni in het leggen van contacten. Naast gerichte bemiddeling in het contact tussen alumni en partners worden er regelmatig netwerkbijeenkomsten georganiseerd. www.futureforlife.nl
Oud-leerling Mabel Konadu over haar gastdocentschap: “Ik vind het erg leerzaam. Keer op keer geef ik dezelfde workshop maar toch leer ik steeds nieuwe dingen van de kinderen. Ik vind ze erg intelligent en snel van begrip. Ik heb de workshop over vooroordelen en discriminatie vaak aan volwassenen gegeven, maar ik heb er nooit zo van genoten als met de kinderen. Ik raad het alle oud-leerlingen aan om het een keer te proberen. De docenten waren erg open en goed van vertrouwen tegenover mij. Het gaf mij erg veel zelfvertrouwen dat het goed zou komen.”
Activiteiten Masterclasses Voor verdere verdieping organiseert FFL jaarlijks diverse Masterclasses voor alumni. De Masterclasses trekken alumni met belangstelling voor specifieke vakgebieden zoals journalistiek, politiek, zorg, wetenschap en creatief schrijven. De Masterclasses worden geleid door professionals met steun van alumni, die al voor het betreffende vakgebied hebben gekozen. Internationaal FFL biedt haar alumni de mogelijkheid zich inter nationaal te oriënteren. In 2012 is een aantal alumni naar Nice gereisd als onderdeel van een Science project. De alumni kregen daar les van bijzondere wetenschappers, zoals Meriem Chadid (astronome en initiatiefnemer van het eerste observatorium op de Zuidpool) en Mihai Netea (internist). Voor het project ‘Stars up, stars down’ vertrekt in juni 2013 een groep oud-leerlingen naar Litouwen. Daar zullen zij, samen met 30 andere jongeren uit Litouwen, Letland, Kroatië en Hongarije, leren over astronomie en over ‘sterren’ in verschilende culturen.
40
MELLE DOTINGA Vrijwilliger en gastdocent Wij Hollanders zijn Calvinisten, smaldenkers, scherprechters en preciezen. Onze passie past in een klein rechthoekig kassie. ‘Dekseltje d’rop, elastiekje d’rom, lekker makkelijk’, zou mijn jongste dochter zeggen. Er gebeurde iets bijzonders toen deze ex-gereformeerde voor het eerst op de weekendschool kwam. Die eerste vier zondagen die ik in mijn eerste jaar deed, raakten me diep. Door de ogen van de leerlingen ging ik naar mezelf kijken. Inmiddels zijn we acht jaar, dus voor mij zo’n 32 weekendschool zondagen, verder. Nog steeds ben ik met veel plezier als vrijwilliger en gastdocent betrokken bij de weekendschool. Mijn vak heet ‘Reclame maken voor jezelf’. De leerlingen werken daarin samen met professionals uit de reclame, fotografie en vormgeving. Tijdens dit vak werken we aan een poster waarin de leerlingen zelf de hoofdrol spelen. Deze posters exposeren we ieder jaar tijdens de diploma-uitreiking. Zelf leer ik ieder jaar weer wat nieuws. Zo ontdekte ik, toevallig, dat de leerlingen zich opeens afvroegen waar mijn vrouw vandaan kwam. Zij was namelijk ook een keer mee naar de weekendschool. Haar ouders zijn eind jaren ’50 gevlucht uit Indonesië en dat verhaal maakte indruk.
“Als er jarenlang mensen van de weekendschool zijn geweest die met alle liefde moeite hebben gedaan om ervoor te zorgen dat jij het beste haalt uit je leven, worden deze mensen je voorbeelden. Het is alleen maar een logisch gevolg dat wij als oud-leerlingen dezelfde rol willen spelen voor de jongere generatie, omdat wij weten hoe belangrijk die simpele steun was. Wie wil er nou geen voorbeeld zijn? Ik zit in de alumniraad om de weekendschool leerlingen te steunen en helpen met de meest simpele en kleine dingetjes, omdat juist die kleine dingetjes erg belangrijk kunnen zijn in het volgende hoofdstuk van hun leven.” Mehdjebien Khan is 24 jaar en sinds haar diplomering lid van de alumniraad. Ze rondde haar studie Geneeskunde af en leidt de FFL Masterclass Geneeskunde.
