GoEurope! Hier begint je avontuur

Go Europe! Hier begint je avontuur

Inhoud 6 14 20 28 32 40 48 51

School en studie Stage Taalcursus Uitwisseling Au pair Vrijwilligerswerk Vakantiewerk Betaalde baan

54

CheckList

61

Colofon

Go Europe! Hier begint je avontuur

Als au pair naar Toscane? Studeren in Praag? Of zie je horecawerk in Londen wel zitten? Europa heeft meer te bieden dan je denkt! Om wat voorbeelden te noemen: vakantiewerk in de horeca een milieuzomerkamp werken als eco-volunteer een uitwisseling met je klas of in een groep een stage bij een internationaal bedrijf een taalcursus met verblijf in een gastgezin een jaar studeren in het buitenland een baan over de grens voor langere tijd. Een verblijf in het buitenland is misschien wel de leukste manier om een andere cultuur te leren kennen. In korte tijd maak je meer mee dan je ooit had kunnen denken. En ondertussen kun je ook je talenkennis nog bijspijkeren. Wat wil je nog meer? Mogelijkheden zijn er volop. Zo kun je kiezen tussen lange en korte verblijven, studeren of werken, een individuele of een groepsuitwisseling. Maar je kunt natuurlijk ook iets bedenken dat helemaal bij jou past. Zo kun je werken en reizen combineren of je kunt naast vrijwilligerswerk een taalcursus volgen. Met een goede voorbereiding is het allemaal mogelijk!

Wat kun je met deze brochure? Met deze brochure kun je inspiratie opdoen voor een buitenlands avontuur. Elk hoofdstuk beslaat een andere activiteit, bijvoorbeeld stage lopen, werken als au pair of vakantiewerk. Je hoeft de brochure daarom niet helemaal van voor naar achter te lezen. Kijk gewoon bij het onderwerp dat je leuk lijkt of blader door alle hoofdstukken heen. Als je al weet wat je wilt doen, maar nog niet weet waar je moet beginnen of wat de mogelijkheden zijn, dan kan deze brochure je goed op weg helpen. Je kunt erin lezen welke mogelijkheden er voor jou zijn, welke verschillen er zijn tussen organisaties of programma’s en waar je allemaal op moet letten. Elk hoofdstuk geeft een overzicht van het aanbod. Handig om als startpunt van je zoektocht naar een leuke uitdaging te gebruiken. Achteraan vindt je een checklist. Hierin staan allerlei tips en een lijst met handige websites, die je kunt gebruiken bij de voorbereiding op je vertrek.

Check ook onze site Ben je geïnspireerd en wil je aan de slag? Surf dan naar de Europa startpagina voor jongeren www.go-europe.nl waar meer dan 400 links van organisaties handig bij elkaar staan.

Veel plezier, Go Europe!!

Highschool in Frankrijk ‘Zelfs in Nederland heb ik nog steeds voordelen van mijn ervaring’ Ruben Slagter (18):

‘‘Na de middelbare school wilde ik vrijwilligerswerk in Afrika gaan doen maar helaas… ik moest nog even wachten tot ik 18 zou worden. Om de tussentijd goed te benutten heb ik ervoor gekozen om via Travel Active één semester te studeren aan een Franse Highschool. Het voordeel van zo’n bemiddelingsorganisatie is dat je goed wordt geholpen met de voorbereiding. De leerlingen en leraren waren vanaf de eerste dag al erg enthousiast over mijn komst. Ik kreeg bijvoorbeeld meteen een rondleiding door de school en het dorp. Fransen zijn dus helemaal niet zo afstandelijk als ik had verwacht. De schooldagen in Frankrijk zijn langer dan in Nederland maar daar raak je snel aan gewend.

2

De vakken zijn vrijwel hetzelfde als in Nederland, maar de lessen worden natuurlijk wel in het Frans gegeven. Mijn schoolvrienden hebben mij goed geholpen met het aanvullen van aantekeningen, en ik kon hen op mijn beurt weer helpen met Engels. Op die manier kun je veel van elkaar leren. Doordat ik in een gastgezin verbleef, heb ik pas echt geleerd hoe het dagelijks leven van de Fransen eruitziet. Het gezin was erg vriendelijk en ze hebben mij regelmatig meegenomen voor een uitstapje in de omgeving. Ook heb ik mee kunnen spelen bij de plaatselijke voetbalclub. Bij mijn vertrek heb ik een voetbalshirt gekregen met mijn naam en een boodschap van iedere teamspeler.

jij?

Zelfs in Nederland heb ik nog steeds voordelen van mijn ervaring. De bemiddelingsorganisatie waarbij ik mijn reis naar Afrika ga regelen, wil graag een aanbevelingsbrief hebben. Die wil een Franse leraar voor mij schrijven. Met mijn Franse vrienden heb ik ook nog steeds contact. Ik ga zelfs in de vakantie bij hen logeren. En natuurlijk spreek ik nu vloeiend Frans, wat ook erg handig is als ik naar Afrika ga.’

Tip Kijk goed of je kortingspassen voor studenten kunt regelen. Hiermee krijg je bijvoorbeeld korting op culturele uitstapjes of sportfaciliteiten.

Meer info Travel Active www.travelactive.nl GO EUROPE! 3

Studeren in Spanje ‘In Spanje leer je hoe je écht van het leven kunt genieten’ Wanda Haveman (22):

‘Voor mijn Hogere Europese Beroepen Opleiding studeerde ik een half jaar in Madrid. Ik ben twee weken eerder gegaan om er huisvesting te regelen. Na een lange zoektocht met veel tegenslagen, heb ik uiteindelijk via de eigenaren van mijn hostel een perfect appartementje gevonden! Zo zie je maar dat het erg handig kan zijn om contacten te leggen in het buitenland.

en mijn studiefinanciering voor uitwonenden liep gewoon door. Hierdoor had ik genoeg geld om rond te komen en heb ik niets gemist van alle leuke dingen die er buiten school te beleven zijn. Ik heb volop genoten van het uitgaansleven, stedentripjes, etentjes buiten de deur en andere activiteiten in Madrid. Zo leer je de stad goed kennen.

Via het Erasmusprogramma van de EU heb ik een beurs gekregen, speciaal voor studenten die in het buitenland gaan studeren. Daarnaast heb ik onder zeer gunstige voorwaarden een lening afgesloten bij de Informatie Beheer Groep (IBG)

Tijdens de colleges viel mij op dat er geen gebruik wordt gemaakt van boeken of powerpointpresentaties. Dat betekende dus veel schrijfwerk! Gelukkig waren docenten bereid om mij te helpen, ook als het Spaans soms iets te snel ging. In de school

4

jij?

zit een International Office. Hier kun je terecht met vragen tijdens je verblijf, maar ze organiseren ook uitstapjes. Ik vond dat het allemaal erg goed was geregeld. Van de Spanjaarden heb ik pas echt geleerd hoe je van het leven kunt genieten. Ze houden ervan om elkaar veel op te zoeken en voor mijn gevoel leven ze vrijwel zonder verplichtingen. Toen ik aan het begin met vrienden een afspraak maakte, was iedereen standaard te laat. Uiteindelijk heb ik de tijd ook niet zo nauw meer genomen en belde ik vrienden vaak pas op het moment dat ik zin had om iets te gaan doen.’

Tip Neem, als dat lukt, je laptop mee. Via computerprogramma’s als Skype en MSN kun je namelijk kosteloos contact houden met vrienden en familie in Nederland. Dit kan natuurlijk ook in internetcafés of bij vrienden.

Meer info

Meer ervaringsverhalen vind je op de WilWeg-site van de Nuffic http://ervaringen.wilweg.nl Nuffic www.wilweg.nl / www.nuffic.nl GO EUROPE! 5

Ben je klaar met de Nederlandse schoolbanken en toe aan een nieuw avontuur? Dan is een tijdje onderwijs volgen in het buitenland misschien dé uitdaging die jij zoekt. Voor zowel scholieren als studenten zijn er op dit gebied genoeg mogelijkheden. Beleef een waanzinnige tijd met plaatselijke scholieren of andere internationale studenten en scholieren. Vraag je je af hoe je dit moet betalen? Er zijn verschillende subsidies die je kunt aanvragen om jezelf als internationale student of scholier te redden.

School en studie Waarom zou je willen Een goede leren in het buitenland? voorbereiding is het halve werk! Er zijn vele voordelen aan het studeren of naar school gaan in het buitenland. Je zou het alleen al niet moeten laten omdat… … je jezelf onderdompelt in een andere cultuur in een ander land, véél meer dan op vakantie. … je een andere taal goed leert beheersen, als je er les in krijgt. … je zelf kunt ervaren hoe het is om op een buitenlandse school te zitten. … je op een school veel leeftijdgenoten ontmoet en dus gemakkelijk vrienden kunt maken. … de mogelijkheid bestaat dat je ook andere internationale studenten of scholieren leert kennen. … er juist voor studenten en scholieren veel subsidiemogelijkheden zijn. … toekomstige werkgevers zien dat je letterlijk grenzen durft te verleggen. … het een perfecte manier is om de schoolsleur in Nederland te doorbreken. … er voor iedereen studiemogelijkheden zijn. Dus ook voor jou!

6

Op eigen houtje of niet? Denk vooraf goed na of je op eigen houtje wilt gaan, of via een programma. Als je via een programma naar het buitenland gaat, dan sta je er niet alleen voor. Je kunt vooraf, maar ook tijdens je buitenlandse verblijf, begeleiding krijgen. Het wemelt van de bemiddelingsbureaus in Nederland én in het buitenland. Zij vragen geld voor de bemiddeling en de kosten kunnen per bemiddelingsbureau verschillen. Let dus goed op. Is de accommodatie inclusief en wat voor accommodatie dan? Zijn de verzekeringen daarmee ook geregeld, wat zeggen de kleine lettertjes? Voordeel is natuurlijk dat er minder fout kan gaan in je voorbereiding. Als je ervoor kiest om zelf een onderwijsinstelling te vinden, houd dan rekening met een langere voorbereidingstijd. Aansluiting Als je voor een gedeelte je opleiding of school in het buitenland wilt volgen, kun je het beste advies vragen aan je decaan. Het zou zomaar

kunnen dat jouw school een samenwerkingsverband heeft met scholen in het buitenland. Kijk ook eens op de website van PLOTEUS. Op deze website is informatie te vinden over studeren in Europa. Je vindt er informatie over studeer- en opleidingsmogelijkheden in alle Europese landen. Kijk op:  http://ec.europa.eu/ploteus/ . In de volgende paragraaf lees je meer over de mogelijkheden tijdens of na je school of studie.

die beschikbaar, waarvoor je docent (of iemand anders van je school) een aanvraag kan indienen. Ook kun je via het BIOS-programma deelnemen aan een individuele leerlingenuitwisseling. Lees meer hierover in het hoofdstuk Uitwisselingen. Kijk voor meer informatie over BIOS op  www.europeesplatform.nl . Klik in het menu op ‘vmbo’ of ‘havo/vwo’ en kies vervolgens onder ‘hoe internationaliseren’‚ voor ‘uitwisselingen’.

Talenkennis Wat nu als je dolgraag naar Spanje wilt, terwijl je geen woord Spaans spreekt? Het is slim om dan eerst een taalcursus in Nederland te volgen of ter plekke Spaanse les te nemen. Dan heb je al wat basiskennis voordat je aan je schoollessen of colleges begint. De rest komt vanzelf. Gelukkig worden er in Europese landen ook Engelstalige lessen aangeboden, maar daarvoor moet je wel de Engelse taal voldoende beheersen.

Als groep op bezoek naar een school in het buitenland?

Mogelijkheden De belangrijkste mogelijkheden hebben we voor je op een rijtje gezet. Het aanbod is echter te groot om hier allemaal te noemen. De rest kun je allemaal vinden op de ‘Wil Je Weg’ pagina’s van  www.go-europe.nl . Van VMBO tot VWO De keuze is reuze… als je op het voortgezet onderwijs zit, kun je met jouw klas korte of langere uitwisselingen doen. Je kunt ook een Europees project doen op school zelf zonder te hoeven reizen. Europees parlementariër spelen? Kan ook allemaal! Er zijn vele subsidies voor deze projecten die door de school kunnen worden aangevraagd. Ga dus met je docent of decaan hierover in overleg. Of wil je een jaartje naar een highschool in het buitenland? Dat kun je zelf organiseren. Hieronder een paar van de mogelijkheden. Een internationaal project doen met jouw klas of groep?

Lijkt het je leuk om samen met je klas deel te nemen aan een internationale leerlingenuitwisseling binnen een internationaal partnerschap? Dat kan tussen minimaal twee scholen met leerlingen uit de hele wereld! En er is geld voor via het programma BIOS van het Europees Platform. BIOS staat voor Bevordering Internationale Oriëntatie en Samenwerking. Het maakt niet uit of je vmbo, havo of vwo doet. Voor dit programma is subsi-

Bij een uitwisseling via het programma Comenius ga je als groep op bezoek bij leerlingen van een school in het buitenland. Ook mogen deze leerlingen op hun beurt weer op bezoek bij jouw school. Je school moet meedoen aan een Comenius-schoolpartnerschap, anders kun je er geen gebruik van maken. Vraag dit eerst even na bij je docent of decaan op school. Het is afhankelijk van het land en het aantal mobiliteitstrajecten hoeveel subsidie jouw school ontvangt. Voor alle voorwaarden en subsidies kun je terecht op  www.europeesplatform.nl . Klik vervolgens door naar ‘Internationalisering in het onderwijs’ waar je meer info kunt vinden over Comenius. Geef deze informatie ook aan je docent of decaan, aangezien zij actie moeten ondernemen. Met je klas naar het Europees Parlement in Straatsburg of Brussel?

Je docent kan dit regelen via Euroscola. Je staat dan voor één dag in de schoenen van een Europarlementariër. Met soms wel vijfhonderd jongeren uit andere landen discussieer je over onderwerpen die je met je klas hebt voorbereid. Je school moet de aanmelding doen, dus vraag je docent er snel naar. Hoe je als klas kunt deelnemen, lees je op  www.europeesparlement.nl . Klik op de homepage door naar ‘Jong Europa’ en ga vervolgens naar ‘Euroscola’. Bekijk de website ook voor andere mogelijkheden voor je klas. MEP - Model European Parliament

MEP bestaat uit ‘simulatiezittingen’ van het Europees Parlement. De zittingen van het Europees Parlement worden nagespeeld om jongeren meer inzicht te geven in het Europese integratieproces en de werking van de Europese Unie. Eerst worden op provinciaal niveau conferenties gehouden. Daar worden jongeren geselecteerd voor deelname aan de nationale conferentie. Ieder GO EUROPE! 7

>

>

voorjaar en najaar zijn er internationale MEPconferenties met delegaties uit alle EU lidstaten en de kandidaat-lidstaten. Regeringen, politici en ambassades zijn nauw betrokken bij de uitvoering van het programma. Hoe je hieraan kunt deelnemen lees je op  www.europeesparlement.nl . Klik op de homepage door naar ‘Jong Europa’ en ga vervolgens naar ‘MEP’. Bekijk de website ook voor andere mogelijkheden voor je klas. Als MBO’er stage lopen in Europa?

Wil je als mbo-student stage lopen in het buitenland dan is dat ook mogelijk. Via het Leonardo Da Vinci programma van de Europese Unie worden er beurzen beschikbaar gesteld voor studentenstages. Je vraagt de beurs aan bij je eigen opleiding. In het hoofdstuk Stage lees je meer over deze mogelijkheden. Voor meer informatie kun je ook kijken op  www.leonardodavinci.nl . Europa in de les

Als je het iets gemakkelijker wilt aanpakken, kun je het buitenland ook naar Nederland halen. Namelijk door je lessen op school een Europees tintje te geven. Het enige wat je hoeft te doen is je docent op de mogelijkheden te wijzen. Je school kan meedoen aan allerlei internationale activiteiten en projecten met partnerscholen via het programma Comenius voor leerlingen van het voortgezet onderwijs. Hierbij kun je voornamelijk denken aan leerlingenuitwisselingen (zie hoofdstuk Uitwisseling), maar ook het programma eTwinning. Met eTwinning kom je in

8

contact met leeftijdgenoten uit een ander land door gebruik te maken van ICT. Je kunt dan met buitenlandse leerlingen mailen, chatten en gezamenlijk projecten uitwerken. Kijk op  www. europeesplatform.nl  en klik door naar ‘Internationaliseren in het onderwijs’. Je docent kan ook zelf lessen over Europa geven. Eurodesk heeft hiervoor verschillende bronnenlijsten die te vinden zijn onder het kopje ‘downloads’ op de Go Europe-site  www.go-europe.nl . Ook staan hierbij bronnenlijsten die jij zelf kunt gebruiken als je websites zoekt met informatie over Europa. Bijvoorbeeld voor een werkstuk. Highschool Programma’s

Voor jongeren tussen 15 en 18 jaar bieden verschillende organisaties High School-programma’s aan. Daarmee kun je naar veel scholen in Europa. Je draait een semester of schooljaar mee en verblijft in een gastgezin. Je kunt het als tussenjaar op de middelbare school doen, maar ook als je je diploma al op zak hebt. Op de volgende sites vind je informatie over organisaties die Europese High School-projecten hebben. Let wel op dat de meeste organisaties bemiddelingsgeld vragen. Deze prijzen kunnen van elkaar verschillen. Oriënteer je daarom goed en vergelijk de verschillende highschool- mogelijkheden. •

AFS Nederland biedt highschool ervaringen in meer dan 10 Europese landen. Kijk op  www.afs.nl  als je meer wilt weten.