almuna • Vorig schooljaar heb ik de kans gekregen om voor Future for Life aan het wetenschapsproject in Nice mee te doen. Omdat ik erg van wetenschap
“Ik ben Busra Acikgoz en ben 16 jaar oud. Ik zit nu op het ROC van Amster dam. Op dit moment studeer ik voor financieel administratief medewerker, niveau 3, eerste leerjaar. Ik zat op de weekendschool van 2006 tot 2009. Nadat ik was afgestudeerd mocht ik in de vestigingsraad, ik zit er nu al bijna 3 jaar bij. Ik vind het geweldig om elke keer mee te helpen met het organiseren van feesten en mee te denken met de jaarcoördinatoren. Op dit moment loop ik stage op het hoofdkantoor van IMC Weekendschool. Als leerling beginnen en dan stage lopen bij IMC Weekend school vind ik echt geweldig!”
houd, vond ik dit een super interessant project
Toen ik als vrijwilliger een film maakte over alumni ter ere van het 15-jarig jubileum van de weekendschool maakte ik de jongeren van nog dichterbij mee. Mede dankzij de weekendschool beoordeel ik een jongere niet meer op hoe hij of zij zich uitdrukt, dat zegt namelijk niks over z’n capaciteiten. Ook heb ik ontdekt dat jongeren soms uit hun isolement komen doordat ze op de weekendschool gelijkgestemden leren kennen. In sommige gezinnen in de Van der Pekbuurt in Amsterdam Noord groeien jongeren op die zo gemotiveerd zijn dat ze voor hun twintigste al durven zeggen dat ze een verschil willen gaan maken in de samenleving. Dankzij alle jongeren die ik in de loop der jaren heb ontmoet op de weekendschool – ik denk inmiddels een kleine 200 in totaal – heb ik mijn eigen passie gevonden. Een groter cadeau hadden ze me niet kunnen geven.
- Tom Verstappen, alumnus • Dankzij de gastdocenten leer je echt dat je achterna moet gaan wat je echt
41
15 jaar toekomst
10x op de kaart
MARION WEIJMAN Directeur Operationele Zaken IMC Weekendschool De afgelopen 15 jaar heeft IMC Weekendschool zich op een indrukwekkende manier ontwikkeld. Met trots kijk ik naar het team dat IMC Weekendschool anno 2013 een gezicht geeft. Samen met onze betrokken partners, gastdocenten en vrijwilligers maken zij het mogelijk om iedere zondag ruim negenhonderd leerlingen inspirerend aanvullend onderwijs te bieden. IMC Weekendschool kan niet zonder haar partners en is hen buitengewoon dankbaar voor hun steun en ver trouwen. IMC Financial markets & assets management is de financier van het eerste uur. Daarnaast steunen inmiddels meer dan honderd bedrijven en fondsen de vestigingen, de Research & Development afdeling en het Future for Life Institute. De steun van de Nationale Postcode Loterij is voor IMC Weekendschool van wezen lijk belang en wij zijn vereerd dat wij ook de komende vijf jaar weer tot hun kring van beneficiënten behoren. Sinds 2011 zijn er grote ontwikkelingen geweest op het gebied van interne professionalisering en financiële stabiliteit van de negen vestigingen en de centrale
GRONINGEN (2007) 107 leerlingen
onderdelen. Bevordering en bewaking van de kwaliteit en uniformiteit op de vestigingen vindt IMC Weekend school daarbij van groot belang. De afdeling concept begeleiding speelt een belangrijke rol bij het verbinden van de vestigingen en versterkt het gevoel deel uit te maken van een groter onderwijs vernieuwend concept. Zeer verheugd kondig ik aan dat wij tijdens ons jubileumjaar een tweede Rotterdamse vestiging openen in Rotterdam Zuid, in een wijk waar het erg hard nodig is. De tiende IMC Weekendschool vestiging in 010! Het is een weloverwogen keuze om het aantal Nederlandse vestigingen daarna alleen uit te breiden als daar dwin gende redenen voor zijn.
AMSTERDAM ZUIDOOST (1998) 107 leerlingen NOORD (2003) 106 leerlingen
IMC Weekendschool heeft voor de toekomst de ambitie om motivatiegericht onderwijs breed toegankelijk te maken. Dit willen we doen door het aanbieden van scholing, trainingen en begeleiding bij de weekend school methode aan pioniers in het reguliere onderwijs en initiatiefnemers die graag iets vergelijkbaars met dit concept zouden willen doen.
WEST (2004) 90 leerlingen
3
DEN HAAG (2006) 100 leerlingen
UTRECHT (2006) 113 leerlingen
Team IMC Weekendschool september 2012 ROTTERDAM (2006) 96 leerlingen
NIJMEGEN (2006) 91 leerlingen
De 10 in 010 (2013) e
TILBURG TILBURG (2006) 110 leerlingen
42
leuk vindt. Ik wil ook als ik 60 ben nog steeds met een dikke smile op mijn gezicht mijn vak kunnen beoefenen – Aysenur Mercimek, alumna • Vaak hoor je
TOEKOMST R A A 15 J
jongeren spreken over ‘later word ik’. Hier is later al is begonnen - Jalken Antonia, Coach, begeleider vestigingsraad Amsterdam-Noord • In plaats van
43
IMC Weekendschool uitgelegd IMC Weekendschool biedt aanvullend onderwijs aan jongeren tussen de tien en veertien jaar. Gedurende tweeënhalf jaar krijgen leerlingen elke zondag les van inspirerende vakexperts die de leerlingen kennis laten maken met hun vakgebied. Het programma bestaat uit vakken zoals Recht, Journalistiek, Beeldende Kunst, Sterrenkunde, Geneeskunde, Techniek en Ondernemen. Gepassioneerde gast docenten introduceren hun werkveld en laten de leerlingen meewerken aan taken en opdrachten uit het echte leven. De leerlingen komen zo in contact met mensen uit verschillende maatschap pelijke kringen, waar ze in het dagelijks leven niet snel mee in aanraking komen. Leerlingen worden gestimuleerd hun interesses, capaciteiten en vaardigheden te ontwikkelen. Ook worden zij aan gemoedigd hun blikveld te verbreden door zich in uiteenlopende sociale rollen en werksituaties te verplaatsen en actualiteiten te bespreken.
Weekendschool lessen In de lessen kruipen de leerlingen in de huid van bijvoorbeeld advocaten, journa listen, kunstenaars, ingenieurs en onder nemers. Om de inleving te bevorderen, worden er attributen uit de ‘echte’ wereld gebruikt, zoals toga’s, operatiekleding, klapborden en sterrenkijkers. De nadruk ligt steeds op zelf doen en ervaren. Daarom maken excursies ook een wezenlijk onderdeel uit van de lessen. Zo bezoeken de leerlingen plekken als een rechtbank, sterrenwacht, boerderij, brandweerkazerne en televisiestudio. Leerlingen doen op de weekendschool veel uiteenlopende ervaringen op en zien dat werk iets is waar je plezier en energie uit kunt halen. In totaal volgen de leerlingen ongeveer zeventien weekendschoolvakken. Een vak beslaat meestal drie tot vier lesdagen. In een lessenreeks wordt altijd naar een eindproduct toegewerkt zoals een voors telling, markt, krant, maquette of
IMC Weekendschool boekt resultaat
toernooi. Daarnaast zijn er speciale zondagen zoals de sportdag en klassen dagen. Bij het samenstellen van het lesaanbod wordt nadrukkelijk rekening gehouden met de behoeftes van de groep.