•

•

•

EF International Academy heeft programma’s voor een succesvolle doorstroom naar het Britse universitaire systeem. Kijk hiervoor op: www.ef.nl . STS Nederland kan je helpen met een highschool ervaring in meer dan 20 Europese landen. Voor meer informatie kijk je op www.stshighschool.nl . Travel Active heeft in Engeland, Frankrijk, Spanje en Italië mogelijkheden voor het volgen van een highschool. De informatie vind je op www.travelactive.nl .

Studeer je aan het hoger onderwijs? De bekende Erasmusbeurzen

Als hbo- of wo-student kun je in een Europees land studeren door deel te nemen aan het Leven Lang Leren Programma (LLP) van de Europese Unie. Hieronder valt namelijk de Erasmusbeurs waarmee je een periode in het buitenland kunt studeren of stage lopen. Door afspraken die de Europese hogescholen en universiteiten onderling hebben gemaakt, zijn elders in Europa bepaalde studiepunten ook in Nederland geldig.

Als je als uitwisselingsstudent deelneemt aan het Erasmusprogramma van de Europese Unie ontvang je, om je verblijf te kunnen betalen, een tegemoetkoming in de kosten in de vorm van een Erasmusbeurs. Voor studie is dat standaard € 250,- per maand; voor stage minimaal 200,- per maand. Neem contact op met het bureau buitenland of het internationaal contactpunt van jouw universiteit of hogeschool als je wilt deelnemen aan het Erasmusprogramma. Kijk voor meer informatie op www.wilweg.nl of vraag ernaar op je universiteit of hogeschool. Erasmus Mundus programma

Via het programma Erasmus Mundus kun je een bachelor- of masteropleiding volgen die door minstens drie Europese onderwijsinstellingen samen is ontwikkeld. Gedurende je studie zul je bij ten minste twee verschillende instellingen onderdelen van je opleiding volgen. Bovendien verschaft het programma beurzen om een periode bij een instelling elders in de wereld te studeren. Waar je dit kunt doen is afhankelijk van de samenwerkingsovereenkomst(en) die jouw universiteit of hogeschool heeft met andere instellingen. Meer informatie vind je op www.nuffic.nl . GO EUROPE! 9

>

>

Volledige bachelor of master in het buitenland

Het is voor studenten in het hoger onderwijs tegenwoordig mogelijk om met Nederlandse studiefinanciering een volledige opleiding in het buitenland te volgen. Er gelden, naast de standaardvoorwaarden, alleen wel extra voorwaarden om in aanmerking te komen voor deze studiefinanciering. Zo moet de opleiding in het buitenland van voldoende kwaliteit zijn en mag je geen studietoelage van een buitenlandse overheid ontvangen. Voor meer informatie hierover kun je kijken op  www.ib-groep.nl . Je kunt een school vinden waarmee jouw eigen opleiding al een partnerschap heeft, maar je kunt ook zelf aan de slag. Kijk op de Nuffic-site ( www.nuffic.nl ) voor meer informatie.

Nog meer kosten en beurzen Er zijn ook nog andere beurzen beschikbaar voor jongeren die in Europa willen studeren. De belangrijkste mogelijkheden op een rijtje: Culturele verdragen

De Nederlandse overheid heeft met een aantal landen samenwerkingsverbanden afgesloten. Op grond daarvan kunnen scholieren en studenten een beurs ontvangen in de landen die daarvoor geld beschikbaar stellen. Op de Nuffic-site kun je uitzoeken of Nederland een verdrag heeft met het land van jouw keuze. Voor meer informatie zie  www.nuffic.nl/cultureleverdragen . Uitwonenden beurs en OV kaart

Als je voor je studie naar het buitenland gaat is het mogelijk om een uitwonenden-beurs aan te

10

vragen als je deze nog niet hebt. Ook kun je een vergoeding krijgen voor je Ov-jaarkaart. Voor deze en meer informatie en een aanvraagformulier ga je naar  www.ib-groep.nl . Zelf een beurs zoeken

Er zijn in Nederland tal van beurzen beschikbaar voor jongeren die onderwijs willen volgen in het buitenland. Een groot aantal is te vinden via de Beursopener-site van het Nuffic,  www.beurs opener.nl . Heb je niet gevonden wat je zoekt? De fondsendisk (en het Fondsenboek) biedt een compleet overzicht van de subsidiepotjes die er zijn. Zie hiervoor  www.verenigingvanfondsen. nl . Vaak heeft een Openbare Bibliotheek in een grotere plaats dit Fondsenboek ook in huis.

Handig om te doen Adressen van scholen in het buitenland

Op de site van de Informatie Beheer Groep ( www. ib-groep.nl ) kun je een overzicht downloaden van beroepsopleidingen in het buitenland met adressen van scholen. Dit zijn scholen die voornamelijk in België en Duitsland zijn gevestigd en de opleidingen duren één tot drie jaar. De lijst kun je vinden door in de zoekbalk op de site in te vullen ‘mbo buitenland’. Diplomawaardering

Wil je weten wat jouw buitenlandse diploma waard is in Nederland? Kijk voor diplomawaardering voor het mbo op  www.colo.nl  (thema internationale diplomawaardering) en voor het hoger onderwijs op  www.nuffic.nl/diplomawaardering . Voor meer algemene informatie hierover kun je ook terecht op  www.idw.nl .

Europass

De Europass is er voor iedereen die een leer- en werkervaring opdoet in een Europees land. Het is een document dat overzichtelijke informatie geeft over wat je gedaan hebt, en waar. Zo krijgt je toekomstige stagebedrijf of werkgever een helder beeld van je werkervaring en wordt het makkelijker een goede baan te vinden. Internationale werkervaring telt daarbij extra zwaar. Kijk voor meer informatie op: www.europass.nl.

stages, uitwisselingen, vrijwilligerswerk en (vakantie)werk, wonen en reizen in Europa. Als je vragen hebt, kun je die via de website stellen. Ook kun je bij Eurodesk terecht voor informatiebronnen over Europa: voor een schoolproject, voor een scriptie of als je contacten zoekt. Europese Jongerensite

Op deze site kun je per Europees land informatie vinden over studiemogelijkheden. De informatie

WilWeg-campagne

De WilWeg-campagne van het Nuffic informeert Nederlandse studenten op Universiteiten en Hogescholen over de mogelijkheden om in het buitenland te studeren of stage te lopen. Via de website kun je op allerlei manieren zoeken naar een studie (en stage) in het buitenland. www.wilweg.nl. Go-Europe (Eurodesk)

Eurodesk is een Europa-informatiedienst voor jongeren tussen 15 en 25 jaar en wijst de weg naar allerlei mogelijkheden in Europa. Gebruik  www.go-europe.nl  als startpunt voor het zoeken naar informatie over school en studie,

is verkrijgbaar in de taal van het land dat jij kiest of in het Engels. Ook kun je er Nederlandstalige sites vinden over andere mobiliteitsmogelijkheden in Europa. Kijk op:  www.europesejongerensite.nl . Icares (studiekeuzetest)

Met de gratis studiekeuzetest van Icares zoek je makkelijk en snel naar een passende studie in het buitenland. Icares biedt een internationaal zoekportal voor jouw mbo-, hbo-, bachelor- en masterstudie. Kijk voor meer informatie op www.icares. com .

Tip Kom je er niet uit? Schroom niet om hulp te vragen bij de genoemde organisaties. Ook kun je meer informatie over school en studie vinden op  www.go-europe.nl . Bijvoorbeeld onder de link ‘downloads’ waar je sheets met relevante sites kunt vinden. Of klik even door naar de veelgestelde vragen. Heb je daarna nog steeds het antwoord op een vraag niet gevonden? Ga naar de vraagbutton van  www. go-europe.nl , je krijgt dan een persoonlijk advies. GO EUROPE! 11

■

Stage in Finland ‘Met onze Finse collega’s konden we boerenkool eten’ Wesley Slagboom (21)

‘Ik vond het een uitdaging om een maand stage te lopen in een Finse papierfabriek. Met vijf andere studievrienden van mijn mbo-opleiding Werktuigbouwkunde werd ik door mijn school ingeloot. Zij hadden weer contact met stagebedrijven en een school in het plaatsje Imatra. Nadat we een beurs via het programma Leonardo da Vinci hadden geregeld en de thermokleding was ingeslagen, waren we al klaar voor vertrek. Het vergde bijna geen voorbereiding. Zelfs ons appartement werd geregeld. De eerste twee dagen kregen we een rondleiding van een docent van de plaatselijke school. Op de derde dag kregen we een rondleiding langs diver-

12

se stagebedrijven. De groep werd vervolgens in tweetallen opgesplitst om bij die bedrijven stage te lopen. In de papierfabriek liep ik dagelijks met mijn stagebegeleiders mee om te helpen met het onderhoud van de machines. Met collega’s sprak ik voornamelijk Engels. Daarvan heb ik veel geleerd, maar mijn collega’s natuurlijk ook. Het Fins was voor ons erg lastig, vooral met boodschappen doen. Onze collega’s hebben ons toen goed geholpen door woorden van producten te vertalen en op te schrijven. Dankzij hen konden we ook boerenkool in Finland maken. In mijn vrije tijd heb ik een sneeuwscootersafari gemaakt en ben ik wezen kijken naar een bandywedstrijd.

jij?

Deze sport lijkt erg veel op hockey en is daar vrij populair. In Finland zijn de mensen erg vredelievend. Met uitgaan merkte ik bijvoorbeeld dat er helemaal geen vechtpartijen zijn, ondanks dat ze gewend zijn om veel alcohol te drinken. Ook viel het mij op dat Finnen erg handig zijn in autorijden terwijl het er spekglad is. We hebben geen enkel ongeluk gezien. Op de werkvloer werd rustig aan gewerkt. Dat is in Nederland wel anders. Vergeleken met de Finnen zijn wij Nederlanders maar een driftig volkje. Ik denk dat het ook te maken heeft met het klimaat waaraan zij zich aanpassen. We hebben zelfs meegemaakt dat het -16,3 graden was!

Gelukkig kun je in Finland veel gebruikmaken van sauna’s. Zelfs in de fabriek gingen collega’s in hun pauze de sauna in.’ Tip Als je met meerdere mensen in één huis verblijft is het verstandig om goede afspraken te maken over huishoudelijke klusjes, koken, wassen etc. Dit voorkomt irritaties.

Meer info CINOP – Leonardo da Vinci www.leonardodavinci.nl

GO EUROPE! 13

Je kunt je schoolperiode en vervolgopleiding een stuk leuker en interessanter maken door te kiezen voor een stage in het buitenland. Je komt veel te weten over de (bedrijfs) cultuur van een ander land en je krijgt een vreemde taal nergens zo snel onder de knie als op de werkvloer. We laten je zien dat je maar drie stappen verwijderd bent van een ideale stage in het buitenland: ready? (wil je weg?), set (oriëntatie), go!

Stages Ready?

Waarom op stage in het buitenland? Zoals je in het verhaal van Wesley kunt lezen, is een stage in het buitenland een fantastische ervaring. Veel mensen denken dat stages in het buitenland meestal van lange duur zijn en dat je daarbij alleen op pad gaat. Het verhaal van Wesley laat zien dat dit niet altijd het geval is en dat er verschillende mogelijkheden zijn. Tijdens een stage in het buitenland ervaar je hoe het er in andere landen op het werk aan toe gaat. En natuurlijk kun jij laten zien wat je op school al aan kennis en vaardigheden hebt opgedaan. Ook kun je in situaties belanden waar je in Nederland niet snel in terecht zou komen. Ilona Haarman (ex-stagiaire in een ziekenhuis op Cyprus) vertelt hierover: ‘Op Cyprus mag je als stagiaire operaties bekijken, dus ik heb veel gezien en geleerd. Bij stages in Nederlandse ziekenhuizen mag dat niet.’ Dat staat ook goed op je CV. Sowieso vinden werkgevers het heel positief als je op je CV kunt laten zien dat je een tijdje stage

14

hebt gelopen in het buitenland. Dat zegt iets over je durf en je vermogen tot eigen initiatief.

Mogelijkheden Stages heb je in soorten en maten, maar je kunt ze grofweg onderscheiden in twee soorten: stage vanuit je opleiding en stage buiten je opleiding. Stage vanuit je opleiding De meest voorkomende stage is de stage die deel uitmaakt van je studie. Begeleiders helpen je vaak met de voorbereidingen. Bijvoorbeeld met het vinden van een geschikte stageplaats. Wanneer je deze hebt gevonden, houden je begeleiders een oogje in het zeil en zullen ze de stage samen met je evalueren. De stageorganisatie of het stagebedrijf kan je een stagevergoeding geven voor je werkzaamheden, maar ze zijn dit niet verplicht. Is jouw stage geen verplicht onderdeel van je studie? Vraag je opleiding toch eens naar de mogelijkheden. Misschien is er een kans dat je er extra studiepunten voor krijgt én je doet alvast praktische ervaring op, wat goed van pas komt als je na je studie aan het werk gaat.

Stage buiten je opleiding Een stage buiten je opleiding doe je op eigen initiatief. Een goede gelegenheid hiervoor is als je net klaar bent met school of je opleiding. Bij een dergelijke stage is geen school of instelling betrokken. Je stage wordt dus niet geëvalueerd door je opleiding, maar soms wel door de organisatie of het bedrijf waar je stage loopt. Ook hier geldt: een stageverlener is niet verplicht om stagevergoeding te geven. Omdat je niet wordt ondersteund door een school of instelling, is het belangrijk om een stagecontract op te (laten) stellen. Let hierbij op de volgende punten: • • • • • •

Hoe wordt de begeleiding tijdens de stage geregeld? Voor welke duur wordt er begeleiding geboden? Hoeveel uur per dag en per week ga je werken? Hoeveel vrije tijd of vakantie krijg je? Hoe en door wie kan het contract worden opgezegd? Welke afspraken zijn er over stagevergoeding?

Een tip als je zelf besluit een contract op te stellen: probeer een bestaande stageovereenkomst te vinden om relevante informatie uit te halen. Kijk hiervoor onder andere op  http://www.cnv jongeren.nl/niet-in-menu/stage-overeenkomst/  of op  http://www.stagetips.nl/Buitenland.htm . Vraag het ook via je school of bij stagiaires die al eerder een buitenlandse stage hebben gedaan. Je school of opleiding heeft vaak ook voorbeelden van stageovereenkomsten beschikbaar. Een voorbeeld hiervan vind je op de website van de Universiteit van Amsterdam:  http://www.student. uva.nl/fgw-stages .

SET

Op zoek naar een stage Jouw opleiding heeft vast wel vaker te maken gehad met leerlingen die op stage zijn gegaan in het buitenland. De kans is dus ook groot dat zij een adressenbestand hebben met leuke stageplaatsen. Kun je daarin niets vinden of was een ander je al voor? Ga dan gewoon zelf op zoek. Dat lijkt

misschien ingewikkeld omdat er zo veel mogelijkheden zijn. Om je op weg te helpen vind je hieronder praktische tips voor het zoeken naar een internationale stageplaats. Gratis informatie Opleidingskansen over de grens?

Euroguidance is een informatiedienst van de Europese Commissie. Zij informeert Nederlanders over opleidingsmogelijkheden over de grens. Daar horen ook stagemogelijkheden bij. Op de website vind je onder ‘stages in het buitenland’ adressen voor het zoeken en voorbereiden van een internationale stage. Klik naar  www.euro guidance.nl . Stagedatabank

Het Agentschap Leonardo Da Vinci van de Europese Commissie heeft een databank waarin je stageplaatsen kunt vinden. Deze kun je vinden op de website onder ‘partnersearch’ op  www.leonardo  davinci.nl . Voor meer informatie over het aanvragen van een beurs via Leonardo da Vinci zie het onderdeel kosten en beurzen. Stages voor hoger onderwijs studenten

Via de link ‘stage’ op  www.nuffic.nl  vind je allerlei manieren om een stage in het buitenland te zoeken. Nuffic ben je vast al eerder tegengekomen. Het is in Nederland dé organisatie voor internationalisering van het hoger onderwijs. Nuffic beheert nationale en internationale programma’s voor studenten. Bemiddelingsorganisaties Om stage te lopen in het buitenland kan je ook een beroep doen op bemiddelingsorganisaties. Deze organisaties hebben goede contacten met bedrijven of instanties in het buitenland. Vaak wordt een groot deel van het verplichte papierwerk al door hun gedaan. Luisterend naar jouw wensen zoeken ze een geschikte stageplek voor je uit en kunnen ze accommodatie voor je regelen. Ook helpen ze je, mocht het nodig zijn, aan een visum (hoeft niet in Europese Unie). Iedere bemiddelingsorganisatie heeft zijn eigen methodes en biedt een eigen bemiddelingspakket aan. De prijzen kunnen dus variëren van € 70,- tot € 1450,-. Zoek dus van tevoren uit welke organisatie jou het beste kan helpen. Dat hangt er namelijk helemaal van af wat je zelf het gemakkelijkst vindt. Neem eerst de checklist door aan het eind van dit boekje. GO EUROPE! 15

>

>

Hieronder noemen we een aantal organisaties, maar kijk ook op  www.go-europe.nl . Op de site van Go Europe! kun je meer informatie vinden over stages in het buitenland en worden alle veel gestelde vragen beantwoord. Het aanbod is namelijk te groot om in deze gids te plaatsen. Je vindt er downloadsheets met handige websites over stagemogelijkheden. Kijk ook op de Europese Jongerensite ( www.eu ropesejongerensite.nl ) voor stages in het buitenland.

krijgt dan bijvoorbeeld alleen een onkostenvergoeding.  www.stagelopeninhetbuitenland.nl .