Recent onderzoek onder supervisie van methodologisch socioloog prof. dr. H. G. van de Werfhorst
Deelname aan IMC Weekendschool is vrijwillig, maar niet vrijblijvend. Eenmaal aangenomen, zijn leerlingen verplicht om minimaal tachtig procent van de lessen aanwezig te zijn. Na tweeënhalf jaar onderwijs krijgen zij het weekendschool diploma. Dit is meteen ook het toegangs bewijs tot het Future for Life Institute voor alumni.
deelgenomen, net als al hun klasgenootjes in de basisschoolklassen (ruim 700 scholieren per
Motivatiegericht onderwijs IMC Weekendschool noemt haar onder wijs ‘motivatiegericht onderwijs’. Dit vult het reguliere onderwijs aan, dat voor namelijk ‘diplomagericht onderwijs’ biedt. In het reguliere onderwijs worden kennis en vaardigheden gemeten aan de hand van toetsen. Uiteindelijk leidt dit
kennis en groeiend inlevingsvermogen.
(Universiteit van Amsterdam) heeft aangetoond dat leerlingen die het weekendschoolprogramma volgen zich op verschillende vlakken sterker ontwikkelen dan de controlegroep: klasgenoten van de reguliere basisschool die niet naar de weekendschool zijn gegaan. Bij deze groepen zijn over een periode van tweeënhalf jaar vijf metingen verricht aan de hand van vragenlijsten. Alle leerlingen die in 2009 op de negen weekendschool vestigingen zijn begonnen hebben aan het onderzoek meting). Het onderzoek betreft drie kernconcepten van de weekendschool: zelfvertrouwen, toekomst perspectieven en sociale verbondenheid. Weekendschool leerlingen blijken op al deze gebieden significant sterker te groeien. Groeiend zelfvertrouwen betreft met name mondigheid in de academische context en de sociale context in het algemeen. Toekomstperspectief betreft met name groeiende kennis over maatschappelijke opties, gearticuleerde voorkeuren en een groeiend besef van de eigen capaciteiten. Sociale verbondenheid betreft met name groeiende algemene
Voor meer informatie kun u terecht bij Rebecca de Kuijer:
[email protected]
systeem naar een diploma dat een bepaalde mate van kennis en kunde aantoont, deuren opent en moge lijkheden biedt voor werk of een volgen de opleiding. Maar het richt zich niet op welke mogelijkheden er allemaal zijn voor de leerlingen en wat het best bij hen past. Dit is precies waar motivatiegericht onderwijs zich op richt . Doelstellingen Doel is dat de leerlingen goed geïnfor meerd in het leven staan, een beeld krijgen van wat de maatschappij te bieden heeft en welke mogelijkheden er voor hen zijn. Deze kennis is de basis voor het maken van zelfstandige, gemotiveerde en verantwoordelijke keuzes, zoals op het gebied van opleiding en beroep. De drie centrale doelstelling daarbij zijn: • toekomstperspectieven verbreden • zelfvertrouwen vergroten • sociale verbondenheid versterken. Missie De weekendschool heeft als missie motivatiegericht onderwijs verder te
44
zondag buiten kattenkwaad uit te halen ging ik iets nuttigs doen in mijn tijd – Genesis Forson, alumnus • De weekendschool betekent veel voor mij, ik zou
ontwikkelen en uit te breiden. Dit wil ze doen door methodiek, kennis en ervaring in te zetten ter ondersteuning en versterking van het reguliere onderwijs en initiatiefnemers van vergelijkbare projecten. Uitbreiding wordt dus niet zozeer gezocht in de groei van het aantal vestigingen, maar door manieren te ontwikkelen om de successen van het vernieuwende onderwijs te verspreiden in binnen- en buitenland. Organisatie IMC Weekendschool bestaat nu uit tien vestigingen. Er is een groeiend netwerk van alumni, verenigd in het Future for Life Institute. De afdeling Research & Development bewaakt de onderwijs kwaliteit en verricht onderzoeken waar door verbeteringen kunnen worden doorgevoerd en werkzame mechanismes worden geïdentificeerd. Vestigingen Elke weekendschool vestiging heeft een vast team dat elke zondag de lessen begeleidt en alle leerlingen kent. Er zijn drie jaargroepen: eerstejaars, tweede
jaars en derdejaars. Elk daarvan heeft een eigen jaarcoördinator die verantwoorde lijk is voor de werving van inspirerende gastdocenten, de kwaliteit van de lessen, het contact met ouders en betrokken organisaties. Elke jaargroep telt maximaal veertig leerlingen die zijn verdeeld over twee klassen. Een klas heeft de jaarcoördinator als juf/meester, de andere een ‘klassen docent’ die er alleen op zondag is maar voor de kinderen net zo goed een vast gezicht is. Daarnaast helpen in de meeste klassen stagiairs en vaste vrijwilligers bij de lessen. Heleen Terwijn (oprichter en directeur Strategie) vormt samen met Marion Weijman (directeur Operationele Zaken) de directie van IMC Weekendschool. Het bestuur bestaat uit Rob Defares (voorzitter), Rien van Gendt (penning meester) en Carien Pot-Mees (secretaris).