Speciaal voor MBO’ers In Nederland mogen MBO studenten alleen stage lopen bij een erkend leerbedrijf. Als dit niet het geval is dan is de stage als ‘niet geldig’ Stagemarkt is een gezamenlijke website van alle leerbedrijven voor MBO’ers. Er staan ook stageplaatsen in het buitenland op. Check het op  www.stagemarkt.nl .

AIESEC

Kijk ook op de website over Internationale Beroepspraktijkvorming. Dat is hetzelfde als buitenlandse stages in het MBO.  www.internationalebpv.nl .

AEGEE

Mbo-stage

Op de site van Workplacement vind je als mbo’er alles over stages in het buitenland, zoals handige websites en informatie over de voorbereiding van je stage:  www.workplacement.nl . JOB (jongerenorganisatie beroepsonderwijs)

Deze website is gericht op mbo’ers. De site biedt informatie over stage, werk en studiefinanciering. Verder is er informatie beschikbaar over de doorstroom naar hbo en over eventuele problemen op het mbo.  www.job-site.nl . Stageplaza

De meeste studenten kennen stageplaza als een grote digitale stagevacaturebank. Op deze site kun je ook stages vinden in verschillende Europese landen. Om accommodatie en verzekeringen hoef je je niet druk te maken, dit regelt Stageplaza voor jou. In acht stappen hebben zij de ideale stage in het buitenland. Stagiaires kunnen gratis van de diensten gebruikmaken.  www.stageplaza.nl . Stagebemiddeling in het buitenland

Joho heeft een wereldwijd netwerk van stagebemiddelingsbureaus en kan je helpen met het vinden en voorbereiden van een stage op mbo-, hboof universitair niveau. Ook staan er vacatures op de website van bedrijven die een stagiair zoeken. Let op: dit kan soms op vrijwillige basis zijn! Je

16

Studentenorganisaties Stageprogramma’s over de grens worden ook aangeboden door internationale studentenorganisaties. Meestal zijn deze programma’s gericht op een specifiek vakgebied. Ze zijn bedoeld voor zowel studenten, als voor (pas) afgestudeerden. AIESEC is een studentenorganisatie die actief is in 89 landen. Ze biedt wereldwijd stages aan voor studenten en afgestudeerden van universiteiten en hogescholen. Stages duren twee tot vier maanden en worden vergoed. Voor meer info klik je door naar ‘stageprogramma’ op  www.aiesec.nl . AEGEE is in bijna iedere Europese studentenstad te vinden. Zo ook in veel steden in Nederland. De organisatie biedt mogelijkheden voor studenten om nieuwe mensen te ontmoeten en veel van de wereld te zien. Klik door  www.aegee.nl . Stage lopen bij een Europese- of internationale instelling Als je met eigen ogen wilt zien waar de ‘Brusselse regels’ vandaan komen, dan is stage te lopen bij instellingen van de Europese Unie een uitstekende manier. Hier kun je in aanmerking komen voor een stage als je minstens twee EU-talen beheerst en je bachelordiploma hebt behaald aan de universiteit of een hbo-instelling. De belangstelling is groot, maar zeker het proberen waard. Kijk op  http://ec.europa.eu/stages/index_en.htm . Het ministerie van Buitenlandse Zaken biedt regelmatig stages aan voor studenten en (net) afgestudeerden. Ook de Nederlandse ambassade, de vertegenwoordiging van de VN, NAVO of Europese Unie kunnen stagiaires goed gebruiken. Je werkt er minimaal zes weken en maximaal zes maanden en je ontvangt een zeer gunstige stagevergoeding. Kijk op  www.minbuza.nl  -> organisatie -> werken bij.

Kosten en beurzen Als je stage gaat lopen in het buitenland komen daar natuurlijk kosten bij kijken. Om het stagiaires makkelijker te maken zijn er speciale sub-

sidies. Hieronder vind je verschillende beurzen waar jij aanspraak op kunt maken, als je Europa in gaat voor een stage. Leonardo Da Vinci voor mbo Als mbo-student kun je een beurs ontvangen van het Leonardo Da Vinci subsidieprogramma. Vraag je coördinator BPV (beroepspraktijkvorming) of het internationaal contactpunt binnen jouw school naar de mogelijkheden. Je school moet namelijk de aanvraag regelen, dat kun je niet zelf doen. Binnen het Leonardo Da Vinci programma zijn er drie mogelijkheden voor subsidie. De eerste is de studentenstage voor mbo-studenten. In het Engels heet dit IVT (Initial Vocational Training). Hiermee kun je 3 weken tot 39 weken stage lopen in het buitenland. Ook als je net bent afgestudeerd en nog wat meer ervaring wilt opdoen in de praktijk, kun je een mbo-stage lopen in het buitenland. Dit heet PLM (people on the labour market). Met deze Leonardo Da Vinci beurs kun je 2 tot 26 weken subsidie krijgen voor een stage in Europa. De stage kan in elk EU-land plaatsvinden, maar ook in IJsland, Liechtenstein, Noorwegen en Turkije. Er is geen leeftijdsgrens aan verbonden. Ook biedt Leonardo internationale werkbezoeken aan voor mbo-docenten, dat heet VETPRO (Mobility for Professionals in Vocational Education and Training). Wijs je docent hier eens op. Het is niet mogelijk om zelf een rechtstreeks een beurs aan te vragen bij Leonardo Da Vinci. Subsidie kan één keer per jaar (vaak in februari) aangevraagd worden door de scholen. Kijk voor meer informatie op:  www.leonardodavinci.nl . Geef dit webadres en de informatie door aan je coördinator BPV of je schooldecaan. Erasmus voor het hoger onderwijs Als je als hbo- of wo-student stage wilt lopen in het buitenland kun je een Erasmusbeurs aanvragen. Dit is een onderdeel van het Leven Lang LerenProgramma (LLP). Je kunt hiermee subsidie krijgen voor 3 tot 12 maanden. Surf naar  www.nuf

fic.nl  voor meer informatie. Ook  www.wilweg.nl   is handig. Comenius Assistent Als student of afgestudeerde van een lerarenopleiding is het mogelijk om Comenius Assistent te worden. Je gaat dan via het Comenius-programma van het Europees Platform naar het buitenland, om daar drie maanden tot een heel schooljaar stage te lopen door les te gaan geven. Dit kan voor basisonderwijs, voortgezet onderwijs, beroepsonderwijs of volwasseneneducatie. Meer informatie? Klik door naar Comenius Assistentschappen op  www.europeesplatform.nl . Andere beurzen Informeer bij je onderwijsinstelling naar beursmogelijkheden. Een aantal Nederlandse universiteiten en hogescholen stelt zelf beurzen beschikbaar voor stages. Bijna alle andere stagebeurzen voor het buitenland kun je vinden met de Beursopener van het Nuffic ( www.beursopener.nl ). Er zijn beurzen voor breed publiek, maar ook voor een specifiek land of studie. Vaak zijn het beurzen of ‘fellowships’ voor onderzoekstages voor hoger onderwijs. Ook in het Fondsenboek (en op de digitale versie: Fondsendisk) van de Nederlandse Vereniging van Fondsen zijn nog meer stagebeurzen te vinden. Bestel het boek of de disc op  www.verenigingvan fondsen.nl  of vraag ernaar op jouw school, onderwijsinstelling of grote openbare bibliotheek. Op het internet zijn veel databanken voor stages in het buitenland te vinden. Op de wwwsheet Stage op de Go Europe site kun je er genoeg vinden. Ga naar  www.go-europe.nl  en klik door naar ‘downloads’. Ook kun je zelf op Google zoeken op ‘internship abroad’, ‘traineeships’ of ‘stage in het buitenland’. Je zult zien dat er veel hits tevoorschijn komen!

GO!

Tip Op jouw school of onderwijsinstelling kunnen je decaan of coördinator internationale betrekkingen je informeren over stages en beursmogelijkheden. Loop eens bij hen binnen voor advies of maak een afspraak. Voor specifieke vragen kun je ook contact opnemen met de organisaties die zijn genoemd in dit hoofdstuk. Verder kun je altijd terecht op  www.go-europe.nl . Klik op ‘Wil Je Weg’ of ga naar ‘downloads’ voor de wwwsheet Stage. GO EUROPE! 17

■

What a beautiful thing is a day of sun, calm is in the air after a storm!

Che bella cosa na jurnata ‘e sole, n’aria

Taalcursus in Italië ‘’s Middags ging ik naar het strand om Italiaans te oefenen’ Estella Bijpost (21):

‘Met de auto ben ik naar Annecy in Frankrijk gereden om een taalcursus te volgen, die ik in Nederland heb geregeld via Tricolore. Na de taalcursus zou ik wel zien wat er verder op mijn pad kwam. Uiteindelijk heb ik besloten om verder Europa in te trekken en het eerstvolgende land werd Italië. Ik heb opnieuw contact opgenomen met Tricolore om mij ook daar op te geven voor een taalcursus. Ik heb aangegeven dat ik les wilde in een kleine school en in een klein plaatsje. Het contact met de mensen daar is dan namelijk veel persoonlijker. In het zuiden van Italië, in het plaatsje Tropea, heb ik vijf weken een cursus Italiaans gevolgd. Ik verbleef daar in een studio met andere internationale cursisten en ik heb er bewust voor gekozen om alleen in de ochtenden lessen te volgen. Zo

18

kon ik ‘s middags lekker naar het strand en Italiaans “oefenen” met de mensen die ik daar heb ontmoet. Mijn docenten vonden dat ik de taal al gauw onder de knie had en dus mocht ik doorstromen naar een hoger niveau. Ik heb gemerkt dat je met de basiskennis al een eind komt. Verder moet je accepteren dat je de taal op “peuterniveau” spreekt. Denk niet te veel na over wat je wilt zeggen, het omschrijven van een woord werkt ook prima. Omdat ik alleen op reis was, moest ik natuurlijk aan mijn veiligheid denken. Als ik een tijdje in een plaatsje verbleef, ging ik altijd bij hetzelfde restaurantje eten of iets drinken. Na een aantal dagen werd ik vanzelf herkend als “de blonde Hollandse” door het personeel of klanten. Als er iets met me

serena doppo na tempesta! ... jij?

zou gebeuren, dan was er altijd wel iemand die mij daar heeft gezien. Verder was mijn motto: ik geloof iedereen, maar ik vertrouw niemand. Als toetje heb ik ook nog twee weken een taalcursus in Spanje gevolgd. Ik heb in totaal zes maanden rondgereisd en dat was absoluut de reis van mijn leven. Ik heb veel gezien en meegemaakt. Ook vervelende dingen horen erbij, zoals een inbraak in mijn auto waarbij ik veel spullen kwijtraakte of een ongelukje met de auto van een Italiaans bruidspaar. Maar ik zou alles zó opnieuw doen!’

Tip Koop een buitenlands verklarend woordenboek. Hierin kun je veel synoniemen vinden voor woorden waar je niet op kunt komen

Meer info Tricolore www.tricolore.nl Andere organisaties die taalcursussen aanbieden in het buitenland vind je op www.go-europe.nl

GO EUROPE! 19

Uit het interview met Estella blijkt dat zij een zeer avontuurlijke dame is. Voor het volgen van een taalcursus hoef je dat natuurlijk niet echt te zijn. Je kunt er ook voor kiezen om tijdens je (school) vakantie voor kortere tijd een taalcursus te volgen. Maar of je nu voor langere of korte tijd een taalcursus in een ander land volgt, het voordeel is dat je je nieuwe kennis gelijk kunt toepassen in de praktijk. Je zult merken dat het maken van contacten daardoor nog eenvoudiger wordt.

Taalcursus in het buitenland Vraag en antwoord Bij een taalcursus komt wat meer kijken dan naar het buitenland gaan en lessen volgen. Gelukkig kunnen organisaties die taalcursussen aanbieden een hoop voor je regelen. Hieronder een aantal veelgestelde vragen mét de antwoorden om je een beeld te geven van taalcursussen in het buitenland en waar je rekening mee moet houden. Voor wie zijn taalcursussen bedoeld? Iedereen kan een taalcursus volgen. Het is soms wel afhankelijk van de taalschool of organisatie wat de minimumleeftijd voor deelname is. De meeste instituten accepteren je vanaf 16 jaar. Moet je al enige taalkennis hebben? Nee, dat hoeft niet. Een taalcursus is er juist om het je te leren. Als je de taal nog niet of nauwelijks kent, ben je natuurlijk een beginner. Daarna kun je doorstromen naar hogere niveaus. Jouw niveau zal bij aankomst op de taalschool worden getest. De docenten zijn ‘native speakers’ en zullen in hun eigen taal lesgeven. Hierdoor leer je de taal extra snel, omdat je alles moet doen in de taal die je leert.

20

Met wie volg je een cursus? Bijna alle taalscholen bieden hun cursussen internationaal aan. Je volgt de cursus dus met Nederlanders, andere Europeanen of met mensen van buiten Europa. De leeftijden van de cursisten kunnen uiteenlopen; er kunnen zowel ouderen, als mensen van je eigen leeftijd in een klas zitten. 80% van de cursisten is tussen 16 en 25 jaar, 60% is vrouw. Bij sommige taalscholen is het ook mogelijk privéles te krijgen of een (apart) jongerenprogramma te volgen. Hoe zit het met de duur van de cursussen? De duur van je verblijf kun je zelf bepalen. Eén week is vaak mogelijk, maar minimaal twee weken is aan te raden. Vaak krijg je ongeveer vier lessen per dag, vijf dagen in de week. In het weekend ben je vrij. Bij veel de taalscholen kun je het hele jaar terecht, bij sommige alleen in de winterof zomermaanden. Afhankelijk via welke organisatie je gaat, kun je in bijna alle Europese landen wel een taalcursus volgen. Zijn er verschillen in cursussen? Bijna alle taalscholen combineren de taalcursus met een vrijetijdsprogramma, sport of cultuur. Er bestaan ook zogeheten ‘summer courses’ die

eesti keel (et) ελληνικά (el) English (en) español (es) français (fr) Gaeilge (ga) Italiano (it) latviešu valoda (lv) lietuvių kalba (lt) magyar (hu) Malti (mt) polski (pl) português (pt) română (ro) slovenčina (sk) slovenščina (sl) suomi (fi) svenska (sv)

scholen in het buitenland aanbieden tijdens de zomervakanties. Ze worden ook wel ‘summer university’ of ‘summer programme’ genoemd. Je kunt uiteenlopende vakken volgen en talen leren. Lees hierover meer bij ‘Aanbod’. Hoe kom ik aan een verblijfplaats? Je kunt zelf je verblijf te regelen, bijvoorbeeld in een jeugdherberg. Ook bieden de taalscholen faciliteiten aan. Je kunt terecht in een gastgezin, een studio, in een eigen of een gedeeld appartement. Vaak kun je ervoor kiezen om je kamer met een ander te delen.

Aanbod Er bestaan wereldwijd duizenden talenscholen, en organisaties die voor het volgen van taalcursussen adviseren en bemiddelen. In dit hoofdstuk noemen we een aantal organisaties, die opereren in meerdere landen. Voor meer sites van dergelijke organisaties ga je naar www.go-europe.nl en download je de wwwsheet Taalcursus. Deze kun je vinden onder ‘downloads’. Go Europe kan de kwaliteit van al deze organisaties niet garanderen. Check alle sites dus dubbel

en dwars op wat je weten wilt en kunt verwachten voordat je boekt. Het is handig om voor jezelf een checklist te maken en die na te lopen. Kijk ook of de website duidelijk aangeeft wat voor soort organisatie de taalcursus aanbiedt, hoe ze werken en of je bij ze terecht kunt als je klachten hebt. Hoe zien de contracten eruit en wat zeggen ‘de kleine lettertjes’? We noemen een paar organisaties uit het grote aanbod: Tricolore Tricolore is al twintig jaar bemiddelaar en persoonlijk adviseur op het gebied van taalcursussen Spaans in Spanje en Zuid-Amerika, Frans in Frankrijk, België en Zwitserland en Italiaans in Italië. Duizenden cursisten gingen jou al voor. Lees hun mening over de organisatie en vind meer informatie op www.tricolore.nl . Interlanguage Voor jongeren onder de 18 jaar heeft Interlanguage de talenreis ‘Language and Fun’. Ook voor jongeren boven de 18 bieden zij reizen aan waarbij je o.a. Engels, Frans, Italiaans, Russisch en Portugees kunt leren. Om hun brede aanbod te bekijken ga je naar www.interlanguage.nl . GO EUROPE! 21

>

>

EF Education Voor taalcursussen in Duitsland, Frankrijk, Engeland, Italië, Portugal of Rusland. Vind een geschikte cursus op basis van je (voor)opleiding of voor volwassenen op  www.ef.com . StudyTravel Naast de bekende cursustalen Frans, Spaans en Italiaans, kun je via deze organisatie ook Russisch, Portugees en Duits leren. Internet:  www. studytravel.nl .

Je kunt ook organisaties vinden door te informeren bij de culturele dienst van de ambassades of de aanspreekpunten bij de consulaten in Nederland De nationale toeristendienst van het desbetreffende land kan ook informatie verstrekken. Kijk voor een overzicht van buitenlandse ambassades en consulaten in Nederland op  www. minbuza.nl/cccd .