het zo weer doen – Omerfaruk Susurlu, alumnus • Wiskunde is dus spelen met getallen - Hafssa, eerstejaars • De weekendschool laat mensen zich nog blijer
45
Building
a global network Hong Kong
IMC Sunday School Sinds 2009 heeft ook Hong Kong een weekendschool. Jan Willem Köhne, destijds executive manager IMC Hong Kong, was in Amsterdam enthousiast geraakt over het concept en initieerde IMC Sunday School. Inmiddels zijn meer dan 150 studenten geslaagd en heeft de school locaties in twee districten waar iedere zondag in totaal 64 leerlingen gastlessen krijgen. Het programma in Hong Kong is vergelijkbaar met dat van de Nederlandse weekendscholen. In aan vulling daarop betrekt de Sunday School vrijwilligers om de leerlingen te helpen bij het verbeteren van hun Engelse taal – in Hong Kong een voorwaarde voor sociale verbetering. De organisatie van de school ligt in handen van IMC Charity Foundation en de Boys’ and Girls’ Clubs Association of Hong Kong (BGCA). Polly Chan, hoofd van IMC Charity Foundation Hong Kong super viseert de school. Ze vertelt: “In Hong Kong is een groot gat tussen arm en rijk, voor kansarme kinderen is het moeilijk een plek te krijgen op een goede middelbare school. IMC Sunday School helpt deze groep naar een gelijkwaardiger startpunt en vergroot hun kansen.”
Geneeskunde op het Toekomst Atelier in Brussel
46
voelen over hun vak – Prem Radakishun, gastdocent Recht • Ik vond het zo leuk elke zondag van weer een andere gastdocent les te krijgen – Mohamed el
Chan onderhoudt nauwe banden met de organisatie in Amsterdam. Deze maand is zij samen met de twee projectmanagers op bezoek om de kneepjes van het vak te leren. “Het idee om kinderen nietacademische vaardigheden te leren is heel nieuw in Hong Kong”, zegt Chan.
“Het is hoopgevend dat de weekend school boodschap ook aanslaat in onze zeer competitieve samenleving. Kinderen in Hong Kong lijden vaak enorm onder diplomadruk.” Ook de ouders begrijpen het belang van algemene ontwikkeling; ze zijn dankbaar dat hun kind naar IMC Sunday School kan. “We hebben zelfs ouders die op eigen initiatief de Sunday School promoten op lokale scholen”, vertelt project manager Lilian Sze. Onder het motto ‘Make a Change for a Brighter Future’ zal IMC Sunday School de komende jaren verder bouwen aan haar ambitie: Sunday Schools in méér distric ten. En uiteraard worden verdere (digitale) uitwisselingen opgezet. “Niet alleen voor ons, maar ook voor de leerlingen is het geweldig om deel uit te maken van een global network”, aldus Sze. www.imcsundayschool.hk
België
Toekomst Atelier/ Atelier de l’Avenir Het Toekomst Atelier/Atelier de l’Avenir is het Belgische zusje van IMC Weekendschool. Oprichter Sofie Foets, voormalig medewerker bij het Europees Parlement, hoorde daar in 2011 Heleen Terwijn spreken over de weekendschool op een conferentie. Ze werd direct gegrepen door het concept. “Als het zo succesvol is in Nederland, moet het toch ook in België kunnen?”, zei ze onlangs in een interview met de Belgische Radio 1.