Vinea Vakanties Samen met een reisleider ga je een taalcursus volgen in het buitenland. In je vrije tijd kun je meedoen aan leuke activiteiten. Vinea Vakanties is voor jongeren van 12 tot 19 jaar. Internet:  www. vinea.nl .

Het lijkt goedkoper om zelf via een taalschool een cursus te regelen, maar dat is lang niet altijd het geval. Bemiddelingsorganisaties hebben vaak speciale kortingen en een voordeel is ook dat je op hen kunt terugvallen als er problemen zijn met de taalschool. Vooral als je via een Nederlandse organisatie een cursus hebt geregeld, is het fijn om eventuele problemen in je eigen taal te kunnen bespreken.

Verder zoeken Meer organisaties vind je op  www.go-europe.nl. Deze kun je vinden onder ‘downloads’.

Summer courses Zoals je al hebt kunnen lezen, bestaan er speciale zomercursussen. Het aanbod is te groot om

български (bg) ceština (cs) dansk (da) Deutsch (de) eesti keel (et) ελληνικά (el) English (en) español (es) français (fr) Gaeilge (ga) Italiano (it) latviešu valoda (lv) lietuvių kalba (lt) magyar (hu) Malti (mt) polski (pl) português (pt) română (ro) slovenčina (sk) slovenščina (sl) suomi (fi) svenska (sv)

22

hier te noemen, daarom verwijzen we je graag door naar de sites www.europesejongerensite.nl , www.studyabroadlinks.com en www.links-abroad. com . Je vindt daar per land een overzicht van verschillende taalcursussen. Je kunt ook zelf onder de eerder genoemde termen zoeken via zoekmachines op het internet en op de sites van bovengenoemde organisaties kijken of zij een dergelijke cursus aanbieden.

Kosten en beurzen Er zijn geen beurzen beschikbaar voor taalcursussen in het buitenland. De kosten voor programma’s verschillen sterk per organisatie. Dat komt doordat in het ene programma alles is inbegrepen, (zoals reis, verzekeringen, verblijf, lesboeken, excursies etc.) en in het andere niet. Check daarom goed wat onder de kosten valt en wat je zelf nog moet bijbetalen. Maak een goede afweging voordat je je keus maakt. Het totaalbedrag hangt voornamelijk af van de duur van je taalcursus en voor welke onderdakmogelijkheid je kiest. En kies voor een transparante bemiddelaar!

Tip Controleer of de organisaties een klachtenprocedure kennen. Zo ja, dan zijn ze ook aanspreekbaar op eventuele fouten. Wees niet bang om dit soort informatie op te vragen bij organisaties; het is logisch dat jij zekerheid wilt voordat je op pad gaat. Als dergelijke informatie niet te vinden is, moet je je afvragen of je met ze in zee wilt gaan. Vragen kun je natuurlijk ook stellen via de vraagbutton op www.go-europe.nl . Je krijgt dan een persoonlijk advies.

GO EUROPE! 23

■

Leerlingenuitwisseling in Hongarije ‘Als de leraar binnenkomt, moet iedereen gaan staan’ Chanika Manrai (16):

‘Met een aantal andere leerlingen van mijn school, het Christelijk College Schaersvoorde in Aalten, ben ik naar Hongarije geweest. Met de bus gingen we naar het plaatsje Paks. Toen we daar aankwamen, werden we door Hongaarse leraren en leerlingen ontvangen. Ik logeerde in een gastgezin waar goed voor me werd gezorgd. De eerste dag op de Hongaarse school hebben we in het Engels een presentatie gegeven over onze woonplaats Aalten. Ook de Hongaarse leerlingen hebben een presentatie gegeven over Paks. Door de presentaties hebben we veel van elkaar geleerd. De dag werd afgesloten met sport. Dit is

24

een goede manier om elkaar beter te leren kennen. Ook hebben we de cultuur leren kennen met het spelen van oud-Hongaarse spelletjes. Later in de week zijn we naar een boerderij geweest, waar we mochten paardrijden en we een typisch Hongaarse goulashmaaltijd hebben gegeten. Natuurlijk maakten we ook een uitstapje naar Boedapest, de hoofdstad van Hongarije. Een Hongaarse lerares heeft ons rondgeleid en ze heeft veel over de geschiedenis van deze stad verteld. Daarna mochten we winkelen in een groot winkelcentrum. Alles is daar veel goedkoper dan in Nederland, dus ik heb heerlijk geshopt! Die week hebben we ook nog een speurtocht door

ág

g a M

o r ya

jij?

z s r

Paks gemaakt en een museum bezocht. Natuurlijk was er ook voldoende tijd voor het werken aan een onderwijskundig project. In Hongarije gaat het er tijdens de lessen heel anders aan toe dan in Nederland. Als de leraar binnenkomt, moet iedereen voor hem gaan staan. Ook de opstelling van de banken is heel anders. In onze lokalen zijn alle tafels in groepjes gevormd. In de Hongaarse klaslokalen staan de tafels in rijen achter elkaar. De Hongaarse leerlingen zijn ook naar Nederland geweest. Ik heb het in Hongarije erg naar mijn zin gehad en veel over het land geleerd. Nu kregen de Hongaarse leerlingen de kans Nederland te leren kennen.’

Tip Je hoeft niet bang te zijn om fouten te maken als je Engels spreekt. Buitenlandse leerlingen hebben er soms ook moeite mee, dus je zit in hetzelfde schuitje.

Meer info Europees Platform www.europeesplatform.nl

GO EUROPE! 25

Uitwisseling in Roemenie ‘We combineerden Nederlandse muziek met Roemeense volksdans’ Bas van Maanen (20):

‘Veel mensen denken dat een uitwisseling een goedkope vakantie is. Er wordt inderdaad veel voor je betaald, maar je moet er wel iets voor doen. Mijn vader is de leider van de uitwisselingsorganisatie Rock Solid en heeft gezorgd dat alle deelnemers meehielpen met het voorbereiden van activiteiten. Zo mochten we voor één dag zelf bepalen wat we wilden gaan doen als de Roemenen in Nederland waren. Verder zorgden we voor het bedenken van spelletjes, het bestellen van materialen en het reserveren van restaurants. Het doel van de uitwisseling is om elkaars interesses en cultuur te leren kennen door verschillende activiteiten met elkaar te doen. De groepen uit Roemenië en Nederland hadden een zeer diverse samenstelling. Een aantal jongeren had een lichamelijke of

26

geestelijke beperking. Dit gaf een extra dimensie aan de uitwisseling. De uitwisseling vond plaats in de zomer van 2008 en duurde in totaal twee weken. Eén week bij ons in Lunteren en één week in het Roemeense plaatsje Lunca Mures. Met twintig Nederlandse deelnemers reisden we met de bus naar Roemenië en we verbleven bij de gezinnen van de Roemeense deelnemers.. Hierdoor kon de groep zich goed mixen en leerde je elkaar en de cultuur beter kennen. Ook de muziek-, drama- en dansactiviteiten droegen hieraan bij. We hebben onder andere geprobeerd Nederlandse gospelmuziek te combineren met Roemeense volksdans. Aan het einde van elke week hebben we een optreden gegeven. Er waren beide keren

jij?

ongeveer honderd toeschouwers en we hebben veel positieve reacties ontvangen. Het is interessant om te zien dat de deelnemers zo snel een band met elkaar opbouwen. In het begin merk je alleen wel dat sommigen het lastig vonden om contact met gehandicapte deelnemers te leggen, maar toen dat eenmaal loskwam, hebben ze een erg leuke tijd met elkaar gehad. Bij het afscheid hebben sommige deelnemers dan ook een traantje gelaten. Doordat ik vaker met mijn vader mee op uitwisseling ben geweest in Roemenië, ben ik erg gehecht geraakt aan het land. Verschillen met Nederland zie ik al niet meer. Ik vind het er zelfs zo leuk, dat ik er volgend jaar stage ga lopen.’

Tip Trek je niets aan van vooroordelen. Vaak zijn ze onjuist en kom je erachter dat een andere omgeving met andere mensen veel meer te bieden heeft dan je denkt.

Meer info Youth in Action www.youthinaction.nl GO EUROPE! 27

Denk je eens in hoe het zou zijn om met een groep voor een bepaalde tijd in de huid te kruipen van jongeren uit een ander land. Leuk? Regel dan met je school een leerlingenuitwisseling of organiseer een eigen groepsuitwisseling met bijvoorbeeld je sportclub. Wat voor soort uitwisseling je ook kiest, in korte tijd maak je buitenlandse vrienden, leer je een andere taal en zie je dat jongeren over de grens hele andere (of juist dezelfde!) gewoontes hebben.

Uitwisseling Uitwisseling?

Soorten uitwisseling

Een leerlingen- of groepsuitwisseling doe je nooit alleen, maar altijd met een groep andere jongeren. Je kunt bijvoorbeeld met klasgenoten naar een andere school in Europa of je zet met vrienden een activiteit op met een groep jongeren uit een ander Europees land. Je gaat dan tijdelijk bij elkaar op bezoek om van elkaars cultuur en leefgewoontes te leren. Vooraf bedenk je welk onderwerp tijdens de uitwisseling centraal komt te staan. Bijvoorbeeld muziek, kunst en cultuur, milieu, sport, of activiteiten om aandacht te schenken aan een maatschappelijk probleem als discriminatie.

Een leerlingenuitwisseling is voor het basis- en voortgezet onderwijs bedoeld en wordt meestal vanuit je school georganiseerd. Als je ook aan een klassenuitwisseling wilt meedoen, kun je je docenten hierop wijzen. Verderop in dit hoofdstuk lees je waar jouw school subsidie kan aanvragen om een uitwisseling te realiseren.

Als je meedoet met een uitwisseling, leer je sowieso leeftijdgenoten kennen én je leert om jezelf te redden in een andere taal. Soms moet je hierbij gebruikmaken van handen en voeten, maar dat levert vaak de leukste situaties op. En terwijl je bezig bent met boeiende activiteiten, leer je ongemerkt ook veel over het land waar je verblijft. De duur van uitwisselingen verschilt. Meestal moet je denken aan dagen of weken. Het ligt er maar net aan via welke organisatie je het organiseert en de soort uitwisseling waar het om gaat.

28

Een groepsuitwisseling kun je ook zelf organiseren. Het maakt daarbij niet uit of je wel of niet op school zit of studeert, als je maar een groep mensen weet op te trommelen om het samen met jou te organiseren. Bijvoorbeeld met je vriendengroep, buurthuis of sportclub. Ook hiervoor is subsidie mogelijk, zoals je kunt lezen in de volgende paragraaf.

Aanbod Je hoeft een uitwisseling niet zelf op te starten om eraan mee te kunnen doen. Je kunt je ook aansluiten bij organisaties die deze al voor jongeren hebben geregeld. Een overzicht van deze organisaties is te vinden op de wwwsheet Uit-

12 weken duren. Het Ministerie betaalt hiervoor de kosten. Meer weten? Foto’s en filmpjes bekijken van eerdere stages? Kijk op  www.dat schepteenband.nl .

wisseling op de site van Go Europe. Surf dus snel naar  www.go-europe.nl  en klik door naar ‘downloads’. Leerlingenuitwisselingen Bij een uitwisseling via het programma Comenius van het Europees Platform ga je op bezoek bij leerlingen van een school in het buitenland. Ook mogen deze leerlingen op hun beurt weer op bezoek bij jouw school. Je verblijft bij een gezin van een van de leerlingen. Hetzelfde geldt ook voor de leerlingen die naar Nederland komen. Het is afhankelijk van het aantal deelnemende leerlingen hoeveel subsidie jouw school daarvoor krijgt. Het programma Comenius is alleen bedoeld voor leerlingen van het voortgezet onderwijs. Bij een uitwisseling via het programma BIOS kunnen zowel leerlingen van basisscholen, als van scholen voor voortgezet onderwijs meedoen. Kijk op  www.europeesplatform.nl  (via ´over internationaliseren´) voor meer informatie en tip je leraar er ook eens een kijkje te nemen. Ben je student op het middelbaar beroepsonderwijs en lijkt het je leuk om een uitwisseling te doen met een school in Duitsland, bijvoorbeeld in Berlijn? Vraag dan je docent naar de mogelijkheden van BAND. BAND is het programma van het Nederlandse en Duitse Ministerie van Onderwijs, waarmee docenten en studenten in Nederland en Duitsland bij elkaar op bezoek kunnen gaan. Het gaat hierbij meestal om uitwisselingen die 2 tot

Youth in Action – jongerenuitwisselingen Het is een grote uitdaging om zelf het initiatief te nemen om een uitwisseling te organiseren. Zeker als je dit met jongeren doet uit een ander Europees land. Het Europese subsidieprogramma Youth in Action maakt dat mogelijk. Samen met andere jongeren ga je dan over een bepaald thema allerlei activiteiten bedenken, organiseren en uitvoeren. Houd er wel rekening mee dat je er met je groepje heel wat vrije tijd in moet steken om dit allemaal te realiseren. Maar jullie zullen er veel plezier aan beleven en uiteindelijk trots op zijn op wat jullie hebben bereikt. In de praktijk is het vaak zo dat een (jongeren)organisatie of (sport)vereniging de uitwisseling organiseert. Informeer bij je eigen organisatie, vereniging, club of jongerencentrum naar de mogelijkheden en kijk ook op  www.youthinaction.nl .

Kosten en beurzen Als jij of je school meedoet met een uitwisseling via een van de bovenstaande organisaties, hoeft een uitwisseling (bijna) geen geld te kosten. Alles kan met subsidies betaald worden. Die krijg je natuurlijk niet zomaar. Je moet goed hebben uitgedacht hoe de uitwisseling eruit moet zien en de kosten ervan kunnen onderbouwen. De subsidies komen van de Europese Unie en gedeeltelijk van het ministerie van Onderwijs. Soms wordt een kleine bijdrage van jezelf verwacht. Kijk op  www.youthinaction.nl  voor informatie over jongerenuitwisselingen en op  www.euro peesplatform.nl  voor informatie over leerlingenuitwisselingen.

Tip Wil je inspiratie opdoen voor een eigen uitwisselingsproject? Ga dan naar  www.youthinaction.nl . Op deze site staan voorbeeldverhalen van uitwisselingen die eerder hebben plaatsgevonden via Youth in Action. Klik door naar ‘Uitwisselingen’ en vervolgens naar ‘Voorbeelden’. Uitgebreide informatie over uitwisselingen vind je ook op  www.europesejongerensite.nl  en op  www. go-europe.nl . Nog vragen waar je geen antwoord op kunt vinden? Stel ze dan via de vraagbutton op de site van Go Europe. GO EUROPE! 29

■

Au pair in Engeland ‘Na Londen ben ik ook in Parijs gaan werken’ Pleuni Schellekens (20):

‘Het scheelde niet veel of ik had mijn plan afgeblazen om als au pair naar Engeland te gaan. Het invullen van de formulieren van de bemiddelingsorganisatie vond ik namelijk een nogal vervelende klus. Achteraf ben ik blij dat ik heb doorgezet en alle papieren netjes heb ingevuld. Want juist daardoor heb ik een ontzettend goede match gekregen met een gezin in Londen. Ik heb in dat gezin elf maanden lang met veel plezier voor de twee kinderen en het huishouden gezorgd. Bij aankomst was voor mij al snel duidelijk wat er van mij als au pair binnen dit gezin werd verwacht. Vooral de moeder heeft dat duidelijk aangegeven. Zelf vind ik dat erg prettig, omdat er dan later ook geen misverstanden kunnen ontstaan. In de ochtend hielp ik de kinderen met het ontbijt

30

en het klaarmaken voor school, om vervolgens wat huishoudelijke klusjes te doen. ’s Avonds bracht ik de kinderen naar bed, dit deed ik samen met hun moeder. De middagen gebruikte ik om Engelse les te volgen op een nabijgelegen school. Ik heb daar een diploma behaald dat internationaal erkend wordt, wat natuurlijk een extra pluspunt is op mijn cv. Aangezien ik bij aankomst nog niemand kende, was dit ook een goede plek om mensen te ontmoeten.

jij?

Mijn tijd als au pair in Engeland is me zo goed bevallen, dat ik daarna nog eens drie maanden als au pair in Frankrijk ben gaan werken. Zowel bij het gezin in Engeland als in Frankrijk ben ik vooraf op bezoek geweest om kennis te maken. Dit wordt niet verplicht door de bemiddelingsorganisatie, maar het is voor iedereen een fijn idee om te weten met wie je in één huis gaat leven. Beide ervaringen waren natuurlijk anders omdat je in een totaal ander gezin en land hebt geleefd. Toch kan ik niet zeggen of ik het leuker vond in Engeland of in Frankrijk. In beide landen heb ik leuke ervaringen opgedaan en heb ik veel geleerd!’

Tip Je merkt het verschil in cultuur tussen je eigen land en het land waar je naartoe gaat, maar daar moet je gewoon flexibel mee omgaan. Als je je openstelt voor nieuwe ervaringen en culturen maak je het voor jezelf een stuk leuker en leer je er ook het meeste van!

Meer info Nederlandse Au Pair Organisatie www.napoweb.nl Andere organisaties die au pair plekken aanbieden in het buitenland vind je op www.go-europe.nl GO EUROPE! 31

Werken als au pair is een ‛klassieker’. Veel jongeren zijn jou al voorgegaan. Vooral Engeland, Frankrijk, Spanje, Ierland, Italië, Oostenrijk, Noorwegen en Denemarken zijn gewilde au-pair bestemmingen. Maar ook andere Europese landen bieden erg leuke gastgezinnen. Bijzonder toch, om een tijdje te leven in bijvoorbeeld een Roemeens gezin met kleine kinderen? Dus wil je naar het buitenland en werk je graag met kinderen? Dan is werken als au pair vast en zeker iets voor jou! Wat het precies inhoudt, lees je in dit hoofdstuk.

Au Pair Europe’s next au pair Als au pair aan de slag betekent dat je een periode van zes tot twaalf maanden in een gastgezin verblijft voornamelijk om voor de kinderen te zorgen. Je staat samen met ze op, brengt ze naar school, jullie eten gezamenlijk, je doet leuke dingen met ze en brengt ze naar bed. Daarnaast heb je lichte huishoudelijke taken. Voor dit alles krijg je kost en inwoning. Als au pair word je namelijk behandeld en gezien als een lid van het gezin, dus als een grote broer of zus. Je bent duidelijk niet in dienst van een familie en je ontvangt dus geen salaris maar zakgeld. In je vrije tijd kun je het land gaan ontdekken, andere au pairs ontmoeten of een taalcursus volgen. Een enorme talenknobbel hoef je niet te hebben, maar de basiskennis van de taal die wordt gesproken is altijd handig. Vaak is Engels al voldoende maar helaas is dat niet in alle landen het geval, bijvoorbeeld in Frankrijk. Je kunt er dan tijdens je verblijf voor kiezen om een taalcursus te volgen. Afhankelijk van je bestemming wordt dit door het gastgezin of door jezelf betaald. Laat je hierover goed informeren!

32

Minitest – ben jij een au pair? Als au pair is het belangrijk dat je over een aantal vaardigheden beschikt. Als je de meeste van deze vragen met ‘ja’ kunt beantwoorden, is de kans groot dat je als au pair aan de slag te kunt en het ook leuk vindt. ❏ Heb je aantoonbare oppaservaring? (Hoeft geen diploma te zijn). ❏ Ben je tussen 18 en 30 jaar? ❏ Ben je zelfstandig en flexibel? ❏ Ben je bereid om je aan te passen aan een andere cultuur? ❏ Durf je verantwoordelijkheid op je te nemen? ❏ Kun jij je aanpassen aan huisregels die je thuis niet gewend bent? ❏ Kun jij een goede motivatie geven waarom jij au pair wilt zijn?

Waar moet je aan denken als je als au pair aan de slag wilt gaan? Zomer of winter au pair Zie je het niet zitten om voor zes tot twaalf maanden in het buitenland te werken? Dan past een

zomer of winter au-pair programma misschien beter bij je. Dit duurt ongeveer drie maanden. Vaak ga je dan met het gastgezin mee op vakantie of je past in het skiseizoen op de kinderen van ouders die in de wintersport werkzaam zijn. In je vrije tijd kun je zelf natuurlijk ook lekker in het zonnetje liggen of de pistes op! Wat kun je verwachten? De regelgeving voor au pairs is niet in alle landen hetzelfde. De Raad van Europa (een samenwerking van 47 landen) heeft daarom een verdrag ontwikkeld voor au pairs. Hierin hebben landen met elkaar afspraken gemaakt over de werktijden, vergoeding en rechten. Hieronder tref je een korte opsomming aan van de richtlijnen die erin staan. Helaas is dit verdrag niet door alle landen ondertekend, maar het is wel zo dat alle landen binnen hun eigen wetgeving regels voor au pairs hebben vastgesteld. Meer informatie hierover vind je op de website van de ‘European Committee for Au Pair Standards’:  www.ecapsweb.eu . Als au pair… … ben je minimaal 17 en maximaal 30 jaar oud … krijg je kost en inwoning van het gastgezin … heb je recht op een kamer

… heb je recht op minimaal één, maar meestal twee vrije dagen per week … krijg je zakgeld. Dit varieert van € 260 tot € 450, afhankelijk van het land waar je naartoe gaat … werk je over het algemeen 30 uur per week. Hoeveel uur je per dag werkt en hoe de uren zijn verdeeld kan per gezin verschillen. Flexibiliteit is het motto als je au pair bent. Betrouwbare organisaties Sommige au-pair bureaus hebben zich aangesloten bij erkende organisaties. Deze organisaties hebben richtlijnen opgesteld, waarin alles staat over werktijden, vergoedingen en rechten. Internationale au-pair organisaties zoals IAPA ( www. iapa.org ) en het samenwerkingsverband van de belangrijkste Nederlandse au-pair organisaties NAPO ( www.napoweb.nl ) kunnen je vertellen welke Nederlandse au-pair bureaus zich hebben aangesloten. Andere internationale au-pair organisaties kun je op internet vinden. Voor een au-pair programma via een organisatie moet je je minimaal twee tot drie maanden voor vertrek aanmelden. Je kunt het hele jaar door beginnen, maar in januari, juni, juli en september worden de meeste au pairs gezocht. Begin daarom op tijd met zoeken. GO EUROPE! 33

>

>

Zelf zoeken naar au-pair werk? Je kunt ook zelf op zoek gaan naar een au-pair gastgezin. Op het internet zijn genoeg oproepen te vinden voor au pairs in het buitenland. Als je het op deze manier wilt doen, is het wel belangrijk dat je goede afspraken maakt met de familie, bijvoorbeeld door een contract op te stellen. Deze afspraken zijn echter niet rechtsgeldig. Vaak is het daarom makkelijker om het via een bemiddelingsbureau te regelen. Hierop kun je namelijk altijd terugvallen, bijvoorbeeld als het niet klikt met je gastgezin, je geen vrije tijd krijgt, of als je in andere vervelende situaties terechtkomt. Bedenk dus vooraf goed wat je wilt.

34

Aanbod Je aanmelden bij een bemiddelingsorganisatie is de gemakkelijkste en veiligste manier om een aupair plek te krijgen. Zo’n organisatie zoekt een gastgezin voor je dat bij je wensen past en helpt je voor vertrek. Het is ook handig dat de organisatie tijdens je verblijf een aanspreekpunt voor je heeft, waar je met je vragen terecht kunt. Bovendien kun je via de organisatie vaak contacten leggen met andere au pairs in de buurt van je gastgezin. Hieronder hebben we een aantal organisaties op een rijtje gezet.

Au Pairs World Wide Als je als au pair wilt werken in Europa kan je onder andere terecht bij Au Pairs Worldwide. Deze organisatie is gespecialiseerd in het samenbrengen van au pairs en gezinnen die daar om vragen.  www.aupairsworldwide.com . Travel Active Als je als au pair wilt werken in Duitsland, Engeland, Frankrijk, Ierland, Italië en Spanje, dan ben je bij Travel Active aan het juiste adres. Deze organisatie bemiddelt niet alleen voor au pairs, maar is ook expert in bemiddeling bij andere mobiliteitsactiviteiten zoals vrijwilligerswerk, Highschool, stages, etc. Travel Active is tevens lid van de NAPO en IAPA.  www. travelactive.nl . House-o-Orange House-o-Orange biedt diverse mogelijkheden om te werken in het buitenland. Op de website onder het kopje ‘au pair’ tref je algemene informatie aan

over het au pair zijn, wereldwijde bestemmingen, het programma en de kosten. House-o-Orange is lid van de NAPO en IAPA.  www.house-o-orange.nl  S-Au Pair S-Au Pair is 100% actief met au pairing en heeft een compleet pakket voor verschillende Europese landen. Ook is het medeoprichter van de NAPO en dus ook partner van IAPA.  www.saupair.com  Voor een overzicht van meer organisaties kun je de wwwsheet Au Pair downloaden op  www.goeurope.nl . (Klik op ‘downloads’).

Kosten en beurzen Veel organisaties vragen bemiddelingskosten voor het au-pair programma. Dit bemiddelingsbedrag ligt rond € 200. De prijzen lopen nog wel eens uiteen. Oriënteer je dus goed. Er zijn helaas geen beurzen beschikbaar voor au pairs.

Tip Wil je meer weten over wat je als au pair te wachten staat? Op de site  www.napoweb.nl  kun je hier alles over vinden. Ook op de site  www.go-europe.nl  kun je de eerdergenoemde wwwsheet Au Pair downloaden en aanvullende informatie op deze gids vinden. Heb je hierna nog steeds geen antwoord op je vraag, klik dan op de vraagbutton op de site van Go Europe. Je krijgt dan een persoonlijk advies.

GO EUROPE! 35

■

Vrijwilligerswerk / EVS ‘Ik kreeg geld voor mijn reis, voor onderdak, eten en drinken en zelfs zakgeld’ Ajmal Sayedi (20):

‘Vrijwilligerswerk is in Ierland veel vanzelfsprekender dan in Nederland. Voor Ieren is het eerder een gewoonte om anderen een handje te helpen zonder er iets voor terug te krijgen. Ik vind dat het erg warme en vriendelijke mensen zijn. Toen ik een keer verdwaald was in de stad heb ik een jongen om hulp gevraagd. Helaas wist ook hij de weg niet. Hij heeft toen zijn moeder opgebeld om het voor mij te vragen. Nederlanders zouden vaak allang zijn doorgelopen.

36

Via internet heb ik een vrijwilligersproject gevonden dat mij erg aansprak. Deze organisatie heet Neighbourhood Youth Project 2 en helpt kansarme jongeren in Dublin in de leeftijd van 11 tot 17 jaar. Deze jongeren hebben bijvoorbeeld ouders die niet goed voor ze kunnen zorgen door geld- of verslavingsproblemen. Ze hangen hierdoor veel op straat en komen in aanraking met drank en drugs. Bij Youth in Action heb ik subsidie aangevraagd om daar als vrijwilliger aan de slag te gaan. Ik kreeg geld voor onderdak, eten en drinken en zelfs zakgeld. Ook mijn reis heb ik niet zelf hoeven betalen.

jij?

Ik kon het erg goed vinden met de jongeren. Uiteindelijk zijn het ook een soort vrienden van me geworden. We hebben veel activiteiten gedaan, zoals breakdancen en gitaar spelen. Ook hebben we uitstapjes gemaakt, waaronder een uitwisseling met jongeren uit Zweden. Deze activiteiten hebben er letterlijk voor gezorgd dat ze van de straat werden gehouden en hen laten inzien dat een goede toekomst mogelijk is. Ook met mijn baas had ik een ontzettend goede klik. Hij wilde me veel leren over wat er speelt bij de organisatie en nam mij soms mee naar meetings waar bijvoorbeeld werd gesproken over het drugsbeleid in Ierland. Ik heb door deze ervaring veel mensenkennis en algemene kennis opgedaan. Ik zit er zelfs aan te denken om in de toekomst mijn eigen vrijwilligersproject te starten.’

Tip Je mag maar eenmalig aan EVS via Youth in Action deelnemen. Kies dus een project waarvan jij denkt dat het goed bij je past en neem er vooral de tijd voor.

Meer info

Youth in Action www.youthinaction.nl

GO EUROPE! 37

Vrijwilligerswerk in Estland ‘Binnen een week heb je het gevoel dat je familie bent’ Daphne Bongers (18):

‘Sinds groep 6 roep ik al dat ik naar het buitenland wil voor vrijwilligerswerk. Afgelopen juli was het eindelijk zo ver. Ik ging twee weken naar Estland om vrijwilligerswerk te doen via SIW. Ik koos voor een project in Estland, omdat ik als 17-jarige nog niet naar een land buiten Europa kon en ik in landen als Frankrijk en Italië al was geweest. Een “onbekend” land gaf alle mogelijkheden om nieuwe ervaringen op te doen. Helemaal met het oog op mijn reis een jaar later naar Nepal. Dan is een beetje ervaring met vrijwilligerswerk in het buitenland geen overbodige luxe. Ik wilde ervaren wat ik moet regelen en hoe het is om mensen te leren kennen met een andere taal en cultuur. Via een bekende kwam ik terecht bij SIW. Ik heb de informatiemarkt bezocht en later via de website een project gekozen. Door mijn leeftijd was ik verplicht mee te doen aan het voorbereidings-

38

weekend. Hier ontmoette ik andere Nederlandse vrijwilligers, leerde over de “uitdagingen” van vrijwilligerswerk en kreeg informatie over Estland. Het weekend was erg goed geregeld en al mijn vragen werden beantwoord. Ik kon met een gerust hart de laatste voorbereidingen treffen. Het regelen van verzekering, reis en een hostel voor de eerste nacht heb ik helemaal zelfstandig gedaan. Een hele leuke en spannende tijd. In Estland zouden we met de groep vrijwilligers een schoolpark in het plaatsje Kuuste opknappen. Daar aangekomen bleek er maar voor een beperkt aantal jongeren werk te zijn in het schoolpark. Per dag konden ongeveer tien jongeren aan de slag. De rest van de groep, twintig jongeren, werkte in plaats daarvan op een bessenboerderij. Het vrijwilligerswerk in het schoolpark was erg leuk en afwisselend, het werk op de boerderij vrij eentonig. Wie wat deed veranderde gelukkig elke dag. In onze

jij?

vrije tijd deden we leuke spellen en activiteiten en zijn we naar de hoofdstad Talinn geweest. Het leukste van twee weken was het leren kennen van jongeren uit andere landen. Zo ervaar je zelf wat de verschillen en overeenkomsten zijn. Ik dacht altijd heel open te zijn en gemakkelijk contact te maken. In Estland was ik in het begin toch een beetje verlegen. Er komt zo veel op je af en je hebt even de tijd nodig om alles te verwerken. Toch wordt de groep ook snel een soort familie van je. Ondanks dat er wel eens wat fout gaat, groei je heel snel naar elkaar toe. Eigenlijk is dat wel heel bijzonder als je terugdenkt! Ik heb in Estland de bevestiging gekregen dat ik zelfstandig kan zijn, maar ook goed kan samenwerken met een groep onbekenden. Het heeft een grote indruk op me gemaakt en ik hoop er echt wat aan te hebben.’

Tip Meedoen aan een (kort) Europees vrijwilligersproject is een goede voorbereiding op een langer verblijf in het buitenland.

Meer info

SIW Internationale vrijwilligersprojecten www.siw.nl Andere organisaties die vrijwilligersprojecten aanbieden in het buitenland vind je op www.go-europe.nl GO EUROPE! 39

Je zet je koffer neer op Schiphol en je wordt enthousiast ontvangen door vrienden en familie die jou al een tijdje hebben gemist. ‘Hoe was het?’ wil iedereen weten. Je denkt even na… waar moet ik beginnen?! ‘Ik heb zo veel goede dingen gedaan! Ik heb elke dag mensen geholpen die mijn steun hard nodig hadden. We hebben een goede band met elkaar opgebouwd en veel leuke dingen meegemaakt. Ik heb een andere taal geleerd en de cultuur van het land leren kennen, en… eigenlijk te veel om op te noemen. Vrijwilligerswerk doen is gewoon fantastisch!’ zeg je met een lach van oor tot oor.

Vrijwilligerswerk Vrijwilligerswerk in Europa… … is zelfstandig mogelijk voor jongeren vanaf 18 jaar. … is onder begeleiding (en met toestemming) mogelijk voor minderjarigen. … zorgt ervoor dat je spelenderwijs een andere taal en cultuur ontdekt. … is werken met dieren, kinderen en jongeren, ouderen of gehandicapten. … kun je ook via projecten doen in de bouw of in de natuur. … verdient niets, maar je krijgt soms wel zakgeld. … doe je vaak in ruil voor kost en inwoning. … kun je vaak combineren met een taalcursus. … is er genoeg!

Wat wil je doen? Vrijwilligerswerk is heel breed, je kunt van alles doen. Het is dan ook goed om vooraf te beslissen wat je precies wilt. Je kunt namelijk aan korte projecten van minder dan drie maanden werken, maar ook aan een project dat langer duurt. Het is

40

handig om eerst te bepalen welke richting je op wilt. Je kunt bijvoorbeeld kiezen uit een milieu-, bouw-, toerisme- of sociaal programma. Wil je in een gastgezin, op jezelf of liever samen met leeftijdsgenoten wonen? In de winter of in de zomer werken? Welk land heeft je voorkeur? Wil je in een groep of liever alleen? Wil je naar een stad of liever een dorpje? En zo zijn er nog veel meer dingen om bij stil te staan. Praat erover met vrienden of familie. Zij kunnen je misschien op ideeën brengen! Kijk ook naar de veelgestelde vragen op  www.go-europe.nl/veelgesteldevragen .

Hoe pak ik het aan? Je kunt alles zelf regelen, via een Europees programma (EVS van Youth in Action) of via een bemiddelingsorganisatie. Hieronder lees je welke mogelijkheden er zijn om je avontuur voor te bereiden.