Sofie wist geldschieters te vinden, volgde bij IMC Weekendschool een inwerktraject en kreeg steun van conceptbegeleider Gemma Beij. In januari 2013 startte het Toekomst Atelier/Atelier de l’Avenir in de Brusselse wijk Sint-Joost-ten-Node, de wijk met de grootste bevolkingsdichtheid, de grootste verscheidenheid aan culturele achtergronden en de laagste gemiddelde leeftijd in heel België. De hoge schooluitval en jeugdwerkloosheid in Brussel zijn voor Sofie de belangrijkste redenen om daar te starten. Met haar Toekomst Atelier wil zij een bijdrage leveren in de strijd hiertegen door kinderen een extra kans bieden gemotiveerd en geïnformeerd in het leven te staan. De gemeente biedt huisvesting in een lokale school. De eerste jaargang telt twee klassen, een Frans- en een Nederlandstalige, met in totaal 50 leerlingen. De eerste maanden kwamen de kinderen in aanraking met Journalistiek, Recht en Geneeskunde. Hoewel het Toekomst Atelier nog pril is, heeft Sofie al een indrukwekkende lijst partners gevonden: CVC, Ernst&Young, Axa en Bain. IMC Weekendschool is trots op Sofie. Gemma Beij: “Sofie is een sociaal ondernemer pur sang. Het is ongelooflijk wat ze met weinig middelen voor elkaar heeft gekregen. Het is een echte weekendschool en dan ook nog voor de helft in het Frans.”
www.toekomstatelierdelavenir.com
Bouaalate, alumnus • Je hebt zoveel keuzes die je eigenlijk eerst niet wist en op een gegeven moment kom je toch bij een punt uit en dat is toch wel een
47
Terugblik
Motivatiegericht onderwijs op de basisschool IMC Weekendschool heeft als missie het uitdragen van motivatiegericht onderwijs en wil zich de komende jaren inzetten voor integratie van het concept in het regulier onderwijs. De TOPklas is een goed voorbeeld hoe motivatie gericht onderwijs vorm kan krijgen op de basisschool. Openbare basisschool De Voorzaan in Zaandam heeft een bijzondere invulling voor de vrijdagmiddag: de TOPklas. De directie van deze school heeft zich door IMC Weekendschool laten inspireren bij het opzetten van het Toekomst perspectief- verbredende Onderwijs Programma (TOP). “Onze school staat in een arbeiderswijk. Kinderen die hier opgroeien worden niet automatisch
geconfronteerd met de mogelijkheden die er zijn”, zegt Joost Korver, de voormalig directeur van De Voorzaan, die samen met Gerda Pérez het programma op de school heeft opgezet. Via een vriend kwamen ze bij IMC Weekendschool terecht. “We werken samen, IMC Weekendschool ondersteunt ons bij het inpassen van hun concept in ons onderwijs.”
TRUDIE WESTEN Oud-medewerker Trudie Westen (38) is adviseur onder wijs bij de BMC groep, een commerciële organisatie, maar werkte de eerste jaren van haar carrière bij de weekendschool.
moeten voor later. Wij laten zien wat later is. De leerlingen van groep 7 en 8 hebben op vrijdag een verhaal te vertellen thuis.” Deze motivatie gerichte wijze van onder wijs blijft niet onopgemerkt. “Dit jaar alleen al hebben diverse andere scholen in de Zaanstreek belangstelling getoond om het concept over te nemen”, zegt Pérez.
“Nu ik besturen van scholen en docenten begeleid besef ik pas -wat heb ik zonder Pabo veel geleerd! En wat is de weekend school vooruitstrevend!” Een heel didactisch en pedagogisch repertoire bleek ze sluipenderwijs te hebben opgebouwd in haar vijf jaar bij de weekendschool. Bijvoorbeeld hoe je een vak vorm geeft, met vakdoelen, lesdoelen en werkvormen.
IMC Weekendschool wil graag met meer
Met het programma wonnen ze de Onderwijsprijs Noord-Holland en bereikten daardoor de landelijke finales van de Nationale Onderwijsprijs. Korver: “Kinderen maken in de TOPklas kennis met allerlei beroepen ze krijgen les van vakmensen uit de praktijk. Kinderen krijgen zo vaak te horen dat ze naar school
basisscholen de mogelijkheden onderzoeken om Motivatiegericht Onderwijs te integreren in het reguliere onderwijs. Op dit moment wordt gewerkt aan een aantal pilots bij scholen die enthousiast zijn over het concept. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met programmamanager Marlous Stout: Marlous.
[email protected].
De weekendschool als inspiratiebron De negen IMC Weekendscholen krijgen landelijk veel aandacht. Het enthousiasme over het onderwijsconcept heeft op verschillende plekken in Nederland geleid tot onafhankelijke weekendscholen gemodelleerd naar IMC Weekendschool.
EINDHOVEN Trudo Weekendschool
Trudo Weekendschool is een initiatief van hoofdsponsor woningcorporatie Trudo, in samenwerking met de gemeente. In de programmering wordt het accent gelegd op thema’s als design, techniek en creativiteit. De oprichters werden geïnspireerd door de film over IMC Weekendschool die in 2008 werd vertoond in het kader van de Onderwijsweek. Later dat jaar opende de Eindhovense weekendschool. Ze telt nu 60 leerlingen.
48
De school is trots dat het initiatief in de volle breedte van en vóór Eindhoven is. Ze verbindt jong, onbenut Eindhovens talent met het enorme Eindhovens netwerk. Wat betreft IMC Weekendschool vertelt locatiemanager Marga Hermes: “De rol van IMC Weekendschool was erg groot bij het opzetten. Ook nu bel ik nog wel eens en gebruik ik jullie graag als vraagbaak.” Ze wenst IMC Weekend school: “Veel navolging! Een prachtige, bloeiende, zichzelf versterkende school met veel inspirerende en actieve oudleerlingen”.
APELDOORN Kids College Apeldoorn
In Apeldoorn nemen op dit moment 50 leerlingen deel aan het Kids College. Er is binnen het curriculum veel aandacht voor een gevarieerd programma, waarbij de beroepen en thema’s goed op elkaar
aansluiten, zodat de verwantschap tussen beroepen goed overkomt. Zo volgt bijvoorbeeld na de architect de project ontwikkelaar en dan de makelaar. “IMC Weekendschool was in 2008 bij de oprichting van Kids College Apeldoorn het voorbeeld”, zegt Jelle Reitsma, voorzitter Kids College Apeldoorn. Het Kids College heeft daar met succes op voortgebouwd en viert komend jaar haar eerste lustrum. Reitsma feliciteert de weekendschool: “Wij wensen de IMC Weekendscholen van harte geluk bij het 15-jarig jubileum en veel succes voor de toekomst”.
GOUDA
Goudse Weekendschool René Mascini, voorzitter van het bestuur van de woningcorporatie Woonpartners Midden-Holland, was op bezoek bij een
hele andere richting dan ik ooit had gedacht – Nathalie Brooks, alumna • Jonge mensen een toekomstperspectief bieden, daar gaat het om - Simone
van de vestigingen van IMC Weekend school en raakte zo geïnspireerd dat hij ook een weekendschool in Gouda wilde openen. En dat is gelukt! De school opende in september 2010 en telt nu 38 leerlingen. Het is een compacte weekendschool, waarvan alle gast docenten en vrijwilligers uit de directe omgeving komen. Een lesmodule die door het gehele curriculum van de Goudse weekend school heen gebruikt wordt, is ‘De Gelukskoffer’. Nynke van den Brink, coördinator: “Geluk helpt de kinderen zich goed te ontwikkelen en ze leren hier dat ze daar zelf invloed op hebben. Wij wensen jullie ook alle geluk met het verder verspreiden van het concept, zodat nog veel meer leerlingen bereikt kunnen worden.”
MAASTRICHT Wie-kentschool Maastricht
Trudie deed in 2000 een onderzoek voor de weekendschool als stage voor haar masteropleiding Sociologie aan de UvA. Op verzoek van Heleen Terwijn onder zocht ze of er in Amsterdam Noord ook behoefte zou zijn aan een weekend school. Toen de conclusie van het onderzoek ‘ja’ was, mailde Terwijn naar Trudie: “Kom je bij ons werken? Kun je directeur worden van de school in Amsterdam Noord?”