Zelf regelen Als je besluit om zelf alles op touw te zetten, zijn er enkele zaken waar je rekening mee moet houden. Alle kosten zijn voor eigen rekening en je bent veel tijd kwijt aan uitzoekwerk. Het voordeel

is wel dat je alles kunt regelen zoals jij dat wilt. Het is geen onmogelijke taak om alles op eigen initiatief te doen. De checklist achter in dit gidsje helpt je op weg. Je kunt ook via een Europees programma of bemiddelingsorganisatie je vrijwilligerswerk regelen. Hierdoor heb je meer zekerheid. Bemiddelingsorganisaties zijn expert op dit gebied en kunnen jou als geen ander helpen met dingen regelen als je bijvoorbeeld tegen problemen aan loopt tijdens je reis of als je al in het buitenland bent. EVS van Youth in Action Jongeren tussen 18 en 30 jaar kunnen deelnemen aan EVS. EVS betekent European Voluntary Service, ook wel vrijwilligerswerk in Europa en is onderdeel van het Europese subsidieprogramma Youth in Action. Als EVS’er ga je minimaal twee en maximaal twaalf maanden aan de slag als vrijwilliger. Er zijn verschillende projecten, dus voor ieder wat wils. Op  www.youthinaction.nl  kun je links naar databases vinden van EVS-projecten. Je vindt er van alles! Van theaterproducties maken tot zwerfkatten verzorgen. Je kunt EVS individueel doen of in groepsverband. Bij EVS zijn een (of meer) vrijwilliger(s), een zendorganisatie en een gastorganisatie be-

trokken. Een zendorganisatie zoekt samen met jou een leuk project en regelt samen met jou dat je wordt ontvangen bij de gastorganisatie in een ander land. Daarna helpt de zendorganisatie met voorbereidingen en wordt er subsidie aangevraagd. Je reiskosten en onderdak worden dan vergoed en je krijgt zelfs maandelijks zakgeld. Met EVS vrijwilligerswerk doen is eigenlijk gratis! Maar daar staat wel tegenover dat je een gemotiveerde vrijwilliger bent die bereid is om de handen uit de mouwen te steken. Ervaring of een opleiding is niet vereist. Bij je gastorganisatie draai je mee met de plaatselijke vrijwilligers én professionals, je krijgt een mentor en je krijgt de ruimte om nieuwe competenties aan te leren. Let wel op dat je ongeveer een jaar voor vertrek al begint met het regelen van je avontuur. Youth in Action (van het Nederlands Jeugdinstituut) coördineert EVS-projecten en helpt jou graag op weg bij je avontuur. Ze organiseren regelmatig YESEVS avonden in Utrecht, waar je je vrijblijvend kunt oriënteren. Neem gerust (een van je) ouders mee of een vriend of vriendin. Via Youth in Action kun je ook direct contact opnemen met een van de zendorganisaties. Kijk hiervoor op  www. youthinaction.nl . GO EUROPE! 41

>

>

Aanbod Commerciële organisaties bieden hun aanbod aan tegen bemiddelingskosten. Bij niet-commerciële organisaties kun je voor een klein bedrag gebruikmaken van hun diensten. Als een organisatie bemiddelingskosten vraagt, moet je goed opletten wat ze daarvoor aanbieden. De prijzen kunnen namelijk per organisatie aanzienlijk verschillen. Ze regelen vaak je verblijf en ontvangst in het land waar jij vrijwilligerswerk wilt gaan doen en helpen je met voorbereidingen. In het aanbod hebben we onderscheid gemaakt tussen beide. Ook is het belangrijk om betrouwbare organisaties te herkennen als je zelf op zoek gaat. Op de website  www.go-europe.nl  vind je een overzicht van deze commerciële en niet-commerciële organisaties gericht op vrijwilligerswerk. Bemiddeling Ecovolunteer – Ecovolunteer is een bijzondere

reisorganisatie met bijzondere projecten. Als ecovolunteer kun je lokale natuurbeschermingsorganisaties helpen met hun werk. Je kunt bijvoorbeeld gaan werken met dolfijnen in Italië of met wolven in Rusland. Kijk op:  www.ecovolunteer.nl . SIW - Via deze stichting kun je met korte (twee

weken) of lange (meer dan twee maanden) vrijwilligersprojecten meedoen. Deze organisatie heeft wereldwijd zo’n tweeduizend projecten en is ook een zendorganisatie van Youth in Action, het subsidieprogramma voor vrijwilligerswerk

42

van de Europese Commissie. Je kunt je inschrijven als individuele vrijwilliger, maar ook voor groepsprojecten. Bovendien zijn er projecten voor minderjarigen. Kijk op  www.siw.nl . JOHO - Via de site van JOHO vind je vacatures, achtergronden, oproepen en subsidies voor vrijwilligerswerk in het buitenland. Je vindt daarnaast op de site veel praktische tips voor het oriënteren op, en voorbereiden van je ervaring. Kijk op  www.vrijwilligerswerkinhetbuitenland.nl/ . Travel Active - Travel Active biedt wereldwijd vrijwilligerswerk aan, zowel in groepsprogramma’s als individueel. Je kunt kiezen voor een korte of langere termijn. Meer informatie op  www.travelactive.nl . Activity International - Deze organisatie heeft een breed aanbod van vrijwilligerswerk in het buitenland. Zowel binnen Europa als daarbuiten heeft Activity International interessante projecten. Kijk voor meer informatie en het aanbod op  www.activityinternational.nl . Projects Abroad - Projects Abroad is actief in vrijwilligersprojecten in verschillende landen. Kies wat voor vrijwilligerswerk jij wilt doen. De organisatie richt zich onder andere op sociale projecten, lesgeven, medische projecten of natuurprojecten. Voor meer informatie  www.projects-abroad.nl . Internationale Bouworde - Deze organisatie

organiseert bouwkampen waar je twee à drie weken aan kunt deelnemen. Je hoeft geen bouw-

vakker te zijn om een helpende hand te bieden tijdens een bouwproject. Reis, verzekering, onderdak en eten zijn inbegrepen. Lees meer op  www.bouworde.nl . VIA – Vrijwillige Internationale Aktie laat groepen mensen uit verschillende culturen samenwerken in een internationaal werkkamp. De activiteiten zijn gericht op een vreedzame en duurzame wereld. Kijk voor alle bestemmingen en meer informatie op  www.via-nl.nl . Togetthere – Togetthere is het internationale

vrijwilligersprogramma van ICCO (interkerkelijke organisatie voor ontwikkelingssamenwerking) en Kerk in Actie. De vrijwilligersprojecten duren zes tot twaalf maanden en je kunt kiezen uit dertien Europese landen. Meer weten? Surf naar  www.togetthere.nl .

Kosten en beurzen Via het programma Youth in Action (van de Europese Commissie) kun je gratis deelnemen aan EVS, oftewel vrijwilligerswerk in Europa. Er zijn tal van landen en projecten waaruit je kunt kiezen, samen met je zendorganisatie. Als je deelneemt aan het subsidieprogramma kun je als EVS’er een vergoeding krijgen. Je krijgt dan geld voor je reis, onderdak en eventueel je taalcursus. Verder bestaan er geen algemene beurzen voor vrijwilligerswerk. Als je niet via EVS gaat, betaal je meestal project- en bemiddelingskosten. Die kosten zijn minimaal € 200 euro. Let goed op wat je daarvoor krijgt! Over de vergoeding die je ontvangt voor je werkzaamheden als vrijwilliger hoef je geen belasting te betalen. Check hiervoor de site van de Belastingdienst  www.belastingdienst.nl/particulier/ vrijwilligers .

Tip Wil je meer weten over wat je als vrijwilliger te wachten staat? Op de site  www.go-europe.nl  vind je een overzicht van organisaties en aanvullende informatie. Heb je hierna nog steeds geen antwoord op je vraag? Klik dan op de vraagbutton op de site van Go Europe. Je krijgt dan een persoonlijk advies. GO EUROPE! 43

■

Vakantiewerk in Frankrijk ‘Ik werkte zes dagen in de week, maar geen dag was hetzelfde’ Kirsten van Wanum (22):

‘Tijdens de zomervakantie van 2008 heb ik twee maanden op een camping in Frankrijk gewerkt. Ik dacht altijd dat je als campingreceptioniste niet veel afwisseling zou hebben, maar niets is minder waar. Met mijn collega’s heb ik niet alleen receptiewerk gedaan, maar heb ik ook geholpen met de voorbereidingen van de sportwedstrijden en de avondshows. Allemaal leuke activiteiten waardoor de tijd voorbij is gevlogen. Ik werkte zes dagen en 36 uur in de week, maar geen dag was hetzelfde! Ik verbleef in een personeelskampje dat bestond uit een aantal oude caravans, mobile homes en een kooktent. We waren in totaal met zes Nederlanders via Vacansoleil. Er verbleven ook vijf Fransen die te ver weg woonden om elke dag op

44

en neer te rijden voor hun werk. In de avonden kwamen we meestal bij elkaar om iets te drinken. Hierdoor heb ik veel beter Frans leren spreken, want het is nog steeds waar dat Fransen liever geen Engels spreken. Op een van die avonden hebben we het voor elkaar gekregen om met het hele kamp echte Hollandse pannenkoeken met stroop te gaan eten. Heel bijzonder, omdat het door de wisselende werktijden vaak niet lukte om met de hele groep samen te eten. Niet veel later werden ook de Nederlanders verrast met een bord Franse tartiflette. De Fransen hadden zich urenlang uitgesloofd in de kooktent en hadden de eenvoudige eettafel versierd met een tafelkleed, kaarsjes en natuurlijk een glas goede wijn.

jij?

In mijn vrije tijd lag ik meestal in of naast het zwembad, deed ik de was of zocht ik een computer op voor het bijwerken van mijn weblog. Het bijwerken van mijn weblog was trouwens niet gemakkelijk, omdat de indeling van het Franse toetsenbord heel anders is dan in Nederland. Veel uitstapjes heb ik helaas niet kunnen maken in mijn vrije tijd. De camping lag afgelegen en ik was daarom afhankelijk van een lift van collega’s met een auto. Soms namen de badmeesters namen ons mee voor een motorritje in de omgeving. Het klinkt misschien saai, zo’n zomer vol werk en weinig mogelijkheden in je vrije tijd, maar door de gezelligheid op de camping heb ik me nooit verveeld.’

Tip Ook in het warme buitenland zijn er regenbuien en koude nachten, dus bereid je daarop voor!

Meer info

Vacansoleil www.vacansoleil.nl Andere organisaties die vakantiewerk aanbieden in het buitenland vind je op www.go-europe.nl

GO EUROPE! 45

Boerderijwerk in Noorwegen ‘Deze ervaring was goed voor mijn zelfvertrouwen en zelfstandigheid’ Femke van Gastel (21)

‘Wat mij opviel aan de Noren is dat ze erg lang kunnen doorwerken als dat moet. Daarentegen zijn ze wel weer heel gemakkelijk in het laten liggen van klusjes die minder prioriteit hebben. In vergelijking met Nederland vond ik alles veel minder gejaagd gaan. Mijn dag bestond uit het melken en voeren van koeien, stallen uitmesten en het verzorgen en berijden van paarden. Ook heb ik meegeholpen met het ponykamp, dat door de boerderij werd georganiseerd. Ik verdiende omgerekend ongeveer 100 euro netto per week. Via Activity International ben ik in contact gekomen met de boerderij. Met de eigenaren heb ik een telefoongesprek gehad en daarin hebben

46

zij mij wat praktische tips gegeven. Zo vertelden ze mij dat ik kleding moest meenemen die vies mocht worden en welke spullen ik nodig had voor het paardrijden. Omdat ik in de winter begon met werken, heb ik veel warme kleding meegenomen. Dat de lente in Noorwegen warmer zou zijn dan in Nederland had ik niet verwacht. Mijn moeder heeft daarom later nog een doos met t-shirts naar me gestuurd. Verder heb ik ter voorbereiding op internet gekeken wat er in de omgeving van de boerderij te beleven is. De boerderij ligt erg afgelegen in het dorpje Elverum en de dichtstbijzijnde bushalte is een aantal kilometer verderop. Dat is dus een flink stuk lopen, maar het openbaar vervoer is er verder goed geregeld. Eenmaal thuis

jij?

besefte ik pas goed hoe druk en goed bereikbaar het openbaar vervoer in Nederland eigenlijk is. Deze ervaring is goed geweest voor mijn zelfvertrouwen en zelfstandigheid. Zo was ik bijvoorbeeld een paar dagen alleen op de boerderij toen er onverwacht een kalfje werd geboren. Ik moest zelf zorgen dat het in een box terechtkwam en dat de moeder werd gemolken zodat hij melk had uit een fles. Ook met de taal was ik niet bekend. Maar je leert vanzelf woorden kennen en daarmee uiteindelijk zinnen maken.’

Tip Het maakt niet uit als je nog niet veel ervaring hebt, als je maar aangeeft wat je wel of niet kunt.

Meer info

Activity International www.activityinternational.nl

GO EUROPE! 47

Zie jij jezelf al werken als receptionist, animator of horecamedewerker op een camping of in een hotel in Spanje? Of ga je liever restauratiewerk doen in Italië, met andere jongeren fruit plukken in Frankrijk of meehelpen op een boerderij in Zwitserland? Voor ieder wat wils en dus genoeg mogelijkheden om binnen Europa een extra centje te verdienen met vakantiewerk. Een ervaring om nooit te vergeten en het weer is vaak ook nog beter dan in Nederland ook!

Vakantiewerk De mogelijkheden

Aanbod

Jaarlijks zijn er door heel Europa volop vakantiebaantjes beschikbaar. Onder vakantiebaantjes verstaan we werk dat je tijdens de bekendste vakantieperiodes doet. Vooral de zomervakantie is een uitstekende periode om in het buitenland aan het werk te gaan. Voor sommige vakantiebanen heb je wel een opleiding en langere inwerktijd nodig ( bijvoorbeeld skileraar). Houd hier dus rekening mee bij je keuze. Als je voor langere tijd beschikbaar bent, bekijk dan de onderstaande mogelijkheden en het aanbod.

Bemiddelingsorganisaties Hieronder staan een aantal bemiddelingsorganisaties. Zij regelen een programma voor je en vragen hiervoor programmakosten. Als je via een organisatie een baantje wilt regelen, dan moet je over het algemeen 18 jaar zijn. Ben je dit niet, doe dan een beroep op je netwerk of zoek naar advertenties in kranten of op het internet. De website  www.go-europe.nl  geeft een overzicht van verschillende ‘vacaturesites’.

Wat wil je doen? In de zomermaanden kunnen veel campings, hotels en agrarische bedrijven jouw hulp goed gebruiken. De populairste vakantiebaantjes zijn:

Kijk op  www.activityinternational.nl  als je op zoek bent naar een werkvakantie in IJsland, boerderijwerk in Ierland, hotelwerk in Frankrijk of horecawerk in Spanje.

• • • • • •

Travel Active

48

campingwerk (receptie, animatie, horeca) hotelwerk (animatie en horeca) restauratiewerk fruit plukken boerderijwerk reisbegeleiding

Activity International

Met het Work&Travel programma van Travel Active kun je in verschillende landen aan het werk. Je kunt er zelfs voor kiezen om in groepsverband te reizen. Kijk op  www.travelactive.nl  voor de mogelijkheden.

Joho

Via Joho Company kun je betaald werk vinden in het buitenland. Op de website vind je ook handige tips voor de voorbereiding op je werkavontuur in het buitenland. Kijk op  www.joho.nl . Eures

Via Eures (onderdeel van UWV Werkbedrijf) zijn vaste en tijdelijke banen binnen Europa te vinden. Zie  www.ec.europa.eu/eures . Camping- en hotelwerk via een organisatie Als je via een Nederlandse vakantie-organisatie aan de slag gaat in het buitenland, moet je minimaal 18 jaar zijn. Deze leeftijdsgrens is vanwege de wet- en regelgeving in het buitenland. Op campings en in hotels heb je een groot aanbod van banen. Naast receptiemedewerkers en (kinder)animatoren worden er ook badmeesters, sportinstructeurs en mensen voor het op- en afbouwen van tenten gevraagd. Je kunt terecht bij de volgende organisaties: Vacansoleil -  www.vacansoleil.nl Double A -  www.doublea.nl Cirkel Vakanties -  www.cirkel.nl Clubmed -  www.clubmed-jobs.com Go Best -  www.gobest.nl Canvas -  www.vrgcampingrecruitment.nl Family Camping -  www.familycamping.nl Starfriends -  www.iberostarfriends.com

Vacaturesites Ga je op eigen houtje, dan zijn de kranten en het internet geschikte kanalen voor het vinden van werk. Houd er wel rekening mee dat je je verzekering, vervoer en accommodatie vaak zelf moet betalen en regelen. Ga je op de ‘bonnefooi’, neem dan voor alle zekerheid een tentje mee. Vooral in het hoogseizoen zitten hostels, hotels of appartementen al gauw vol. Zoek op de volgende sites naar een vacature die bij jou past. Als je die gevonden hebt, maak dan goede afspraken met je nieuwe werkgever. Kijk op  www.go-europe.nl  onder ‘Wil je weg?’ voor tips en een overzicht van ‘vacaturesites’. Recrajob

Via Recrajob ( www.recrajob.com ) kun je vacatures vinden voor verschillende banen in het buitenland. Je vindt er de bekende baantjes, maar je vindt er ook vacatures voor chauffeur op locatie of strandpersoneel. Eurosummerjobs

De site,  www.eurosummerjobs.com , biedt duizenden vacatures aan in het buitenland. Twee uitgebreide databases en een overzicht per land via ´other job websites´. Fruit plukken

Voor een zomerbaan in de buitenlucht ga je naar  www.pickingjobs.com . Hier vind je vacatu-

GO EUROPE! 49

>

Any Work Anywhere

De Engelstalige zoekmachine  www.anyworkany where.com  helpt je op een eenvoudige manier een vacature te vinden binnen verschillende branches in Europa. Van catering tot ziekenhuis, en van fruitplukken tot IT.

Kosten Als je vakantiewerk gaat doen, krijg je natuurlijk gewoon betaald. Afhankelijk van het soort werk of je werkgever houd je er bij het ene baantje meer aan over dan bij het andere. Bij de een is het € 650 per maand, bij de ander € 900. Dat komt soms ook, omdat je de reiskosten en het eten zelf moet betalen. Werkgevers die vaker buitenlandse krachten aannemen, zorgen meestal ook voor (gratis) accommodatie. Vraag dus altijd wat er eventueel bij je salaris inbegrepen is. Het is van de organisatie afhankelijk wat je verdient. Als je zelf een vakantiebaan hebt gevonden, dan verdien je over het algemeen iets meer dan via een organisatie

>

res voor tijdelijk werk in de fruitoogst, boerderijwerk of ander buitenwerk. Vacaturesites voor banen in Nederland

Kijk ook op Nederlandse vacaturesites (voor studenten), want ook hier kun je soms vacatures in het buitenland vinden. Kijk bijvoorbeeld eens op  www.studentjob.nl .

Zorg dat je altijd je IBAN- en BIC-nummers van je bank bij de hand hebt als je in het buitenland werkt. Deze nummers heb je nodig voor internationale overboekingen. Lees hierover meer in de checklist van deze gids. Sommige werkgevers gebruiken ook cheques om jouw salaris uit te betalen. Vooral in Frankrijk wordt dit betaalmiddel nog veel gebruikt. Let op dat je in Nederland extra kosten kwijt bent voor het verzilveren van de cheque.

Tip Wil je persoonlijk advies bij het vinden van een baan? Of wil weten welke voorbereidingen je moet treffen voordat je aan de slag gaat in het buitenland? Neem dan contact op met een van de Werkcoaches van UWV Werkbedrijf. Op elke vestiging is een Eures-adviseur aanwezig, die je informatie kan geven over de mogelijkheden van werken in het buitenland. Via  www.werk.nl/eures  of de infopunten van Eurodesk ( www.go-europe.nl ) kun je ze vinden. Je kunt ook altijd terecht op www.go-europe.nl voor meer informatie. Kijk bijvoorbeeld eens naar de wwwsheet Vakantiewerk, te vinden onder ‘downloads’ op de site. Hier vind je nog meer sites die je kunt gebruiken tijdens je zoektocht naar een vakantiebaan in het buitenland. Loop je vast tijdens je zoektocht? Neem dan contact met ons op via de vraagbutton op de site, dan geven wij jou een persoonlijk advies.

■

Marit (20): ‘Ik ben voor vier maanden naar Oostenrijk (Lermoos) geweest om skiles te geven aan kinderen. Aan de bedrijfscultuur moest ik in het begin wel een beetje wennen. In Oostenrijk is het gebruikelijk dat je baas niet met je overlegt, maar dat je simpelweg moet gehoorzamen als hij iets van je vraagt. Mijn leukste ervaring was het werken met supergezellige collega’s van verschillende nationaliteiten. Ook leuk is om te zien dat kinderen heel snel leren skiën in de skiklasjes die je begeleidt. Ik heb een fantastische tijd gehad en me alweer aangemeld voor het volgende skiseizoen!’

Betaalde baan Werken in Europa Je hebt in deze gids al veel kunnen lezen over werken in het buitenland, zoals werken als au pair, vrijwilliger, stagiair of als vakantiekracht. Dit hoofdstuk gaat over werken in het buitenland, meestal in loondienst, met een verblijf voor langere tijd. Wanneer je op zoek gaat naar een baan in het buitenland voor langere tijd, voelt het vaak als zoeken naar een speld in een hooiberg. Grotendeels zal dit komen, omdat je breder kunt gaan zoeken dan als je bijvoorbeeld bij vakantiewerk zou doen. Daar kom je al gauw terecht bij de populair werk als receptionist, fruit plukken e.d. Het is een goed idee om een baan te zoeken, die aansluit bij je vooropleiding of je toekomstige opleiding. Omdat het aanbod zo breed is kunnen we er in dit hoofdstuk niet diep op ingaan. Wel krijg je een overzicht van websites die je op weg kunnen helpen bij het vinden van een baan die bij je past. Als je een langere periode in het buitenland werkt, kun je er zeker van zijn dat je de cultuur en taal van dat land beter leert kennen. Dat er sprake is van een andere bedrijfscultuur zul je ook snel merken. Werken in het buitenland staat

daarnaast natuurlijk altijd goed op je cv. Werkgevers zien namelijk dat jij letterlijk grenzen durft te verleggen en dat je stevig in je schoenen staat. Europese Economische Ruimte Binnen de EER (EU-landen, IJsland, Noorwegen en Liechtenstein) is er vrij verkeer van personen. Ook voor Zwitserland zijn grotendeels dezelfde regels van toepassing. Iedereen vanaf 18 jaar mag binnen deze landen een baan aannemen. Je hebt dus geen werkvergunning of visum nodig. Ook heb je dezelfde rechten om te solliciteren als de inwoners van het land waar jij wilt gaan werken. Houd wel in de gaten dat in sommige nieuwe EU-lidstaten overgangsmaatregelen gelden. Surf voor de actuele stand van zaken naar  www. ec.europa .eu/eures . Als je buiten de EER-landen wilt werken, zul je meestal een visum en/ of werkvergunning moeten aanvragen. Er gelden vaak wel andere, soms strengere, regels. Wil je meer hierover weten? Ga dan naar de site van het ministerie van Buitenlandse Zaken:   www. minbuza.nl . Europass Als je wilt werken, studeren of stage lopen in het buitenland, dan is het belangrijk dat je laat zien GO EUROPE! 51

>

>

wat je weet en wat je kunt. De Europass bestaat uit een aantal documenten waarmee je werkgevers kunt laten zien wat jij in huis hebt. De documenten zijn er in alle Europese talen. De pas is een initiatief van de Europese Commissie en is dus herkenbaar binnen Europa. Je kunt de Europass gratis aanmaken via  www.europass.nl . Ook kun je op deze site terecht als je meer wilt weten over de waardering van je diploma in het buitenland.

kun je eveneens gebruikmaken van de sites die je in het hoofdstuk ‘vakantiewerk’ vindt. Kijk voor seizoenswerk eens op:  www.sunweb.nl/vacatures  www.seasonal-jobs.com  www.seasonworkers.com  http://seizoen.werk.recrajob.nl/

Waaruit bestaat een Europass? De basis voor de Europass is het Europass cv. Dit cv kun je aanvullen met een Europass taalpaspoort of taalportfolio. Hiermee kun je aantonen welke talen jij spreekt en wat je kennisniveau is. Daarnaast is er ook nog de Europass Mobiliteit, waarin je kunt aangeven welke ervaringen jij al hebt opgedaan op het gebied van mobiliteit in het buitenland. Bijvoorbeeld als je al eens eerder in het buitenland hebt gewerkt, gestudeerd etc. Met een Europass Certificaatsupplement laat je zien welke mbo-opleiding(en) je hebt gevolgd in Nederland. Als je een hbo- of universitaire opleiding hebben gevolgd, kun je dit vermelden in het Europass Diplomasupplement.

Aanbod Je kunt in de krant en op internet op zoek gaan naar een leuke baan in het buitenland. We noemen hier alvast een aantal websites voor het zoeken naar vacatures in het buitenland. Bekijk het complete overzicht op  www.go-europe.nl . Het is belangrijk om te weten dat je werkgever werkt via de geldende (Europese) regels. Maak daarom (vooraf!) goede afspraken. Op de  www. go-europe.nl  lees je waar je rekening mee moet houden bij het maken van deze afspraken. Ga daarvoor naar ‘Wil je weg?’ en klik vervolgens op ‘Vakantiebaan’ en op ‘Bij welke werkgever?’ en vind daar de afsprakentips. Seizoenswerk Het is gemakkelijk om seizoenswerk te verwarren met vakantiewerk of een betaalde baan. Het verschil zit hem in de periode dat je werkt. Seizoenswerk doe je gedurende een geheel seizoen, dus bijvoorbeeld gedurende de zomer. Vakantiewerk is voor een kortere periode en een betaalde baan zoek je vaak voor onbepaalde tijd. Voor het vinden van seizoenswerk

52

Vacaturesites Eures Op de site van EURES (het Europese portaal voor beroepsmobiliteit) staan alle bekende vacatures binnen Europa. Zowel voor vakantiewerk als voor vast werk. Voor vragen kun je terecht bij de UWV Werkbedrijf vestiging in je omgeving. Kijk op  www.ec.europa.eu/eures . Op de site  www.werk.nl/eures  vind je meer (achtergrond)informatie over werken in het buitenland, ondermeer over de randvoorwaarden. Verder vind je ook hier vacatures in heel Europa.

Eurojobs Zoek via  www.eurojobs.com  op land, sector of via de uitgebreide zoekfunctie naar vacatures in het buitenland. Monsterboard Op de Nederlandse vacaturesite  www.monster board.nl  kun je ook internationale vacatures vinden. Schrijf je in, plaats je cv en reageer op de vacature van jouw dromen. VDAB (Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding) Op  www.vdab.be  kun je gericht zoeken naar vacatures binnen en buiten de EER en zelfs op taal.

Informatieve sites Europese Jongerensite Je vindt op  www.europesejongerensite.nl  informatie en relevante sites over werken in het buitenland. Alle Eurodesk partners in heel Europa hebben mobiliteitsinformatie over hun eigen

land op deze site geplaatst. Zoek dus per land of thema naar informatie in het Engels of in de taal die daar wordt gesproken. Kijk ook op de Go-Europe website ( www.go-europe.nl ) voor de downloadsheet over ‘werken in het buitenland’. Europass Wizard ‘Naar het buitenland’ Via de Europass Wizard kun je informatie opvragen, die je helpt met het voorbereiden van je werk, studie, vrijwilligerswerk of stage in het buitenland. Het enige wat je hoeft te doen is aanklikken welke informatie je zoekt, welk opleidingsniveau je hebt en over welk land je informatie wilt hebben. Binnen enkele seconden heeft deze zoekmachine een lijst met relevante sites voor je gevonden. De wizard kun je vinden op  www.europass.nl . Beroepserkenning In Europa zijn afspraken gemaakt over erkenning van diploma’s, waardoor je in een ander land een bepaald beroep kunt uitoefenen. De afdeling ‘onderwijsvergelijking’ van de Nuffic geeft je op  www.beroepserkenning.nl  hierover meer informatie.

Tip Wanneer je in het buitenland gaat werken voor een langere periode, zul je vooraf een en ander moeten weten en regelen. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat je een verblijfskaart moeten aanvragen of een werkvergunning. En hoe zit het eigenlijk als je een uitkering in Nederland hebt terwijl je naar het buitenland wilt? Lees hierover meer in de checklist van deze gids. Ook op www.go-europe.nl vind je veel informatie over werken en reizen in Europa. Heb je nog steeds met een onbeantwoorde vraag? Neem dan contact met ons op via de vraagbutton op  www.go-europe.nl . GO EUROPE! 53

■

Go Europe!

Check List Inhoud  Oriënteren  Voorbereiden

 Regelen

n

 Meeneme

 Ter plekke

GO EUROPE! 54

Oriënteren (waar wil je heen?) Bedenken wat je in het buitenland wilt doen • • • •

•

•

Avontuurlijke rondreis (door een of meer landen) Lokale tours, trekkings, of sportieve activiteiten Vrijwilligerswerk, werkvakantie, stage Natuur- en wildlifeactiviteiten: safari’s, ecoprojecten, ecotours, duikcursussen Lokale oriëntatie- en cultuurcursus, taalcursus, studie, dans- of kookcursus Een ontwikkelingsproject bezoeken

Kijk voor een overzicht van organisaties en websites op www.go-europe.nl Voor meer (praktische) informatie over de mogelijkheden in Europa en ‘leven’ in een ander Europees land kun je

kijken op www.ec.europa.eu/ youreurope en www.eu.nl . Je kunt ook kijken op www. infomobil.org . Hier vind je praktische informatie over alle landen, speciaal voor jongeren! Algemene reissites Op www.reisorientatie.nl vind je informatie over landen, de activiteiten die je daar kunt doen en verhalen van mensen die eerder naar het buitenland gingen om te reizen, vrijwilligerswerk te doen, te studeren, stage te lopen en nog veel meer. Reisboeken Kijk in de Rough Guide, ‘First time’ gidsen en de Lonely Planet regiogidsen om inspiratie op te doen.

in de buurt voor uitgebreide informatie! Laat je voorlichten over de vele mogelijkheden en bestemmingen tijdens de informatie- en inloopmiddagen van bijvoorbeeld WereldActief en JoHo. Er zijn dan ervaren medewerkers aanwezig die zelf ook al menig buitenlands avontuur achter de rug hebben (zie www.joho.nl voor de adressen). Op zoek naar een reisgenoot? Wil je liever niet alleen naar het buitenland maar hebben je vrienden geen tijd? Je kunt op zoek gaan naar reisgenoten via het forum van verschillende reissites, zoals die van JoHo, Wereldwijzer of het Thorntree forum van Lonely Planet. Ook reisorganisaties bieden vaak een dergelijk forum.

Reiswinkel Kom langs in een van de JoHo support centers bij jou

Voorbereiden

(je weet waar je heen wilt, en nu?) Vervoer en verblijf regelen • • •

Vlieg- of treinticket Ophaalservice van het vliegveld Accommodatie ter plaatse (hostel, gastgezin, appartement, kampeerplek, hotel) Zoek je een fair & duurzaam verblijf, kijk dan eens op www.johostels.nl .

Als je een contactpersoon in het buitenland hebt, kun je hem/haar om advies vragen voor het vinden van woonruimte. Er zijn ook mogelijkheden via jeugdherbergen ( www.hihostels.com ) of de International Lodge for Foreign Students woonruimte te vinden. Een dak boven je hoofd heb je elke dag nodig,

dus het is verstandig om ruim op tijd te beginnen met het zoeken naar een verblijfplaats. Beheers je talen! Talenkennis Wil je alles weten over talen? Bijvoorbeeld waar je kunt testen hoe het is gesteld met je talenkennis? Kijk eens op taal.pagina.nl voor links naar nuttige sites. GO EUROPE! 55

Op www.taalcursusinhet buitenland.nl vind je informatie over, en voorbeelden van taalcursussen in het buitenland die je bijvoorbeeld kunt combineren met een leuke rondreis of vrijwilligerswerk.

Gratis talen leren Op myhappyplanet.com kun je een profiel aanmaken, waarbij je aangeeft welke taal/ talen je spreekt en welke je graag wilt leren. De site maakt dan een match met iemand die het tegenovergestelde profiel

heeft, zodat je vervolgens met elkaar in contact kunnen komen om talenkennis te delen. Een handige oefenmethode, voordat je op avontuur gaat!

Regelen

(geen chaos in je hoofd maar netjes op een rijtje)

Bevolkingsregister Als je langer dan acht maanden in het buitenland verblijft, ben je verplicht om je uit te schrijven bij de dienst Burgerzaken van de gemeente waarin jij woont. Dit moet minimaal vijf dagen voor vertrek. Vraag bij jouw gemeente hoe dit werkt en welke documenten je daarvoor moet meebrengen. Uitkering Heb je een WW-uitkering? Dan is het mogelijk om met behoud van deze uitkering werk te zoeken in de EER (zie H8) en Zwitserland. Je moet je daar ook inschrijven bij een arbeidsbureau. Ook is het mogelijk om een opleiding te volgen in het buitenland met behoud van je uitkering, mits er een kans is op een baan van minimaal een half jaar. Vraag voor vertrek altijd een E303formulier aan bij het UWV Werkbedrijf. E-formulieren Bij vertrek naar het buitenland bouw je sommige sociale voorzieningen in Nederland niet meer op (zoals WW en AOW). E-(Europa)

56

formulieren zorgen ervoor dat je opgebouwde rechten mee kunt nemen naar de EER landen en Zwitserland. Kijk op www.uwv.nl voor meer informatie.

om daarvoor te betalen als je het niet gebruikt. Je kunt wel iemand thuis vragen om je favoriete tijschrift naar je op te sturen.

Huurtoeslag.

Je kunt een bekende vragen om jouw post te beheren zolang jij weg bent, maar je kunt ook gebruik maken van de verhuisservice van TPG. Je post wordt dan doorgestuurd, bijvoorbeeld naar je ouders. Kijk voor meer info over deze dienst op www.verhuisservice.nl .

Je hebt natuurlijk geen recht op huurtoeslag als je niet langer een huis in Nederland huurt. Kijk voor de regels op www.toeslagen.nl . Kinderbijslag Ontvangen jouw ouders kinderbijslag en ga je tijdelijk werken in het buitenland? Dan kan dat gevolgen hebben voor de kinderbijslag. Meer informatie is te vinden op de website van de Sociale Verzekeringsbank ( www.svb.nl ). Adresgegevens Laat je eigen adresgegevens in het buitenland of de gegevens van je gastgezin achter bij het thuisfront. Zij willen je graag kunnen bereiken als dat nodig is. Neem zelf ook alle gegevens van het thuisfront mee! Opzeggingen Vergeet niet voor je vertrek telefoon-, sport- of tijdschriftenabonnementen op te zeggen. Het is zonde

Post

Bankzaken Tijdens je verblijf in het buitenland kunnen bepaalde bankzaken gewoon doorlopen. Je kunt dan je ouders, voogd, vriend of vriendin machtigen om dit voor jou te beheren. Neem hierover contact op met je bank. Internetbankieren in het buitenland kan ook, maar pas op dat dit fraudegevoelig kan zijn. (Bijvoorbeeld als iemand stiekem met je meekijkt terwijl jij je wachtwoord intoetst of een technisch trucje kent om dat te achterhalen). Kijk voor meer tips op www. documenteninhetbuitenland. nl . Voor overboekingen naar het buitenland heb je een IBAN

(International Bank Account Number) en BIC (Bank Identifier Code) nummer nodig. Vraag hiernaar bij je eigen bank. Je kunt ook een bankrekening openen in het buitenland als je ergens lang verblijft. Bekijk van tevoren wel even de kosten.

heel Europa kortingen. Ben je geen student maar wel tussen 12 en 25 jaar, dan krijg je korting met de IYTC (European Youth Travel Card). Je kunt deze online of in de JoHo centers aanvragen.