De initiatiefnemers in Maastricht wilden iets doen aan het verlies van motivatie bij de overgang van de basisschool naar het voortgezet onderwijs en besloten in 2007 het voorbeeld van IMC Weekendschool te volgen.
Trudie moest er destijds hartelijk om lachen, maar in 2006 werd ze locatie manager in Amsterdam Noord.
De Wie-kentschool Maastricht is een samenwerking tussen onderwijs, wel zijnswerk en bedrijfsleven. Werknemers van de sponsorbedrijven dragen op een enthousiaste manier hun beroep uit. De school telt nu drie parallelklassen met elk 12 tot 15 leerlingen in de leeftijd van 10 tot 14 jaar. “IMC Weekendschool is hét voorbeeld geweest voor ons en ik wens ieder kind in Nederland een week endschool toe”, aldus Geerte Courtens, mede-initiatiefnemer.
“Laten ervaren! Een patholoog anatoom die met de kinderen een runderhart onderzoekt, een wiskundige die wis kunde tastbaar en leuk maakt, een strafpleiter die met zijn juridische bril de buurt van de kinderen opnieuw met ze ‘ontdekt’. Doordat de kinderen de gastdocenten meestal het hemd van het lijf vragen, ontdekken ze dat het vinden van een maatschappelijke rol die bij je past, niet altijd een lineaire weg is. Soms heb je talent, maar dat is niet voldoende, je moet het herkennen en er vervolgens hard voor werken.”
Wat kunnen ‘gewone’ scholen van de weekendschool leren?
Groenendijk, programmamanager Nederland Rabobank Foundation • Je gaat eerst echt 3 jaar lang iedere zondag naar school en dat doe je in die tijd
49
Colofon Dit Jubileum Magazine is een eenmalige uitgave ter gelegenheid van het vijftienjarig bestaan van IMC Weekendschool. Hoofdredacteur: Linda Lak Eindredactie: Michiel Bicker Caarten Tekst en interviews: Michiel Bicker Caarten, Petra Grijzen, Sarah Euwema, Sander Koenen, Linda Lak, Ewoud Nysingh, Prem Radhakishun, Marlous Stout Fotografie: Esther de Cuijper, Esther Kuijpers, Diane van der Marel, Floren van Olden, Jaap Stahlie, Elsbeth Struijk van Bergen, archief IMC Weekendschool Vormgeving: Hetty Peeters Drukwerk: Veldhuis Media B.V. Advies en medewerking: Allard van Basten Batenburg, Koos de Boer, Melle Dotinga, Creativez communicatie & design www.imcweekendschool.nl Amsterdam 2013
Het laatste woord KOOS DE BOER Sinds 2000 gastdocent voor het vak Tijdschrift, sinds 2011 ere-gastdocent “Love me for who I am, not for who you want me to be“ Dit liet leerlinge Shativa op haar schouder schrijven bij één van de opmerkelijkste fotosessies die ik heb meegemaakt tijdens vele jaren tijdschrift maken op de weekendscholen. ‘Lees mij’ was de titel erboven. In feite slaat die titel op heel veel onderwerpen waarover leerlingen het in hun tijdschrift wilden hebben. Dat lijstje zou je in een grote-mensen-krant verwachten. Met mij hebben veel collega-bladenmakers geholpen om die thema’s uit te werken. We kwamen om te geven, maar kregen elke zondag heel veel terug van de leerlingen. Vooral dankzij de openheid over de zorg en twijfel die zich achter hun puberale branie afspelen. Naast glittermode en voetbalinterviews wilden ze daarover deskundigen raadplegen en in hun tijdschrift aan het woord laten. Het betekent iets als je daaraan vanuit je vak kan mee helpen.
50
alleen maar omdat het leuk is en dan nu, jaren later, denk ik: okee ik ben echt een heel stuk wijzer geworden – Aysenur Mercimek, alumna
Ik had geen idee wat ik later wilde worden, maar toen we al die beroepen uitgeprobeerd hadden had ik zelfs meerdere beroepen in m’n hoofd! – Isabella, derdejaars