Bankpas

Maak voor jezelf een documentenmapje met alle belangrijke papieren en gegevens. Maak er voor de zekerheid ook kopietjes van die je op een andere plaats kunt bewaren, voor het geval je je documentenmap kwijtraakt. Scan je belangrijke papieren in en mail het naar jezelf toe, zo heb je altijd een kopie bij de hand! Ook kun je kopieën van polissen van je verzekeringen en andere reisdocumenten in een mapje voor het thuisfront achterlaten, inclusief de pasnummers van je creditcard, bankpasjes en je rijbewijs. Stel dat jij ze kwijtraakt, dan hebben zij die tenminste nog.

Laat je informeren door jouw bank over betalen in het buitenland. Is het duur om in het buitenland te pinnen? Betaal je iedere keer als je geld opneemt een vast bedrag? Misschien is het goedkoper om een betaalpakket aan te schaffen waarbij een creditcard en gratis pinnen in het buitenland zijn opgenomen. Let er wel op dat je pas lang genoeg geldig is! Creditcard Veel mensen nemen hun creditcard als extra pasje mee. Zo heb je niet alleen extra geld achter de hand als je andere pas is gestolen, maar het geeft je ook de zekerheid dat je er overal ter wereld mee kunt betalen. Een creditcard kun je aanvragen vanaf je achttiende. Vraag je bank naar de voorwaarden van je creditcard of kijk hiervoor op de website van je bank. Euro’s Er zijn landen in Europa die de euro (nog) niet als munteenheid hebben. Toch kun je in sommige van deze landen wel met euro’s betalen. Op de Belgische site www. euroreizen.be/nl/tips staan tips voor betalen in Europa. Kortingskaarten Met de CJP-ISIC kaart krijgen studenten onder de 30 door

Documentenmapje

Paspoort Alle EER-burgers hebben het recht om te verhuizen naar een ander EU-land om er te wonen, studeren of te werken. Dat is een wettelijk recht. Door middel van je paspoort kun je aantonen dat je een EERburger bent. Grenscontroles zijn voor een groot deel in Europa afgeschaft, maar je moet je paspoort altijd bij je hebben om je te legitimeren. Je hebt hem ook nodig als je wilt inchecken op het vliegveld. Let er vooral op dat je paspoort niet is verlopen! Kijk voor meer informatie over het paspoort op www.paspoortinformatie.nl en www. documenteninhetbuit enland.nl .

Identiteitskaart (ID) Een identiteitskaart is praktischer om mee te nemen dan een paspoort. Het geeft je toegang tot de EER-landen, Andorra, Monaco, San Marino, Turkije en Zwitserland. Je ID (of paspoort) moet je altijd bij je hebben als je in het buitenland bent. Visum Binnen Europa heb je soms een visum nodig om te reizen, studeren, wonen, werken of stage te lopen. Je kunt kijken op www.visumdienst.nl of je een visum nodig hebt en hoe je dat dan kunt krijgen. Hier en op www.minbuza.nl/ reizen , www.postbus51.nl en www.workpermit.com vind je ook meer informatie over verblijfs- en werkvergunningen. Rijbewijs Wanneer je minder dan zes maanden in het buitenland verblijft, volstaat binnen de Europese Unie jouw gewone Nederlandse rijbewijs. Als je besluit om in het buitenland te gaan wonen, gelden er weer andere regels. Voor alle rijbewijsinfo ga je naar www. rijbewijs.nl . Medicijnen Als je een (chronische) ziekte hebt en je slikt medicijnen, zorg dan dat je van je huisarts voldoende medicijnen meekrijgt en een extra recept dat je mee kunt nemen. Vraag ook om een medicatiepaspoort en vul dit met je huisarts in - liefst in het Engels. Neem dit mee, inclusief een kopie. Zorg dat je de meest gangbare medicijnen (paracetamol, antidiarreemiddel, keelpijnpastilles, GOGO EUROPE! EUROPE! 5757

jodium e.d.) meeneemt (zie ook onder Medicijndoos). Op www.travelclinic.nl kun je een paklijst downloaden met medische en verzorgende producten die van pas komen in het buitenland. Vraag eventueel je huisarts om advies. Vaccinaties Op de sites als www. travelclinic.nl of www.LCR.nl kun je kijken of je vaccinaties nodig hebt. Deze kun je laten toedienen door je huisarts of door een gespecialiseerde reisdokter (o.a. GG&GD). Check bij je zorgverzekering of zij hiervan de kosten vergoeden. European Health Insurance Card Met deze kaart kun je binnen de EER noodzakelijke medische spoedhulp krijgen als je tijdelijk in het buitenland verblijft. De kaart geeft aan dat je thuis een zorgverzekering hebt waar de gemaakte kosten door de buitenlandse artsen gedeclareerd kunnen worden. In sommige landen moet je de kosten eerst voorschieten. Je kunt de kaart bij je

zorgverzekeraar aanvragen. Let wel goed op wat de voorwaarden en eventuele beperkingen zijn van de dekking in het buitenland.

lange reis, (vrijwilligers) werk of stage. Op www. verzekeringeninhetbuitenland. nl vind je informatie en tips.

Zorgtoeslag

Lees de informatie op de site www. problemeninhetbuitenland. nl eens door. Zo ga je goed voorbereid op reis en weet je wat je moet doen als er onverhoopt toch iets misgaat.

Als je in Nederland geen zorgverzekering hebt, krijg je natuurlijk ook geen zorgtoeslag. Kijk voor de regels op www.toeslagen.nl . Verzekering

Veiligheid

Informeer voor vertrek bij je zorgverzekeraar of je ziektekosten ook in het buitenland worden gedekt. Vraag ook specifiek (schriftelijk) om bewijs van dekking voor de activiteiten die je gaat ondernemen. Veelal dekken de gewone verzekeraars stage, werk of vrijwilligerswerk namelijk niet of alleen tegen toeslagen. Is je huidige verzekering niet geschikt, dan kun je het beste een speciale reisverzekering afsluiten die zowel je bagage en repatriëring (dat je terug naar huis kunt als er iets ernstigs is met jou of je familie) als je ziektekosten in het buitenland dekt. Er zijn gespecialiseerde verzekeringen voor een

Studiefinanciering

Wegwijs in het buitenland

Landkaart Hoewel we tegenwoordig de luxe kennen van de TomTom, is het toch handig een landkaart bij je te hebben. Niet alleen handig als je digitale hulpje het begeeft, maar ook als je met de trein reist en ongeveer wilt weten welke plaatsen je passeert. Tip: als souvenir aan

Je kunt je studiefinanciering meenemen naar het buitenland, maar je moet dan wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Hoe je dat regelt vind je op de site van de Informatie Beheer Groep: www.ib-groep.nl . OV Heb je een OVstudentenkaart? Dan kun je deze zolang je in het buitenland verblijft en aan bepaalde voorwaarden voldoet, inleveren. Je krijgt dan een vergoeding voor de maanden dat je geen gebruik hebt kunnen maken van je OV. Kijk op www.ib-groep.nl voor de regels.

Meenemen Onlinechecklist Bang dat je wat vergeet mee te nemen op reis? Met www.meeneemlijst.nl is dat niet nodig. De site helpt je met het maken van een checklist van dingen die je niet moet vergeten. Je kunt ook kijken op www.inpaklijst.nl .

58

Reisgids Om jezelf een beetje wegwijs te maken in een land of stad, zijn er speciale reisgidsen. Hiermee kom je meer te weten over de omgeving waarin je je bevindt en welke leuke bezienswaardigheden er zijn.

je reis kan het leuk zijn om je afgelegde route een kleurtje te geven. Zo kun je terugzien waar je allemaal bent geweest. Taalgids/woordenboek Om jezelf te redden in het buitenland is het altijd handig om een pocketwoordenboek bij je te hebben. Een ‘Hoe en wat’-boekje of een ‘phrasebook’ van Lonely Planet vertelt je wat je moet zeggen in veelvoorkomende situaties, zoals iets bestellen in een restaurant. Vervoer en bagage • Goede labels voor aan je rugzak, koffer of tas • Een dagrugzak of schoudertas • Inpakzakken en stuffbags handige nylonzakken voor vuile was, schoenen e.d • waterdichte zakken kunnen ook handig zijn • Een waterafstotende hoes / rugzakregenjas Om je rugzak te beschermen of droog te houden (geen enkele rugzak is 100% waterdicht te krijgen) • Buckles en reservegespen voor je rugzak Veiligheid, papieren en geld • Moneybelt (geldtasje) voor onder je kleren • Riem met rits en ruimte voor noodgeld • Slotjes en draadslot (dunne staalkabel, slot voor je hoteldeur, bevestiging van je tas aan trein e.d.) • Travelsafe! met slotje afsluitbaar kluisje Verzorging en medische artikelen • Handige toilettas (met ophanghaak)

• Reisdeodorant • Reistandpasta en reistandenborstel • Douche/ shampoocombinatie of shampoo en waszeepcombinatie • Handdoek: reishanddoeken zijn lichtgewicht en sneldrogend (tip!) • Desinfect: altijd schone handen onderweg (tip!) • Oordoppen: even wennen maar daarna onmisbaar. • ‘Waterproof’ flesjes voor zelf afgemeten hoeveelheden crème, wasgel e.d. • Zonnebrand met hoge factor: 10-20-30 • Zonnebrand die kwallen weert (tip!) • Reiswasknijpers of knijperloze waslijn • Reis-was-setje voor koud, hard of zout water • Wasbakstopper: erg handig voor je handwasje • Scheerspullen (o.a. reisscheerolie) • Anti-muggenspray / Deet • Tekentang/uitzuigkit • Anti-jeuk clicker (click-away) / anti-beetmiddel Medicijndoos • Diarreestoppende en rehydraterende middelen: imodium en ORS (tip!) • Pijnwerend/koortswerend middel • Reisthermometer • Anti-reisziektemiddel / antihistamine: tegen misselijkheid & jeuk • Watervaste pleisters • Reisschaar(tje): liefst opvouwbaar • Leukoplast (tip!) Jodium / betadinezalf: kleinste wondje wordt in de tropen een infectie! • Verband en gaasjes • Watten

• Vitaminetabletten • Talkpoeder (Unicura): tegen verbrande geïrriteerde lichaamsdelen • Iets tegen blaren: Compeed/Careplus pleisters • Lippenbalsem Vraag eventueel advies aan je huisarts. Als je een (chronische) ziekte hebt en medicijnen slikt moet je zorgen voor voldoende medicijnen en een extra recept dat je mee kunt nemen. Vraag ook om een medicatiepaspoort bij je apotheek. Kleding en schoeisel • Een paar sandalen • Slippers • Stevige wandel- of sportschoenen • Muggenwerende kleding UV werend • Een shirt met lange mouwen (tip!) en/of luchtige blouse/overhemd • Een dunne (fleece) trui/ sweater • Pet/hoed tegen de zon (liefst met koord) • Waterdicht jack/jas of poncho met rugzakuitbouw • Noodponcho • Buffsjaaltje/polarbuff: sjaal/ muts en col ineen (tip!) • Sokken (wandel en/of mugwerend) Reizen, relaxen en slapen • Slaapzak, indien van toepassing • Laken of lakenzak • Reiskussentje • Slaapbril/oogmasker • Selfinflating matje/luchtbed Accessoires en praktische zaken • Hoofdlamp (Petzl: tip!) • Zaklampje dat in je broekzak past • Adapter/wereldstekker GO EUROPE! 59

• Rolletje sterke tape • Zakmes of multitool • Plastic zakjes/gripzakjes: herafsluitbaar en bijna waterdicht (tip!)

• Kompas • Naald, schaartje en garen/ reisnaaisetje • Reisbestek • Miniverrekijker

• Waterflesdrager: je hebt vaak een of meerdere flessen water bij je • Kampeerartikelen • Reisspelletjes

Ter plekke Pinnen Als de pinautomaat (of de bankvestiging) en jouw bankpas beide zijn voorzien van een Maestro-logo, kun je er geld opnemen. Vergeet niet het telefoonnummer mee te nemen om je pas te laten blokkeren bij diefstal, verlies of fraude (geldt ook voor je creditcard). +31 of 0031 Vergeet niet om 0031 voor het Nederlandse telefoonnummer te zetten als je vanuit het buitenland belt. Tevens laat je na dit cijfer de eerste 0 weg van het Nederlandse telefoonnummer waarnaar je belt. Als je vanaf je mobiel belt, worden de nullen vervangen door een +. Dan krijg je dus +31. Mobiele telefoon Vraag je provider wat de mogelijkheden zijn voor het gebruik van je mobiele telefoon in het buitenland. Om kosten te besparen is het handig om de voicemail van je Nederlandse nummer uit te zetten en een buitenlandse simkaart te nemen. Als je je eigen toestel daarvoor gebruikt, laat hem dan voor vertrek Sim-lock vrij maken

zodat elke simkaart er zonder problemen in kan. Je familie en vrienden kunnen je goedkoop bellen via de nummers van bijvoorbeeld www. televergelijk.nl . Skype en e-mail Met Skype kun je gratis via de computer met familie en vrienden praten. Je hebt hiervoor een microfoon nodig en eventueel een webcam. Natuurlijk kun je ook contact houden door e-mails te versturen, bijvoorbeeld via Hotmail. Weblog Via een weblog kun je het thuisfront op de hoogte houden van jouw belevenissen. Schrijf al je verhalen op en plaats er foto’s of filmpjes bij. Een bekende weblogsite is waarbenjij.nu En natuurlijk is het ook leuk om een eigen reisdagboek mee op pad te nemen. Dat is altijd leuk om later eens terug te lezen. Solliciteren in het buitenland Als je in het buitenland aan de slag wilt, heb je een brief en CV nodig in de taal van het land van je bestemming. Je Nederlandse brief en

CV vertalen is dan soms niet genoeg. Elk land kent immers zijn eigen regels voor solliciteren. Op www. carrierebank.nl en www. werk.nl (onder werken in het buitenland) kun je tips, voorbeeldbrieven en -CV’s vinden. Europass Wil je werken, studeren of stage lopen in het buitenland? Dan is het belangrijk dat je in het buitenland duidelijk maakt wat je weet en wat je kunt. Europass is een set gratis documenten in alle Europese talen, waarmee werknemers hun vaardigheden en talenten kunnen laten zien. De basis van Europass is het Europass CV, dé Europese standaard, dat je naar wens kunt aanvullen met documenten over je taalvaardigheid, je werkervaring en je diploma’s. Op www.europass.nl vind je meer informatie. Jouw diploma in het buitenland De Nuffic ( www.nuffic.nl ) helpt je bij het uitzoeken wat jouw (hoger onderwijs)diploma in het buitenland waard is. Mbo´ers kunnen bij Colo ( www.colo.nl ) terecht.

Wil je meer tips en praktische informatie, of een ervaren reiziger spreken? Ga dan langs in een van de JoHo centers in o.a. Den Haag, Leiden, Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Groningen. Kijk voor adressen op johocenters.nl.

Colofon Deze tweede editie van de Go Europe gids 2010 is gepubliceerd door de Vertegenwoordiging van de Europese Commissie in Nederland. De redactie is verzorgd door Eurodesk, de Europa informatiedienst voor jongeren en professionals van het Nederlands Jeugdinstituut. Diverse organisaties hebben meegewerkt aan de inhoud. Dat zijn NAPOweb, JOHO company, Travel Active, Tricolore, Europees Platform van het Nederlands Onderwijs, Nuffi c, Cinop – Leonardo, Euroguidance, Youth in Action en het UWV/EURES. Zij staan vermeld bij de diverse pagina’s. Naast foto´s van de jongeren waarvan de ervaringen in de brochure zijn opgenomen, is gebruik gemaakt van stockfotografie. Interviews en teksten: Kirsten van Wanum Redactie: Thomas van Gaal en Pink Hilverdink, Nederlands Jeugdinstituut, Liselotte Langer, Europese Commissie Vormgeving: Bureau voor publicaties van de Europese Unie Drukker: Bietlot Frères Imprimerie Oplage: 85.000 exemplaren Foto’s: Digital Vision/Getty Image (page 12, 25); European Commission (5, 42); Veer Incorporated (50, 53); F1 Online (cover); Getty Image (51); Image Source (49); PhotoAlto (6, 46); Phovoir (8, 10, 21, 22, 29, 33, 34, 35, 43, 52), StockDisk/Getty Image (27) © 2010 IJ-78-09-970-NL-C ISBN 978-92-79-12969-8

De Go Europe gids is gratis verkrijgbaar bij: Vertegenwoordiging van de Europese Commissie in Nederland Postbus 30465 2500 GL Den Haag www.eu.nl tel: 070-31 35 300 Nederlands Jeugdinstituut, Eurodesk [email protected] www.go-europe.nl UWV WERKbedrijf / EURES www.werk.nl

De brochure is ook te vinden bij alle jongereninformatiepunten, de schooldecaan, de openbare bibliotheken en bij de Europe Direct informatiecentra http://ec.europa.eu/ europedirect/visit_us/index_nl.htm De redactie kan niet aansprakelijk worden gesteld voor tussentijdse wijzigingen van de gegevens, onjuistheden in de gegevens, zet- en drukfouten en de handelswijze van organisaties opgenomen in deze brochure.

IJ-78-09-970-NL-C